Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
6EKİM1993ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
DIŞ HABERLER
Mübarekyine
• KAHİRE (AA) - Mıar
Cumhurbaşkanı Hüsnü
Mübarek'in aynı görevi
üçüncü kez üstlenmesi
konusunda önceki gün
yapılan halk oylamasında
seçmenlerin yüzde 96.28'inin
"'evet" oyu kullandığı
açıklandı. Mısır İçişleri
Bakanı Hasan El-Elfi, dün
düzenlediği basın
toplanüsında, halk
oylamasına kaübm oranınnı
yüzde 84.16 olarak
gerçekleştiğini bildirdi.
Küba'danABD'ye
etestiPi
•NEWYORK(AA)-
Küba,ABDve
müttefiklerini demokrasi,
insan haklan ve serbest
piyasa ekonomisi adı
alündaki ideolojik
sistemlerini dünyadaki
mevcut düzenin yerine
koymaya çalışmakla suçladı.
Küba Dışişleri Bakanı
Roberto Robaina, BM
Genel Kurulu'nda yapüğı
konuşmada müttefıklerin
"bu yenı üçlüsüne" karşı
çıküklannı bebrtü. ABD'nin
Küba'ya karşı 30yıldan beri
uyguladığı ambargoyu bir
kez daha eleştiren Robaina,
"Sanayileşmiş ülkeler,
kendilerine uygun gelen
kaideleri yerleştirmeye
çabşıyorlar" dedi.
G.Afrika'ya
yaptınmkalkıyop
M LÜKSEMBURG(AA)
AT, Güne> Afrika
Cumhuriyeti'ne uyguladığı
bazı yaptınmlan kaldırma
karan aldı. ATnin dönem
başkanbğı sözcüsünegöre
AT üyesi ülkelerin dışişleri
bakanlannın
Lüksemburg'da önceki gün
yapüklan toplanüda,
topluluk ile Güney Afrika
arasında ataşe değişimi
yapıbnasına ve bu
ülkeylegüvenbk
alanında uluslararası
düzeyde ilişki kurulmasna
kararverildi.
AT'ye katrimlar
• LÜKSEMBURG (AA) -
Avrupa Topluluğu (AT)
Dönem Başkanı Belçika,
Avusturya, FinJandiya,
Norveç ve İsveç'in topluluğa
girmesine yönelik
görüşmelerin hızlanmasıru
talepetti. Belçika Dışişleri
Bakanı VVillyClaes.AT
Dışişleri Bakanlan
toplantısından sonra
düzenlediği basın
toplanüsında, yıl sonuna
kadar topluluğun poliük
hamle yapmaya ihü'yacı
olduğunu belirtü
KEİB'in Rusya'sız
toplantısı
• Dış Haberler Servisi-
Karadenız Ekonomik
İşbirbğı Parlamenterler
Asamblesı. Rusya, Gürcistan
veAzerbaycan'ın
kaülmadıgı Bükreş
• toplanüsında TBMM
Başkanı Hüsamettin
Cindoruk'un başkanlığında
ticari ışbirliğıni
değerlendı..ü. Ekonomik,
ticari veçevre konulannın
görüşüldüğü toplanüda
konuşan Cındoruk, KEİB
ülkelerinin ekonomik
potansiyellerinin
zenginligine dikkat çekerek
ışbirliğineinanç
duyulduğunu bebrtti.
BatıTrakya
sakin
•GÜMÜLCtNE(AA)-
Yunanistan'da, erken
seçimler öncesi Baü Trakya
Türk azınlığında genel
secimlereoranla çok daha
sessiz bir ortam dikkat
çekiyor. Büyük siyasi
partilerin azınlığın milb'
kimliğineyöneb'k
takındıklan sert tutum Türk
azınlık üyeleri arasında
yoğun tepkilere yol açarken
gerek PASOK gerekse Yeni
Demokrasi Partisi'nin
azanlık ile h'şkileri kopma
noktasınagebniş bulunuyor.
