Katalog

6 EKİM1993 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA DUNYADAN Kolombiya'nın ateşhatündakiçocuklan K olombiya'da, öldürülen ço- cuklar îistesine her gün yeni birileri ekleniyor. Ancak, ko- kain krallannın, politik teröristlerin uzun zamandır kana buladığı bu ül- kede çocuklannın öldürülmesi, ka- muoyunun dıkkatini yeteri kadar çekmeyi başaramıyor. Rio de Janeiro'da ağustos ayında 21 kişinin öldüriilmesinin ardından Breziîyalılar sokaklara dökülmüş, hükümet, soruşturmayı sürdürmek için üst düzey bir komisyon atamıştı. Ancak Bogota Ulusal Üniversitesi'nde şiddet üzerinde uzmanlaşan Maria Cristina Salazar'ın deyimiyle Kolombiya'da insanlar her gün gazetelerde beş çocuğun öldürûldüğü ya da bir ailenin katledildiği haberlerini oku- maya alıştı. haberine göre, Kolombiya'da her gün beş çocuk öldürülüyor. Bu artık o kadar olağan ki halk bu ölümler karşısında hiçbir tepki göstermiyor. Kolombiya'da evsiz barksız 5 bin çocuk ve evden kaçak daha onbinlercesi sokaklarda ölümün soluğunu enselerinde hissederek yaşıyor Hükûmet raporlanna göre, 1991 yılında Kolombiya'da 2830 çocuk öldürüldü. Nüfusu Kolombiya'nın beş katı olan Brezilya'da ise, 1991 yılında öldürülen çocuk sayısı 1500'dü. Yetkililer bu yılın ilk beş ayında Bogota'da 606 çocuğun öl- durüldüğünü söylüyor. Bu, 1992'- nin aynı dönemiyle karşılaştınldı- ğında yüzde 10'luk bir artışı temsil ediyor. Hükümet, Kolombiya'da 5000 kadar evsiz barksız çocuk olduğunu tahmin ediyor. Bunun dışında, evle sokaklar arasında mekik dokuyan daha onbinlerce çocuk, sokaklarda- ki kontrolden çıkmış şiddetin kur- banlan olma nskiyle karşı karşıya. Hükümetın yaptığı son araştır- mada, sokaklarda yaşayan çocukla- nn yüzde yetmişinin evlerinde de şiddetü dayakla karşı karşıya oldu- ğu bulundu. Sonuçlara göre, bütün yoksul çocuklann yüzde yirmisi Henüz yirmisine girmeden yaşammı kaybeden sevgilisinin mezanna çicek koyan genc kızın yaşamım ölümden neredeyse şefTaf bir çizgi ayırıyor. benzer davranışlara maruz kalıyor (çalışma orla sınıf Ue varhklı aileleri kapsamıyor). Çocuk yaştakilere kötü davranıl- ması. Kolombiya'da şiddetin niye bu kadar yaygın olduğu sorusunu da yanıtlayabüir. UNICEF'in Bo- gota'daki temsilciliğınde psikolog olarak çahşan Nelson Ortiz "Kötü davranışlarla karşı karşı> a kalan co- cuklar. yeuşkinüklerinde şiddet ey- letnlerine ya da suç gruplanna katıl- maya daha fazla eğilimli oluyor" diyor. Hükümet, her kuşağın yeni bir halka eklediği bu şiddet zincirini kı- rabilmek için, ailelere çocuklara daha iyi davranmalannın öğreüle- ceği eğitim programlan hazırlıyor. Ancak bu cabalann, Kolombiya'da en iyi çocuk yetiştirme yöntemi ola- rak görülen "punto de palo"ya (so- payı dayamak) duyulan inancı sars- ması hiç kolay değıl. Uyuşturucu, sokaktaki gençlerin yaşamlannın ve ölümlerinın aynl- maz bir parçası. Daha 20'sine gel- meden yaşamlannı yitiren sevgilile- rinin mezar