Katalog

6OCAK1993ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA EKONOMI FİSKOBİRLİK'ten fındık alımı •GİRESUN (AA) - Fmdık Tanm Satış Kooperatifleri Birliği(FİSKOBIRLİK) 1992 ürünü fındık alım kampanyasını 29 ocakta kapaüyor.FİSKOBİRLİK yetkihlerinden alınan bilgiye göre 25 ağustosta başlayan kampanya sûresince Trabzon, Ordu. Giresun ve Akçakoca yöresindeki üreticilerden 176 bin ton kabuklu fındık alımı gerçekleştirildi. MPM'den •ANKARA (AA)-Milli Prodüktüvıtc Merkezi'nin isteyen işletmelere üretim planlaması, verimlilik ve konlrol sistcmlennin kurulması ve gdiştıribnesi konusunda danışmanlık ve eğitim hizmeti verdiği biklirildi. MPM'den yapılan açıklamada, kurum tarafından verilen hizmetten sadece zorunlu giderler için bir ûcret alındığı, danışmanlık veeğjtim hizmetleri alan işletmelerde venmlilikvekarartışı görüldüğü belirtildi. Enflasyon •ANKARA (ANKA)- Geçen yıl baa tüketim maddelerindeki fıyat artışlan rekordûzeylere ulaşü. I992'nınonikiayının ortalamasmda bir önccki yıla göre fıyatı yüzde yüzün üslünde artış gösteren maddeler ve fiyat artış oranlan şöyle: Lahana yüzde ' 37.3, pırasa yüzde 135.4, -efnizleme tozu yüzde 128.4, maydonoz yüzde lO8.5,dergi yüzde 106.3, bulgur yüzde 105.8, kırtasiye yüzde 103.7, ıspanak yüzde 101.5, sakatat yüzde 101.4 ve gazete yüzde 100.1. AT tek pazarı • ANKARA (AA) - Avrupa Topluluğu'na üye ülkelerin 1 ocak tarihinden ilibaren tek pazara geçmeleri Ankara'daki resmi çevrelcrdc "Türkiyc'nin lopluluğa entegrasyon sürecini hızlandırabilecek bir gelişme" o|arak görülüyor. Dışişleri Bakanlığı yctkilileri, tek pazar mevzuaünın sadece üye ülkeler açısından bağlayıcı hükümlcr taşıdığını, Türkiye'den ihraç edilen birmalın mevzuata uymadığı gerckçesi ile geri cevrilmesinin söz konusu olmadığını da bebrtiyorlar. Pamukbank'tan toplu konut • Ekonomi Servisi - Adana Belediyesi'nin Pamukbank Toplu Konut Desteği ile yaptırdığı 2 bin konutluk projenin ilk etabı tamamlandı. 422 konulun anahtan dün törcnle sahiplenne dağıtıldı. Pamukbank Genel Müdürü lülent Şenver, törende yaptığı konuşmada. Türkiye'de konut sorununa çözûm getirmek için 7 doğruyu bir araya getirmek gcrektiğini belirterek "Doğru yerde. doğru zamanda, doğrufiyatlarla,doğru teknoloji kullanılarak, doğru büyüklüktc konut üretilmelidir" dedi. Zeytine yüzde 50 zam • BLRSA(AA)- Marmarabirlik ürünlerine I ocak tarihinden geçefli olmak üzere ortalama yüzde 50 oranında zam yapıldı. Marmarabirlik Genel Müdürü Bekir Seymen, bugün düzenlediği basın toplantısında, fiyat artışının birliğin yaşamını sürdürebilmesi için kaçınılmaz olduğunu söyledi. Marmarabirlik tarafından üretilen süper tipi zeytinin daha önce 17 bin lira olan kilosu 25 bin lira olarak belirlendi. Hususi zeytinin kilo saüş fiyau 14 bin liradan 21 bin liraya yükseltilirken, 11 bin liradan saülanekstra tipi zeytinin fıyatı ise 17 bin lira oldu. Kahve oahalılanıyor ^LONDRA (AA) - Kahve üretim maliyetJerinin geçen üç ay içerisinde yüzde 50 artış gösterrnesi sebebiyle yeni yılla birlıkle tüm dünya kahve fıyatlanna zam yapılması bekleniyor. Brealya ve Kolombiya'nın üretim maliyetlerinin yükselmesıyle üretimlerini düşürmesi sonucu, eylülden bu yana