Katalog

CumhuriyetL Sahibi: Cumhuriyet Matbaacıhk ve Gazetecılık Turk Anonim Şirketi adına Berin N»di İstanbul Haberleri: Şena> Kalkan, Dış Haberler Ergun Balcı, İş-Ekonomı: Şukran Kelenci, Yun Basan \e Yayan. Cumhurıyet Matbaacıhk ve Gazetecilik T.A.Ş. Tflrkocağı Cad. Genel Yavın Yonetmenı: Özgen Acar • Genel Yavın Koordınatoru: Hikmet Çetinkays Haberlerr Mehmet S»r»ç, Kultur: Cehü Üsler, Makaleler. Sami Karaoren, Spor: Abdulkadir 39/41 Cağaloğlu 34334 Isi. PK: 246 lsıanbul Tel: 512 05 05 (20 hat), Telex- Yazı Işlerı Mudurlerı: Fusun Ozbilgen (Sorumlu), Celal Başlangıc (Haber) • Görsel Yıicelman, Dûzeltme: Abdullah YazKi • Muessese Mudur V: Erol Erkut • Koordınator 22246, Fax. (1) 526 60 72 • Burolar Ankarm: Z. Gökalp Blv. Inkılap S. No: Yönetmen: Ali Ac«r • Duzenleme: Mustafa SaSlamer • Ankara Temsılcısı: Cuneyt Ahmet Korulsan • Muhasebe- Bdtenl Yener • Idare: Huseyin Gnırr • Işlelme: Onder ÇeJik • 19/4, Tel: 433 11 41-47, Telex: 42344, Fax: (4) 433 05 65 • tzmir. H. Zıya &iv. Aroyüırk, Haber Mudurlerı. Mustala Balba>. l?ık Kansu, İzmir Temsılo V Serdar Kj7ik. Bılgı-Işlem- >ail inal Bılgısayar Sısıem. Muruvel Çiler • Personel: Sevgi Bostancıoglu 1352 S. 2/3, Tel: 83 12 30, Telex: 52359, Fax: (51) 89 53 60 • Adana: Inönü Adana Temsilcisı. Çetin Yigeno£lıı . • Rekjanr Btha Işıtman • Dış llışkıler; Huly» Akjol Cd. 119 S. No. 1 Kat 1, Tel: 19 37 52 (4 hat), Telex: 62155, Fax: (71) 19 25 78 TAKVtM 7EYLÜLJ992 İmsak 5 00 Guneş 6 29 Öğle 13 07 Ikındı 16 44 19 35 YJÎM 20 58 Mevlid kandili •ANKARA (AA> Mevlid Kandili, Hazreti Muhammed'in doğumunun 1421 'inci yıldönümü olan yann gece kutlanacak. Diyanet tşleri Başkan Vekili Mehmet Nuri Yılmaz, Mevlid Kandili dolayısıyla yayınladığı mesajda. "Hadiselerin seyri bin her zamankinden daha çok birlik ve dirlık içinde bulunmaya, güçlü ve kuvvetli olmaya zorldmaktadır"dedi. Hazreti Muhammed'in doğum yıldönümü dolayısıyla "Kutlu Doğum Haftası" yann başlıyor. Hafta 14 eylüle kadar 52 il ve 45 ilçede çeşitli konferans ve panellerle kutlanacak. Turizm ve AIDS • İZMİR(AA)-AIDSİIe Mücadele Derneği Başkanı Prof. Dr. Melahat Okuyan. her yabano turiste AI DS'li gözüyle bakmanın doğru olmadığını bildirdi. Türkiye'nin turistik bölgelerine her yıl, AIDS'in sık olarak görüldüğü ülkelerden. özelliklede Batı Avrupa ülkelerinden çok sayıda yabancı tunstın geldığını belırten Prof. Dr Okuyan, bunlardan hasta olanlann belirlenmesinin zor olduğunu söyledi. Turistlere Eliza Testi yapılması halinde bu kışılenn saptanacağını vurgulayan Melahat Okuyan, şöyle konuştu: " Ancak bu yol da kolay uygulanabilirbiryöntem değildir. Burada vatandaşlardan bir isteğimiz var: Her turiste AFDS'Ii gözü ile bakmayalım. Ancak biz, hekim olarak heryabancı turiste A1DS potansiyeli olan kişi olarak bakmak zorundayız." Kolayı gençler içiyor • ANTALYA(AA)- Pcpsı-Cola'nın. ıçecek tcrcihlcri konusunda yaptığı bir ankette. Türkiye'de her 100 kişiden en az 50'sinın çayı tercih eıtıği ortaya çıktı. Erkek-kadınve 12-40yaş gruplannı da tercihlerinin yer aldığı ankette, bu içecekleri cn fazla kullanan yaş grubunun20ile30 arasındaki kişilcrolduğu ortaya çıktı. Kahve.