İslamiCihad:
Savasa devam
•TAHR\N(AA)-İşgal
alondaki iopraklarda
faıliyet gcsteren Fibstin'in
kyrtuluşııçın İslami Cihad
Ö-gütü Genel Sekreteri
Frthı Salukı. FKÖ-İsrail
arlaşmasıun İntifada'yı
(Filistin /.yaklanması)
durdurrruyacağını
scyledi.öıceki gün İran'a
geen Sakıkı, Meclis Başkan
Vırdımcta Cevad Larijani_
ikyapüğıgörüşmede, FKÖ
Ö.şkanı ^aser Arafat'ın söz
kmusu a:laşmayı
iuzalamasla "Filistin
micadeleanhındeen utanç
verici hanketi yaptığını"
s-s/undu
ABD,Soıııali
batağmdaDış Haberler Servisi - ABD
Başkanı Bill Clinton. Somalı'de
gün geçtıkçe daha çok batağa
saplanıyor. Washıngton yöne-
timi, dün Somalı'ye 200 asker
daha gönderdı. ABD'nin Viet-
nam benzeri bir batağa girme-
sınden korkan Amerikan halkı
ve Kongre ise ABD askerleri-
nin bir an önce Somali'den çe-
kilmesi gerektiğıni savunarak
Başkan Clinton'ı topa tutuyor.
Mogadişu'da geçen pazar
günü 12 Amerikan askerinin
öldürülmesinin ardından bir
açıklama yapan ABD Başkanı
Clinton, Somali'de BM operas-
yonu çerçevesinde görev yapan
Amerikan askerlerini korumak
için gerekh olan her şeyi yapa-
caklannı söyledı. Clinton, açık-
lamasında Amerikan askerleri-
nin Somaliye göndenlmesınin
haklı olduğunu da savundu.
ABD Dışişleri Bakanı War-
ren Christopher ıse CNN tele-
vizyonuna yaptığı açıklamada.
Somali'deki BM güçlerine karşı
savaşan Somali Ulusal İttifakı
lideri General Muhammed Fa-
rafa Aidid den, örgüt üyelerinin
önceki gün esir aldıklan 8 ABD
askerini hemen serbest bırak-
malannı istedi. Christopher,
esir askerlerin hemen bırakıl-
mamalan durumunda, Aidid'-
in bunun 'kötü sonuçlanna'
katlanmak zorunda kalacağı
uyansında bulundu.
ABD Dışişleri Bakanı, "Eğer
AkUd'le konuşsaydmı, ona 'Din-
leyin. siz bu adamlann güvenli-
ğinden sorumlusunuz. Onlan
hemen serbest bırakın. Eğer
bunlan yapmazsaruz. bunun
kötü sonuçlanna katlanırsınız'
derûim. Eğer bu adamlann biri-
ne bile dokunursanız. nasıl dav-
ranacağımızı uluslararası örgût-
lere sormayız." dedı.
Kesik başiar
Somali'deki çaiışmalarda
şiddetin dozu da giderek arü-
yor. General Aidid yanbsı So-
malılilenn. çatışmalar sırasında
ölen Amerikan askerlerinin ce-
setlerini Mogadişu sokaklann-
da yerlerde sürükledikleri bildi-
rib'yor. Bir Amerikalı askerin
başının kesilerek sokaklarda
dolaştınlmasına ilişkin görün-
tüler de dün Amerikan televiz-
yonlannda yer aldı. Televizyon
yayınında, askerin kesik başını
sallayan Aidid yanblannın se-
vinççığhklan atüklan görüldü.
CNN televızyonu. önceki
gün düşürülen iki Blaçk Hawk
helikopterinden birinin pilotu
olan Amerikalı esirin görüntü-
lerini yayımladı. Aidid güçleri
tarafından esir alınan askerin
bacaklannın üzerine bir batta-
niye örtüldüğü, yüzünde de ya-
ra izlerinin olduğu gözlendi.
