Katalog

20NİSAN1993SALI CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Major deste k arıyor • LONDRA (AA) - İngilıerc Başbakanı John Major. gıliz halkının destek ve sempatisira yenıden kazanmak için çareyı Bcyaz "Saray usulü basın toplantılan yaparak arayacak. İngıltere'de pazar günleri >ayımianan Sunday E.xpressgazeıesınde yer alan bır haberdc. John Majorun halkla olan temasını gittikçc azalması nedeniyle kaybetıiği itibannı vehalkın desteğini ABD başkanlannm yaptığıgıbiavdabir geleneksel basın toplantılan yaparak yeniden kazanmayı kararlaştırdıeı belirtildi. G.Kore'de yangın: 35 ölü • SELL(AA)-Güney Kore'nin Nonsan kentinde bir akıl hastahanesinde çıkan yangında 35 hasta öldü. Yetkilıler. yangının bir saat içinde kontrol altına alınmasından sonra içeri giren ilfaıye görevlilerinın, çok sayıda cescdı binanın çıkış kapısının arkasında üst üste y ığılmış bir şekilde bulduklannı belirttiler. Yangının çıkış nedcninin hcnüz belirlenemediğini beürten Güney Korepolis yetkilileri.bazıhastalann . kaçmatnalan için ayaklanndan ya da ellerinden yataklanna zincirlenmiş bir şekilde bulunduğunu bildirdiler. BM askeri öldürüldö • PHNOM PENH (AA) - Kampuçya'da BM Banş Gücü'nde görevlı bir Bulgar askeri Kızıl Kmergenllalan tarafından öldürüldü. Öldürülüen Bulgar asken ile bırlikle, son üç hafta içinde Kızıl Kmergerillalan tarafından öldürülen BM BanşGücü askerlerinin sayısı 9'ayükseldi. Kızıl Kmergerillalan, ülkede savaşan taraflar arasında 1991 yılindavanlanbanş anlaşmasına uymayı reddedıy or ve mayıs ay ında yapılması öngörülen seçimlen engellemeye çalışıyorlar. Ahnanya'da SomaTıkrizF r •BONN(AA)- Almanya'nınBM veNATO kararlan çerçevesinde Bosna operayonlannâ Avvacserken uyan uçaklan ile katılmasıyla siyasi partiler arasında başgosteren kriz, bu kez Somali'ye asker göndenlmesi konusuyla yeni bırboyut kazandı. Federal Bakanlar Kurulu'nun. BM'nin isteği doğrultusunda Somali'ye asker gönderilmesi konusunu yann elealması beklcnirken siyasi partilerin temsilcileri farklı görüşler savunuyorlar. Koalisyonun küçük ortağı Hür Demokrat Partı(FDP). Somali'ye gönderilecek askerlerin insani yardım dışında bir görev almaması gerektiği konusunda ısrar ederken Hınstiyan demokratlar. askerlenn en azından kcndilerini savunmak için silah taşımalan eerektiğine işaret ediyorlar. Su konusunda teknik komite • KAHİRE(AA)-Arap Birliği Konseyi'nin önceki gün Kahire'de başlayan 99uncu dönem olağan toplanttstsonaerdi. Fas başkanlığında yapılan toplantıda, su güvenliği çerçevesinde siyasi ve teknik komite kurulması kararlaştınldı. Arap Birliği Örgütü Genel Sekreteri İsmet Abdübnecid, konsey toplantısından sonra düzenlediği basın toplantıanda. genel olarak olumlu bir havada geçen toplantının önemli olduğunu ve yapılan tartışmalann yapıcı bir biçimde cereyan etüğini söyledi. Yaşar Topçu Bonn'da • BONN(AA)- Almanya'daki temas ve ıncelemelennı sürdüren Ulaşlırma Bakanı Yaşar Topçu, dün Bonn'da Federal Posta vc Tclckomünikasyon Bakanı NVolfgang Bötsch ile görüştü. Görüşmcye. Türk hcyctindcycralan Müstcşar Taylan Dericioğlu, Bonn