çay, süt vegazlı ıçecek tercıhlen içın ayn ayn yapılan ankette, 88 kişiden 46 erkeğin daha çok kahveiçtiği, bunlannda 37'sinin 20-30 yaşlan arasında yer aldığı belirlendı. Aynca 42 kadının da kahveyı sevdiğı, ancak tüketim konusunda orta sıralarda yer aldığı. erkeklenn iseçok sık aralıklarla kahve tüketimi yaptığı anlaşıldı. Mimarların gezisiITRABZON(AA)- Karadeniz Teknik Üniversitesi. Yıldız Üniversıtesi ve Kaçkar Turizm İşbirlığı ile düzenlenen Turizm Mimarlığı Alternatif Turizm Seminer-Workshop'u. katılan mimarların iki gündür sürdürdükleri dağ ve yayla gezisiyle sona erdi. 3 eylül tarihindeTrabzon'da başlayan ve seminer bölümleri KTÜ Mühendıslik-Mimarlık Fakültesı'nde gerçekleştirilen eıkiniiklerinin Workshop bölümünde ıse dağ ve yaylalargezildi. ABD, jngiltere, İsveç, Hollanda, İsrail ve Malezya"dan yabancı bilim adamlannın da katıldığı seminer-VVorkshop'un son bölümünde mimarlar Trabzon'un dünyaca ünlü Sümela Manastın çevresindeki ormanlık alan ile Uzungöl veSultan Murat yaylasında 2 gıinlük gezi yaptılar. Dolunayvesuç • YENİDELHİ(LBA)- Bntish Medical Dergısı'nde dolunayın zehirlenme ve suç sayısının artışıyla doğrudan ilgili olduğu önesürüldü. Bu konuyla ilgili çahşmalannı \e gözlemlerini sonuçlandıran Hindıstan'dan ikı bılim adamı. 1980'de dolunay sırasında zehirlenmelerin ve 1984'te dolunay sırasında suç işlemenin arttığmı bildirdı. Ayılara in • ANKARA (AA)-Turizm Bakanlığrnın "Ayılan loplama" projesi son aşamavageldi. Bakanlığın yaptığı çalışma sonucu ayıiarın bannacaklan yerler bclirlendi. AA muhabirinin Turizm Bakanlığı yetkililerinden aldığı bilgiye göre "Ayıları toplama" projesi kapsamında Bakanhk. ayılann bannması ıçin Uludağ'da Domay Çukuru'nda 12 ayı bannağı yaptırmaya karar verdi. Sazlar çalııur Kopenhag'da• İskandinavya'nın tek saz ağırlıklı etnik müzik aletleri satan 'Etnic Music Cen- ter'ın sahibi Dani- marka'da yaşayan KonyalıYaşarTaş. FERRUH YILMAZ KOPENHAG - Nörrebro. Kopenhag'ın eski işçi mahal- lelennden bin. Trafiğe kapa- nan caddclen. onanmdan ge- çen evleri, pıtrak gibi açılan bar ve cafeleriyle yeni yeni mo- dernleşme yolunda. Yalnız bu entelektüel bir mondenleşme Barlardaki konserler ya caz ya da etnik ağırlıklı. Latin Ameri- ka. Afro, Balkan ve Türk müzi- ği genellikle Nörrebro'da dinle- nebiliyor. Modernleşen, Nörrebro'nun merkezi caddelerinden Blaaga- ardsgade'yi şimdi sazlı-cüm- büşlü bir vitrin süslüyor. İlk defa geçenlerin hayretle kanşık hayranlıkla baktıklan vıtrinde saz, ut ve darbuka gibi müzik aletlennden başka kanun, zur- na, Yunan buzukisi, Hint silan, Arap