Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
26TEMMUZ1992PAZAR CUMHURİYET SAYFA
HABERLEREV DEVAMI 17
OLAYLARIN
ARDENDAKI
GERÇEK
• Baştarafi 1. Sayfaaa
Dünkü açılış töreninde göz-
lemcilerin belirttiklerine göre bir
"mutiu olay" daha yaşandı;
Türkiye'nin Cumhurbaşkam ile
Başbakam öpüştüler. Ne var ki
ikisi arasındakı sorun, öpüsmey-
le çözümlenecek gibi değildir;
bir anayasa davasıdır. Sayın
özal'ın anayasa sınırlanna çe-
kilip çekilmeyeceği önümüzde-
ki günlerde belli olacaktır; şim-
diden bir karara varmak için er-
ken sayılmahdır.
GAP töreni, sorunlarla yük-
lü Türkiye'de yüzlerimizi güldü-
recek, geleceğe umutla bakma-
mızı sağlayacak bir olay niteli-
ğindedir. Bu kadar büyük bir
proje, Başbakanın dediği gibi
hükümetleri aşan bir boyut ta-
şımaktadır. Yukarda söylediği-
miz gibi, GAP'h toplumsal ve
insani boyutlanyla da ele alarak
değerlendirmeye çalısmak, böl-
gedeki ağır havayı dağıtmak ve
yoğun sıkıntılan gidermek bakı-
mından tamamlayıcı bir etken
olacaktır. Koalisyon hükümeti-
nin olayın bu yanını gözeteceği-
ni samyoruz.
GAP, insan ile doğa çelişki-
sinde, bilim ve teknolojiyi kul-
lanan insanm doğayı denetime
alma yolunda gerçekleştirdiği
bir atılımdır. Türkiye'nin coğ-
rafyasında bir değişim söz ko-
nusudur; haritalanmıza yansı-
yan bir gelişme gündemdedir.
Bütün bünlann toplumsal ürün-
lerini derleyeceğimiz günler uzak
sayılmamalıdır; Türkiye'nin
21'inci yûzyıla havrlığında
GAP'ın payı büyük olacaktır.
NOTLAR
'Görkemli
tören'de
kargaşa
DOĞAN AKIN
ŞANLJURFA - Atatürk Ba-
rajı'mn açıhşı için planlanan
"görkemli tören", organizas-
yon bozukluğu ve kargaşayla
geçti. Gösteriler için, Fransız
"H.T. Concept" fırmasıyla 116
bin dolara (yaklaşık 820 milyon
lira) anlaşümış olunmasına kar-
şın, aşın sıcak nedeniyle uçuru-
lamayan helyum gazı doldurul-
muş 2 bin balon, şirketin elinde
kaldı.
• tnsan taşıyan iki Mongol-
fıer balonu da yine sıcak nede-
niyle havalandınlamamış, dev-
reye giren türbinlerin önünde
kalakalmıştı. Barajın kaya dol-
gü gövdesi üzerinde gerçekleşti-
rileceği açıklanan "kayak gös-
terisi" ise hiç yapılmadı. Bara-
jın ûzerinden "el planörü"
denilen delta uçaklanyla kendi-
lerini aşağıya bırakan 2 sporcu-
dan birisi, havalandıktan sonra
tribünlere çakılırken, protokol
sırasına doğru süratle inen diğe-
ri, Cumhurbaşkam özal ile
Başbakan Demirel ve yanında-
kileri ıskaladı. 2 sporcunun
uçarken kırmızı-beyaz renkler-
le yapacaklan açıklanan du-
man gösterisi de gerçekleştirile-
medi. Sonuçta, "H.T. Con-
cept" balonlan uçuramamışü,
ama devletin yaklaşık 1 milyar
lirası sıradan bir su gösterisi ve
"güneş altında atılan" havai fi-
şekler için Fransızlara uçurul-
muştu! Basm çadınndaki bir
Yunan gazeteci, en az 45 dere-
celik bir ısı yayan parlak güneş
altında havai fışek atılmasına
akıl erdirememiş olmalı ki, "Bir
an PKK saldırdı sandım" diye,
endişesini dile getirdi!
