Katalog

24 TEMMUZ 1992 CUMA CUMHURIYET SAYFA HABERLEREV DEVAMI 17 OLAYLAREN ARDENDAKI GERÇEKU Baştarafi 1. Sayfada ya kabul etmektedır Her zaferde olduğu gıbı Lo- zan da tartışmalarını bırhkte ge- ttrmıştır Tanhsel her buyuk ola- yın tartışması bıtmez. Demok- ratık çerçeve ve fikır alamnda kaldıkça da hoşgöruyle karşı- lanmalı ve doğal sayılmahdır Ancak Lozan Antlaşması'nm, bızım varltğımızla özdeş ve an- lamdaş olduğunu htçbır zaman unutamayız. Lozan'a ılışkın guncel tartış- maları hoşgörUyle karşılamak- la bırhkte, Lozan sımrlarma da- yalı bağımsız Türkıye Cumhu- rıyetı'nı kuvvet kuilanarak par- çalamakısteyen her duşmanhğa Anadolu halkımn gereklı yanıtı vereceğıne manctmız tamdır Lozan Konferansı 24 Temmuz 1923'te ımza edılmıstır Ama bu ımzaya gelmceye kadaryaklaşık 9 ay çetın göruşmelerle surmuş- tür Yenı kuşaklann bu tarıhı özenle okumalan gerekıyor Bu tarıh bılınmeden bugun yaşadı- ğımız olayları kavramak ola- naksızdır Yaşadığımız gunlerde bılgıstzlığın turettığı Sevr tartış- maları da bu bakımdan ıbret ve- rıcıdır tsmet Paşa anılarında şoyle yazar "Muttefikler asırlarca ta- kıp edilmış olan sıyasetlennden niçın vazgeçmıs olarak Lozan Muahedesmı kabul etmışlerdır? Turk devleti 'hasta adam'dan geuyordu. Bir Ingılız tanhçısınm dedığıne gore Osmanlı devleti- run kaldınlması fırsatt, Avrupa' run elıne 1300 senesmden beri ancak iki defa geçmtştu tkınci fırsat Milh Mucadele dedığımız devrede zuhur etmış ve Avrupa bundan faydalanamamtştır. Muttefiklenn Lozan Muahede- sinı kabul etmelen ûk once mec- bunyetten gelmektedir. Askeri vazıytt o halde ıdı kı Mısakı Milli ile Buyuk Milfet Meclisı'- nın mucadele devn ile bızım tes- pıt ettığımız temellen reddet- mek, nıhayet yenı bır asken ha- rekete bağlı kalmıştır. Turkiye 15 seneden fazla suren ıç ve dif seferlerden sonra gerçekten ba- rışa erismek ihtiyacındaydu Ama Avrupa da Bınncı Cihan HarbVnin kanlı fedakârlıklann- dan sonra yenıden bır macera- ya kolayca girecek istıdatta de- ğildi." Lozan Antlaşması, Ttirkıye- nın hukuk temelı olarak gucu- nü 2000 yılına yaklaştığımız bu- gunlerde daha çok duyuruyor Bınncı Dunya Savaşı'ndan son- ra yapılan hıçbır antlaşma bu- gune kadar dayanamamıştır Ancak bugün, Bırleşmış Mıllet- ler hukuku, AGİK ve Parıs Şartı ile çağdas dunyanın geldığı nok- tada, uluslararası hukukun ka- zandığı önem ve guç, Lozan Antlaşması'nm arkasına yığıl mış bulunuyor Yetmış yıl Once bugunu görebılen buyuk Ata- turk'e şukran borçluyuz, Lozan Konferansı'nm tsmet Paşası'nı saygıyla anıyoruz. Lozan barışının sağladığı ola- naklar ıçınde yetmış yıldan be- ri banş ıçınde yaşamaktayız Her sorunumuzu Lozan Antlaş- ması'nm sınırları ıçınde çözum- lemek bılıncı, Anadolu halkımn bmlerce yıllık sağduyusuyla öz- deştır Denktaş ödün vermiyor • Baştarafi 1. Sayfada yor Denktaş: Yağma yok KKTC hden Rauf Denktaş, her turlu tedbır aknmadan hıç- bır anlaşmanın altma ımza koy- Toprak konusunda ortaya çıkan tıkanıklıktan sonra KKTC hden Denktaş başkan- lığmdakı Turk heyetının daha Jazla tavız vermeyeceğı ıfade m a y a c a k ı a n n ı ıfade ederek edıhyor Istenılen toprak mık- t J n ] c V n n ı ı s ı karşıhk • • • Savaştan • Baştarafi 1. Sayfada pında çeşıth