Katalog

Cumhuriyet İmtiyaz sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı. Özgen Acar »Genel • Görsel Yönetmen: AH Acar »Dış Haberler. Ergun Ankara Temsilcısı: Mustafa Balbav •Haber Mudürü. Doğan Akm AtatürkBul- MüesseseMüdürû EroJEAut •Koordınatör. Yaym Koordınatörü Hikmet Çetinkava •Genel Balcı »İş - Ekonomı: Dinç Tayanç • îsühbarat Yaİçın vanNo:125,Kat:4. Bakanlıklar-AnkaraTel 4195020(7Hat).Telex.42344,Fax: Ahmet Koruban •Muhasebe Bûknt Yen» Ya>m Danışmanı-Orhan Erinç »Yaiıışlen Mü- Çakır • Yurt Haberlen: Mehmet Saraç •Makaleler. ^ 1 9 » 2 . 7 ,i: l f' z ı n ı r JfS s 1 1 !7 c l İ A S f dar ^ Klk '1 H Z l / a ? 1 l- 1 . 3 5 2 ! 2 t 3 ™ : ri 1 ??S »ldare Hüse^Gûrer •lşletme öndeıÇeBk dürkn: İbnOmnYıklız, Celal Ba^langıç iSorum- Sami Karaören • Spor: Abdûlkadir Yücelman T>VK\\- Jek*: 52359,Fax:.4419117 •AdanaTana cıs.: ÇennYıgeno^uInonu Cd 119 »Bügı-lşlem Nafl lnal •B.lg.sayar Sıstem: lu)«Haber Merkezi Müdürü t p T S l a r me: Abdullah Yazıc. S N o : ' K a t : '• Tel ' 352255O-35226O1-3522492, Telex- 62155, Fax: 3522570 M a r i i r e ,Ç a e r # R e k l a l YaynnbyaBveBttsaa: Yeni GünHaber \jansı BasımeYdyıncüık A Ş TûrkocağıCad 39 41 Caialofflu 34334 lsı PK 246İsUnbıilTel (0 212;5nO5O5(2Ohat)Tele\ 22246 F » ( 211)SI«59S 2ARAL1K. 1993 İmsak:5 31 Güneş 7 03 Öğle. 11 58 Ikındr 14 22 Yatsı: 18.09 Zongintere ısmartanta ftenizsltı • NEW YORK(AA) - Özel yat ve uçaklardan sonra, zengınlere özei denizalü edinme imkâru da sunuluyor. Fiyatlan4.5milyon dolardan (63 mılyarTL) başlayan denizalülar, ABD'nın Washington e>aletinde yapıhyor. Tabanlan haîı, duvarlan cevız kaplama olan ve "krallara layık'' bıçımde döşenen denizaltılann her iki yanında da gözetleme pencereleri var. U.S. Submarines Inc. adlı şirket tarafmdan ısmarlama üreülen 20 metre boyundaki denizalülar. dizel motor ve akü gücüyleçabşıyor. 300 metre derinliğe inebilen vesu altında üç gün kalabilen "zengin oyuncaklan'" alu kışılık. Denizalülan üreten şirkeün kurucusu Bnıce Jones, "Bunlara para yatıracak olan kişiler, yatlanndan sıkümış, yenilik arayışındaki zenginler olacakur" dedi. Jones, baa zenginlerin denizaltüarla ılgılenrneye başladığını da söyledi. Tupizmin somınlan toplantısj • BLRSA(AA)- GLMTOBBaşkanıIşık U ğurtuğ, bu yıl Uludağ'da kusursuz ve hatasız bir sezon haarlığı yapıldığını, İznik'te inanç tunzrru yaraülması için de her türlü ginşimde bulunduklannı söyledi. Güney MarmaraTuristikve İşletmecılen Birliğj toplantısmda konuşan GÜMTOBBaşkarulşık Uğurtuğ, toplam 15 bin 500 yatak kapasiteli 122 tesisin üye plduğu derneğin çahşmalan hakkında bilgi verdi Turizmde "çok büyük boyutlarda sorun" bulunmadığına değjnen Uğurtuğ, Uludağ'da kış hazırlıklannın tamamlandığını, muhtemel yangınlara müdahale için bir arazöz sağlanması konusunda Tunzm Bakanlıgı'na başvurduklanra bildirdi. Kaptan, TRT İstanbul Haber Mûdürii • İSTANBUL (AA) - TRT İstanbul Haber Müdürlüğü görevine Ali Kaptan atandı. 