Katalog

P6Le*:İşlem Tamam! Pele, Pamukbank'ın konuğu olarak Türkiye'jie. PAMUKBANKİ "PeJe Ctrrus Maestro nun resmı sozcusudur Cumhuriye Tarafta'r^r! Takımınıza destek olun... @ Üyesi olun, armağanlarınızı alın! ~~ 1 PAMUKBANKİ YIL / SAYI 24465 I 3000 TL (KDV içinde) MADİ (1924-1945) N A D İ (1945-1991) 30 EYLUL 1992 ÇARŞAMBA Irak'ta Kürt devletine doğru• Körfez Savaşı sonrası ABD ve Batılı ülkelerin Kürtleri korumak amacıyla Irak'ın '36. paralelin kuzeyindeki egemenlik haklarını kullanmasını engeUemesi' Kürt devletine doğru giden süreci baş- latmış oldu. Hafaer Merkezi - Kuzey Irak'tafiılenvatolan Kürt dev- leti, hukuki bir devlet kimliğine doğru gidiyor. Yapılan seçimle parlamentosunu oluşturan ve ilk hükümetini atayan Kürt Ulusal Meclisi'nin 100 bin kişi- lik ordu kurma karan da bu- nun işareti olarak değerlendiri- liyor. ABD'nin, Saddam Hüseyin yönetimini devirmek için açık destek verdiği Kürt gruplan. "demokratik ve federal Irak'ta bir Kürt eyaleti" savaşımı ver- diklerini öne sürerken, yaşanan gelişmeler "bağımsız bir Kürt devleti"ne ilişkin sinyaller veri- yor. Kuzey Irak'ta Kürt devletini doğuran gelişmeler şöyle sırala- nıyor: MECLİS: Körfez Savaşı'- mArkasıSa.l5,Sü.3'te WELC0ME T0 KÜROISTAN KURDISTÂNA HOSGEI ANKARA GELIŞMELERDEN RAHATSIZ 'Çekiç Güç bölgedençekilsin' HALUKGERAY EVRENDEĞER ANKARA - Kuzey Irak'ta "oldu bitti"yege- tirilerek kurulan Kürt devleti, Ankara'da te- dırginlik yaratıyor. Uluslararası ilişkiler uz- manlan, Kuzey Irak'taki oluşumun aıtık •"devlet" niteliği kazandığına dikkat çekerek, gelişmelerden en çok Türkiye'nin zarar görece- ğini bildiriyorlar. Dışişleri Bakanlığı kaynakla- n, ABD'nin sürekli olarak Çekıç Güç'ü devre- de tutma eğiliminın, Türkiye'nin dış politika uygulama esnekliğini daralttığını savunuyor- lar. Kuzey Irak'taki son gelişmeler karşısında Çekiç Güç'ün varlığı Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde rahatsızlık yarauyor. Genelkur- may Başkanhğı yetkilileri ise. Çekiç Güç'ün tümüyle denetım altında tutulduğunu ısrarla açıkhyorlar. Gazı Üniversitesi Uluslararası İîişkiler Bö- lümü'nden Prof. Refet Yinanç, Kuzey Irak'ta "fiilen" (de facto) bir Kürt devleti oluştuğunun kabul edilmesi gerektiğini savunarak, Körfez Krizi'nden en zararlı çıkan ülkenin Türkiye ol- duğunu belirtti. Yinanç, Cumhuriyet'e yaptığı açıklamada, Kuzey Irak'ta bir devletin taşıma- sı gereken nıteliklerin "hemen hemen" tamam- lanmış olduğunu dile getirdi. Oluşan devletin diğer ülkelerce tanınmamasının ayn bir konu olduğunu söyleyen Yinanç, KKTC'nin de baş- ka ülkeler tarafından tanınmadığı halde "dev- let fonksiyonlannı" yerine getirdiğine dikkat çekti. Yinanç, şu görüşleri dile getirdi: mArkasıSa.l5,Sü.3'te DEVLET OLMANIN KOŞULLARI UlS.Sayfada Kurdistan'ın kimligi •VAR'LARI Adı: Kürdistan, Başkenti: Erbil, Fiilen egemen olduğu toprağı, Meclisi, Hükümeti, Kurulmakta olan ordusu, Özel polis gücü, Siyasi partileri, "de facto" (fiilen) var. 