# 1 5 milyar lira dolayında
harcama yapümasına karşın,
açüış töreni tam bir kargaşaya
sahne oldu. Tören alanında
ANAP Genel Başkam Mesut
Yürnaz'ın yamndaki yerini
ararken Özallar'ın önündeki
sehpaya.çarpari Başbakan Yar-
duncısı İnönü, su dolu sürahiyi
devirmeden sehpayı sıyırdı, an-
cak kargaşa nedeniyle, kendisi-
ne aynlan yerden farklı bir.yere
oturmak zorunda kaldı. Özal-
lar'ın önündeki sürahi, biraz-
dan Devlet Bakam Tansu Çil-
ler'in elinden kurtulamayacak-
ü. Yerini ararken aynı sehpaya,
Inönü'den daha esaslı carpan
Çiller, su dolu sürahiyi devir-
miş, kazayı önlemek için ham-
tede bulunan özal başanlı
olamayınca, biraz ıslanmaktan
kurtulamarmştı!
• Tören için Türk Hava
Yollan yeterli sayıda uçak vere-
meyince, Rusya'dan "Tupolev-
124" tipi 3 uçak kiralandı.
Farkh bir kültürü solurken
"bulantı" geciren yolculan,
Green-Air hostesleri yaüşür-
maya çalıştılar:
"Çok üzgünüz. Uçağın içine
3 tane fresh-air sıkmamıza rağ-
men kokuyu gideremedik!"
GAP'ın önce ışığı geldi
KEMALİZMİN
DRAMI
Vedat Nedim Tör
1 bası 10.000 Ura (KDV içinde)
Çağdas Yayınlan Türkocağı
Cad. 39-41 Cağaloğlu-lstanbul
Ödcmeii göMtcrilmcz.
• Baştarafi 1. Sayfaaa
töreninde biraraya gelen Cum-
hurbaşkam Turgut Özal ile
Başbakan Süleyman Demirel,
birbirlerine soğuk davrandılar.
Atatürk Barajı'mn hizmete gi-
ren türbinlerinin karşısında
oluşturulan bin 300 kişilik plat-
formda ilk olarak bazı bakan-
lar, milletvekilleri, üst düzey
bürokratlar ve davetliler yerle-
rini aldılar. Daha sonra tören
alamna eski Cumhurbaşkam
Kenan Evren ile Genelkurmay
Başkanı Orgeneral Doğan Gü-
reş geldiler. Evren ile Güreş,
tören saatine kadar yaklaşık 30
dakika sohbet ettiler. Devlet
Bakam ve Hükümet Şözcüsü
Akm Gönen de Evren'in yanı-
na gelerek, "Hoşgelmişsiniz
paşam" dedi. Ulaşürma Baka-
nı Yaşar Topçu'nun yerine ge-
çerken Evren'le tokalaşmaması
dikkat çekti. Evren ile Güreş'in
bulunduSu platformun arka-
sında Jandarma Genel Komu-
tanı Orgeneral Eşref Bitlis ile
Kara Kuvvetleri Komutanı Or-
general Muhittin Fisunoğlu
yerlerini aldılar.
Bu arada yandaki platform-
da, MÇP Genel Başkam Alpas-
lan Türkeş, eski Başbakanlar-
dan Yıldınm AJcbulut ve bazı
bakanlar da yerlerini aldılar.
Cumhurbaşkam özal ile
Başbakan Demirel, saat 13.00
sıralannda Şanlıurfa'dan heli-
kopterle Atatürk Barajı'na gel-
diler. Özal ve Demirel burada
yaklaşık 20 dakika sohbet etti-
ler. Eşi Semra özal'la Saat 13.
35'de tören alamna gelen Özal,
bakanlar, Kenan Evren ve Do-
ğan Güreş'le tokalaşüktan son-
ra yerine oturdu. özal, kendisi-
ne yerini göstermeye çalısan
bayan protokol görevlisine,
"Göster bakalım" dedi. Tören
alanında yerini ilk alanlar ara-
sında bulunan ANAP Genel
Başkam Mesut Yılmaz, Özal-
lar'ın yamna gidip, tokalaşa-
rak, "Naalsınız?"diye sormak-
la yeündi. Özal'dan 5 dakika
sonra TBMM Başkam Hüsa-
mettin Cindoruk ile Başbakan
Süleyman Demirel tören alam-
na geldiler. Bazı bakanlarla
tokalaşan Demirerin gelişi sıra-
sında partililer kendisine sevgi
gösterisinde bulundular. Demi-
rel'in yerine otururken, Özal ile
tokalaşmaması dikkat çekti.
Demirel'den sonra partililerin
alkışlan arasında tören alamna
gelen Devlet Bakam ve Başba-
kan Yardımcısı Erdal İnönü de
hiç kimseyle tokalaşmadan
özallar'ın önünden gecerek
kendisine yer aradı. Yoğun iz-
diham nedeniyle yerini bulama-
yan İnönü, başka bir yere otur-
du.
