Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET
18 HABERLER
7 MART1992 CUMARTESİ
BULMACA
SOLDAN SAĞA:
1/ Üç zar ve iki ya
da daha fazla
oyuncuyla oyna-
nan şans oyunu. 2/
Şohret... Bezekçi-
likte kullanılan ye-
şil ve pembe dalga-
lı bir çeşit sedef. 3/
Yanm kilogramlık
bir ağırhk ölçüsü
birüni... Yapma, et-
me. 4/ Birçok efsa-
neye konu olmuş
ünlü Frigya kralı.
5/ ölüm cczası...
lthal edilecek mal-
lann çeşitlerini ve miktarlannı gös-
teren liste. 6/ Gece denizde balık-
lann ya da küreklerin kımıldanışıy-
la oluşan panltı. 7/ Hane... Ruh...
Kenar süsü. 8/ Bestelenmiş her tür
şiire Batı'da verilen ad... Takadan
büyük bir çeşit Kaıadeniz kayığı. 9/
Kürkü değerli bir yaban kedisi...
Düz ve geniş arazi.
YUKARIDAN AŞAGlYA:
1/ Orta Anadolu'ya özgü, yaj ya da
kuru erikle yapılan bir tür sebze yahnisi. 2/ Bir anda oluve-
ren... İsviçre'de bir kent. 3/ Kısa kıllı ve sarkık kulakh bir av
köpeği... Türkçede adın dunım eklerinden biri. 4/ Ince deri
ya da ince kabuk... Donuk renkli. 5/ Ad kavmi hükümdan
Şeddad tarafından cennete benzetilerek yaptınlan efsanevi bah-
çe... Gemilerde küçuk yaşta tayfa yamağı. 6/ Bir gösterme sı-
fatı... Ortodokslarda tahta pano fızerine yapılan her türlü dinsel
resme verilen ad. 7/ Kanda ve öbür vücut sıvılannda asitlik
düzeyinin anormal derecede ytlksek olması... İtalya'da bir ır-
mak. 8/ Namazda bir kıyam, bir rükû ve iki secdeden oluşan
bölüm... AtasözU, 9/ Süngü gibi tüfegin namlusu ucuna takı-
lan bir çeşit bıçak.
HAVA DURUMU fstanbul sislı
G
-T • T . T . T , T
HAVA SICAKLIĞI
İTürkiye'de
Adana
Adıvaman
6 16
8
açık
p. bulutlu
Çankın
Çorum
-2
-3
5
6
sıslı
karh
Afvon
Amasva
Ankara
Antal>a
Artvın
Aydın
Agn
Balıkesır
Bılecık
Bıncöl
Bııhs
Bolu
-3
•4
-i
6
-4
5
-11
-3
-2
-8
-10
-2
6
5
6
18
2
14
-4
14
6
0
_2
5
açık
karh
sıslı
açık
karlı
açık
karh
sislı
sislj
karlı
karh
p.bulullu
Denizlı 3 14 açık
Divarbakır
Edırne
Elaağ
Erzıncan
Ei7urum
Eskışehır
Gaziantep
Gıresun
Gümushane
Hakkân
-4
0
-4
-6
-16
-2
0
2
-4
-8
6
10
4
-3
-2
6
8
8
3
_->
p. bulutlu
sıslı
karh
karh
karh
sıslı
p bulutlu
vağmurlu
karh
karh
Burdur
Bursa
-2 7
1 10
açık
sıslı
Hatav
Isparta
8
-1
15
8
açık
açık
Çanakkale 3 12 sıslı Içel 6 16 açık
lanır
Kars
Kastamonu
Kavseri
Kırklareh
Kırşehır
Kocaelı
Konya
Kütahva
Malatva
Manısa
K Maraş
Mardin
Muela
Mu$
Nevsehır
Nığdc
Ordu
Rıze
Sakarya
Samsun
Siırt
Sınop
Sıvas
Tekırdag
Tokat
Trab7on
Tuncelı
SLrfa
Uşak
Van
Yozgat
Zonguldak
Aksarav
Bd>bun
Karaman
Kınkkale
Batman
Şımak
Bartın
4
-4
-3
-5
1
-6
-4
-3
.->
5
3
_2
2
-6
-7
-3
3
2
->
2
-4
2
-6
2
-7
3
-6
2
-4
-8
-6
2
-4
-3
