Katalog

SAYFA CUMHURİYET 5 KASIM 1993 CUMA 8 DIŞ HABERLER Cezayir 10 dinci öMürûldü • CEZAYİR (AA) - Cezayir güvenlik güçlerinin düzenlediğı üç ayn operasyonda lOaşın dinci mılıtanın öldürûldüğü bildirildı. Resmi kaynaklar, beş militarun başkent Cezayir'in 280 km baüsında birsahil kasabası olan Mostaganem'de, dört kişinin Cezayir'in 25 km güneyindeki Larba'da ve Cezayir'in doğu banliyösü olan Hüseyın Dey 'de bir kişinin vurularak öldürüldüeünü kaydettiler. Çevik Bir, New Yorragidiyor •MOGADİŞU(AA)- BM'nin Somali'deki gûcü Unisom II Komutanı Korgeneral Çevik Bir, BM komutanlannın kaülacağj bir toplanüya kaülmak ve Somali'deki BM operasyonu ile ilgili görüşmelerde bulunmak üzere 6 kasımda New York'a gidecek. Korgeneral Bir, BM yetkilileri ile temaslan sırasında ABD'nin bölgeden çekilmesı sonrasmda Somali'deki BM hareketinin sürdürülmesi ıçin gerekli olan komuta. kontrol, muhabere. lojistik, istihbarat « ve harekât konulannda alınması gereken tedbirleri görûşecek. Faikoğlu'na sahhn • ISKEÇE-ATİNA (AA) - İskeceeski bağımsız miletvekili Ahrnet Faikoğlu dün şehir merkezindeki bûrosunun önünde saldınya uğradı. Edinilen bilgilere göre, Faikoğlu bürosuna girmekte olduğu bir sırada yanınagelen bir kişi, "Burası Yunanistan, bu ülkeyi terk edeceksin, bu şehir Yunanlılann" dıyerek kendısine yumruk attı. Saldırgan daha sonra yanındakı bır kişi ve büro yakınlanndaki taksi durağında bekleyen şöforlerin araya girmesiyle olay yerinden uzaklaşünldı. Faikoğlu, olayla ilgili olarak AA'ya yaptığı açıklamada, kendisinesaldıran kişinin Batı Trakya'da faaliyet gösteren "Tarkya'nın Şahinleri" isimli aşın sağcı bir örgütün üyesi Sinanidis adında bir kişi olduğunu belirterek "Bu olayı bir tür şahsımda Baü Trakya Türklerini korkutarak sındırme çabası olarak nitelendıriyorum" dedi. İngiltere'de pûşvetskandalı • LONDRA (AA) - fngiltere Savunma Bakanlığı'nın bir yetkilisi, uluslararası silah şirketlerinden toplam 1,5 milyon sterlin (30 milyar lira) rüşvet almaktan suçlu bulundu. Snaresdrook Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen davada, Savunma Bakanlığı üst düzey yetkililerinden Gordon Foxley'in(69), 1984yılmda emekli olana kadar ftalyan, Alman, Norveç şirketlerinden. bakanlığın açtığı ihaleleri kazanmalannı sağlaması karşılığında aldığı parayı, Isviçre'deki banka hesaplanna yaürdığı acıklandı. Davada, olayın, 1 ^c>9 yılında Savunma Bakanlığı bünyesinde yapılan ayn bir soruşturma arasında tesadüfen ortaya çıktığı belırtılerek Foxley'in, şirketlerden ihale başına yüzde 5 oranında bir komisyon aldığı kaydedildi. Bonn, Tahran'ı önemsiyop • AMMAN (AA) - Almanya Dışişleri Bakanı Klaus Kinkel. İran'ın bölgedekı önemi nedenıyle Tahran ile dıy aloğa önem verdiklerini bildirdi. Kinkel, Ürdün'deki temaslannı tamamladıktan sonra düzenlediğı basın toplanüsında, Almanya'nın tutumunun "İran'ın her yaptığını destekledikleri anlamma