1971 yılından iubaren TRT İstanbul Haber Müdürlügü'ndeçalışmakta olan Ali Kaptan. 1989 yılından bu yana Haber Müdür Yardımcüığı görevini yürütüyordu. Kaptan, halen İstanbul Üniversıtesi İleüşim Fakültesi'nde televizyon haberciligi konusunda ders de veriyor. Eski Haber Müdürü Erol KaneriseTRT İstanbul Bölge Müdürlüğü'nde uzman kadrosuna atandı. Madonnada söbyana • NEWYORK(AA)- Madonna, New York'un tutucu kesimininyaşadığı Brooklyn'de yaşayan 15 yaşındakı bir erkek lise öğrencisıne gönül verdi. Yaşı küçük olduğu için adı açıklanmayançocuğu evinde iki gün ahkoyan Madonna, genç sevgilisine, pahalı mağazalardan binlerce dolarlık giysı aldı. Çocuğun annesi, bu beraberhklen rahatsız oldu ve oğhınun peşini bırakması için Madonna'nın peşine düştû. Ancak öfkeli kadın. skandallar kraliçesıne bir türlü ulaşamadı. ÇGD'de görev dagılımı • İstanbul Haber Serviâ - Çağdaş Gazeteciler Derneği istanbul Şubesi'nin yeni seçılen Yönetim Kurulu gorev dagılımı yaptı. Başkanhğa yeniden Celal Toprak seçılırken Başkan Yardımcıhğjna Nebil Özgentürk, Genel Sekreterlığe DenizTeztel, Şaymanlığa Muhammet Özcan getirüdi. Diğer yönetim kurulu üyeleri Mahmut HayırUoğlu yayınlardan, Hüseyin Güler ıle Murat İnceoğlu örgûtlenmeden, Sadık Çelik ıse kültürel faaliyetlerden şorumlu olacaklar. ÇGD İstanbul Şubesi, görev dağılımından sonra yaptığı açıklamada haber alma özgürlüğünün savunucusu olmaya devam edileceği vurgûlandı. 1897de söğüt kabuğundantesadüfen bulunan "tebeşir kılıklı" ilaçüzerinehalaaraştırma yapılıyor AMüllıaıııidMeııÇifler'easpirin Hoffraann • Alman Doktor Felix Hoffmann'm 97 yıl önce bulduğu "her derde deva" aspirinin yararlan kadar zararlan da tartışılmaya devam ediyor. Başlangıçta toz halinde üretilen aspirinin sudaeriyeninden sonra şu sıralar sakız gibi çiğnenen tabletleri Avrupa piyasasında. Ne ki piyasa araştırmalan çiğnenen aspirinin Türkiye'de tutmayacağı yolunda. AbdüBiamkt • Aspirin bulunduğu sırada Sultan Abdülhamid, AskeriTıbbiye öğrencilerini Taşkışla'da yargılıyor ve übbiyeyi Gülhane'den Haydarpaşa'ya taşıyordu. Aspirin toz halindentabletedönüştüğünde ise Sultan Reşat, türbesini inşaettiriyordu. Butürbedebüyük biryenilik yapılarak köşelerde yanm kubbe uygulanıyor ve zeminde dörtgen oluşturuluyordu. Çüler • Bugün aspirinçiğnenen tablethaline getirildi fakat Türkiye'de hala yutturuluyor. Üstelik Başbakan Çiller kendi başansını Türkiye'nin kaderine endekslemiş durumda. Çiller 2001 yıhnı hedef gösteredursun, aspirin üreticisi Bayer'in yetkilileri / insanlan uyarmaya devam ediyor: Aspirin mideyi kanatır, kalp hastalannı öldürür vehamile kadmlara zarar verir. Ve ekliyorlar: Lakin aspirinle intihar etmekçok zordur! DENtZSOM LEVERKUSEN- 29 yaşı- ndaki Alman doktor