birçok ülkede kahve fiyatlan artmaya başladı. Üreticilerin 4 yıllık stoku tüketmeleri sırasında çekirdek kahvenin fiyatı eylül ayında düşüş yaşamış, sonra dan yüksehnişti. Kara paranın aklanması korkusu hükümeti kararsızlığa itiyor Vergi Refomnı'nda çatlak var! DOĞANAKIN ANKARA - Bayındırhk ve İskan Bakanı Onur Kumba- raabaşı, Vergi reformu çabş- malannda "menkul değerler- den vergi alınmaması ve servet beyam" konulannda hükümet- te henüz anlaşma sağlana- madığmı söyledi. Kumbaraa- başfnın, "Menkul değerlerin vergilendirifmemesi bir kont- rolsüzlük yaratıyor ve sonuçta kişi, elindcki kara parayı, 'bor- sadan kazandım' diyerck aklı- yor" dediği menkul kıymellerin vergilenderilmesi konusuna, Başbakan Süleyman Demirel sıcak bakmıyor. Kumbaraabaşı, asgari üc- retin vergi dışı bırakılmasını da, "anlamh bulmadığmı" belirte- rek, '"İşverenler, vergi payı öde- • Bayındırlık ve tskan Bakanı Onur Kumbaracıbaşı "Ser\ r et beyanı ile menkul değerlerden vergi alınmaması sonucunda kara paranın aklanabilmesi olasıhğı konulannda hükümettehenüz anlaşma sağlanamadı" dedi. mcmek için asgari ücrcte dö- nerler, sahtekarlık yapılır" dedi. Bakanlar Kurulu'nda oluş- turulan vergi alt komisyonu üyesi olan Kumbaracıbaşı, yeni vergi düzenlemeleri konusunda koalisyonun iki kanadı arası- nda anlaşma sağlanamayan konulann Bakanlar Kurulu'- nda ele almacağını, Vergi Re- formu'nun ocak ayj içinde ya- salaşabilcccğini söyledi. Vergi pakclinin hazır olduğunu belir- len Kumbaracıbaşı, Cumhuri- ycl'in, yeni vergi düzenlemeleri- nc ilişkin sorulanna, şu yanı- llan verdi: Fiyatı artmayınca tüketicisini sevindirdi, üreticisini üzdü Yıuıııırtaııııı kıılpu yok!MERİHAK ' İZ.V1İR - Enflasyona kafa tutan yumurta, ahcısınj sevin- dirirken ürelicisini üzdü. Yumurta, geçen yılda fiyaü artmayan ender ürünlerden biri olarak dikkaüeri çekti. Yumurta üreticileri, hüküme- tin yumurta fıyatlannda taban fiyat uygulamaa getırmesini istediler. 2 yıldır Ortadoğu'ya yumurta satışı yapamadıklannı belirten üreticiler, "Hükümel gcrekli çözümü bulamazsa scktör batacaktır" dcdilcr. Yumurtacı zor bir dönem yaşıyor. Yıllık enflasyonun yüzde 66 olarak gerçekleşme- sıne karşın yumurta flyatlan birçok üretim bölgesindc art- madı. Buna karşın bazı bölgc- lerde dc enflasyonun allında. yüzde 10-35 arasında artış gösterdi. Tüketiminin üretime göre az olması, ihracatın yapı- lamaması, bazı ülkelerden yumurta ithal edilmesi ve pa- zardaki güçlü firmalar yumurla fıyatlannın aıtışını engelleyen nedenler olarak sıralanıyor. Küçük yumurta ürciicılcri, hükümctin bu konularda kcsin olarak önlem almasını istiyorlar. Tavşanlı Tavukçuluk Koo- peratifı Başkanı Mustafa Scpct, yem ve ilaç fıyatlannın artış gösierdiğini, buna karşın yu- murta fiyatlannın sabit durdu- ğunu söyledi. "Yumurtayı ge- çen yıl da aynı fiyatlan saüyor- duk" diyen Scpel, "Yem fiyal- lannda yüzde 100-200 arasında artış oldu. Civciv fiyatlan da 3 bin liradan 8-10 bin liraya yük- seldi. Buna karşın yumurta fı- yatlanhala6I51ira. Bizebıryu- murtanın maliyeti 650 lira. Yu- murtanın 750 liradan aşağı salı- lmaması lazım ki küçük üretici kcndini loplayabilsin" dedi. İhracat durunca... Körfcz kri/inin