Katalog

SAYFA CUMHURİYET 27 EKİM1993 ÇARŞAMBA DIŞHABERLER Iran-lrak yakınlaşması •TAHRAN(AA)-İran Dıaşleri Bakan Yardımcısı Ce- ad Zarif. geçen hafta yapuğı Irak ziyaretini "İhşkilenn düzeltilmesi için yeri çahşmalann baslangıcı" olarak niteledi. Zanf, "TîhranTimes" gazetesiyle yaptığı özel mülakatta. ziuretinde dışişleri bâianlan düzeyinde temaslann hazırlıklanrun da yapıldığını belinti. Zharetinde, savaş tutsaklan konusunun gündemın ilk maddesini oluşturduğunu sö\leyen Zanf, Irak'ın şimdiye dek uluslararası Kıalhaç kuruluşunun lisıesinde yeralan îran'lı tutsaklardan üçte birini serbest bıraktığını ifade etti. Srbistan'da seçim heyecam •BELGRAD(AA)- Sırbisian'da Cumhurbaşkanı Slabodan Miloseviç'in parlamentoyu feshedip 19 arabkta yeni seçımlere gıdıleceğini açıklamasından sonra. ilk olarak Sosyalist parti seçim kampanyasına resmen başlayarak aday listelenni açıkladı. Partinin aday listesiıun başında Slobodan Mıloseviçyer alıyor. Suriye'dehalk önünde infaz •ŞAM (AA) - Sunye'nin başkenti Şam'da ıki Lübnanlı kadını öldürmek ve soymaktan suçlu bir kişi, halk önünde asılarak idam edildi.YasinEl-Hafi adındaki 36 yaşmdaki suçlu, Şam'da bir eczanede çalışan bin kimyager. diğeri asistan ikı Lübnanlı kadını önce öldürmüş, daha sonra da kasadaki bütün paralan çalmışü. BeyazRusya'ya NATO kopuması •MtNSK(AA)-Beyaz Rusya, NATO şemsıyesi altında güvenlik garantilerinden yararlanabilecek. ABD Dışişleri Bakanı Warren Christopher'ın Minsk'teki temaslarının sonucunda yapüğı açıklamanın, eski SSCB'nin nükleer silahlanndan vazgeçme konusunda en kararlı yönetim olan Minsk hükümetine bir ödül niteliği taşıdığı bildiriliyor. Jivkov: Devieti soyuyoplar •SOFYA(AA)- Yönetimde bulunduğu dönemde Bulgaristan'ı 24 milyon dolar zarara uğratmakla suçlanan ve 7 yü hapis cezası alan devrik diktatör TodorJivkov, devletin demokrasiye geçildikten sonra çok daha fazla soyulduğunu söyledi. Jivkov, "Benım dönemimde en çok 100 kişi baa imtiyazlardan yararianıyordu ve parasını ödeyerek mal sahibi yeni hûkümet • VARŞOVA(AA)- Polonya'da Waldemar Pawlak başkanbğındaki sol koalisyon hükümeti ant içerek göreve başladı. Polonya'da komünist rejimin yıkıldığı 1989 yüından bu yana kurulan ilk sol hükümetin iki hafta içinde programmı belirieyerek parlamentoya sunacağı bildiriliyor. 100 kg plastîk patlayrcı • PRAG(AA)-Çek Cumhuriyeti'nin Batı Bohemya bölgesindeki bir depodan. gerillalar tarafından tercih edilen plastik patlayıcılarçalındı. Polis sözcüsü telefonla Reuler ajansına yaptığı açıklamada depodan !00 kılogram patlayıcı çalındığını söyledi. Rusya atık dökmeyecek • DışHaberierServisi- Rusya Atom Enerjisi Bakanı. ülkesinın bundan sonra Japon Denizi'ne nükleer atık dökmeyeceğini açıkladı. Rusya Atom Enerjisi Bakanı Viktor Mikhailov Tokyo'da düzenlediğı basın toplantısında, Rusya'nın Japon Denizi'ne döktüğü nükleer atığın balıkçılık ve denizciliğe zararlı olabileceği yolundak endişelere değinerek, dökülen