gelmediğini" belirtti. Kinkel, "Bölgede ekonomık ve siyasi açılardan gerçekten çok büyük önem taşıyan İran gıbi ülkeyi köşede bırakmanın doğnı olmayacağına inanıyoruz" dedi. Kongo'da çatişma: 20 öfü • BRA'ZZA VİLLE (AA) - Orta Afrika ülkelennden Kongo'nun başkenti Brazzaville'de güvenlik güçlen ile muhalif gnıplar arasında önceki gün meydana gelen çaüşmalarda yırmı dolayında kişinin öldürûldüğü bildırildi. Hastane kaynaklannın verdiği bilgiye göre ölenler arasında beş asker de bulunuyor. Boşnaklar, iki haftadır Hırvat işgali altındaki Vares kentini ele geçirdi | HırvataskerlerikaçıyorDış Haberler Servisi - Bosna- Hersek'te Müslüman bırlikler ül- kenin orta kesıminde Hırvatlann çoğunlukta bulunduğu Vares ken- tinin büyük bölümünü ele geçirdi. Hırvat bırliklerin ana ıkmal yol- Jannı kesmesı üzerine Vares'e iki haftadır yiyecek ulaştınlamıyor- du. Büyük yiyecek kıtlığının ya- şandıgı kente giren Boşnak asker- ler. bölgede haftalardır Hırvat te- rörü altında yaşayan sivil Müslü- manlar tarafından coşkuyla karşı- landı. Kentin Boşnaklann eline geç- mesi üzerine Hırvat askerlerin böl- geden kaçtığı. beraberlennde 2.500 kadar sıvilin bulunduğu bil- dirildı. Hırvat askerleri, çoğunlu- ğunu Hırvatlann oluşturduğu Va- res kentindeki Müslüman köyleri- ne iki hafta önce büyük bır saldın düzenlemişti. Stupni Do köyünde kaıliam düzenleyen Hırvat asker- leri bu köydeki 237 Müslümanı tutsak alarak kent merkezindeki bir okula hapsetmişlerdi. Hırvat- lann Saraybosna'dan Vares üze- nnden geçen ana ikmal yollannı tutmalan üzerine kente yiyecek ulaşüralamamış ve kentte büyük bir yiyecek sıkınüsı yaşanmıştı. Müslüman birlikler önceki gün büyük bir karşı saldın düzenleye- rek Vares kentinin büyük bir ço- ğunluğunu ele geçirdiler. Boşnak birlıklerinin kente güney, kuzey ve baüdan saldırmalan üzerine kent merkezindeki iki bin kadar Hırvat asken Vares'i terk ettiler. BM Banş Gücü sözcülerinden İdesald Van Biesebroeck, "Kent içinde hala Hırvat güçlerinin di- rendiği noktalar var. Ancak ken- tin büyük kısmı Bosna hükümet birliklerinin denetıminde bulunu- yor" dedi. Coşkulu karşılama Vareste iki haftadır büyük bir korku ve açlık içinde yaşayan Müslümanlar. kente giren 20 ka- dar Boşnak askeri büyük bir coş- kuyla karşıladılar. Yaşlı bir kadının Boşnak askerlen gördü- ğünde kendisine tutamayarak ağ- ladığı gözlendi. Hırvat askerlerinin iki hafta önce Stupni Do köyünde gerçeleş- tirdiği katliam sırasında ele geçir- dikleri ve işkence yaptıklan tut- saklann kapatıldığı okuldan se- vinç çığlıklan atıldığı duyuldu. Hırvatistan. Müslümanlann Va- res kentini ele geçirdiği Bosna- Hersek'in orta kesimlerinde duru- mun kötüye gjttiğini belirterek BM Güvenlik Konseyi'nin acil olarak toplanmasını istedi. Dışişleri Bakanı Mate Grank'in BM Güvenlik Konseyi'ne bir mektup gönderdiği belirtıldi. Granic mektubunda, Bosna'nın orta kesimlerinde Hırvatlann elle- rinde tuttuklan