Katalog

20NİSAN1993SALIA CUMHURIYET HABERLERIN DEVAMI SAYFA 17 GUNCEL CÜNEYT ARCAYÜREK MBaftaraft 1. SayfaJa aravan ve arayacak olan Demırel Inonu ıle Meclıs te geiış kapsamlı bır anlayışı gerçekleştırmeye çalısa- cak Her partıyle yenı Cumhurbaskanı uzerınde uzlaşma- ya calışacak Ne var kı kamuoyunda da destek bulan adaya partıler destek vermıyorsa ıkıncı yola geçılecek DYPıleSHP kucuk partılerın oylarıyla 226yıaşarak yenı Cumhurbaşkanı'nı seçmey yeğleyecekler Daha şımdıden ıkı sıyasal taktık ya da bıçımlenen bır goruş gıderek guçlenıyor Bırıncısı, Meclıs ın buyuk ço- ğunluğunun desteğını sağlamak Iktıdar partılerı dahıl hemen butün sıyasal kesımlerce bu goruş onaylanıyor örneğtn Demtrel bır bunalım çtkmayacağını soylerken başta ana muhalefet, hemen her partıyle goruşeceğını ıfade etmeyı ıhmal etmıyor ikıncı gelışme sıyasetm doğasından kaynaklanıyor Cumhurbaşkanlığı seçımınden partısel yararlar çıkar- mayı onplana alan kımı taktıkler -hemen ılk gunden- sergılenıyor örneğın, seçımın bunalım yaratmadan gerçekleşme- sı ıçın elden gelen yardımcı çabayı gostereceklerınden soz eden ana muhalefet partısı lıderı Mesut Yılmaz, De- mırel'ın cumhurbaşkanlığı olasılığına değınen soruları "Zaten boyle olacak ' dıye yanıtlıyor Bu, bır yerde olabılırlığı dıle getırmek Ama bır yerde. Demırel'sız kalan DYPde başlayacağı umulan buyuk sancıların ANAP lehıne gelışmeler gostereceğıne daya- lı bır hesabı ustu kapalı ıfade etmek Devleti işletmek Benzerı bır kararı dun CHP Genel Başkanı Baykal açıklıyor inonu aday olursa CHP nın tam destek vere- ceğını bıldırıyor Inonu ye sevgıden mı kaynaklanıyor bu karar yoksa başsız kalacak SHP nın orgutte oylarıyla CHP ye akaca- ğını ummaktan mı? Elbette ıkıncı olasılık daha geçerlı gorunuyor Daha çok oy destegı arayan partılerın bu turden he- sapları ayıpsanabılır mı'' Hayır' Turlu çeşıt olasılıkların senaryoların sahnelendığı şu sıralarda, ıktıdara egemen olan onemlı yargıları sapta- mak onem kazanıyor önem kazanıyor, çunku, cumhurbaskanı adayının, or- neğın "tarafsızlığını koruyan, ancak devletın ışlemesı- nı engellemeyecek nıtelıkte bır ınsan' olması uzerınde ozenle, ozellıkle duruluyor Boylesı bır tıtızlığe geçmış gunlerdekı deneyımlerı bı- lenlerın karşı çıkması olası mı' Bır kararname Çan- kaya da tam 395 gun bekletıldı Kımı yasalar hatta pek çogu veto edılıp Mechs'e gonderıldı Koşk te hukumetın ışten uzaklaşürdığı burokratlardan kurulu ıkıncı bır hu- kumet, meşru hukumetı kosteklemek ıçın elden gelenı yaptı Butun bunlardan sonra, orneğın Demırel'ın anayasal sınırlar ıçınde kalarak, ama 'devlet ışleyışını engelle- meyecek bırbaşkan' araması doğal değıl mı' Çankaya Koşku nde 'puruzlerçıkaran' bırmsanaye- şıl ışık yakılmayacağı da kesın Ne var kı, aldığınız bu bılgılerın doğruluğunu Başbakan Demırel e sorarsanız, yanıtı doyurucu olmayacak, sadece 'Şu anda hıcbır du- şunceye sahıp değılım lyı bır hesap yapacağım Turkıye ıçın Doğrusu da odur' dıyecek Zorlanırsa belkı yakında bır gun, "devleti yenı baştan ışletmeyecek bır şekle hıçbır bıçımde razı olmayacağı- n\' soyieyebrtiT HAVA DURUMU TURKIYE'DE DUNYADA Sabahattin Kudret öldü • Baştarafi 1. Sayfada kıselyaşamda>dı Sabahattin Kudret Aksal'ın cenazesı yann Erenkoy Galıp- paşa Camısı'nde kılınacak öğle namazından sonra, Karacaah- met MezarlığTnda toprağa venlecek 1920 vılında İstan- bul'da doğan Sabahattin Kudret _ Aksal, yuksekoğrenı- mını İstanhul Ünı\ersıtesı Edebıyat Fakültesı