-4
-1
1
-6
3
16
3
4
4
8
5
10
7
5
6
15
14
4
12
0
4
6
8
10
10
8
5
8
3
10
3
10
0
10
6
1
4
7
7
4
6
5
10
0
6
açık
karh
p. bulutlu
karh
sisli
p.bulutlu
sıslı
sisli
açık
karh
açık
açık
karh
açık
karh
p.bulutlu
p.bulutlu
vağmurlu
vağmurlu
sıslı
yağmurlu
karh
p bulutlu
karh
sıslı
karh
yagmurlu
karh
p. buluılu
açık
karh
karh
p. bulutlu
p bulutlu
karh
p bulutlu
p bulutlu
karh
karh
p bulutlu
Marmara
sisli
Çevre Bakanlığı Meteoroloji
Genel Müdüriüğii'nden alınan
bilgiye görc doğu bölgelerimiz
çok bulutlu, Orta ve Doğu
Karadeniz, tç Anadolu'nun
doğusu, Doğu Anadolu ve
Günevdoğu Anadolu'nun
doğusu v ağışlı, diğer yerler aa
bulutlu geçecek. Yağışlar,
Orta ve Doğu Karadeniz
kıyılarında yağmur, diğer
yerlerde kar şeklinde olacak.
Marmara ile yurdun iç
kesimterinde sis görülecek.
Hava sıcaklığı biraz daha
azalacak. Rüzgâr, kuzev ve
batı yönlerden hafif, ara sıra
orta kuvvefte esecek.
Denizlerimizde rüzgâr; Doğu
Karadeniz'de günbatısı ve
karayei, diğer deoizlerinuzde
yıldız ve poyrazdan 0-4, yer yer
5 kuvvetinde, saatte 4-16, yer
yer 21 denizmili hızla esecek.
Dalga yüksekliği 03-0.5, yer
yer 1 -13 metre civannda
bulunacak. Van Gölii'nde
hava, çok bulutlu ve kar yağışlı
geçecek. Rüzgâr kuzey ve batı
yönJerden hafif, ara sıra orta
kuvvette esecek.
KartıreÇ
G
T • T . T . T . T.
HAVA SICAKLlSl)
Dünyada
Amsterdam
Atina
Amman
Brüksel
Berhn
Barcelona
BeİRrad
Bağdat
Bonn
Budapeste
Cenevre
Cezavır
12
16
16
14
12
13
13
20
15
14
11
15
p.bulutlu
dz bulutlu
az bulutlu
p bulutlu
yağmurlu
p. bulutlu
az bulutlu
az bulutlu
yağmurlu
p. bulutlu
sıslı
vağmurlu
Frankfurt 14 vağraurlu
Gırne
Helsınkı
Kahıre
Kopenhag
Köln
Londra
Madrid
Münıh
Moskosa
Mılano
Oslo
Pans
Prag
Roma
Rıvad
St Petersburg
Sofva
Sam
Varsova
Vıvana
16
5
18
10
15
8
12
11
3
8
5
16
10
16
21
0
12
18
7
00
az bulutlu
vağmurlu
az bulutlu
vağmurlu
yağmurlu
p. bulutlu
p. bulutlu
vağmurlu
çok bulutlu
sıslı
vağmurlu
sısli
p bulutlu
sıslı
az bulutlu
çok bulutlu
az bulutlu
az bulutlu
p.bulutlu
sıslı
Zunh 10 sıslı
AT YARIŞLARI
FtKRET DAĞLIOĞLU
1. KOŞU: F. Besnilim (5), P: Rakkase (1), Gaddar (3), S:
K.Tunca (4). 2. KOŞU: F: Burçakhanım (6), P: Nurbey (l),
PP: Runner (2), S: Golden Isle(7). 3. KOŞU: F: Murater (9),
Koşanyel 1 (8), PP: Kılıçali (5), S: Ozanbey (12). 4. KOŞU:
F: Yiğithan (1), P: Çiçek 59 (4), PP: Belde (2), S: Fış Fış (7).
5. KOŞU: F: Gambler (7), P: Disneyland (1), PP: Zümrüt-
bey (2), S: Sabır 1 (5). 6. KOŞU: F: Kayhanbatur (4), P: Akos-
man (12), PP: Fırat 16 (2), S: Aloş 3 (18). 7. KOŞU: F: Esen-
yel (11), P: Fırat 16 (10), PP: Toigaer (4), S: Anm Baüm (8).
