Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SLYFA CUMHURİYET 7MART1992CUMARTE!
DIŞ HABERLER
Türkiye'ye patriot,'
•A^f^ashington - ABDDışişleri
Bal anlığı'nın. Türkiye dahil altı
Orudoğu ülkesine patnot füzeleri
satıması için ABD Kongresi'ne
bildtrimde bulunduzu bildirildi.
VVashington Post gczetesi. adını
açıklamadığı bir ABD>etkılisine
daymarak verdiği dûnkü haberinde
toplam lömilvarddarlık satışın
Türciye dışında Suudi Arabistan,
Ku\eyt, Birleşik Anp Emirlikleri.
Bah'eyn ve Katar'a/apılacağını
kaydetü. HaberdeTürkıye'nin
Amerikan >ardımın. savaş uçağı vediğer
silahlann alımında kullandığı. bu
yüzcen fîizeler içın para
ayırimavacağı belinildi
Denktaş-Camîlion
• AA(Lefkoşa)-KJwTC
Cumhurbaşkanı Ra jf Denktaş. BM
Genel Sekreten'nin Kjbrıs özel temsilcisi
Oscar Camiiion'u kabul ederek bır süre
görüştü. Denktaş, gcrüşmeden sonra
yaptığı açıklamada. Camilion'un. Genel
Sekreter"ınGüvenlik Konseyi'ne
sunacağı Kıbns konusundaki raporun
haarlıkçalışmasına Latılmak ıçin
yakında New York"a gideceğini
belirterekönlenndekı zorluklan birkez
daha tartıştıklannı b:ldirdi.
Kıbns raporu
• AA (New York) - Birleşmiş
Milletler Genel Sekreteri'nin, Kıbns
konusundaki ilk raporunun mart ayı
sonunda ya da nisan ayı basmda
yayımlanması beklenıyor. Kıbns Rum
yönetimi lideri Yorgo Vasiliu'nun
raporun yayımlanmasından önce mart
ayının ikinci yarısındajı sonra New
York'a gelerek Genel Sekreter Butros
Gali ile görüşeceği bildiriliyor.
Vasiliu'nun kesinlik kazanan bu
görüşmenin yanı sıra, Washington'a
gjderek ABD Başkanı George Bush'la
da görüşmek istediği öğrenildi. Ancak
bu görüşmenin henüz kesinleşmediği
belirtiliyor.
Honecker krizi
• AA
(Fraakfurt) -
Rusya hükümeti,
eski Doğu
Aimanya Devlet
Başkanı Erich
Honecker'in
ŞUi'nin Moskova
Büyükelçiliği'nden
çıİcanlması için
resmen başvuruda bulundu. Alman
Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan
açıklamaya göre Rusya Adalet Bakanı
Nikolai Fjodorow, bu konuda
Almanya'mn Moskova'daki
temsilciliğine bilgi verdi. Açıklamada
Rusya Adalet Bakanı'mn, Honecker'in
Moskova'daki Şiii Büyükelçiügi'nden
aynlmasından hemen sonra
Almanya'ya gönderileceği konusunda
teminat verdiği de bildirildi.
Türkiler KAİKte
• AA (Brüksel) - Bağımsız Devletler
Topluluğu'ndaki Türk
cumhuriyetlerinin tamamı, AGfK'ten
sonra Kuzey Atlantik Işbirliği
Konseyi'ne de (KAİK) üye oluyorlar.
NATO'nun Orta ve Dogıı Avrupa
ülkeleri ile ilişkilerini geliştirmek üzere
kurulan KAtK'e, Türk
cumhuriyetlerinin üyeliği için Türkiye
büyük çaba göstermekteydi.
NATO'nun Brüksel'deki merkezinde 10
martta yapılacak olağanüstü KAlK
toplantısında 10 BDT cumhuriyetinin
üyelikleri ilan edilecek. BDT
cumhuriyetleri ile birlikte KAlK'in üye
sayısı 35'e yükselecek.
BosırfUan çağrı
• AA (Belgrad) - Birleşmiş
Milletler'in Yiıgoslavya özel temsilcisi
Cyrus Vance, Bosna-Hersek'teki
Müslüman, Sırp ve Hırvat liderlerinin,
cumhuriyette yasanan soruna banşçı
bir çözüm aradıklanm söyledi. Öte
yandan, Bosna-Hersek Ekonomi
Bakanı Reşad Begtic, yardım gelmediği
takdirde Bosna-Hersek'te ekonomik ve
sosyal bir felaketin yaşanacağını,
bunun da şiddete yol acabileceğini
kaydetti. Bosna-Hersek'e Türkiye"den
100 bin ton petrol, Avusturya'dan ise
50 bin ton mısır yardımı önerildiğini
kaydeden Begtic, "Pazar ekonomisi
kunnak istiyoruz" diye konuştu.
