Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet ş
Sahibi: Cumhurıyel Matbaacılık ve Gazettcilik Türk Anonim Şirketı adına
Bcrin Nadi • Murahhas Cyt: EmİBe UfakhgU « Genel Yayın Müdürü:
Hısan Cemıl, Yazı tşleri Müdürü: Ok*y Goneasia 0 Yazı Işieri MUdür
Yardımcılan: SaHııı Alpudın, b r a n Çal*ku, Necdet Doftu, Lotf» Tınç
Sayfa Düzeni Yönetmeni: AU Acar # Ankaru Timsılcisv Ahmel T»n
tç Politika: Mekmel Ifczkın Ekonomi: Meral Tamer, Kültür: Celal Uster, tstanbul Haberleri: Mohittln
Sirer, Spor: AMUkıdir YBcetmuı, Makaleler: Şahin Alp«y, Düzeltme: Abdullıh Yancı • Koordina-
tör: Ahmct Koralsan # MaJi Işler: Erol Erkut 0 Muhasebe: Bulent Yeaer # BUtçe-Planlama: Scvgi
Osmanbeşeoghı * Reklam: Ayje ToniB • ldare: Hiiscyin Gürer 0 İşletrae: ö«der Çdik # BUgi-tşlem:
Nail Inal 0 Personel: Sevgi Bostancıoglu
Btısan vr Yayan. Cumbunyn Matbuolık vr OuacdHk TA£ TUrkooJı Cad. 39/41 Cıjıloilır
34334 tst PK- 246 lıunbul 10. 512 05 05 (20 hM), Ttia: 22246. F«: (1) 526 60 72 % Bûnlar
Aakm: Zıya GOkalp Blv lniılap S. No 19/4, Tel: 133 II 41-47, Tctoı. 42344, Fu: (4) 133 05 63
0 bair. H. Zıy» Blv. 1332 S. 2/3, Tfel: 13 12 30, TUa: 52359. Fu: (51) 19 33 60 # 1 lıııı
InOno Câd. 119 S. No. I Kıl 1, Tel. 19 37 52 (4 hjı), Ttia: 62155, FM: (71) 19 25 78
TAKVİM: 15 ŞUBAT 1992 tmsak: 5.26 Guneş: 6.52 öğle: 12.23 Ikindi: 15.15 Akşam: 17.44 Yatsı: 19.04
Dârüzziyâfe, sabah 8.00'den gece yansına dek Türk Müziği eşliğinde hizmet veriyor
Osmanlı mutfağını Süleymaniye'de tanıyın
Jackson turnede• Amerikan pop şarkıcısı Michael
Jackson, çıktığı Afrika gezisinin bir
durağı olan Fildişi Sahilleri'nde
kraliyetşapkası ve asasıyla
fotoğrafçılara poz verdi.
Horozlara koruma
• CUMHU RİY ET (Deoizli)-
Dünyada renk, cins ve ötüş özelliği
bakımından özel bir ırk olan Denizli
horozunun koruma altına alınması
kararlaştırıldı. Bugüne kadar yeteri
kadar korunamayan ve ıslah
edılemeyen Denizli horozunun ötüş
süresinin 36 sanıyeden 20-25 saniyeye
düşmesiyetkilileri harekete geçirdi.
ötüş süresinin kısalmasında çevre ve
yetiştirme şartlannın önemli rol
oynadığını belirten yetkililer yapılacak
araştınnada horozun solunum
sisteminın incelemeye alınacağını
bildirdiler.
Asya Yemekleri
• tstanbul Haber Servisi - Asya
yemeklerinin tanıtımımn yapılacağı,
"Asya Yemekleri Haftası" 17 şubatta
Çırağan Palace Hotel Kempinski'de
başhyor. 17-24 şubat tarihleri arası
yapılacak "Asya Yemekleri
Haftası"nda yemekler ilgililerine açık
büfe yöntemiyle sunulacak. Açık
büfedeki soğuk ve sıcak akşam
yemeklerini otelin başaşçısı Erich
Ruppen, Bangkok, Hong Kong ve
Pekin'deki aynı isimli otellerden
alınan orijinal tariflerine uygun
olarak hazırlayacak.