etkınlıklerle kutla- nacak Ismet Inonu başkanlığındakı Turk delegasyonu nezdınde yenı kurulan Türkıye Cumhu- nyeü'nın 4 yıl süren ulusal kur- tuluş savaşından sonra en önemlı "sıyası zafen" dıye nıte- lendmlen Lozan goruşmelen 20 Kasım 1922'de Isvıçre'nın Lozan kentınde başladı Açılış konuşmalannda "yakındoğu anlaşmazhklanna son verecek" bır toplantı olarak değerlendın- len goruşmelere Turkıye'yle bırhkte çağn yapan ulkeler İn- gütere, Fransa, Italya ve Ja- ponya'nın yanı sıra gozlemcı olarak ABD, Boğazlann statu- su nederuyle Sovyet Rusya ve Bulganstan, tıcaret ve yerleşme sözleşmelenne katılmak ıçın de Belçıka ve Portekız kaüldı Turk delegasyonu, gorüşmelere gondenhnek ûzere dönemın Dışışlen Bakanı Y KemalTen- gırşenk ıstıfa ettınlerek yenne atanan tsmet İnönü ile Sağhk Bakanı Dr Rıza Nur ve eskı Ik- tısat Bakanı Hasan Saka'dan oİuştu 143 maddeden olu- şan esas anlaşma ıle 17 ayrı protokolden ve sözleşmeyı kapsayan Lozan Antlaşma- sı yenı Türkıye Cumhurıye- ti'nm "büyük bır sıyası zafe- n" olarak nıtetendınldı İnonu, antlaşmanın ımzalanmasmdan sonra lstanbul Unıversıtesı'n- de yaptığı bır konuşmada ba- sanh olmalarırun nedemnı''Ya- şamaya yetecek güçte olduğu- muzu belırtmeye gıtmıştık ÎCuvveth durumdaydık Red- dedıyoruz dedığımız zaman ulusun da reddedeceğını bılı yoıduk "şekhndeaçıkh>ordu TBMM'de 23 Ağustos 1924'- de 14 oya karşıhk 213 oyla ka- bul edılen antlaşma, ötekı dev- letknn onaylamalannın geçık- rnden nederuyle ancak 6 Agastos 1924'e yürûrluğe gıre- bddı tanna karşıhk Türk tarafına venlmesı önenlen garantılen yetersız bulan Denktaş ve bera- benndekı heyeün, Gah ye tekh- fi "kabul edılemez" bulduklan- nı bıldıreceğı ıfade edıhhyor Türk tarafmın BM Genel Sek- reten Gah'nın ortaya koyduğu, Türk tarafına yuzde 25 oranın- da toprak bırakan hantasına bıraz yaklaşüğı ancak ona ya- kın bır yuzdeye "evet" demeye- ceğı, bu nedenle göruşelenn behrtıhyor Cumhurbaşkaru Ra- uf Denktaş, öncekı gece Butros Gah son anda Turk tarafıı le ertelenmesının ardından Türk basın mensuplanru kabul ettı Denktaş'ın kendınden emın ve rahat olduğu göruldü Denktaş, Rumlann kendılennı surekh "anlaşma yapmak ıste- meyen taraf olarak lanse ettı- ğıru vurgulayarak "Bız ehmız- den gelen esneklığı gostererek Bırleşmış Mılletler'dekı yanhş varsayunı ortadan kaldırmaya çahşıyoruz 'Kıbns Turklen her konuda gayet katıdır, anlaş- mak ıstemıyorlar Anlaşmaya ıhtıyaçlan yoktur' laflannı Rumlar o kadar ıyı yaymışlar- dır kı aleyhımıze kullanılan bır sorun hahne gelmıştır Elden gelen esnekhğı gostererek Turk tarafmın 28 yıldır uzlaşmayı arayan taraf olduğunu, ısteme- yen tarafın Rum tarafı olduğu- nu göstermeye çahşıyoruz" dedı Bırleşmış Mılletler, Türk ta- rafını kendısının ortaya koydu- ğu hantaya yaklaşürmaya çah- şıyor Türk tarafı da venlecek vaatlenn bır anlaşma zemınıne oturtulması ve hepsınden onemhsı garantılerle yer değış- tırecek kışıler ıçın gereklı cahş- manın yapılması gereküğını ortaya koyarak toprak konu- sunda peşınen bır anlaşma ya- pıhnası ısteğının kabul edıleme- yeceğını genel sekretere ıleüyor Şu anda Türk tarafı Gah'nın hantasında behrtılen hattan sonra güneyde kalacak Turkle- nn nereye yerleştınleceğı ve bunun ekonomık