İslam devrimi yerleşti'
• AA (lanran) - İran
Cumhurbaşkanı Haşimi Rafsancani,
tslam devriminin dünyadaki yerini
bulduğunu belirterek "Bunun
kanıtlannı tüm dünyada özellikle
Sudan, Senegal ve Cezayir'de
görüyoruz" dedi. Tahran
Universitesi'nde cuma namazını
kıldıran Rafsancani, İran milletini, 10
nisan tarihinde yapılacak milletvekili
genel seçimlerinde, geçmişte olduğu
gibi birlik ve beraberlik içinde oy
venneye çağırdı. İran Cumhurbaşkanı,
dünyadaki son gelişmelere de
değinerek komünizmin ortadan
kalkmasının milyonlarca Müslümanı
özgür kıldığını ve birkaç Islam
ülkesinin daha dünya coğrafyasındaki
yerlerini aldıklannı belirtti.
t
Türkiye, Ermenistan'm AGİK kararlan konusundaki tutumunu açığa kavuşturmasmı bekliyor
Ankara, Erivan'dan açıkolmasınıistiyorCL'MHURİYET (Ankara) - Ermenistan. iki açmaz arasında kaldı. Kara-
bağ'daki Ermenilere "self-determinasyorf hakkı tanınmadıkça banş-
çıl çözüme yanaşmayan Ermeniler, bu hakkı kapsamadan ateşkes
çağrısında bulunan AGİK kararlanna uymayı da taahhüt etmiş du-
rumdalar. Türkiye, Ermeni tarafının bu konumunu en kısa sürede
açığa kavuşturmasını bekliyor.
AGİK'in Ermenistan ve Azerbaycan'ın
da katıhmı>la Prag'da aldığı kararlann,
bölgede banşçıl bir çözüme vönelik olarak
Karabağ'da vaşayan Ermenılenn "ulusal
aanlık haklanna saygı duvulmasınf da
kapsamasının, "self-determinasyon" anla-
mına gelmediği öğrenildi. AGİK'in ulusal
aanlıklann haklannı en geniş şekilde belır-
leyen ve haziran 1990"da kabul edilen Ko-
penhag belgesinin 39. maddesi. ulusal azın-
lıklann haklannın. devletlerin toprak
bütünlüğünü bozamayacağı hükmünü ge-
tirn or Ermenilerin öne sürdüğünün tersine
AGİK kararlanndadaAzerbavcan'ın top-
rak bütünlüğüne saygı göstenlmesi ve sı-
nırlann değışmezliğınden söz edılıyor.
Buna ek olarak azınlık haklannın bu azın-
lıklann içinde yaşadıklan devlellenn top-
rak büıünlüğüne ve sınırlannın değışmezlı-
ğine zarar \erecek haklar olmadığının
AGİ K'te > erleşmış bir kural olduğuna dik-
katçekiliyor.
Türki\e"nın. Ermenistan'ııı AGİK ka-
rarlan çercevesınde self-determinas>on ta-
lebını bır koşul olarak kullanma ısteğınden
vazgeçmesmı bekledığj bildiriliyor. Bilindi-
ğı gibı Ermenistan. Karabağ'daki çatışma-
lann Azerbavcan'ın kendi iç ışı olduğunu
sa\ unmor. Ermenistan vönetımı, sorunun
çözümüne yönelik olarak yapılacak görüş-
melere Dağlık Karabağ yönetiminin de
katılmasını istiyor.
Ermenistan Dışışlen Bakanı Raffi Ho-
vanisyan, önceki gün Beyrut'ta yaptığı
açıklamada. Karabağ'ın Bağımsız Devlet-
lcr Topluluğu"na bağlı bağımsız bır eum-
hurivet olmasının sorunu çözecek bır for-
mül olduğunu söviemıştı. Hovanisvan'ın,
bu açıklamasının, Ermenistan'm self-
determınasvon konusundaki ısrannın \an-
sıması olduğu Ankara"da not edılmiş bulu-
nuyor.