Çaüşmalarda 1 Amerikan
askerinin ölmesi ve televizyon-
larda yayimlanan dehşet verici
görüntüler, Amerikan halkında
"Yeni bir Vietnam batağına tm
gömülüyoruz" korkusu doğur-
du. Halk arasında yapılan an-
ketlerde, halkın çoğunun asker-
lerin Somab'den çekilmesinden
yana olduğu ortaya çıkü.
i ^ ^ ^ •
1 *
|HL —jtft' ^pr* ^^^^
POLİTİKADA
Öldürüfcn ABD askerlerinin eesetleri, Aidid yanlılannca Mogadişu sokaklarında sürû'kleniyor.
Ülkenin kuzeybatısında gerçekleştirilen deneme 5.8 şiddetinde sarsıntıya yol açtı
Çîn nükleerdenemeyapüDış Haberler Servisi - Çin, Doğu Tür-
kistan'da dün sabaha karşı büyük bir
yeralü nükleer denemesi gerçekleştirdi.
ABD ve Rusya olaydan endişe duy-
duklannı açıklarken, Başkan Clinton
ABDde nükleer denemelere yeniden
başlanması için hazırlık yapılmasını em-
retti.
Londra merkezli Doğrulama Tekno-
lojisi Bügi Merkezi (VERTIC) Çinde
bugüne kadar 39 kez nükleer deneme
gerçekleştirildiğini kaydetti.
İsveçli deprembilimci Nils-OJof
Bergk>ist. TSİ 05.00'de gerçekleşen
nükJeer denemenin şiddetinin 80 kilo-
ton olduğunu, bunun Çin'in gerçekleş-
tirdiği en büyük test olduğunu belirttı.
Patlamanın yol açüğı Richter ölceği-
ne göre 5.8 şiddetindeki yer sarsıntısının
yaklaşık 71 deprem araşürma merke-
zznde hissedildiği bildirildi.
Çin Devlet Radyosu, nükleer dene-
melere ilişkin haberlen doğruladı. Ya-
yınlanan haberde Çin'in nükleer silah-
lara ilk başvuran taraf olmama ilkesini
koruduğu belırüldi.
ABD Başkanı Bill Clinton ın uran-
yum ve uranyum üretiminin askeri
amaçb kullanılmamasına ilişkin ulusla-
rarası anlaşma ımzalanması önerisine
karşı Pekin hükümeti geçen ay yaptığı
açıklamada, nükleer silahlar ve nükleer
deneme yasağı anlaşmasına ilişkin yapı-
lacak görüşmeleri destekleyeceğıni bıl-
dirmişü.
Çin, geçen yıl ABD'nin nükleer dene-
me yapmasından iki gün sonra 21 mayıs
ile 25 eylül tarihleri arasında deneme
yapmış ve bu durum, Pekin hükümetini
moratoryum çabalanna kaübnaya sü-
rüklemışü.
ABD Başkanı Bill Clinton dün Çın-
dekı gelışmelenn ardından hemen Ener-
ji Bakanlığı'na gönderdıği talimatta.
nükleer deneme ıçın hazırlıklara başlan-
masını istedi. Clinton, Çin'in nükleer
moratoryuma katılmasını talep ederek,
yapılan nükleer denemeden üzüntü
duyduğunu belirttı. Rusya da Çın'in ye-
raltı nükleer testinden endişe duyduğu-
nu açıklarken, İngiltere'nın Washıng-
ton yönelimı ile konuyla ilgılı görüş
alışvenşınde bulunduğu behruldı. Dışiş-
leri Bakanı Douglas Hord. Clıntonın
nükleer denemeleri başlatma karannın
gerekli olduğunu savundu.
Arafatve
Rabin
Kahire'de
buluşuyor
Dış Haberler Servisi - FKÖ lideri Ya-
ser Arafat ile İsrail Başbakanı tzak Ra-
bin'ın. bugün Kahire'de birarayagehne-
si bekleniyor.
