Katalog

Cumhuriyet İmtiyaz sahibi: Berin Nadı Genel Vayın^ onetmuiı Ozgen4car#Guıcl Y avın Koordınatoru Hıkmet Çetınka\a • GcriU Vavm Daniimdnı Orhan Ennç •Vd7iı^lcn Mudurlen Ibrahim Yıldız (Sorumlu) Dınç Ta\anç • Hıber Merkezı Muduru Ipek Çalışlar • Gorscl Yoticimcn Alı Aear • Dı^Haberlı.r Ergun Bakı • Isuhbdrdi Valçın Çakır # \ uri HahcrİLrı Ylehmet Saraç • Makdlcler Samı karaoren • Spor \bdulkadır\ucelman• Duzelimc Abdullah Vazjcı Ankara Tcmsıkısı Mustafa Balbav • HaN.r Muduru Dogan Akın \taturkBul \arıNo 12* Kat 4 Bakanlıklar \nk ıra TLI 4I9M120 \1 Hat) Telct 42144 Fax (4)4195027 •Izmır TcmMİcısı Sefdar Kızık, H Zıva Bl\ 1 \>2 S 2 3 Tel 4411220 Tclcx >2^9 Fax 4419117 •AdanaTcmsılusı Çetın\ığenoğlu InonuCd 119S No 1 Kat I Tci ^22;>5(Hi226OI ^522492 Tele\ 62155 Fax 152257 0 Muessese Muduru Erol Erkut •Koordınator \hmet Komtsan •Muhusebe Büient Yencr • Idare Husevın Gürer • Işletme önderÇelik • Bılgı Işlem Naıl tnal • Bılgısa\ar Sıstem Murüvet Çıier • Reklam Reha Işjtman Y«\mU>anveBasan YemGunHaber \jansı BasınveY.a\mcıbk A Ş TurkocağıCdd ^9 41 Cagaloglu 34W tst PK M6İsıanbulTel (0 2i:)M:0''0>POh.u)T 1 18 ARALIK 1991 Imsak 5 44 16 Ogle 12 03 Ikındı 14 24 Akşam 16 44 Yatsı 18 11 Blues Şenliği • Kültûr Servisi - Hılton Convenüon and Exhıbıtıon Center da dun akşam bır bır sahnevegelen Blues un tanınmışısımlen Istanbullu muzıkseverlen coşturdu EfesPılsen4 Blues Festıvalı John Dee Holemaı'nın sahneveçıkmasıyla başladı Ardından Zora Young (ustte) NathanWıllıams\e grubuıleJohnnv 'Clyde" Copeland, bluesseverlere unutulmdzanlar>aşattı Festıval bugun ve yann 13 30 ve 19 30 dakı konserlerle surecek (Fotograf KAANSAĞANAK) Mictoeişarla sözleriniçalmış • LOS ANGELES (AA) - 13 yaşındakı bır çocuğa cınsel tacızde bulunmakla suçlanan Mıchael Jackson, şımdı de hıt parçalannın şarkı sözlennı çalmakla suçlanıyor Bu nedenle unlu şarkıcı hakkında telıf hakkı davasıaçıldı Ünlü Amenkalı şarkıcı Mıchael Jackson, ıkı şarkı sozu yazan Robert Smıth ve Reynaud Jones tarafından, uç hıt şarkısırun sözlennı çaldığı gerekçesıyle mahkeme> e venldı Mıchael ın çaldığı ıddıa edılen üç hıt şarkının, •ThnllerVTheGırlİs Mıne" ve "We Are The World" olduğu belırtıldı Sıfır kan grubu ülsepeyatkın • WASHENGTON (AA) - Kan grubu sıfır olanlann, ulsere ve mıde kansenne neden olan baktenlere daha yatkın olduklan bıldınldı ABD'nın Ilbnoıs eyaletındekı Washıngton Lnıversıtesı Tıp Fakultesı oğretım üvelennden Thomas Boren vapılandeneyler sonucunda, kansere neden olan "H Pylon" baktensının, kan grubu sıfır olanlann hücrelenne saldırmayı tercıh ettığının ortaya çıküğını soyledı Boren, baktennın oncelıkle sıfır grubunda karaktensük olarak bulunan ve antıkor yapımına neden olan antıjenler uzennde gorûlduğu ardından hücrenın ıçıne gırdığı ve boylece kronık enfeksıyonlara neden olarak mıde kansennın