Yaklaşık 15 milyar lira har-
candığı bildirilen açılış töreni,
yoğun izdiham nedeniyle bü-
yük bir kargaşaya sahne oldu.
Gösterilerin başlamasmdan
GAP'ın açılışında gerçekleştirilen sıradan su gösterisi fazla ilgi görmedi.
verimlilik artışıyla refah yarata- Konuşmasına, "45 derece oldu-
rak bölgede huzurun sağlan- ğu kesin olan bu temmuz güne-
katkıda bulunacağım
hemen önce tören alamna gelen
Bulgaristan Başbakam Philip-
pe Dimitrov, Özallar'ı farket-
meden, Demirel'le tokalaşarak,
yerine oturdu. Özal'ın bir süre
önüne eğilip, gülümseyerek
baküğı Dimitrov, Demirel'le
sohbete başladı. Cindoruk ile
Demirel arasında oturan Dı-
mitrov daha sonra farkettiği
Ozal ile tokalaşarak, kısa bir
süre konuştu.
Daha sonra saat 14.00 sırala-
nnda, Isüklal Marşı'mn okun-
masının ardmdan, gösterilere
geçildi. Özal ve Demirel, İsük-
lal Marşı'm okuyan tören kıta-
sına eşlik etüler. Tören platfor-
munun önüne Atatürk Barajı'-
na 2 ürla geürilen çiçekler
kondu. Törene kaülan yurttaş-
lar taşıdıklan pankartlarda iş-
sizliğin önlenmesi, beldelerinin
üçe, ilçelerinin de il yapılması is-
teklerim dile geürdiler.
Akbulut, GAP'a en büyük
katkıyı ANAP'm sağladığım
öne sürdü. Akbulut, Cumhuri-
yet'e yaptığı açıklamada
"memnuniyeümizden mütevel-
lit fazla birşey söyleyemiyoruz.
Milleümizin eseri olarak telak-
ki ediyoruz. Partimizin daha
büyük ölçüde katkısı var. Ama
bu övünç kaynağı esere emeği
geçenlerin hepsini kutluyoruz"
dedi. Akbulut, "Organizasyo-
nu nasıl buldunuz?" sorusuna,
"Daha iyi olabilirdi. GönüJ is-
terdi ki daha güzel olsun. Ama
bu güzel eserin açılışında bazı
noktalan gönnemek lazım" ya-
nıünı verdi.
MÇP lideri Alpaslan Türkeş
masına
söyledi. Türkeş, GAP'ın olum-
lu etkilerinin komşu ülkelere de
yansıyacağmı söyledi.
İnönü: GAP ulusun eseri
Gösterilerden sonra konuş-
malara geçildi. Bayındırbk ve
Iskan Bakanı Onur Kumbara-
cıbaşı, projeyle ilgili bilgiler ver-
diği konuşmasında, " GAP ile
gelen zenginliklerden, bütün in-
sanlanmızın adaletli bir şekilde
yararlanması en büyük çaba-
mızdır"dedi. Devlet Bakam
ömer Barutçu da hedeflerinin
400 bin hektarhk alanı sulamak
ve 27 milyon kilovat elektrik
üretmek olduğunu söyledi.
İnönü de konuşmasında
GAP'ın tek bir iktidann değil
Cumhuriyet rejimi ve ulusun
eseri olduğunu söyledi." En pa-
halı enerii olmayan eneriidir"
diyen İnönü, Atatürk Barajının
enerji üretimınin yanısıra bü-
yük bir sulama hizrneti görece-
ğini söyledi. tnönü, Atatürk
Barajı'mn açıhşı sırasında hükü-
met te bulunmaktan büyük bir
gurur duyduğunu vurguladığı
konuşmasmı, "açılış töremnde
geleceğın heyacamm duyma-
mak mümkün değü" sözleriyle
noktaladı.
înönü'den sonra davetlilerin
alkışlan arasında Demirel kür-
süye geldi. Demirel kürsüye ge-Ç de p ş y g y g
de Cumhuriyet'in sorulannı ya- lirken, Cumhurbaşkam Özal'ın
mtlarken GAP'ın istihdam ve da alkışlaması dikkat çekti.
şinin altında bugün şenlık var.