bölgelerde yaşa- yan 150 bin kişinin göçe zor- landığmı iddia ederek bu bölgele- rin "gihenli bölge" kapsamına alı- nmasını istedi. Müslümanlann eline geçen Va- res kentınden kaçan yaklaşık 15 bin kişinin, Sırplar tarafından kontrol edilen bölgeierden geçen yollara çı- karak sığınacak yer aradığını bildi- ren Granıc, Vares'in 70 km. baüsındaki Novi Travnik kentinin de yaklaşık altı aydır kuşatma altı- nda tutulduğunu ve Müslüman güçlerin yenı bir saldın tehdidi alü- nda bulunduğunu belirtti. Graniç uyardı Dışişleri Bakanı. Müslüman- lann saldınlan nedeniyle Hırvatis- tan'ın Bosna-Hersek'ten mülteci akını beklediğini ifade ederek bu mültecilere uluslararası kamuoyu- nun desteği olmadan yardım ede- meyeceklerini kaydetti. Müslüman mültecilere karşı sert- leşebilecelderi imasında bulunan Granic, BM'yı uyararak Hırvatis- tan'da bulunan Müslüman mülte- cilere yardım için Hırvat hükümeti tarafindan yapılan çabalan bugüne kadar anlayışla karşılayan Hırvat kamuoyunda bazı hoşnutsuzluklar başlayabileceğini ifade etti. California yahgmları ilk kıırbanını aldı Califomia'da salı günü başlayan ikind bir yangınlar dizisinde, 200 evle 14 bin hektar alanm yandığı, aralannda ünlü film yıldızlarının da bulunduğu 7 bin kişinin y angından kaçmak üzere evlerini terk ettikleri bildirildı. İngiliz TV yÖnetmeni ve senaryo vazan Duncan Gibbins'in. kedisini kurtarmak isterken aldığı ağır yaıuk yaraları sonucu öldüğü haber verildi. George Michael ve Eurythmics için videoklipler çeken Gibbins, California yangınlannın ilk kurbanı. Yangınlaıda kundakcılık olasdığı üzerinde dunıluyor. California eyaletinde geçen hafta çıkan ve Los Angeles ile Mcksika sınırı arasındaki alanda 500 milyon dolarhk hasara neden olduğu bildirilen 15 yangının tamamcn söndürüldüğünün açıklanmasından bir gün sonra bu kez Santa Monica dağlarında yeni bir yangın dizisinin başladıği haber verildi. Saatte 95 kilometre hızla esen Santa Ana rüzgarlannın etkisiyle yangın, Malibu kentine ve birçok ünlü film yıldızlarının yaşadığı Malibu Colony've sıçradı. Aktör Sean Penn'in 4 milvon dolarhk İspanyol srili villasının yam sıra Demi Moore. Bruce Willis. Charles Bronson ve Ali McGravv'ın evlerinin de tamamen yandığı bildirildi. ABD Başkanı Bill Clinton, vangın söndürme calışmalan için bölgeve 15 milyon dolar yardım vaat etti. Rüzgann hızını kaybetme- syle birlikte itfaiyenin yanguılan büyük ölçüde kontrol altına abnayı başardıklan beHrtildi. Yunan muhalefet lideri: Kıbns'ta ? Helenizmde kararlıyız ATİNA (AA) - Yunanistan'da ana muha- lefetteki Yeni Demokrasi Partisi'nin yeni li- den Miltiadis Evert, savunma ve dış politika- da ülkenin çıkarlanna hizmet eden bir pohti- ka izleyeceklerini ve Kıbns'ta Helenik hare- keüere destek vereceklerini açıkladı. Evert, parti başkanlığını kazandığının bel- li olmasından sonra yaptığı ilk konuşmada 'özellikle Üsküp tahriki karşsnda' Yunan egemenlık