Felsefe Bo- lumu'nde tamamladıktan sonra oğretmcnlık memurluk ve mufettışlık gıbı ışler yaptı 1961 yıltnda tstanbul Beledıyesı Şehır Tıvatrolan Mudurluğu de yapan Aksal'ın ılk şıırlen, 1938 yıhndan ıtıbaren "Varlık", 'İnsan' ve 'OIuş dergılennde yayımlandı Şıırlennde Yenı Edebıyat harekeu ıçınde gün- luk yaşam ızlenımlennj yansı- OLAYLARIN ARDEVDAKT GERÇEK • Baştarafi 1. Sayfada sıyasal bır anlam çıkarmak yanlış olur Aksal, polıtıkaya hep uzak kaldı, ama, dunya goruşu, felsefı yaklaşımı, ın- sana bakışı 'Aydınlanma Devrımı' nın evrensel boyut- larında anlamını buluyordu Sabahattin Kudret, 20'ncı yuzyıl boyunca Anadolu da uygarlığın yukselmesını sağ- layan sanatçılarımız arasın- da seçkın bır yere sahıptır Duru Turkçesı, sade bıçemı, yalınanlatımı gerçekleyanıl- sama arasındakı bağıntıda sureklı gerçekhğı yakalaya- bılme yetısı, şaıre, gostens- sız, ama soylu sanatının verı- lerını bağışlamıştı Turkçenın mımarları arasında ozgun bır yerı vardı 1923 devrımının değerı bı- zım duşuncemıze gore 21 ncı yuzyılda daha belırgın bıçım- de ortaya çıkacaktır Turkıye Tanzımat'tan berı, yaşadığı çağı yakalama çabasına gır- mıştı Toplum ancak 20 ncı yuzyılda Aydınlanma nın ya- ratbğı uygarlık bılıncıne vara- bılmiştır Bubılıncınsanattakı yaratıcıları olmasaydı, Turkı- ye bugun bulundugu yerden çok gerıde sayılacaktı Cumhurıyet devrımının şaı- rı ve yazarı Sabahattin Kud- ret Aksal'ın olumu buyuk bır kayıptır, ama gerıye bıraktığı yapıtları, bu olumun acısını hafıfletebılecek butun değer- lerı ıçerıyor ••• tan ve kuçuk aynntalara onem \eren Sabahattin Kudret Ak- sal, 1944 >ayımlanan "Şarkılı Kahve" kıtahından sonra 1953'tekı "Gun Işığı" ve 1958 tanhlı "Duru Gök" kıtaplann- da daha da yalın bır uslup kullanarak Orhan Veü'ye ya- kınlaştı Sonrakı kıtaplannda yalın anlatımını terk etmeden dılde dennlıkler aramaya gın- şen şaır, Ganp akımından uzaklaşarak İkına Yenı'yı be- nımsedıjn yıllarda ıse ınsan- doğa ılışkısını felsefı boyutta ır- deledı Oyku ve oyunlannda kent ın- sanın sosyal ıhşkılennı ve çaüş- malannı ele alan Sabahatün Kudret Aksal. 1954'teyayımla- nan "Gazoz Ağaa'" kıtabıyla Saıt Faık Öyku Odulü'nu Hal- dun Taner ıle paylaştı Aksal, 1957'de "Yarah Hayvan" ıle Turk Dıl Kurumu Şur Ödülü'- nü. 1965'te "Kahvede Şenlık Var" adlı oyunuyla Ankara Sa- natsevenler Derneğı'nın en ıyı oyun yazan ödulünu, "Şurler" kıtabıyla YedıtepeŞurOdulu'- nu ve 1985 yılında da "Vav'lar" adlı oykusuyle ENKA Öyku ödulu'nü kazandı Edebıyaün hemen her dahnda ürun veren Sabahatün Kudret Aksal'ın çe- vınlen ve çeşıth dergılerde ya- yımlanan sanat yazılan da bulunuyordu Sabahatün Kudret Aksal'ın vakın arkadaşlanndan gazete- mız yazan Sami Karaören, şaın şoyle anlatıyor "Çok ıyı bır şa- ır, çok ıyı bır öykucü ve oyun yazan, soyleyecek sozu olan bır denemecıydı Sabahatün Kud- ret Aksal Kısaca çok yonlu, ustûn nıtelıklı bır sanatcıydı Üzennde durduğu konular gûnlerce ıç dunyasında yoğu- rup çözümlere ulaşürdığı dü- şunceler olurdu daıma Onunla soyleşmek, dostluk etmek, tadı- na doyulmaz bır tat olurdu Felsefecı yanıyla aklın ve man- tığın bıhncıyle yaklaşırdı konu- lanna Duygulu. duyarlı bır şaır olmasına engel değıldı akılcıh- ğı Değerh bır aydın sanatçımı- zı. yakın bır dostumu yıtırmek- ten uzgünum Eşı Munıre Hanım ve yakınlanrun aasını paylaşınm " Çarşamba gunu aat 11 00'de Kadıkoy'dekı konservatuvann onunde Sabahattin Kudret Ak- sal ıçın tören yapılacak Daha sonra cenaze Erenköy'dekı