gıdennın na- sü karşılanacağı sorusunu sonı- PKK pusu kurdu 1 astsubay, 3 er öldürüldü Haber Merkezi - Bıngöl'un Karhova ılçesı Kıraçtepe koyü Seyranan mezrasına baskın du- zenleyen bır grup terönst, 3 kı- şıyı öldürdu, 2 kışıyı de kaçırdı Bıths'ın Hızan ılçesınde 1 astsu- bay çavuş ve 3 er ökiurüldü Mersın'de PKJC uyesı olduğu savlanan 12 kışı yakalandı Bıngol Vahsı Fevzı Yılmaz'- dan edınılen bılgıye göre, dun gece 18 kışı olduğu behrlenen teronstler, Seyranan mezrasına baskın duzenledıler Hasan ve Huseyın Demır ısımh kardeşler ıle amcalanrun oğlu Hamıt De- mır'ı olduren teronstler, daha sonra ıkı evı yakarak Ah ve Remzı Demır ısımh amca ço- cuklannı kaçırdılar Hızan'ın Kolludere koyü ıle Gökay koyu arasında devnye gezen guvenhk kuvvetlen, sa- baha karşı 04 00 sıralannda, sayılan 100 dolayında olduğu bıldınlen bır grup PKK mıhta- nı tarafından pusuya düşurul- du Çıkan çaüşmada jandarma astsubay çavuş Bılal Yüdız ıle jandarma erlen Hüseyın Uslu, Vedat Yılmaz ve Resul Akman oldüruldu Yaralanan 4jandar- ma en, Dıyarbakır Tıp Fakul- tesı Hastanesı'ne gondenledı Içel Emnıyet Müdürluğu'- nden venlen bılgıye gore PKK'- hlann Mersm ve ılçelennde komıteler oluşturarak ozelhkle Güneydoğu kokenh vatandaş- lardan zorla vergı topladıklan, yargılayarak ıdam ve para ce- zasına çarpürdıklannın anlaşıl- masından sonra hucre evı ola- rak kullanıldığı behrlenen yere baskın duzenlendı Evde 3 Kalaşnıkof sılah, 2 tabanca va 36 mılyon hra, partı bayrağı ele geçınldı toprak konusunda şöyle dedı "En onemhsı bır hudut değış- mesı durumunda yennden edı- lecek ınsanlara Bırleşmış Mıl- letler olarak Turk federe devleti kanahyla neler venlecektır'' Re- habıhtasyon en mukemmel şe- kılde nasıl yapılacakür"* Bu konuyla ılgıh plan ve program- lan var mıdır'' Yoksa ınsanlan kaale almaksızm hat çızılerek meselenın haUedılebıleceğmı mı sanıyorlar9 Insanlan kaale al- mak rnecbunyeündeyız Bızım ıçın ınsan faktoru önemhdır BM 'çızgı çızıhrse msanlar ıster- se orada kalabılecekür' dıyor Ama kuzeye geçmek ısteyenlere kapsamh, her yonuyle tatmın- kâr bır rehabıhtasyon programı oluşturmalanru ısüyoruz Zan- nedersem bunu anladılar Bu ınsanlarla ılgıh buyuk bır ope- rasyoadur Operas>onu yapa- caklar tedbınnı duşünmek zorundadır, yoksa kımse adım atmaz, kımse yennden kımılda- maz Yağma yok Temınatlar venlmeden, ele geçmeden kım- se yennden kımıldamaz, bu ışın güzelhğı buradadır Ve anlaş- ma bu olacakür Dolayısıyla raya gıtsın' demekle ohnaz Bu ınsanlar koylennı EOKA'ya karşı 1955 yıhndan 1958'e ka- dar Rum ıdaresıne ve Yunan askenne karşı canla başla şehıt- ler vererek muhafaza etmış ın- sanlardtr Gonyeh, kendı huku- meüne toprak vermemışür Başkasına venr mı9 En buyük guvence halkımızdır Bız bura- da ne yaparsak yapahm son koz halkındır Yanı referan- dumdur Hayır dıyerüer çoğun- lukta ıse hıçbtr şey olmayacak- tır Bu da bızım ıçın bır guven- cedır Bunun da verdığı bu1 guven ıçınde hareket edıyoruz dıye konuştu 'Sonsözhalkın' Bugune kadar banş konu- sunda çok adımlar atüklannı, ancak Rumlann yuzunden bır sonuç alamadıklannı ıfade eden Denktaş, şunlan soyledı "Bu tür adırnlan 1985'te de 1986'da da atük Hıçbır netıce alamadık Çunku Rum,'Kıbns