haklannı savunacaklannı ifade ederek Arnavutluk ve Kıbns'taki Helenik hareketlere destek vereceklerini söyledi. İlk konuşmasında Türkiye ile ihşkiler ko- nusuna değinmeyen Evert, daha sonra özel bir televizyon istasyonuna yaptığı açıklama- da ise inilli konularda milli mütabakat' iste- diğinı açıkladı. Yunanistan'da 'milli konu' deyişi, Türkiye ile ihşkiler ve Kıbns sorunu- nu da kapsıyor. Evert, aynca Yeni Demokrasi Partisi'nde modernizasyon ve yeniden yapılanmaya gi- deceklerini belirterek ana muhalefet gücü- nün İMUIŞÇI bir devrimk Yunanistan'm mo- dern dünyanın ön saflannda yer alması" rü- yasını gerçekleştirebıleceğını öne sürdü. Kıbns'a Yunan askeri gönderilmesi gündemde İZZETRIZAYALCV LEFKOŞA - Yunanistan, Kıbns Rum kesimine asker göndermeye ve Güney Kıbns'ın Yunanistan savunma hattı içine al- maya hazırlanıyor. Bu amaçla Kıbns Rum yönetımi lideri Glafkos Klerides ile Yunanistan Başbakanı Andreas Papandreu, 16 kasım tarihinde bıra- raya gelecek. Bu görüşmenin ardından Yu- nanistan savunma bakanı ile Rum Milli Mu- hafız Ordusu komutanı Atina'da yapacak- lan görüşmede aynı konuyu aynntılanyla ele alacaklar. Papandreu-Klerides görüşmesinden önce Kıbns Rum Ordusu komutanlan, bir savun- ma raporu oluşturmak için çabşıyorlar. Ati- na'nın Güney Kıbns'a asker göndermesi ile Güney Kıbns'ın Yunan savunma hattı içine alınması konulannı ele alan bu rapor, Kleri- des tarafından Atina'J'a iletilecek. Kıbns Rum Yönetimi, parti başkanlannı bir araya getiren Ulusal Konsey toplantısı- ndan sonra, bir de Ulusal Güvenlik Kurulu oluşturdu. Kısa adı SEA olan ve kuruluşun- dan sonraki ilk toplantısını geçen salı günü gerçekleştıren güvenlik kurulu, güvenlik ve savunma konulan ile ilgileniyor. MOSKOVA CÜNLÜCÜ Ruslannmnudu Soljenitsin'de HAKAN AKSAY MOSKOVA - ABDde yaşayan ünlü Rus vazan Aleksandr Soİjenitsin, yedi ay kadar sonra ülkesıne dönecek. Ya- zar, Rusya'ya 1994 mayısında dönme karannı uzun süre önce aldığını ve hiç- bir gelişmenin kendısini bu karardan vazgeçıremeyeceğini söyiüyor. Dönüş yaklaştıkça. Rusya basını \e televizyo- nu Soljenıtsin'den giderek daha çok söz ediyor, yazann mülakatlan çoğalıyor. Yurtdışmda olmasına karşın Soljenit- sin'ın ülke içindeki ağırlığı son yıllarda giderek arttı. Özellikle de Gorbaçov'un başa gelmesinden sonra. Gulag Takım Adalan'nın yazan, ülkesindeki demok- ratikleşme hareketini hararetle destekle- di. Ancak Komünist Partısi'ne ve sosya- list düzene karşı nefretinin zaman gizle- medi. iki yıl kadar önce başlayan Yelt- sin döneminde anti komünizmin devlet politikası haline getirilmesi, Soljenit- sin'e yeni bir umut verdi. Yazar. ülkesi- ne dönerek Rusya'nın politik yaşamına katılma karannı kesinleştirdi. Monarşik devlet düzenine sempati duyduğu bilinen yazar. büyük kentler- den çok taşraya önem verilmesini savu- nuyor. Rusya iktidarlannın ulusal po- litikasmın Ruslann ve azmlıklann