Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
20 OCAK1993 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
Ekmekçilik Fuan
• EkonomıServis-
Uluslararası Ekmekçıhk
Pastacılık ve Dondurmaahk
Teknolojısı Fuan bugün
Mecıdıyeköy FM Sergı
Merkezı'nde Sanayı ve
Tıcaret Bakanı Tahır Köse
tarafından açıbyor Fuara
gınş ucretlennın tamamı
Bosna- Hersek'e
gondenlecek Fuarda, aynca
"Ekmeğınmalıyeü ve
fıyatlandırma" konulu bır
tarüşma duzenlenecek,
Kooperatif
Bankasi
• tZMİR (ANKA) - Tanş,
hukumetden destekleme
alım poütıkalannda reform
yapılmasını ısterken Tanm
Sauş Kooperatıflen ve
Bırlıklen'nm yenıden
yapılandınlmasını da
zorunlu göruyor Tanm
Kredı Kooperaüflen'run
ışleyışırun üretıcılenn
ıhü > acına cevap vennekten
uzak olduğunu ıfadeeden
Tanş Genel Mudürii Oğuz
Oyan, "Bu kooperatıfler bır
an once yeıu bır yapıya ve
etkınlığe kavuşturulmalı Bu
hemen sağlanamıyorsa,
Zıraat Bankası'mn
kaynaklan kuruluş
amaçlanyla uyumlu alanlara
yonelülmelı Belkı bu amaçla
bır ıhüsas bankası, orneğın
Kooperatıfler Bankası
kurulmabdır" dedı
Utfefeöneri
• GAZİANTEP(AA)-
Ganantep'ın Nızıp ılçesınde
sabun vc zeytınyağı üretımı
ıçınkurulan,ancak
ekonomık sorunlar nedenıyle
Vapanma tehhkea yaşayan
Ülfet'ınÇukobırhk
tarafından satın abnması
ıstendı Nıap Zıraat Odası
Başkanı Şakır Doktoroğlu,
"Bolgede tesıs sıkıntısı
vaşayan Çukobırlık ıçın
Ulfet'm satın alınması buyük
firsat Çukobırlık Ülfet ı
saün alıp tekrar ekonomı>e
kazandırabıhr Bundanda
Çukobırlık, Ulfet çahşanlan.
yoredekı üretıcıler ve ulke
ekonomısı kazançh çıkar"
dedı
Kanada'da
memura baskı
• ANKARA (ANKA) -
Memurtann sendıkal
mucadelelen, sanayıleşmış
ulkelerde de baskı altında
tutuluyor Kanada'da
hukumet beş eyalette memur
ücretienru ve çalışma
koşullannı tek tarafb olarak
belirleyeceğını açıkladıktan
sonra memur maaşlannı
dondurdu veçıkılan bırgrevı
agır > aptınmlarla engelledı
Proje bedeline
zanı
• DENtZLt (CiHnhuri}et) •
Inşaat makmeveelektnk
muhendıslen odalan proje
fiyatlanna yuzde 50-70
arasında zam yaptı Boylece
bodrumuyla bıriıkte tek katb
bır bınanın proje bedeb 3
mılyon lıradan 6 5 mılyon
lıraya yukseldı
DoğanSLK
piyasada
• Ekonomi Servısi - Tofaş
Otomobıl Fabnkası'nda
uretıien 1993 model 'Doğan
SLX' satışa sunulmaya
başlandı Yuksek teknolojı
ürunü, ustten eksantnklı
(0HQ motoruyla güçlenen
otomobıl. KDVdahıl 103
mılyon 164 bın hradan satışa
sunuldu
CopyteknikiO
yaşında
•ANKARA (Cumburiyet
Bûrosu) - Ofıs otomasyon
sıstemlen pazarlayan
Copyteknık Şırketler grubu
10 yıbnıkutladı Ankara
Hılton otelde dun bır kokteyl
duzenleyen grup Nashuatech
markab urunlennı tanıttı 10
yıkiır Nashua adı altında
faabv et gosteren çok uluslu
şırketın Turkıve Temsılcısı
Copyteknık grubu, logosunu
Nashuatecn olarak
değıştırdı
ÂE4TURKTEN
DÜŞÜNCELER
Yayına hazırlayan
Enver Ziya Kanü
6 bası25OOOlıra(KDVıçınde)
Çağdaş Yaymlan Turkocağı
Cad 39-41 Cağaloğlu-lstanbul
Odemeiı goDdenlmez.