3 bîn tapu
I Istanbul Haber Servisi - Bakırköy
Belediye Başkanı Ali Talip özdemir,
yapımı tamamlanan 3 bin konutun
tapularını düzenlenen bir törenle
dağrttı. Mahmutbey Kirazlı Demirkapı
Mahallesi'ndedünsaat 11.00'de,
Bakırköy Belediyesi tarafından
düzenlenen tapu dağıtım töreninde bir
konuşma yapan Bakırköy Belediye
Başkanı Ali Talip özdemir, altyapısı
tamamlanmamış bir belediyeyi
devraldıklannı belirterek "Görevini
severek devraldığımız belediyemizin
birçoksorunu var" dedi.
Türkiye'de kadın
• isUnbul Haber Servisi • Kadın
Haklarını Araştırma ve Geliştirme
Derneği tarafından "Dünya Kadınlar
Günü" nedeniyle "Türkiye'de ve
Dünyada Kadın" konulu bir konferans
düzenleniyor. 4 martta Harbiye'deki
Yapı Endüstri Merkezi Konferans
Salonu'nda gerçekleşecek olan
konferansın acılış konuşması Devlet
Bakaıu Gttler 1leri tarafından
yapılacak.
Özel poliklinikler
• AA (tstanbul) - Istanbul Tabip
Odası'nca bir "tescil yönergesi"
hazırlandığı, yönergenin amaanın
özel polikliniklerde verilen sağlık
hizmetlerinin kalitesinin
yükseltilmesine katkıda bulunmak
olduğu belirtildi. Istanbul Tabip
Odası'nda bir basın toplantısı yapan
Genel Sekreter Dr. Nüvit Duraker,
özel poliklinikler arasındaki farkhlığı
belgeleyerek hastalann tercihlerini
daha nîtelikli polikliniklerden yana
kullanmalanna yardımcı olmak
istediklerini söyledi.
Konumuz erozyon
• Haber Merkezi- Doğal Hayatı
Koruma Derneği'nin güncel çevre
sorunlannı konu alan konuşmalar
dizisinde bu ay Hayrettin Karaca
toprak erozyonunun oluşturauğu
tehditten söz edecek. 1980 yılında
kurulan ve çok geniş bir bitki
koleksiyonundan oluşan arboretumur
yayın organı The Karaca Arboretum
Magazine'in de yayıncısı olan
Hayrettin Karaca. on yıldır
Türkiye'nin doğal bitkilerini
belgelemekte. Erozyon konulu
konuşmanın ardından konuşmacının,
arşivinden derlediği Dünya Botanik
Bahçeleri konulu bir dia gösterisi de
düzenlenecek.
ASLI KAYABAL (Istanbul) - Sul-
tan'ın gözdesi, Süleymaniye
çorbası, saray böreği... Osmanlı
mutfağı ile aranız nasıl? Türk
yemeklerine çok mu düşkünsü-
nüz? O halde Süleymaniye'ye
doğru uzanıverin.
Süleymaniye Camii'nin arkasında ka-
lan Darüşşifa Caddesf ni izleyin. Karşı-
nıza çıkan Dârüzziyâfe'den içeri girin.
Önce biraz zaman tüneli içinde gezine-
lim. Osmanlı'ya geri dönüyoruz. 1550'-
lerdeyiz. İmaretler, aşhaneler var o
dönem. Osmanlı külliye programı için-
de, medrese öğrencilerine, yoksullara
parasız yemek veren aşhaneler. Değir-
menlı, fırınlı, ocaklı, büyük yemek oda-
lı... Istanbul aşhanelerinin en büyüğü 10
bin kişiye yemek çıkaran Beyazıt imare-
ti. Fatih ve Süleymaniye imareti de ünlü
kuruluşlar. Ve yine Dârüzziyâfe. Os-
manlının Dârüzziyâfe'si.
ZJyaîet salonu
Kanunı Sultan Süleyman, Sinan
Ağa'ya yaptırmış Dârüzziyâfe'yi. İnşaat
5 yıl sürmüş (1550-1555). Yapı impara-
torluğun son dönemıne kadar ziyafet
salonu olarak, 'Dârüzziyâfe' adı ile kul-
lanılmış. Süleymaniye'deki ziyafet salo-
nunun tarih içindeki hızlı öyküsü şöyle:
Bir dönem "Türk İslam Eserleri Müze-
si", 1983'te müze taşınınca, 4-5 yıl boş ve
metruk. 1987 yılında Bakanlar Kurulu'-
nun kararı ile "Türk Dünyası Araştır-
malan Vakfı"na devrediliyor. Yetur
,Turizm ve Ticaret Anonim Şirketi işlet-
meciliği üstlenince Dârüzziyâfe 2000'li
yıllara doğru yeniden ziyafet salonu
kimliğini kazanıyor.