Ülkemizın şanına, şanlı Ata-
türk'ün şanına layık bir büyük
eser meydana getirilmiştir" söz-
leriyle başlayan Demirel, bara-
jın yapımına katkıda bulunan
bütün kişiler ve kuruluşlar ile
hükümetlere minnet ve şükran
duyduklannı söyledi. GAP için
yaklaşık 609 trilyon lira daha
harcanacağım, diğer bütün üni-
telerin de devreye gireceğini an-
latan Demirel, " Hükümetler
bugün vardır yann yoktur.
Ama bu büyük proje millete.
devlete mal olmuştur. Bayramı-
nız kutlu olsun"diye konuştu.
Demirel çok kısa tuttuğu dik-
kat çeken konuşmasım şöyle
tamamladı:
" Türkiye büyüktür, büyük
kalmaya devam edecektir. Tür-
kiye bütündür, bütün kalmaya
devam edecektir. Her şey daha
güzel olacaktır. Yeter kı biz bir-
birimize inanalım, güvenelim."
Özal: Amerika'yı
görünce ayaklanmız yere
bastı
Kürsüye en son gelen Cum-
hurbaşkam Özal'ı kürsüye geli-
şi sırasında Demirel de alkaşla-
dı. Atatürk barajımn TürViye
için bir sembol olduğunu vur-
gulayan Özal, kendi kuşağmın
Cumhuriyet dönemınde , " Bir
Türk dünyaya bedeldir" sözle-
riyle yetişüğini anlatü. özal,
konuşmasım şöyle sürdürdü:
" Ümversite yıllanrmzdan
sonra hayata başladığnnız za-
man, yavaş yavaş dünya hak-
kında bilgiler edindik. Ben şah-
sen 1952 senesinde Amerika'ya
Açılışa katılan yabana konuklar ve gazetecilerin görüşleri
Etkileyici ve sorunluKÜRŞATAKYOL
ŞANLIURFA - Güneydoğu
Anadolu Projesi'nin (GAP)
en büyük ünitesi Atatürk Ba-
rajı'mn iki ünitesinin açılışını
izleyen yabancı konuklar ve
gazeteciler, GAP'ın gör' -mli
ve etkileyici olduğu konusun-
da fıkirbirliği içmde olmakla
birlikte, ileri aşamada bölgede
uluslararası sorunlara yol
acabileceğini vurguladılar.
Atatürk Barajı'mn açılış tö-
reni çok sayıda yabana devlet
adamı, büyükelçi ye gazeteci
tarafından izlendi. Konuk
devlet adamlan arasında Ka-
zakistan Devlet Başkam Nur-
sultan Nazarbayev ve Make-
donya Cumhurbaşkam Kiro
Gligorov'un yanı sıra Bulga-
ristan Başbakam Philip Di-
mitrov, Urdün Başbakam
Şerif Zeid Bin Şakir, Gürcis-
tan Başbakam Tengiz Sigva,
Kırgızistan Başbakam Tur-
sunbek Çingişev, özbekistan
Başbakam Mutalov, İslam
Konferansı örgütü (ÎKÖ) Ge-
nel Sekreter Yardıması İbra-
him Salih Bekir, Azerbaycan
Meclis Başkam Isa Kambe-
rov, Suriye Sulama Bakam
Abdurrahman El Madani,
Fransa Dış Ticaret Bakam
Bruno Derienx, Ermenistan
Enerji Bakam Sebuh Taşçıyan
yer aldılar. Arnavutluk törene
Dışişleri Bakanı Alfred Serre-
qi Ûe katılırken, Romanya,
Umman, Bahreyn ve Pakistan
enerji ve su bakanlan tarafın-
dan temsil edildiler. Törene
hükümet temsilcisi gönderme-
yen pek çok ülke büyükelçi
düzeyinde temsil edildi. Ko-
nuk diplomatlar arasında,
GAP'ın açılış törenine çağnl-
maması yolunda Ankara'daki
Arap ülkeleri temsilcilerinin
hukümete baskı yaptıklan yö-
nünde söylentiler olan Israiî'in
Ankara Büyükelçisi Uri Gor-
don'un da yer aldığı görüldü.
Komşu ülkelerden Yunanis-
tan ve îran da törende büyü-
kelçi düzeyinde temsil edildi-
ler.
Atatürk Barajı'mn sulayacagı alanlar g
gönderildim. Tabii Amerikayı
gördükten sonra ayaklanmız
bir parça yere değdi. O eski gü-
venli günlerimizi bir nevi yıkılır
gördük. Içimize bir eziklik gel-
di. Bu eziklik asünda Osmanlı-
nın Viyana'dan bu tarafa 300
senelik eziküğiydi. Hırslandık,
çahştık. Bizim neslimiz çok ça-
lıştı. Bizden sonraki nesiller de
çahştı."
