Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 18AĞUSTOS1992SAU
HABERLER
K.Apmutlu'da
yıkıma ppotesto
• İstanbul Haber Servisi -
Küçükarmutlu'da bulunan
gecekondu bölgesinin Milli
Savunma BakanhğVna
devrolunarak, uçaksavar
mevzii yerine dönüştürülmesi
için gecekondulann yıkılmak
istenmesini protesto
amacıyla bir basın
açıklaması yapmak isteyen
yöre halkına müdahale eden
polis 2'si yabancı basın
mensubu 5 gazeteciyi
gözaltınaaldı.
Gecekondulannın yıkılmak
istenmesini protesto etmek
isteyen yaklaşık 60 kişilik bir
grup, basın açıklamasını
okurken pankart açmalan
üzerine çevrede bulunan
polislerin müdahalesiyle
karşılaştı. Grubu dağıtan
polis, olaylan görüntülemek
isteyen özgûr Gündem
Gazetesi'nden Nuray Kala
ve Naki Erikli, Mücadele
Dergisi'nden Murat
özdemir ile birlikte isimleri
Silvya ve Christin olan 2
yabancı gazeteciyi de
gözaltınaaldı. Birsüre
gözahında tutulan
gazeteciler daha sonra
serbest bırakıldı.
Dönmez, DTCFye
dönüyor
• ANKARA (Cumhuriyet
Bûrosu) - Türban karşıtı
- tutumu nedeniyie Dil, Tarih
veCoğrafya Fakültesi'nden
uzaklaştınlan araştırma
görevlisi Haydar Dönmez,
yargı karan ilegörevine
yeniden dönecek. Ankara 7.
Idare Mahkemesi, l temmuz
1992 tarihindeoybirliği ile
" aldığı karannda, Dönmez'in,
kendisine verilen disiplin
cezalan nedeniyie görevine
son verildiğini anımsatarak,
şu hükme vardı: "Olumsuz
tutum ve davranışlan ile
aldığı disiplin cezalan,
atamama nedeni
gösterildiğine göre, disiplin
cezalanyla amaçlanan
iyileşmenin sağlanıp
sağlanmadığı, ilgilinin
, olumlu tutum içine girip
girmediği, ancak
çalışmalannı yakından
izleme olanağına sahip olan
anabilim dalı başkanının
görüşü alınarak, tam bir
kesinlik içindebelirlenebilir."
Tutuklama ve
PKK'nın Lice ve Suruç'taki saldırılannda 8 er yaşamını yitirdi
Güneydoğukaııadoymuyor• Diyarbakır'ın Lice ve Şanlıurfa'nın Suruç ilçelerindeki PKK saldınlarında
sekiz er yaşamını yitirirken Siirt kent merkezinde saatler süren çatışmada iki
kadın yaralandı. Çok sayıda evin hasar gördüğü çatışma sonrası 60 kişi gözaltı-
na alındı. Eruh'ta güvenlik güçlerince yaralanan bir köylü Siirt Devlet Hasta-
nesi'nde öldü. İzmir'de bir Kürt düğününü basan polis, aralannda gelin ve da-
mat da bulunan çok sayıda kişiyi gözaltına aldı.
Haber Merkezi - Diyarba-
kır'ın Lice ilçesi ile Şanhurfa'-
nın Suruç ilçesi yakınlannda
PKK saldınlan sonucu sekiz er
şehit oldu, bir astsubay ve bir er
yaralandı.
Siirt kent merkezinde sabaha
kadar silahlar patladı. iki kadın
yaralandı. Çok sayıda evin ha-
sara uğradığı olaylar sırasında
60 kışi gözaltma alındı. Enıh-
un Demirboğaz köyünde gü-
venlik güçlerince yaralanan bir
köylü, Siirt Devlet Hastanesi'n-
de öldü.
Bir grup PKK'lı dün sabah
Diyarbakır'ın Lice ilçesine bağ-
lı Tuzla Köyü jandarma kara-
koluna roketatarlı ve otomatik
silahlı saldın düzenledi. Bunun
üzerine Tuzla karakoluna gü-
venlik kuvvetlerinden oluşan
bir takviye ekıp gönderildi.
Yolda pusu kuran PKK'lılann
bu gruba açtığı ateş sonucu 7 er
olay yerinde şehit oldu. Yetkili-
ler, yörede geniş kapsamlı bir
operasyon başlatıldığını,
PKK'lılarla yer yer çatışmanın
devam ettığini söylediler.
Şanlıurfa'nın Suruç ilçesi
Mürşitpınar Smır Karakolu ya-
kınlannda-devriye gezen gü-
venlik güçleri Türkiye'ye geç-
mek isteyen bir grup PKK'byla
karşılaştılar. Güvenlik güçle-
riyle PKK'lılar arasında çıkan
çatışmada Lokman Aksüngü
adlı bir er yaralandı. Şanlıurfa
Devlet Hastanesi'ne kaldınlan
yaralı er kurtanlamadı.