Adana'dan Hakan öztürk'ün bildirdiğine göre hava açık,
güneşli. Pist normaldir.
ALTELI GANYAN
6 9 1 7
1 8 1
2 2
4
12
2
18
ADANA PROGRAMI
2. KOŞU: (Şarth)
Saat: 14.15 17.
* * 1. Nnrbey
* * 2. Runoer
11
4 ve Yuk. İngilizler
000.000
58
59
3. Koroglu Destanı 54
4. Mayestro
5. Bahir
• * • 6. Burçakbanım
* 7. Golden Isle
8. Gunseii
9. lpek III
3. KOŞU: (Maiden)
Saat: 14.45 14
1. Berke
2. Çagur
3. Dhanbey
4. Kabadayı IV
* * 5. Kılıçali
6. Kınalıefe
7. Kırselçuk
* * 8. Koşanyel 1
* * * 9. Murater
10. Sellnm
11. Sönmezbey
* 12. Ozanbey
13. Tumerbey
(Kabadayı IV
(Çaglar ve
(llhanbey ve
55
54.5
54.5
54.5
54.5
53.5
TL.
l.Akkdıç (M)
A.Karakıış (M)
O.Ok (M)
Ö.Aalat
Saim
A.Bİrdal (M)
CaakıbçCM)
Dede
özölke
3 Yaşlı Araplar
.000.000 TL.
56
54
55
56
56
55
54
56
56
56
56
56
54
Dede
N.Kalak
O.Ok
Saim
A.Kıuç
t.Akkıhç
H.Caa
A.Bİrdal
R.Tetik
Ö.AUal
Cankûç
Aykal
Hakaa
ve Tümerbey Eküridir)
Koşanyel I Eküridir)
SAnmezbey Eküridir)
4. KOŞU: (Handikap) C Grubu Araplar
Saat: 15.15 8.
* * * 1. Yigithanl
• * 2. Belde I
3. Hakan
* * 4. Çiçek 59
5. Aslantepe
6. Demirefe I
* 7. Fış Fış IV
8. Baran I
9. Miray I
10. Mehmedim
11. Okanbey
12. Ferman
(Belde I ve
5. KOŞU: (Handikap)
000.000
56
57
54
54
53
52
51
48
49
48
46
43
Aslantep
3 ve
Saat: 15.45 30.000.000
• • 1. Disneytaad
* * 2. Zumriitbey
3. Poker D'as
4. Spleodid
* 5. Sabır I
6. Anatolia
• * * 7. Gambler
8. Alarda
9. Pafa
(Sabır I ve
6. KOŞU: (Şarth)
Saat: 16.15 12.
1. Altugbey
+ * 2. Fırat 16
3. Eros
* # * 4. Kaybaabatnr
5. Okeytur
6. Onnıiıan
7. Seyhan III
8. Sonkoz
9. Ulabey
10. Ümitbey
11. Yerdelen
• •* 12. Akosman
13. Umot IV
14. Seren II
15. YagızcaB
16. Sezentay
17 Karacadaggüzel
• 18. Aloş UI
B.H Doganbatur
7. KOŞU: (Şarth)
63.5
57
52
50
50
49
47
45
44
: Anatolia
B. Gr.
000.000
58.5
58.5
56.5
58.5
56.5
56.5
56.5
54.5
55.5
56.5
56.5
55.5
55.5
51.5
54.5
56.5
i 55
53.5
54.5
TL.
Hakan
G.Gül
O.Ok (M)
Y.Tuç
S.Kan (M)
M.DiUger
R.Tetik (M)
İ.Gfir(M)
S.Yıimaz
Özölke (M)
K.Meüke(M)
E.Baysal
: Eküridir)
Yuk. İngilizler
TL.
A.Karakuş
C.Guvea
CankÜK(M)
Haüs(M)
t.Akluuç
R.Tetik
K.Meüke
özölke
E.Baysal
Eküridir)
. Araplar
TL.
H.Maüu
Kanm(M)
R.Tetik (M)
Dede(M)
G.Gttl (M)
Haliç
Saim(M)
H.Cansn
O.Ok
özönu(M)
K.Mellke
Aykat (M)
A.Kmç(M)
Hakan
LAkkıuç
Ö.AUal (M)
YMcedag
A.BMal (M)
S.Yıhnaz
A Grubu Araplar
Saat: 16.45 20.000.000 TL.