'YOK'LARI Anayasası, Parası. "dejure" (hukuken) tanıyan devlet yok. Güneydoğıı'da kaıüı gün: 94 öltt ! GENEL KURMAY BAŞKANIYLA GÜNEYDOĞU'DA Ordu, gerilla savaşını öğreniyor • Karakollarda artık sürekli olarak asker bulunmuyor. "Özel tirnler" gece gündüz arazide "oynak pusu" uyguluyor. Bir başka deyimle on binlerce güvenîik görevlisi tıpkı PKK militanJan gibi mağaralarda ağaç kovuklannda, taş kayalar ardında gizleniyor. • Korgeneral Necati Özgen'in anlattıklanna göre PKK "Karşı tarafa yakın bir tepeden karakolumuza yaklaşıyor. Sovyet yapısı (RPG 7) roket atanyla karakola ateş ediyor. Bu ateş sırasında karakolda panik yaşanıyor. Erlerimiz işte bu an şehit oluyor." 4.Sayfada Derecik Jandarma Karakolu'na baskırv 23 asker şehit, 54 PKK'lı öldüriUdü • Hakkâri'nin Şemdinli ilçesindeki sınır karako- lunda çıkan çatışmada 2'si astsubay 21 er ile 5 koru- cu şehit oldu. Bölgeye Cobra helikopterleri ve savaş uçaklan gönderildi. 54 PKK'lının cesedi bulundu. • Van'ın Çatak ilçesine bağlı Suverdi köyünü ba- san PKK militanlan 7'si çocuk 8 kişiyi öldürdü. Karşı ateşte 2 PKK'lı öldürüldü. Sıvas'ın Zara ilçe- sinde de 2 PKK'lı öldürüldü. 21 er ve erbaş ile 5 geçici köy korucusu şehit olurken, 23 er de çeşitli yerlerinden yaralandı. Bölgedeki askeri bırbklerle PKK arasındaki sıcak temasın dün gece de yer yer devam ettiği öğrenildi. Van'ın Çatak ilçesine bağlı Haber Merkezi - Hakkân'- nın Şemdinli ilçesine bağlı De- recik Sınır Jandarma Kara- kolu'na dün düzenlenen baskın sırasında PKK'ya ağır darbe vuruldu ve ilk belirlemelere gö- re 54 PKK militanı öldürüldü. Çatışma sırasında 2 astsubay, Suverdi köyünü basan PKK militanlan aralannda altı aylık bir bebeğin de bulunduğu 7'si çocuk 8 kişiyi öldürdü. Köy ko- ruculannın PKK'hlara karşılık vermesı üzerine çıkan çatışma- da 2 PKK'lı öldürüldü. Sıvas'ın Zara ilçesine bağlı Şerefiye kö- yünde çıkan çatışmada da 2 PKK'lı öldü. Ergani-Çermik karayolunu kesen bir grup PKK militanı iki aracı yaktı. Si- irt'in Kozluk ilçesi Bekirhan Jandarma Karakolu'na baskın düzenlendi ancak ölen ya da yaralananolmadı. Ankara büromuzun askeri kaynaklardan aldığı bilgiye gö- re, Hakkâri'nin Şemdınlı ilçesi- ne bağlı Derecik Sınır Jandar- ma Karakolu'na PKK tarafın- dan dün düzenlenen saldın sırasında, ilk behrlemelere göre, ikı astsubay, 21 er şehit düştü, 54 PKK'lı öldürüldü. Çatışma- da, 23 er de yaralandı. Başba- kan Süleyman Demirel, çatış- manın dün saat 16.00 sıralann- da sona erdiğini açıkladı. Askeri kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Şemdinli'nin De- recik Sınır Jandarma Kara- kolu'na dün sabaha karşı saat 04.20'de kalabalık bir PKK grubu tarafından saldın düzen- lendi. PKK militanlan. karako- lu uzun menzilli silahlar ve roketlerle ateş altına aldılar. Saldınnın haber ahnmasından hemen sonra bölgeye Cobra he- likopterleri sevk edildi. Bu ara- da 2. Taktik Hava Kuvvet Komutanlığı'na bağlı RF-4 ke- şif uçaklan bölgede keşif yapıar- ken, F-104 ve F-4 uçaklan da devreye gjrerek, sıcak temasın ohnadığı bölgelerde PKK'lı mi- litanlar üzerinde bomba yağ- dırdılar. Olayın haber ahnmasından hemen sonra, Genelkurmay Başkaru Orgeneral Doğan Gü- reş ve gazetecilerle birlikte böl- gedeki inceleme gezısinde bulu- nan Jandarma Asayiş Bırlıkleri Komutanı Korgeneral Necati mArkastSa. /5,5«. 