Şanlıurfa Valisi Ziyaeddin
Akbulut, güvenlik güçlennin
müdahalesi üzerine PKK'lıla-
nn geriye doğru kaçtıklannı
söyledi. Çatışmadan sonra böl-
gede yapılan aramada 1 Kaleş-
nikof marka otomatik tüfek,
CHP Gaziantep bölge toplantısına katüan GYK üyeleri ile eski parlamenterler CHP'de birliktelik karan aJdılar( Fotoğraf: A.A)
CHPGYK, DSP Genel Başkanı'nı TBMM'de ziyaret ediyor
Ecevit'leCHP randevusubugün
bir tabanca ve şarjör ile çok sa-
yıda mermi ele geçirildi.
Iğdır'ın Aıalık ilçesi Yenido-
ğan köyü jandarma karakolu,
sayılan 30 kadar olan PKK'-
lılann saldınsına uğradı. Gü-
venlik güçleriyle çaüşmaya gi-
ren PKK'lılar 1 astsubay ve 1
eri yaraladı. PKK'lılar ilçeçıkı-
şında bulunan PTT verici istas-
yonuna da roketatar ve el bom-
balanyla saldırdı. Verici ıstas-
yonu tamamen tahrip oldu.
Ilçenin telefon bağlanüsı kesil-
dı.Sürt merkezinde sabaha ka-
dar silahlar patladı. Güvenlik
güçlerinin ateşi sonucu çok sa-
yıda ev hasar görürken Rukiye
Tatlı (45), Edibe Tatlı (25) yara-
lanarak hastaneye götürüldü.
Silah sesleri 4 saat kadar sürdü.
Mahalle sakinleri ateş süresince
evlerin bodrumlanna saklandı-
lar. Güvenlik güçleri 60 kadar
kişiyi gözaltına aldı. Siirt Valisi
Naci Parmaksız, Siirt merke-
zinde bulunan "Doğu Kışlası"-
na bir grup PKK'lı tarafından
tacız ateşi açılması üzerine gü-
venlik güçlennin operasyon
yaptığını söyledi.
Eruh'un Demirboğaz kö-
yünde güvenlik güçlerince ya-
ralanan bir kişinin Siirt Devlet
Hastanesi'nde öldüğü öğrenil-
di. Muş'un Malazgirt ilçesinde
izinsiz gösteri yürüyüşü yapar-
ken güvenlik güçlerince yarala-
nan Faruk Eren, dün kurtanla-
madı. Kepenk kapama evlemi-
nin devam ettiği Malazgirt'te
giriş ve çıkışlar kontrol alünda
tutuluyor.
Adana-Ğaziantep il sının ya-
kınlannda önceki gece durdur-
duklan yolcu otobüsünden in-
dirdikleri bir uzman çavuşla 2
jandarma erinı şehit eden
PKK'lılann aranmasına de-
vam ediliyor.Adana'nın Dağlı-
oğlu mahallesinde iki bin kişi-
nin katıldığı PKK yaiıhsı göste-
ri sırasında gözaltına alınanJar-
dan 13"ü tutuklandı. Viranşe-
hir'de kepenk kapattıklan
gerekçesiyle gözaltına alınan 22
esnaf ise serbest bırakıldı.
HEP GenelBaşkanı
Ferühm Yazar 'ıniddiası:
'Güvenlik
10 kişiyi
• Yazar Güneydoğu'da 15 ağustosta meydana
gelen olâylarda, güvenlik güçlerinin açtığı ateş so-
nucu 10 kişinin öldüğünü öne sürdü. Yazar, 3 kişi-
nin de kimliği belirsiz kişilerin baskıru sırasında
yaşamlannı yitirdiklerini söyledi.
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - HEP Genel Başkanı Fe-
ridun Yazar, 15 ağustos günü
Güneydoğu'da meydana gelen
olaylar sırasında, "10 kişinin
devlet güçlerinin açtığı ateş so-
nucu, 3 kişinin de kimliği belir-
lenemeyen kişilerin baskını sı-
rasında öldürüldüğünü" öne
sürerek "Devlet yetkilileri, ölü
yok diyor. Bızim yerinde
yaptığımız saptamalar ise ölü-
ler olduğu yolunda" dedi. Ya-
zar Mecîis'e, olağanüstü topla-
nacağı 25 ağustos günü "de-
mokratik çözüm paketi" suna-
caklannı ve tüm partilerden bu
paket için destek isteyecekleri-
ni söyledi.