Banşçı bir çözümü hedefleyen AGİK
kararlanna uyulmaması sonucu çatışmala-
nn devam etmesi durumunda Türkiye'nin
eıinın kolunun bağlj olmavacağı vurgula-
nıyor. Bu konu şöyledeğerîendiriliyor: 'İlk
başta karann istediği ateşkestır. Çatışma-
lar devam ederse ilk önce birinci maddesi-
ne uvulmamış olacak. Zaten onun için
karann birinci bölümûnde ateşkes \e in-
sanal önlemler. ondan sonra banşçı çözü-
mün temeli olan demokrasi. insan haklan-
na sa>gı. hukuk de\leti gibi ilkeler yer
alıvor."
Türkive'nin. banşçı bırçözümün AGİK
çerçevesinde bir an önce sağlanması ıçin
üye ülkeler nezdinde başladığı jprişimler
yoğunlaşarak sürdürülüyor. AG/K süreci-
nin Karabağ'da hızlı sonuç vermesinin.
genel olarak dönem başkanlanna ve
AGİK üvelerinin dönem başkanına vere-
ccği desteğe bağlı olduğu \ urgulanarak iliş-
kilerimizin ivi olduğu Çekosiovakya'nın
AGİK'in "en ateşli savunuculanndan" bin
olarak her türiü çabayı göstermesi bekleni-
yor.
Ankara'nın Karabağ'daki çaüşmalann
sayılmasının önlenmesi konusunda bir di-
ğerbeklentisınideABDoluştunıyor. ABD
Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı
Arnold Kanter'in bu hafta başmda An-
kara'da \ aptığı temaslar sırasında Türkiye.
ABD'den AGİK ilkeleri doğrultusunda
soruna bir çözüm bulunması için katkıda
bulunmasını istemışti.
Dışişleri çevreleri, ABD'nin bu konuda
gereklı çabalan göstereceğınin umutedildi-
ğini bildınvorlar. Kanter'in. Türkiye'nin
>aptığı önenler doğrultusunda NVashıng-
ton'a avrıntılı bılgiler verdiği haber verilı-
vor. Edinilen bilgiye göre VVashıngton, bu
konuda önümüzdeki günlerde Ankara"\a
bırmesaj iletecek.
Devlet Bakanı Kahraman, Genel Sekreter Gali'ye mesaj gönderdi
BM, Karabağ'a müdahale etmeli
Dış HaberierServisi -Azer baycan'a
bağlı Dağlık Karabağ'da Erme-
ni milislerin giriştiği katliama
yönelik tepkiler sürüyor. İnsan
haklarından sorumlu Devlet
Bakanı Mehmet Kahraman,
Birleşmiş MilletlerGenel Sekre-
teri Butros Gali'ye bir mesaj
göndererek Karabağ'da Ermeni
milislerin gerçekleştirdiği katli-
ama müdahale etmesini istedi.
Azerbavcan'ın toprak bütünlüğünün ko-
runmasıru iste\en Kahraman, Gali'ye
gönderdiği mesajda şu görüşlere yer verdi:
"Enmenistan'ın uluslararası hukuka a>kın
bu tutumunun yeni katıldığı BM örgütü-
nün temel ılkelerine ters düştüğü de tartış-
ma kabul etmeyecek kadar açıktır. Dün-
yanın gözü önünde cereyan eden insanhk
dışı soykınmın derhal sona erdirilmesı in-
san haklan açısından bir zorunluluktur."
Kazanayan-maçidaması
İstanbul Başpıskoposu ve Türkiye
Ermenilen Patriği Karekin Kazanavan
dün bir açıklama yaparak Karabağ'daki
çatışmalan bır Müslüman-Hıristiyan
çaüşması olarak sunma çabalannı kaygı
verici olarak niteledi ve dinin siyasete alet
edilmemesini istedi.
Patrik Kazanavan vapuğı yaalı
açıklamada. "İki tarâfın da 25 Şubat 1988
tarihinden itibaren sebebiyet verdiği
masum insanlann ölümünü çok derin bir
ûziintü ile bastn ve yayın organlanndan
takip etmekteyiz" dedi. Dinin siyasete alet
edilmemesini isteyen Kazancıyan.
"Özellikle, bazı sorumsuz kışiler ve amacı
belirsiz çevreler tarafmdan iki halk
arasındaki sorunu kamu gû'ndemine bir
Müslüman-Hıristiyan çaüşması olarak
getirme çabalan gayet kaygı vericidir"
ifadelerine yer verdi.