nükleer aüğın rad>asyon sevıyeşının düşük olduğunu söyledi. Kırgızistan Devlet Başkanı Akayev, Cumhuriyet'e verdiği özel demeçte Ankara'nın vaatlerini yerine getirdiğini söyledi: AğabeyîmizTürkiye'yenıîıınetlaıız KÜRŞAT AKYOL BİŞKEK - Kırgızistan Devlet Başkanı As- kar Akayev, "ağabey" Türkiye'nin ülkesine vaatlerini yerinegetirdiğini, bu nedenle "min- nettar" olduklannı söyledi. Akayev, Cumhuriyet'e verdiği özel de- meçte, İran ile yaptıklan son anlaşmalar sa- yesinde Türkiye ile ilişkilerin daha da geli- şeceğini belirtti. Moskova'da parlamento bi- nasının bombalanmasının ülkesi için olumlu sonuçlar doğurduğunu söyleyen Kırgızistan Devlet Başkanı Akayev, "Moskcna'daki olaylar burada yeniden komünist reüm kurma umutlarmı öldiiirdü" dedi. Akayev'e yöneltti- ğımiz sorular ve yanıtlan şöyle: - Türkiye bugüne kadar ülkenize pek çok vaatlerde bulundu. Bu vaatler yerine getnildi mi? - Türkiye, bıze bağımsızhğımızı kazanma- mızda ve ilk yıllarda bağımsızlığın yerleşme- sinde çok büyük destek verdi. Bu nedenle ağabeyimiz olan Türkiye'ye, Sayın Turgırt Özal ve Sayın Süleyman Demirel'e minnetta- nz. Türk hükümeti vaaüenni yerine getirdi ve getirmeyi sürdürüyor. Birkaç ömek vermek istiyorum. Türk hükümeti bize uluslararası telefon bağlantısı kurulması için yardımda bulundu. Kurulan 2.500 yeni telefon hatü sayesinde Bişkek'ten tüm dünyayla doğru- dan telefon bağlantısı kurabiliyonız. Şu an- da yaklaşık 1.000 oğlumuz ve kızımız Tür- kiye'de öğrenim görüyor. Aynca Türk hü- Air France grevi 6. gününde Fransa'dahava ulaşımıfelçoldu Kırgızistan Devlet Başkanı Askar Akayev, Kürşat Akyol'un sonılannı yanıtladı. kümeti uzmanlar göndererek yeni biranaya- sa ve ekonomik gelişme programı oluşturul- masında yardımda bulundu. Türk hükümeti 100 milyon dolara kadar uzanan büyük bir yatınm kredisi verdi. Şu anda bu kredıye bağlı proje paketi uygulanı- yor ve yakında sona erecek. Türk hükümeti- nin verdiği kredinin sonuçlannı 1994 yılın- dan itibaren almaya başlayacaâmıza ve ekonomimizin iyileştirilmesinde büyük kat- kısı olacağına inanıyoruz. Eğer olumsuz bazı sonuçlar çıkarsa, bunun suçlusunun biz olacağımıza inanıyoruz. Diğer yandan, Birleşmiş Milletler, Avru- pa Güvenlik ve Işbirliği Konferansı, Ulusla- rarası Para Fonu (IMF) ve pek çok diğer uluslararası örgütlerle bağlantı kurmamız için Türkiye'nin yaptığı yardımlan göz ardı edemeyiz. - Tûrkiye'den gdecekteki somut beklentile- rinizneler? - ABD ile işbirhği için önemli bir plan ıçın Türkiye katkıda bulunacak. Fakat her şeyin çok hızlı gerçekleşemeyeceğini de gayet iyi biliyoruz. Şu anda işbırliğimizi gerçekleştir- mek için çalışıyoruz. Bizim somut istekleri- miz bunlar. Oncelikle Türk hükümetinden aldığjmız 100 milyon dolarlık krediyi ekono- mimize en iyi katkıyı verecek bır şekilde kul- lanmahyız. Önümüzdeki yıl bu parayla ne yapüğımızı size söyleyeceğim. - Yakm komşulannızdaki radikal İslam akunlannın ülkenizi etkilemesinden kaygı