7'de Beylerbeyi'nde düzenlenenoperasvonda biri kız iki kişi öldürüldü, operasyondaevde çok sayıda silahele gecti (üstte). Balat'taki operasyonda teslim olan kız mfljtan (altta). (Fotoğraflar: AHMET ŞIK - SU AT KOZLUKLU) tstanbuPdaterör operasyonu Oç OptrasyM Güvenîik güçlerinin İçerenköy, Beylerbeyi ve Balat'ta düzenlediği operasyonlarda 2'si kadın 3 kişi öldürüldü, iki kişi de yakalandı. Dev-Sol/SDB üyesi olduklan öne sürülen kişilerin evlerinde yapılan aramada çok sayıda silah ele geçti. Eylemleri İstanbul Valisi Hayri Kozakçıoğlu, operasyonlarda ele geçirilen silahlardan bazılannın emekli Oramiral Kemal Kayacan, emekli Orgeneral Adnan Ersöz ve DGM Başsavcısı Yaşar Günaydın ile bazı polislerin öldürülmesinde kullanıldığını açıkladı. • 15. Sayfada Inter Star'a Meclis araştırması ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Çumhur- başkanı Turgut Özal'ın oğlu Ahmet Özal'ın da ortaklığıyla Star 1 adıyla yayına başlayan İnter Star televizyonu hakİcında Meclis araştırması yapılacak. TBMM'demilletvekillerinden oluş- turulacak bir komisyon İnter Star'a, yayın hayatına başlarken tanınan ayncalık iddıalan ile şirketin aldığı reklamlarla elde ettiği gelirle- re karşın vergi ödememesi konusunu araştıra- cak. mArkastSa. 15, Sü.8'de ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ GÜNDEMDE M15. Sayfada GÜNCEL CÜISEYT ABCAYCKEK Üretken Kulis Altı üstü doldurulmuş, beş on satırlık "ö/rdemeç"ortalığı karıştırdı. Bir süredir piyasada gezinen ANAP'la ilgili, üstü başı hayli tozlu, eskimiş senar- yolardan biri raftan indirildi ve güncelleşti. ANAP'taki doğum sancıları biraz daha arttı. Beri yandan kimi söylentiler değer mArkasîSa.l5,Sü.Vde BİR KÜSKÜN KENT Diyojen'inSinop'u • İki tesis kapandı, biri kapanmak üzere. Toprak tanma elverişli değil. "Balık desen, o da küstü' diyor Si- noplu. Kentin tüm halku aynı soru- nun yanıtını anyor. 'Şimdi ne ola- cak?' Sinoplu için, göç yolu görün- dü. HAKAN MRA'mn yazi«ZİSİ M4. Sayfada Seyird Cim-Bom'u ateşkdi. (Fotoğraf: MUSTAFA ERSOY) Galatasaray 2.turda• UEFA kupasındaki temsilcimiz Galatasaray ilk maçta golsüz berabere kaldığı Polonya ekibi Kato- wice'yi Ali Sami Yen stadında 2-1 yenerek eledi. 8 kişi kalan konuk ekip karşısında her iki yanda atılan gollerle ikinci tu- ra yükselen San-Kırmızılılar, üstün bir oyun sergiledikleri maçın son 10 dakikasında sıkıntılı anlar yaşadı. m 14. Sayfada ÛLAYLAMN ARDENDAK1 GERÇEK Üstü ve Altu.. Türkiye'nin içinde yaşadığı koşullar, bir günde oluşmadı. 1) Kentlerm bugünkü duru- mu, çok uzun yıllar süren göçle ve "kondu " kesimleriyle birlik- H ortaya çıktı. "Altyapısız köy"denen büyük şehirler, bir- kaç yılın üriinü değildir. 2) Ekonomide enflasyonun yıpısaUaşması, uzun suren bir zaman dilimınde gerçekleşti. 