Hazır ylytC8k ahşkanlığı
"Son birkaç yıldır 'hazır yiyecek' alış-
kanlığı arttı. Türk yemekleri unutuldu.
199O'lı yılların Dârüzziyâfe'si Türk ye-
meklerini turistlere ve Türk mutfağını
unutmuş olan kitleye ulaştırmayı amaç-
lıyor" diyor Yetur yönetim kurulu baş-
kan vekili Hayrettin Nuhoğlu. Temel
amaç "evlerde yaşayan" Türk mutfağını
yeniden canlandırmak, yaşatmak ve ta-
nıtmak.
İşletmeci şirketin yönetim kurulu baş-
kanı Cengiz Ataman, başkan vekili
Hayrettin Nuhoğlu, ortaklar Orhan Yıl-
maz, Cem Yıldınm Ataman, Mehmet
Ali Aydınlar ve Halil İbrahim Nuhoğlu,
"yemek bir kültürdür" düşüncesinden
Dârüzziyâfe'de 40 çeşit tatlı ve 14 tür şurup müşterilerin beğenisine sunuluyor.
Süleymaniye
çorbası
Ma&MK Kırmızı mercimek. kabak,
ıspanak, soğan, domates, kıyma.
sarmısak
TapAşc Mercimek tencerede yağ ve
soğanla kavrulur. İçine et suyu ilave
edilir, yanm saat sonra içıne
rendelenmiş kabak, domates, havuç,
ince doğranmış ıspanak sote yapılarak
katılır. Kıyma ise içıne tuz, karabiber,
soğan ve sarmısak konarak minik
minik yuvarlanır ve kızgın tereyağında
sote yapılıp bir kevgirle çorbaya atılır.
Sultanın gözdesi
MabMM: Yanm tavuk ve baharatlar
Yapfcşc Yanm pilicin budu kıyma
çekılerek tuz-karabiber kanşımı ile
birlikte, pirzola demiri ile dövülüp
inceltilen tavuğun göğsünün ortasına
yerleştirip kapatılır. Ağır ateşte fınnda
pişirilir ve yağlı hamura sanlarak bir
kez daha fırınlanır. Yanında taze sebze
ve piliç sosu ile servis yapıhr.
Saray böreği
Un, börek yağı, yumurta,
kıyma (kanşık). çam fıstığı, çerkes
peynırı, soğan
YapAfc Un havuz biçiminde açılıp içine
bir yumurta kırılır. tuz ve su ilave edilir
ve yoğurulur, orta yumuşaklıkta
açıldıktan sonra içine börek yağı ilave
edilir. Hazırlanan malzeme, yumurta
şeklinde kesilip tekrar merdane ile
açılıp kıyma, soğan, çam fıstığı, kuş
üzümü ve çerkes peyniri kanşımı
pişırilen malzemeyi hamurun içine
yerleştirip hamura sanlıp fınnda 150
derece ateşte pişirilir.
hareket etmiş. Geçen mayıs ayında baş-
layan onanm çalışmaları 6 ay içinde
tamamlanmış. Toplam maliyeti 2 milyar
lirayı bulan 1990'lann Dârüzziyâfe'si
kapılannı 18ocak 1992'deaçmış.
Ziyafet salonunda, yaşayan yemekler
yanında, unutulmuş yemekler de var.
Eski Türk yemekleri için Sahaflar'dan
alınan 250 yıllık kitaplar kaynak olmuş.
280 kişilik yemek salonunda konuştuğu-
muz Nuhoğlu, Türk mutfağı için şunlan
söylüyor: "Homojen bir mutfak. Et ye-
meklen çoğunlukta. Ama genelde sebze
ile pışiriliyor. Göçebe atalanmız avcı ol-
duklan için eti çok iyi tanımış. Bir hay-
vanın neresinden et çıkarılır? Hangi
hayvanın eti daha lezzetlidir, onlann bil-
dikleri konular."