HEP Genel Başkanı Feri-
dun Yazar, dün düzenledıği
basın toplantısında "Abaza-
lara uygulanan soykınm, An-
kara'da Devrimci Sol ev
baskını, faili meçhul cinayetler
ve 15 ağustos olaylan" üzerine
bazı açıklamalar yaptı. Yazar,
Kuzey Kafkasya'da Abazala-
ra uygulanan soykınma hükü-
metin sessiz kaldığıru savuna-
rak bunu protesto etti ve "Aze-
rilere gösterilen ilginin Abaza-
lara da gösterilmesini" istedi.
Yazar, 15 ağustos günü Gü-
neydoğu'da meydana gelen
olaylarla ilgili olarak da şun-
lan söyledi:
"Olaylar, PKK ile devlet
arasında gelişen savaşın
uzantısıdır. Sivil, savunmasız
insanlar gösteri yapsa dahi,
devlet güçleri tarafından ateş
acılması, katliamdır. O zaman,
'Gösteri ve Yürüyüş Kanunu'
ortadan kaldınlmalıdır. Bu ba-
hane ile parti yöneticilerimizin
gözaltına ahnmalan, demok-
ratik yollann tıkanması, anti-
demokratik yolun tek düşünce
olduğu yerleştirilmeye calışılı-
yor. 15 ağustos günü Derik'te
Necat Türk, Feda Yavuz,
Ömer Çayır, Ekrem Sava ve
kimlıklen saptanamayan 2 kişi
devlet güçlerinin yaylım ateşi
sonucu öldü. Diyarbakır Te-
pecik, Sucıktı ve çevre köyle-
rinde Zahit Erkan, Hamza
Atlı. Hasan Öngören ve kimli-
ği saptanamayan yaşlı bir ka-
dın, devlet güçlerinin açtığı
ateş sonucu öldü. Çınar Özyar
Köyü'nden Sait Bilgiç, Hüsa-
mettin Ateş, Şerif Demir de
gece kimliği belirlenemeyen ki-
şilerin baskınında öldü. Devle-
tin bütün yetkilileri, 'ölü yok'
diyor. Halbuki, bunlar bizim
yerinde yaptığımız saptama-
lar."
tzmir Kadifekale'de "Kürt-
lere baskı uygulandığıru" sa-
vunan Yazar, "Bu baskılar sü-
rerse, iç kavgaya dönüşür.
Meclis, olağanüstü toplandığın-
da bir demokratik çözüm pa-
keti sunacağız ve tüm partiler-
den destek isteyeceğiz"dedi.
yakalama
• ANKARA (ANKA)-
Doçent NurCentel, "Türk
Ceza Yargılama Hukukunda
Tutuklama ve Yakalama"
adlı bir kitap yayımladı. Ceza
Yargılama Yasasf nın
tutuklama ve yakalamaya
ilişkin hükümlerinde
değişiklik öncrilerinin yargı
reformu tasansıyla yeniden
güncellik kazandığı
bugünlerde piyasaya sürülen
kitap dört bolümden
oluşuyor.
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - CHP'nin yeniden açıl-
masına ilişkin çalışmalan yü-
rüten Genel Yönetim Kurulu
(GYK) üyeleri. bugün saat 10.00'da DSP
Genel Başkanı Bülent Ecevit'le tekrar gö-
rüşecekler. DSP eski Genel Başkanı Nec-
det Karababa'nın cevresindeki partililer,
CHP'de bütünleşme karan aldılar.
CHP GYK üyeleri, bugün TBMM'de
Ecevit ile yapacaklan görüşmede, kendisi-
ne. yapılan çalışmalar, bölge toplantılan ve
SHP Genel Başkanı Erdal İnönü ile ger-
çekleşen görüşmenin sonuçlan hakkında
bilgi verecek. CHP Genel Yönetim Kurulu
(GYK) üyelerinın bugünkü görüşmede.
birleşme-bütünleşme konusunda Ecevit'in
kesin yaklaşımını almaya çahşacaklan da
belirtiliyor.
DSP eski Genel Başkanlanndan Necdet
Karababa'nın başkanlığında Istanbul'da
toplanan DSP'liler, dün yaptıklan açıkla-
mada. "tüm sosyal demokratlann ve de-
mokratik solculann CHPçatısı altında bir-
leşmelerini ve bu yoldaki gjrişimlerin des-
teklenmesini" istediler.
Karababa'mn imzasıyla yapılan açıkla-
mada, CHP'nin 9 eylülde yapılacak kurul-
tayında seçeceği yönetimlere sahip
çıkılması, CHP'nin, SHP veya başka bir
partiye katılmasına veya kapaülmasına
karşı konulması önerildi.
