Katalog

29 HAZİRAN1992 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMI Kolaya zam • ANKARA (UBA) - Kola türü meşrubata yüzde 10 zam geldi. Zamlı uygulamayia daha önce 2 bin liradan satılan küçük şişe Coca Cola 2.200 liraya, 1 litrelik kola 6 bin 500 liradan 8 bin liraya ve iki litrelik kola da 11 bin liradan 13 bin liraya satılmaya baslandı. Güney Kıbrıs'ta sahte dolar * LEFKOŞA (AA) - Kjbns Rum kesiminde çok miktarda sahte 20 dolar ele geçirildi. Rum RadyosıTna göre sahte dolarolayıyla ilgili olarak Leonid Çhunkin isimli bir Rus tutuklandı. Olay, Moskova'da bir şirketin müdürü olan Çhunkın'in bir Rum ticaret bankasına on bir adet sahte 20 dolar yatırmasıyla ortaya çıktı. Sanjğın tasarrufunda da çok miktarda sahte 20 dolar bulunduğu ve polisin soruşturma başlattığı bildirildi. Çhunkin'in, polise verdıği ifadede, dolarlan Moskova'daki bir bankadan aldığını söylediği belirtildi. Havaş-Çelebi çekişmesi • ANKARA (AA)- Havaalanlannda uluslararası şirketlere verilen yer hızmetlerinde kamu kuruluşu nıteliğındeki Havaş la özel şirket Çelebi arasındaki rekabet keskinleşiyor. Havaş Genel Müdürü Ahmet Kutlu, Alman havayolu şirketi Lufthansa ile Isveç havayollan Svvissair'Ie yer hizmetlerinin verilmesi konusunda temasta olduklannı söyledi. Kömüp satişlam sıkı takipte • BLRSA(AA)-Son yıllarda hava kirliliğinin tehlikeli boyutlara ulaştığı Bursa'da bu yıl kış gelmeden köm ür satışlannda yoğun denetim uygulanıyor. II Çevre Kurulu, yaİcacak için ithal kömürü zorunlu kılarken sanayıciler bu konuda yönetimden "esneklik" istiyorlar. Bursada hava kirliliğineyol açan düşük kalıtcli. yüksek kükürt ve duman çıkaran kömürün ev ve işyerlerinde yakılmasını yasaklayan İl Çevre Kurulu karanndan sonra kentgirişçıkışlannda kömür yüklü araçlann denetiminehızverildi. Bakkalardan tepki • ADANA(Cumhuriyet Güne\ İ1leri Biirosu) - Türkiye Bakkallar\e Bayiler Federasyonu Genel Başkanı Bendevi Palandöken. belediyeler tarafından açılan tanzımli satış mağazalannın haksız rekabete yol açtığını savlayarak "Buralardan yaygın şekilde yapılan satış bakkal ve bayilerimizin zarar etmesine yol açmaktadır" dedi. DemireL, Tansıı Çîller'i uyardı SERTUĞ ÇİÇEK ANKARA - Başbakan Süley- man Demirel, geçen ay enflas- yon rakamlarını Devlet İstatis- tik Enstitüsü'nden (DİE) önce açıklayan Devlet Bakanı Tansu Çiller'i uyardı. Enflasyon oran- lan konusundaki resmi otorite- nin DİE Başkanı olduğunu vurgulayan Demirel, "Ondan evvel söylenenlerin hiçbirisi, kim söylerse söylesin, bizi bağ- lamaz. Herkese de söylüyorum ki söylemeyin" dedi. Çiller ise, 5 yıldır enflasyon konusunda tahmin yaptığını ve bu tahmin- lerinde yanılmadığını söyledi. Haziran ayı enflasyon oranının geçen yıla göre düşük olacağını bildiren Çiller, "Enflasyon ra- kamlannı DİE ilan edecektir. Yaptığım çalışmalann sonuçla- nnı açıklamam" diye konuştu. Çiller, yeni bir ekonomik pake- tin söz konusu olmadığını kay- detti. Son 4 aydır, geçen yılın aynı ayına göre daha düşük gerçek- leşen enflasyonun, haziran ayında yüzde 1 'in altında olaca- ğı haberlerini değerlendiren Demirel, Isparta gezisi sırasın- da, gazetecilerin konuyla ilgili sorusuna şu yanıtı verdi: "4 Temmuz günü İstatistik Enstütüsü Başkanı neticeleri ilan edinceye kadar yapılabile- cek tahminîerin hiçbirisinin res- men hükümeti bağlaması söz Başbakan Süleyman