hukumeüyım ve oyle kalaca- ğım' dedı ve hızaya gehnedı Dedığım şekılde, guvence sağ- lanmış, Turkıye'nın garanüsı devam edıyor, egemenhğımız tanınmış, ınsanımızın hıçbır şe- blde zarannın ohnaması ıçın gerekh tedbırler comertçe ahn- dıktan sonra anlaşmaya ımza koyanz Anlaşma ımzalandık- 6 Esnek oF mesajı tan sonra halka da soracağız her şey vaatedıldığı gıbı İcâğida Son karan halk vereceğıne göre konulduğu gıbı federe devleün bır korkumuz yok, halkıma gü- egemenhğı dahıl kabul edıldık- venıyorum Halk kabul etmez- ten sonra anayasa yapılacak, se, bıze duşen. "halk kabul referandumlar yapılacak, geçıcı etmedığıne gore anlaşmayı yan- hükümet kurulacak, bundan lış yaptım'deyıp emaneü teshm sonra o ışler o hukumeün sevk etniekür Denktaş, BM Genel veıdaresındeyururluğe girecek Sekreten'nın sunduğu hantay- Yenndenolmakısteyenlerevle- la 50 bın kışının yersız yurtsuz n, yerlen, butun hayat şartlan kalacağını behrterek, "Kon- oluşturulduktan sonra yenn- seyden korkmuyonız Onlar den çıkacakür Dolayısıyla ıstıyor dıye halkımıza 'oraya, yapmayı düşundüğümuz anlaş- buraya gıt' dıyemeyız" dedı ma sağlamdır Insanımız toprak vermez Anlaşma ohnaması duru- munda konunun Güvenhk Konseyı'ne götürüleceğı şekhn- de Genel Sekreter Galı tarafın- dan Türk tarafına bır dolayh baskı yapılmak ıstenmesı ıle ıl- gıh olarak ıse Denktaş, "Gu- venhk Konseyı ıle ılgıh muda- hale konusunu söyledıklennde ılk kez tuylenmız urpermışü Ama defalarca soylendı Artık ne yapahm Oraya gıdılecek dı- ye veremeyeceğımız şeylen ve- remeyız İnsanlar, 'şuraya bu- Mektup ablukası Bu arada Kıbns'la ılgıh Tür- kıye'ye gondenlen mektuplar konusunda ıse Denktaş şoyle konuştu "Dıplomatık gınşım- ler bu gıbı hallerde devam eder Bunu da doğal karşüamak la- zımdır Herkes karşı tarafa ce- saret venyor Karşı tarafın ehn- de Kıbns'ta Turk asken olduğu ıçın bır guç vardır Bu kanaldan Turkıve kanahyla bızı etkıleye- ceklennı sanıyorter Bıze baskı yaptırmaya çahşıyorlar Hal- bukı Türkıye ıle bızım konuya bakış açımız aynıdır Türk kolordiısu • Baştarafi 1. Sayfada ulkelenn Bosna-Hersek'- tekı olaylara mudahale konu- sundakı " lç savaş var, taraflar bellı değıl" tezını, "Sırp mıhsle- nn arkasında Sırbıstan'm bu- lunduğunu kabul etmek zorun- dayız O zaman muhatap, Sır- bıstan'dır" sözlenyle yarutladı Nevzat Ayaz, Kıbns'takı ge- lışmeler, Bosna-Hersek'e mü- dahale ve NATO'nun yenı yapılanması ıle ılgıh olarak de- ğerlendırmeler yapü Ayaz, Cumhunyet'ın sorulanna şu yanıtlan verdı -Kıbns ıle ılgıh göruşmeler suruyor Türkıye, banş sürecı- ne katkı açısından, Kıbns'tan bır jest olarak asker çekebıhr mP AYAZ- Böyle bır jeste gerek yok Bız orada, sadece sulhun muhafazası ıçın bulunuyonız Bızım amaamız, orada hıçbır şekılde ışgal kuvveü obnak de- ğıldır Nıtekım ,1974 Kıbns Banş Harekaü'ndan bu yana cıddı hıçbır olay olmamıştır Olay olmamasının yegane amı- n de, oradakı Turk kolordusu- dur Yoksa BM'nın oradakı bırhğının boyle bır ortamı ya- ratması kesın olarak mumkun deâldır -Bosna-Hersek'e acıl muda- hale gerekıyor mu9 Batıh ulke- lenn "ıç savaş var, taraflar belh değıl" tezı konusunda ne düşu- nüyorsunuz'' AYAZ- Genel olarak bu tez heryerdesöylenıyor Basın top- lantılannda, NATO