İster Hıristiyan ister Müslüman olsun
gerçek bir din adamının cemaatini savaşa,
silahlı catışmaya ve ayaklanmaya teşvik
etmeyeccğini kaydeden Kazanavan.
Musevi. İsevi ve İslami halklann
sorunlannı silahlı çaüşmalarla değil.
uygar. çağdaş ve inançü insanlara varaşır
şekilde görüşerek çözmelennin gereküğinı
söyledi.
Kazanavan açıklamasını şu sözlerle
bitirdi: "Bu yıl Müslüman halklann
mübanek ramazan ayı ve Hıristivan
halklann 40 günlük Paskalya orucu avnı
Hovnanian: Geri adım yok
Sovkırıni icldialan
yeniden ısıtılıvor
FATtH M. YILMAZ - Ankara'da Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin'le yap-
tığı görüşme "skandal' haline gelen Amerikan Ermeni Cemaati Baş-
kanı Hirair Hovnanian, 24 Nisan'ın 'Ermeni soykınm günü' olarak
kutlanması yolundaki çabalanndan geri adım atmalannın söz konu-
su olmadığını bildirdi. Hovnanian. ABD Kongresi nezdinde bu ko-
nudaki girişimlerini sürdüreceklerini söyledi.
Ermeni Patriği Kazancıyan, dinin alet edilmesinden şikâyetçi.
döneme rastlamaktadır. Dua ve
dileklerimiz banş, birlik. se\gi ve kardeşlik
içinolmalıdır."
ErfneniyapAınbekHyor
Ermenistana göndenlmek iucre ABD'-
den Mersin Lımanı'na gelen 350 kontev-
ner vardım malzemesi. içinde sılah bulun-
duğu yönündekı ihbarlar nedenivle bekle-
tiliyor
Liman İşçılen Sendikası (Likat-İş) Ge-
nel Başkanı Mebh Yılmaz. liman i^çilen-
nin Azenlerin yanında olduğunu ancak
Ermenilere yardımın gidip gitmemesinin
hükümet polıtıkasına bağlı olduğunu söv-
ledi.
Melih Yılmaz yaptığı açıklamada. gelen
ve giden malın ne olduğunu bilemeveceği-
ne dıkkat çekerek. işçilerin Ennenistan'a
gidecek hıçbir malın yükleme ve boşaltma
işlemindeçalışmak istemedığinı vurguladı.
ABD'nin çabası
ABD'nin Ankara Büyükelçisi Richard
Clark Barkley, Dağlık Karabağ'da çok
acil ateşkes sağlamaya çalıştıklarını
söyledi.
Büyükelçi Richard Clark Barkley, dün
İstanbul Valisi Hayri Kozakçıoğlu'nu zi-
yaret etti.
Görüşmeden sonra gazetecilerin soru-
lannı cevaplandıran Barkley, Karabağ'-
daki olaylara ilişkin bir soru üzerine, hü-
kumetinin bunu bir trajedi olarak gördu-
ğünü belirtti. Kendilerine bu konuda çok
miktarda rapor geldiğini ve bunlann in-
celendiğini anlatan Barkley, henüz fiili
müdahale yapamadıklarını söyledi. Bark-
ley, "Türk meslektaşlanmızla, AGİK'-
teki temsilcilerle yeni BDT yetkilileriyle
çok acil ateşkes sağlamaya çalışıyoruz.
InşaJlah başanya ulaşır" dedi.
Gali'den çağn
BM Genel Sekreteri Butros Gali, Azer-
baycan ve Ermenistan'm kuruluş üyesi
olarak sorumluluklaruu yerine getirme-
lerini ve çarpışmalara derhal son verme-
lerini istedi.
Edindiğimiz bilgiye göre Hovnanian.
Ermenistan"da yayımlanan Azg gazetesine
verdiği demeçte, Türkiye'de bazı çevrelerin
ıddialannın aksine. "soykınm" konusunda
hiçbir biçimde geri adım atmayacaklannı
belirterek 'Bu konuda ben değil, Ermenis-
tan yönetimi bile geri adım atamaz. Bunu
yapacak olan. bütün Ermeni nüfusunu
karşısında bulur' dedi.