Büyükclçisi Onur Öymcn, TH Y Genel M üdürü Tczcan Yaramancı, PTT Gcncl Müdür Vckili Vcli Bcttcmir, Sivil Havacılık Genel Müdürü Kayıhan Kabadayı, TCDD Gcncl M üdürü Ta'lat GunsoyxTDI Genel M üdürü KenanOner, Anadolu Ajansı Gcncl M üdürü Ceyhan Baytur vcTOBB Başkan Yardımcısı Foat Mirasda kaUdılar. Morilloıı: Srebrenica Sırplara yasakDtş Haberler Servisi - Sırp bırlikleri. Bos- na-Hersek"ıe Srebrenica kentinin kapı- sında beklcrken Bosna'daki Bırleşmiş Mil- letler (BM) Koruma Gücü Komutanı Ge- neral Phitippe Vlorillon. sert bır uv anda bu- lunarak "Sırplar Srebrenica'ya girerse. bunu BM'ye ve lüm dünyaya yapılmış bir saidın olarak kabul edeceğiz" dedi. Sırp öncü birliklennın gcçen cuma gecesi. kente girmelen ardından BM'den gelen sert tepki üzenne kentin dışma çıktıklan bildirildı. Sırplar'la BM arasındaki cumartcsi gecesi vanlaıı anlaşma uyannca BM Koruma Gücü'nc dahil 140 Kanada'lı asker pazar günü Srebrenica'ya girerck yaralı, kadın ve çocuklan boşaltmaya başladılar. Bosna-Hersek'e ilişkin diğer bir gelişme- de ise ABD Başkam Bill Ctinton ile İngilte- re Başbakanı John Major. Sırplar'a karşı daha sert önlemleri kapsayan "başka seçe- nekleri" görüştüler. Tûrkiye BM'ye başvurdu Türkiye, BM Güvenlik Konseyi'nde, Bosna-Hersektekı Sırp saldırganlara karşı kuvvet kullanılmasına izin verilmesini iste- di. Türkiye, bu görüşlerini BM Güvenlik Konseyi üyesi olmayan ülkelerin isteği üze- rine Bosna-Hersek'teki durumla ilgili top- lantıda dile getirdi. Türkiye adma bugün BM Güvenlik Konseyi'nde konuşan Tür- kiye'nin BM nezdindeki daimi temsilcisi yardımcısı Tahsin Burcuoğlu, basit kma- malann. yanm kalmış önlemlerin ve etkisiz kararlann hiçbir işe yaramadığını herkesin bildiğini söyledi. TürkF-16'lan Bosnayolunda•4 F-16 Bosna'da uçuş yasağını denetlemek için îtalya'ya gitti. 4 adet F-16 ile birlikte 4 adet C-130 nakliye uçağı da dün sabah Ankara Mürted Üssü'nden yola çıktı. Türk fılosunun gjdişinde Yunan engeli aşılamadı. Uçaklar, uluslararası hava sahasını kullandı. Kuşatma altındaki Srebrcnica'dan tahliye edilen Müsliiman kadın ve çocuklar, BM helikopterle- riye Tuzla'ya götürüldü.(Fotoğraf:REl TER) ANKARA (Cumhuriyet Bûrosu) - Bos- na-Hersek'te Sırplara karşı uygulamaya konulan hava yasağını denetlemek üzere NATO'dan çağn alan Türkiye, 18 uçakla katılacağı harekat için ilk parti F-16 uçak- lannı dün İtalya'ya gönderdi. 4 adet F-16 ile birlikte 4 adet C-130 nakliye uçağı da dün İtalya'ya hareket ederken uçaklann Milano yakınlanndaki Ghcdi hava üssün- de konuşlanacağı bildirildi. NATO çerçevesinde Sırplara karşı uy- gulamaya konulan hava yasağını denet- lemek üzere Türk uçaklanna yönelik ola- rak Yunanistan ve Bulgaristan'ın koyduğu engel aşılamadı. Herikı ülkenin hava saha- lannı Türk uçaklanna kapatmalan nede- niyle Türk filosu, uluslararası hava sa- hasını kullanarak italya'ya intikal edıyor. İlk parüde giden uçaklar için Genelkur- may Başkanlığı, dün basın mcnsuplannı, uçaklann kalkış yapacaklan Müıted'deki 4. Ana Jet Üs Komutanlığı'na götürdü. Burada ilk olarak İtalya'da Türk jetlerine yer-destek bakımı verecek ve yaklaşık 250 kışiden oluşan personel yola çıktı. 