(KUM)
1500 M.
6
8
5
1
3
2
9
7
4
(122)
(003)
(000)
(000)
(000)
(030)
(001)
(000)
(000)
(KUM)
900 M.
7
12
9
4
1
10
13
8
11
3
5
6
2
(020)
(-0)
(—)
(—)
(032)
(-0)
(—)
(-2)
(-43)
(-00)
(-6)
(-33)
(—)
(KUM)
1400 M.
7
5
6
8
3
10
9
1
12
4
11
2
(003)
(000)
(000)
(000)
(300)
(200)
(030)
(000)
(000)
(000)
(000)
(000)
(KUM)
1900 M.
5
8
9
2
6
1
4
7
3
(421)
(401)
(040)
(423)
(300)
(140)
(312)
(030)
(200)
(KUM)
2000 M.
7
16
8
15
18
10
3
2
12
11
5
6
17
13
4
9
1
14
19
(100)
(212)
(040)
(003)
(100)
(000)
(300)
(000)
(240)
(000)
(400)
(140)
(030)
(110)
(000)
(000)
(300)
(103)
(000)
(KUM)
2100 M.
* •
1. Sonbatur
2. Akifbey
3. Aliş
4. Toigaer
5. Boray
6. Sabnr
7. Mirdasogln
8. Anm Babm
9. Erdal I
10. Fıral XV
11. Esenyel I
60.5 Y.Tuc
62.5
58.5
62.5
60.5
60.5
A.Kuc
S.Yıimaz
Klnm (M)
Canküıç
R.Tetik
58.5 Saim
58.5 Tekin (M)
56.5 t.Akkmc
57.5 A.Bİrdal
56 Ayknt
10 (002)
(200)
(311)
(102)
(100)
(000)
(442)
(031)
8 (000)
1 (133)
II (124)
AVRUPA'DA YENISOL AHMETINSEL
Siyaset, yalnızca ıızınan işi değîldîrHerkesten iyi bilen yeri dol-
durulamazlann, "sosyal bü-
rokrasi"nin siyasetteki
varlığına karşı çıkıyor Yeni
Sol.
Yerellik ve Avrupalıhğın birlikte gelişeceği bir
toplumsal yapıda siyasal partilenn konumu ne
olacak?
Yeni Sol'un önerdiği siyasal parti modeli ne-
dir? Bu konuda çok açık secik görüşler bulmak
zor. Achille Occhetto 1990 ekiminde yeni partiyi
şöyle tanımlıyordu:
"Parti, insanlann felsefı ve dini inançlanndan
bağımsız olarak üye olduklan ideolojik olma-
yan bir teşkilattır. Partinin hedefleri ve bu hedef-
lere ulaşmak için önerilen programla hemfıkir
olanlar partinin üyesidirler."
İdeolojik olmayan bir partinin hedeflerinin
nasıl siyasal olduğu sorusunu Occhetto cevapsız
bırakıyor. Bu konuda Fransız ve lspanyol sos-
yalistlerinin görüşu tamamen farkb. Sosyalist
partilenn, "ideoloji eksikliği"' yüzünden mer-
kez-sağ ile aralanndaki farkı koruyamayıp seç-
menlerini yıtırdiklenni ıddia ediyorlar. Uzun ya-
deli toplumsal hedeflerin teknik çözümler silsile-
si olarak kalmaması. bunlann bir nebze ütopya
içermesi de gerekiyor. Bu nedenle "ideoloji"nin
bu kadar kolay sepete atılacak bir şey oJ-
madığını hatırlaüyorlar.
Gerçekten de çogu kimsenin yaptığı gij>i ideo-
lojiyi sabit fikirle, bağnazlıkla veya partizan
yaklaşımla kanşürmamak gerek. İdeoloji, in-
sanlann toplumu tasarladıklan bir sistematik
bütün. Bu sistematik bütün gözardı edildiğinde,
toplumsal tasanm da parçalı bölüklü olmak zo-
runda. Aynca belli bir dönemde nesnel koşul
olarak kabul edilenlerin arkasmda yatan top-
lumsal olgulan ortaya çıkartıp, nesneii öznelleş-
tirmek ve böylece reformun mümkün olabildiği-
ni gösterebiİmek için de toplumu bütünlüğü
içinde tasarlayabilmek gerekiyor.