Fetix Hoffroann, romatizma ağnlan giderek daha da şiddetlenen babasıru tedavı etmek için her yolu denerken söğüt ağaanın kabuklanndan elde etuği "ase- tilsalisilik"ten yepyeru bir ilaç bulduğu zaman tarih 1897 idi. O tarıhte Osmanlı'da henüz Darülfünun kurulmamışü ve Sultan Abdülhamid, kendisine karşı eylem vapacaklan ihban üzerine Askeri Tıbbiye öğren- cilerini Taşkışla'da yargılatıyor ve bir önlem olarak tıbbiye\ı Gülhane'den HaydarpaşaVı taşıüyordu... Köln yakınlanndaki Lever- kusen kasabasmdaki Bayer kimya tesislennde çalışan Hoff- mann'ın bulduğu bu yeni ilaca Berlin'de patent alınarak " Aspi- rin" adı verilmişü... Başağnlannı kesmeye ve ateş düşürmeye birebir gelen bu "sü- per" ilaç, o devırde toz halinde pıyasaya sunuluyor ve kaşık hesabıyla içiliyordu. Almanya'nın küçük bir ka- sabasında boya-moya üreten Bayer şirkeü, kaşık kaşık içılen bu yeni ilaç sayesınde dünyanın önde gelen sanayi tesislerinden biri oluyordu. 1910 yıhnda aspinn toz halinden tab- let hahne dönüştürüldüğü zaman, sana- yi devrimi gıbi bir sorunu olmayan Os- manlı'da da Abdülhamid'in yenne tah- ta çıkan Sultan V. Mehmet Reşat türbe- sini yaptınyordu. Türbe mımarisinde klasik sekizgen plan korunmakla birlik- te farkb olarak ilk kez giriş cephesinde köşelerde > anm kubbe uy gulanarak ze- minde dörtgen oluşturuluyordu ki bu da yepyeni bir miman tarz oluyordu... Bugün, 36 bin kişinin \aşadığı Lever- kusen'de 4 bin 500 dönüm arazi üzenne yayılmış ve içinde 35 bin kişinin çalıştığı Bayer tesislennde boyadan plastiğe, fo- toğraf fılrrunden kompakt diske, tarım ilaandan kabloya dek binlerce ürün üreülirken aspirin üzerinde hala araştı- rma yapıhyordu. Türkıye'de ise Başbakan Tansu Çiller NEDİR, NE İŞE YARAR? Nekadar erken aknırsa o kadaretkili oluyor Bugün, 36 bin kişinin yaşadığıKöln yakınlanndaki Leverkusen'de 4 bin 500 dönüm arazi üzerine yayrinuş ve içinde 35 bin kişinin çalıştığı Ba> er ttsisJerinde boyadan plastiğe, fotoğraf füminden kompakt diske, tanm ilacmdan kabloya dek binlerce ürün üretiliyor. 2001 yılını hedef gösterip, "kader"ımizi kendi "başan"sına endekshyor ve "ba- şan kaderimizdir" diyordu. Aspinn belkı de üzennde en çok ko- nuşulan ve tartışılan ilaçtı... Bayer yetkı- lilerinin bu konuda söylecek çok şeyı ol- malıydı.. İletişim Merkezi'nde Dr. Frank, Dr. Loose MVagenbach \e Dr. Haeusler'in cçıklamalan, bir "propagan- da"dan öte. önemli bir uyan nıteüğs taşıyordu... Hemen herkesin, her derde deva di\e belleyıp yuttuğu "tebeşir küıklı" bu ilaç için Bayer yetkıhlennin önemh uyanlan vardı. Kendi kendine tedavı sınıfından bir ilaç olan ve eczane- lerde reçetesiz saülan aspirin, doktor kontrolü olmadan kalp hastalan ta- rafından kullanılması durumunda kalp krizine- neden oluyordu... Hamileliğin ilk üç ayı içinde önemli sorunlar yaratı- yordu... Mıde rahatsızlığı