Hovnanian. gazetenin muhabiri RatTi
Hermonn'un bir sorusu üzenne de Alarko
Holding Yönetim Kurulu Başkanı İshak
Alaton'la Trabzon Lımanı'na ilişkin ola-
rak vapacağı ortaklığın da bazı koşullann
vennegetirilmesinebağlı olduğunu kaydet-
ti Hovnanian'ın ortaklığa iJişkin koşulu-
nun. 'önce sınır kapısı açılsın. sonra ticare-
te başlansın' oJduğu öğrenildi.
Amerikan Ermeni Cemaati lideri Hov-
nanian, geçen av sonunda Alaton'la birlik-
te Dışişleri Bakanı Çetin'le yaptığı olaylı
görüşmede. sınır kapısının bir an önce açıl-
masını istemişti. Dışişleri çevrelennce "oldu
bıttı' olarak nitelendirilen görüşmeden
sonra Hovnanian,resmiolarak açılmama-
masına karşın Alican-Markara smır kapı-
sından Ermenistan'a^geçmişti.
Hovnanıan'ın başkanlığını y aptığı Ame-
rikan Ermeni Cemaati. ABD Kongresi
nezdinde Türkiye karşıtı yürüttüğü faali-
vetlerle tanınıvor. Cemaat. özeilikle 24 Ni-
san tanhının 'Ermeni soykınm günü' ola-
rak kutlanmasına ilişkin Kongre'den bir
karar çıkartmaya çalışıyor.
Ermenistan'm bağımsızlığmı kazanıp
Devlet Başkanı Levon Ter Petrosyan'ın
Türkiye ile özellıkle ekonomik ilişkilerin
geliştirilmesinden yana bir polıtıka izlemesı
sonucu. Amerikan Ermeni Cemaati'nde
bu konuda görüş aynlıklannın ortaya çık-
tığı biliniyor. Cemaatin ıçindeki bir grup,
Türkıye'yle ilişkilerin geliştirilmesine karşı
çıkıyor ve Hovnanian'ı Türkiye'de yatınm
yapmakla suçluyor.
Alarko Holding Yönetim Kurulu Baş-
kanı Alaton. Hovnanian'la geçen kasım
aymda yaptığı görüşmeden sonra Ameri-
kan Ermeni Cemaati Başkanı'nın 24 Nisan
konusunda artık ısrarlı olmadığını söyle-
miş. Alaton'un bu iddiası. bizzat Hovnani-
an tarafından yalanlanmıştı. Buna karşın
Hovnanian'ın. Türkiye ile ticari ilişkiye yö-
nelmesi. yine de Cemaafin içindeki sertlik
yanlısı kanadın tepkisine neden olmuştu.
Hovnanian"ın Alaton'la birlikte kurdu-
ğu şirket. Trabzon Limanf nda bir serbest
bölge oluşturulmabinı ve Ermenistan ile di-
ğer BDTcumhuriyetlerinden Alıcan-Mar-
kara sınır kapısı aracılığıyla getirilecek
mallann buradan Batı'ya pazarlanmasını
amaçlıyor. Türkive'nin. Ermenistan'la sı-
nır kapısının açılmasını, dıplomatık ilişki-
lenn kurulmasına bağlaması nedeniyle
şirket henüz hiçbir faalıyette bulunamıyor.
Alaton. birkaç gün önce Cumhuriyet'e,
Hovnanian ile ortaklıktan vazgeçtiğini ve
Ermeni ışadamlan ile hiçbir biçimde ilişki
kurmayacağını söyiemışti. Alaton. dün de
a\nı görüşünü yineleyerek Hovnanian'la
kurduğu şirketteki hisselerini satmak iste-
diğıni söyledi
Erivan'da vönetimeyakın kaynaklardan
edindiğimiz bilgilere göre Ermenistan'daki
tcmaslannı tamamlayarak ABD'yedönen
Hovnanian. 'soykınm'ın dışında Karabağ
konusunda da gırişimlerde bulunacağmı
söyledi. Ennenıstanyönetimi Hovnanian"-
dan. Karabağ konusunda Envan'ın görüş-
lerinin ABD'de daha iyi anlatılması yolun-
da kulıs faalıyetlerinin hızlandınlmasını
istedi. Hovnanian'ın bu ısteğe olumlu kar-
şılık verdiği ve Amenkan Ermeni Ce-
maatı'nin bu konuda girişimlere başladığı
bildinliyor.