CHP GYK tarafından düzenlenen Do-
ğu ve Güneydoğu bölge toplantısı, önceki
gece Gaziantep'teyapıldı. İki bölgeye bağlı
illerden gelen partililerle eski parlamenter-
Öte yandan Deniz Baykal'a yakınlığı ile
tamnan İstemihan Talay, Hacıbektaş'ta
vatandaşlara, 20'ye yakın SHP miUetveki-
linin CHP'ye İcatılacaklannı açıkladı.
Deniz Baykal'ın SHP'den bazı milletvekil-
leri ile birlikte kopacağını özel toplantılar-
da dile getirdiği belirtiliyor. Baykal'a yakın
kaynaklar, CHP'ye geçecek milletvekilleri
sayısının 22 olduğunu iddia ediyor, ancak
bir liste vermiyorlar. Buna karşın SHP
içinde Baykal ile birlikte hareket ettikleri
bilinen, ancak SHP'den aynlarak, CHP'ye
gecip geçmeyecekleri tartışmalı olan millet-
vekilleri şunlar: "Deniz Baykal, Kemal Ta-
bak, Celal Kürkoğlu. Haydar Oymak, Ali
Dinçer, Salman Kaya, Uluç Gürkan, Faik
lerin katıdıklan toplantıda konuşmacılar, Altun, Adnan Keskın, İstemihan Talay,
CHP'nin yeniden açılmasında taban-tavan
F u a t
Çay. Algan Hacaloğlu. Veli Aksoy,
çaüşması olmamasını istediler ve liderler- Zzki Naci Tarhan, Irfan Gürpınar, Çoş-
den özveri beklediklerini vurguladılar.
k u n
Gökalp, Azimet Köylüoğlu."
Kürt düğûnûne gözaltı
İzmir Akıncılar semtinde ön-
ceki gece yapılan Kürt düp-
nünde 12 kişi gözaltına alındı.
Güvenlik güçleri, sabah saatle-
rinde gelin ve damadı da Emni-
yet Müdürlüğü'ne götürerek
gözaltına aldı. "Düğünde Kürt
bayrağı astılar" ihban üzerine
olay yerine gelen güvenlik güç-
leri damat Nesim Saydın'ın
yakınlanndan Abdullah Soy-
dan, "Kendi gelenek ve göre-
neklerimize göre bir düğün
yapıyorduk. Düğün dağılırken
3040 kişilik bir ekip geldi. 8 ki-
şiyi ahp götürdüler. Sabah da
eve gelip damat ile gelini götür-
düler. Kendi törelerimize uy-
gun düğün yapmak suç mu?"
dedi.
Gözaltıııdaki Şalıiıı'e
işkenee iddiası
İstanbul Haber Senisi - Bir haf- Ama şubeye giderek 'Süleyman
ta önce şuphe üzenne gözaltına Şahin'e giyecek eşya getirdim'
alındıktan sonra Terörle Müca- dediğimdeilkönceeşyalankabul
dele Şubesi'ne götürülen Süley- edeceklerini söylediler. Daha
man Şahin'in hayatından endişe sonra kardeşimin orada bulun-
ediliyor.
Süleyman Şahin'in kardeşi
Naci Şahin, 10 ağustosta ŞişH
Adliyesi'nde şüphe üzerine kar-
deşinin gözaltına ahndığtnı belir-
terek "Kardeşimin hayatından
ciddi olarak kuşku duyuyorum.
Adh Tabipliğe sevk edümesjni,
hayatiyetinin devamı için zorun-
lu görüyorum" dedi. Gazeteler-
dekı haberierde kardeşinin
TtKKO kuryesi olduğu iddiası-
nın yer aldığını belirten Naci
Şahin daha sonra şunlan söyledi:
"Ben kardeşimi akkmaya ça-
lışmıyorum. Eğer bir suçu varsa
yargilanarak cezasını çeker. Bu-
na kesinlikle bir diyeceğim yok.
madığını beürttüer. Bunun üzeri-
ne kuşkuya kapıldım. Bir de
Medine Çelik ve ABşan Beyka'-
nın bir gazetede yer alan açıkla-
malannda kardeşimin ağir işken-
ee gördüğünü iddia etmeleri beni
oldukça kaygılandırdı. Başba-
kan, İçişleri, Adalet ve Irisan
Haklan Sorumlu Devlet Ba-
kanı'na dilekçe yazdım. Kardeşi-
min hayatından ckkli olarak
endişelendiğimi ve bir an önce
Adli TabipKğe sevk edilmesini is-
tedim. Şimdiye kadar bir cevap
gelmedı. Ben kardeşim serbest
bırakılsın demiyorum. Bunu
mahkeme belirleyecektir. Ben
yalnızca hayatının güvencealtına
alınmasını istiyorum."