ıle ılgıh ça- hşmalarda da Son defa ABD - de yapılan NATO Avrupa Grubu toplanüsı çahşmalann- da gerek Avrupah, gerekse ABD'lı uzman kışılenn yaptık- lan konusmalarda da ıfade edıldı Karşıda bır belh muha- tap yoktur, bır çete savaşı var- dır dıye Bır mudahaleye karar venldığı zaman, bu mudahaleyı yapacak güçler, kımınle muca- dele edecektır''' denıhyor O nedenle,'Boyle bır mudahaleye hemen karar vermek mümkun ohnayacakür' denıhnektedır Bunun kendı yönunden hakh tarafı olabıhr Ashnda tabıı, Sırplann bu olayı yaptıklan bı- hnıyor Ama mıhsler bunu va- pıyor, Sırp mıhsler • Baştarafi I. Sayfada Genel Sekreten Oguzhan Asıl- turk ve MıUıyetçı Çahşma Partı- sı Genel Başkanı Alparslan Tur- keş ıle göruştu Çetın Ecevıt le goruşmesının ardından şaptığı açıklamada "Kıbns ta zorlama ıle getınle- cek bır çozum, çozum ohnaz dedı ABD, Ingjltere ve Rusya federasyonu dışışlen bakanlan- nın Kıbns sorunuyla ılgıh mek- tuplannı "baskı" olarak gor- medığını de soyleyen Çeün, "Turkıye'de hıçbır hukumet uyesı baskı ıle bır konuya ço- Rum tarafı • Baştarafi 1. Sayfada yorlar, çozum bulacaklar Sız nıye bu kadar yakından ılgılen1 yorsunuz9 Ama şımdı dünyaaa boyle anlaşmazhk noktalan or- tadan kalksın dıye bır genel ıs- tek var O çerçevede ısteklennı söylüyorlar" dıye konuştu Erdal Inönü, Kıbns konu- sunda Türkıye'ye gondenlen mektuplarla ılgıh bır soru uzen- ne, "Mektuplar şımdı moda oldu Dışışlen bakanlan bırbır- lenne düşuncelennı soylüyor Yalnız mektup değıl, telefon da kullanıhyor Bır araya gelmek de sık sıîc mumkun oluyor lle- tışun olanaklan çok arttı Sade- ce bıze gonderdıklennı saruyo- rum Konuyla ılgıh herkesle göruşmeler yapıyorlar" yanıtını verdı Kıbns'ın Avrupa'nın her zaman buyük ılgısını çektığını, goruşmelerde bır yone vanlaca- ğı umudu ortaya çıkınca, "Av- rupahlann, ABD'hlenn ılgıle- nen devletlenn 'bır an evvel çözume gıdın' dedığını aktaran Inönu, "Bızım açırruzdan mese- le orada Sayın Denktaş'ın KKTC'nın çıkarlannı en ıyı şe- kılde savunarak beraber yaşa- manın yolunu buhnasıdır" dedı Çozum arayışınm yanın- da bır propaganda mucadelesı- nın de yurütulduğunu vurgula- yan Inonu, sozlennı şoyle surdürdü "İstedıklen çözume varama- dıklannı gorürlerse, Rum tara- fının sonunda "Bız ıstıyorduk, ama Guvenhk Konseyı'ne topu atıp uzatma taktığı kullanılabı- hr Bubır propagandamücadele- sının devamından başka bır şey oımaz Bu oyuna gehnemek ge- rekır Eğer ıkı taraf da ıyınıyeth olarak çozum anyorlarsa onu bulabıhrler Bır sonuç budur Onu hepımız ıstenz İkıncıseçe- nek Rum tarafı ashnda çozüm ıstemıyor Propaganda muca- delesınde öne çıkmak ıstıyor Çözum bır tarafın ısteğıne bağh değıl Rum tarafı hep konuş- malann başında toprak mesele- sı, yer değışüren ınsanlar mese- lesı gıbı meselelerde bızım tara- fımızın bır şeyler vermesını ıs- tıyor Ama Rum tarafı ne ve- recek, o bır turlu soylenmıyor 'Sız ne vereceğınızı söyleyın, ondan sonra bız söyleyehm' de- ruyor Oda Sayın Denktaş'ıgüç duruma bırakıyor " zum getırmez Kaldı kı mek- tuplardakı ıfadelere bakıldığm- da oyle bır şey soz konusu değıl" dedı Ecevıt de, Türkıye run haksız baskılara boyun eğmeyecek ka- dar guçlü bır ülke olduğunu söy- ledı Çeün, Refah Partısı Genel