4 adet C-l 30 tipi nakliye uçağı. personel ile birlik- te lojistik nıalzemeleri alarak saat 08.00'de Ankara Mürted Üssü'nden aynldı. Askeri kaynaklar. bu uçaklann yaklaşık uçuş süresini 4.5-5 saat olarak verdiler. Nakliye uçaklanndan sonra Mürted 4. Ana Jet Üs Komutanüğı bünyesindeki 142. fılodan 4 F-16 uçağı italya'ya gitmek üzere havalandı. Bu uçaklann da yaklaşık 1 saat içerisınde İtalya'ya varacaklan bildi- rildi Kaynaklar, diğer 14 F-16'nın da önü- müzdeki günlerde Türkiye'den üst düzey askeri yetkililerin kaülacağı bir törenle GÜNLÜĞÜ Dışandan gelenler korkutuyor HAKAN AKSAY MOSKOVA - Kentin yerlileri, artık gerçek Moskovalılara seyrek rastlandığını, yabancıiann kent nü- fusunun neredeyse yarısmı oluşrur- duklannı söylüyorlar sık sık. "Dışa- ndan" gelenlerin kentin hem dtş. bem de iç dünyasını bo/duklarını belirti- yorlar. Özellikle Kafkasya'dan ge- lenlerden illallah ediyorlar; bunların buyUk bir kısmının spekülatör ve mafyacı olması, Moskovalıyı kor- kutmuş, bıktırmış dununda. Ama sonradan gelenlerin bu kadar dikkat çekmesi daha çok olumsuz ünleriylc açıklanıyor, aslında sayılan çok fazla değil bunların. Resmi veri- lere göre Moskova nüfusunun dörtte üçünden fazlasını kentin yerlileri oluşturuyor. Genel olarak Ruslann oranı ise yüzde 89.72. Bu acıdan \1osko\a hala bir Rus kenti. Eski Sovyet cumhuriyetlerinin başkentlerinde durum şöyle: Eri»an'- da Ermenilerin oranı vüzde 96.50 (bu açıdan Mosko>a"yı geride bırakan tek kent), Kie\'de Lkraynalılar yüz- de 72.41, Minsk'te Be>a/ Rıisiar yüzde 72.10. Bakü'de .\zeriler >üzde 65.97, Tiflis'te Gürcüler > üzde 65.70, Aşkabad'da Türkmenler yüzde 50.83, Vilnius'ta Litvanyalılar yüzde 50.55, Kişinyov'da Moldovalılar yüz- de 49.18, Tallin'd* Estonyalılar yüz- de 47.44, Taşkent'te Ö/bekler yüzde 44.20, Duşanbe'de Tacikler yüzde 38.27, Riga'da Letonyalılar yüzde 36.46, Biskek'te Kırgı/lar yü/de 22.70, Alma Ata'da Kazaklar yüzde 22.50. Mosko>a'da Ruslar'dan sonra en çok rastlanan ulusların temsilcileriy- se sırasıvla şöyle: L kraynalılar, Ya- hudiler, Tatarîar, Beyaz Ruslar. Er- mcniler, Çnvaşlar. \zeriter... Top- lam 120'den fazla ıılusun temsilcileri vaşıyor Mosko>a"da. kentteki Kafkasya >e Ortaasva kokcnlilcrin sayısı son uliarda artı- yor. Buna karsın Baltık ülkelerinden. Lkra\na'dan, Beyaz Rusya'dan \e Tataristan'dan gelmiş olanlann önemli bölümü Moskova"yı terk et- meye başlamış dunımda. Eski So>>etler Biriiği'nin gelene- ğini yaşatan Rusya'da, öylc her aklı- na gelen bir kentten ötekine göçemi- yor. İzin almak, bunun için de kabul edilebilir bir gerckçeye sahip olmak gerekiyor. (Bu nedenle Moskova'da her yd bir sürii asılsı/ nikah kıyılıyor; hatia'bövtece para ka/anan Moskö- «alılann sa\ısının arttığını söylemek de olası.) Geçcn yıldan başlayarak orurma hakkı parayla da satın alınmaya baş- landı. Bu haktan daha çok zengin MOSKOVA'DAN KISA KISA 501 idamlık bekliyor Rusya'da şu anda 501 kişinin ölüm cezasının infazını beklediğiaçıklandı. Bunlann bir kısmının Devlet