darbukalan, Arapça, Türkçe kaset ve diskler de var. Gündüzleri işsiz Türklerin uy- kudan yeni kalktıklan öğle son- rası saatlerinde dükkânın önün- den geçenlerin, iki-üç müzisye- nin birlikte çalıp söyledikleri spontan konserlere şahit olma- lan işten değil. Burası fskandi- navya'nın ilk saz ağırlıklı etnik müzik aletleri satan dükkânı Etnic Music Center. Danimar- kalı bir amatör ressamın yaptığı tabelasında çöl ve deve resmi var. Dükkânın sahibi buluğ ça- Yaşar Taş, Kopenhag'daki dükkânında Hint müzik aieti çalı\or. Hintliler bu müzik aletini yıian dansı içüı kuUanıvorlar. (Fotoğraf: SONJA ISKOV) ğından beri Danimarka'da ya- şayan Yaşar Taş. Yaşar Taş da Danimarka'daki Türkiyeli göç- menlerin birçoğu gibi Konyalı. Danimarka'da yetiştiğj halde bıraz ağabeylerinden görerek, çokca da kendı kendıne öncc saz, sonra ud. zurna, ney, darbuka, kanun gibi aletleri çalmayı öğ- renmiş Büyüdükten sonra bir yandan yaşamını taksicilik ya- parak, manav dükkânı açarak sürdürmeye çalışırken bir yan- dan da düğünlerde saz. zurna ve ut çalarak yan gelir elde etmeye devam etmış. Sonra Danimarkalı müzisyenlerle Türk-Arap kaynakh müzik çal- maya başlamış, bırkaç kez Şark müziğı gerektıren tıyatro oyunlannda müzisyen olarak görev almış. Kahire'de. Hıl- ton'da ve başka otellerde müzik çalmış, kurslara gitmiş. Halen de kendisınin dışında ikı Dani- markalı ve bir Mısırlı müzisye- nin yer aldığı Oriental Mood'- da çalışıyor. Bir de Kürt müziği yaptıklan Kervvan diye bir gruplan var. Kervvan'la ağır- lıklı olarak Kürt müziği cal- malanna rağmen 'Türkçe de çalıp söyledikleri oluyor. Peki çok daha fazla para ka- zanabileceği o kadar iş durur- ken niye pazannın görece sınırlı olduğu böylesine özel bir dük- kân açmış? "Türkiye'de müzik dükkân- lanna girdiğimde kendımden geçer. zamanı unuturdum. Çoğu zaman bu vüzden rande- vulanmı unuttuğum olmuştur. Müzik benim hayatım. Zaten çeşitli gruplarda çalarak mü- zikten para kazanıyorum. Ha- yatımın tümü müzik olsun iste- dim'" diye cevaplıyor bu soru- yu. Yaşar Taş, sadece müzik aleti satmakla kalmıyor, aynı za- manda onlan onanyor da. Mü- zik aletlerinin onanmı, bir çeşit meditasyon onun için, çünkü inanılmaz bir sabır, konsant- rasyon ve mükemmellik gerek- tiriyor. En büyük rüyası da sattığı aletlerin üretildiği ülke- lerde bir süre yaşayıp alet vapımını öğrenmek. Yaşar Taş'ın saz dükkâm, aynı zamanda Danimarka'daki Türk, Azeri ve Kürt müzisyen- lerin buluşma yeri de. Zaman zaman birlikte saz, ut ve dar- buka çalan bu müzisyenlere, saksofon, flüt, klarnet gibi alet- leriyle Şark nağmelerini tanı- yan Danimarkalı müzisyenle- rin de katıldıklan oluyor. Etnik Müzik Center'dan alış- veriş yapanlar sadece müzis- >enler değil. Çocuğuna yaş günü hediyesi olarak darbuka ya da zil almak isteyen anne- babalardan, müzik aletlerini sanat eseri olarak değerlendi- ren Danimarkalı