Ga- lıppaşa Camısrne ulaşünlacak Meieorolotı Geoe1 Mudufiuğu nden alınan b<lg<ye gore yurdun kuzey ve do§u kesımler çok bolutlu Karaden ı Iç Anadolu nun kuzeydoğusu ıle Doju ve Gu- neydoğu Anadotu boigeler yağmu"- yef yer sağanak yağışlı otekı yerl«r par çalı ve az bulutki geçecefc Hava sjcaktıQı btraz azalacak Ruzgar kuzey ve batı yonierden haJrf ara sıra orta kuvvene esecek Oenızlefımızde ruzgar Marma- ra da kıbı« ve todos Batı Akdenız de yıldız ve karayel Guney Ege ve Doğu Ana dolu dagunbahsı vekarayeklen3-5kuwet nde saatte 10-21 denızm l tnzta ese- cek Van Gotu nde hava çok bulutlu ve saganafc yağışh geçecek j Yağmurlu Bulutlu Sıslı Çankaya 23 Nisan'ı beklîyor ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu)-Başbakan Suleyman Demırel, cumhurbaşkanıhğına aday olacağı yolundakı haber- ler uzenne Cumhunyet'e dun gece, "Ben mı9 ben adaylık, madaylık ılan eünedım" dedı Başbakan Demırel, basın çevrelennde, cumhurbaşkanlı- ğma adaylığını koyacağı yolun- da kesın haberler dolaşuğı anımsaühnca gazetealen kas- tederek, "Herkesle konuşuyo- rum 'kafam bu ışlerle meşgul değıl" dıye söyluyorum " dıye konuştu Demırel, adaylığıru açıkladı- ğı >olundakı söylenülenn anımsaülması ûzenne şunlan soyledı "Kıme açıklamışım9 Yok kardeşım Bunlan düşünecek vakit >ok" dıyorum ben ama yazalarsa yazmışlardır Kafam onlarla meşgul değıl 'Ogunuğ- raşmam bu olayla' dıye herkese soyledım Şuradan çıkıyor 'Hayır ben aday değılım' deme- dığım ıçın böyle yapılıyor Ben nı>e dıyeyım, 'aday değılım' dı- ye 9 'Ben ada> değılım" demedı- ğım ıçın mefulu muhalıfinden bunuçıkanvorlar' Demırel, "Adav mısınız so- rulanna verdığınız yanıtlar na- sıl 7 " sorusuna da şu karşılgı verdı "Şu anda adayhk konulacak zaman ıçınde değılım kı aday olayım, "zaman gelır duşunu- lur'dedım Bundanıbaret Ora- dan çıkanyorlar, angaje etmeye çalışıyorlar Adayhk zamaru değıl 27 nısandan once adayhk konulacak değıl kı hele bır 27 nısan gelsın bakalım Olu, orta yerde duruyor Herkese soylu- yorum. 'ondan sonra düşüniP ruz' dıyorum " Başbdkan Sükynuui Demi- rel, Cumhurbaskanı Turgut Özal ın anı olumunden sonrakı uçüncü gunde de cumhurbas^ kanlığı seçımlen konusunda yürutulen tartışmalara kaül- madı Demırel, bu konudakı sorulara "Orta yerde olu var Sızın katanızdakı, bızını kafa- mızda henuz yok Şu anda hıçbır şey bılmıyorum" yanıünı verdı Başbakan Y ardımcısı Er- dal Inonu ıse Turkıye'de ısük- rann devamı ıçın cumhurbaş- kanbğı seçımının koalısyonu etkılememesı gereküğını soyle- dı Edınılen bılgılere gore, De- mırel ve İnonü, cumhurbaş- kanlığı konusundakı tutumlan- nı henuz partüennde tartışmaya açmadılar Lıderler, cumhurbaşkanlığı seçımınde öncelığın. Turkıye'nın ısükran- nın ve huzurunun devamını bozmayacak bır formul oldu- ğunu dıle geünyorlar RP, cumhurbaşkanını halkın seç- mesını ısterken, Mesut Yıl- maz'ın partı yöneüalenne Özal'ın cenazesı kaldmlana ka- dar bu konuda konuşma yasağı getırdığı oğrenıldı HEP ıse "Özal'ın çızgısınde bır cumhur- başkanı" ıstedı Başbakan Demırel, dun saat 09 00 sıralannda Gûnız sokak- takı evınden aynlırken, cum- hurbaşkanlığı secımı konusun- da goruşunu soran bır gazeteaye, lOgünluksurevar Konuyu sıkıştırmanm manası yok" karşılığını verdı Başba- kan. cumhurbaşkanlığı seçımı ıçın partı gruplan arasında bır goruşmenın de soz konusu ol- madığını belırterek "Orta yerde ölu var Ölüyü defnede- lım, evvela bu ışın yapılması lazım" dıye konuştu CHP Genel Başkanı Denız Baykal. cumhurbaşkanlığı