olanlarda ka- nama yapıyordu.. Bir asit olan aseıilsa- lisılik İcnstallerinin mıde çepennde kon- santrasyona girmesı sırasında çeperde küçük küçük kırmızı noktalar yaru ze- delenmeler yapttgı Bayer yetkılılennce açıklanıyordu. Ama bu zedeleme. sert bir konyağın etkisine eşdeğerdı... Dr. Frank'tan. aspınnın faziletlerini anlat- masıra beklerken böyle bir uyanyla karşılamak dogrusu hoş bir sürprizdı.. Dr. Frank ıse sadece aspinn icın değil. tüm ilaçlar için şöyle diyordu: "İlaç, risk detnektir. İlaç aldığınızda şeytanla karşı- laşıyorsunuz demektir." Kalp hastalan. hamile kadınlar ve mide hastalannın ke- sinlikle doktor kontrolüyle aspirin kul- lanmalan gerektığini söyleyen Bayer yetkilileri. normal bir insan için uygun dozu ise şöyle \enyordu: îki günde 100 miligram... Bayer İletişim Merkezı'ndekı bu "uyanlar"dan sonra ınsanm yüreğine su serpen bir açıklama daha yapılıyordu 1 . "Bir insanuı aspirinle intihar etmesi çok zordur. Avnca. kullanım süresi geçnıiş aspirinden de zehirlenmesi imkansız gibi- dir." Tozdan tablete, şutulan tabletten suda eriyen tablete kadar bırçok çeşidi olan aspirinin bırkaç yıl önce yeni bir "model"i daha üretilıvordu: Çiğnenen tablet... Ve fakat,Türkiye'de yapılan bir piyasa araştırması, çiğnenen tabletin Türkiye'de tutulmayacdğı sonucunu ve- riyordu. Demek kı aspırini ağzımıza sakız ya- pacak halimiz yoktu, çünkü biz her şeyi kolay yutan bir mılletük... Hele 2001 vılına kadar! Ankara SokaklanndaÇalışanÇocuklarMerkezi, 'büyük işadamları'nındesteğini bekliyor 4 KüçiikişadaııılaiTıım, çoculdaştığıyer Soru: Aspirinin terael mad- desi olan asetilsalisilik asit, vû- cuda nasü etki eder? Yamt: Ağız yoluyla alındı- ğında kolaylıkla ve tarn ola- rak emilir. Bir iki saat içinde en yüksek kan düzeyine ulaş- makla birlikte, etkisini 20-30 dakika içinde göstermeye baş- lar. Asit, vücutta hormonlan- nkine benzeyen bir rol oyna- yan ve kanın sulandınlması gibi pek çok sürece katılan prostaglandinin dokulardakı sentezini önler. Sentezin ön- lenmesi, asıdin. ağnnın dur- durulmasında yüklendiği en önemli işlevdir. Ancak başka pek çok işlevi daha vardır. Bunlardan bırisi de yangının önlenmesidir. Yangı kendi- sıni. aa, şişme ve vücut sı- cakhğındaki artışla belli eder. Aseülsahsıhk asit, yangj süre- cinde rol oynayan pek çok maddeyı baskılar. Sonı: Aspirin en fazla ne za- man etki gösterir? Yamt: Aspinnle (ve öteki ağn kesıcilerle) ilgili en önemli özellik. ne kadar erken ahnı- rlarsa o kadar fazla etkili ol- duklandır. Yani ağn tama- men yerleşmeden abnan aspi- rin, çok daha etkibdir. Sözge- lımi. regl ağnlan çeken bir kadın, aspirinı reglin ilk gü- nûnde almahdır. Soru: Aspirin hangi has- tahklanla kuüanılabilir? Yanıt: Aspinn pek çok du- rumda ışe yarasa da en güçlü ağn kesia değildir. Genellikle belli bir bölgeyi etkilediğin- den, morfin