Demirel enflasyon oranı konusunda resmi otoritenin DİE Başkanı olduğunu vurgulayarak, "Ondan evvel ne söylenirse söylensin bizi bağlamaz" dedi. Çiller ise 5 yıldır enflasyon konusunda yanılmadığını belirtti. konusu olmaz. Ben de yapsam bu tahmini, benim sözüm de hükümeti bağlamaz. Bu mese- ledeki resmi otorite, Devlet İs- tatistik Enstitüsü'nün başkanı- dır. O konuşacakur. Yani 4 temmuz günü saat 11.00'den sonra ne söylüyorsa odur. On- dan evvel söylenenlerin hiçbiri- si bizi bağlamaz. Kim söylerse söylesin bağlamaz. Gayet açık söylüyorum. Herkese de söylü- yorum ki, söylemeyin. Buiş res- men İstatistik Enstitüsü'nün- dür." Ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı Çiller ise, Cumhuriyet'- in sorulannı yanıtlarken, hazi- ran ayı enflasyonu konusunda şu ana kadar bir açıklama yap- madığıru belirterek, son 5 yıldır kendi bilgisayanyla aylık enf- lasyon tahmini yaptığını ve bunda şimdiye kadar hiç yanıl- madığını bildirdi. Çiller şöyle konuştu: "Bunlar, bizim kendi aramız- daki çalışmalardır, şu veya bu sonuç çıkar. DİE ayın 4'ünde kendi istaüstiklerini açıklaya- cak ve gerçekleşen rakamlan göreceğiz. Yaklaşık 5 yıldır. sü- rekli revize ederek sürdürdü- ğüm çalışmalarla, her ay, bir ay sonrası için tahmin yapanm. Şimdiye kadar hiç yarulmadım. Bu, son 6 ay için değil. Aşağı yukan tahminlerimizin yüzde 99'u doğru çıktı. Ama benim bu konuda bir açıklama yap- mam da gündemde değil. Kim- seyle konuşmadım bu konuda. Dolayısıvla böyle bir rakamı yi- ne ıfade etmem. Benim çalış- mam bana ait bir şey. Bu, poli- tika yapımında da son derecc önemli. Yani önümü herkester çok daha önce görüyorum. Hem de kimseye bağlı olma- dan. Ama bu çalışmalanmın sonuçlan hakkında açıklama yapmam." Çiller, mayıs ayı enflasyonu- nun yüzde l'in altında olması- nın beklenen bir sonuç olduğu- nu söyleyerek, "Bunu daha önce söylemiştik, "aldıgımız ön- lemler sonucu enflasyonda olu- şacak düşme kendini ilk kez mayıs ve haziranda hissettıre- cek" demiştik. Mayısta bu doğ- rulandı. Haziranda da geçen yılki enflasyonun akında bir ra- kam çıkmasını bekliyoruz" dedi. Çiller, enflasyonun ağus- tos-eylül aylannda bir çıkış ya- pacağını. ancak bunun da ge- çen yılki rakamlann altında tutulması için çaba harcadıkla- nnı yineledi. Ocak ayındaki yüzde 1 l'lik enflasyonu kendi- lerinin yaratmadıklannı kayde- den Çiller, "Biz ayarlamalan gelır gelmez,, aralıkta yaptık. Bu, endekslere şubatta yansıdı. Bir yıl ayarlama yapmamışlar- dı. Kamu açığını bu şekilde gö- türmek mümkün değildi. Ayar- lama yaptık. Hatta gereğinin de altında yaptık" diye konuştu. Enflasyondaki yıllık yüzde 52'lik hedefı tutturacaklannı kaydeden Çiller, hükümet gün- deminde yeni bir ekonomik paket olduğu yolundaki haber- lerin de gerçeği yansıtmadığını bildirdi. Çiller, şöyle konuştu: "Biz paketimizi koyduk. Ye- tir ki onu zamanında uygulaya- lım. Bütün yapılacak şey. o yolda devam etmektir. Bu vol- da devam ettikçe ne kadar iyi sonuçlar aldığımızı görüyo- ruz." Bu yıl ocak ayında yüzde 11, şubatta yüzde 5.2, martta yüz- de 4.3, nisanda yüzde 2.2. ma- yısta binde 7 olan toptan eşya fıyat endeksındeki artış. hazi- randa yüzde 1 olarak gerçekle- şirse. > ılın ilk altı ayındaki enf- lasyon yaklaşık yüzde 26 ola- cak. Geçen yıl a>lık enflas>on oranlan. ocakta yüzde 4.6, şu- batta yüzde 5.3, marıta yüzde 4.9, nisanda