duyuyor rousunuz? - Kırgızıstan'da radikal İslamcı akım teh- likesi söz konusu değil. Türkiye gibi Kırgı- zistan'ın kanında radikal İslam yok. - İran Cumhurbaşkanı Haşimi Rafsancani, Orta As\a gezisi çerçe\esinde gecen perşem- be günü ülkenizi de zivaret etti. Bu ziyaret sı- rasında ne tûr anlaşmalar imzalandı? - İran'm ulaşım olanaklannı kullanmak üzere yaptığımız anlaşma bizim için en önemli olanı. Biliyorsunuz bugün İran hava ve kara yollannı kullanıyoruz. Yeni imzala- dığımız anlaşmaya göre 1995'ten itibaren İran'm demiryollannı ve iletişim araçlannı kullanabileceğiz. Böylece İran üzennden Türkiye'ye ulaşarak Türkiye ile ticari, eko- nomik ve her türlü işbirliğini geliştirebilece- ğiz. Bizim için İran'm olanaklannı kullan- mak çok önemli. - Rusya'da yaşanan son olaylar, Devlet Başkanı Boris S eltsin'e direnen muhafazakar parlamentonun tanklarla bombalanması ül- kenizi etkiledi mi? - Doğal olarak. Moskova'daki ve Rusya'- daki son olavlardan söz edecek olursak, olumlu yönde etkilendiğimizi söyleyebili- rim. Çünkü bu olaylardan önce bizim ülke- mizde de komünist güçler etkinlıklerini art- tırmış, eski totaliter komünist rejime dön- mek için çaba harcıyorlardı. Moskova'daki olaylar burada yenıden komünist rejim kur- ma umutlannı öldürdü. - Kırgızistan. dağılan Sovyetler Birliği cum- huriyetleri arasında serbest pivasa ekonomisi- ne geçişte model ülke olarak gösteriliyor. Fa- kat geçen hafta Dünya Bankası ve IMFten özeUeştirme programlannın yavaş uygu- landığı yolunda bir uyan aldınız. Bunun nede- ni nedir? - Gerçekten kamu teşekküllerinın özelles- tirilmesi konusunda birçok güçlükle karşı karşıyayız. Çünkü devlet teşekküllerinin önemli olanlan tek bir elde toplanmıştı. Bu özelleştirme değil, yeniden yapılanmaydı. Doğal olarak devlet teşekküllennın bu şekil- de çalışamayacağmı. bunun doğru yöntem olmadığının farkına vardık. Dünya Bankası uzmanlan da bu >öntem- le özelleştırmenin kötüye gitmesinden mem- nun olmadı ve onlann da yardımıyla yeni bir program oluşturuldu. Bu konudaki sorun- lann geride kaldığını söyleyebilinz. Bugün Dünya Bankası ve 1MF ile aramızda karşılıklı anlavış >erleşti. Dünva bankası uz- manlan ile birükte hanrlanan orta vadeli yapısal değişım programlannı 1994 yılında uygulamaya başlayacağız MtŞEL PERLMAN PARİS - Fransa'da ünlü ha- vayollan şirketı Aır France ça- lışanlannın altı gündür sürdür- dükleri grev sonucunda Paris hükümeti geri çekilerek şirket için öngörülen "tasarruf önlem- leri" paketinden vazgeçti. Hü- kümetin bu karan üzerine ta- sarruf önlemleri paketinin ge- rekli olduğunu savunan Air France şirketi Başkanı Bernard Attali görevinden istifa etti. Tasarruf önlemleri paketinde bir komu şirketi olan Air Fran- ce'da 1995 yılına kadar 4 bin iş- çiye yol verümesi öngörülüyor- du. Şirkeün bu yıl 950 milyon dolar zarar etmesi bekleniyor. Air France çalışanlan. tasar- ruf önlemlerini protesto etmek için 6 gün önce greve başladılar. Grev, hava