Katalog

Cumhuriyet İmtj az saHbi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı Özgen Acar #Genel Yayın Koordınatörü: HikmetÇetinkaya • Genel Yayın Danışmanı: Orhan Erinç • Yazı Işlen Müdüru: Celal Başiangıç • Haber Merkezi Mü- dürü. Mustafa Balbay Görsel Yönetmen AK Acar •Dûzenleme Mustafa Sağlamer Ankara Temsilcisi Cûneyt Arcayürek •Haber Mudurlen: Işık Kansu, Hakkı • Istanbul Haberlen Şenay Kalkan »Dış Haberler Ergun Bakı Eniem Z Gokalp BIv İnkılap S. No:19 4. Tel: 4331141-47, Telex: 42344, Fax • tş - Ekonomı: Dinç Tayanç • Yurt Haberlen Mehmtt Saraç (4)4330565• İzmır Temsılcısi'Serdar Kızık, H Ziya Blv. 1352S 2'3 Tel.831230. • Makaleler Sami Karaören «Spor Abdülkadir Yücdman «Dü- Telex 52359,Fav (51)895360 »Adana Temsılası: Çetin Yiğenoğlu İnönu Cd zeltme Abdıdlah Yaacı 119 S No 1 Kat. 1, Tel: 59 37 52(4 hat).Telex. 62155, Fax (71)5925 78 Muessese Müdür V Erol Erkut •Koordına- tor Ahmet Kurulsan •Muhasebe. Büient Ye- ner •Idare Hüseyin Gürer •tşletmo Önder Çelik •Bılgı-l^lenr NaU Inal «Bılgısayar Sıs- tem: Mürüvet Çiler •Reklam Reha Işıtman Yayaiaya Tûrkccağı : Yenı Gün Haber Ajansı, Basın ve Yayıncılık A Ş. Cad 3'41 Cağaloflu 34334lst PK-246tsunbulTel V ^^^^^^^^T^^To^^IA " 5NİSANIO93 lmsak506 Gune, 6 35 öğ!e .3 i : tkmdr.6 48 Akşam 19 39 Yats, 21.01 Avrupa Topluluğu komünist rejimin çökmesinin ardmdan Batı'ya göç eden Çingenelere yardım etmeye çalışıyor i 1 'DırtJurtınuçağı, inecekvap' • SELANİK AA)-Şelanik üzemdeyaklişık 8 bin feet yükseklikteki Lufthansa uçağndan ırmek ısteyen' Almın yolcu. yarattığı panıcle uçağrn mecburi iniş yapnasınayolaçü. Frarkfurt-Ataıa arasında 3726sayıb seferinı yapmakta olan Lufthansa uçağı Selanik üzernde\ ken 25 yaşındaki Mickael Somner isimlı Almın, •'Buridainmek istıyorum" di\erek acil çıkış kaphinı zorladı. Yolcular ve münttebat. b&şlangıçta güleıek karşıladıklan çılgın Alrrunın'ciddı' olduğunu kavrıyınca uçağın içi bır andaana baba gününe dönoü. Panik çindeki yolcular, Selanik üzerinde inmek ısteyen' Sommer'i durdarmaya çalışırken uçağın pilotu da Selanik HavaalanTna mecburi ıniş yaprnak zorunda kaldı. Uçak kazaaz belasızındikten sonrt Yunanlıyetkibler tarafından yakalanan Sommer, aklı dengesinın yennde olup oımadığının öğrenilmesi amaayla hastaneye kaldınldı. Modadayeni çılgınlık • STRASBOURG(AA)- Fransa'da köpek tasmalan, bayan giysilerinde aksesuar olarak kullanılmaya başlandı. Fransa'nın önde gelen gazetelerinden Le Fıgaro'nun moda sayfasında çıkan birhabcrde, köpek lasması ilebirlıkteden aksesuarlann, bayanlann giysilerini tamamlayan pahalı mücevherlerin yerini aldığ bebrtılıyor. Köpek tasması benzen deri aksesuarlann, Fransa'nın ünlü moda ev lerinden Jean Paul Gaultier Rochas ve Hermeste satıldığına dikkat çekilen haberde, bayanlann bu modaya olan ılgisinin gün geçtikçe arttığı bıldiriliyor. Köpek tasması ve buna benzer aksesuarlann, değişik pahalı derilerden