Katalog

Vamukbanlc'tan ^içeklerle... K>vnya Kadınlar Günü •Cutlu Olsun! Sj Cumhuriyet işJem'Tamam! 6 8 . YIL / SAYI 24264 / 2500 TL (KDVdahil) KURUCUSU: YUMUS HADİ (1924-1945) BAŞYMRI: NADİR MADİ (1945-1991) 8 MART 1992 PAZAR İsxail Büyükelçiliği koruma amiri, otomobiline konan uzaktan kumandalı bombayla öldürüldü; üç kişi yaralandı Ankara'da BeynıttipiterörCUI%fHURİYET (Ankara) - İsrail'in Ankara Büyükelçiliği'nde koruma a m i r i olarak görev yapan Ehud Sadan, otomobiline konan uzaktan kumandalı bombanınpatlatılması sonucu öldü. İkisi ağır üç kişinin yaralandıjb suikastı, "Islami Cihat" örgütünün bir kolu olduğu kay- dedilen "'Islami întikam" örgütü üstlendi. 19*?O yazında Türkiye'deki görevine a t a n â n Israil Büyükelçiliği koruma amiri, 36 yaşır.daki Ehud Sadan'ın 06 N 5853 plakalı Renault Flash marka otomobiline k o n a n bomba. dün saat 15.00 sıralannda patladı. 4. Basın Sitesi önündeki araçta bulunan veiki ayağı ilesol kolu kopan Sa- dan, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Has- tanesi'ne kaldınldı. ancak kurtanlamadı. Patlamadan sonra ola> yerine gelen po- lis ekipleri, bir tabanca buldular. Ankara Valisi Erdoğan Şahinoğlu, tabancanın Ehud Sadan'a ait olduğunu söyledı. Patlayan bomba, ikisi ağır üç kişinin de varalanmasma yol açtı. Yıldız Imar İskân Bloklan'nda oturan ilkokul 4'üncü sınıf öğrencisi 9 yaşındaki Bahattin Yağlı ba- şından. elinden ye ayaklanndan yaralana- rak Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'ne kaldınldı. Patlamada 18 ya- şındaki Kaya Koman adlı işsiz genç de ağır yaralandı. Diğer yaralı, taksi sürücü- sü Yılmaz Erdoğan ise ayakta tedavi gör- dükten sonra taburcu edildi. Patlama sırasında çevredeki binalann camlan kırılırken, park etmiş durumda bekleyen altı otomobil de hasar gürdü. Patlamanın hemen ardından çevrede ge- niş araştırmalara başlandı. bomba uz- manlan da incelemelerde bulundu. İsrail Büyükelçiliği koruma amiri Sadan'ın ara- cına konan bombanın uzaktan kumandalı olduğu kaydedildi. Üç çocuk babası Ehud Sadan'ın öldü- rülmesi olayıyla ilgili soruşturmaya Anka- ra Devlet Güvenlik Mahkemesi Savcılığı el koydu. Başbakan Süleyman Demirel. Başba- kanlık'tan aynlırken, gazetecilerin patla- mayla ilgili sorulannı "Üzüntüyle karşıla- dım. arkasında ne var bilemiyorum" sözleri>leyanıtladı. Dışişleri Bakanlığı'ndan dün akşam ya- pılan açıklamada, "Saldınyı İslami (nti- kam örgütü adına üstlenen şahıs, bu eyle- min Abbas Musavi'nin Lübnan'da öldü- rülmesinin ıntıkamırun alınması amacıyla gerçekleştirildiğini bildirmiştir" denildi. Açıkiama özetle şöyle: "Bu terör olayını siddetle kınar, İsrail Hükümeti'ne ve hayatını kaybeden görev- linin ailesine başsağlığı. olay sırasında ya- ralanan vatandaşlanmıza geçmiş olsun dileklerimizi sunanz. Nereden gelirse gel- sin terörün her türlüsüne karşı olan Türki- ye, kanlı şiddet olaylannın kendı toprak- lanna taşınlmasını esef ve üzüntü ile karşı M Arkası Sa. 19, Sü. 2'de Kozlu'daki grizu patlamasında hayatını kaybeden işçiler topraga verildi. Yenüünda kalan madencilerin çıkanlması için ocaklardaki