HABERLEREV DEVAMI
Eıııekliııiıı isyanı Kara haber her şeyi altüstetti
Haber Merkezi - Toplam 2
milyon 300 bin SSK ve Bağ-
Kur emeklisi, sosyal sigorta ku-
rumlanna gereİcli kaynağın
Maliye ve Gümrük Bakanlığı'nca
aktanlmaması nedeniyie, maaş
farklannı alamadılar.
tstanbul Kartal Rahmanlar
Vakıflar Bankası Şubesi'nden
maaş zam farklannı ve vergi ia-
delerini alamayan yaklaşık 2
bm emekli, banka şubesinin bu-
lunduğu Bağdat caddesini 2
saat süreyle trafığe kapattılar,
maaşlannı almayarak protesto
eylemi yaptılar. Sabahın erken
saallerinden itibaren banka şu-
besinin önünde sıraya girerek
beklemeye başlayan emeküler,
bankadan sadece zamlı maaşla-
nnın ödeneceğini ve 45 günîük
maaş farklan ile vergi iadeleri-
nin verilmeyeceğini öğrenince
saat 9.00 sıralannda cadde üze-
rinde toplanarak protestoya
başladılar. Emeklilerin banka
önündekı birikimi nedeniyie
yol iki saat süreyle trafığe İca-
pandı.
Emekliler bir süre sonra yolu
acarak, maaşlannı almaya baş-
ladılar. Öte yandan dün gazete-
mizi arayan emekliler, maaş
farklannın ve vergi iadelerinin
ödenmemesini protesto ederek
' Bakanlar Kurulu'nun konuyla
ilgilenmesini istediler. Maaş
ödemelerinin yapıldığı banka
şubelerinde de zaman zaman
memurlarla emekliler arasında
tartışmalar cıktı. Öfkelerini sık
sık dile getiren emekliler bu du-
rumdan koalisyon hükümetini
sorumlu tuttular ve çok zor du-
rumda kaldıklannı belirttiler.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanı Mehmet Moğultay,
"Maaş farklannı bu ay içinde
ödeyeceğız. Birkaç gün icerisin-
de ödeme gününü belirtece-
ğim" dedi.
Işçi emeklilerinin normal ma-
aş ödemelerindeki sorun, Dev-
let Bakanı Tansu Çiller'in,
SSK'ya, Hazine'den son anda
yapüğı kaynak aktanmıyla aşı-
labildi. Maliye ve Gümrük Ba-
kanlığı'ndan ıstediği 200 milyar
lirayı alamayan Bağ-Kur, vergi
iadesi ödemelerini kendi ola-
naklan ile gerçekleştirdi. Mali-
ye ve Gümrük Bakanı Sümer
Oral, "SSK emeklilerinin vergi
iadelerinin ödenebilmesi için
tüm ödenekleri fazlasıyla ser-
best bırakük" dedi.
SSK ve Bağ-Kur emeklileri-
ne, ikinci yan yıl zammına iliş-
kin 45'er günlük farklan, gerek-
li kaynağın sağlanamaması
nedeniyie dün ödenemedi.
SSK Genel Müdürlüğü'nden
alınan bilgilere göre, kurum. 1
milyon 700 bin işçi emeklisine,
dün, toplam 2.1 trilyon maaş
ödemesi yaptı. SSK, bu ödeme-
yi de ancak Devlet Bakanı Tan-
su Çijler'in, kamu kuruluşlan-
nın prim borçlanna mahsuben.
Hazine'den son anda aktardığı
550 milyar liralık kaynak saye-
sinde yapabildi. Maaşlar için
gerekli kaynağı son anda sağla-
yabilen SSK da, bankalara
ödemelere ilişkin listeleri an-
cak, 14 ağustos cuma günü ile-
tebildi.
Maliye ve Gümrük Bakanlı-
ğı, SSK'nın, vergi iadesi ödeme-
leri için istediği 400 milyar lira-
bk avansa karşılık, yalnızca 250
milyar lira verdi. SSK, bu para-
yı da, kaynak yetersizliği nede-
niyie maaş ödemelerinde kul-
landı.
Maliye ve Gümrük Bakanı
Sümer Oral'ın, geçtiğimiz hafta
içerisinde, SSK'ya, maaş fark-
lan için 600 milyar lira ek kay-
nak verileceği yolundaki açıkla-
masma karşın, bugüne değin
kuruma herhangi bir kaynak
aktanmı yapılmadığı saptandı.
Oral, Cumhuriyet'in sorusu
üzerine. SSK'nın, vergi iadesi
ödemelerine ilişkin bütün öde-
neklerin fazlasıyla serbest bıra-
kılarak. bu ödeneklerin de
kuruma aktanldığını söyledi.