taşlanna marihuana serpen Sandra ve Marta. böylece öteki dünyadaki sıkıntılann hafıfle- yeceğini söylüyor. Henüz ondördünde olan Marta "Uyuşturucu, açlık \e soğuğu unuttu- ruyor" dıyor. Beş aylık hamile olan Marta. Bogota'nın ünlü 22. cadde- sinde bedenını satıyor. Marta bura- da. sokaklan uyuşturucu bağımlıla- n, fahişeler ve hırsızlardan temizle- meyi kendilerine amaç edinmiş olan ölüm mangalanrun açık hedefı. Ko- lombiya kentlerinde yaklaşık on yıl önce ortaya çıkan ölüm mangalan- nın, asi polislerden ve yasalan ko- yup uygulamayı. böylece düzeni sağlamayı kendilerine görev edin- miş insanlardan oluştuğu düşünülü- yor Mangalar oldukça ustaca yön- temleriyle kurbanlanna fazla şans tanımıyor. Daha yakın bir zamanda iki sokak kızı. 13 yaşındaki Tita ve 15 yaşındaki Adriana kentin varsıl semtlerinden binnde bir araba tara- fından ezildi. Binalann çevresinde iki kez tur atan Fiat marka otomo- bil, doğruca kızlann üzerine yönel- di. Tita'nın bacağı ezildi, Adriana'- • nınsa başı yanldı. Tıta, "Onlan daha önce hiç görmemiştik, ama bizi öldürmeye çabşıyorlardı" diyor. Çocuklann katilleri yalnızca ölüm mangalan değil. Pek çok ço- cuk aileleri tarafından. kızgın soy- guncular tarafından öldürülüyor ya da iki grup arasında çıkan silahlı ça- tışmalarda, çapraz ateş arasında kalıp ölüyor. Sokak çocuklannın kızlar için birbirleriyle cakı dövüşüne girmeleri. ve uyuştunıcu da oldukça yaygın bi- • rer ölüm nedeni. Her iki cinsten fa- hişeler, süreklı AIDS tehdıdı altın- da. Correcaminos, babasının dayak- lanndan bıkarak sekiz yaşındayken evı terkedıp sokaklan seçmiş. Eşcin- seUere hizmet eden, sıçanlann istila- sına uğramış bir geneleve yerleşmiş. Şimdi onyedisınde ve AIDS. IÇocuklara yardun çabaları yetersiz kalıyor Hükümet, 18 bin kadar terkedil-1 miş, kötü davranışlara maruz kal-- mış çocuğun bakımını üstleniyor. Ama sorunlann artık kontrolden1 çıkmış olduğunu hemen herkes ka- bul ediyor. Yakın bir zamanda, işa-. damlan ve hükümet önderlerinden'. oluşan bir koalisyon, çocuklann so- > kaklardan kurtanbnası için bir fon ı oluşturmaya başladı. Tanesi 13 sent değerindeki ku-' ponlar Bogota'da saülıyor ve para > nıyetıne dilencilere veriliyor. Her' kuponun üzerinde. çocuklann nere- \ den yiyecek. yıkanmak için sıcak su,' giysi bulabileceği, nereye danışabile- ciğı yazılı. Pek çok özel kurum da, • Kolombiya'daki çocuklann yardı- '• mına koşmaya çalışıyor. Örneğin' Katolik rahibelerden oluşan bir ku-' rum, 5000 kadar fahişeye ve çocuk- ; lanna her gün bakıyor. ' Ama toplanan fonlann onca ço- cuğa el uzatması mümkün değil.' Bogota'nın güneyindeki geçici bir[ bannma merkezi olan Villa Jevier'e' her gün 15 çocuk geliyor. Burada çahşan görevliler elterinden gelenin' en ıyisini yapmaya çalışıyor, ancak' başa çıkmak hiç İcolay değil. Sokak- lann verdiği özgürlükle rekabete gi- rişmek de bir o kadar zor. Çocuklar ne kadar uzun süre sokaklarda