Dârüzziyâfe. Süleymaniye'nin yolanu
tutan müşterilere 200'ü aşan yemek, 30
küsur çorba, 40 çeşit tatlı ve 14 tür şurup
sunuyor. Bu türler elbette günlük mönü-
ler ve mevsimlere g^re uygulanıyor. 280
kişilik yemek salonuna, yakında bir
ikinci salon eklenecek. Yazın, havuz ve
çevresi ile bahçe de kullanılacak.
Telefsnla yemek tartfl
"Süleymaniye külliyesinde Vakıflar
ve özel teşebbüs işbirliği ile açılan Dâ-
rüzziyâfe, zengin Türk sofrasının nadide
lezzetlerini beğeniye sunuyor. Bir anda
550 kişiyi ağırlayacak kapasitemiz var.
Henüz 18 Ocak 1992 tarihinde açılma-
mıza rağmen çok fazla taleple karşılaşı-
yoruz. 1555'teki kuruluş amacımızı da
sürdüreceğiz. Eski Türk yemeklerini
tekrar canlandırmak ıçın kütüphaneler-
deki eski Osmanlı yemek kitaplanndan
yararlanıyoruz. Mevsime göre değışen
yemek çeşitlenmızin yanı sıra zengin tat-
lı türlerimiz var."
Alper Okutan, Dârüzziyâfe'de yemek
yedikten sonra bazı misafirlerin kendile-
rini telefonlarla arayarak yemek tarifi
aldıklannı da kaydederek şöyle konuş»-
tu:
"Gerek yerli gerekse yabancı birçok
misafıri ağırlıyoruz. Hatta memnuniyet-
lerini telefonla bildiren ve tarif ısteyenler
çıkıyor. Bunlann arasında Mısır Dışişle-
ri Bakanı'nın eşini sayabiliriz. Bugünkü
ilginin artarak devam edeceğini umuyo-
ruz."
1100 kişilik yemek yapma kapasitesi-
ne sahıp mutfak bölümündeyiz. Mut-
fakta hareketli bir gün. 9 aşçı ve yamak-
lan ile 15 kişi Osmanlı yemekleri pişiri-
yor. 2 yıllık aşçı Ali Çodur'dan yufkah
'Dârüzziyâfe' köftesinin tarifini alıyo-
ruz. "Malzeme: 5 adet yufka / 200 gr.
tavuk kıyması / 200 gr. kuzu kıyması /
200 gr. dana kıyması / 50 gr. yeşil fıstık
(kıyılmış) ' 100 gr. kuru ekmek içi, / 30
gr. tuz / 20 gr. karabiber / 1 baş soğan.
Yufka dışında bütün malzeme kanştın-
lıyor. Iki kez makineden çekiliyor. 15
dakika buzdolabında bekletiliyor. Yu-
varlanıp nılo şeklinde beş eşit parçaya
kesiliyor. Yufkalar da teker teker açılı-
yor. Etler yufkalara sanlıyor. Izgara ya
da tavada kızartılıyor.
Uzun listf
Ve lıste uzuyor: Hünkârbeğendi, sa-
ray böreği, sakız muhallebisi, hünkâr
usulü sütlü badem çorbası, turunç, gül,
narşerbetleri...
Osmanlı mutfağına daha yakın olmak
isteyenler için Dârüzziyâfe sabah 08.00'-
den gece 24.00'e dek Türk müziği eşli-
ğinde hizmet veriyor. Süleymaniye'de
Dârüşşifâ sokağında. (511 84 14 / 526 18
91)
Salman Rüşdü: Iran
fetvayı iptai etsinAA (Londra) -Şeytan Ayetleri adlı kitabı nedeniyle 3 yıl önce dün
İran'ın eski dini lideri Ayetullah Humeyni tarafından hakkında
ölüm fetvası verilen Hint asıllı İngiliz yazar Salman Rüşdü, İran'-
ın fetvayı iptal etmesini istedi.
Rus yönetmen Andrei Konchalovski'nin Yakın Çevre (The Inner Circle) filmi, şenliğin açılış filmiydi.