SSK'nın, 45 günlük maaş
farkı ödemeleri için 680 milyar,
vergi iadesi ödemeleri için de
400 milyar liraya gereksinimı
bulunduğu kaydedildi.
SSK Genel Müdürlüğü de,
maaş farklannın ödenememesi
konusunda dün yaptığı yazılı
açıklamada, ağustos ayı maaş-
lannın zamlı olarak ödendiğini
anımsatarak, şu görüşlere yer
verdi:
"1 Temmuz 1992 tarihinden
itibaren yapılan zamlardan
kaynaklanan, 45 günlük aylık
farklan, kurumun yeterli kay:
nağının bulunmaması ve bu
ödemeler için kurum hesaplan-
na aynca bir kaynak aktanlma-
ması nedeniyie ödenememekte-
dir. Söz konusu farkkr, kurum
hesaplannda yeterli birikim
sağlanması veya ek kaynak bu-
lunmasıyla önümüzdeki hafta-
larda ödenecektir. Ödeme tari-
hi. aynca açıklanacaktır. Öte
yandan, vergi iadesi ödemeleri
de kurumun bankalardaki ver-
gi iadesi hesaplanna yeterli pa-
ranın yaünlması halinde öde-
necektir."
Zraat Bankası Genel Müdü-
rü Coşkun Ulusoy da, Cumhu-
riyet'in sonılan üzerine, kendi-
lerine farklann ödenmesine
ilişkin bir talimat verilmediğini
söyledi. Ulusoy, "Farklara iliş-
kin liste ve para bize geldiğinde,
ödemeyi yapanz" dedi.
Bağ-Kur'da durum
SSK gibi ekonomik sıkıntı
içinde bulunan Bağ-Kur da.
650 bin emeklı, dul ve yetimin,
ikinci yan yıl zammından kay-
naklanan farklannı ödeyemedi.
Bağ-Kur kaynaklan kurumun,
293 milyar liralık maaşlar ile 30
milyar liralık vergi iadesini,
kendi olanaklanyla dün öde-
meye başladığmı bildirdiler.
Aynı kaynaklar, 80 milyar lira-
lık maaş farklannın ise, gerekli
kaynağın sağlanamaması nede-
niyie ödenemediğini, farklann.
ancak gerekli kaynağın bulun-
ması halinde önümüzdeki ta-
rihlerde ödenebileceğini söyle-
diler.
Maliye ve Gümrük Bakan-
lığı'nın. Bağ-Kur'un istediği
200 milyar liralık ek kaynağı da
henüz kuruma vermediği sap-
tandı. Bağ-Kur kaynaklan,
vergi iadesi ödemeleri için iste-
nen bu paranın verilmesı halin-
de, maaş farklannın hemen
ödenebileceğini belirttiler.
Bağ-Kur'un, sigortalılann
prim borçlannın affına ilişkin
getirilen düzenleme ile bugüne
kadar tamamlanan iki taksit
ödemeleri sonucunda, ancak
600 milyon lira tahsil edebildiği
kaydedildi Üçüncü taksit için
tanınan süre de dün akşam so-
na erdi. Kurum kaynaklan,
üçüncü taksitle sağlanacak geli-
rin, çok daha düşük olacağını,
çünkü getirilen düzenlemenin,
ilk iki taksit için, ödenmemeleri
halinde aftan yararlanılama-
ması gibi bir zorunluluk getir-
mesine karşın, diğer iki taksit
için böyle bir koşulu içermedi-
ğini anımsattılar. Bağ-Kur'un
prim alacak miktannın, gecik-
me zammıyla birlikte yaklaşık 5
trilyon olduğu bildırildi.
SHP Genel Sekreteri Cevdet
Selvi de. dün yaptığı yazılı bir
açıklamayla, 2 milyona yakın
esnaf ve sanatkan ilgilendiren
Bağ-Kur'u, üyelerinin sırtına
yük olmaktan kurtarmak ama-
ayla hazırlanan yasa tasansı-
nın mecliste bulunduğunu
anımsatarak, bir an önce yasa-
laşmasmı istedi.
ANAP'tan yapılan açıkla-
mada da koalisyon partilerinin
verdikleri sözleri tutmamaya
devam ettiği belirtildi. ANAP
Genel Merkezi Sosyal İşler
Başkanlığı'ndan yapılan açık-
lamada işçi emeklilerinin, maaş
farklan ödenmeyerek mağ-
dur edildiklen kaydedildi.
Bakanın sözleri
Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanı Mehmet Moğultay, işçi
emeklileriyle dul ve yetimlerin
maaş farklannın ödenmesi ko-
nusuyla ilgili olarak," Bu ay
içinde ödeyeceğiz. Bir kaç gün
içerisinde ödeme gününü belir-
teceğim" dedi.