hak- lannı güvence altına almaktan çok, im- paratorlukçu düşünce tarzını yansıttığını ifade eden Soİjenitsin, özel- likle Slav halklannın birliğine büyük önem veriyor. Ülkesinin kurtuluşunun kapitalizmin gelişmesine bağlı olduğunu vurgulayan yazar, Bolşeviklerin iktidara gelmesin- den önce Rusya'da pıyasa ilişkilerinin var olduğunu, yani halkın kapitalist de- neyime sahip olduğunu iddia ediyor. Batı'nın Rusya'ya ekonomik yardım et- mek yerine. komünizm döneminden kalma borçlan talep etmekten vazgeç- mesını öneriyor. Soİjenitsin, ülkesinden uzak da olsa, ondan hıç kopmadığmı ve yurt içindeki gelişmeleri elinden geldiğince dikkatle izleyip yorumladığinı söylüyor. Bu bağ- lamda Rusya'nın 3-4 ekimde yaşadığı kanlı olaylan nasıl değerlendiriyor ya- zar? Geçen hafta. Rusya televizyonu- nun sorulannı yanıtlayan Soİjenitsin, bu konuda şöyle diyor: - 3-4 ekimdeki gelışmeler kaçını- lmazdı. komünizmden annma sa- vaşımımızda zorunlu bir aşamaydı. Bu olaylar daha önce de olabilirdi. Bilinçle- rimize sinmiş olan komünizmden kur- tulmak için daha uzun ve zorlu bir yol geçeceğiz. 3-4 ekim olaylan sonrasında. halkın daha ıyi bir yaşama kavuşacağı umudunu dile getirebilirim. Rusya'da, parlamento binasının bombalanarak ele geçirilmesiyle ve ke- sin olarak bir türlü saptanamayan ölü sayısıyla ilgili tartişmalar giderek büyü- yor Bu konuya yaklaşım. komünıstlık- anti komünistlik değil. demokratlık- anti demokraüık ölçütü sayıhyor. Gu- lag Takım Adalan'ndakı vahşeti unu- tulmaz bir ustalıkla yansıtarak kınayan yazann, 3-4 ekimle ilgili değerlendirişi bu açıdan oldukça talihsiz görünüyor. MOSKOVA'DAN KISA KISA Rusya,fıyatlarda ABD y yeyetişiyor 1992 ocağında Rusya'daki fiyatlar, ABD fiyatlannın ortalama 25'te birini geçmiyordu. Yaklaşık iki yıllık hızlı kapitalistleşmedöneminden sonra bugün gelınen nokta, Rusya'nın Amerikan fiyatlannın yüzde 50-60'ına ulaştığını gösteriyor. Ortalama işçi ücreti ise ABD'deki ücretlerin 30'da birini aşamadı. Naztier dayanişıyor Rusya ve Atmanya'da kendilerini yasaklayan üctidarkra karşı dayanışma içindeoîdiîkîmTrR îfadeeden Rus ve Alman nazileri, 4-11 aralık tarihleri arasında çeşitli protesto eyletnleri yapacaklannı duyurdular. Başkentte difterisalgmı Moskova'da difteri salgımnm ürkütücö boyutkra ulaştığı biidiriîdı. Bu yıi içinde topiam 1450 kişinin difteri teşhlstyle hastandlere yatmldığı, bunlann I9*unun yaşarruru yitirdiği beiirtiien açıklamada. bu saîgmın 40 yıl öncekinden bile daha tehlikeîi oîduğunu vurguîarulı. Başkent haarbklara haşiadı. Yeni bir alerji türü Nüfusıı 9 müyonu aşan Moskova'day^si bir alerji türünün ortaya çsktığj açıkJandi Bunagöre her üç başkenlliden bîrinde "tnsan alenjsi*" bulunuyor. BuniaF, kalabalık otobüslerde, metroda, kuyruklarda fenala$abib'yoriar, bayılmasalar bile ya başağnsı hissediyorlar ya da çevresirjidekilerin karşı saldjrgartlaşıyorİar, Etoktorlarbaa deri {ıastahklanrua