ardından yu- murta ihracalının durduğunu belirten Muslafa Sepel şunlan söyledi: "İhracat yapamıyoruz, ama ithalal serbest. Bir yerden 200 bin yumurta gclse fıyatlar dü- şüyor. Bunun için devlelin devreyc girmesi lazım. Devlet yumurtaya bir taban fıyatı vcrsin. Bunun altında da yu- murlayı saltırmasın. Yumurta şu anda enflasyona karşı direniyor. Ama ürelicinin da- yanacak gücü kalmadı. Irak pazan bizim için çok öncmliy- di. Ancak onu kaybettik. Bu pazar açılmadıklan sonra yu- murtacının durumu berbat olacaktır." Elvan Tavukçuluk Gcncl Müdürü Halil Kandcmir, yu- murla fiyatlanna hakim olamadıklannı söyledi. Piya- sadaki bazı şirkctlcrin fıyallarla islcdiklcri gibı oynadığını bclir- tcn Kandemir, sekıörün bu şc- kildc dcvam etmcsinin dc çok /.OT olduğunu beltrtti.. - İktidar partileri arasında, scrvct beyanı konusunda bir anlaşma oldu mu? - Hayır olmadı. Onu Bakan- lar Kurulu'nda tar'tışacağız. O, bizim SHP olarak önerimizdir. Servet beyanı, bir servet vergisi değildir. Onu vurgulamak lazım. Servet beyanı, sadece ge- lir vergisinin dencümine yarar. Daha önce de vardı Türkiye'de, ANAP dönemindc kaldınldı. Birçok ülkede de var. Bu veya buna benzer, giderlerin saptan- masına ilişkin bir başka yöntem de var. Örada da servet be- yanında olduğu gıbi, bu scfcr scrvetinizi beyan ctmiyorsunuz da giderlerinizi bcyan ediyorsu- nuz. Gelın, harcamadan ya- kalıyor ki aynı dcnelimi sağlar. İkisi de gerçck malrahlan yaka- lamak icindır. - Anlaşma sağlanamayan di- ğer konular hangileri? - Bir lanesi dc menkul değer- lerden vergi alınmamasıdır. Bi- zim görüşümüzc göre menkul değerlerin vcrgilendirilmemesi, bir kontrolsüzlük yaralıyor ve sonuçta kişi, elindcki kara pa- rayı 'borsadan kazandım' diye- rck. işin içinden çıkıp aklayabi- liyor. Bakanlar Kurulu'nda görüşüldüktcn sonra. zanncdc- rim, ocak ayı içinde yasayı da çıkannz. Asgari ücret sonınlu - Hükümct, "asgan ücrctin vergi dışı bırakılması" olarak bilincn. özel indirim tutarlannı asgari ücrel düzeyine kadar çı- karabilmc yctkisini gcçcn lem- muz ayında aldı. Hükümct, bu yctkisini nc zaman kullanacak? - Maliyc larafından kullanı- lacak bir yetki ve çok kademeli yapılacak bir iş. Kritik bir olaydır, asgari ücrctin vergi dışı bırakılması. Ben kişisel olarak, onu pck anlamh bir girişim ola- rak görmcm. Ama partımizin programında var, hükümct programında var, o ncdcnlc uy- gulanacak. Çünkü asgari ücret- li sayısını arttınr. İşverenlcr, as- gari ücretliye döncrler, vergi payı ödememek için. - Bunun ycrine nasıl bir uy- gulamaya gidilcbilirdi? - Onun ycrine, önemli olan burada asgari ücrctlinin clinc gcçcn gclıri arürmak. Vergiyi almayarak değıl. geürini arü- rarak yaparsınız bunu. Asgari ücrcli yüksek tespit edcrsiniz, gayct basl. EKONOMYE BAKIS TANER BERKSOY Almanya'daki Türk işadamları özellikle tekstilsektöründepatlamayapmayı umuyor Tek pazarAlmanya'dakiTürkleıieyaradıBONN/FRANKFURT(AA)-1 ocaktan iübaren AT ülkelerinde uygulamaya konan tek iç pazar uygulaması, Almanya'da ticarel yapan Türk işadamlan tarafından memnunlukla karşılanırken Türk sanayicilerinin tekstil sektöründe patlama yapabilcceklcri belirtildi. "Avrupa iç pazan bize büyıik yararlar