yangının sönmesi bekleniyor. (Fotoğraf: ALİ ÖZ) Çalışma Bakanlığı müfettişleri: Ölümlerin büyük bir bölümü zehirlenme yüzünden meydana geldi Madeneıleröldü, maskelergeldiDENİZ TOPALOĞLU (Zonguldak) - Çalışma Bakanlığı müfettişleri, toplam 264 işçinin ölümüne yol açan grizu facia- sının ardından yazdıkları ön raporda, ilk andaki ölümlerin büyük bölümünün kar- bonmonoksit gazı zehirlenmesinden mey- dana geldiğini belirttüer. Zehirlenmeleri önleyecek maskeler diin işçilere dağıtılma- ya başlandı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı müfettişlerinin raporunda "Patlama son- rası meydana gelen ilk ölümler, açığa çı- kan karbonmonoksit gazının zehirleme et- kisinden ve şok tesirinden kaynaklanmış- tır" ifadesi kuJlanıldı. Türkiye Taşkömü- rü Kurumu (TTK) Genel Müdürü Ozer Öl- çer, zehirlenmeyi önleyecek maskelerin patlama anında işçilerin yanında bulunma- dığının hatırlatılması üzerine 5 bin 900 maskenin gümrükten teslim alınarak da- ğıtılmaya başlandığmı, 9 bin maske için de sipariş verildiğini söyledi. Genel Maden-tş Sendikası Eğitim Sek- reteri Sabri Cebecik ise maskeler konusun- İzlenimler Ölüm UlucamPde namaza durdu REFtK DURBAŞ - Zübeyde Hanım Caddesi'nde dolaşıyorum. Asma'dan, Üzülmez'den Kozlu'dan gelen kömürle karışık dağ kokusu kaldırımiarın üzerinde. O "koku"yu alıp denizin tuzuna kanştırıyorum. Ulucami'nin önünde durup insanların yüzüne bakıyorum. Bu insanların mutlaka bir yakım, arkadaşı, eşi-dostu "maden"de. Hepsinin yüzünde "ölüm"ün kömür kokulu esintisi... Hafif hafif çiseleyen yağmur, önce ince bir kara, ardından doluya dönüşüyor. Herkes bir saçak altında. Umudun, yaşamanın, özlemin saçağinda sanki. Ulucami'nin avlusundaysa bir avuç insan, yağan "dolu"ya aldırmaksızın cenaze namazında. Belediye hoparlörü konuşuyor: "Kozlu'daki şehitlerimizden Selahattin'in cenazesi..." Arkasını dinlemek istemiyonım. Dolu, hınçla düşüyor gökyüzünün gizli dehlizlerinden. • Arkası Sa. 19, Sü. 2'de da TTK'yı suçladı. Cebecik, karbonmo- noksit maskelerinin işçilerin yanında bu- lunması halinde ölenlerin yüzde 80'inin bu- gün hayatta olacağını söyledi. TTK Genel Müdürü özer ölçer, metan gazı oranının yüzde 2'ye çıktığı anda bil- gisayar başındaki görevlinin aşağıya uya- n telefonu ettiğini söyledi. Olay anında bil- gisayar nöbetinde bulunan Muzaffer De- mirci ise telefon etmeye vakit bulamadı- ğını açıkladı. Bakanlık müfettişlerinin raporunda, patlama saatiyle ilgili olarak olay sırasın- da monitörden metan gazının yükseldiği- nin görüldüğü belirtildi ve "Monitörde en son saat 20.00'de görülen metan gazı yüz- de 2.9 okunmuştur. Saat 20.03'ten sonra monitörden hiçbir ölcüm alınamamıştır" dendi. Söz konusu raporda, bölgedeki damar- lann jeolojik nedenlerle yüksek miktarda metan gazı içerdiği belirtilirken dün Zon- guldak'a gelen Milli Eğitim Bakanı Kök- sal Toptan, ocaklann kapatılmasının söz konusu olamayacağını söyledi. Toptan, bugüne kadar güvenlik için ge- rekli yatırımların yapılmadığını, Dünya Bankası'ndan alınan kredinin de akılcı bi- çimde kullanılamadığını, bundan sonra güvenliğe