ka- lırsa, onlara ulaşabilmek o denli ola- naksızlaşıyor. Marta, rahibelerin yanmda a>nU. mış. geri döhmeyi dûşûnmûyoC. Marta, dört ay sonra doğacak olan bebeğıyle ateş hatünda yaşamayı se- çiyor. Woodstock94 Hippilerin 25 yıl sonraki donüşu N EW YORK (AA) - 6O'lı yıDann simgelerinden biri olan efsanevi VVoodstock konserle- ri bir kez daha düzenlenecek. Uzun saçlan ve "Savaş değU aşk yap" slo- ganrv la bir döneme damgasını vuran ve bugün arük olgunluk çağını yaşa- yan hıppikr "VVoodstack 94T müzik şöleninın hazırlığı icinde. 1969 yılının ağustos ayında, New York eyaletininWoodstock kasabası yakınlanndadüzenjenen ve üç gün süren konserlere 500 bin hippi kaölmıştı. "VVoodstock 94"ün de yine ayn yerdegerçekleşuriteceği ve 250 bin kişinin kanhnasnın beklendiği belrnliyor "Woodstock ffT konserlennde, Jimi Heririx,IheWho,JoeCocker, Sartana veJoan Baez gıfcn devler unutulmazkonserlervermişti. Bu isirrlerdenbazüannın, gelecek yıl yaplacak konserlere de kaulacağı kayiediliyor Katılamayacaklann başnda aşm dozda uyuşturucu malde kuBandığı için ölen ünlü gitaist Jımı Hendrix yerahyor. Horida Timsahlara >em oldu WLWO0D(AA)- Fionda'da linsahlar T)yaşındaki bir kadını paçaladı. Polis tarafından yapılan açdamada, Grade Eberhart adh 70 yaındaki kadının Florida'da bir göl lceanndagezerken göledüştüğü ve esuz 5 tirrsâh tarafından peçalandğı büdirildı. Eberhart'ın oteıü. kcmşusunun gölde taasahlann birınsan vücudunu pwçalarkm görmesı sonucu ortaya çaû. Balılçılar. timsahlann birinin İK^nında •aşlı kadının sol elinı. «aErinın karnında ise sağ kotunu toıdu Ebaiıart, 1973'ten bu yana Fjrida'di tımsahlartarafindan yetmişinci kışj oldu. Kohl'ündertlibaşındayenidert £r B aşbakan Helmut Kohl'ün. geçtiğimiz ay. Hınstiyan De- mokrat Parti'nin cumhurbaş- kam adayı olarak Steflen Heit- mann'ı göstermesi belki de politik kariyerindeki en büyük hatası oldu. Kohl 23 Mayıs 1994"te yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimi öncesinde yanlış aday secmesinin sıkıntılannı yaşıyor. Richard von VVeizsacker'in görev süresinin önümüzdeki mayıs ayında sona erecek olması, Kohl için önem- li bir sorun yaratıyor. İki kez üst üste cumhurbaşkanlığı yapan Weiz- sacker'in yerine, ülkenin birlığinin simgesi olmaya elvenşli ve dışanya karşı güvensızlıği ve yeni gücünün uyandırdığı kaygılan yatıştırarak yeni bir Almanya görüntüsü verebi- lecek birini bulmak zorundaydı. Bu seçim başlangıçta Kohl'ün önsezisi- nin ve iyi zamanda iyı karar verme yeteneğinin yeni bir kanıtı gibi görü- nüyordu. ICumhurbaşkanlığına Doğu Alman aday Cumhurbaşkanlığı koltuğunda bir Doğu Alman görmek ıstediğıni belirten Kohl, bu şekilde eskı Doğu Almanya vatandaşlanna sembolik bir jest yapmayı planlıyordu. Al- manya'nın birleşmesinden sonra devletin üst makamlan genellikle A,lmanya'nın birleşmesinden sonra ekonomik durgunluk, işsizlik ve enflasyon gibi sorunlann üstesinden gelemediği için