sağlayacaktır" diyen Türk işadamlan görüşlerini AA'ya açıkladılar. Almanya'nın Köln kentindeet ticareti yapan Aydın Yardıma. iç pazar uygulamasıyla gümrük işlcmlcrinin kolaylaştığına dıkkat çekerck, Avrupa üikelennden Almanya'ya et ilhaf cltiğini belirttı vc artık gümruk işlemlcriyle zaman kaybelmeyeceği için mcmnun olduğunu söyledi. Aynı ülkede sucuk ve salam lürü et üriinlcri imal eden Egelürk fırması yetkilileri de mamullerini uzun sürcdir Avrupa ülkclerine ihraçcttiklcrini kay- dedcrek yeni uygulamanın kcndilerinc kolaylık sağlayacağını ifadeettilcr. Tekstil sektöründe patlama Bu arada Avrupa iç pazannın Türk tekstilcileri açısından önemli alan oluşturduğunu kaydeden lekstilci Ahmct K üçük, bundan böylc 80 milyon nüfuslu Almanya için dcğil, 30 milyon nüfuslu Avrupa için çalışacaklannı bildirdi. Tek iç pazarda kalilcnin önenıinin daha da artacağına dikkal çekcn vc altyapısı güçlü olan firmalann kalitc vc za- manlamaya gcrcken öncmi vererek amansız rckabctc ayak uydurabileccklcrini belirten Ahmct Küçük. bu durumda iç pazann Türk lckstildlcr için büyük yarar sağlayacağına inandığını söyledi: "Ufak tckslil fırmalan zamanında önlcm almazlarsa zor duruma düşebilirler" diyen Küçük, büyük firmalarda da durumun l'arklılık kazandığını bildirdi. Küçük, "Onlarda olanaklannı pazarlama üzerinde geliştirmcz, zamanında harekcte geçmczlcrsehüsrana uğrayabilirler" seklindc konustu. Ote yandan AT ülkelerinde tek iç pazar uygulamasına geçilerek Almanya'da sınır konlrolleri asgariye indirilirken denelimlerin ülke içine kaydınldığı gözlcndi.Frankfurt Havaalanı'nda gümrük konlrolleri sadece ATdışı ülketerdcn gelen yolculara uygulanırkcn, bagajında "yeşil bant" bulunan AT vatandaşlan, gümrük memurunun önünden valizlerini açılmadan gcçmeye başladılar. TÜKETİM Dondundmuşgıda içpiyasayızorluyor Öncelikleihracata yönelik olarak dondurulmuş gıda üretimine başlayan Süperfresh, Dardanel ve Tat, dış pazarlarda umduklarını bulamayınca, iç piyasaya yönelme ve satışlannı arttırma çabası içine girince, bu pazarda da rekabet doğdu. rüyor. Unlu gıdalar. deniz ürünleri ve sebzc-meyve şeklin- de gruplandınlabilen dondu- rulmuş gıda ürünlcrini üretici firmalar satışa sunduklan ma- MC aonomsine Doğru mu? 1992 yılında çok tartışıfan konulardan birisi Başbakan Süleyman Demirel'in değişip değişmediği sorusu. Kimileri daha ne yapsın adam derken, kimileri de De- mirel'in eski alışkanlıklarını sürdürdüğünü düşünüyor. Ekonominin yönetiminde eski altşkanlıkları andıran eğilimler var gibi. 1992 yılının istatistik verileri tamam- landıkça koalisyon iktidarmın ekonomik tercihlerine iliş- kin ilginç bir tablo oluşuyor. Bu tablo Demirel'in önceki koalisyon deneylerindeki eğilimlerine benzer öğeler taşıyor. Kısacası 1992 yılı icraatı ekonomi yönetiminin Mil- liyetçi Cephe (MC) koalisyonları dönemine benzer bir yöne kaydığı sinyalini veriyor Acelecilikle suçlanma pahasına düşündüklerimi siz- lerle paylaşmak istıyorum. Önce biraz geriye dönecegiz. Petrol krizinin patladığı ve dünyanın ekonomik krize sürüklendiği dönem bizde siyasal istikrasızlıkla çakıştı. Dünyada oluşan yeni ko- şullar ekonomilerin net tercihlerle ve krizi aşacak