Yukanda açıklanan anlamda ideolojiyi red-
detmek, toplumsal olgulan sadece ele gelir, göze
görünür cepheleriyle kabul etme demek. Yanı-
toplumsal olgulann kısa vadeli nesnelliklerine
teslim olmak.
Siyasetin sının
2^aten Yeni Sol'un sosyal-demokrat partilere
eklemlemeyi öngördüğü yeni toplumsal hare-
ketlerin de eri bûyûk zayıf noktası bu parçalı bö-
lüklü ve kesintili toplumsalhklan. Dar çıkar
gruplanna, günübirlik veya kısa vadeli taleplere
veya çok sınırlı ilgi alanlanna hitap eden yeni
toplumsal hareketler, insanlann bir yurttaş bü-
tünlüğü içinde söz sahibi olmalannı bir ölçüde
engelliyorlar. Siyasal söz hakkına sahip olmak
için hep bir konuyla ilgili kişi olmak gerekiyor.
Bunu siyasetin sınırlanması olarak da tanımla-
mak mümkün.
İlgjnç olan, İtalyan Yeni Solculan'nın siyase-
tin sının fıkrine en fazla heyecanla sahip çıkan-
lar olmalan. İtalyan komünistleri yeni sol parti-
yi şöyle tanımlıyorlar:
"Yeni parti, siyasetin bir sının olduğunu bir
prensip olarak kabul eder. Bu, her üyenin ideal
bilincini partinin temsil etme iddiasının sının de-
mektir. Sivil toplumda boy verecek olan yeni
Yıl 1984: Seksenli yıllann Alman.vasrnda Yeşiller Federe Meclis'e ginfiklerinden bu yana,
sokaktaki gösterileri siyaset kunımlanna taşıyarak geleneksel siyasi eylemin dışmdaki davranış-
larıyla Yeni Sol'un teorisyenkrine ilham verdikr.
teşkilatlann, yeni hareketlerin ve yeni öznellikle-
rin partiyle bütünleşmesinin sınırlı olması gere-
kir."
Tüm toplumsal hareketleri bağnnda besle-
yen, toplumsal dinamikleri kendi teşkilatlanma-
sı içinde eriten "Buldozer parti" yerine. Yeni Sol,
federatif siyasal yapılanmalar öneriyor. Bunun
yarunda karizmatik siyasal hderlerin uzun vade-
de toplumsal dinamiği kısırlaştırdığı ve partiyi
bir seçim aygıtına dönüştürdüğünü iddia ediyor.
Bu nedenle kimi yeni sol düşünür, Ahnan Ye-
şiller hareketınde u>gulanmakta olan, yönetici-
nın bir görevde belli bir zaman süresinden daha
fazla kalmaması prensibine sempatiyle bakıyor.
Siyasette uzmanlık
Bılindıği gibı bu prensibe yöneltilen eleştirile-
rin başında siyasetin de uzmanlık gerektirdiği ve
rotasyon sisteminde yönetici kadrolann yerini
doldurmakta zorluk çekileceği iddiası var. Böyle
bir ıddıa A.Gorz'a göre temel bir konuda gele-
neksel iktidar kalıplanna sadık kabndığını ele
veriyor. Çünkü "yeri doldurulamaz insan" üre-
ten bir sistem en başından geleneksel işbölümü
ve iktidar ilişkisı üzerine kurulmuş demek. So-
lun esas amacı ise ömürboyu bir işte uzmanlaş-
mış insanlar yerine, hayatının çeşitli dönemle-
rinde birçok işi yapmaya muktedir insanlann
gelişmesini sağlamak olinalı.
Gorz, "yeri doldurulmaz", "herkesten iyi bi-
len" kişilerin sürekli ön planda olduğu bir siya-
sal yapırun oligarşikleştiğini iddia ediyor. Peter
Glotz'a göre bu, "sosyal bürokrasi"nin en belir-
gin işareti.