Başkam tarafından a(Tedilebileceği vurgulandı. Televizyon ve basında, ölüm cezasının kaldınlması üzerine tartışmalar sürüyor. Sırbistan, Rusya 'ya rnüteşekkür NcvazisimayaGazeia, güvenüir kaynaklardan aldığı bilgiye göre geçen günterde Sırbislan lideri Miloseviç'ten Yeltsın'egızli birmektupgönderildiğinî yazdı. Mektupta, uluslararası kamuoyunun Bclgrad'a karşı askeri gjrişün ve yaptınmlara başvurmaması ve soruna politik çözüm buiunmasj yolunda Rusya'nm gösterdiği çabalardandoiayı Rusya'ya teşekküredıîdiği bildiriHyor. Adam başına 10 dolar yardım Yeltsin karşıtı çe\Teler. başkanın ABD'den kopardıgı ekonomik yardunın son derece \etersİ7 olduğu yolunda propaganda başlartılar. Toplam olarak bir milv ar 600 milyon dolar tutan yardon, Rusya'nm nüfusuna bölünerek adam başına 10 dolardan biraz fazla düştuğu, bunun da çok küçük bir rakam olduğu belirtiliyor. Uçüncü zengin kent Sibiryadan Rusya'nm cn zengin kcntleri arasında Moskova'nın birinci. Pctersburg'un (Leningrad) ıkmcı ve Novosibirsk'in de üçüncü gcldıği bildiriliyor. Sıbirya'nıncn önemli kcnti olan Novosibirsk'in bilimsel-tcknık açıdan da Rusya'nm en gclışmiş ycrlcrinden biri olduğu vurgulanıyor. 2500 telefon dinleniyor Rusya Güvenlik Bakanlığı (eski KGB), Rusya'da 2 bin 300 telefonun dinlendiğini, bunun bininin Moskova'da olduğunu açıkladı. Bakanlık, aslında bu sayının üzerinde telefonun dinknmesiniıı öngörüldüğünü, ancak bunu gerçekleştirecek ekononıik vc teknik olanaklan bulunmadığını açıklamasına ekledi. Yinede"yoldaş" bir başkadır Moskova'da yapılan bir ankeıin sonuçlarına göre sokaktakiadamınençok kullandığı hitaphala '"yoldaş" sözcüğü. Onu izlcycnlcr sırasıyla şöyle: Yurttaş, bay (bayan). beyefendi (hanımcfendi)... Rusya 9 dareferandumunkaderi görüşülüyor Anayasa Mahkemesi, Halk Temsilcileri Kongresi'nin halkoylamasma gidümesi karannı anayasaya uygunluğunu ele almak üzere toplanıyor Boris Yeltsin katıldığı paskaylaayinindeağladı. MOSKOVA (AA) - Rusya Anayasa Mahkcmcsi'nin Halk Temsilcileri Kongresi'nin gcçcn ay sonunda aldığı 25 nisanda halkoylamasma gidilmesi konu- sundaki karann anayasaya uy- gunluğunu görüşmck üzcrc bu- gün loplanacağı açıklandı. Gözlcmcilcr, Anayasa Mah- kcmcsi'nin Halk Temsilcileri Kongrcsi'nin 19 marlta aldığı halkoylamasma ilişkin kararı tam bır ay sonra incelcyeccğini açıklamasının ilginç bır gclişmc olduğunu bclirliyorlar. Gözlcmcılcrc göre Anayasa Mahkamcsı'nin halkoylaması- na sadece beş gün kala bu konu- yu ıncelemeye almasının ardı- ndan bazı hesaplar yatıyor. Bir görüşc göre Anayasa MahkcmcM'nin halkoylaması- ndaki oylann hcsaplanma biçi- mini halkoylaması y.i'asına aykın ilan ctmesi halindc Rus- ya'nın muhafazakar parlamcn- to lidcrlcrinin yeni bir kongrc toplayarak halkoylaması ya- sasını dcğiştirccek /.amanlan kalmamışolacak. Oylann yandan fazlası gerekiyor Böylccc 25 nisanda yapılacak halkoylamasında kullanılan oy- lann dağılım hcsabı. kongrenin istcdiği gibi dcğil Dcvlct Başkam Boris Ycltsınin istcdiği gıbi yapılacak. Kongrenin 19 martta kabul cltiği kararda [>cvlet Başkam Boris Ycltsin'ın