ABD'de süren başkanlık seçimleri nede-
niyle Amerikan Ermeni Cemaati'nin. etkili
bir kamuoyu oluşturabileceği biliniyor. Er-
menistan'ın. Karabağ'daki çatışmalar ko-
nusunda Azerilere karşı girişilen katliamı
çarpıtarak yoğun bir propaganda kam-
panyasına hazırlandığı ve bunun içın de
Amerikan Ermeni Cemaati'nin yardımcı
olacağı kaydediliyor.
BtLİM
TEKNÎK
AYLIK POPÜLER DERGİ
CİLT 25 • SAYI 292 • MART 1992
TÜBİTAK
MART SAYISI ÇIKTI
Bu sayıda
*GAP: Cumhuriyetimızın En Büyük Eseri GAP'ın Tarım
ve Sosyo Kültürel Boyutu *Miyokard Enfarktüsü
*Toprakta Petrol Kirliliğı
*Gökkuşağı Holografisi *Uzay Teleskobunun İkinci Yılı
Ayrıca her ay olduğu gibi
*Bilgısayar Klübü *Aklınıza Takılanlar
*Sayıların Dili *Bilim ve Teknik Klübü
*İşte Doğa *E!ektronik Çağı
*Bilim Damlaları *Zekâsayar *Satranç Dünyası
TÜRKİYE'NİN EN ÇOK SATAN DERGİSİ
BİLİM ve TEKNİK BÜTÜN GAZETE BAYİLERİNDE
TÜKENMEDEN ALIN
BİLİM ve TEKNİK Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu'nun Aylık Popüler Yayınıdır.
Yazışma Adresi: Atatürk Bulvarı No: 221 Kavaklıdere 06700 Ankara Tel: 468 53 00
Karabağsorununda Türkiyeilegörüş birliğinde bulunan Ukrayna'dan öneri:
Karadeniz silahsızlandınlsmSEMİH İDtZ (Kiev) - Ukrayna dün, Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin'in Kiev'e yaptığı resmi
ziyaret çerçevesinde Türkiye'yi de çok yakından ilgilendiren bir öneri ile Karadeniz böl-
gesinin "mümkün olan en yiiksek derecede silahsızlandırılmasını" istedi. Esas olarak
Rusya'ya geçen eski Soyyetler Birliği'nin Karadeniz filosuna yönelik bir tedbir olduğu
bildirilen bu öneri, Dışişleri Bakanı Çetin tarafından "olumlu" bulundu.
Çetin yine de bunun "Türkiye'nin
anlaşmalarla üstlenmiş olduğu global
yükümlülükleriyle uyumlu olması" ge-
rektiğini söyledi. Çetin, böyle bir sü-
recin Kafkasya üzerinde de olumlu et-
kisinden söz etti.
Çetin ile Ukrayna Dışişleri Bakanı
Zilenko arasında dün Kiev'de yapılan
görüşmede Karabağ sorunu hakkında
da taraflar "tam görilşbirliği" sağla-
dılar. Karabağ'ın Azerbaycan toprağı
olduğu görüşünü paylaşan taraflar,
derhal bir ateşkes ilan edilmesini ve et-
kin ülkelerin de girişimleriyle bu soru-
na AGİK ve Birleşmiş Milletler çerçe-
vesinde banşçı bir çözüm bulunması-
nı istediler.
Dışişleri Bakanı Çetin, Bağımsız
Devletler Topluluğu'na yapmakta ol-
duğu yedi günlük ziyaretin son ayağı
olan önceki akşam geldiği Ukrayna'-
da dün resmi temaslarda bulundu. Çe-
tin, dün sabah ilk olarak beraberinde
Devlet Bakanı Şerif Ercan olmak üze-
re Devlet Başkaru Kravçuk tarafından
kabuJ edildi.
Görüşmelere geçilmeden önce kısa
bir açıklamada bulunan Kravçuk,
Türkiye'nin Sovyetler Birliği'nin daha
dağılmadığı dönemde Ukrayna ile bir-
çok resmi belge imzaladığını hatırlattı
ve "Bunu, o dönemde yapmaya hazır
olan fazla ülke yoktu. Yapanlann ara-
sında da en büyüğü Türkiye idi. Bu jes-
te büyük değer veriyoruz" dedi. Dışiş-
leri Bakanı Çetin ise teşekkür ederek
Kravçuk'u Türkiye'ye davet etti. Bu
davetin 4-5 mayıs tarihleri için planlan-
dığı bildiriliyor.