başlamasına yol açtığını behrttı Kelebektep korurna alünda • ANKARA (Cumhuri) et Börosu)-Yok olma tehlıkesıyle karşı karşıya kalan apollokelebeğı koruma alüna ahnıyor Orman Bakanlığı Mıllı Parklar Av-Yaban Hayaü Genel Mudüru Nevzat Ceylan, kelebeklenn yaşadığı Abant ve Uludağ m koruma altında olduğunu anımsatarak bu alanlarda, apollokelebeğı turunu konıma ve gelıştırme çalışmalanna başladıklannı sovledı OKTAYEKtNCt ğer bır arsada, en az beş metre yuk- ekbğınde bırkaç metre kalınhğında ve üstelık sapasağlam 'ayakta duran' bır tanhselkahnüvarsa dahası bu kalıntının Bizans uygarlığına aıt olduğu, yanı en az 600-700 yıl öncesıne tanıkhk etüğı ve kemerlı, nışh tuğla orgülu yapı tarzına bakılarak onemlı bır mımarbk esennın sadece 'bır bolumu olabıleceğı anlaşılırsa ve ustelık yıne bu kahnü, Istanbul'un tanhsel semtlennden Fatıh'teen eskı yokuşlardan bın olan Sofular'da, ünlu Bizans Imparatoru Martianus un anısını taşıyan Kıztaşı bolgesınde yer ahyorsa ne yapılır0 Bu sorunun yanıtını, az buçuk eskı eserlere meraklı olan, duyarlılığmı ıse henüz yıtırmeyen herkes verebıhr "KaJıno çemsyie birlikte koruma altına aJının bölgede arkeolojik kazı başlatıür; Bizans > aptsı. kentin tarihsel anıtlanndan bın olarak, çevre duzenlemesıyle topluma kazandınhr..." SofularCaddesı, 1061 no'luada, 102-154 no'lu parsellerde yer alan ve hemen bıtışığındekı 169 no'lu parselde yenı bır apartman ınşa etmek ıçın eskı bınalann yıkılması üzenne ortaya çıkan bu Bizans esen ıcm de 1>e- nzer' adımlar atılmış Kalmtı koruma altına alınmış, ama 'çevresiyle' değıl İnşaat alanına kazı yapılmış. ama 'arkeolojik' değıl Çevresı de planlanmış, ama 'açık alan' olarak değıl Şu anda henuz subasman düzeyınde olan ınşaata 'olduğu BizaıısSofular Yokuşu'ndaki Bizans yapılannın gun ışığuıa çıkan kemerli bolumu. inşaat kuşatması altında... (FOTOGRAF: KAAN SAĞANAK) keıııeriacbmacbmkıışatıldı Fatih'teki 700yülıkBizanskalıntılan apartmanlann'arka bahçelerine'gömülüyor gibi' devam ıznı venlırse beş metre ynksekhğmde, kemerb v e nışlı bır Bizans yapısı. ustehk tescilli' bır eskı eser olarak, ıkı dev apartmanın arasındakı kuçuk "aydınlık boşluğu' ıçınde soluk almaya çahşacak Istanbul un tanhını görmek ısteyenler ıse eğer çok merakblarsa onceden kapısından ızın aiıp, sonra kalonfer daıresmden arka bahçeye gecerek, 'konnna altındaki' 700 yıthk kahnüyla burun buruna gelecekkr Bu duruma nasıl gelindi? Aslında, SofularCaddesı 169 no'lu parselde tanhı kurtarmak ıçın alınan ılk onlemler hıç de yetersız değıl Yonetım kurulu, daha 1987 yılında parselı tescıl edıyor ve kalınünın rölovesını ıstıyor Ardından 1989 yıhnda roloveyı onaylıyor ve hem Bizans yapısını hem de parselı koruma alüna alıyor Boylece tanh > ağmalanmasına karşı gerekh güvence de sağlamyor 1990"da fark edılen bır 'yanuşuk'ıse bugunkü 'betonarme