Sekreten Oğuzhan Asılturk ıle yaptığı göruşmeden sonra da, gazetecılenn sorulannı yanıt- larken Denktaş'a "esneİc ol" mesajı gondermedığını, ancak Turkıye'nın BM Daımı Temsıl- ahğı'ne "New York'takı gorüş- melenn, mümkun mertebe devam etmesmın yararlı oldu- ğu" mesajıru gorderdığını soy- ledı Çeün, Kuzey Kıbns Turk toplumu yaranna bır çozum sağlayabılecek her turlü goruş- menın yararlı olacağını bıldır- dığını aktardı BM Genel Sek- reten Butros Gah'nın toprak uzennde ılerleme sağlanamadı- ğını söyleyerek dunkü goruş- melere ara venlmesını ıstedığını kaydeden Çeün, resmı goruş- melenn devam etmesı ıçın te- maslann New York'ta surdu- rulduğunu behrtü RP Genel Sekreten Oğuzhan Asılturk de gazetecılere yapüğı açıklamada, Kıbns göruşmele- nne toprak konusuyla başlan- masının bır "usul hatası" oldu- ğunu behrterek Dışışlen Baka- nı Çeün'e, toprak konusunun dışındakı dığer konulara gecıl- mesını tekhf etuğını söyledı Öte yandan Çeün'le sıyası partı temsılcılen arasında ya- pılan toplanülarda TBMM'- nın Kıbns konusundakı son gehşmelen goruşmek ıçın ola- ğanustu toplanüya çağnlması uzennde anlaşma sağlanama- dı Dışışlen Bakanı Hıkmet Çetın, TBMM'nın konuyu gö- rüşmek üzere "görüşmelenn bu aşamasında" olağanustu toplanüya çağnlmasının, Turkıye'yı goruşmelerde bır taraf hahne geüreceğını söyle- yerek, hukumeün TBMM'nın şu sırada toplanmasını ısteme- dığını bıldırdı Çetın, sıyası partı hderlenyle yapüğı gorüş- melerde, bu göruşü aktardığı- nı bıldırerek, "New York'takı göruşmeler, KKTC ıle Rum h- den arasında olmaktadır" dedı Denktaş • Baştarafi 1. Sayfada Ikı saat suren toplantı sıra- sında, KKTC'nın BM temsılcı- sı Osman Ertuğ, 6'ına kattakı ofise gehp bazı evraklar ahp tekrar yukan toplanüdan çıka- rak otelıne gıdıp dönen Denk- taş'ın ozel temsılcısı Prof Mumtaz SoysaFın oldukça sı- rurh olduğu görüldü Denktaş'ın Turk basın men- suplan ıle yapüğı özel toplanü- da ılk kez bu kadar kendınden emın ve tavız vermez tutumda olması onune konulan anlaş- mayı kabul etmesı ıçın baskı yapıldığı ızlenımını verdı GOZLEM Can arkadaş WUZER ÇETİNKASA'yı yıtırdık Tum sanat dunyasına başsağhğı dılerız KOLEKSİYON MOBİLYA AŞ Çok yönlu bır sanatçıyı, dostu, arkadaşı YAVUZER ÇETENKAKA'yı yıtırmenın derın acısı ıçındeyız. TtYAP (Ozel Tiyatro Yapuncıları Derneği DUYURU Banka-Sigorta İşçılerı Sendikası BASISEN'ın 14-15-16 Ağustos 1992 tarıhlerı arasında yapılacak IV. Olağan Genel Kurulu, 2821 sayılı kanun ve ana tuzuğumuz uyannca aşağıdaki gundem maddelerini goruşmek uzere lstanbul, Beyoğlu, Yeşilçam Sokak No. 5 Emek Sıneması'nda 14 Ağustos 1992 cuma gunu saat 14.00'te başlayacaktır. Çoğunluk sağlanamadığı takdırde ıkınci toplantımn 21-22-23 Ağustos 1992 tarihleri arasında aynı yer ve saatte yapılacağı sayın delegelere ve ilgılilere duyurulur. BANKASİGORTA İŞÇİLERİ SENDİKASI BASİSEN YÖNETİM KURULU GUNDEM: 1 Yoklama, 2 Genel Kurul Başkanlık Dıvanı seçımı, 3- Saygı duruşu, 4- Genel başkanın açış konuşması, 5- Konukların konuşması, 6- Yönetım Kurulu çalışma raporu ıle malı rapor ve denetleme kurulu raporunun okunması ve göruşulmesı, 7- Yönetım ve denetleme kurulunun ıbrası, 8- Tuzuk tadıl taslağının goruşmeye açılması ve göruşulup onaylanması, 