ıçın Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Erdal İnonu'nun aday olması durumunda, ken- dısıne destek vereceklennı soyledı İnönü'yü destekleriz Denız Baykal dun CHP Par- tı Meclısı (PM) toplantısı once- sınde yaptığı konuşmada, SHP çevrelennın Inonu'yuadaygös- termeye hazırlandığjna dıkkat çekerek, "Eğer Sayın Inonu, cumhurbaskanı adayı olarak aday lık surecının başlangjcm- dan sonra başvuracak veya onenlecek olursa bız CHP ola- rak Sayın lnonu'ye cumhur- baskanı adayı olarak destek vermelıyız' dedı Inonu nun adaylığı konusu- nu PM üyelenne kışısel olarak onerdığını behrten Baykal ko- nunun PM toplantısında da değerlendınleceğını soyledı Cumhurbaskanı Turgut Ozal - ın olumunden buyuk uzuntu duyduğunu vurgulayan Ba>- kal. ancak cumhurbaskanı seçımının öngörülen zamanda tanjaınlanarak çyıphurbaşkaru boşluğu yaraülmamasını ıstedı. Baykal, yenı cumhurbaşkan- lığı seçımının, son yıllarda cumhurbaşkanlığı kurumu ıle ılgılı yapılan tartışmalar goz onunde bulunduralarak yapıl- lanacağını bıldırdı lemınucyu. DU IUICII ~ IT ; I~ kadar herhangı bır gö- 1 UTgUt Uenurel uzulme ve cenaze torenını yap- ma donemındeyız Bu tören sonuna ruşme olmaz Herhalde 23 Nısan bayramı bıvtıkten sonra, parüler arasında göruşme baş- layacakür ve Anayasa'run koyduğu kurallar ışleyecekür 7 mayısa kadar adaylar behrlene- cek, bu sureç ıçersınde partıler arası göruşmeler yapılacak Şımdılık bır şey soylemek ıçın çok erken " Inonu. Baykal'ın "Aday olursa desteklenz' sozlenyle ıl- gıh olarak da, "Tabu ıyı dılekle- nne teşekkur edenm Ancak, yok, oyle bır şey yok SHP çev- relen kımseyi aday gostenruş değıl Daha hıçbır cevre hıçbır aday göstermış değıl Daha bu surecın başlamasından da gen bır noktadayız Şımdı cenaze torenıyle ılgılenıvoruz" dedı Adaylann ortaya çıkması ıçın zamanın çok erken olduğunu vurgulayan Inönu, sözlennı şoyle surdürdü "Fıknmı soruvorsanız, hü- kumet 1 5 yıldan ben görev yapıyor Bu göreve devam et- mesını mılletımız ve TBMM'- nın çoğunluğu ısüyor Dolayı- ANAP'ta yasak sıyla koahsyon hukumetı *~~ ~ devem etmelı Başladığı ışlen bıtırmeb Cumhurbaşkanlığı olayı çok yenı Bu surece gırer- ken, koalısyonun çalışmasını olumsuz yonde etkılememelı- yız Inonu. "Demırel'ın ya da bır başkasının Cumhurbaşkanbğı makamına çıkması sıyası yaşa- mı nasıl etkıler" sorusuna ıse "Sıyasal yaşamımız devam edı- yor Demokratık duzen devam edıyor Seçım ıçın mevcut ku- raüan ışleteceğız, ışletırken de şüphesız koalısyon hukumeü- nın 1 5yıldırTurkıye'yegetırdı- ğı ıstıkrann bozulmamasına dıkkat edeceğız' yanıünı verdı Inonu, "Bu parlamento cum- hurbaşkanını seçer" dedı Bazı ANAP'hlar ıse Cavıt Çağlar'ın hükumeün kurulma- sından hemen sonra kendılen- ne gelerek, "Gelın Özal'ı ındırelım, Suleyman Bey'ı Cumhurbaskanı yapalım Bu aynlığa son verelım" dedığını haurlatarak. "Demırel cum- hurbaşkanlığı koltuğuna dunden adaydır" yorıımunu yapıyorlar Demırel'ın cum- hurbaskanı olmaktan başka hesabı olmadığını one suren ANAP kurmaylan, Demırel'ın Köşk'e gıden trenı kaçırmaya- cağını ılen süruyorlar ANAP kurmaylan, Özal'ın koşke çı- karken uyguladığı formulü Demırel'ın de benımseyebılece- ğını belırterek, "Demırel kendı- sını Koşk'e taşıtacak, yenne de sözünü dınleyen, DYP'yı uzak- tan kumanda edebıleceğı bınnı geurecektır Bu da buyuk bır olasılıkla İçışlen Bakanı Sezgın olabılır Bu durumda 'Turgut Demırel. Ismet Akbuluf be- nımsenebılır" dıyorlar Mesut Yılmaz ıle ılışkılen ıyı olan