kuşatmanın' onunü açansürecıbaşlaüvor Arsa sahıplennın araştırmalan sonucunda tanhı yapının 169 no'lu parselde değıl, bıtışıktekı 102 ve 154 no lu parsellenn ıçınde kaldığı anlaşılıyor Bo>lecedevre\e 'kutsalmûlkivet hakkı' ve inşaat ozgurlüğu'gımor Eskıeserden kurtulan 169no lu parselde temel atma haarlıklanbaşlıyor Koruma kurulunun bu yanlışlığı duzelten karannda da aslında yıne bır îmar ı/ni' soz konusu değıl 31 Ocak 1990 tanh ve 1573 sayılı karar, Bizans yapısının 'yeri' hakkındakı parsel numarasını duzeltırken bu vapıva bıüşık 169 no lu parselde de "İstanbul Arkeoloji Muzesı Müdurluğu nezaretınde" toprak hafnvatı yapılabılecegını ve ınşaata da ancak bu kazıdakı bulgulara gore ıan venlebıleceğı vurgulanıyor Ne var kı bır vandan kararlar alınırken ote yandan inşaat ıçın gostenlen 'kararlıldık'da etkısmı artık gostermeve başlamışür Kunılca onaylanmadan ve parseldekı 'koruma amaçlı' ımar koşullan belırlenmeden u>gulanma>a sokulan bır projeyle, Bizans yapısının cephesını tumuyle örten vearsanınm dort bır koşesıne yayılan dev bır apartmanın 'kuşatma harekatı' artık yururluğe gırebılmıştır Mühürleme ve işgal Sofular'dakı operasyonun son dort-beş aylık gebşmesı ıse tam bır yasadışı İşgal' evlemınedonuşmuşdurumda Herkesın gozuonunde hem kurul ıznı hem deonaylı projesı olmadan vukselen apartman ınşaatı, NoelBaba'tun mezanbıılumlu THE INDEPENDENT Aziz Nikolas'm mezarınuı Gemiler Adası nda olduğunu açıklach No«l Baba'run gömülü olduğu sanılan yw Hırıslıyan hacı ve dın adamlarının mezartarı EDtPEMİLÖ\TMEN LONDRA- Noel Baba nın mezannın Fethı>e yoresın- de Mavı Yolculuk rotası uzenndekı Gemiler \dası'nda olduğu bıldınlıvor Independent gazetesının habennde, 4 cr. adada Earthvvatch Grubu na yapılan arkeolojık araştır- 1087 vıiında ıse îtalya'nın Ban kentıne taşındığı bılınıvor ma sonucu 1600 vılhk yapılar arasında Noel Baba nın Mvrada\oel Baba adına bır kılıse olduğu 1034yıhnda >apılar, Noel Baba'nın MS 326 >ıhnda olduğu donemle \aşıt Adaya 650 yılında bır Arap ıstılası tehdıdı ûzenne Noel Baba nın mezannın açıldığı kemıklennın 40 kılometre uzakta Demre yakınlannda Mvra kentıne nakledıldığı. Azız Nıkolas) mezannın da oldu- gunun anlaşıldığı belırtıldı Ada- da aynca mezan zıvarete gelen hacılarla ılgılı olduğu anlaşılan yapılar da \ar Adada yıkıntı ha- lındekı 5 kılısenın MS 4-6 vüzyıl- lara aıt olduğu, aynca dını amaçlı 40 kadarbaşkavapı olduğu enaz 50 Hınstıyan mezan avnca 350 metre uzunluğunda bır ayın yolu da bulunduğu kavdedıhyor Noel Baba nın mezannın ada- da bulunduğunu düşunduren ve- nler şöyle sıralanıyor Eskı çağ- iarda ada Noel Baba (Azız Nıko- las) Adası olarak bılınırmış Noel Baba'nın, gemıcılenn koruyucu azızı olduğu da bılınıyor ve adanın Türkçe ısmı de Gemiler Adası Bunun bır tesaduf ol madığına dıkkat çekılmekıe Ada, Noel Baba'nın doğduğu yer olarak