HUKUKSUZ
DEMOKRASİ
HalitÇelenk
3 bası20 0001ıra(KDVıçınde)
Çağdaş Yaymlan Türkocagı
Cad 39-41 Cağaloğlu tstanbul
ödemeli gondenlmeı.
Rusya ve Doğu Avrupa pazanndaki eski rakipleriyle 'kan bağı' kurdular
Mütealılıitlemı yeııi adresi: Alıııaııya
• 1980'lerde'lokomotıf
sektor' olarak dış
gehrlen 'patlatan' Turk
müteahhıtlen, gerek
İslam ülkelennde ve
gerekse dığer alanlarda
sıyasal gebşmelere koşut
olarak kaybettıklen
saygınbklannı yenıden
kazanmak ıçın
'Almanlaşma' yöntemını
uygulamaya koyuldular.
DENİZŞAHİN
Kuzey Afnka ve Doğu'daJa
pazarlan kapanan, BDT ülke-
lennde fınansman zorlukJanyla
karşılaşan Türk dış müteahhıt-
lennın yenı hedefı, Almanya ve
Avrupa dakı eskı Doğu Bloku
ulkelen Boylebkle 'tukendıler'
derulen Türk dış muteahhıtbk
kuruluşlan, uzun bır aradan
sonra darboğazdan çıkıp yenı
bır atağa kalbşma olanağına
kavuştular
Müteahhıtlenmızın bu yenı
ve bereketb pazara gınş yön-
temlen, özelbkle eskı SSCB pa-
zan ıçın kıyasıya rekabet ettık-
len Alman şırketlenyle ortakhk
ya da doğrudan saün alma Bu-
nun sonucunda da hem Alman-
ya'nın finansman ve kredı ola-
naklanndan hem de Türkıye de
henuz uygulanmayan proje sı-
gortasından yararlanarak
uçuncu ülkelere de sıçramaya
hanrlanıyorlar
Tekfen'in ciro hedefi
Turk muteahhıthk şırkellen,
Almanya'da ıhalelenn yanı sıra
arsa satın alarak yerleşım mer-
kezı yapım ve pazarlamasına
da başladılar
Türk müteahhıtlenn geçen
yılkı yurtdışı cırolan 2 mılyar
dolar (bugunku değenyle 15 5
tnlyon hra) düzeyındeyken
Tekfen Holdıng'e bağh Tekfen
tnşaat ve Tesısat şırketı, saün
aldığı eskı bır Doğu Alman mu-
teahhıtbk şırketı sayesınde bu
ülkede 750 mılyon markbk (bu-
gunku değenyle 4 tnlyon hra)
bır cuoyu hedefledı
İkı yıl once eskı bır Demok-
raük Alman şırkeünı saün abp
geçen yıl da başka bır şırket ku-
rarak Almanya'da 122 mılyon
markbk (658 mılyar lıra) ış hac-
mı yaratan Pet Holdıng de bu-
rada kendı öz kaynaklanyla bır
yerleşım merkea ınşaü ve pa-
zarlamasına başlayacak Pet
Holdıng'ın ana muteahhıtbk
şırketı olan Petkontur'un geçen
yıl Frankfurt'ta kurduğu Pet-
Bau Şırketfnın hazırlayarak
pazarlayacağı bu proje 25 mıl-
yon marka (134 mılyar lıra) mal
olacak Şırketın öz kaynak-
lanyla saün aldığı 16 bın 800
metre karelık arazı uzennde 47
vılla, 2 apartman ve dukkanlar-
dan oluşan bır yerleşım merkea
kurulacak
PetBau. aynca Frankfurt'un
55 kılometre güneymde 202 ko-
nuttan oluşan bır yerleşım mer-
kezı ıhalesı kazaridı Bu proje-
nın bedebnın de 75 mılyon
mark (405 mılyar lıra) olduğu
bebrübyor
Eski Doğu'nun nimeti
Petkontur'un ıkı yıl önce bır
Demokraük Alman fırmasını
satın alarak kurduğu PetPlan
şırketı ıse eskı Demokratık Al-
manya'dakı onanm ve yenılme
ışknnı alarak ış hacmını 15 mıl-