• Baştarafi 1. Sayfada
bugünlere gelmesine kendi öl-
çümüzde katkıda bulunduk.
Bize reva görülen bu mu ola-
caktı?"
Ziraat Bankası'nın bir şube-
sinde bekleyen Abdül K^raçı-
nar, işçi emeklilerinin ve Bağ-
Kur'lulann zamlı maaş ödeme-
lerinin ertelenmesi konusunda
elindeki elektrik, su, telefon fa-
turalannı göstererek şunlan
söylüyor: "Bunlar ertelennuyor
da bizim paramızı kesiyorlar.
Bunlan nasıl ödeyeceğiz?" Fat-
ma Aslan da dertli: "Zamlan
alamıyoruz. Vergi iadelerini
alamıyoruz. Zaten aldığım 920
bin. odunumu kömürümü al-
mam laam." Müriivvet Temel
de zam farklannı ve iadelerini
alamama gibi bir durumla ilk
kez karşılaştığını söylüyor.
Emekliler bir yandan bir bu-
çuk aylık zam farklannı ve üç
aylık ikramiyelerini alamama-
nın sıkıntısını yaşarken öte yan-
dan da bazı bankalarda işçi
emeklileri ile Bağ-Kur emekli-
lerinin ödemelerinin aynı şube-
den yapılması nedeniyie uzun
süre kuyrukta beklemek zorun-
da kaldılar. Aksaray'daki Va-
kıflar Bankası şubesi önünde de
durum aynı oldu. Banka kapı-
sının önünde biriken işçi ve
Bağ-Kur emeklileri kapılann
açılmasıyla içeriye adeta hü-
cum edince büyük bir kargaşa
yaşandı. Hava Ayhan isimli bir
emekli kadın fenalık geçirdi.
Vakıflar Bankası Aksaray Şu-
besi önünde sabah yediden beri
bekleyen Zühal Yeşilyaprak
haykınyordu: "Benim şikâye-
tim Baba'dap. Hani maaş fark-
lan?" Ayşe Ölçer ise bu karga-
şaya işçi ve Bağ-Kur emeklileri-
nin maaşlannı aynı yerden
almalannın neden olduğunu
belirtiyor ve buna bir çözüm
yolu bulunmasını istiyordu.
Yani yine ayın 15'iydi, yine
emekliler maaş kuyruğ^ında pe-
rişan oldu. Üstelik açıklanma-
sına karşın, zamlı maaşlarını da
alamadılar.
Kızgm güneşin altında 6 sa-
attir bekliyor. Alacağı da 890
bin lira emekli maaşı. Üstelik,
maaş farkı ve vergi iadesi de
ödenmiyor.
Balh Göçmen, eşinden ala-
cağı maaş için gelmiş, ama
umutsuz. Bankanın yanında-
ki bir dükkan kepenginin göl-
gesine oturmuş, şişen ayakla-
nnı dinlendiriyor. Kuyruğu
görünce, 500 bin lira olan
emekli maaşını almaktan
umudu kesmiş:
"Yann geleceğim. Ne yapa-
lım. Başka çare mi varT'diyor.
Bankanın önünde biriken
kalabalık, yorgun, terlemiş ve
öflceli...
Ali Çelik, 9 yıldır aynı eziye-
ti çekiyor. Sabah saat 07.00'de
bankanın önüne geldığini ve
saat 15:00'de hala maaş ala-
madığını anlatan Çelik, "Za-
ten topu topu 1 milyon 300 bin
lira alıyorum. 500 bin lira
elektirik, 200 bin lira da su pa-
rası geldi. Beklemeyip de baş-
ka ne yapacağız?" diye soru-
yor. Çelik, işçi emeklilerinin
maaşlannın Ziraat Bankası'-
nın belli şubelerinden öden-
mesi uygulamasım da eleştire-
rek, maaş ödemelerinin daha
Emekli de banka da sıkıntıda
çok banka şubesi tarafından
yapılmasını öneriyor.
Duran Avan adh emekJi işçi
de, maaşını almanın rahaüı-
ğıyla, fark ve vergi iadesinin
verilmemesinin kızgınlığını
birarada yaşıyor. Avan, hü-
kümetten şikayetci olduğunu
söyleyerek, "6 saattir bekliyo-
nız. Başbakan da, MaÜye
Bakanı da farklar, vergi iade-
leri pazartesi günü ödenecek
diye demeç verdi. BekJiyoruz.
Yok. Banka yetkilileri de bir
açıklama yapmıyor. Devlete
güvenimiz kalmadı"diye ko-
nuşuyor.
• Baştarafi l. Sayfada
"Hazine çeki" uygulaması-
nın tek çare olduğunu savundu-
lar.