ulaşımını aksaü- rken grevci işçilerle güvenlik güçleri arasında Orly havaa- lanında meydana gelen çatı- şmalarda yaralananlar oldu. Grev nedeniyle uçak şirketle- ri ile turizm endüstrisinin mil- yonlarca dolar zarar ettiği bildi- riliyor. Air France grevi, Baş- bakan Eduard Balladur'un. ik- tidara gelmesınden bu yana karşılaştığı en ciddi bunalımı oluşturuyor. Air France'ın Başkanı Ber- nard Attali'nin hazırladığı re- form planının önce hükümet tarafından onaylanmasına rağ- men grevcilerin baskısı alünda gündemden çekilmesı. Ulaştır- ma Bakanı Bernard Bosson'un hatalı bır yaklaşımı biçimınde değerlendiriliyor. Görevinden istifa eden Ber- nard Attali'nin yerine Christian Blanc atandı. Christan Blanc. Sosyalist Parti'nin yeni lideri Vlichel Rocard'a yakınlığı ile ta- nınan bir yetkili. Öte yandan Air France grevi- nin tüm pilotlara ve yer görevli- lerine ya>ılma eğilimi göster- mesi. Paris hükümetinin ciddi biçimde kaygılandınyor. Ulaş- tırma Bakanı Bernard Bosson, dün yaptığı açıklamada "Hü- kfimet reform planmdan vazgeç- ti. Yeni bir reform planı hazırla- yacağu. Amacımız zarar eden Air France'ı knrtarmaktır. Ça- bşanlar da bize yardnncı olmalı" şeklinde konuştu. BOSNA Air France çahşanlannın altı gündür süren eylemleri sonuç verdi ve çalışan sayısında indirim yapıbnasından vazgeçildi 'Savaş mafyası^na büyükdarbe Dtş Haberier Servisi - Bosna hüküme- ti, ordu içinde savaş suçlan işleyen asker- leri ele geçirmek için büyük bir operas- yona ginşti. Saraybosna'da dün ordu birlikleriyle bir grup savaş suçlusu asker arasında çıkan çatışmalann sonucunda 194 asker tutuklandı. îsyana askerlerin iki lideri de çauşmalar sonucunda ele ge- çirildi. Bosna hükümet yetkililerinden alınan bilgiye göre, örgütlü olarak savaş suçu işlediklen belirlenen askerlere önderlık eden iki ordu komutanının içinde bulun- duğu tugay karargahı dün sabah ordu bırlikleri tarafından sanldı. İsyancı as- kerlerle hükümet bırlikleri arasında çı- kan çatışmada isyana askerlerin önder- lerinden Musan Topaloviç ele geçirildi. Diğer komutan Ramiz Delaliç ıse akşam saatlennde teslim oldu. Yetklliler, çatış- malar sırasında pek çok kişinin yaralan- dığım bildirdiler. Bosna'nm baü kesimindeki Bihaç böl- gesinde tek yanh özerklik ilan eden Fîk- ret Abdiç ise, Batı Bosna sınır kapılannı Bosnab Sırplara açtı. Bosnalı Sırplar, iş- gal ettikleri topraklardan Baü Bosna Ozerk Bölgesi'ne pasaportsuz olarak, sadece kimlikleriyle giriş yapabiliyorlar. Aııkaıa, Israil ilegüveıılik anlaşması istiyor LALE SARltBRAHİMOGLU ANKARA - Türkiye, Israil ile gayn- resmi düzeyde yapılmakta olan terörle mücadelede işbirliğini resmileştirmek için bir güvenlik anlaşması yapüması arzusunu dile getirdi. Filistin Kurtuluş örgütü (FKÖ) ile İsraıl arasında bir süre önce Washıng- ton'da imzalanan banş anlaşmasında kaydedilen mesafeyle Ugjli olarak ilk kez dost ülkelere yapılan ziyaret çerçe- vesinde Ankara'ya gelen üç kişilik İsrail