yön- temlerle yönetilmesini gerektiriyordu, Türkiye'de ise cepheleşme ve koalisyon dönemi başladı. Siyasi göste- ri hırsı ekonomi mantığının önü geçti. Dünya ekonomisi durgunluk içinde enflasyonla bogu- şuyordu. Ülkeler kriz koşullarını ekonomilerine yansı- tma ve yavaşlayarak enflasyon baskısını gögüsleme yo- lunu seçtiler. Demirel'in başını çektiği Cephe hükümeti ise tam ters yöne gecmeyi yeğledi. Artan petrol fiyatlan ve kriz ko- şulları ekonomiye yansıtılmadı. Tersine "Büyük Türki- ye" sloganının sürüklediği bir siyasi gösteri uğruna bü- yüme pompalandı. Dünya dururken biz büyüdük. Kaynakları sağlam, dengeli bir büyümeye kimsenin itirazı yok. Sağlıksız kaynaklara ve yapay sürükleyıcile- re dayanan büyümenin ise sonradan ödenecek ciddi bir bedeli olduğunu herkes bilir. 1970lerin hikayesinin özü de bu. Cephe hükümetleri- nin pompaladığı büyüme, dış borçlanma ve tüketim çılgınlığına dayanıyordu Sürmedi. Büyük Türkiye rüyası için yetersiz olan kaynaklar DÇM dediğimiz sağlıksız döviz girişiyle sağlandı. Bu, başımıza dış borç belasını sardı. Pompalanan harca- malar (iyatları kıpırdattı. Bu da yıllardır uğraştığımız enf- lasyonun çıkış noktası oldu Sonuçta dünya dururken biz kısa süren, ama sonradan bedelini ödedığimiz yapay bir refah dönemi yaşadık. 1970'lerde Demirel'in siyasi gösteri eğilimi, ekonomi- yi gitmesi gerekenin ters yönüne sürükledi. Krizi gizle- yen Cephe hükümetleri yarınları yiyerek, gunü kurtar- manın peşıne düştüler. Yapay kaynaklarla şışirilen ba- lon 1970lerin sonuna doğru patladı. Ekonomi 70sente muhtaç halde Ecevit'in başına çöktü. 1992de ortaya çıkan tablo Demirel'in siyasi gösteri hırsının hortlayabileceğini gösteriyor. 1991'in koşulları harcamaların kısılarak enflasyonun dizginlenmesini ge- rektiriyordu. Bunun ekonomiyi yavaşlatma gibi bir be- deli olacaktı. Büyümeci Demirel bu bedeli ödemeyeya- na$madı. Ekonomi yine ters yöne gitti. 1992de büyüme hızlandı Ancak büyümenin kaynağı yine borçlanma, sürükleyicisi ise olağanüstü artan tiıke- tim harcamaları. Toplam tüketim yüzde 9.5, özel tüketim harcamaları ise yüzde 10.6 oranında artmış. Benzer bir eğilim bütçe harcamalarında da var. Bunun GSMH'ye oranı yüzde 30'a yaklaşmış. Yani dizginlenmesi gere- ken harcamalar durdurulmamış. Dış borçlarımızda 2 milyar dolardan fazla artış var. Hızla dolaşan sıcak para da cabası. Ekonomiyi tüm bunlar büyütmüş. Bu arada dış ticaret açığı 8 miiyar doları bulmuş. Ta- sarruf oranı düşmüş. İç borçlanma büyümüş. Faiz oranı neredeyse tavana çıkmış. Yatırımlar da duraklamış. Kı- sacası potansryef bir krizin koşulfarı oluşmaya baş- lamış. Bu koşullarda popülist bir büyüme peşine düşmek es- ki alışkanlıklara dönme anlamı taşıyor gibime geliyor. Üstelik bu kez enkazı üzerine yıkacak sosyal demok- ratlar da yok. Onlar bu oyunun sessiz fıgüranı olmayı yeğlediler. Acelecilikle ya da yanılıyor olmakla suçlanabilirim. Dediklerimin tersi çıkarsa bu suçu sevinerek üstlenirim. Ama bu aşamada bir uyarının gerekli olduğunu düşünü- yorum. Umarım yanılıyorumdur. ASUMAN İZMİR - Gıda uzmanlannın gıdalan dayanıklı kılma yön- temleri içinde "Doğala en ya- kın" olarak nitelendirdıklcri dondurulmuş gıda ürünleri