başbakanlığınm en zor günlerini yaşayan Helmut Kohl, cumhurbaşkanlığına aşın muhafazakar bir aday göstererek başına yeni bir dert açtı. Batı Almanlann elindeydi ve cum- hurbaşkanlığı koltuğunu vererek Doğu Almanlan kendisine çekebi- lirdi. Bunun arkasında tabii ki genel seçimlerde oy kazanma stratejisi de vardı. Son zamanlarda Hıristiyan Demokrat Parti verdiği sözleri yeri- ne getiremeyince büyük ölçüde oy kaybetmişti. Kolh. aday seçiminde, yerel yöne- ticiler arasından. eski rejımle hiçbir ilişkısi olmayan bir kişi bulmak zo- rundaydı. Bu kişi, büyük bir ulusu dünyada temsil edebilecek ve onur- sal bir görev de olsa cumhurbaşkan- lığının gereklerini yerine getirebile- cek özellikleri taşımabydı. Araştır- malan sonucunda Land de Saxe'ın 49 yaşındaki Adalet Bakanı Steffen Heitmann'ın bütün bu özelhklere sa- hip olduğuna inanarak, onu aday gösterdi. Heitmann ne eskı rejim yanlısı, ne de isyancıydı. Muhafaza- kar Almanya'nın geleneksel değer- lerinı geliştirmek ve korumaktan mutluluk duyan bir politikacı görü- nümü taşıyordu. Berlin duvannın yıkılmasından sonra özellikle Stasi'nin casuslann takibinde büyük bir çaba gösteren Heitmann. Land de Saxe'ın yeni parlamentosunun hazırlanmasına katkıda bulundu. Heitmann bu ça- bası sonucunda Batı'dan Land de Saxe'ın yönetımini elıne almak için dönen Kurt Biedenkopf un sayguilı- ğını kazandı. Hikayenin burasına kadar her şey Kolh'un istediği gibi gidiyordu. Pul koleksiyonu müzayedesiııde rekor fîyat NEW YORK (AA) -19. yüzyıla ait Amerikan pullanndan oluşan bir koleksiyon. rekor bir fiyatla 9.5 milyon dolara (yaklaşık 120 milyar lira) sauldı. New York'taki ünlü Cbristie's Müzayede Salonu'nda yapılan açık arturmada. koleksiyonda yer alan 1851 yıhna aitbir puk 718 bindoîar (yakiaşık 9 milyar lira) değer biçildi. 1847-69 yılkn arasında basılan ve 764 parçadan oluşan koleksiyon, Ryohei İshikacaadh birlapon işadamı tarafından sauhrken, alıarun bir Italyan oiduğu belirtildi. ancak kimliği açıklanmadı. Eski pullara göstenlen ılginın artüğının dikkatleri çektiği müzayede sırasında. fiyatlann yükselmesinin aba sayısırun artmasından kaynakJandığı bıldınldi. Ama basının Heitmann'la yakından ılgilenmesi çok önemlı bir gerçeği ortaya çıkardı: Heitmann inanılmaz derecede muhafazakardı. Halkın her kesıminde yaygın olan hoşgörii ve lıberal değerlerin tersini savuna- rak şöyle dedi: "Kadının yeri evidir". Bunu söylemesıyle birlikte halkı ol- duğu kadar kadın politikacılan ken- dine düşman etti. Kendi partisinin (Hıristiyan Demokrat Parti) içinde- kı kadın politikacılannda büyük tepkısini akdı. Sol basın Heitmann'ı. sakinlerinin çoğunluğu göçmen olan Stuttgart'ın semtlerinden birin- de dolaşırken görüntüledi ve Heit- mann'ın bir demecme yer verdi: "Gerçekten evimizde miyiz?". Heit- mann'ın bu sözü Almanya'nın utana olan ırkçı yazarlan cesaret- lendirdı. IHeitmann yabancı düşmanı mı? Tüm bunlann üzerine