bılınen Patara'ya 30 kılo- metre kadar uzakta Adada sap- tanan ayın vollan, ancak kutsal hac mevkılennde gorulen turden Bu bağlamda Noel Baba Turkı- >e nın bu yoresı ıle ılışkılı gorulen tek Hınstıyan azızı Adadakı İngiliz gazetesine göre Patanüı Noel Baba'nın kemiklen, Gemiler Adası'ndan Demre'ye, ora- dan da Bari've götürulmüş... Araplann saldınsı sonucu vıkıldığı Bizans fmparatoru Kontantinos Monoraakhos IX ta- rafından onanldığı da bılınmek- te Myra kentınde pıskopos ola- rak görev yapan Azız Nıkolas ın burada gomulu olduğu sanılıyor- du Hakkında çok efsane var Yaşamı bovunca ornek bır dın adamı olarak vaşavan Azız Nıkolas hakkında çok efsane var Gemıcılere \e gezgınlere yardım etüğı bıbnıyor Ancak modern Noel Baba efsanesıne vardımcı olacak türden yoksullann pence- relennden ıçı altın dolu keseler attığı )oksul duşenlere vardım etüğıne manıbyor Bugun de 5 arahk günu, "Aziz Nikolas Günü" olarak anılır Çocuklan sevdığıne ınanılan Azız Nıkolas'a Hollandahlar "Sinterklaas" de mışler bu ısım, daha sonra kur- duklan New York kenünde bo- zularak "Santa Claus"a (Noel Baba) donuşmuş Arkeoloje Mûzelen Mudürluğu'nun başvurusu uzenne ancak 31 8 1993 tanhınde beledıvece durduruluyor ve 'mühür altına' abnıyor 2 Eylul 1993'te ıse ınşaata yıne devam edıldığı ıçın *niühür fekki' gerekçesıyle savcılığa suç duyurusunda bulunuluyor Bunarağmen inşaat hızla yoıksebneye dev am edıyor ve 20 Eylül 1993'tekııkıncı kezmuhurleme aşamasında artık'işgal'detamamlanmış oluyor Boylece mal sahıplen, projelennı uygulamak ıçın 'gen donûlraesi zor' bır noktaya ulaşırken 700yılhk Bizans yapısı da onüne dıkılen betonarme kolon kabplanna şaşkınlıkla bakıyor Kim kazanacak? Arkeolog dostumuz ISezih Başgelen le ın- şaaü v e zav alb Bizans > apısını yennde ıncelerken yıne de her şevın bıtmedığmı fark edıyoruz Nezıh, bolgeıun arkeolojik onemını ve Bi- zans tanhı açısından bu kalıntının değennı anlatırken beledıyerun de Inşaata devam' ıznı vereceğı bılgısı gelıyor Oysa böyle bır ıznın ınşaatı tanhı eserden olabıldığıne gen çekerekvenlmesı bovlece kentin 700 yıllık geçmışımn 'arka bahçe ıçınde' değıl uygarbğa yakışır bır 'çevre düzenlemesı' ıçınde bugunku ve gelecek kuşaklara armağan edılmesı gerekıvor Koruma Kurulu, beş yıldır surdurdüğû kurtarma savaşımında ışte tam bu aşamada 'pes' etmemeb Inşaatın projesınde hıç degılse değışıkbk v aptırarak, Sofular Yokuşu ıle onun 'kadim dostu'nu yenıden kucaklaştırmalı. tanhın önunu kente açmalı Arkeolog G6zllyle Picasso'nunçalınanüç tablosuele geçti GÜRHANUÇKAN STOCKHOLM - Bır sure önce Stockholm dekı Modern Mûze'den çalınan Pıcasso'ya aıt sanat yapıtlanndan 3'u, perşembe gunu pobs tarafından hasarsız olarak ele geçınldı Son uç gun ıçınde hırsızhk olayına kanştıklanndan kuşkuJanılan bın kadın uç kışı de gozalüna abndı Kadın sanığın, tablolan yeraltı