Husamettın Cındoruk'un adaylığı ANAP lılar taratından ılgı gorurken, Cındoruk'un De- mırel'e rağmen aday olmasının zor olduğu belırtılıyor ANAP Grup Başkanvekıh Mustafa Kalemb, anayasal yetkılen ıçın- de kalacak, dınamık bır cum- hurbaşkanı ıstedıklennı ıfade ettı ANAP Genel Başkanı Mesut Yıhnaz'ın Özal'ın cenazesı gö- mulene kadar ANAP yofleucı- lennden cumhurbaşkanlığı seçımlen konusunda konuşma- malannı ıstedıgı oğrenıldı Nevzat Ayaz'ın adaylığı masını ıstedı Cumhurbaşkanlı- ğı seçımının, Turkıye'dekı SHP'den Baykal'a tepki sıyasai dengelen sarsacağını da vurgulayan Baykal, bu surecın, yenı sıyasal oluşumlan da bera- bennde getıreceğını soyledı Bundan oncekı dengenın "bır kararsız denge" olduğunu da ıfade eden Baykal, bu nedenle yenı oluşumun. bır cumhurbaş- kanlığı seçımının de ötesınde olduğunu belırtü İnönû'den teşekkur SHP Genel Başkanı ve Baş- bakan Yardımcısı Erdal tnönu ıse bu konuda sorulan yanıtlar- ken, "Cumhurbaşkanhğı makamının değerlı bır ınsanın oraya seçılmesıyle doldurulma- sı gerekır Bunu yaparken de koabsyonun çalışmasını olum- suz yonde etkılememelıyız dıye düşünuyorum" dedı Cumhur- başkanlığı adaylığı konusunda şımdıhk bır tahmın yapmanın oldukça erken olduğunu ılen süren Inönu sözlennı şoyle sür- dürdü "Şımdı rahmetb Cumhur- başkanı Özal'ın vefaüyla ılgılı SHP Genel Sekreten Cevdet Selvı, "Inonu'yu desteklenz" sozlennı, "spekulasyon" olarak nıteledı Edınılen bılgıye göre, Selvı parülılere, "Demırel ve Cındo- ruk aday olmamab" telkınınde bulundu Selvi, İnönu tarafın- dan da paylaşıldığına kesın gozüyle bakılan bu sozlenne gerekçe olarak. "Başbakan De- mırel cumhurbaskanı olursa koalısyon bozulur Sağda kar- gaşa çıkar Demırel'ın görevın- de kalması koabsyonun geleceğı açısından gereklıdır" goruşunu dıle geürdı SHP Genel Başkanı Erdal İnonü başkanlığında toplanan SHP MYK, partı meclısıru 26 nısanda olağanustu toplantıya cağırdı Yaklaşık 3 5 saat suren toplantı sonrasında Genel Sek- reter Cevdet Selvı, PM'de SHP DYP kubslennde ıse cum- hurbaşkanbğı düğumunu Demırel ve DYP'nın çozecegı konuşuluyor DYP dışından bınnın seçılmesının mumkün olmadığını ılen suren partılıler, "Mecbs'te en çok mılletvekılıne bız sahıbız Bızrnı dışımızda bı- nnı oraya çıkardığımızda bunu tabanımıza ve halka açıklaya- mayız" goruşunu savunuyor- lar Bazı DYP'lıler devleün ust kademelennde gorev yapan Mıllı Savunma Bakanı Nevzat Ayaz'ı, kışılığı ıtıbanyla cum- hurbaşkanlığına aday gosten- yorlar DYP'lıler Ayaz'ın tarafsız bır cumhurbaskanı ola- cağını ve makamını dolduraca- ğıru soyluyorlar BazıDYP'hler ıse Demırel'ın cumhurbaskanı seçılmcsı halınde " Yem donem- de sağ partılenn bırleşmesı ıçın yenı adımlann atılabıleceğını' savunuyorlar RP Genel Başkan Yardımcı- sı Şevket Kazan, Anayasa'nın 102 maddesının değıştınlerek,olağan kurultay takvtnunın gö- ruşuleceğını, aynca Cumhur- Turgut Özal'dan boşalan ma- başkanbğı adaybklan konusu- kamın halk tarafından seçıle- nun p»artının en yuksek karar organında tartışılmasının sağ- cek bır cumhurbaskanı doldurulmasını ıstedı ıle Dış Basın: Batı, güvendiği bir lideri yitirdi Dış Haberler Seryisi - Cum- hurbaskanı Turgut Özal'ın ölu- munun dış basında yol açüğı yankılar suruyor • AA nın habenne göre Turgut Özal'ın olumu dunku Alman gazctclennde gcnış bı- çırhdc yer aldı Yuksek tırajlı Bıld gazctcsı haben, "Turkıye, guclu lıdennı kdybetü" şeklınde duy ururken. Ozal'ın anı kaybının ulkcde bu- yuk uzüntu yaratuğını kaydet- ü