yon marka (81 mılyar lıra)
çıkarttı PetPlan, aynca 7 mıl-
yon markbk (38 mılyar bra) bır
ınşaat malzemelen saüş merke-
zı ınşaaünı ta namladı
Tekfen Ho lıng'e bağb Tek-
fen Inşaat ve Fesısat da geçen
ay 650 mılyon marklık (3 5 tnl-
yon hra) cıroya sahıp eskı De-
mokraük Alman şırkeü Hal-
lesche Mıtteldeutsche Bau A
G 'yı (HMB) aJdı Tekfen, boy-
lece Almanya'da 750 mılyon
mark (4 tnlyon 47 mılyar hra)
gıbı 'ıddıab bır aroyu hedefle-
dı Bu şırket aracıbğıyla, AJ-
manya'dan donen askerler ıçın
Rusya'da yapılacak 225 mılyon
markbk (1 tnlyon 215 müyar
lıra) konut ınşaaü ışını aldı
Alman olanakları
tkı yıldır Almanya pazanna
gırmek ıçın uğraştıklannı belır-
ten Tekfen Inşaat ve Tesısat
Genel Muduru Murat Gıgın.
Almanya'da saün aldıklan şır-
ket sayesınde hem Alman fı-
nansman ve kredı olanaklan üe
proje sıgortaa guvencesıne ka-
vuştuklannı hem de Almanya
dışındakı uçüncu ulkelerde de
bu kanaldan ış alacaklannı an-
latü Gıgın, "AT dışında
bırakıhnış az gelışmış ulkenın
çok gebşmış müteahhıdı olarak
bu pazarda at koşturmak ıstı-
yoruz" dıye konuştu
Maliye, her 100 'mükellefirf sadece 4'ünü denetleyebiliyor
Vergide kaııayaıı yara: Denetim
• îllerde defterdarlara bağlı olarak çahşan vergı
kontrol memurlannın yetersız olmalanrun yanı sıra
maddı ve manevı yonden de 'mağdur' edılmelen,
denetim yetenzlığının başlıca nedenı olarak
göstenlıyor.
Ekonomi Servisi - Vergı tahsı-
lınde etkınbğı arttırmak ıçın
merkea bügısayannı hızmete
sokan Mahve "denetımı unut-
tu Maliye her 100 mukelleften
ancak 4'unü denetleyebıbyor
Ve bu deneüm sonuçlanna gore
ıncelemeye alman matrahın
yaklaşık yüzde 65 oranmda bır
vergı matrahı daha bulunuyor
1990 venlenne göre 9 7 tnlyon
lıralık vergı matrahı ıncelemeye
abndı Buna karşıhk 6 tnlyon b-
rabk daha fazla bır matrah bu-
lundu Toplam 106bm998adet
ıncelemenın 99 bın 159'unu ver-
gı kontrol memurlan gercekleş-
ürdı
Savılan yetersâz
İüerde defterdarlara bağb
olarak çalışan vergı kontrol
memurlan hem sayı yonünden
yetersız hem de maddı ve mane-
vı yönden mağdur edılrruş du-
rumda Vergı kontrolörien ıle
hesap uzmanlannın yaptığı
avnı ışlen yapan, ama onlann
sahıp olduğu haklara sahıp bu-
lunmayan vergı kontrol me-
murlan bunun ıçın dernek kur-
dular Unvanlannı düzeltmek
ıçın çok uğraşülar
Mufettış unvanı ahnalanna
mab>e müfetüşlen, hesap uz-
manı olmalanna hesap uzman-
lan, murakıp obnalanna ban-
kalar yemınlı murakıplan
kontrolor obnalanna vergı
Maliye Bakanı Oral'a göre, vergi geliri arüşı defterdarlara bağb
'Güleryüzlü vergi daireleri kıırını!'ANKARA (UBA) - Mabye ve Gumrük Bakam
SümerOral, vergı geUrknmnartınJmasııçtn
defterdarlara büyuk görcvler dûştüğunü"
söyledı BakanOral.detterdariardan vergı
tahakunı arürmalannı ısterken, "Çağdaş,