yüzde 5.4. mayısta yüzde 2.9. haziranda yüzde 1.4 olarak gerçekleşmiş ve ilk allı aylık enflasyon oranı, yüzde 26.9olmuştu. Dünya Ekonomik Forumu'nun bu yılki konusu KEÎB ve Orta Asya ile ilişkiler Türkiye'nin Asya'dald rolü tarüşılacak Ekonomi Servisa - Dünya Ekonomik Forumu'nun gele- neksel hale gelen Türkiye top- lantılannda bu yıl Türkiye'nin Orta Asya'daki rolü ve etİcinliği tartışılacak. Toplantıya katılan işadamlan, dünyada yaşanan gelişmelere paralel olarak bu yılki toplantıda, Türkiye'nin es- ki Sovyetler Birliği ve özellikle Orta Asya cumhuriyetleri ile ilişkilerinin masaya yatınlaca- ğını ve Dünya Ekonomik Fo- rumu'na katılmak üzere tstan- bul'a gelen birçok yabancı işadamının ilk eldeki hedefleri- nin Türkiye'nin bu cumhuriyet- lerle ilişki kurabilme potansi- yellerini belirlemek olduğunu kaydettiler. Dünya Ekonomik Forumu'- nun (EMF), "1992 Türkiye" adlı toplantısı 30 haziran - 1 temmuz tarihleri arasında İs- tanbul'da yapılacak. Açılış konuşmasını Başba- kan Süleyman Demirel'in ya- pacağı toplantıda Avrupa, Kuzey Amerika, Avustralya, Japonya, Singapur. Endonezya ve Hindistan'dan toplam 100 kadar üst düzey işadamı ile ön- de gelen 100 Türk işadamı, "Orta Asya cumhuriyetleri ve Karadenız Ekonomik İşbirlıği Bölgesi (KEİB) içinde Türki- ye" konusunu ele alacaklar. Dünya Ekonomik Forumu'- nun İstanbul'daki toplantısı, zengin doğal kaynaklan bulu- nan bölgeye ulaşma ve bu yeni pazarlara girme yolunda ideal bir platform oluşturan Tür- kiye'nin stratejik durumunu araştıran dış iş çevreleri için bü- yük önem taşıyor. Toplantıda, yabancı işadam- lan, Türkiye'nin Orta Asya cumhuriyetlerinde önder rol oynamaya devam edip etmeye- ceğini hususunu araştınp kafa- lanndaki sorulara cevap araya- caklar. Dünya Ekonomik Forumu çevrelerine göre "Batı Dünyası. Türkiye'nin, Batı'nın onayını almış olan O.ta Asya cumhuriyetlerine kendi adına el atmış durumda olduğunun far- kında." Toplantıda, altyapıyla ilgili öncelikler, enerii, doğal kay- naklar, sanayi potansıyeli ve Karadeniz Ekonomik İşbirlıği Bölgesi'nin (KEİB) büyümesi ve gelişmesinin fınanse edilmesi gibı ış imkânlan da tartışılacak. Orta Asya İstanbul'daki toplantıya, Kırgızistan Cumhurbaş.kanı Askar Akayev, Özbekistan Cumhurbaşkanı İslam Keri- mo\, Türkmenistan Cumhur- başkanı Sapamurad A. Niya- zov ve Kazakislan Başbakan Birinci Yardımcısı Daulet Ka- mitoviç Sambaev de katılacak- lar. Toplantıya, Moldova Dış Ekonomik İlişkiler Bakanı Andrei Chepüne, Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Tansu Çiller, Enerji ve Tabii Kaynak- lar Bakanı Ersin Faralyah, Rus>a Federasyonu eski Enerji ve Petrol Bakanı ve aynı za- manda Boris Yeltsin'in Danış- manı Vladimir Lopukhin. Merkez Bankası Başkanı Rüş- dü Saracoğlu. Bulgar Devlet Bakan Yardımcısı Racho Peı- rov. RusyaSanaviveGirişımci- lcr Birliği Başkanı ve Ekono- mik Reform Bölümü Genel Direktörü Yevgeni Yaşin gibi isimler katılacaklar. Dünya Ekonomik Forumu, Türkiye ve dünya iş topluluğu arasındaki sorunlara, özel sek- tör ortaklıklannın destegi ile sağlanabilecek bir çözüm geti- rilmesini amaçlıyor. Tavuk • m • • ııretıcısıııı protestosu ANKARA (Cumhuriyet Bûrosu)- Hükümetın. Doğu Av rupa ülkelerinden ucuz fıyatlı, sağlıksız tavuk eti ithal etmesi ve EBK'nın tavuk üreticilerine desteğini kesmesi. lavuk üretıcileri tarafından