iç pazarda kendine yer buhnaya çalışırken, ihracat bu yû çeşitli zorluklarla karşı karşıya bulu- nuyor. Türkiye'de son beş yıl- dır yalnızca üç büyük kenttc pi- yasaya sürülebilen dondurul- muş gıda ürünleri, Türk tüketi- cısinin gjderek daha fazla ilgisi- ni çekmesine karşın, donmuş zincirinin yeterli düzeye ulaş- maması nedeniyle yaygınlık ka- zanamıyor. Yaklaşık 10 yıldır gerçekleştirilen dondurulmuş gıda ihracaü ise bu yıl tanmal ürün fiyatlannın artması. ener- jideki yüksek maliyet gibi et- kenlerin yanı sıra Avrupa'daki ekonomik ve siyasal gelişmeler nedenleriyle rakip ülkelerin fı- yatlanyla rekabel edemiyor. Türkiye'de dondurulmuş gı- da ürünlerinde Önentaş (Dar- danel) Kercvitaş (Süperfresh) ve Tat olmak üzere üç firma, pi- yasayı elinde bulunuyor. Bu fîr- malardan Önentaş vc Tal fir- malan yalnızca İstanbul'da pi- yasaya dondurulmuş gıda ürünleri sunarken, Kcrevilaş 60 ile hizmet verebildiğini ileri sü- ğazalara ulaşlırma, dcpolama, ve sergileme sırasında tüm so- rumluluğu üstleniyorlar. Son yıllarda arttı İç pazarda dondurulmuş gı- da ürünleri lükeliminin son yı- larda arüş göstermcsinc karşın Avrupa'daki tüketimlc kıyas- landığında "Yok denecck ka- dar az" olduğuna dikkat çeken Önentaş firması yctkililcrinden Sami Kumru, "Sorunumuz, so- ğuk zincirin, dondurulmuş gı- dalan muhafaza ünitclerinin, vasıtalann az olması. Satış nok- talafına biz kendimiz dip friz veriyoruz, bu da çok masrafjı. Her yerde bunu gerçekleşlir- mek çok zor. Bu yüzden şu an- da yalnızca İstanbul pazanna hizmet verebiliyoruz" diye ko- nuştu. Şu anda iç piyasaya yılda 2 bin ton dondurulmuş ürün satüklannı belirten Kumru, ürünlerinın satış noktalanndan çıkana dcğin kendi sorumlu- luklan altında olduğunu, elekt- rik kesilmesi durumunda nıar- ketlerde çözülen donmuş gıda- lan dcğiştirdiklerini söyledi. PARA PİYASALARI Faizdetınııamş beklentisi Uçakmüzesinesivüuçak Ekonomi Scrvisi- İslanbul Havayollan, servis dışı bırakuğı SE-210 Süpcr Caravclle uçağını, Hava Harp Okulu Komutanlığı Havaalık Müzesi'nebağışlamayakarar verdi. İlki 1955 yılında üretilen vcyolcu laşımacılığında jet çağmın öncülerinden kabul edilen Fransız Caravelle uçağı, Yeşilköy'dekı Havaalık Müzesi'nde, içi gezilebilecck ilk sivil uçak olma özelliğini taşıyacak. İstanbul Havayollan Genel Müdürü Safi Ergin, bugün 14 Boeing uçağı ile dünyada 44 noktaya uçtuklannı, Havaalık Müzesi'ne armağan edilecek TC-ABA tescilli, 1970 doğumlu Caravelle'in teknoloji tarihi konusunda gelecek nesillere güzel bir örnek oluşturacağını söyledi. Fransız Sud Aviation tarafından 1972'ye kadar 282 adet imal edilen Caravelle uçaklannın, teknik nedenlerden dolayı bugüne kadar hiç kaza yapmadığı belirtiliyor. Ekonomi Servisi - Para piyasa- ları, Hazinc faızındc yüksclme bcklcnlisinc gırdi. Asgari Ku- rumlar Vergisi'nin yürürlüğe gir- mcsındcn sonra Hazinc Bonosu vc dcvlct lahvilindc ortaya cıka- cak yeni faizler için dikkatlcr, bu- gün yapılacak Hazinc ıhalcsine ccvnldi. 