pıvasasında pazarladığı ve buyuk bır olasılıkla bazılannı satmayı başardığı sanıbyor Olaya yabana bır ulkenın Stockholm - dekı elçıbğının de kanşügı, ortaya sürulen savlar arasında Bir kadın gözaltına alındı Stockhobn pobsı, perşembe gunu açıklanma- yan bır adreste Pıcasso nun uç tablosunu ele geçır- dı "Mavi Yakab Kadın" (La Femme a la Colette Bleue, 1941), "Ressam" (Le Peıntre, 1930) ve "Dora Maar" (1941) Aynı gun genç bır kadın, çabnan yapıtlan yeralü pıyasasında pazarlamak ve satmak suçuyîa gozalüna abndı Pohs daha once de 22 ve 24 yaşında ıkı kışıyı hırsızbk olayına katılma suçundan yakalarruştı öte yandan, Aftonbladet gazetesine önce tablo- lann fotoğraflannı gonderen ve sonra da bır açı- "Dora Maar" (1941) klama vapanadısaklı tanık dığeryapıtlann bırel- k»ıhğın aracılığıyla dıplomatık dokunulmazbktan > ararlanılarak yurtdışma çıkanldıgını soyledı Soz konusu kışı, bunlardan "Kaynak" (La Sou ce, 1921)adbsının 1 8mılyondolarasatıldığınıılen surdü Alıanın, "bir başka kıtada >aşa>an biri" ol duğunu da behrten tanık hırsızlığı üç kışının yapüğını da sozlenne ekledı Adı gazetede sakb tu- tulan kışı, Pıcasso - unun "Kadm" adb bronz yontusunun ve aynı zamanda çabnan Georges Braque'ya aıt "La Rocbe-Guyon: Le Chateau"(1909)ve "Nature Mort" (1928) adb tablo lann da satıldığını açıkladı Modern Muze nın Muduru Bjorn Spnngfeldt, pobsın ele geçırdığı uç tablonun onjı- nal olduğunu ve herhangı bır hasar gom,ed,J,n, »,1e- . M l r i Y - l J l K - . ( I 9 4 1 ) Kıztaşı Softdarve Bizans... • İstanbul'un 'Adet yenni bulsun' tarzındakı kararlara değil, gerçek korumaya ihtıyacı var. NEZİH BAŞGELEN T V unyatanhınınenonemb M M yerleşmelennden bın olan M~r istanbul unantıktopografvası bugun halabılınmeyenlenkoruyor Tanhı yanmada ıçınde yapılan her temel kazısı bu tanhı bulmacanın bırkaresınıgunışığına çıkardığından buvuk onem taşımakta Ancak bugune kadar temel kaalan sağlıklı bır bıçımde ızlenıp belgelenemedığınden, ortava çıkanlanlann da kornunamadığı bır gerçek Antık Istanbul'un ortaya çıkışı veyok oluşu ne yazık kı aynı anda oluyor Bunun tıpık örneğı ıse Sofular Caddesı nde >aşanıy or Kıztaşı veçevresı istanbul arkeolojısının en onemlı ve problemlı kesımlennden bınsı Bır yarunda ıçınde Jusöıuanus dahıl ımpara- torlanngomülduğu HavanlerKıbsesı nın temellennın yer aldığı kesım, bır yanında Anıcıa Julıana nın Saray Kılısesı. St. Polyeuktos un kabntılannın yer aldığı kazı alanı bulunmakta 1964-1969 yıllan arasındakı bılımsel kazılarda burada Istanbul'un en onemlı anük yapılanndan bınmn kabnülan gün ışığına çıkanldı Bu alanın dışında kalan kesımler ıse hâlâ bır muamma Bu açıdan tanhı yanmada ıçındekı temel kazılannda bulunan anük donem anılannın "adet yerini bulsun" tarzında kararlarla değıl, gerçek koruma ve kent kımüğıne kazandırma uygulamalanyla yaşaması sağlanmab