yapıldığı ve kimizamanallınveelmas ' ğibi pahalı taşlarla süslendiği belirtiliyor. İngiliz boğatarma ATı KkX 1.1 • LONDRA(AA)- İngilterede açık artürmayla satılacak veya ihraç edılecek büyükbaş hayvanlann *Avrupa Topluluğu pasaportu" sahibi olmalan koşulugeürildi. İngiliz çıftçilervehayvan müzayedecilerinden gelen tepkilere rağmen Avrupa Topluluğu Komisyonu tarafından çıkanlan direktif uyannca İngiltere'de boğa ve mandalardan her birinin 'büyükbaş hayvan kimlik belgesi' ıle cinsinı, doğduğu çiftliği ve Tanm Bakanlığı referans numarasını gösteren kulağına takılı künyeye sahip olmasıgerekecek. Ingiltere Tanm Bakanbgı'nda da AT pasaportuna sahip boğa ve mandalann ızlenmesini kolaylaştırmak ıçin bilgisayarlarla donatılmış ek bir şube kuruldu. Hayvan sahipleri bundan böy le önce Tanm Bakanlığı'ndan pasaport alacaklar ve hayyanlannı mezbahada kestirttıkten sonra aynı pasaportu iade edince özel prime hak kazanacaklar. Bir kol buldu, cinayetten tutuMandı • LONDRA (AA) - Plajda dolaşırken bulduğu mumyalanmış bir insan kolunu evine getiren genç, cinayetle suçlandı. Galler'in Svvansea kentinde üniversite öğrencisi John Taylor. (22) plajda dolaşırken birtakun antika eşyayla birlikte bulduğu mumyalanmışinsan kolunu evine getirdi. Bir başka olayla iîgili çevredeki evlerde arama yapan polis, Taylor'ın odasında kolu bulunca kendisini gözaltına aldı. Gerçekte 2500 yıllık bir mumyaya ait kolu, kimlik tespıti için Svvansea Üniversitesi'ne gönderen polis yetkilileri, araştırma görevlilerinin kolun yenı ölmüş 18 yaşlannda bir kıza ait olduğunu söylemeleriyle Taylor'ın katil olduğuna iyiceinandılar. John Taylor'ın ısrarlanyla yeniden araştınlmak üzere bu kez Londra'ya gönderilen kolun gerçekte bir mumyaya ait olduğunun anlaşılması üzerine polis gena serbest bıraktı. Çingeneler• Avrupu Topluluğu'na üye ülkeler Çingenelerin göçüyle ortaya çıkan sorunlara çözüm anyor. AT komisycnlan da Çingenelerin eğitimi, sağlığı ve kültürel yönlerini en iyi şekilde İcoruyacak ve düzenleyecek bir tüzük üzerinde çalışıyor. • Bugün Avrupa Topluluğu ülkelerinde bir milyon, Avrupa genelinde 7-8 milyon, Amerika'da bir milyon Çingenenin yaşadığı tahmin ediliyor. Haber Merkezi - Dünya gö- rüşleri, yaşarn biçimleri ve mü- zikleriyle kitaplara, fılmlere konu olan Çingeneler, A\- rupa'run baş ağnsı. Avrupa Topluluğu, komünist rejimin çökmesinin ardından Batı'ya göç eden Çingenelere yardım etmeye çalışıyor Tanhçiler ve dilbilimciler, Çingenelerin büyük bir olasıbk- la Hindistan'ın kuzey batısın- dan geldiğini bebrtiyor. Araş- tırmalar, Çingenelerin dıliyle Kuzey Batı Hindistan'da yaşa- yan topluluklann dilleri arasın- da büyük benzerlikler ortaya çıkanyor. Kamplara kapatüdılar Hangj nedenlerden dolayı yurtlannı bırakıp göçebe haya- ta geçtikleri bilinmemekle bir- likte. Çingeneler 14. yüzyıld.n beri Doğu Avnıpa'dan batıya göç edıyor. Göçebebk onlar için bir ya- şam