heyeti de Türkiye'nin Ortadoğu banş sürecinde daha aktif rol oynaması yo- lundaki Tel Aviv'in isteğıni Dışişleri Bakanhğı yetkililerine iletti. Dışışlen Bakanhğı yetkilileri, İsrail ile terörle mücadele dahıl olmak üzere bir güvenlik anlaşması yapılmasına erken olduğu düşüncesiyle şimdilik pek sıcak bakmamakla beraber konuyu inceleye- ceklerini belirttiler. Ortadoğu'da aktif rol Aralannda daha önce Türkiye'deki İsrail büyükelçiliği maslahatgüzarlığı yapmış olan Yehuda Mülo'nun da yer aldıği, İsrail Dışişleri Bakanhğı Müste- şar Yardımcısı Eitan Bentsun'un baş- kanlığındaki heyet, banş sürecindeki gelişmeler ve iküi üişkileri ılgılendıren konularda Türk tarafı ile görüşmelere başladılar. Heyet başkanı Bentsun. Türkiye'nin banş sürecinin ıvme kazanmasında da- ha aktif rol oynaması yolundaki arzula- nnı dile getirdi. Bentsun, Türkiye'nin Ortadoğu banş sürecinin başlaması ön- cesinde dahi ince bir diplomasi yoluyla İsrail'in Ortadoğu'da devlet olarak ya- şamasına katkıda bulunduğunu da ammsattı. Yetkililer. şu aşamada Türkiye'nin banş sürecinde daha aktif rol oynarnası- na Araplann sıcak bakmadığını dile gc- tirivorlar. İsrail heyeti, Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin'in bu >ıl içinde iki kez ertelenen ve son olarak 13 kasımda gerçekleşeceği resmen açıklanan tanhi İsrail gezisi sıra- sında ele alınacak ikili sıyası. ekonomik ve kültürel konulara da temas etti. Kesin olmamakla beraber Çetin'in İsraü'i ziyareti sırasmda iki ülke arasın- da üişkileri geliştirecek siyasi, ekonomik ve kültürel alanlarda bir mutabakat muhürası ya da ayn ayn anlaşmalar im- zalanması bekleniyor. Yetküiler, Ortadoğu'da banş sürecin- de beklenenin de üstünde olumlu ilerle- meler kaydedilmesi ışığında İsrail tara- fına Çetin'in gezisi sırasında imzalana- bilecek terörle mücadeleyi de içeren bir güvenlik anlaşması metninin verilmesi- nin düşünüldüğünü söylediler. İsrail'in Türkiye'nin önereceği metin üzerinde mutabakat sağlaması halinde böyle bir anlaşmanın Çetin'in gezisi sı- rasında ya da daha sonraki bir tarihte iki ülke İçişleri Bakanlan arasında im- zalanabileceği belirtiliyor. Bugün işadamlanyla göriişmeler yap- mak üzere İstanbul'a geçen heyet An- kara'daki toplantılarda. israil'in, Manavgat'ta yapılmakta olan su satış projesinde yer alma yönündeki arzusu- nu da dile getirdi. C0MM0NWEALTH Denktaş'tan serttepla İZZETR1ZAYALEN LEFKOŞA - KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, İngiliz Uluslar Topluluğu (Commomvealth) Doruk Konferansı'- nda, Kıbnş'la ilgili olarak yayımlanan sonuç bildirgesinin "Commonwealth'in adına da şanına da yakışnıadığını" söyle- di. Güney Kıbns'ta yapüan Commonvve- alth Doruk Konferası ardından önceki gün yayımlanan sonuç büdirgesinde Türk askerlerinin Kıbns'tan süratle ce- kihnesi ve BM kararlannın uygulanması için Güvenlik Konseyi'nin önlem alma- sını istemiş, Türkiye ve Kıbns Türk tara- fı Kıbns sorununun çözümüne engel olmakla