FKÖ yetkililerinden edmilen bilgjye
göre İsrail ile FKÖ arasında geçen ay
imzajanan Füisünblere Gazze Şeridı ile
Baü Şenanın Erihakentindeözerlik ta-
nıyan tarihi banş anlaşmasının ardından
iki bderin ilk defa bir araya geleceği top-
lantı, İsrail hükümetinin talebi üzerine
gerçekleşiyor.
Rabin'in sözcüsü Oded Ben-.Ami. Ra-
bin ile Arafat'ın. 13 eylülde Beyaz Sa-
ray'da imzalanan tarihi anlaşmanm yü-
rürlüğegirmesi konusunu görüşecekleri-
ni kaydetti.
Görüşmede aynca FKÖ'nün el-Fetih
örgütü üyeleri de dahil olmak üzere Fi-
lıstinb'lere uygulanan baskılardan duy-
duğu kaygıyı dile getirmesi bekleniyor.
Israil bugüne kadar aralannda el Fe-
tih üyelerinin de bulunduğu 50 Fibstinb-
yi tutukladı.
Arafat ve Rabin, anlaşmanın imzalan-
dığı Beyaz Saray'da el sıkışmalanna kar-
şm Kahire toplantısı iki liderin yapacağı
ilk resmi görüşme niteüğini taşıyor.
FKÖ'nün anlaşmanın aynntılannın
tartışılacağı göriişmelere kaülacak bir
heyeti belirleyememesı üzerine Rabin
FKÖ'yü kınadığına ilişkin bir açıklama
yapmışü. Mısır Dışişleri Bakanlığı'ndan
yapılan açıklamada, iki liderin yapacağı
görüşmeye Devlet Başkanı Hüsnü Mfr-
barek'in de kaülacağı bildirildi.
Geçen hafta Abhazlann eline geçen Oçamçira'dan kaçan Gürcûler dağlardan geçerek (îürcistan'a gitmeye çalışıyor.
GürcistanAGÎK'tenyardımistedi
Dış Haberler Servisi - Gürcistan, Abhazya bölgesindeki
çatışmalann giderek genişlediğini ve ülkenin
Bosna-Hersek'teki gibi bir iç savaş tehlikesiyle y.üz yüze
olduğunu belirterek Avrupa Güvenlik ve İşbirliği
Konferansı'ndan (AGİK) Abhaz mıbslere karşı koymak
için yardım istedi. Varşova'da AGİK toplanüsında bir
konuşma yapan Gürcistan İnsan Haklan Komisyonu
Başkan Yardımcısı Ramaz klimiaş\ili, AGIK'in
Gürcistan'da yeni, serbest ve demokraük bir seçim
yapıbnasına öncülüİc etmesini istedi. Klimıaşvılı "AGİK,
Gürcistan'da bir iç savaşı önkmek ve ülkenin dağılmasına tzin
vermemek için yeni demokratik seçimlerin yapılmasına
öncülûk vegözcülük etmelidir"dedi. Klimıaşvili, "Eğer
demokratik yollarla secik-n Eduard Şevardnadze zor
kullanılarak ikridardan indirilirse. AGİK üyeleri yasadtsıbu
rejimlc rütn diplomatik ve ekonomik jliskilerini keseceğini
açıkça bildirmelidir" diye konuştu.Öte yandan Gürcistan
lideri Eduard Şe>ardnadze'n!n. başkentTıflıs'tesokağa
çıkma yasağı ılan ettiği bildirildi. Bu arada, Şevardnadze
önceki gün Gürcistan radyosuna yaptığı açıklamada,
başkanlık seçimlerinin önümüzdeki bahardöneminde
yapılmasını prensipte kabul ettığini bildirdi.
Denktaş'tan seçiııı yasasına hayır
İZMİR (Cumhuriyet Ege Börosu)-
KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş,
tek parti tarafından hazırlanmış bir se-
cim yasasmı onaylaması gibi bir konu-
nun söz konusu olmadığını belirterek.