yönelik yatınmlann arttırılaca- ğını ve ocaklardaki üretünin süreceğini be- lirtti. Kozlu üretim bölgesinde işçilerle bir toplantı yapan ve "İşsiz kalırız diye endi- şe etmeyin, ocaklar yeniden üretime geç- mezse bile TTK yetkilileri size başka bir yerde iş verecektir" diyen Toptan, daha sonra Genel Maden-lş Sendikası'nı ziya- ret etti. Genel Maden-lş Genel Başkanı Şemsi Denizer, Toptan'a, grizu faciasımn sürp- riz olmadığını söyledi ve "Maden kazala- nnın yüzde 98'i gerekli önlemlerin alınması halinde engellenebilir. Devlet üzerine dü- şen görevi yerine getirmelidir. Devlet 'Ocaklar zarar ediyor, burası kamburdur' sözlerini artık bir tarafa bırakmalıdır" de- • Arkası Sa. 19, Sü. 2'de •Ölmeden cehennemi gören adam. 3. Sayfada •Zonguldaklıya yardım önerisi 3. Sayfada •MadenciKk ihmal edildi. 3. Sayfada •Bir ton için 600 bin lira zarar 3. Sayfada Azerbaycan yönetimi serüeşiyorDış Haberler Senisi - Azerbavcan'da Devlet Başkanı Avaz Muttalibov'un gö- revmden istifa etmesinden sonra Bakü'- nüi Ermenilerin Karabağ'da ginştıklen saldınlara karşı daha sert tutum izleme- ye oaşladığı gözleniyor. Bölgedeki çatış- malann seyrinde Azeriler lehine belirgin bir değişiklik olduğu haber veriliyor. Azeri kuvvetleriyle Ermenılerarasındaki çatışmalann Askeran bölgesinde voğun- laşjğı ve tüm şiddetiyle sürdüğü bildirili- yo \ Arkası Sa. 19, Sü. 6'da FINANCIALTIMES'ademeç veren Cumhurbaşkanı:Türk halkı hükümetten daha çok şey bekliyor ÖzaFdan Ermenistaıva ablukatehdidiHaber Merkezi - Cumhurbaşkanı Turgut Özal, Ermenileri Kara- bağ mücadelesinden câyacak biçimde korkutmak için Türkiye'- nin Ermenistan'a abluka uygulayabileceğini söyledi. Manisa'da düzenlenen bir toplantıda, hükümetin Karabağ konusundaki tutumu- nu eleştirerek "Ermenileri korkutmak lazım" diyen Cumhurbaşkanı Turgut Özal, Ingiltere'de yayımlanan Financial Times gazetesine verdiği demeçte de Erme- nistan'ı uyardı. AA'nm bildirdiğine göre gazetede "Türkiye'den Ermenistan'a ab- luka tehdidi" başlığıyla verilen haberde Özal, Ermenileri "korkutmak için" Erme- nistan'ın Türkiye üzerinden Karadeniz'e ulaşan tek dış ticaret yolunun kapatılabi- leceği uyarısında bulundu. Özal, Türk kamuoyunda, Demirel hü- kümetinin, Türklerle dil, din ve kültürel birliğe sahip Azerbaycanlılara yardım için "daha fazla şey yapması gerektiği" şek- linde duygular bulunduğunu söyledi. Ka- rabağ'da kalan Rus askerlerinin ya barı- şın sağlanması için yardımcı olmalarını ya da geri çekileceklerse silahlannı alarak geri çekilmelerini isteyen Cumhurbaşkanı Özal, Karabağ'daki Ermenilerüı Rus depoların- dan silahlandınldıklan yolunda elinde bilgi olduğunu da kaydetti. Özal, "oldukça banşçı bir insan" diye nitelediği Azerbaycan -Cumhurbaşkanı Ayaz Muttalibov'un istifasından endişe duyduğunu kaydetti ve Muttalibov'un ye- rine gelen kişilerin "katılık yanlısı" oldu- • The New York Times: Türkiye savaşa girebiür. //. Sayfada ğunu sandığinı bildirdi. Özal, Financial Ti- mes muhabirine, geçen hafta bir grup işa- damına, "Ermenileri biraz korkutmak lazım" dediğini de doğruladı. Hocalı