suçlanmıştı. Denktaş dün Cumhurbaşkanlığı Ko- nutu'nda düzenlediği basın toplantısın- da, topluluk karannı 'adakt ilkelerine riayet edümeden, iki taraflı bir probiem- de, tek tarafı dinlemek suretiyle alınan bir karar' olarak niteledi. Denktaş şöyle konuştu: Sınırlanmıza kadar geldikleri halde kuzeye geçmeyip, Rum tarafının sergilediği göstenler kar- şısında etkilenip böyle bir karar çıkar- malan, zannedersem Commonwealth adına da. şanına da yakışmamaktadır." Olİrr»İ«tîin'flîl Sieîl^r C l i r i c i v n r G u r a s t a n •*« D ^ ^ Başkanı Eduard Şevardnadze'ye \JU1X1»UU1 U d OMlt*r S U U Ş i y O r bağü hükümet askerleri, devrik Devlet Başkanı Zviad Gamsahurdia'ya bağlı birtikkrin karşısında Uerliyor. Hükümet güçleri, ülkenin batısuıdaki stratepk öneme sahip Se- naki kasabasını dün ele geçirdiler. Kentte şiddetli çattşmalar yaşandığı ve iki tarafın da çok kayıp verdiği bikürUiyor. Karadeniz kıyısındaki liman kenti Poti ile Samrredia kentinden sonra Senaki'nin de hükümet birlikleriıün eline geçme- siyle birlikte, Gamsahurdia'ya bağlı birliklerin elinde yalnızca Gamsahurdia'nın memleketi olan Zugdidi ile bir kasaba kaldı. Gûrcü hûkümet btrtikleri, yeniden ele geçirdikleri Samtredia'da neşe içinde kahvaltı ediyorlar.( REUTER) DIŞ BASIN CBlıe ©«üç ®elffnq* Güneydoğu gergin Türkiye'de şahinler, Güneydoğu'da sıkıyönetım ilan edilmesi için seslerini yükseltiyorlar. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'den de destek görüyorlar. Bakanlar Kumlunda yapılan değişikhkleyeni atanan içişleri vesavunma bakanlannın, askeri çözümden yana olduklan biliniyor. Bakanlann yer degiştirmesi.PKKile mücadelede Tansu Çiller hükümetinin başansızlığından kaynaklanan öfkeyi dindirmeye yönelik. Siyasi gözlemciler bunun. DYP ve SHP içinden yükselen sıkıyönetim çağnlanna yeteceğini umuyorlar. Yabancı diplomatlar, General Bahtiyar Aydn'ın öldürülmesiyle durumun soruna demokraük birçözüm bulunmasmı bekleyenlerin aleyhine döndüğü görüşünde. Gelecek ay, partisi tarafından yeniden başkan seçilmek isteyen Çiller'in, şahinlerin taleplerine yanıt vennekten başka çaresi olmadığı düşünülü>or. Böylece Türkiye'nin 12 milyon Kürt'ü daha da yabanalaşacak. Ve Kürtler ıki kötü seçenek arasında daha az kötü olana, yani PKK'ya giderek artan biçimde v öneliyorlar. (26ekim) Papandreuyatıştuıcı Yunanistan'da iktidara yeniden gelişi Batı'yı kaygılandıran Başbakan Andreas Papandreu, hafta sonu hükümetinin programını sunarken yatıştına biryaklaşım sergiledı. Yunanistan'ın 1 Ocak 1994'ten itibaren 6 ay için AT bünyesindeki başkanlığını daha iyi gerçekleştirmeye çalışacağını ifade ederken Papandreu. Maastncht'te kararlaştınlmış olan Avrupa Birliği'ni canlandırmak için çalışacağını. bu uğurda elinden gelen her şeyi yapacağı güvencesini de verdi. Yeni başbakan aynca bir yandan ABD'yle ılgih eski tutumunun aksıne daha iyi ilişkılerden yana görüşler öne sürerkenekonomik konularda da rotasını değişürdi. (26ekûn)