gibi merkezi etki gösteren ağn kesicilerden farklıdır. Migren ağnlan için kullanılabılır. Hem ani mig- ren ataklannda hem uzun vadede koruyııcu olarak işe yarar. Kendisini şışme, kı- zankhklar, yangıyla belli eden ve eklemlerde ciddi şe- kil bozukluklanna yol açan eklem romaüzması da aspiri- nin etkili olduğu hastalıklar arasında yer alır. Bu tür ra- hatsızlıklarda aspınnin. dok- tora danışılarak daha yüksek dozlarda kullanılması gerek- hdir. .\ncak. unutulmamasi gereken. aspınnın eklem ro- matizmasında tedavi edici bir nitelik taşımadığıdır. As- pirin. yalnızca yangı gibi be- İırüleri ortadan kaldınr. Felç öncesinde bazı hastalar vücudun bır tarafında uyuş- ma, güç kaybı ya da tek ta- rafû görme kaybı gıbı kjsa süreli ataklar gecirirler. Bu belırtılen yaşayan kımselerin yüzde 4O'ı 5 yıl içinde felç olur. Çalışmalar sonucunda, asetisalısilik asıdin, bu belir- tilerde ciddi bir azalmaya yol açtığını bulunmuştur. Soru: Aspirinin yan etkileri var mıdır? Yamt: Asüm gıbı bazı hastahğı olanlar. ilaca karşı fazla duyarhdır. Mıdeye ver- diğı rahatsızhktan ötürü. gastritı ve ülseri olanlar kul- lanamaz. Kanama bozuklu- ğu olanlar. böbreklen ra- hatsız olanlar. hamile olan- lar ilacı kullanmamalıdır. Soru: Alınan aspirin fayda vermiyorsa ne yapümalıdü? Yamt: Aspinn ya da ötekı ağn kesıcüer, bırkaç gün üst üste alınmalanna rağmen ışe yaramıyorsa sağduyulu bir insanın yapması gereken şey doğruca doktora gitmektır. IŞIKKANSU ANKARA - Siyah gözler. langırt masasırun üzerindekı to- pun hareketlerinde. Kollan ge- rilmiş, çığbğı, geniş salonda çın- lıyor: - Yavrüi, yavriii. İş biter de, bir uzun hava atı- lmaz mı? Pazardan yeni gelmış. Naylon torbalanm satmış, sıra. arkadaşlan ıle yarenlık etmekte. Sıhhiye'dekj çok kaüı oto- parkın bırinci katındayız. Bu- rası, 'Ankara Sokaklannda Çalı- şan Çocuklar Merkezi.' Merkez. Uluslararası Çalışma Örgütü"- nün (ILO). "çocuk isçiliğinin sona erdirilmesi uluslararası progranu" çerçevesinde kurul- muş Merkeze kimler mi geliyor? Kısa kesilmiş saçlannın üze- rindeki tezgahta simit satan, el- lerinde soğuğun derin ızleriyle ayakkabı boyayan. akan burnu- nu koluna süıp. kağıt mendılı "beşi beş bine" veren. yaşamın ağırlığını küfesinde taşıyan, sev- gınin simgesı çiçeğı pazarlayan küçük "işadanuan." Karnıbahar. bağınnadan alıcı bulmaz ki Çatlak kalın sesı. yaşından değil. işinden. Dudak- lannı, zaman zaman da dılıni ıle- nye uzatıp, kesekağıdını yapıştı- rmaya çabşırken konuşuyor: - Zeynep abla yav. oldu mu? ILO ıle ortaklaşa Ankara Anakent Belediyesi tarafindan oluşturulan merkez, küçük işa- damlannın; ceplennde, zulala- nnda sakladıklan ekmek bıçak- lannı, jıletlerinı ya da güvensız- ILO 3e Ankara Anakent'Belediyesi tarafindan ortaklaşa oluşturulan merkez, kücfik yaşta hayata atılanlann, zulalannda sakladıklan ekmek