protestoedildi. Kazım KarabekirCaddesi'nde gerçekleştırilen protestoda, arabalarla caddenin trafıği kcsılerek. yaklaşık 1500 kadar tav uğun 40-50 adeti caddeye bırakıldı. Bulgaristan'dan ithal edilen sağlıksız ve hastalıklı tavuk etınin kilosunun 9 bin 500 liradan satıldığını ve bunun haksız rekabete yol açtığını ifadeeden tavuk üreticileri, •zmrmm "EBK özelleştinleceğinden dolayı bir yıldır tavuk alım fiatlannı arttırmıyor. Büyük fırmalarla zaten rekabet edemiyoruz. Hükümetten sorunlanmıza çözüm bulmasını istiyoruz" dediler. Ankara Ticaret Borsası Başkan Vekili Yavuz Yıldız, Et-Balık Kurumu'nun özelleştirilmesine karşı olduklannı belirterek, "EBK, mali kriz içinde olduğunu öne sürerek. üreuciden aldığı tav uk bedellerini iki ay sonra ödeyecek. Bu tüm tav uk yetiştiricilerini mağdur edecektir" dedi. DUŞUNCELER SALÎHN.NEFTÇİ İki Telefon Telefonlar, bir hafta arayla geldi. İktisat doktorasını tamamlayan iki öğrencim beni New York'tan arıyorlar. Birbirlerinden habersiz: "Hoca, dediler, Türkiye'den de iş teklifi geldi. Amerika'- daki teklifleri reddedip Türkiye'ye gitmeye ne dersin?" Türkiye'nin en önde gelen üniversitelerinden birer teklif almışlar. Her ikisine Amerikan üniversitelerinden de talep var. (Amerikan üniversiteleri için zor bir yıl olmasına rağmen.) Karar vermeden önce, fikir sormak için aramışlar. Ne ailevi nedenler, ne "Ben istanbul'dan ayrılamam", ne "HocaTürkler başka" gibi sözler. Rasyonel bir kariyer hesabı yapıyorlar. En iyi araştırma- yı nerede yaparız, öğrenciler nerede daha iyi? Araştırma olanakları nasıl?Türkiye'deçalışmak, uluslararası mesle- ki dergilerde yayın yapmamızı engeller mi? Her iki ortamın da artılarını eksilerini tartışıyoruz. Kararı sonunda onlar veriyor. • • • Amerika veya Avrupa'da ciddi bir iktisat doktorasını bi- tirmek, ortalama beş yıl surüyor. ilk üç yıl ders alıp, bazı yazılı sınavlardan geçmeniz gerekiyor. Diğer iki yılda da tezinizi yazıyorsunuz. Ama bu sürenin birinci yılından iti- baren üniversitelerin küçük sınıflarına ders vermek müm- kün. Yani doktora yapmak, öğretmenlikle, öğrencilik arası bir şey. Tez bitince, "iş piyasasına" çıkıyorsunuz. • • • Piyasa bazen doktoralı açısından "iyi" oluyor. Üniversitelerin bütçeleri uygun durumda. Çok sayıda genç profesör alabilecekler. Piyasaya çıkan genç iktisatçı- lar fazla beklemiyorlar. Seçim imkânları çok oluyor. Teklif edilen maaşları pazarlıkla yukarı çekebiliyorlar. Doktora- sını böyle yıllarda bitirenler şanslı oluyor. Üniversrteler bazen de parasız kalıyor. Kemer sıkma dönemi. iş az, iş arayan çok. İş bulmak kolay değil. Teklif edilen maaşlar aşağı çekiliyor. Genç iktisatçı tedirgin olu- yor. Güç bir devreden geçiyor. Uzun süre beklemeleri gerekiyor. Ama bu arada küçük üniversiteler yetenekli eleman bulma şansını elde ediyorlar. Arz ve talebın dengelenmesi, her yıl ortalama 5 ay kadar alıyor... • • • Şimdi doktorasını yeni bitirmiş yurtdışındaki bir Türkü dü- şünün. Bu piyasaya çıkmış. Derdini çekmiş. Beş ay kaygı duy- muş. Sonunda Amerika'nın çeşitli üniversitelerinden iş teklifleri almış. Her şey bittikten sonra Cenevre'ye bir telefon. "Hoca Türkiyedeki şu üniversiteden de iş teklifi geldi. Kabul etmeyi düşünüyoruz." Devlet maliyesinin ciddi sorunları, enflasyon ve hatta Is- tanbul yollanna saçılmış çöplere rağmen: Neden? • • • Tüm nedenleri