uygar. gukry uziü \ergı ıdarelen oJuşturmalanm,
eksik kadroknnı bakanlıktan ıstemeiennı, vergı
tahsıiaünın sııuşık olduğu bazı günterde ek
tedbırlcrte vataadaşlann sıkınülanm
gKİermelennı ve bulunduklan ılkrde tasarrufa
gıtmeknnı" tstedı
Oraf, defterdariaria yaptığı toplantıda
Türkıye nın bozukndengeiennın duzeiüimea
ıçın mab dengemn bır an once ohışturuhnası
gereküğıne tşaret etü Bakan, 1992'de bır öiçüde
yapıikbîlen denge sağlama gorevinm 1993'te
daha hıziı yapıSacağsm soyled] Oral, "Ancak
sonuç olarak baküğıınızda, {992yıhdaıvı bır yıldır Verg»
gekirîenndeyûzde 80 artış olmuşıur" dedı
tkıgun sürecek Dcfıerdariar ToplanUsı'nda 1992'nın fc»r
değerlendırmesının yapılacagmı ve 1993
hedeflerıne bakılatağını kaydedenOral, vergı
tahsıiat oranırun artmasmın defterdarlann
ba>irüiiıa bağb oldJgunu so\ ledı
Butçe uygulamaİaruıın önemıne ışaretedeo
Bakan Oral, sorunlann temelındemab
dengesızlığınyattiğiru. 1993 tede butçe
uygulamasiiıın çok önern uşıdiğuu biidırdı Oral,
'İ993 yılında Wı tnlyon lıraiik barcaaıa heddî
vardır ve bunun 244 tniyonu vergı gebriennden
sağianacaktır 53 trılyon lıralık finansman açığı
vardır 244 tnlyon kraysuhsıledeceğjz Bunun
ösTüne çtkabflır rmyız dıye bakacağiz
Vergı ıdareknnın saat gıbı cabşmasım ısteven
Oral, bu hafta sonunda Meciıs e sunulacaic yenı
vergı tasana ıle baa duzenlemelcregıdıldığını ve
shtıyaçduyıılan 20bmkadronunda kanunia
vaTİeceğmısöyfedı Orai, vergı ıdareknnın guçM bır yapıya
kavuştunılacağım vemükeltefienn ıdareye geldıklennde rahat
edecekknm vurgukdı
kontrolörlen ıürazetü
Tek ıüraz eüneyen grup ıse
faabyet alanımn uzak olması-
ndan dolayı Sayıştay denetçıle-
n ıdı
'Denetçilik' çabası
Vergı kontrol memurlan da
yapüklan ışın fonksıyonuna
uygun olarak unvanlannı "de-
netçı" yapmak ıstedıler Bunun
ıçın Çorum Mılletvekıh Cemal
Şahın Meclıs'e bır kanun teklıfi
verdı ve vergı kontrol memur-
lannın unvanlannın deneüm
gorevı ıle bağdaşır bır unvan ol-
masının zorunlulugunu vurgu-
ladı Ancak bu kanun teklıfmı
Başbakan Demırel uygun bul-
madı ve gerekçesını de şöyle
açıkladı "Mevzuata gore,
kontrol memurlannın vergı ın-
celemesmuı yanı ara tefüş >et-
kısı de bulunmaktadır Vergı
denetçısı unvanı ıse kontrol me-
murlannın gorevlennı tam ola-
rak yansıtan bır unvan değıldır
Kanun teklıflennde önenlen şe-
kılde bır değışıklığe gıdıknesı
habnde bu unvanla gorev yapa-
cak kışılenn yetküen sadece
vergı ınceleme yetkısı ıle
sınırlandınlmış olacaktır"'
Demırerın bu ıuraz gerekçe-
sıyle bırbkte vergı kontrol me-
murlannın hesap uzmanlan ve
vergı kontrolorlennın yapüğı
ışlen yapmalan yanında ek bazı
fonksıyonlan daha olduğu
onaylandı, ama "denetçı" ol-
malan da suya düştu
KONUK YAZAR A. BURÇİN YERELİDEÜİİBFA. Gör.