Türkiye'de 140'ın üzerinde ba-
raj bulunduğunu belirten Özal
"Bu baraj bizim ezikliğimizin
bittiği, Batı karşısında yenik
düştüğümüz yıllann arük tari-
ne kanştığı çok önemli bir sem-
bol eserdir" diye konuştu.
"21. asır Allahın izniyle
Türklerin asn olacakür" diyen
Özal, Atatürk Barajımn birlik
ve beraberliğm de bir sembolü
olduğunu vurguladı. Inönü'-
nün elektrik enerjisinin, fıyatın-
dan daha önemli olduğu görü-
şüne katıldığım kaydeden özal,
1995'e kadar yeni tesislerin dev-
reye sokulmaması halinde ener-
ji sıkınüsı cekileceğini vurgu-
layarak, " Geliniz Türkiye'yi
yeniden enerjisiz bırakmaya-
Lm. Hep beraber, bundan son-
ra da daha büyük eserleri
yapma Türkiye Cumhuriyetine
nasip oiacakur" dedi. Konuş-
masından sonra özal'ı töreni
izleyen yurttaşlann alkışlama-
ması dikkat çekti. Özal, saat
15.20'de konuşma kürsüsünde-
ki düğmeye basarak Atatürk
Barajım hizmete açtı. Daha
sonra klasik müzik yayım eşli-
ğinde el planörü denilen delta
uçaklan ile barajın ûzerinden
uçan iki sporcudan binsi Özal
ile Demirel'in de bulunduğu
platformun önüne inmeyi ba-
şardı. Törenden sonra Başba-
kan Demirel ve yanlanna yayı-
na gelerek kendilerini kutlayan
milletvekilleri ve partililer, Özal
ile tokalaşmadılar. Tören biti-
minde Özal ile Demirel öpüştü-
ler. Demirel makam arabasına
konuklanyla birlikre binerken
Özallar el ele tören alanından
aynldılar.
GÖZLEM
UĞUR MUMCU
• Baştarafi 1. Sayfada
Türkiye, "7974 Kıbrıs Barış Harekâtı" ile Amerita'nın
istekleri dışına çıkmış ve bu harekâttan sonra ABO, Tür-
kiye üzerine silah ambargoları koymuş, Türkiye'yi eko-
nomik baskı altında tutmuştu.
Ermeni ASALA terörü de 1975 yılından 1982 yılma ka-
dar NATO başkentlerinde örgütlenmişti. Aynı dönemde,
onda dokuzu NATO ülkelerinde üretilen silah ve mermi
Türkiye'ye sokularak terör eylemleri tırmandırılmıştı.
Bugün, PKK örgütü, başta Almanya olmak üzere Batı
Avrupa ülkelerinde örgütleniyor ve Türkiye'ye yöneiik st-
lahlı eylemler, Almanya'nın Köln kentinde PKK tarafın-
dan yayımlanan "Serxwebun" gibi gazetelerde açıkça
savunuluyor!
Kıbrıs sorunu nasıl çözülürse çözülsün, yakında Türki-
ye ve Yunanistan arasında "kıta sahanlığı sorunu ' çıka-
cakbr.
Kıbrıs, Türk-Yunan uyuşmazlığını oluşturan konular-
dan yalnızca bir tanesidir. Çıkacak yeni uyuşmazlıklarda,
hiç şüphe yok, ABD ve Batılı ülkeler Yunan tezlerini des-
tekleyecekterdir.
İslam konferanslarına karşın bir tek İslam ülkesi, BM'-
de Kıbrıs sorununda Türkiye'den yana tavır almış değil-
dir!
Ortadogu haritası, 1. Dünya Savaşı'ridan sonra kum
üzerinde pergel ile çizilmisti. Soğuk savaş yıllarındaki
Beyaz Saray-Kremlin çekişmesi ve Mısır'da başlayıp
Irak ve Suriye'de esen "Arap milliyetçiliği rüzgârlan" Orta-
doğu'nun siyasal haritasını değiştirmişti.
Amerika, Örtadoğu petrollerinde kesin söz sahibi ol-
mak istiyor.
Körfez savaşıyla Kuzey Irak'ta doğan otorite boşluğu
ve bu boşluğun "Çekiç Güç'"ün koruması altında Kürt
devleti ile doldurulması ve Saddam'ı devirmek için Irak'a
karşı girişilen yeni savaş hazırlıkları, petrol savaşının
birbirinden ayrılmaz cepheleridir.