Çetin, dünkü temasları çerçevesin-
de Dışişleri Bakanı Zilenko ile iki ül-
ke dışişleri bakanlıklan arasında isti-
sari görüşmeler yapılmasına ilişkin bir
protokol imzaladı. Çetin ile Zilenko
ayrıca uzun görüşmelerde bulundular.
Bu görüşmelerin ardından ortak bir
basın toplantısı düzenlendi.
Nükleer imha karan
Zilenko basın toplantısında, Devlet
Başkanı ile yapılan görüşmede Dışiş-
leri Bakanı Çetin'e Ukrayna'nın kon-
vansiyonel ve nükleer silahsızlanma
konularındaki görüşlerinin de aktarıl-
dığıru söyledi. Kravçuk'un bu çerçeve-
de ulkesinin, tüm nükleer silahlan yok
etme karan aldığını bildirdiğini söyle-
di.
Zilenko, Karadeniz Ekonomik fşbir-
liği Bölgesi Projesi'ne büyük önem at-
feden Ukrayna'nın Karadeniz'in silah-
sızJandınlması yönündeki önerisinden
söz etti. Buna savaş gemileri ve taktik
nükleer silahlardan başlanmasırun öne-
mine işaret eden Zilenko şöyle konuş-
tu:
"Karadeniz'i bir ekonomik işbirliği,
banş, dinlenme ve rehabilitasyon yö-
resine dönüştürmek istiyoruz. Kapalı
bir deniz olmasına karşın yüksek dü-
zeyde bir askeri konsantrasyon var bu-
rada."
Öneri olumlu
Çetin ise basın toplantısından son-
ra Türk gazetecilerin sorularını yanıt-
larken, "Türkiye'nin anlaşmalarla üst-
lenmiş olduğu global yükümlülükleriy-
le uyumlu olması" şartıyla bu öneriyi
"olumlu" bulduğunu bildirdi.
Gözlemcıler, Kiev'in bu çağrısının
esas olarak Karadeniz'de büyük bir
varlığı olan ve şu anda Rusya*nın kont-
rolünde bulunan eski Sovyet filosuna
karşı aiınmış bir tedbir olduğunu be-
lirtiyorlar. Türkiye dahil, Karadeniz'-
de kıyısı olan diğer ülkelerin bu deniz-
de çok az savaş gemısi olduğuna işa-
ret ediyorlar. Bu nedenle bu ülkelerin
hemen hemen hepsinin Kiev'in öneri-
sine "sıcak" bakacakiannı kaydedi-
yorlar.
AGİK ve BM'ye çağrı
Zilenko, Karabağ sonınunun ele
alındığını ve bu konuda Türkiye ile gö-
rüşbirliği içinde bulunduklannı söyle-
di. Bu sorunun, tüm bölgenin banş ve
Utikranru sarstığını kaydeden Zilenko,
derhal bir ateşkes ilan edilmesi ve ar-
dından da etkin ülkelerin de katkısıy-
la ihtilaftaki taraflann AGİK ve BM
çerçevesinde banşçı çözüm yollarını
aramalan gerektiğini söyledi. Zilenko,
"Bu ihtilafin uluslararasılaştınlması-
na kesinlikle karşı olduğumuzu tartış-
maya yer vermeyecek biçimde dile
getirdik" dedi.
Dışişleri Bakanı Çetin, Türkiye ile
Ukrayna'nın Karabağ'ın Azerbaycan
toprağı olduğu konusunda görüşbirli-
ği içinde olduklannı belirtti. Çetin, ma-
sum insanlann kanının dökülüyor ol-
masımn, bu ihtilafı bir insan haklan
sorunu olarak da ortaya çıkardığını ve
böylece sorunun artık sadece Azerbay-
can'ın iç işi olarak görülemeyeceğini
kaydetti. Çetin yöreye silah satılması
konusunda bir soruya yanıt olarak da
"hiç bir ülkenin tüm bölgenin istikra-r
'nı sarsabilecek olan bu ihtilafı teşvik
etmemesi gerektiğini" söyledi. Çetin,
Ukrayna'nın Karadeniz bölgesinin si-
lahsızlandırılması önerisinin de bu çer-
çevedeki yararlannı dile getirdi.
Dışişleri Bakanı Çetin, BDT'ye yap-
tığı yedi günlük geziyi tamamlayarak
dün akşam Türkiye'ye döndü.