felsefesi. bir kültür, bir ge- lenek. İkınci Dünya Savaşı'na kadar bu şekilde yaşayan Çin- geneler. savaş arasında Yahudı- lerle birlikte toplama kamplan- na kapatılıyor. Kamplarda Nazi doktorlan yetişkinler ve çocuklar üzerinde tüyler ürper- tici deneyler gerçekleştiriyor. Bu kampİarda yaklaşık 18 bin a'ııın başağrısı Hangi nedenlerden dolayı yurtlannı bırakıp göçebe hay ata geçtikleri bilinmemekle birlikte, Çin- geneler 14. yüzyıidan beri Doğu Avrupa'dan batıya göç ediyor. kişi yaşamını kaybediyor. Yu- goslavya, Polonya ve Sovyetler Birliği'ndekı Çingene köylerin- de toplu katliamlar yapılıyor. Fransa'da ıse Vich> rejimi on- lan, daha sonra ilgililere tesUm etmek üzere karantina merkez- lerinde topluyordu. Bu olaylar sırasında bırçok Çingene direniş hareketlerine katıldı. Savaş sonrası yapılan nüfus sayımlannda Çingenele- rin nüfusunda belirgin bir azal- ma gözlendi. 1945'ten sonra yeni komü- nist rejim insanlan yerleşik ha- yata yönlendiren bir politika iz- ledı. Romanya'da, Çingeneler itiraz etmeden büyük kolektif çiftliklere katıldılar. Bulgaris- tan'da Çingeneler için okullar açıldı. Politikanm ve ekonomi- ran her kademesinde yer akjı- lar. Macaristan'da, 1950'den itibaren onlan yerleşik hayata özendirmeye çahşıldı. Çekosb- vakya'da devlet, slovak Çinge- neleri, çahşmalannın ve ban- nmalannın en uygun olduğu, Almanya'dan gen alınan top- raklara yerleştirmeye çabşıyor- du. Asimilasyon politikası Komünist rejımlerin politi- kası mükemmel olmaktan uzaktı. Bır yandan sosyal değiş- kenliğı desteklerken. diğer yan- dan geleneksel düzeni tanımı- yorlardı. Bu ıkilem ıçınde Çın- geneleri göçebe hayatıan yer- leşik hayata geçirme çahşmalan istenen sonuçlan vermedi. Dev- let baskısıyla köylere yerleştiri- len Çingeneler, yerh halk tarafı- ndan benimsenemedi. Gelenek- lenne bağh yaşayan Çingenele- nn birçoğu, bu zorunîu yerleşik hayata uyum sağlayamadılar. Baa Çingene gruplan ıse yer- leşik hayata uyum sağladı. Komünist ülkelerdeki işsiz- lik, konut sorunu \e yetersiz sağlık koşullan, ırkçılık, asimi- lasyon politikası ve diğer bütün olumsuz nedenler Çingeneleri. Batı"\a yönlendırdı. Ilk önce Almanya. İlalya gibı komşu ül- kelere, daha sonra diğer Avru- pa ülkelenne, hatta Amenka'- ya göç ettiler. Bugün Avrupa Topluluğu ülkelerinde bir mil- yon, Avrupa genelinde 7-8 mil- yon. Amerika'da bir milyon Çingenenin yaşadığı tahmin ediliyor. Yazı dillen. özel dınlen, yurt- lan, devletleri ya da bebrgin ekonomileri yok. Ama bugün, Avrupa'daki varbklan hiçbır şekilde yadsınamıyor. Tüm Av- rupa'ya dağılan Çingeneler, ilk kez 1958'de Macaristan'da, Macar Çingenelen Kültür Der- neğı adı altında toplandı Bu dernek 1986'da yenni bir Çin- gene Kurulu'na ve bir Kültür Federasyonu'na bıraktı. Dernekleştiler Bu bırleşme hareketlerini 1963'te Polonya'da Çingene Kültür ve Eğitım E)emeği, 1968'de Çekoslavakya'da Slo- vak Çingenelen Kültürel Birb- ği