katliamı ve Karabağ'daki geliş- meler nedeniyle Türk kamuoyunda duyu- lan infıal tırmanmaya ve son günlerde ol- duğu gibi sokaklara dökülmeye devam ederken hükümetin bu gelişmeler karşısın- da "soğukkanü bir tutum" benimseyerek meseleyi uluslararası platformlarda çözme- ye kararlı olduğu belirtüıyor. Ankara Büromuzun bildirdiğine göre bu bağlamda, Ankara'mn önümüzdeki gün- lerde Islam ülkeleri, Batı Avrupa, ABD sı- mflamasına göre diplomatik girişimlerini yoğunlaştıracağı kaydediliyor. Bu suııfla- maya ait ülkeler nezdinde yapüacak temas- larla bölgede derhal bir ateşkes ilan edil- mesi çağnsı yinelenerek ihtilaflı taraflann • Arkası Sa. 19, Sü. 7'de BUGUN PazarYazıları 'Amerikan Solu'nun Kennedy ile bölünüşü'nü New York'tan Şebnem Atiyas; 'İsvecli gençlerin alkol seferi'ni Kopenhag'dan Ferruh Yılmaz; Tırgoviç'te Türkiye özlemi'ni Remzi Gökdağ; 'Atina'da karnaval'ı Stelyo Berberakis; "Alantar"ın melekleri'ni Zürih'ten Adem Sağlam yazdı. M10. Sayfada Pazar Konuğu: Aysel Çelikel Medeni Kanun'un evlilikle ilgili maddelerine yönelik yeni bir değişiklik tasansı hazırlayan Prûf. Dr. Aysel Çelikel, Türkiye'de kadının konumu, Güler İleri olayı, Türkan Akyol'un Kadın, Aile ve Gücsüzlerden Sorumlu Devlet Bakanlığı'na atanması. konulanndaki sorulanmızı yanıtladı. M 6. Sayfada 7artışmaf başlıyor Cumhuriyet'te yeni görüntüyü uygularken "Tartışma" ve "Ökurlardan" köşesi ile değişik tartışmaiara ışık tutabileceğımizi düşünmüştük. Ancak 'Görûşler" sayfasında açttğımız bu mektup köşesinin sınırlı kahşı veokurlanmızdan gelen yoğun talep, "Tartışma" bölümünü yeniden gündeme getirdi. "Okurlardan" köşesini gazeteye yönelik görüş ve eleştirilere bırakırken "Tartışma"yı çok daha geniş biralanda birçok konuya bir arada yer verecek biçimde, bugün başlatıyoruz. Sayfada birkaçgörüşe bırden \er verebilmemiz için, gönderilecek yazılann bir daktilo sayfasını geçmemesini diliyoruz. Görüşlerinizi lütfen. Cumhuriyet gazetesi, "Tartışma sayfası", Türkocağı Caddesi, 39/41, Cağaloğlu/Istanbul adresine gönderiniz. Hen şey Fener için' Fenerbahçe Kulübü'nün olağan kongresi dün başladı .İlk günde konuşan dört başkan adayı, "yalmzca kulübün iyüiğini'' düşündüklerini açıkladılar. Kongrede bugün, başkanlık secimi yapılacak. M16. Sayfada KULIS Maliye'dekj cadı kazanı Maliye ve Gümrük Bakanı Sümer Oral, neredeyse göreve geldiği günden bu yana sıkıntıdan kurtulamadı Onceyeni bütçe ve katsayı, ardından da vergi affı yasası ile şimşekleri üzerine çekti. Hem muhalefet partilerinden, hem koalisyon ortağı SHP den, hem de kendi partisinden eleştirileraldı. Gerçi, henüz bir türlü rahatlayamadığı için, bakanbğında geniş çaplı atamalar yapamadı. Ama, atamalarla ilgili • Arkası Sa. 19, Sü. 7'de OLAYLAREV ^RDENDAKI CERÇEK lehlike SnyaUeri {afkasya'dan tehlike sinyal- l& geliyor. Azerbaycan Dev- leıBaşkanı Ayaz Muttalibov, HZcabağ sorununda pasifdav- rxrdığı gerekçesiyle muhale- f^eki Halk Cephesi tarafın- cMa istifaya zorlandı. Mutta- libov'un aynlması, Bakü'de milliyetçi hareketin güçlenmesi ile eşanlamlı. Bunun sonucun- da Ermenilerin Karabağ'da