bilemem. Ama birine değinmek istiyo- rum. # Ekonomik konulara ilgisi her geçen gün daha da artan bir toplum. Hızla gelişen piyasalar. Durmak bilmeyen bir dinamizm. İş dünyasmda evrensel kurallarla çalışmaya yeğleyen- lerde bir güçlenme. Uluslararası rekabete girmeyi kafaya koymuş genç iş adamları. Ekonomi basınında şaşırtıcı bir değişim... Gençler Türkiye'deki bütün sorunların yanında bir baş- ka gelişme daha görüyorlar. Türk toplumunun iktisadi olaylara yaklaşımında, "ev- rensel ölçüler" ve "akılcılığın" artan gücünü... Çin'de borsa çılgınlığı PEKIN (AA) - Taksı şoförle- nnden. ışsizlere, gerçek gin- şımcılerden, öğrencilere. ka- raborsacılara kadar I mılvar 130 milyon nüfuslu Çın'de borsa. âdeta bir çılgınlık ha- linde insanlan akın akın kurs- lara ve özel derslere sürüklü- yor. Kitapçı önlerinde uzun kuvruklar oluşturmalanna neden olu\or. Çin'in sosyalist liderleri tara- fından bir anda popüler bir konuma giren Batılı enstitüler tarafından koordine edilen ki- mı kurslann yani sıra geçen haftalarda Pekin'de ilk kez bir borsa okulu açıldı. Çabuk zengin olma, hemen köşeyi dönme hayalleri ile okul önünde biriken Çinliler. okul- da yer bulamadıklannda. 72 saatlik kurs için bir aylık ma- aşlanna denk gelen 33 dolan venp özel kurs alıyorlar. OBEY Organizasyonel ve Yönetsel Yapılandırma projesini yönetmekte olduğumuz büyük bir şirketler topluluğunun pazarlama/satış şirketi için GENEL MÜDÜR aramaktayız. Dayanıklı tüketim mallarının (elektronik ve beyaz eşya) yurt çapında pazarlamasını yapan bu şirket, kendi sektöründe ön sıralarda yer almaktadır. Görevi üstlenecek Genel Müdür: # pazara yönelik stratejilerin oluşumu için seçenekler üretmek; # ciro ve pazar payını karlılıkla birlikte yukarı çekmek; • satış örgütünü yönetmek ve bayi teşkilatına yön vermek; • topluluk içindeki sanayi ve dış ticaret şirketleriyle ilişkilere aktif olarak katılmak sorumluluklarını taşıyacaktır. • • , Söz konusu sektörde benzer konumda görev yapmış olmak ve İngilizce bilgisi tercih nedenlerini oluşturacaktır. Özgeçmiş notu, fotoğraf ve telefon numaralarını içeren ve 10 Temmuz 1992 Cuma akşamına kadar aşağıdaki adrese posta veya faks yoluyla erişen her başvuru gizlilik ilkesine göre değerlendirilecek ve yanıtlanacaktır. A39O OBEY YÖNETİM DANIŞMANLIK A.Ş. Selçuklar Sokak, No.51/3 Levent 80630 İSTANBUL Faks 279 24 75 J Çuarry Engineer/ Geologist An international industrial company is looking for a highly qualified quarry engineer/geologisl. The candidate should be betvveen the ages 28 and 40. The position will be based in Istanbul and frequent travel will be required. The situation demands initiative and scientific discipline. The successful candidate should have: • a university degree in geology/mining engineering • a fluency in English (French will be a valuable asset) • a minimum of 3 years experience in quarry or mining All applications must be received no later than 10 July 1992. Please send your application (in English) with a recent photograph to: Code: Geo/GV : PK 111. 80072 Beyoğlu, Istanbul. Turkey Price \faterhouse TAMSMANLO AŞ İNGİLİZCE'yi 8 ayda konuşuD sizi Amerikalı dostlanu]izla Umşüralım. Bahariye Cad. 62 < } 34Ç :s 38 İÇİ SEVDA DOLU YOLOJLUK Cahit Külebi 10.000 lira ÎKDV içinde) ÇaeıJaf Yayınları Turkocağı Cad. 39-41 Cağaloğlu-lstanbul Ödemeli gonderilmez.