kuruldu. Ama 1973'te Çe- koslovakya Komünist Partısı Çingenelerin ulusal azınbk ol- madıklannı öne sürerek bu der- neği kapattı. Yugoslavya'da ise ılk genel toplanülannı 1973'te gerçekleştirebildiler. Yedı yıl sonra, Yugoslavya Federasyo- nunun sona ermesiyle ulusal azınbk olarak tanındılar. Komünist rejimin çökmesı Çingeneleri yakından ılgılendi- ren gebşmeleri de berabennde getirdi Bır yandan Çingeneler ulusal azınbk olarak tanındı ve polıtik alanlarda organjze ol- malan için gerekb' koşullar oluştu. Diğer yandan ekono- mik knz, aşın milbyetçibk Çin- genelrfre karşı biriken düşman- bğı ortaya çıkarttı ve tansıyonu yükseltti Özelbkle son aylarda Doğu Avrupa ülkelennde Çin- genelere karşı saldırgan davra- ruşlargörülüyor. Çekoslovakya'da bazı bar ve restoranlann kapısında "Çinge- neler giremez " yaası asıü. Ayn- ca Polonya, Macaristan ve Ro- manya'da Çingenelere ait yü. lerce ev yıkıldı. Bu olaylar do- ğal olarak Batı Avrupa'ya göçü hızlandırdı. Avrupu Topluluğu'na üye ülkeler Çingenelerin göçüyle ortaya çıkan sorunlara çözüm anyor. AT komısyonlan da Çingenelerin eğitimi, sağlığı ve kültürel yönlenni en iyi şekilde koruyacak ve düzenleyecek bır tüzük üzennde çabşıyor. Bu tü- zük uygulamaya girmeden ön- ce üye ülkelenn eğitım ve kültür bakanbkian komısyonlann al- dığı kararlar uyannca nasıl bir eğitım politikası izlenmesinin ve bu pobtikanın nasıl uygula- nacağını ıçeren raporlan 1993 sonunda AT komisyonlanna sunacaklar. Tarihi Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterlik lojmanı yıkıldı, ağaçlar kesildi Yalova'da tarilıe balyoz• Atatürk tarafından yaptınlan Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterlik binasının lojman kısmı, TBMM üyeleri ve bakanlık personelinin kullanımına açılacak tesis için yıkıldı. Yıkılan lojmanlann yerine 3 katlı 33 odalı, yüzme havuzlu dinlenme tesisi yapılacak. EMtNE ALGAN FARLK KIRTAY Milb Saraylar Dairesi'nin korumasında bulunan Ya- lova'daki tarihi Cumhurbaş- kanhğı Genel Sekreterbk loj- manı, TBMM üyelerine dinlen- me tesisı yapmak amacıyla yıkıldı. Atatürk'ün 1932 yılında yap- nrdığı Atatürk Köşkü'nün ya- nında bulunan ve aynı yıllarda yaptınlan lojmanın yıkımı sıra- sında asırbk çınar ağaçlan da kesildi. Yamaçtaki diğer ağaç- lar hafriyat çahşmalan nede- niyle çürüme tehlikesiyle karşı karşıya. Yalova Çevre Konıma Der- neği Başkanı Arif Ekim, Milb Saraylar Dairesi'nin koruması altında bulunan bınanın yıkıl- masınm yanbş olduğunu söyle- yerek "Yıkılan lojman tarihi bir binadır ve Milb Saraylar Dairesi'ne korunması için veril- miştir. Bınanın bulunduğu ara- zinin kullamlması söz konusu olamaz. Milb Saraylar Dairesi, bınanın korunmasından, resto^ rasyonundan, tarihi özelbğini sürdürmesinden sorumludur. Ancak bunun tam tersi yapıl- mış ve bina yıkılarak yerine yapılacak 3 katb tesis için çabş- malar başlamıştır" diye konuş- tu. Birçok ağaç yok olacak Ekim, imar