Kuzey Irak'ta Celal Talabani ve Mesut Barzani'nin
ABD tarafından desteklenmeleri, Türkler ile KürOerin bir
federasyon çatısı altında toplanma düşleri ve önceki gün
Celal Talabani'nin "Türkiye ile birleşeceklerini" ve "Mu-
sul'u Türkiye'ye vereceklerini" açıklaması aynı strateji-
nin birbirini izleyen adımlarıdır.
Talabani'nin bugüne kadar işbirliği yapmadığı örgüt,
parti ve devlet kalmamıştır. Molla Mustafa Barzani ile
Barzani'ye karşı Baas rejimi ile Türkiye'ye karşı PKK ile
ve şimdi de PKK'ya karşı Türkiye ile!
Talabani, Amerika'nın, Ortadoğudaki piyonlanndan
biridir.
Böyle hiç de güven vermeyen bir geçmişe sahip olan
Talabani' nin ipi ile Türkiye, Ortadoğu'nun karanlık kuyu.
larına nasıl inebilir?
Talabani'nin, yarın kiminle, ne için işbirliği yapacağı
bugünden kestirilebilir mi?
Türkiye, bir yandan Kıbrıs kıskacı ile sıkıştırılırken bir
yandan PKK terörü ile kanlı bir sürece sokuluyor; bunlar
yetmezmiş gibi hemen sınırlarının ötesindeki Azeri-
Ermeni çatışmasının içine çekilmek isteniyor.
Saddam, acımasız bir diktatör olabilir. Saddam'ın acı-
masız bir diktatör olması, Irak'ın toprak bütünlüğünün
işgallerle yok edilmesi, Saddam'ın Batılı gizli istihbarat
örgütleri tarafından suikast yapılarak öldürülmesini ge-
rektirmez.
* Birleşmiş Milletler Anayasası, her devletin toprak gü-
venliğini güvence altına alır.
Istenmeyen rejimlerin suikast ve darbeyle devrilmele-
ri, ABD'nin, -iran'da Musaddık, Şili'de Allende olayların-
da görüldüğü gibi- bir devlet siyaseti olabilir. Ancak
özgür Batı dünyasının bu kanlı diplomasiye ve bu "covert
action" adı verilen karanlık eylemlere araç olmama»
gerekir.
Bu yol açılırsa, dünya, yepyeni ve sonu kestirilmez bir
suikast, terör ve darbe dönemine girer.
Bugün Saddam'a, yarın bir başkasına!
Kaldı ki Irak ile aramızda imzalanan 5 Haziran 1926
günlü anlaşmanın 12. maddesi, Türkiye'nin kendi uyru-
ğundaki aşiret ve şeyhlerle siyasal ilişki kurmalarını bile
yasaklıyor; Türkiye ve Irak arasında 29 Mart 1946 günlü
anlaşma da aynı ilkeleri içeriyor.
Talabani, şimdi de Türkiye'ye Musul'u sunuyor!
Türkiye, doğan bu boşlukta Musul ve Kerkük'ü kendi
askeri gücüyle de alabilir. Ama düşününüz, Olağanüstü
Hal Bölgesi'nde güvenliği sağlayamayan Türkiye, bu
bölgenin iki buçuk katı olan Musul ve Kerkük'te bu gü-
venliği nasıl sağlayacaktır?
Türkiye, bu siyasetle ABD markalı mayınlarla döşen-
miş bir mayın tarlasına doğru hızla sürükleniyor.
Demirel GAP'a iıııza attı
Baüh bir diplomat, GAP'ın
ileri aşamada Ortadoğu'da
bölgesel su sorununa yol aç-
masımn, Ankara'mn izleyece-
ği politikalara bağlı olduğunu
belırtti. GAP'ın dışandan çok
etkileyici bir görünüme sahip
olduğunu vurgulayan diplo-
mat. projenin özellikle Tür-
kiye'nin Güneydoğu Anadolu
Bölgesi'nin gönenci için çok
önemli olduğunu söyledi. Ba-
tıb diplomat, GAP'ın yalnızca
Türkiye için değil diğer bölge
ülkeleri için de yararlı bir pro-
je olduğunu belirtti. Bununla
birlikte bölgede su sorunlan
çıkıp çıkmayacağı konusunda
Ankara'mn tutumunun belir-
leyici olacağını vurguladı.
Diplomat, "Eğer Ankara su-
yun başına oturup diğer ülke-
lere düzenli su akişı saglamaz-
sa, yani adaletli bir paylaşıma
gitmezse sorun çıkması kaçı-
nılmazdır" dedi.