Ücretlilerin Vergi Yükü
I
stıkrarlı ekonomılerde vergı tarrtesı
üzerınde pek sık değışıklık yapılma-
maktadır Ancak enflasyona dayalı kal-
kınma modelı uygulayan ekonomılerde
vergı tarrfesınde çok sık değısıklıkler
gorûlmektedır özellıkle vergı dılımlen
ve oranlar bellı donemler ıtıbarıyla fark-
lılıklargostermektedır Vergı tarıfesı ucretlı ke-
sımın vergı yukunü doğrudan etkılemektedir
Vergı sıstemımızdekı Gelır Vergısı tarıfesı 6
basamakhdır llk dılıme karşı gelen oran %25'-
tır BakanlarKurului 1 1993tarıhınden ıtıbaren
ılk dılımı 20 mılyon TL den 32 mılyon TL ye yük-
selmektedır 1991 yılında ılk dılım 12 mılyon TL
ıdı 1992 yılında enflasyon her
ne kadar %66 olarak açı-
klandıysa da tuketıcı fıyat-
larıyla yapılacak hesaplar bu
oranın %80'e yaklaştığını
anlayabılırız 1993 yılı enflas-
yon beklentısı de en az % 85 -
tır Devletın Hazıne bonolan-
na uyguladığı net %72'iık faı-
zı goz onune alırsak, bu oran-
dan borçlanan devletın 1993
yılında enflasyonu %72 nın
altına çekmesı kendı ıç borç
yükunü daha da arttıracağı
ıçın %85 lık bır enflasyon tah-
mını yapmak pek o kadar guç değıldır
Türkıye de Gelır Vergısı nın yapısına baktığı-
mızda çok ılgınç bulgular elde etmekteyız 1985
yılında vergı gelırlennın %34 6 lık kısmını Gelır
Vergısı tahsılatı oluştururken 1990 da %41,
1991 de %42 4 u Gelır Vergısı nden elde edıl-
mektedır 1992 tahrnını %42dır Yanı vergı ge-
lırlerı ıçınde Gelır Vergısı nın payı gıttıkçe buyu-
mektedır Bununlabırlıkte Gelır Vergısı tahsılatı
ıçınde yapılan vergı ladelerı de goz onune alın-
dığında ücretlilerin payı 1987 de % 19 1988 de
%31 4 1989 da %41 ve 1990 da %146 ve %17
4'tur Yanı hem Gelır Vergısı hem de genel ver-
gı gelırlerı tahsılatı ıçınde ucretlerden elde edı-
len vergılerın payı artmaktadır Buna karşılık
toplam vergı gelırlerı tahsılatı ıçınde Kurumlar
Vergısı tahsılatı 1988 de %14 9 1989 da %14 1
1990 da %10 2,1991 de %8 8 ve 1992 de tahmı-
nen %7 9 dur Bu tablodan ortaya çıkan tek so-
nuç, Türkıye de gelır dağılımının son bırkaç yıl
ıçınde ücretlilerin aleyhıne olacak şekılde, bo-
zulmuş olduğudur
Dığer bır ıstatıstıkı verıye gore 1991 yılında 1
Vergi tarifesi,
ücretü kesimin
vergi yükünü
doğrudan
etkilemektedir.
960 817'sı gerçek usulde ve 969 988 ı goturü
usulde vergılendırılen toplam 2 930 805 Gelır
Vergısı mükellefınden 2 362 8701 tıcarı faalıyet-
te bulunanlardır Bunların 1 447 005 ı gerçek
usulde ve 915 8651 gotüru usulde vergılendırıl-
mektedır Toplam gelır verısı mukelleflerının
%81'ını tıcarı kazanç sahıbı mukellefleroluştur-
maktadır
Şımdnster ıstemez akla şu sorular gelmekte-
dır
- Vergı gelırlerının %18ını ve Gelır Vergısı
tahsılatının %48 ını karşılayan ücretlilerin gelır
düzeyı dığer unsurlanna ve kurumlara göre
gerçekten bu kadar yuksek mıdır?