Özal'ın olümündcn sonra olası sıyası gelışmelere değınen gazetc, Cumhurbaskanı Turgul Ozal'ın. Baü'nın guvendığı bır devlet adamı olduğuna ışarel ederek, Ozal'ın olumunden sonra fanatık gencılenn sıyası zemınlennı genışletmeye çalışa- caklannı ılen surdu Dıe Welt de Cumhurbaska- nı Turgut Özal'ın olumu ıle ılgı- lı habennde, "Turkıye'yı Özal güçlendırdf' başlığını kullandı Gazete, Özal'ın Turkıye'de ser- best pıyasa ekonomısının baba- sı olarak görulduğunu ve eko- nomık alanda gerçeklcştırdığı devnm nıtelığındekı reformlar- SEVİŞMENİN GÜDÜKLÜĞÜ VE YÜCELİĞ1 Melih Cevdet Anday la anılacağını kaydettı Fransız basını 9 Pans muhabınmız Mişel Perlman'ın bıldırdığıne göre Fransa'nın başlıca gazetelen dunku sayılannda, Turgut Özal'ı "Batı yanlısı bır rcform- cu", "modern Turkıye'nın ba- bası". "pıyasa ekonomısının bır şampıyonu" bıçımınde la- nımladı Sağ eğılımlı Le Fıgaro gaze- tesı, Ozal'ın "kanzmalı bır yo- dığını" one surerek, "etkın vc kımı zaman da kaü" bır yönetı- cı nıtebğınde olduğunu bıldırdı Lc Fıgaro. ote yandan Ozal'- ın, Korfez savaşı sırasındakı Batı yanlısı tutumuyla "buyuk bır nsk aldığını" vurguladı ve "ABD yanlısı bır polıtıkacı gıbı davrandığına ' dıkkalçektı Ülkcnın sol eğılımlı cıddı ea- zetclenndcn Lıberatıon ıse "Turgul Ozal, modern Tur- kıye'nın bdbasının olumu" baş- lık.lı yazısında, cumhurbaşkanı- nın "1980 Eylulu'ndckı askcrı darbeyle ıktıdara gcıınlerek Turkıye'yı lıbcrallcştırdığı bc- lırtıhyor Marc Semo ımzdlı yorumda. Turgul Ozal'ın Av- rupa ıle Asya arasında vcr ald- cdk "neo-Osmanb" bırbolgcdc ulkcsınc "yenı bır yorcscl rol duşcccğınc ınandığına da ışarcl edılıyor Belçika basını • Belçıka'nın "Le Soır" vc ' La Lıbre Bclgıquc" gdzctclcn, C umhurbaşkanı 1 urgul Ozal - ın olumuyle ılgılı habcr ve yo- rumldra yer vcrdıler Hdbcn bınna sayfadan vc- rcn "Lc Soır ', ' Ozal, ulkcsını yenı bır Japonya halınc getır- mek hayalındeydı' dıyeyazdı Ozal'ın "Balılılar, halklar- dan çok pctrolle ılgılcnıyorlar" şcklındckı sozlenyle Boşnak Muslumanlann ydşadıklan tra- jedı karşısında gereklı tepkının gostcnlmcmesını elcşürdığını yd7an 'Lc Soır", Turkıye'de yenı cumhurbdşkanı adayian arasındd Suleyman Demirel, Erdal Inonu ve Husamettın Cin- doruk'un bulunduğunu yazdı • Arnavutluk Cumhurbas- kanı Sali Berişa, Cumhurbas- kanı Turgut Ozal'ın vcfatı nc- dcnıyle TBMM Başkanı vc Cumhurbaskanı Vekılı Hüsa- mettin Cindonık'a bır başsağbğı mesap gonderdı • Almanyd Başbakanı Hel- raut Kohl, Turgut Özal'ın olü- mu ncdcnıylc Başbakan Suley- man Demırcl'c bır başsağbğı mesajı gonderdı Tunus'ta yas •Cumhurbaskanı Turgut özal'ın öncekı gun vefat etme- sının ardından Tunus'ta ulusal yas ılan edüdı Turgut Ozal'ın ölumu nedenı ıle başsağlığı mesajı gönderen hderler şoyle Portekız Devlet Başkanı Ma- rio Suarez, Küba Devlet Başka- nı Fıdel Castro, Bulganstan Cumhurbaşkaru Jelu Jetev, Gurcıstan Devlet Başkanı Edu- ard Şevardnadze, Avusturalya Genel Vabsı Bill Hayden, Lıby a bden Albay Muammer Kadda- fi, Beyaz Rusya Cumhunyetı Yuksek Sovyet Prezıdum Baş- kanı Stanislav Shushkevich, Makedonya Cumhurbaskanı Kiro Gligorov, Azerbaycan Dı- şışlen Bakanı Tevfık Kasonov, Afganıstan Devlet Başkanı Burhanettin Rabbani. BM'de bayraklar iniyor Cumhurbaskanı Turgut özal'ın vefaü nedenıyle Bırleş- mış Mılletler'dekı uluslararası parlamento bayrağının bugun yanya ındınleceğı bıldınldı BM Genel Sekreten'nın soz- cusü Joe SiDs tarafından yapı- lan açıklamada, Turk hukume- tının, Ozal'ın