31 Aralık 1992 tarihii Rcsmi Gazctc'dc yaymlanarak yürürlü- ğe giren Asgari Kurumlar Ver- gisi'nin Hazinc Bonosu vc dcvlcl lahvilinc yansıması, bugün yapı- lauık ihalcylc ortaya çıkacak. Hükümct yetkiliierinin daha önce, kısa vadclı borçlanmaya gi- dilmeyeceği yönûnde yaptığı açı- klamalar. bugünkü ihaleye talebi yükscltiyor. Yü^dc 15 slopaj kesilcn Ha- zinc Bonosu ile yüzde 10 slopaj uygulanan dcvlct lahvillcrinde bu oran devam edecek ama, yûz- ' de 23 asgari vergi uygulamasıyla, devlet iç borçlanma seneüeri üze- rindeki vergi yükü yüzde 23'e yükselecek. Bu iki yatınm ara- cındakı vergi yükünün artması faiz oranlanna yansıyabilecek. Isminin açıklanmasını iste- meycn bir banka genel müdürü, "Daha öncedevlet kağulanna bir slopaj gelinldığinde. daha sonra- ki ihalelerde faizler yükselmişü. Ama bu piyasadaki likitide mik- tanna da bağlı" sekünde konuşu- yor. Akbank Gcncl Müdürü Ha- mit Bclli ise, şu anda faizJerin yükselmesi için bir neden ol- madığını belirlerek,"Faizlerin yıikselmesi, maliyetle ilgili bir şcydir. Burada ise, arz ve talep ile paranın bolluğu faizlerin yüksel- mcsine neden olur. Şimdılik böy- le bir durum yok'' dedi. Türkiye'nin temsil edileceği uluslararası fuarlan HDTM belirleyecek Uluslararasıfiıarvesergilere yeni düzenANKARA (AA)- Türkiye'yi temsilen yurtdışında fuar ve sergi düzenlemek için Hazine ve Dış Ticaret Müste- şarlığı'nın (HDTM) izni alınacak. Resmi Gazete'nin dünkü sayısında yayımlanan HDTM İhraç Yönetmclıği ve Yurtdışı Fuar ve Sergilere İlişkin Tebliği'ne göre Türkiye'yi temsilen işti- rak edilecek uluslararası fuar ve scrgiler müstcşarlık tarafından bclirlcnecck. Uluslararası fuar ve sergilere, Türkiye'- yi temsilen veya bireysel olarak kalıla- cak firma vc kuruluşlann, yurtdışına gönderecekleri bedelli veya bedelsiz mal ve cşyalar ile ilgili müracaatlar da doğ- rudan HDTM İhracat Genel müdür- lüğü'ne yapıJacak. Yurtdışında bilim, sanal, kültür vc tanıtım amaçlı sergi vc fuarlara göndcrilecek mallar için ise doğrudan gümrük idareleri izin vere- cck. Bu kapsamda gönderilen mallar, fuar veya serginin bitiminden iübaren 90 gün içinde, satılması halindc de bedeli mev- zuata uygun olarak Türkiye'ye getirile- cek. Türkiye'yi temsilen iştirak edilecek fuar ve sergileri düzenleyecek fuar orga- nizatörü firmalar da öncclikle, Hazine'- den "yeterülik belgcsi" veya "gccici ye- terlilik belgesi" alacak. Bu firmalann, ödcnmiş sermayclcrinin cn az 100 mil- yon lira olması, yurtdışında asgari 5 îuar veya serginin katılım organizasyo- nunu gcrçckleştirdiğıni belgclancsi ge- rekiyor. Hazinc, Türkiye'yi temsilen organize edilen uluslararası fuarlan dc- netleyccck. Organizatör kuruluşlann, ülkenin birlik ve bütünlüğünc yönelik menfi davranışlarda bulunması veya fu- ar-scrginin amacına uvgun düşmcycn faaliyetlerde bulunmrisı v- -'a taahüticıi- ni yerine getirmemesi halinde, yeterlilik belgeleri süreli veya süresiz olarak iptal edebilecck. Aynca fuar-sergi düzenleme izinleri gecersiz sayılabilecek. "Türkiye pavyonu" adı altında Tür- kiye'yi lemsilen iştirak edilecek fuar ve sergilcrin gerçekleşlirilmesinc ilişkin başvurular ise fuarlann düzenleneceği yıldan bir yıl önceki yılın 30 nisan tarihi- nc kadar Hazine'ye yapılacak. İGEME ve ihraatçı birliklerinin orga- nize etliği fuar ve sergilere kaülacak fır- malardan, fuar bazında en az yüzde 50 oranında katılım payı alınacak.