Bir Batılı gazeteci de,
GAP'a kendi ülkesinden bak-
tığmda üç önemli unsurla kar-
şılaştığını belirtti. Bunlar ara-
sında başta su unsuru olduğu-
nu belirten gazeteci, sanayinin
gelişmesinin ve bununla bağ-
lanülı olarak Güneydoğu
Anadolu Bölgesi'ndeki gerili-
min diğer unsurlar olduğunu
söyledi. Gazetecı, GAP'ın Gü-
neydoğu Anadolu Bölgesi'ne
getireceği endüstriyel gelişi-
min, bölgedeki halk ile devlet
arasında yaşanan gerilimi
azaltmaya yararh olacağını
belirtti. Gazeteci, GAP'ın Or-
tadoğu'da bir savaşa yol aça-
bıleceği yolundaki görüşlere
kaulmadığım belirterek "An-
cak şimdi Türkiye'ye banşı
koruma yolunda büyük so-
rumluluk düşüyor" dedi.
Törene katılan Arap ülkcle-
n dıplomatlannın ve gazeteci-
lenn ise GAP'ın Ortadoğu'ya
getirecekleri konusunda kö-
tümser olduklan gözlendi.
GAP'ın Türkiye için oldukça
önemli bir proje olduğu ve bu-
lunduğu bölgeye zenginlik ge-
tireceğini belirtmekle birlikte
Ortadoğu'daki dış politika
arenasında büyük sıkıntılara
yol açacağını söylediler. Tür-
kiye'ye komşu olmayan' bir
ülkenin diplomatı "GAP, ılen
aşamada bölgede önemli bir
gerginlığe yol acar mıT' soru-
suna, "Kuşkusuz. Yalnızca
• Baştarafi 1. Sayfaaa
türlü ulaşamıyorlardı. Daha ön-
ceden yapılan acıklamaya göre
tören alanına geten >iirttaşlara on
bin şemsıye dağıülâcaktı. Ancak
güvenlik önlemferi ve ulaşım ak-
^aklıklan nedeniyle tören alamna
gelen yurttaş sayısı on binin çok
uzağındaydı.
Protokole aynlan bölümde de
büyük bir kargaşa yaşanıyordu.
Getirilen yüzlerce gazeteci ve foto
muhabiri özellikle Cumhurbaş-
kanı Özal üe Başbakan Demirel'-
in ilk karşüaşüklan anı el akışıp
akışmayacaklannı görmek. gö-
rüntülernek istı\orlardı.
7. Cumhurbaşkam Kenan Ev-
ren, " Sade bir \atandaş" gibi ge-
Bp yerleşmişti protokolde kendisi-
ne aynlan yere. Özal ve Demirel
gelince ortalık birden hareketlen-
di. Alkışkr, itişmeler. kakışmalar.
..Yere düşen gazeteciler...
Görüntü insana tam " Hey gidi
gunler hey" dedirtecek türdendi.
3 Kasım 1983...Gelişi ve gidişi
dün hiçbir kıpırdanmaya yol aç-
mayan Cumhurbaşkanı Kenan
Evren, Atatürk Barajı'nın temeli-
niatmışu
.. 7 Temmuz 1987...Başbakan
Özal, bakanlar, millet\ekiileri ve
yüzlerce bürokratı ile yaptığı
"GAP çıkarmasında" muhalefeti
"Hayalleri bile yetmez" diye eleş-
tiriyordu.
25 Temmuz 1992...Yani dün.
mine göre " Zirvede özlenen gö-
rüntü"ydü. Tribünde herkes var-
dı. Özal, Demirel, İnönü, Ydmaz,
Türkeş...Tören alanında ise ço-
ğunluğunu Urfalılann ve Adıya-
manlı'lann oluşturduğu bır kâla-
bahk vardı: Elfennde de pankart-
lar:
" Viranşehir il olmayı bekle-
mekten usandı ."
" Sıverekliler ıl olma emirlennı-
a beklıyoıiar."
" Kahta'ya rafineri istiyoruz"
Birdenbire bir patlama oldu.
Yöre halkı bu tür gürültülere alış-
kındı ama gelen konuklar" Yok-
sa baskın mı var " telaşı\ la ayağa
firiadı. Yöre halkının ahşkın oldu-
ğu ses bombası ile başlayan tören
. ahşkın obnadığı bir sesle sürdü.