halkın destcğını almış sayılabilmcsi için t>ylama- ya katılanlann dcğil. lüm kayıilı scçmcnlcnn yansındun la/- lasının oyunu alması gprckliğini bildirmisli. Rusyadakı halkoylaması ya- sası ise anayasa dcğişikliğiyle il- gili olmayan herhangi bir konu- da yapılacak halkoylamasında, katılan scçmcnlcrin yansından fazlasının destcklcdiği karan gc- çcrli sayıyor. Dcvlct Başkam Boris Yeltsin. gcçcn hafta yaptığı jçıklamada bu hafta içındc imzalayacağı bir kararnamcylc halk temsilcileri kongresinin oy hcsabına ilişkin karannı geçcrsiz sayacağını bil- dirmişti. Krcmlin Gcncl Sekrcleri Ser- gey FilaU» da daha sonra uğurlanacaklannı belirttiler. Askeri kaynaklann verdiği bıgjye göre. operasyonun sevk vc idaresini merkezi İtalya'nın Vincenza kentinde bulunan 5. ATAF Komutanhğj yapacak. Bu amaçla Vincenza'da da askeri yetkılilerden oluşan bir ulusal yöneüm birimi oluşturuldu. Türk filosunun İtalya'daki görev birlik ko-- mutanhğını Albay Yalçın Kaya üstlendi. F-16 filosunun komutanlığını ise \arbay Semih Birdoğan yapacak. Askeri kaynaklar. muharip bir Tüık uçak filosunun. tatbikatlar dışında. ilk ke? bir harekaıa katılacağını bildirirken, Bos- na'da F-16 D (çift kişilik) ve F-16 C (tek ki- şilik) tipi uçaklann görev yapacağını kay- dettiler. Askeri yetkililer, Türk filosunun görev yapacağı sürenin henüz belli ol- madığını. bunu "karşı tarafın (Sırplann) tutumunun bellıedeceğinı"desözlerineek- lediler. Karadziç'ten eleştiri Bosnalı Sıplann lideri Radovan Karadziç Türk F-16'lanna Bosna-hersek üzerinde uçuş yasağını denetleme görevi verilmesini eleştirdi. Reuter ajansının haberine göre Karadziç. Bosna-Hersek'teki Krajina'da yaptığı açıklamada "Bu tehlikeli bir şeydir. Çünü Türkler Bosna'daki Müslümanlara yandını etmekten geri kalmayacaklardır" dedi. Karadziç geçmişte bölgeyi işgal eden ül- kelere NATO görevi verilmesine karşı ol- duğunu söyleyerek özellikle Almanya ile İtalya'nın hava harekatına katılmasını şid- detlc eleştirdi. Kafkasvalılar ve Ortaasvalılar ya- rarlanabilivorlar. Son bir ay içinde ise başkentteki kaçak konuklan saptanıak ve onlar- dan para ce/ası almak için Moskova Belediyesi vc miliv büyük bir hareka- ta girişti. Vize almadan Moskova'ya gelenlerin çoğu, bu ^üzden Mosko- va'ya yakın kasabalarda orurmayı ve her gün kente gidip gelmeyi yeğliyor- lar. Dokuz milvon nüfu&uyla dünya- 19» en büyük kentlerinden biri olan Moskova'da ulusal kökene dayanan örgütlenmeler, anlaşmazlıklar, çatı- şmalar, kentin önemli sonınlan arasında hızla ön sıralara doğru yük- seliyor. yaplığı açıklamada bu kararna- menin Anayjsa Mahkemcsi'nc dayandırılmasının sağlanabilc- ccği \olundu "duyumlar aldı- klarını" söylcmişıi. Bu arada, Rusya Devlet Baş-- kanı Boris Yeltsin, yardımcısı Aleksandr Rutskoy'un geçen hafta parlamentodaki konuş- ması sırasmda, hükümetin yol- suzluk yaptığı yolundaki iddia- lan üzerine soruşturma açılma- sını istedi. Yeltsin'in yayımladığı genel- gede, Rusya Güvenlik Bakanlı- ğı. İçişleri Bakanlığı ve Devlet Başkanlığına ait Devlet Denet- leme Kurulu'nun ortak olarak yürütecekleri soruşturmalarla