- Toplam Gelır Vergısı mü-
kellefterının neredeyse %81 -
ını oluşturmalarına rağmen uc-
retlıler kadar vergı odeyeme-
yen tıcarı kazanç sahıplennın
durumu çok mu perışandır?
- Türkıye de faalıyette bulu-
nan kurumların kar etmesını
guçleştıren sebepler nelerdır^
Türkıye nın gerçeğını her-
kes bılmektedır Ulkemızde
emeğın ve sermayenın farklı
olarak vergılendırılmesını on-
• goren ayırma kuramı emeğı
koruyacağına emeğın aleyhı-
ne ışletılmektedır Devlet ucretlılerden kaynak-
ta keserek (ya da gasp ederek) elde edeceğı
vergı gelırlerıne bel bağlamıştır Bu tur bır vergı
sıstemı böyle devam ettığı surece bırakın ıktı-
darları değıştırmeyı, devlet kurumunu temelın-
den sarsabılecek sosyai patlamalara neden
olabılır Adıl ve ayırma kuramının bılımsel dü-
zeyde ele alındığı bır vergı sıstemıne geçış su-
recınde Gelır Vergısı tarrfesınde şoyle bır du-
zenlemeye gıdılmesı faydalı olacaktır-
Ucretlıler ıçın %10 dan başlayan yenı bırtarı-
fe hazırlanmalı ya da mevcırt Gelır Vergısı tarı-
festnde yer alan başlangıç oranı %10 a çekıle-
rek %10- %18- %26- %34- %42- %50şeklın-
de bır duzenlemeye gıdılmelıdır Ucretlılere be-
yanname verme hakkı tanınmalı ve bu uygula-
mayla bırlıkte etkınlığını yıtıren vergı ladesı uy-
gulaması aşamalı olarak kaldırılmalıdır
Turk vergı sıstemınde goturu mukellefiyet
muessesesı kaldırılmalı ve götürü ucretler de
beyan kapsamına alınmalıdır Göturu mukelle-
fiyet adıl vergıleme ılkesını bozucu yonde bır
etkı yapmaktadır
EKONOMIYEBAKIŞ
TANER BERKSOY
Sağlıklı Büyüme
Bazen gozum takılıyor Tıpla ılgılı yazıları okuyo
rum, ama okurken meslekı deformasyona kapıldığımı
da hıssedıyorum Tıbbı terım ve yontemlerle açı-
klanmış, karmaşık bır sağlık sorununu, bılınçaltının
oyunuyla olsa gerek, ekonomık sorunlarla benzeştırı-
yorum
Bakın bır ornek vereyım Doğum sonrası çocuk
sağiığında ana sutuyle beslenmenın çok onemlı oldu-
ğunu saptamış tıp bılımı llk beslenme evresınde ana
sutuyle beslenen çocukların daha hızlı bır büyume
gosterdığı, daha sağlıklı gelıştığı, guçlendığı ve bu
gucu omur boyu sürdurduğu one suruluyor
Buna karşılık, ana sutuyle beslenme olanağı bu-
lamayan ve alternatıf beslenme kaynaklanna yone-
len çocuklarda, büyumenın yavaşlaması, erken
sağlık sorunlarının ortaya çıkması ve omrü boyunca
zayıf bır bunyeye sahıp olması olasılığı çok daha yuk-
sek
Tıp bılımının bulgularını tartışmak nıyetınde değı-
lım Ama benzer bır yaklaşımın ekonomık gelışme
ıçınde yapılabıleceğını duşunuyorum
Çocuk sağlığı ve beslenme ıle ılgılı bulgularda ço-
cuk sozcuğunu ekonomi ana-sutu sozuğunu sağlam
kaynaklar ve alternatıf beslenme kaynaklan tanımını
da sağlıksız yapay kaynaklar olarak okursanız, eko-
nomık buyume surecının çocuk buyume surecıyle
benzerlıkler gosterdığını gorürsunuz