olumunden BM'yıresmendun haberdaret- üğı ve bu nedenle bayrağın ya- nya ındınlmesmın geoktığı bebrtıldı GOZLEM UCUR MUMCU • Baftarafi l. Sayfada toplumsal olaylarda hakem olunmaz ancak taraf olunur Bellı ıdeolojılerı yasaklamak ısteyenler de bır başka ıdeolojının bılınçlıyadabılınçsızyandaşlarıdır Evet sıstem Bır haftadır Federal Almanya dayım Tuketım toplu- munu butun gorkemlı ve renklı goruntulerıyle ızlıyorum Kapıtalıst sıstem buralarda bu aşamaları kaydetmış kım hayır der kım yadsıyabılır"? Ama ne pahasına7 Ama ne karşılığı? Ama nasıl, na- sıl9 Bu soruları gelın bır de buradakı Turk ışçılerıne Turk emekçılerıne sorun Haydı bunlan şımdılık tartışmayalım da bu sıstemın Turkıye'ye nasıl yansıdığını bır kuçuk ornekle gorelım Federal Almanya ' otomotıv sanayıının anayurtların- dan bırıdır Turkıye'de otomotıv sanayıının montaıcılığı egemendır "Yerlı yapım' dedıklerı montaıcılığın ta kendısıdır Gecen yıllarda Turkıye de ' orta hallı' sayılacak her- kesın araba sahıbı olmasını pompalayan bır polıtıka ız- lendı Taksıtle elbıse alınır gıbı taksıtle araba satın alın- dı Şımdı bırcok devlet memuru bırer araba sahıbıdır Ba- sını sokacak evı olmayan, dıreksıyon başına oturacak araba bulmuştur Çunku sıstem boyle ıstıyordu Şımdı akaryakıta zam geldı Yarın benzın bugunkun- den daha pahalıya satılacak Bır araba deposu, son akaryakıt zammından sonra yedı yuz-sekız yuz lıraya doluyor Bır haftada bır depoluk benzın harcansa, aylık benzın gıderı kaba bır hesapla uç bın lıra eder Hangı devlet memuru kaldırır bunu7 işte sıstem Şımdı ne yapsın araba sahıbı memur? Nasıl kullansın arabasını9 Taksıtle, kuruş kuruş bırıktırerek sahıp oldu- ğu arabasını kımın garajına çeksın7 Arabasını kullansa bır turlu, kullanmasa bır turlu İşte sıstem , ışte sonuç Bu gıbı konularm sıstem ıle ılgısı var mı, yok mu9 Sıstem sıyasal yaşamın her kesımıne yansır NATO - suna yansır, IMF'sıne yansır, otomotıv sanayııne yansır, enflasyonuna yansır, dovız darboğazına yansır Eee bu ışın kuralı boyle Sıstem, egemen sınıfduzenı- nın sozculerının beyınlerıne ve kalemlerıne de yansır Aman aman sız sız olun, yıne de 'sıstem 'ı tartışma- yın Sonra ocu 'gelır,ocu' TRT'de açıkoturum Gazeteciler OzaPın kişiliğini tartıştı Haber Merkezi - Cumhur- baskanı Turgut Özal'ın kışıhğı, poİıtıkacılıgı ve gorevlen sure- sınde yapüklan, olumunden ıkı gun sonra dun gece TRTde canlı olarak yayımlanan açıko- turumda tartışıldı Hurnyet Gazetesı Genel Ya- yın Yonetmenı Ertuğrul Öz- kok'un yonettığı açıkoturuma, Zaman gazetesı yazan Fehmı Koru. Cumhunyet gazetesı ya- zan sıyaset bılımcı Ahmet Ta- ner Kışlalı, Meydan gazetesı yazan Teoman Erel, Turkıye gazetesı yazan Yalçın Ozer. Sa- bah gazetesı yazan Cengız Çan- dar, Mılbyet gazetesı yazan Altan OyTnen. Tercuman gaze- tesı yazan Tayyar Şafak, Golge Adam gazetesınden de Ertuğ- rul Akbay katıldı Gazetealer. konuşmalann- da. Ozal ın çok yonlu bır ınsan oldvğuna dıkkat çeküler Konuşnıasında, Cumhur- baskanı Özal'ın son donemde, dındarlığı daha ağır basan bır kımbğe bürunduğunu anımsa- tan Fehmı Koru, "Dındarlık ve teknolojıye açık obnası, Ozal'a sempatıyı arttırdı" goruşunu savundu Ahmet Taner Kışlalı da Özal'a hayattayken eleşünbp olumunden sonra övgu yağdı- nlmasının saygjsızbk olduğunu ıfade ederek şunlan soyledı "Bır ınasana saygı duyuyor- sak olumünun ardlndan da olumlu olumsuz yanlannı de- ğerlendırmelıyız Özal cesurdu, nsk almaktan çekınmezdı Olaylann onunden gıderdı