İnsan haklan, demokrasi gibi konularda Yeni
Sol'un var olan sosyal demokrat söyleme yeni
bir katkıda bulunduğu pek söylenemez. Bunun
esas nedeni, Avrupa'da bu konularda solu aşan
bir ortak kabulün var olması. Örneğin ırkçılıkla
mücadele konusunda Avusturya'da, Almanya'-
da veya Fransa'da açılan cepheier sol kadar, de-
mokratik sağı da içinde banndınyor. Yeni Sol'-
un bu konuda geürdiği öneriler diğerlerinden
özünde pek farklı değil.
Evrensel asgari gelir
Buna karşıhk demokrasi konusunda, yeni ol-
mamakla beraber, Yeni Sol siyasetçilerin gele-
neksel sosyal-demokratlardan daha fazla üze-
rinde durduklan bir konu var: Toplumun herke-
se asgari gelir hakkı tanıması.
Bugün çoğu Avrupa ülkesinde devlet vatan-
daşına veya o ülkede ikamet edenlere asgari gelir
garantisi veriyor. Çoğu yerde bu tahsisatı elde
etmek bazı koşullara bağlı. İsveç'te olduğu gibi
hemen hemen hiçbir koşul aranmaksızın asgari
gelir tahsisatının bağlandığı ülkeler de az olmak-
la beraber var. Belçika ve Hollandalılann başını
çektikleri bu talebi "evrensel asgari gelir", "yurt-
taşhk geliri", "özgürlük tahsisatı" gıbı adlar al-
tında ve aralannda küçük farklarla birçok siya-
setçi ve bilim adamı öneriyor.
Uvrierizmden kurtulmak...
Herkesin, her koşulda devredilemez bir asgari
yaşam haklana sahip olması, insanlann, ihtiyaç-
lannın esiri olmaktan çıkıp özgür toplumsal bi-
reyler olarak siyasa] alanda yer alabilmeleri için
gerekli bir adım olarak ele aüruyor.
Gerçekten de kendisi ve ailesinin günübirlik
yaşamını idame ettirme kuşkusundan kurtulan
insanlar özgürdürler. "Yurttaşhk gehri" gibi ko-
şulsuz bir gelir aynı zamanda iktisat alanının
eliııde tuttuğu insanlann yaşama haklannı bü-
tünüyle belirleme tekelini kırmak için de önemli.
Avrupa Yeni Solu ahnterinin, eziyetin, nicel ça-
banın yüceltildiği ve geleneksel sola bir asırdır
damgasını vurmuş olan "uvrierizmden" kurtul-
maya çajışıyor. Bunu yaparken kişisel maddi
zengmüğîn yüceltildiği, en zenginin en iyi vatan-
daş kabul edildiği modern pragmatizme de düş-
memeye çalışıyor.
Bu nedenle Yeni Sol'a yakın bazj iktisatçı ve
sosyologlara göre, asgari gelir garantisi toplum-
da bir bolüşme ahlakı yaratmak için yeterli de-
ğil. Bunun yanında toplumun kabul edilebihr
bir "azami gelir" tavanı da saptaması gerekiyor.
Belki bu yolla solda egemen olan herkesin asga-
ride eşitleme saplantısı, yerini, herkesi azamide
eşitleme ütopyasma bırakabilir.
İlerieme ve ütopya
Buraya kadar Avrupa'da el yordarruyla oluş-
maya çalışan Yeni Şol'u tanıtmaya çahşırken,
Peter Glotz'un Manifestosu'ndan önemli aktar-
malar yapük. Sonunu da gene onunla bitirmek
uygun olur. Ama Glotz'un kendisi de kitabını
Oscar VVilde'in "Sosyalizm Alünda İnsanın Ru-
hu" adlı broşüründen uzun bir bölümü, kendi
tabiriyle bir "panzehir" olarak aktararak bitiri-
yor. Biraz kısalürsak, şöyle diyor Wilde:
"Kol emeğinde insanı muhakkak asilleştiren
hasletler aramak boşuna. Tersine, kol emeğine
dayanan çoğu iş insanı küçültür. Ahlaken ve fık-
ren keyif almadığı bir şeyi yapmak insana sadece
zarar verir. Kol emeğinedayanan işlerin çoğu ise
keyifsiz işler. Çamurlu bir köşebaşını, esen so-
ğuk rüzgâr alünda, gündesekizsaat süpürmek iğ-
renç bir iştir. Bunu bir nebze fıkn, ahlaki veya fi-
ziki asaletle yapmaya kalkmak ise mümkün de-
ğil. Köşebaşını neşeyle süpürmeye kalkışmak ise
korkunç bir şey olur.