temelindede bu "insan aterjisi"'nin olduğunu belirtiyor. Kadın emekçiler ateş hattında Bağımsız Devletler Topluluğu'nda 2.4 milyon kadının sağlığa zararlı işlerde çalıştıklan acıklandı. Rusya'da sanayide zararlı işlerde çalışanlann yüzde 16'sı. inşaatta yüzde 5.2'si ve ulaştırmada yüzde 5.8'i kadın. Uzmanlar, bunu zaten doğum oranı ölüm oranının altına düşmüş olan ülkede, nüfusun artmasının önünde ciddı bır engel olarak niteliyorlar. Erkeklerdahagüçlenecek Amerikan A. Corporation fırması, Rusya halkının seks yaşamıyla ilgilenmeye kararverdiğini açıkladı. Stresler ne- deniyle dünyada erkeklerin. yüzde 30"unun iktidarsızlıktan yakındığını belirten Amerikalı uzmanlar. burakamın Rusya'- da daha da yüksek olduğunu, ancak kendi ürettıkleri cihazın yardımıyla sorunun hafıfleye- ceğini ilan ettiler. Güçlendirici cihazın fıyatının 120 bin ruble olduğu göz önüne alınırsa, zengin erkeklerin güçîû olma şansının daha yüksek olacağı saptaması yapılabilir. DIŞBASEV THE INDEPENDENT Türkiye yol ayrunında Türkler ve Kürtler, aralanndaki kavganın sona ennesi icin arabuluculuk yapacak binnin ortaya çıkmasına dua etmeliler. Etnik Kürt isyanı nedeniyle ülke, şimdiye kadarki en tehlikeîi yol aynmında. Yanlış yöne sapmak 60 milyonu iç savaşagötürür. 12 milyon Kürt'ün yandan fazlası Baü Anadolu'da yaşıyor ve bölünme şiddetlendiği takdirde. bundan onlarçok zarargörürler. PKK. Kürthaklannın temsilcisi olarak ortaya çıktı. Şimdi PKK, bağımsızlıktan söz etmez oldu, ateş kesilebileceğinı söyledi, federasyonu telaffuz etti. Türkiye ise bundan sonra atacağı adım konusunda felç olmuşdurumda. Eski görüşlüler, Kürtlere tanınacak haklann Türkiye'nin bölünmesiyle sonuçİanacağı göriişünde. Buna örnek olarak Kuzey Irak'ı gösteriyorlar. Ordu, anti terör yasasını çıkartması için hükümete baskı yapıyor. Eğer Başbakan Çilkr bunu kabul etmezse, doğrudan askeri yönetimle karşı karşıya geleceği söyleniyor Çiller bir o yana bir bu yana dönüyor. Ancak çoğu politikacı için sorun, Kürtlere haklannın nasıl tanınacağı. Çünkü PKK. gücünü kırgın Kürtlerden alıyor. Türkiye güvenlik kuvvetleri Kürt köylerine saldırdıkça Kürtler'den iyi niyet bekleyemez. (4 kasan) Intemarkmal Herald Tribnne'den LE FIGARO Clinton9 a uyarı ateşi ABD Başkanı Bfll Clinton için hüzünlü bır yıldönümü. Mutlu bir kutlamayı ümit edebileceği bir sırada yandaşlan arasındaki secrnenler onu hedef alan 3 uyan ateşi gerçekleştirdi. Sccilişınden tam 12 ay sonra bu seçmenler Demokrat Parti'nin ele geçirilemez birer kaiesi olarak bilinen 3 eyalette Bill Clinton düş kınklığı yaşıyor. Önce 20 yıldır Demokratlar'ın elinde bulunan New York, Cumhunyetçi'lerin tarafına geçti. Tıpkı daha önce Los Angeles'ında Demokratlardan Cumhunyetçiler'e geçmesi gjbi. Amerika şimdilerde bir düş kınklığından başka bir düş kınklıgına geçiyor. Beyaz Saray'ın kiracısınm bir tek derdi var: Kendi kontratının yenilenmesı. (4 kasun)