gi- riştiği saldırı ve kıyıma karşı Azeri direnişi güçienecektir. Azeri-Ermeni çatışmasının başta Karabağ olmak üzere iki ülkenin sınır boylarında da artması beklenebilir. Böylece Karabağ konusunda duyarlı olan Türkiye kamuo- yu, dikkatini daha fazla Kaf- kasyaya yûneltmek zorunda kalacaktır. Hükümetin temkinli tutu- muna rağmen, iktidar partisi içindeki bazı kanatlar da Türkiye'nin Ermenistan'a karşı daha etkin ve caydırıcı politi- ka izlemesi gerektiği görüşünü ısrarla işliyorlar. Cumhurbaş- kanı Tiırgut Özal'm diploma- tik dile sığmayan "Ermenileri korkutmak lazım" sözü belki de bu politikanın en net ifade- si!.. Sınıra asker yığıp Ermenis- tan'ı "korkutmak" ya da da- ha resmi bir ifadeyle "caydırı- cı rol" oynamak mümkündür. Ama yüzyılların ötesinden ge- len Azeri-Ermeni çatışmasının bu tür geçici rollerle önlenmesi güçtür. Türkiye'dekipolitik çevreler Karabağ ve Ermenistan konu- • • • U Arkası Sa. 19, Sü. Vde Bir vılda 16 bin kadına tecavüz edildiANKA (Ankara)- "Dün>a Kadınlar Günü"nde Türkiye'de kadınlara yöne- lik cınsel suçlardaki ariış. yüz kızartan bir tablo oluşturuyor. Türkiye'de bir vılda 15 bin 835 kadın ve kız çocuğuna tecavüz edildiği iddiası ile mahkemeler- dc toplam 10 bin 760 dava açıldı. Geçen \ 11 Türkiy e"de 8 bin 59 genç kız ve kadın zorla ya da evlenme vaadı ile kaçınlıp ahkonulurken 4 bin 94 kadın ve genç kız da kendilerine laf atıldığı ve- ya sarkıntılık yapıldığı gerekçesiyle şi- kâvette bulundu. Kadınlar veçocuklara karşı ışlenen cınsel suç toplamı biryılda 28 bin 849 olarak gerçekleştı. ANKAnın, Adalet Bakanlığı'nın ge- çen vıla ilışkin istatistiklerinden yaptığı derlemeye göre 15 yaşını bitirmemiş kız çocuklan yoğun cinsel tehdit yaşıyor. Bakanlık verilerine göre geçen yıl 453 orkek. 15 yaşını bitirmemiş kızçocuğu- nun ırzına geçmek ya da onlan baştan çıkarmak suçlanndan mahkemeye çı- karıldı. Aynı süre içerisinde 422 sanık, yine 15 yaşını bitirmemiş kızçocuğunun ırzına gcçmeye çalışmaktan suçlu görü- lürken, bu sürede 15 yaşını bitirmiş genç kızların ırzına geçmekten sanık savısı 1135 olarak belirlendi. Türk Ceza Kanunu'nun "zorla ırza geçme sonucu ölüme yol açmak ya da mağdurun sakatlanmasına neden ol- mak" suçunu düzenleyen 418. maddesi uvannca geçen yıl 661 sanığın suçu sabit görüldü. Aynı verilere göre bir yıl içeri- • Kadınlar Günü ile ilgili öteki haberler Arka Sayfada sındc sulh vc aslıyc ceza mahkemclerın- dc zorla kız kaçırma ve alıkoyma suçla- nndan toplam 5 bin 652 dava açıldı. Bu davalarda 8 bin 59 kişi >argılandı. Bu suçlardan mahkûm olanlann savısı da 2 bının üzerine çıktı. Adalet Bakanlığı verilerine göre Tür- kiye'de çocuklara karşı işlenen cinsel suçlarda ortalama yargılama süresi bazı davalarda 108 aya kadar uzuyor. Bir başka deyişle 14 yaşında cinsel saldın nedeniyle mağdur olan bir çocuk, 23 ya- şında kendisinı mağdur eden kişinin cezalandınldığını ya da mahkûm edile- mcdiğini görüyor. Hukukçular, cinsel saldınya hedef olanlardan bir kısmının da crkek çocuğu olduğunu haUrlatır- ken. çocuklara karşı işlenen suçlarda • Arkası Sa. 18, Sü. 8'de