sanatçılara kadar çok değişik insanlar ge- liyor dükkâna. Danimarkalı sanatçı, bu tür müzik aletlerini, o ülkenin este- tik formlannın en incelmiş ör- nekleri olarak değerlendiriyor ve örneğin sedef işlemeb bir udu bir heykel ya da resim gibi sırf duvanna asmak için satın ala- bıliyor. Yaşar Taş'ın dükkânıyla il- gili tek sorunu ise Türkiye ve Mısır'dan kaynaklanıyor. Ya ısmarladığı müzik aletleri za- manında gönderilmiyor ya is- tediği şeyleri alamıyor. Yani he- pımizin bildiği hikâye. ABD f de AIDS eğitimi için birbirinisuçlayan eğitimciler Dış Haberter Servisi- ABD Okullar Heyeti okullarda "Güvenli Seks Porgrarru' yerine cinsel perhiz ağıriıkJı program uygulamasına geçiyor. Nevv York'ta okullarda AIDS'ten konınma programını yürüten gruplar bu karara isyan etti. ABD'de yayımlanan The Nevv York Times Gazetesi'nde yer alan haberdeGrupsözcüsü Terry Lewis, 200 AIDS eğitim grubundan 40'tan fazlasının karara imza koymayacağını, diğerçoğunluğun da aynı şekilde davranacağının beklendığıni söylüyor. Gnıplara göre, seksın olağan, uyuşturucu kullanımının yaygın olduğu bir toplumda yaşayan bu öğrencilere kendilerini seksten uzak tutmalannı söylernek hem gerçekçi değil hem deişlerliğJ olmayan bir karar. Okullar arası bir birliğin Başkanı olan Joseph A. Fernandez," Bu gelişmeler, okul sisteminin çocuklan H.I.V bulaşıcılıgı konusunda bilgilendirme yeteneğini kısıtlayabilir" şeklinde bir ifade kullanıyor. Ders saatleri boyunca çocuklara AIDS hakkında bilgi veriliyorama AIDS eğitim gruplannın gerek öğrencilere gerekse öğretmenlere sunduğu eğitim daha geniş kapsamlı vedoyurucu. Eşcinselleri ve azınlıklan koruyan derneklerin de içinde bulunduğu Eğitim gruplan, öğrencilere okul dışında verilecek programlarla ulaşmaya çalışacaklannı söylüyorlar. Protesto yolu. şehir okullannda AIDS ve seks hakkında verilecek eğitimin nasıl gerçekleşeceği konusunda verilen mücadelenin son aşaması. Joseph A. Fernandez'in çoğu heyet üyelerinin kabul edebileceğinden daha açık olarak hazırladığı dersprogramı ileateşlenen Eğitim Gruplan ve Eğitim Heyeti arasındaki savaş, heyetin yedi üyesinin birbirinden ayn düşmesine neden oldu. Baa AIDS Eğitim Programı eleştirmenlen. eğitim gruplannın. karara\atılmamasını doğru bulduklannı, bu karann AIDS'le ilgili bilgılenn okuüarda daha az tartışıiacağı arüamına geldiğını söylüyor. Nevv York'taki AIDS ve Gençlik Şebekesi Müdürü Terry Levvis, 200'e yakın üye organizasyonun, ABD Eğitim Heyeti'nin AIDS eğitim programlan ile ilgili aldığı karara imza koymayacağını umduğunu söylüyor. AIDS ve Gençlik Şebekesi. H.I.V bulaşıcılıgı konusunda öğrencileri eğitecek az mıktarda grubu kapsıyor. AIDS hakkında eğitim yapan birçok insan, heyetin karanna olan protestolannın heyetin bu karar üzerinde yeniden düşünmesini sağlamasını ümitediyorlar. Latıno AIDS Komisyonu Başkanı Sandra Estepa, karann kaldınlmasını