1980'lerde edinilen alışkanlık- lar, sürdürülen ekonomipoliti- kaları, kurulan mekanizmalar yerleşti; sonuçta bir "enflasyon lobisi" türedi. 3) Terör, bir günün ya da bir yılın işi değildir. 12 Eylül dar- besinin gerekçesi, ülkedekiyay- gın terördü. Yine 12 Eylül son- rasında sürdürülen yanlış poli- tikalar, terörü etnik çelişkiler üzerine oturtmakta etkili oldu. Terörün altyapısını oluşturan toplumsal temel de çok uzun yıllarm ürünudür. 4) Antidemokratik hukukya- pısının temeli de 12 Eyliıl dar- besinde bando mızıka ile atıldı. Askeri yönetimle işbirliğiyapan sivil kesim ve orgütlerin deste- ğiyle başta 1982 Anayasası ol- mak üzere kurulan yapı, Mec- lis'teki büyük çoğunluğunu 1991 'e kadar seçim yasalannı 11 kez değiştirerek koruyan ANAP iktidarınca sürdürü'dü. Bugün- kü parlamento yapısı da de- mokratikleşmeyi kolaylaştıran bir göruntü vermiyor. 5) Koalisyon hükümetinin ba- şında büyük bir dert oluşturan "Cumhurbaskanı sorunu", 12 Eylül ile birlikte önce "devlet başkaru'' sonra>da 82 Anayasası referandumuyla birlikte Cum- hurbaskanı olan emekli Orgene- ral Sayın Kenan Evren 'in bırak- tığı mirastır. Evren'in ardılı olan Sayın Özal'ın kendisinisi- • •• mArkastSa. 15,Sü. Vde Brezilya'da 'demokratik darbe' • Son 30 yıl içinde seçimle iş başına gelen ilk devlet başkaru De Mello, yolsuzluk id- diasıyla meclis tarafından görevden alındı. Senato, De Mello'yu yargılayacak. Dış Haberler Servisi - Brezilya'da adı rüşvet olaylanna kanşan ve görevini kötüye kullandı- ğı öne sürülen Devlet Başkanı Fernando Col- lor De Mello, dün millet meclisinde yapılan oylama ile altı ay için görevinden alındı. Devlet Başkanı De Mello, bu süre içinde senato tara- fından yargılanacak. 503 kışilik mecliste TSİ dün gece geç saatler- de yapılan oylamada parlamenterlerin üçte iki- si, De Mello'nun dokunulmazhğının kaldınl- ması yönünde oy kullandılar. Oylama sırasın- da parlamento binası dışında bekleyen on binlerce kişi, De Mello aleyhine gösteri yapar- ken, milyonlarca kişi oylamayı televizyon ek- ranlanndan naklen izlendi. De Mello'nun oylamayı izlemediğini açıklandı. Rüşvete karşı mücadele edeceğini vaat ede- rek devlet başkanlığı görevine secilen De Mel- lo, son dört aydır bizzat kardeşi tarafından da milyonlarca dolar rüşvet almakla suçlanıyor- Brezilya'da son otuz yıl içinde seçilerek göreve gelen ilk devlet başkanı olan De Mello'- nun görevini yargılanması süresince yardıması Itamar Franco yürütecek. KARA PARA OPERASYONU m 3. Sayfada GOZLEM UĞUR MUMCU Işbirlikçilik... HEP Genel Başkanı Ahmet Türk, PKK lideri Abdullah Öcalan ile görüşecek mi? Herhalde görüşecek. öyleyse, gelin şu satırları birlikte okuyalım: okuduktan sonra da bu satırların altındaki imzayı öğrenelim. T.Dığer yandan da Kürt ışbırlikçıleri cephesi oluşturul- du. Alelacele "Tevger" oiuşumunun iJanı ile btrtıkte d.i- ğer güneyli Kürt işbırlikçılerinin artan ilişkileri ve günü- müze doğru gelindiğinden ABD'nin onayıyla eskı-yeni ne kadar işbirlikçi kişi grup varsa, hepsi "konferans"adı al- tında bazı toplantılarda birleştirilmesi çabaları ve bunun mArkastSa. 15,Sü. 7'de