Ekonomık buyume uretım kapasıtesını arttırma
sorunudur Bu noktadan başladığınızda daha ılk adı-
mda bazı yanıltıcı gelısmelerı analız dışında bırak-
manız gerekır örneğın bır yıl uretım kapasıtesını tam
olarak kullanmayan bır ekonomının ertesı yıl atıl ka-
pasıtesını yenıden devreye sokarak rejımı bır yıl on-
ceye gore arttırması gerçek bır buyume sayılmaz
Zıra yenı uretım kapasıtesının urettığı yenı bır uretım
artışı soz konusu değıldır
Uretım kapasıtesı yenı yatırımlarla arttırılır Yenı
yatırımdan kasıt han, hamam, apartman satın almak
ya da borsada veya dövız pıyasasında alım yapmak
değıldır Uretım yapabılecek makıne, teçhızat ekıp-
man bına turü araçları uretım devresıne sokmaktr
Buna sabıt sermaye yatırımı derız
Dolayısıyla ekonomık buyume ıçın uretım kapası-
tesının buyumesı, bunun ıçın de sabıt sermaye yatırı-
mlarının artması gerekır Tıpkı çocuğun buyumesı
ıçın beslenmesının gerektığı gıbı
Sorun, sabıt sermaye yatırımlarının nasıl beslene-
ceğı noktasında ortaya çıkar Eğer ışletme bazında
olaya bakarsanız, ışletmeler bu amaçla ozsermaye-
lerının yanı sıra dış kaynak (kredı) kullanırlar Sağlıklı
buyume, ozkayanaklardan daha yuksek oranda bek-
senen buyumedır Buyümesını butunuyle dış kaynak
kullanımıyla gerçekreştıren fırmalar hem büyume su-
recınde hem de sonrasında onemlı sorunlar yaşarlar
özkaynak ana sutudur Sağlam ve guçlü bır bunye
yanatır Dış kaynak ıse alternatıf beslenme kay-
nağıdır Bunyenın sağlıksız olması olasılığını doğu-
Benzer bır analızı ekonommın bütünu ıçın de yapa-
bılırız Ekonomıde sabıt sermaye yatınmlarını besle-
yen kaynak tasarruflardır Insanların ve fırmalann go-
nullu tasarrufları vardır Bunun otesınde devlet vergı-
leme yoluyla cebrı tasarruf yaratır Devletın önayak
olacağı buyume surecınde cebrı tasarrufiar, yanı ver-
gı gelırlerı vazgeçılmez onemdedır
Gonullu ve cebrı tasarrufiar ana sutudur Boyte
beslenen bır buyume surecı sağlıklıdır ve guçlu bır
bunye oluşturur Bunu beceremeyıp yıne de buyu-
mek ısteyen ekonomıler, alternatıf beslenme kaynak-
lanna başvurmak zorunda kalırlar bu kaynaklar dış
borçlanma, parasal genışleme ve enflasyonıst fı-
nansmandır
Vergıleme yapamayan, gonullu tasarrufları düşuk,
dolayısıyla alternatıf ve yapay kaynaklarla buyumeye
çabalayan ekonomıler ana sutuyle beslenememış
çocuklar gıbıdır Sağlık sorunları yoğun, zayıf bünyelı
olarak yetışırler Dışarıdan ve ıçerıden gelen en ufak
bır esıntıde hastalanıp yatağa duşerler Geleceklerı
ıçın hep kaygı uyandırırlar
Zarar ettiği gerekçesiyle iki ünitesini kapatıyor
SEKA'vı zamlar da kurtaramadı• tzmıt Muessesesı'ne oağlı oluklu levha kutu ve selüloz ünıtelennın
kapatılacağını açıklayan SEKA Genel Müdürü Çebı'den gerekçe:
"Hem zarar edıyoruz, hem de hammadde yetersizliğı çekıyoruz."