planı değişikbği ile yıkılan alana yeni bina yapı- lacak olsa da alanın ancak yüz- de 50'sinin kullamlması gerek- tiğini söyleyerek "Ancak Tu- rizm Bakanbğı'nın hazırlattığı projede alanın tamamı kul- lanıbyor. Bu durumda tesis yapıldıktan sonra duvarla çev- ribnesi gerekecek ve daha bir çok ağaç bu yüzden yok ola- cak" dedi. Atatürk Köşkü'nün yamnda bulunan ve aynı yıllarda yapbnlan lojmanın yıkımı sırasında asırlık çınar ağaçlan da kesildi. (Fotoğraflar: EMİNE ALGAN) Yalova'da, Cumhuriyet dö- dı. Yıkılan lojmanlann yerine 3 terlıği'ne katb 33 odab, yüzme havuzluneminde Atatürk tarafından yeniden yapılanan ve çıkartılan yasa ile koruma altına alınan kapbcalardaki binalar tek tek yıkıbyor. 1934 yıbnda temebni Ata- türk'ün attığı Termal Otel'in 1983'te restore edilecek gerek- çesiyle yıkıbnasından sonra şimdi de yine Atatürk tarafın- dan yaptınlan Cumhurbaşkan- lığı Genel Sekreterbk binasının lojman kısmı, TBMM üyeleri ve bakanbk personebnin kulla- nımına açılacak tesis için yıkıl- dinlenme te^isı yapılacak. Turizm Bakanlığı, Yalova Belediyesi'ne bir yazı göndere- rek tesis yapımının "uygun gö- riildüğü'nü ve gereğinin yapıl- masını istedi. Bakanhğın fax ile gönderdiği yazımn hemen ar- dından da Yalova Beledıye Mecbsi toplanarak imar deği- şikhğı ve ruhsat karannı onay- ladı. Şubat ayında yıkılan lojman- lann yennde hafriyat çalışma- lan yapıbrken, TBMM Sekre- bağb Milb Saraylar Dairesi, tesisin yapımı için Ya- lova Beledıyesi'nden imar değı- şıkliği ve ruhsat talebinde bu- lundu. 9 Şubat 1993 tarih ve GNB/025 sayıb yazı ile yapılan başvuru sonunda 9 martta top- lanan Yaiova Belediye Mecbsi, bu isteği oy çokluğu ile karara bağladı. Yalova Beledıye Başkanı Cengiz Kocal, imar planı değı- şikliğı talebinın kabul edildiğini bebrterek "Bu konuda çeşıtlı söylentı var. Bunlan ciddıye al- mıyoruz. Yanbş birşey olsa ön- celikb olarak bakanbk göze al- maz. Bakanbğın talebi doğrul- tusunda karar aldık. Ruhsatı da önümüzdekı günlerde vere- ceğiz" dedı. Belediye Meclisi'nde imarde- ğışıkhğı karanna karşı çıkan dört üyeden biri, söz konusu karann hem tarih hem de kapb- calar açısından Yalova'ya zarar \erecegi görüşünü savunarak şunlan söylüyor: "Ben bu karann ahnmasına karşı çıküm. Burası tarihi bir bina ve koruma altında. Bina- nın yıkılarak yenne başka bir tesis yapılması yanbş. Aynca mevcut imar plamna göre bura- da tesis yapılacaksa dahi 2 kat- tan fazla olamaz. Buraya 3 kat- b. yüzme havuzlu tesis düşünü- lüyor. Burada kullanılacak su, yüzyıllardır yararlanılan kaplı- calan da tehlikeye düşürebüir. Bir de bina yapılacak diye çok sayıda asırlık çınar ağaa kesil- di. Yamaç şekbndeki bu yerde diğer ağaçlar da tehlıke altında. Her yönüyle buraya bina yapıl- ması sakıncab." 