istediklerini söylüyor. ŞehirSağlık Müdürü Dr. Hamburg,'Eğitimciler 'Cinsel Perhiz'i öğrettıkleri gibi erken gençlik dönemindeki bu çocuklann cinsel hayatlan ve uyuşturucu kullanımı konusunda duyarlı olmalan gerekiyor. AIDS ile ilgili ders programı en iyi venlere ve en bilimsel yollarla hazırlanmalı." Sağlık alanındagörevli yaklaşık 75 kışı, okullarda AIDS'le ilgili eğitim ve semınerler veriyor. İJİ.A. V 1 1 Hi 1 İLKJIL J. li.LiJTLA.Jv -Ege ve Akdeniz'in suları giderek kirlenivor.Hızlı vapılaşma, alt vapıva gerekli öz^nin göste- rilmemesi turizmi tehdit eden önemli konu.Turistik tesislerin birçoğu şimdi kirlenmiş suların >anında kaldılar.Ne kadar su oyuncağı varsa getirip kirli sulara taşıdıiar.Deniz bisikletleri. kanolar, deniz nıuzları ve insanı sağa sola savuran deniz hamburgerleri...Küçüklerdeniz bisikletleriyle. kanolarla idare ederken. bü> ükler su kayağını tek av akla y apmanın çabasındalar. En güzeli dc tertemiz sularda su kayağı yapmak. Tekne sizi hızla getirip karay a savııru- yor. Ipleri bırakıp bir süre "mavi"je teğet oluyorsunuz. (Fotoğraf:ÜMİT OTAN) Izmir Fuan'nda termik santrallara karşı 30 bin imza toplandı Yeşiliıı katledilmesine engel olacak mısınız NÜVİTTOKDEMİR İZMİR - "Gökova Kemer- köy Termik Santrahna Hayır." "Bir doğa harikasının yok ol- masına göz yummayabm. Ata- cağımz imzalarla yeşilin katle- dilmesine engel olacaksmız..." Uluslararası 61. İzmir Fu- an'na Montrö Kapısı'ndan gi- rip hemen sağa kıvnldığmızda az yürüyünce solunuzda mınık bir stant görecek ve aktarmaya cahştığımız seslerle irkileceksi- niz. Büyük boy fotoğraflarla makta olan, bacalan yükselmiş Kemerköy Termik Santralı'nı göreceksiniz; bir de o doğa ha- rikasının yok olmaması için imza atanlan... 8. gününde 30 bin imzayı aşan bir tepki ortaya çıkıyor. 'Ören" Belediyesi stan- dında Gökova Kemerköy Ter- mik Santrah'na "Hayır" di- yenler her geçen gün daha da çoğalıyor. insanlar kendilikle- rinden standın önünde biriki- yor. Ne bir zorlama söz konu- su ne de örgütlü bir kitlenin geliş-gidişi... Bir de not detten tutuluypr tanıtımı yapılan şirin ören'i gö- Gökova'ya, Ören'e ilişkin. İl- receksiniz; doğa harikası Gö- gjnç sözcükler yaayor Ören kova'nın kıyı şeridinde kurul- hayranlan, yöreyi fotoğrafla- nndan görüp tanıyorlar... "1967 yılında ilk öğretmen- liğimi yaptığım Ören'in doğal ve insani güzelliklerine hasret doluyurn." Bu sözler öğretmen Ahmet Özal'a ait. "En kısa za- manda o güzelliklerde bozul- madan buluşmak dileğiyle" di- verek sözlerini tamamlıyor Özal. Bu. Ören'e olan bir öz- lem.amaaynızamanda "santra- la hayır" sitemi değil mi? Dr. Emin Uzun, Ören Bele- diye Başkanı Kazım Turan'ı kutluyor ve diyor ki: "Vatani görev yapmak illede askerlik görevi anlamına gel- mez. Sizin şu anda yaptığınız da en az diğer vatan görevleri ka- dar kutsal ve takdıre şayandır. Umanm gelecek nesil