SSK, Emekli Sandığı, Bağ-
Kur emeklileri aylıklan
ile devlet memurlan maaşlannın
bankalar aracılığıyla ödenmesi sı-
rasında çıkan aksakJıklar. banka-
lara yöneük eleştirileri artürdı.
Geçen hafta sonu, ban-
ka önlerinde memurlann oluş-
turduklan kuyruklara, dün de
SSK ve Bağ-Kur emeklileri ek-
lendi.
Hafta sonu, bankalann oto-
matik veznelerinden maaşlannı
çekmeye çalışan çok sayıda me-
mur, elektronik sistemlerin an-
zalanması, paralanrun tüken-
mesi gibi aksaklıklarla karşılaş-
tılar. Gece geç saatlerde
kuyruğa giren ve saatlerce bek-
ledikten sonra aylıklannı alabi-
len emekli yurttaşlar da. işlem-
lerin hızlı yapılmamasından
şikayetci oldular.
Cumhuriyet'in konuya iliş-
kin sorulannı yanıtlayan Ziraat
Bankası Genel Müdürü Coş-
kun Ulusoy, maaş ödemelerin-
de ATM'lerin kullamlmasının
yanlış olduğunu savunarak,
"Bu makıneten kullanmakta ga-
ye, yüksek miktarlarda ödeme
yapmak değildir" dedi. Diğer ül-
kelerde kullanılan ATM sistemle-
rinin acil nakit gereksinmeleri için
''üdnıldığını belriten Ulusoy,
şöylededi:
"ATM ler, anzi tabir edilen
durumlar içindir. Yani, önce-
den beklenmeyen, düşünülme-
yen harcamalair içindir. Dünya-
daki uygulama bÖyledir. Zaten
makinenin arkasında, para ko-
yulan kutunun boyutu da buna
göre planlanmışür. Bu makine-
ler maaş odeme makineleri
değildir. Bu nedenle, çeşitli ak-
samalar olması doğaldır."
Ulusoy. çek, kredi kartı gibi
kaydi para kullanımının artma-
sıyla, sorunun hafifleyeceğini
kaydederek/'Herkes maaşının
tamamını aynı gün çekmek iste-
mezse, sistemde aksama ol-
maz" dedi. Ulusoy, yıl sonuna
kadar ATM sisteminin 1000
makinelik bir kapasiteye ulaşa-
cağını bildirerek, böylece soru-
nun biraz olsun azaltılacağmı
ifade etti.
İş Bankası'nın yaptığı maaş
ödemelerinde önemli bir sorun
çıkmadığıru. her gün 24 saat bo-
yunca bütün bankamatıklerin
bir merkezden izlendiği ve ak-
saklıklara hemen müdahale
edildiğini bildiren yetkililer, ha-
len 501 makineyle hizmet veril-
diğini, bu sayıyı artürmayı amaç-
ladıklannı kaydettiler.
Vakıfbank Genel Müdür
Yardımcısı Fehmi Gültekin,
Cumhuriyet'in sorulannı yanıt-
larken, maaş ödemesinde bü-
yük sıkıntılarla karşılaştıklannı
belirterek, "Banka olarak. ban-
ka personeli olarak, her aybaşı
karşılaşılan bu maaş ödeme sı-
kıntısının altında eziliyoruz"
dedi. Yaklaşık 650 bin kişinin
maaşlanrun ödenmesine aracı-
lık yapuklannı belirten Gülte-
kin, Vakıfbank olarak ellerin-
den geleni yaptıklannı söyledi.
Gültekin, şöyle devam etti:
"Vatandaş aynı gün bütün
parasını almak istiyor. Yani,
300 kişiye maaş ödenecek şekil-
de ayarlanan makinelerden
1000 kişi maaş almak isteyince
aksaklıklar başbyor. Bütün
şartlan zorladığımız halde, izdi-
ham oluyor."
EmeklÖerin ayhklannı al-
mak için saatlerce kuyrukta
beklemesini önlemek amacıyla
"Hazine çeki" uygulaması öne-
ren bazı bankaalar, düşüncele-
rini şöyle özetlediler:
"Emekli yurttaşlanmız,
ATM'leri genellikle kullanamı-
yor. Gerçi, isteyen emeklimizin
maaşı, açtıracağı ATM hesabı-
na geçirilebiliyor. Ancak, bu-
nun genel bir uygulama olrnası-
nın birçok sakıncası var.
Emekülerimizi bu çileden kur-
tarmanın yolu, bizce Hazine
çeki uygulamasıdır. Çeşitli ül-
kelerde yapılan bu uygulamay-
la, emeklilerimize, Hazine çeki
verilecektir. Bu çek, para gibi
kullanılabilecektir. Tüm işyer-
lerinde, her yende kabul edihne-
si zorunlu olan bu çeklerin,
üstü, nakit olarak venlecektir."