"Yasa mahkemece iptal edibnedikçe yü-
rüıiükte olacaktır. Ama altmda benim
imzam oJmayacaktır" dedi. Denktaş,
Cumhurbaşkanı Sûleyman Demirel in
seçımle ilgili "uzlaşuı" dediğini, ancak
hükümetin uzlaşmadan yana olmadığı-
nı da öne sürdü. Denktaş, Kıbns soru-
nunun 29 yıldır çözülememesinin nede-
ninin "diğer ülkeler" olduğunu da
vurgulayarak Rum lıden Klarides'le
başabaş görüşmek istediğini söyledi.
Kuzey Kıbns Türk Cumhuriyeti
Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş. Cum-
hurbaşkanı Sûleyman Demirel'le gö-
rüşmek, Dokuz Eylül ve Ege Üniversi-
tesi'nin açıbşına katılmak üzere dün
İzmir'e geldı. Gece Ege Genç İşadamla-
n Derneği tarafından onuruna verilen
yemeğe kaülan Rauf Denktaş. yemek-
ten önce gazetecilerin sorulannı yanıtla-
dı. Denktaş, dünyanın tüm ülkelerinde
bu tür politik çalkantı'ann ve mücade-
lelerin olabileceğinı bildirdi. Kıbns'taki
'hüzün verici' gelişmelenn Türkıye'yi
'üzdüğünü" belirten Rauf Denktaş,
"Eğer musaade ederseniz bu bizim kendi
iç tmıtfağunızın bir olayı olarak değer-
lendirilsin. Bize bu olayın demokratik
yaklaşunla halletmek fırsatı verilsin.
Olay şahsi bir olay dcğil, zirvede bir kav-
ga değil. Prensipler meselesidir" dedi.
Denktaş. seçım yasasını. yaşanan kn-
zi atlatacak bir yasa olmaması nedeniy-
le onaylamadığını vurgulayarak. "Bir
siyasi tercihimi ve siyasi ikazımı yapmak
için imzalamadım " dıye konuştu.
Cumhurbaşkanı Dcmirel'in konuyla
ilgili olarak "gereken ikazı yaptığını'
vurgulayan Denktaş, Demirel'ın
Uyum sağlayınız' dediğini açıkladı. Bu
konunun muhatabının kendısı olmadı-
ğını belirten Denktaş. Demırel'in "ıkazı-
nın' hükümete olduğunu bildirdi.
Denktaş. bu 'ikazı' hükümetin dinleme-
diğını de vurguladı. Sorunu demokratik
yollarla çözmekıstedıklerinıdedılegeti-
ren Denktaş. demokrasının "inat rejımi'
olmadığını belirterek. "Lyum ve uzlaş-
mak rejimidir. Demokrasi çoğunlukta
olan partinin azınlıkta olanlara hiç ilrifat
etmeksizin her istediğini yapması da de-
ğildir. Azınlığın da ne istediğinc bakmak
lazun. Kuru bir inatlaşmadır gidiyor. Bu
yerinde ikazlarla haliedilebilinir" dıye
konuştu
SORUNLAR
ERGUN BALCI
Rusya,Nereye?
Rusya'dakı olaylar birçok açıdan ele alınabilir. Ama
tartışmaya demokrasi sözcüğünü kattınız mı, yanlış de-
ğerlendirme yapma olasılığı çok artar.
Gerek parlamento gerekse onun isyanını kanlı biçim-
de ezen Devlet Başkanı Boris Yettsin demokrasi için sa-
vaşmadılar. Ne Yeltsin parlamentoyu ulkedegerçekde-
mokrasiyi kurmak için feshetti ne de parlamento demok-
rasiyi savunmak için Yeltsin'e karşı 12 gün direndi. .
Iktidarkavgasıydı.Rusyadaaylardırtanıkolduğumuz
mücadele.