size çevre tarihinde yer verecektir." DYP-SHP koalisyonunun oluşumundan sonra "yapımı duracak, taşınacak" denilen, "yatınmcı fırmaya karşı so- rumluyuz, bitirmek zorunda- yız" yorumlan getirilen Gö- kova Kemerköy Termik Sant- rah'na karşı sayaşımı şimdiler- de tüm hızıyla Ören Belediyesi sürdürüyor. Başkan Kazım Turan. Uluslararası İzmir Fu- an'nda stant açma ve imza ola- yını şöyle anlaüyor: "Basında ve televizyondaki yayınlara karşın ortada hep Gökova görülüyordu Ören'in adı geçmıyordu. Santralın ger- çek yenni göstermek istedik. Dedik ki: Biz turizm açısından destek bulalım. Ören'in güzel- liklenni sergileyelim. Turizm açısından geçmışte bir destek bulunsaydı, yatınm yapılsaydı bugün bu durum olmazdı, sant- ral bu yöreye yapılamazdı." Sekiz günde 30 bin imzanın aşılmasını büyük bir olay ola- rak nıtehyor Ören Beledıve Başkanı Kazım Turan. Fuar bı- timinde ımzalara ekleyeceğı bir mektupla birlikte Başbakan Süleyman Demırel'e vereceğini vurguluyor. Turan, ortada bir kandırmaca olduğunu da savu- nuyor. Sartmsak unutkanhğı önlüyorFRANKKLRT (AA) - Orta- çağ Avrupası'nda vampirler- den. kötü ruhlardan korusun dive evlerin duvarlanna asılan sarmısağın her derde deva ol- duğu belirtiliyor. Uzmanlar, sarmısağa kendi- ne özgü kokuyu veren kükür- tün, iyileştirici gücünü vurgu- larken, organizmaya son derece yararlı olan vitaminler, mineral ve enzimlerin yanı sıra mikrop öldüriicü antibi>otik maddeleri de içerdiğıni bildiriyorlar. Bilim adamlan, damarlan genişletme, tansiyonu düşürme ve kandaki pıhtılaşmayı önle- me gibi özellikler taşıyan sarmı- sağın, kalp ve damar hastalıkla- nndaki yararlannın da bilimsel olarak kanıtlandığını hatırlattı- lar. Uzmanlar. sarmısağın, kan- daki yağlann oranını dengele- yerek kolestrol değerini düşür- düğünü. damarlardaki kireç- lenmeyi ve beyin kanamasını engellediğini kaydettiler. Bilim adamlan, sarmısağın erkeklenn seks gücünü arttırdı- ğı yolundaki görüşün bugün bi- limsel olarak doğrulandığını belirth orlar. Sarmısak, bilim adamlanna göre vücudun direncini arttın- yor. Mide-bağırsak enfeksiyon- lannı önlüyor, mide, bağırsak ve safra kesesini harekete geçi- rerek sindirime yardıma olu- yor. Unutkanhğı önlüyor,' ka- raciğeri korurken, solunum yolu hastahklan ve astımın te- davisine de yardımcı oluyor. Kansere karşı Öte yandan, Heidelberg'deki Alman Kanser Araştırma Mer- kezi'nde yapılan araştırmalar- da, hayvanlar üzerinde dene- nen sarmısağın, kanserli hücre- lerin büyümesini engellediği açıklaıidı. Ancak bu özelliğin, insanlar üzerinde de aynı etkiyi yapıp yapmayacağının henüz bilin- mediğini kaydeden araşür- maalar, deneylerin sürdüğünü belirttiler. Bütün bu yararlannın yanın- da, kokusu nedeniyle insanla- nn sarmısak yememeye özen gösterdiklerini kaydeden uz- manlar, kokusunu sevmeyenle- re de eczanelerde saülan sarmı- sak haplannı öneriyorlar.