Heitmann bir söyleşide. Almanya'nın Nazı geçmişinden ilen gelen özel sorum- luluklar gıbı konularda tabulardan kurtulmak gerektiğini belırtti. Bu sözlerden telaşlanan Alman Yahudı Topluluğu Başkanı Ignatz Bubis Heıtmann'la başbaşa görüştü. Bu- bis göriişme sonrasında bunun ke- sinlikle bir yanlış anlaşılma olmadı- ğını ve Heitmann'ın tutumunun Ya- hudı düşmanlığı anlamma geldiğini belirtti. Heitmann'a karşı saldırılar Kohl'ün durumunu güçleştiriyor. Her ne kadar Heitmann, Bavyeralı Hıristiyan Demokrat Partililer ve Frankfurter Allgemeine gazetesinin aşın muhafazakar yorumculan ta- rafından savunulsa da Kohl çok du- yarlı bir ikilem ıçinde Heitmann'ı Hıristiyan Demokratlann çoğun- lukta olduğu federal mecliste seçtir- meyi deneyebilir. Ama adayı meclis- te kabul edilmezse Kohl çok zor du- rumda kalacak. Kohl'ün He- itmann'ın cumhurbaşkanlığa aday- lığını meclise getirmeme olasılığı yüksek, çünkü kendi partisindeki kadmlar onu kesinlikle ıstemiyor. Kohl cumhurbaşkanı ada>ını değiş- tirmeye kalkarsa bu kez aradığı özelliklerde birini bulmakta zorla- nacak. Her iki durumda da Kohl'u sıkıntı günler bekliyor Bu arada cumhurbaşkanlığı seçimlerinin Al- manya'nın politik gelecekteki deği- şikliİclerini gösterdiğini, yani yeni başbakanı belirleyecek bir nıtelığe sahip olduğunu unutmamak gereki- vor. Luc Rosenzweig Peru Hapisteki liderden banş önerisi P eru Cumhurbaşkanı Alberto Fujimori, hükümetinin Aydınlık Yol gerillalanna karşı uzun zamandır verdiği mücadelenin artık sonuca çok yaklaşüğını göstermek için, hareketin hapisteki liderinin banş çağnsım geri çevirdi. Fujimori, geçen yıl yakalanıp ömür boyu hapse mahkum edilen Abimael Guzman Reynoso'nun. kendisine yazdığı mesajda. "banş anlaşması" görüşmelerinde bulunmayı önerdiğini söyledi. Fujimori, yapüğı konuşmada. Abimael Guzman Reynoso, Peru Cumhurbaşkanı'na "banş anlaşfliasT yapmaktan söz ettiğini, oysa bir banş anlaşmasının yalnızca askeri değil, ahlakı açıdan da eşit olan iki grup arasında yapılabileceğini belirtti. Fujimon konuşmasını şöyle sürdürdü: "Bu kabul edilir bir şey değildir. Birleşmiş Milletler'in terörist diye damgaladığı bir grupla görüşme v apılamaz. Geçen yıl yakalanıp ömür boyu hapse mahkum edilen liderlerinin de görüşme takbinde bulunma hakkı yoktur." Fujimori. Guzman'ın yakalandıktan sonra, örgut elemanlanna, devlete ve topluma karşı verdikleri mücadeleyi hiç acımadan sürdürmeleri çağnsında bulunduğunu anımsatarak şunlan söyledi: "Bu 180 derecelik çark, totaliter anıaçlannın tamamen yenilgive uğradığını kabul ettiğJniıı resmidir." Aydınlık Yol liderlerinin, gerçekten banş istıyorlarsa gruba terörist eylemlerine son verme çağnsında bulunmalan gerektiğini söyleyen Fujimori, düzenlediği basın toplantısında, 15 eylül tarihli banş çağnsı mesajının kopyalannı dadağıttı. Mektubun altında Guzman'ın hem resmi adıyla hem de kod adı Başkan Gonzala olarak imzası bulunuyordu.