Batı tarafından ısrarla "demokrasinin güvencesi" ola-
rak gösterilmek istenen Yeltsin, 1991 de Cumhurbaşka-
nı görevine başlarken bugün çiğnediği anayasaya bağlı
kalmayı ve yaktığı parlamento ile işbirliği yapmaya ant
içmişti.
Yeltsin'in muhalifleri ABD'ye haklı olarak şu soruyu
yöneltiyorlardr "Başkan Clinton, kongreyi feshetse ve
Moskova da bu eyleminden ötürü Clinton 'ı desteklese
Amerikan halkı bunu nasıl karşılardı?
Batılı ülkeler, Yeltsin 7 destekledikleri gibi Clinton V da
destekler miydi."
Bu soruyu şöyle geliştirebiliriz: "Kongreyi fesheden
Clinton, Yeltsin'in yaptığı gibi onu bombalayıp yaksa
Batı demokrasileri yine Clinton'ı destekler miydi?"
Ama Amerikan Kongresi, demokratik seçimlerle gö-
reve gelmiş. Rusya Parlamentosu ise SSCB'den kalma,
demokratik olmayan bir seçimle oluşmuş bir kurum.
Şöyle ya da böyle, Yeltsin, bu kurumla işbirliği yapma-
ya ve anayasaya bağlı kalmaya ant içmiş mi?
içmiş.
Demek bu organın yasallığını kabul etmiş. Işler karı-
şınca da darbe yaparak parlamentoyu feshetmiş.
Ve Batı, parlamento bombalar altında yanarken Yelt-
sin'in "demokrasi mücadelesinı" desteklediğini açıkla-
yabilmiştir.
Yeltsin'in Başkanlığı döneminde Rusya'da doğru dü-
rüst bir siyasi parti kurulmamışnr. Rusya Devlet Baş-
kanı'nın önceki akşam parlamentonun teslim olmasın-
dan sonra yaptığı ilk iş ise Pravda ile diğer muhalefet
gazetelerini kapatmak olmuştur
Ya parlamento?
Içinde Çarlık Rusyası'nın özlemini duyan aşırı sağcı-
lardan, Doğu Avrupa ve Baltık ülkelerinin işgal edilme-
sini isteyen komünistlere kadar çeşitli unsurları barındı-
ran bu organın demokrasiyi savunduğuna inanmak açı-
kça safdillik olur. Parlamentonun, Savunma Bakanı Pa-
vel Graçov'un yerine atadığı General Vladislav Achalov
1991 de Mihail Gorbaçov'a karşı gerçekleştirilen darbe
girişimine karışmışb
Parlamentonun temsılcıleri cuma günü hükümetle
yaptıklan görüşmede, binada bulunan silah ve bomba-
ları teslim etmeyi kabul etmişlerdi. Ancak temsilciler,
Beyaz Ev'e döndüklerinde anlaşma içeridekiler tarafın-
dan reddedildi.
Alexander Rutskoy, pazar günü parlamento binasının
önünde gösteri yapan binlerce yandaşına, Belediye
Meclisı binası ile televizyon merkezini işgal etmeleri ta-
limatını verdi. Ruslan Hasbulatov da akşama kadar
Kremlin'in işgal edilmesini istedi.
Rusya'da demokrasi mücadelesi yapılmadı; iktidar
savaşı verildi. Son ana kadar ordunun bölüneceğini, bü-
yük bir halk ayaklanmasının çıkacağını uman parlamen-
to bu hesabı tutmayınca savaşı kaybetti.
• • •
Peki parlamentoya karşı savaşı kazanan Yeltsin, şim-
di ne yapacak? Daha doğrusu ülkeyi nasıl yönetebile-
cek?
Işte sorun burada.
Parlamento binasını topa tutup yakmak kolaydır. Ama
ekonominin tümüyle felç olduğu, yıllık enflasyon oranı-
nın % 400'e dayandığı, halkın bezginlik ve moral bozuk-
luğu içinde bulunduğu bir ülkeyi yönetmek o kadar kolay
değildir.