İnsanoğlu çamuru süpürmekten daha iyi şey-
ler için yaratıldı. Bırakalım bu tür işleri makine-
ler yapsın. (...) Ama bugün makineleri yaratan
insanoğlu, makineler tarafından açlığamahkûm-
ediliyor. Çünkü bir insan makinelerin yarattığı-
na el koyup muhtemelen ihtiyaçlanmn kat be
kat üstünde bir gelir elde ederken, işini kaybe-
den yüzlerce insan aç kalıyor. Kabahat makine-
lerin değil, bizim mülkiyet düzenimizin. Eğer
makineler herkese ait olsaydı, makinelerin ya-
rattıklanndan herkes yararlanırdı. (...) Üzerinde
Ütopya diyan işaret edilmemiş birdünya harita-
sına göz ucuyla bile bakmaya değmez. Çünkü
insanlığın her zaman kıyılanna ulaştığı bir ülke-
yi bu harita işaret etmeyi unutmuştur. tnsanlık
ütopya kıyılanna yanaşınca, hemen daha ileriye
bakar ve daha iyi bir ülke gprür gibi olup yelken-
lerini oraya doğru açar. İlerleme, ütopyalann
gerçekleşmesinden başka bir şey değildir."
BİTTİ
K^dın bakış açısı öznellik istiyor
Mayıs 89'da Hamburg'da yüzde 10 oy çıkartan Yeşiller Kadın Grubu toplu halde.
Avrupa Yeni Sol hareketi içinde, "kadın bakış
açısının" var olan siyasal partilere yönelttiği eleş-
tirilerin özenle dikkate ahnması gerektiğini kabul
edenler, İskandinav ve Alman sosyal demokrat-
lan ve İtalyan komünistleri. Bu sadece kadınlann
parti kademelerinde belli kotalardan yararlan-
maa anlarruna gelmiyor. "Erkeksi değerlerle"
tahkim edılmış günümüz toplumlanna en kap-
samlı eleştirilerin "kadın öznelüğinden" hareket
ederek dile gelebileceğini, Avrupa Yeni Solu'nun
bir bölümü, ısrarla vurguluyor.
Verimlilik tutkunluğu, başkası için çalışmayı
kendisi için çalışmaktan üstün tutmak, gelecek
kuşaklara bırakılan rrurası daha az dikkate almak
gibi özelükler "erkek bakış açısına" atfedilıyor.
Buna karşıbk daha çok italya'da moda olan ta-
birle, "kadın öznelliğinin gerçek yaşam ritmine
sahip çıktığı" ve bu yaşam ritminin üretime ege-
men olmasının mücadelesini kadınlann yeraltı-
ndan sürdürdüklerine işaret ediliyor.
Alman Yeni Solculan, kadınlann evde ve işte
günlük mücadeleleriyle yürüttükleri bu görün-
meyen dalgayı "gros-roots revolution" olarak
tanımlıyorlar.
Yani köklerde devrim!
İtalyan Komünist Partisi'nin son XX. Kong-
re'sine 160 kadının imzasıyla sunulan "Demokra-
tik Sol Parti için Kadınlar Bildirgesi" şöyle biti-
yordu:
Parti,jsiyasetin ritim ve pratiklerinin değiştiril-
mesi talebini kadınlann dile getirdiğini tanır ve
dolayısıyla parti yaşamının ritim ve pratiklerinin
değişmesi gerektiğini kabul eder (...) Yöneticileri
ve partinin secimkrde adaylannı seçmek için bu-
güne kadar geçerli olan erkeklerin geleneksel ritü-
el ve pratıklerine uygun yöntemleri değiştırir."
DSP Genel Sekreteri Occhetto, Kadınlar Bil-
dirgesi'ndeki önerilerin bir çoğunu kongreye sun-
duğu platforma ilave etmekte bir sakınca görme-
yecekti.
Femmist yaklaşımın siyasete ve siyasal parti-
lere damgasını vurmasını, hem ekonomizmden
sıynlmayı hem de çevrekorumaa önlemlere si-
yasal kadrolann daha hassas olmalannı sağlayan
önemli bir aşama olarak ele alanlar, bugün hatın
sayıhr bir kesim oluşturuyor