9- IV dönem tahmını butçesının göruşulup karara bağlanması, 10- Genel başkan, genel sekreter ıle yönetım, denetleme, dısıplın kurullan asıl ve yedek adaylan ve Türk-Iş Genel Kurulu delege adaylannın tespitı, 11- Seçımler Danışma kurulu üyemiz güzel insan sevgili YAVUZER ÇETCNKAYA kaybetmenin üzüntüsü içindeyiz. Tüm dostlannın başı sağolsun. NÂZIM HİKMET KÜI2İÎR VE SANAT VAKFI UĞURMUMCU • Baştarafi 1. Sayfada Benımsemedığnçın de Amerıka, Denktaş uzennde baskı yapması ıçın Ankara'yı devreye koymaya çalışıyor ABD Dışışlen Bakanı Baker ın mektubundan sonra, bu baskı, Ingıltere ve Rusya Federasyonu nun dıplomatık baskıla- rıyla surduruluyor Kıbrıs sorunu Batılıların onerdıklerı bıçımde çozüle- cektır Bu da hıç kuşku yok, Amerıka nın Bırleşmış Mıllet- ler Guvenhk Konseyı aracılığı ıle zorla benımsettiğı btr ''PAX-AM Anlaşması'' olacaktı r Ortadoğu ve Doğu Akdenız, ABD ve Ingıltere'nın ılgı alanıdır Dağılan Sovyetler Bırlığı ıle ABD ve Batılı ulke- ler, bu alanlar uzennde süreklı dıplomatık savaşa gır- mışlerdır ABD, Sovyetler'ın Ortadoğu petrollerını ele geçırme- sınden endışe edıyor, bu nedenle bolgede bır Pakıstan ve Irak'ın oluşturacakları Kuzey Kuşağı ıle bu tehlıke- nın onlenecegını duşunuyordu 2 Nısan 1954 tarıhınde Pakıstan ıle Türkıye arasında "Dostça Işbırlığı Anlaşması' ımzalandı, bu anlaşmayı Irak ve Türkıye arasında ımzalanan 24 Şubat 1955 tarıhlı 'BağdatPaktı" anlaşması ızledı Bu anlaşmaların mımarı ABD Dışışlen Bakanı John Foster Dulles dı Dulles ın kardeşı Allen Welsh Dulles da aynı yıllarda CIA Başkanı olarak Ortadoğu yu Amerıkan çıkarlarına gore bıçımlendırmek ıçın 'covertactıon"adı verılengızlı yontemlerle bolgede kargaşalar duzenletıyor ve bu yol- larla Iran'da petrollerı mıllıleştıren Musaddık yönetımını devırerek Tahran da Amerıkan yanlısı Şah yonetmını yenıden ışbaşına getırıyordu Bu bağlamda, Kıbns sorununun geçırdığı aşamalan, Ortadoğu ve Doğu Akdenız savunmasıyla bağlantılı gor- mekyanlış olmaz Kıbns yonetımı, bılındığı gıbı 4 Hazıran 1878 günü an- laşma ıle 2 Abdulhamıd tarafından Ingıltere ye verılmış- tı Ingıltere, Osmanlı-Rus savaşından yararlanmış ve Ortadoğu ve Suveyş Kanalı nı elınde tutacak stratejık onemdekı bır toprak parçasına adımını atmışb Ada'nın Yunanıstan a bağlanmasını ısteyen ve "Eno- sıs olarak bılınen ısteklerdeotarıhlerde başladı Enosıs yanlıları da 1900'lu yılların başında sılahlanmaya başla- dılar 1 Dunya Savaşı nın kargaşası ıçınde Ingıltere, 5 Kasım 1914gunlutekyanlı karan ıle Kıbrıs lulkesınekat- tı* Bu oldu bıttıyı 1920 yılındakı Sevres ve 24 Temmuz 1923 tarıhlı Lozan anlaşmaları ıle de otekı Batılı ulkelere onaylattı Ingılız dıplomasısı, bu kez de 1 Dunya Savaşı'nın ko- şullarından yararlanmasını bılmıştı 1931 yılında Rumlar, adadakı Ingılız yönetımıne karşı ayaklandılar Ayaklanmabastırıidı 1941 yılında kurulan Marksıst AKEL Partısı, Ingılız yo- netımıne karşı dırenışlerın de odak noktası oldu 2 Dunya Savaşı ndan sonra başlayan ve soğuk savaş ortamında oluşan ıkı kutuplu dunyada, Sovyetler ve ABD'nın egemenlıklerı arttı, bu yuksek gerılım, Kıbns'a da yansıdı Kıbrıs, Batı bloku gozünde, Doğu Akdenız'ın savunul- masında Sovyetler'e karşı onemlı uslerden bır