Ekonomik reformları uygulamaya koyduğu takdirde,
devlet desteği kesılen binlerce işletme batacak, milyon-
larca kişi işsiz kalacaktır. Yeltsin, parlamentoyu ezerek
bu organı destekleyen kesimi (daha çok orta yaşlılar,
komünizm dönemindeki güvencelerini yitiren emekliler,
enflasyonun ezdiği dar gelirliler) tedirgin etmiştir. Eko-
nomik reformları uygulamaya başlayınca huzursuzluk
büsbütün yayılacaktır.
Taşra ise Yeltsin'e fazla sıcak bakmıyor. Ulkedeki 88
özerk cumhuriyet ve bölgeden 62si geçen hafta Yelt-
sin'in parlamento çevresindeki kuşatmayı kaldırmasını
istemiş ve Devlet Başkanı'nın Federasyon Konseyi'ne
karşı Federasyon Unsurlan Konseyi" adında yeni bir
organ kurmuştur.
ışe muhalefet partileri ile karşıtgörüşlü gazeteleri ka-
patmakla başlayan Yeltsin'in reform sürecinde ortaya
çıkacak muhalefeti demokratik yollardan göğüslemesi-
ni beklemek, doğrusu biraz fazla iyimserlik gibi geliyor.
Üstelik Rusya'da "demokrasinin zaferinı" alkışlayan
Batı'nın üzerinde pek durmadığı bir nokta var. Son bu-
nalımda ordu ön plana çıkmıştır. Yeltsin'in ordunun des-
teğini sağlamak için komutanlara ne odün verdiği bilin-
miyor. Ancak bilinen gerçek, ordunun eski Sovyet cum-
huriyetlerini yitirmekten rahatsız olduğu bu ülkelerde
Moskova'nın daha etkin ve müdahaleci bir politika izle-
mesini istediğidir.
Batı, Yeltsin'i serbest piyasanın güvencesi ve kendi
dümen suyundan ayrılmayacak bir lider olarak görüp
destekliyor.
Ama Rusya, çok ciddi sorunlara gebe görünüyor.
INGILTERE
Muhafazakârlara
EDİPEMtLÖYMEN
LONDR.4 - İktidardaki
Muhafazakar Parti'nin yıllık
olağan kongresi huzursuz baş-
ladı. Thatcher'dan sonra 'kö-
tfiler arasında az kötü' bir seçe-
nek olarak görülen John Ma-
jor'm artık değiştirilmesi ge-
rektiğı düşünülüyor. Ancak
kamuoyu yoklamalannda te-
petaklak giden ve bundan son-
raki seçimı İşçi Partisi'ne kay-
bedeceğıne artık kesin gözüvle
bakılan Muhafazakar Parti'-
nin tam bu aşamada bir de
yenı lıder arama çabasına giriş-
mesi dc beklcnmiyor. Parti
kongresi. önümüzdeki günler-
de bu ikileme çözüm aramaya
çalışacak.
Parti için en büyük eksi
puan, kamuoyunun Başbakan
Major'ı 1930lardan bu yana
en sevilmeyen başbakan ola-
rak göstermesi. Eski başbakan
Thatcher'ın, önümüzdeki haf-
talarda yayımlanacak anılan-
nda da Major'ı ne kadar yete-
neksiz bulduğunu anlatması
bekleniyor. Thatcher, parti
kongresinı dinamitlemekle
suçlanmamak için anılannın
yaymını, kongre sonrasına er-
teledi. Thatcher'ın görevden
aynlmak zorunda bırakıldığı
1990 Kasım ayında, partinin
üzerinde anlaşabileceği en ma-
kul isim Major'dı. Thatcher'ı,
sancılı bir ameliyatla söküp
atan parti, nekahat devresi için
Major'da karar kılmıştı. An-
cak artık nekahat devresi geç-
miş bulunuyor. Parti, muhale-
fet önünde pısınk. yetersiz ve
zayıf kalmış durumda.