ilgili olarak, Yeltsin'e her hafta rapor vermeleri istendi. Papakonstantinu Türkiye'de Ankara Atiııa yâkınlaşması • Yunanistan Dışişleri Bakanı Papakonstantinu, Hikmet Çetin'i Atina'ya davet etti. tki A bakanarasındakLgörüşmeler Jİ» çok sıcak bir havada geçti. ANKARA (Cumhıuiyet Bürosu) - Tür- kiye ve Yunanistan, eski Yugoslavya'nın parçalanması sonrasmda ortaya çıkan sorunlann çözümü için "yöntem ve araç- lar" konusunda farklı görüşlerde olma- lanna karşın, sorunun banşçı yollardan çözümü temennisini dile getirdiler. Tür- kiye ve Yunanistan. ikili işbirliğinin ge- liştirilmesi amacıyla çeşitli konulan kapsayan anlaşmalar yapmayı kararlaş- tınrken, Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin"- in önümüzdeki günlerde Atina'ya gidc- ceği bildirildi. Yunanistan Dışişleri Bakanı Mihalis Papakonstantinu ile Dışişlen Bakanı Hikmet Çeün. Ankara'da dün sona eren heyetler halindeki görüşmelerden sonra bir basın toplantısı düzenlediler. Her iki bakan da görüşmelerin samimi bir at- mosferde gerçekleşuğiıü ve yararlı oldu- ğunu belirttiler. Bakanlar aynca, önü- müzdeki günlerde iki ülke arasında bir dizi anlaşmalar yapılacağını belirterek. bu anlaşmalann iki ülke arasındaki iş- birliğinin geliştirilmesi için bir çerçeve oluşturacağmı söylediler. Çetin ve Papakonstantinu basın top- lanüsında, ikili ilişkilerin yanı sıra Bal- kanlar, Kabns, bölgesel sorunlar ve yasa dışı göç konusunun da görüşmelerde ele alındığını belirttiler. Yunanlı bakan Pa- pakonstantinu, iki ülke arasında hazır- lıklan yapılan dostluk ve işbirliği anlaş- masına ilişkin bir soruya, "Burada var olan hava, bu soruya kendiliğinden yanıt vermektedir. Tabii ki aramızda sorunlar vardır, ama bu sorunlann çözümü için gayret göstermemız gerektiği konusun- da da görüş birüği içerisindeyiz" yanıtını verdi. Çetin de bu yanıta katıldığını be- lırtti. Çetin, "Önemli olan sorunlann çözüm yöntemidir. Biz sorunlann diya- log yoluyla çözümüne inanıyoruz. Arna yıllann biriktirdigi sorunlan bir görüş- mede çözmemiz beklenmemeli" diye konuştu. Kıbnssorunu İki bakan Kıbns konusunda "adil ve kalıa bir çözümden" yana olduklannı belirtirken, çözüm için iki ülkenin yar- dımcı olacaklannı söylediler. Basın toplantısında iki ülkenin dışişle- ri bakanlan, Bosna-Hersek'e ilişkin so- rulan yanıtlarken, sorunun banşçı yol- lardan çözümünden yana olduklannı söylediler. Ancak iki bakan. eski Yugos- lavya'da yaşanan krizin banşa ulaşma- sında yöntem ve araçlan konusunda görüş aynlığı olduğunu kaydettiler. Dışişleri Bakanı Çetin, Türkiye'nin hiçbir zaman savaşın teşvikçisi olmadığı- nı belirterek şöyle konuştu: "Türkiye hiçbir zaman Bosna-Her- sek'e tek başına müdahaleyi düşünme- miştir. Başından beri sınırlı bir askeri müdahale ile bu ülkedeki haksız saldın- lann önünün ahnması gereküğini savun- muştur. Bosna'daki operasyona katıla- cak Türk uçaklan da bu çerçevede, BM ve NATO'nun aldığı kararlar çerçeve- sinde görev yapacaktır." Demirel kabul etti Başbakan Süieyman Demirel, Yuna- nistan Dışişleri Bakanı Mihalis Papa- konstantinu'yu kabul etti.