Ses yükselticilerden Bach'ın müzi-
ği Harran Ovası'na yayılıyor. fıs-
kiyeden sular fişkınyordu. Kimı-
ne göre bu gösteri ile bölge halkı-
na şu mesaj veriliyordu :
- Aslında Atatürk Barajı sula-
hem de ihalesiz venlmesıne kızı-
yorlardı:
- Az daha DSİ flamalannı as-
mayacaklardı. İtış kakış asürdık.
On bin tane kokart yapürmışlar
bizim kokartlan kullanrnak iste-
mediler. Israr edince onlann yap-
tırdığı on bin kokart imha edildi
ancak parası şirkete ödendi. Biz
bu zamana kadar sekiz tören dü-
zenkdik. Deneyimimiz vardı. Bi-
ze bıraksalardı böyle 15-20 milya-
ra değü 5 milyara halkderdik.
ANAP Şanhurta ıl başkanhğı
da tören için bunca para harcan-
masına kızmıştı. Tören alanında
dağntıklan büdiride ANAP'lılar
dün harcanan para ile neter yapı-
labileceğini sırahyorlardı.
-110 köye ılkokul
- 750 kilometrelik köy yolunun
asfaltlanmaa.
-3OOeryataklı5hastane
- Yılda 650 su kuyusu açabfle-
oek iş makinea.
Evet GAP'ın en gözde yaünmı
ma amaçlı. Ama şımdilik elektrik Atatürk Barajı dün " İlk meyve"-
üretti. Tüneller tamamlanmadığı sini elektrik olarak verdi. Har-
için Harran'asu veremedik. Yıllar
sonra vereceğimiz suvoın nasıl bir
şey olduğunu görün bari.
Cemal Reşit Re> , Adnan Say-
gun'un müzıklen eşliğinde patla-
yan havai fışeklerin ışıklan gü-
neşin parlak görüntüsünde yit-
ti. Göriinen sadece dumanlar ol-
du.
Uçan balonun "Katibım" şar-
ranlılar barajdaki suya baktık-
ça "Ne çok kullanılacak suyu-
muz var" diye övünebilecekler.
Ancak o suyu kullanamayacak
durumdalar.
Harcanan o kadar paraya değ-
di mi dersiniz; bunun yanıtı evet
değdi olabüir. Hiç değüse proto-
kolde oturan 7.Cumhurbaskanı
Evren'i 8.Cumhurbaşkanı özal'ı
«....^u
Özal'ı Şanlıurfa Havaalanı'nda kısı eşliğinde yerden 15-20 metre ve Başbakan Demirel'i yanyana
gerginliğe değil, savaşa da'yoî
V a l i
^ y
a n m d a k
i
b i r
^ Ç k i ?
k a r
" yüksehp vükselip her defasında görüp Atatürk Barajı'mn yaptm
açabilir. Önünîüzdekı 10 yıl şılıyordu. Ancak Özal'a göre "Ha- neden; toprağaj^kıldığı bir türlü sürecı olan 83'ten bu yana " Kim-
içinde bu nedenle bir
patlaması kaçınılmaz
lir" sözlenyle yamt verdi
yıi
savaş
olabi-
ÇAĞEVINTAMĞI
ÜÇYAZAR
Hikmet Çetinkaya
2. bası 10.000 lira (KDV içinde)
Çağdaş Yayınlan Türkocağı
Cad. 39-41 Cağaloğlu-İstanbul
Ödemeli gonderilmez.
yali bile yetmeyen" o dönemin
>asaklı bden Demirel dün Başba-
kan olarak GAP'a imzasım aü-
\ordu. Nasıl mı ° Anlatalun-
Dünkü tören için hazırlanan
broşürlerin üzerinde Atatük Ba-
rajı'nın panoramik bir fotoğrafi
ile "Bü>aik Türkiye'nin temelinde
bu projenin hissesi büyük olacak-
tır" sozlen yeralıyordu; Bu sözlc-
nn alünda da Süleyman Demı-
rcl'in kendi el yaasıyla ımzası
vardı.Protokolde olusan tablo ki-
anlaşılamadı. DSİTıler umulduğu
gibi çıkma>an gösterilere baktık-
ça düzenlcrnenin bir özel şirkete
ler geldi, kımler geçiyor, kimler
geçti" demek o kadar para ederdi
doğrusu.
TEMSİLİ VE KATILIMa
DEMOKRASİNİN KÖKENİ
Doç. Dr. Sami Selçuk
10.000 lira (KDV içinde)
Çağdaş Yuymlan Türkocağı Cad. 39-41 Cağaloğlu-lstanbul
Ödemeli gonderilmez.