Yon venrdı Bunlar olumlu şeylerdı Ama emekten yana değıldı, ışverenden yanaydı Onun uyguladığı ekonomık po- bükalarla sermaye gebrtenılın ulusal gelır ıçındekı payı yuzde 70'm uzenne çıkmıştı Bence Ozal'a gereken saygıyı goster- mek, onun olumlu yanlannı ortaya çıkanp olumsuz yanlan- nı saklamakla olmaz. bana gö- re, once eleştınp sonra ovmek saygısızlıkür " Kjşlab, Ertuğrul Ozkok'un Özal'ı okulda oğrencılennıze nasıl anlatacaksınız''' sozlenne karşı "Özal devnmcıdır' değer- lendırmelennı eleşürerek' Dev- nm ıle reform aynı şey değıldır- dır Tabu sıcağı sıcağına olay lar ıyı değerlendınlemıyor, abartı- lıyor' dedı Teoman Erel ıse Ozal'ı tabu yapmamak gereküğını vurgu- îayarak "Kolay tabu yaratmak toplumsal ozelbğımızdır Mus- tafa Kemal hakkında yaraülan tabu. belkı onu sevecek bırcok ınsanı ondan uzaklaşurdı Tur- gut Ozal tabulaştınlmadan ın- celenecek bır kışıbkür Bır tabu değıldır" dıye konuştu Dava rekortmeni Özal ANKARA (AA)- Cumartesı gunu vefaleden8 Cumhurbaş- kanı Turgut Ozal, sıyaset haya- tı boyunca çok sayıdd mılletve- kılı, gazelea ve Başbakan Suleyman Dcmırcl'lc dc mah- kcmclık olmuştu Özal'ın dava açtığı kışıler arasındd bınncı sırayı gazeteci- ler alıyor Ozal.kendısıhakkm- da yazılan haber ve makaleler- dcn dolayı. Emm Çolaşan Bckır Çoşkun, Muammer Ya- şar Bostancı, Nazh llıcak, Ilk- nur Çcvık, Rahmı Turan hak- kında ccza vc lazmınat davası acarken, basın yayın organlan olarak Sdbah. Hurnyet, Bu- gun, Tercuman, 2000'e Doğru, Gunaydın, Meydan gazetelen ıle ozcl tclcvızyon kuruluşu İn- tcrstar da Cumhurbaskanı Özal'la mahkemelık olmuşlar- dı Özal, gazctealerle olduğu kd- dar sıyasetçılerle de sık sık mah- kemelık oldu Başbakan Suley- man Demırel'ın TBMM Grup loplantısında Cumhurbaskanı Özal'ı, "dflet, dclalet, hıyanet" ıçınde bulunakla suçlaması uzenne, Özal, 500 mılyon lıra- lık lazmınal davası açmış ve bu dava sonunda Başbakan Suley- man Demırel'den yasal faızıyle bırlıkte 13 mılyon lıra tazmınat almaya hak kazanmışü Vefat eden Cumhurbaskanı Turgut Özal, en son davasını olumunden bır kaç hafta once, TBMM'de yaptığı bır konuş- mada kendısme, "Paranoyak" ve "Glamdıyoz' dıyen SHP Uşak Mılletvekılı Ender Kara- gul'e 50 mılyon lıra ıle açmıştı DavslarMttacar? Cumhurbaskanı Turgut özal, açtığı gerek tazmınat ge- rekse ceza davalannm bırkaç ıstısna dışında hepsını kazan- mışü Özal'ın halen Ankara Adlıyesı'nde devam eden çok sayıda lazmınat davalan bulu- nuyor Yasal prosedüre gore, Cum- hurbaşkanı'nın mırasçılan, ıs- terlerse bu davalan devam ettı- recekler Mırasçılanndavalann devam etmesını ıstememelen durumunda ıse, bu davalar ya- pılan ılk duruşmalan sonunda duşurulecek Sahte peygamber m Baştarafi 1. Sayfada sonucu evde bulunan 80'den fazla kışının olduğunu tahmın ettıkkn- nı belırtü Adalet Bakanı Janet Reno da olay nedenıyle yaptığı açıklama- da, toplu mühaıia sonuçlandığı açücça ortada olduğu belırulen FBI operasyonunun tum sorum- luluğunun kendısıne aıt olduğunu açıkladı Reno FBI planının 51 gunluk dıreruşı kansız sona erdır- mek ıcın en ıyı yol olarak gormus okluklanru belırtü Asken tank ve helıkopteT des- teklı operasyon oncesınde Adalet Bakanı Janet Reno, Başkan Bıll Clınton'a ataga hazırlanan emnı- yet kuvvetlennın ne tur bır hare- kâta gjnşeceklenru anlatmışü Başkanın. 15 dakıka suren goruş- mede operasyon ıçın onay verdığı oğrenıldı Başkan Bıll Cbnton. Adalet Bakanı ıle son dunımu go- ruştuğunu vc gcrckenın yapılaca- ğıru ıfade ettı