'Lojman yetersizdi' Öte yandan Milb' Saraylar Daıresi'ndeki bir yetkib ise >ı- kılan lojman binasının uzun bir süredir talebi karşılayamadığı- nı söyleyerek "Kapbca kürii tedavisı için gelen arkadaşlan- mız uzun süre konaklamak zo- runda kabyorlar. Bizlere ait bir sosyal tesısimız ohnadığı için gelenler ışletmenin otellerinde kabyor. Yapürdığınuz dinlen- me tesisı aynı zamanda TBMM misafırhanesi olacaktır" dedi. Termal Kapbca İşletmesı yetkilileri de. tesis yapımı için kendilerine damşıbnadığını be- brterek şunlan söylediler: "Termal'de TBMM'ye ait bir tesise ihüyaç yok. 2^âten iş- letmemizde kalan bürokratlara yüzde 55 oranında indırim ya- pıbyor. Bu tesisin devreye gir- mesıyle kapbca suyu tüketimi artacak. Bu da su kaynağımn ilende kuruması tehbkesini ge- tırecek " Yalova Termal Kapbcalan eskı Işletme Müdürü Rahmi Argun da, Turizm Bakanlığı'- nca yapılan mevcut imar pla- nında Atatürk Köşkü'nün bu- lunduğu bölgede hiçbir yapının yapılmaması öngörüldüğünü söyledi. Çinli araştırmacüar İlkyazıyaait kanıtlar bulundu• Araştırmacılar," Dünyadaki ilk yazı, sanılamn aksine Çin'de keşfedilmiş olabilir" diyorlar. Haber Merkezi - Çinli araş- tnmacıların keşiflerine göre, basit piktogramlar (resunli ya- zı), Çin'de İ.Ö. 5500'ler gibi eski bir tarihte kullaıuunış ola- bilir. L zmanlar bugüne değin, yazıyı Süroerlerin (güney Irak), I.Ö.3200 yıllannda keşfettiği- ne inanıyorlardı. Tek bir keşiften çok farklı kanıtlann bir arava gelmesi, ar- keologları, görûşlerini gözden geçirmeye itti. Shandong Üniversitesi'nde tarih öncesi dönemleri araştıran uzmanlar, Çin'deki en eski yazılı metni Jinan'ın doğusun- da, Sarı Innak yakınlanndaki, neolitik dönemlere (Cilalı Taş Devri)ait bir yerde bulduklaruu söylüvor. I.Ö. 2500'lü yıllara ait yazı (Çin'de bulunmuş en eski yazı 1.0.1200lerden kalmaydı), bir çömleğin üzerine kazınmış kar- maşık oniki karakterden oluşu- yor. Bu karakterlerden ücünün hangi sö/cüklcri temsil ettiği de anlaşıldı. Karakterlerden biri 'koyun' sözcüğünü. biri de Çin' • in ilk yöneticilerinüı ilahi atasmı, 'Jun' sözcüğünü temsil ediyor. Aynı bölgede, neolitik li- angzhu kültürüne ait 11 piktog- ram daha bulundu. Bu kültür, yine İ.Ö. 2500'lerde, şûndiki Shanghai yakmlannda geliş- mişti. Bulunan karakterlerden bazılan üç öğeden oluşuyor. Hem Ding Gong y azısı bem LJangzhu piktograrnlan, Me- zopotamya'da bulunan basit piktogramlanlan 600 yıl sonra geliştirilmiş. Fakat y azmın kar- maşıkhğı, yüzlerce yıllık bir ev- rimin son ürünü olduğunu gos- teriyor. Yazı, büyük olasdıkla İ.Ö. üçbinlerde ya da daha önce kullanılan piktografik yazılar- dan geliştirilmişti. Ding Gong'un yetmiş mil gü- neyindeki İ.O. 3500-2800'lere ait Da Wen bölgesinde bulunan üç piktografik karakter de, bu bulgulan destekbyor. Karak- terlerden biri 'tşık' sözcüğünü temsil ediyor ve iki öğeden olu- şuyor İşaretlerden biri güneş, öteki ateş şeklinde. Pekin'in 400 mil güney indeki Jiahu neolitik bölgesinde buhman bir kaplumbağa kabuğu üzerindeki iki piktogram, ilk Sümer öraekierinden 1800 yü öncesine, İ.Ö. 5S00'e ait.