oldu Türkıye 1956 yılrna kadar Kıbrıs sorunu ıle hıç ılgılen- memıştır Kıbrıs ın Türkıye gundemıne Ingıltere tarafın- dan ortaya atılan adanın Türkıye ve Yunanistan arasın- da bölünmesı önerısınden sonra gelebıldı 1957 yıhndan sonra başlatılan Ya taksım ya olum" mı- tınglerınden sonra Kıbrıs sorunu, 11 Şubat 1959 tarıhlı Zurıh ve 16 Ağustos 1960 tarıhlı Londra anlaşmaları ıle geçıcı çözume bağlandı . , 1974 yılındakı "Kıbrıs Banş Harekâtı"ndar\ sonra Tür- kıye ıçınde ve dışında teror eylemlerı başladı Ermenı "ASALA teror orgutu NATO başkentlerınde Turk dıplo- matlarına karşı sılahlı saldırılar duzenlerken aynı yıllar- da Turkıye'de sağ ve sol teror orgutlerı, NATO ulkelerın- de uretılmış ve Türkıye ye gızlı yollardan sokulmuş sılah- larla kanlı çatışmalara gırdıler Bu sureç Turkıye'de 12 Eylul 1980 asken darbesı ıle sonuçlandı ASALA eylem- lerı 1982 yılına kadar sürdu, 1982 yılından sonra Ermenı teror eylemlerı kesıldı, bır yıl sonra PKK eylemlerı başla- dı Amerıka nın bıraçıksıyasetı var bırde "covertactıon" dıye bılınen karanlık ve gızlı eylemlerı Ortadoğu savaşından sonra Türkıye de 'bır koyup 20 almayı" hesaplayanlar Ortadoğu da Kıbns'ta yaşanan ve yaşanacak olayları son mektuplarla herhalde gör- muşlerdır ARADA BIR • Baştarafi 2. Sayfada çıkmaz hesaplara dayandığı bılınmez gırışımlerde bulu- nulacak Işte "buyuk duşunce"nın bazı oğelerı • • • Oysa, onemı varsa, gerçeklerın puşulası, ne doğuyu ne batıyı ne de kuzey veya güneyı gosterıyor Butun Balkan ulkelerı, bız de dahıl, son 45 yıldır, endust- rıde epey bır şeyler yaptık Yunanısan dıştakı Yunanlıla- rın yardımı, turızm gelırlerı ve gemıcılıkten gıren dovızler- le her şeyı dışarıdan satın almayı yeğleyıp, söz gelışı, ayakkabı bağı bıle uretmeye yonelmedı Ortak Pazar gırdıkten sonra da endustrıleşme şansını yıtırdı veya dışa tam bağımlı endustrı tesıslerıyle yetınmek zorunda kaldı Toprak testı ıle demır testı, bır sure yan yana yurüdû. Çok yakında Ortak Pazar'ın 'patron'ları, Yunamstanı 'ku- lube aldıkları ıçın pışmanlık larını dıle getırdıler 1967 de kılıseyle ordu el ele verıp, kralı devreden çıkar- dı 1973'te cumhurıyet olundu Cunta, 1975'te Kıbrıs'ı ış- galekalktı "Barış Harekâtj' cuntayıyıktı Dolayh da olsa, Türkıye nın tutumu ıle tekrar demokrasıye gıdıldı Halk, Yunan solunu ışbaşına getırdı Papandreu, yayılmacı, uzlaşmaz, hırçın ve yoğun mıllı- • yetçılık sergıleyen bır polıtıka guderek 'sol devlet adamı 1 \ ımajına garıp bır ornek daha sundu llkokullardan başlaya- » rak, kuçuk Elen çocuklarına, sevecenlık yenne, kın öğret-! meye kalktı *" Şımdı düşununuz Mantk, akılcılık, sağduyu ve bılgelık- te ustun beyınler olan Ansto mu Sokrat mı, 'büyük' düşü- nuyorlardı, yoksa 'Megalı Idea peşınde seruvenden serü- vene surüklenen bu yenıler mı' Delfoı Tapınağı nın uzennde uçuşan söylenbılım (mıtolojı)' kuşları, tavernalardan gelen bozuk duzen' yenı türküleri ' duyup, suskun ve uzgun, Olımpos Dağı'nda oturup olup - Duene hayretle bakan sakallı ıhtıyara soruyorlar "Bu tüç- kunun aaı ne ' dıye ' Mıkrı Idea vre pedıyamu (Küçuk düşünce, çocuktar) dıye yanıtlıyor ıhtıyar, gun gormuş adam j Sevgili Seni şimdiden özlüyonız. ULUSLARARASI ANKARA FİLM FESTtVALt