İZMİT (AA) - Türkıye Selüloz ve Kağıt
Fabnkalan (SEKA) Genel Muduru Ismet
Rıza Çebı, Izmıt Muessesesı'nde zarar
eden ve eskı teknolojı kullanılan oluklu
levha kutu ve selüloz ünıtelennın kademeb
olarak 6 ay ıçınde kapatılacağını söyledı
Ismet Rıza Çebı. kapatma karanmn
ahnmasında, Orman lşletmelen tarafından
venlen hammaddenın yetersız olması nın
da onemlı rol oynadığını bebrterek şöyle
dedı
"Hammadde sıkınnsı çekmeye
başladığımız gıbı. oluklu levha kutu üreten
ünıtelenmızde kullandığımız teknolojmın
eskı olması nedenıyle pıyasayla rekabet
etmemızdeartıkgüçleştı Buüründe
pazanmızı da kaydedınce ünıteyı kapatma
karanaldık SEKA bugun Turkıye'nın
oluklu levha kutu ıhtıyacının yüzde 10'unu
karşılayabıhyor "
Çebı, eskıyen teknolojı nedemyleüretımın
çok pahabya geldığı selüloz ünıtesını de
kapatma karanaldıklannı, bu ünıteden
eldeedılen urünün bundan sonra Dalaman
Muessesesı'nden karşılanacağını biidırdı
Çebı, selüloz ünıtesının, Dalaman
fabnkasından selulozun getınlmeye
başlanmasıyla 6 ay ıçınde, oluklu İevha
kutu üreten ünıtesının de pıyasadan ahnan
sıpanşlenn karşılanmasının ardından 2 ay
ıçınde kapatılacağını söyledı
BAŞSAGLIGI
\taov, Ataun, Guran, Dalkıbç, Kaptanoğhı, Oval, Karakurum, Anoglu aılelennın
değerlı varhğı, şırkeümızın kuruluşunda unutmadığuıuz manevı destek ve katkılan olan
mumtaz ve ornek ınsan
lslanbul Barosu Avukatlaruıdan
ŞÜKÛFE ATAÖV'İi
kaybetraenın denn uzuntusu ıçındeyız Haörasını saygı ıle anar, tanndan rahmet dılcr,
tum aılelennın aasını en ıçten duygularla pavtaşın2
'Jicit
GCRCEK I A I
AY»HUOM IUUN, UfUMM MHATSI2
13.00-01.00
IUWMS»I-»S»M 2US1M
(HMKS1 IUU10N)
SAVAŞ YILLARINDA BİR SÜRGÜN
Kemal Sulker
20 000 lıra (KDV ı^ınde)
Çağdaf Yaymlan Turkocağı Cad 39 41 Cağaloğlu İsıanbul
Ödemdi gonderılmez
GORULMUŞTUR
llhan Sdçnk
7 bası 20000 lıra (KDV ıçınde)
Çağdaf Yaymlan Turkocağı
Cad 39-41 Cağaloğlu-lstanbul
Odeadi cöMtcritaez.
OZGURLEŞME EYLEMİ: KOY
ENSTİTÜLERİ
Mehmet Başaran
20 000 lıra (KDV ıçınde)
Çağdaş Yavınları Turkocağı Cad 39-41 Cağaloğlu-lstanbul
Öd«mciı gondcrilncz
TARİŞ
Uzümde
rekoralım
lZMtR (CımAuriyet Ege Bi-
rosu)- TARİŞ Genel Müdurü
Oğuz Oyan, uzümde geçen yıl
rekor ahm gerçekleştığını bii-
dırdı Oyan, üzum ureücılennın
sonmlanm bıkuklennı, bu ko-
nuda çabşmalar yaptıklannı
söyledı
TARİŞ Üzüm Tanm Koo-
peratıflen BırbğYnın 43 Iş Yıh
Genel Kurulu dün yapıldı Ge-
nel kurulda söz alan üreucıler,
üzüm üreümınde yaşanan so-
runlan dıle geürdıler Genel ku-
rulda bu- konusma yapan Oğuz
Oyan, 9 ay önce yönetıme gel-
dıklennı anımsatü Alım kam-
panyalannın rahat ve sorunsuz
geçmesı ıçın gereken her türlü
önlemın alındıgıru vurgulayan
Oyan, "Uzümde ortak ıcı abm
olarak TARİŞ tanhının, genel
abm olarak dâ son 16 yıbn en
yuksek abmını gerçekleşürmış
bulunuyoruz 53 bm tonu or-
tak, 7 bın tonu ortak dısı ohnak
ûzere, toplam 422 mılyar bra
degennde 60 234 ton çekırdek-
sız kuru üzûm abnmışnr "