bıçaklarını, jiletlerini ya da güvensizliklerini kapıya bırakıp, "çocuk" oldukları >er. İşlerini tamamla) ıp, terden sırılsıklam yastık kavgası y aptıkları, karınlarını doyıırduklan, dama oy nadıklan, televizyon sc> rettikkri, bu arada "İ ngilizce" bile öğrendikleri bir mekan. liklenni kapıya bırakıp, "çocuk" olduklan yer. İşlerini tamamlayıp. terden sınlsıklam yastık kavgası yaptı- klan. kannlannı doyurduklan. dama oynadıklan. televizyon seyrettikleri, bu arada "İn^liz- çe" bile öğrendikleri bır mekan. İngıhzceye düşkünlük. pazara, yabancı gelince. onlarla çok daha kolay anlaşabilmek ıçın- mış... 264 çocuk var 5 sosyal hızmet uzmanı görev yapıyor merkezde Çoğunlukla. 5'i de sahada. Yani. SSK Hasta- nesi'nin önünde. terminalde. garda, parklarda. Nerede so- kakta çalışan çocuk var. orada- lar. Çocuklarla güven, dostluk üışkısi kuruyorlar. Merkeze çağınyorlar. aıleleri ile ışbırhği yapıyorlar. Merkeze gelen 264 çocuk var. Amaç. çocuklan gü- venceli işlere yerleştırmek, on- lann birer meslek sahibi ol- masını sağlamak. Açılan kursla 16 çocuk sera- mik ustası obnuş. 11 çocuk çıraklık kapsamında eğiüm gö- rüyor. 15 çocuk merkezdeki derslere kaülıyor. 60 çocuk sağlık taramasından geçmiş, 12 çocuk sünnet olmuş... Çocuklann buluşma yen gıbi. Koz helvacüar. tatbcılar. limon- cular; seyyar satıcıhğın tüm dal- lanndakiler bir araya geliyor. Zaman zaman pikniğe gıdiyor- lar. top oynuyorlar. >ıizme kurslanna katılanlan bile var. Ankara'run çeşitli merkezleri- ne konan kumbaralardan kağıt topluyorlar. Bunlar bir şırkete satdıyor. Çocuklara harçûk da- ğıülıyor. Tımaklan kesiliyor, yı- karuyor, yanaklan parlıyor. Geleceklerinin de parlaması için merkez; berberlerden. terzi- terden. kebapçılardan. kısacası esnaftan, işadamlanndan des- tek bekliyor. Arayın, Ankara Sokaklan- nda Çabşan Çocuklar Merkezi'- nin "433 8418" numaralı telefo- nunu ve ILO'nun belırledığı slo- ganındaki gibi. "hala gülümsü- yorsa, çocukluğuna verin..." Dansçı ayılaragöz muayenesi Bt'RSA (AA) - Dünya Hayvanlan Koruma Örgütü (WSPA) ile Turizm Ba- kanlığı.'nın ışhrbğiyle Ulu- dağ Üniversitesi Veteriner Fakültesı kb'niklerinde psi- kolojık tedavi altına abnan 16 dansçı ayı göz muayene- sinden geçinldi. Görükle'deki rehabilitas- yon merkezinde ayılan mua- yene eden Hollandab Profe- sör Dr Frank Stades, ayılar- dakı görme bozukluklannın sahiplen tarafindan kafa ya da gözlerine vurulması sonu- cu meydana geldiğıni bebrtti. Dansçı ayılann davranışsal bozukluklanyla ilgilenen Prof.Dr. Gerry Dorrestein ise erkek ayılann tedavıye cevap verdiğini, 6 dişi ayıdaki psi- kolojik sorunlann sürdüğünü söyledi. Uludağ Üniversitesi Ve- teriner Fakültesi öğretim üyesi Yard. Doç. Dr. Metin Kaya. ayılann tedavi sonunda Karacabey yakmlannda Orman Ba- kanbgı'nca hazırlanmakta olan koruma alanına gönderileceğı- nı bildirdi.