Beriin şenliği tartışınalı açıldı
ATtLLA DORSAY (BerUn)-42. Beriin Şenliği, bu kentin yıllardır gör-
mediği ılık bir havada, ama her yıl olduğu gibi tartışma açan bir
filmle başladı. 12 yıldır ülkesinden uzakta olan ve Amerika'da ça-
lışan, bir zamanlann yetenekli Rus yönetmeni Andrei Koncha-
lovski'nin "Yakın Çevre-The Inner Circle" adlı filmi, çarpıcı
konusuna karşın genelde beğenilmedi.
Konu aslında son derece ilginç. Ger-
çek bir olay; Stalin'in fılm göstericisi.
"projeksiyonu" olan ve halâ Rusya'da
hayatta olduğu bildirilen İvan Sanahin'-
in yaşamının Stalin'li yıllan anlatılıyor.
KGB'de projeksiyoncu iken bir gece
apar topar alınıp Stalin'e fılm göster-
mekle görevlendirilen genç adam; Sta-
lin, Beria, Voroşilov gibi dönemin ünlü-
lerinin yakınına. "yakın çevre"lerine
giriyor ve ilginç deneyimler yaşıyor. Bu
arada Stalin'in müthiş bir sinema me-
raklısı olduğunu da öğreniyor ve sevdiği
fılmlerden bölümler izliyoruz.
Ne var ki Konchalovski, aslında kendi
başına ilginç olan Stalin, Beria gibi kişi-
liklerin. gerçek görünümlenne son dere-
ce benzetilmış aktörlerin canlandırma-
sıyla ayrı bir heyecan kazanan fılmini
derleyip toparlayamamış. Bu "diktatör
ve sanat emekçısı " oyküsü, beklenebıle-
ceği gibi fonda bütün bir trajik dönemin
yaşandığı bir kişilik çatışması biçiminde
gelişmiyor. Konchalovski, Ivan'ın güzel
karısının, Beria'dan başlayarak KGB
çevrelerinin "gözdesi" olmasım ve kaçı-
nılmaz acı sonunu ön plana çıkanyor ve
oradan itibaren, filme kolay dayanılmaz
bir melodram havası egemen oluyor.
Stalin rolünde Aleksandre Zbruev şa-
şırtıcı bir portre çiziyor. Görünüm ola-
rak, oyun olarak... Bena'da, büyük
oyuncu Bob Hoskins'in alçak düzeyde,
ama ilginç bir oyununu buluyoruz. Ivan
rolünde, "Amedeus"un Mozart'ı Tom
Hulce, yer yer yine Mozart oynadığı ve
hiç bir biçimde denetleyemedıği aşın
abartılı bir oyun veriyor. Karısını oyna-
yan yeni bir oyuncu. Lolita Davidovich
ise gerçek bir keşif. Sonuç olarak film.
ele aldığı dönemin ilginç niteliklerine \e
yer yer belgesel bölümleri kullanmadakı
başansına karşın, anımsanacak bir siya-
sal sinema örneği değil, ikinci sınıf bir
melodram olup çjkıyor. Ve "Siberiade"-
ın, "Maria'nın Âşıklan"nın gerçekten
sevdiğimiz kişilikli yönetmenının artık
sinema sanatı için Hollywood pınltısın-
da tümüyle kaybolmuş olduğunu dü-
şündürüyor.
Öte yandan, Beriin bızlere yine parlak
bir şenlik vaat ediyor. Kuşku yok kı
dünyanın en geniş. en çok fılm gösteren,
en iyi organize edilmiş şenliği bu. Basına
aynlmış yepyeni bir kompleks, bizleri
diğer festivalcilerden ve "Beriin seyir-
cisi"nden uzaklaştırmak tehlıkesı içeri-
yorsa da, kuşkusuz yer sorununu çö-
zümlüyor. Artık fılmlere girmek için
itişip-kakışmaya, boğuşmaya gerek kal-
mayacak. Her zamanki bölümlerim
(Yarışma, Forum, Panorama, Genç Al-
man Sineması, Film Pazan) yanısıra,
geçmişedönük "Retrospektif' bölümle-
rinde bu yıl, geçenlerde 100. yaşgününü
kutlayan güldürü fılmlerinin büyük ya-
pımcısı, Laurel-Hardy'nin yaratıcısı Hal
Roach'a bir bölüm aynlmış. Bir diğer
bölüm de, savaştan sonra Doğu Berlin"-
de kalmış olan ve bugünlerde akıbeti
tartışılan Babelberg stüdyolannda çev-
nlmiş ünlü Alman klasiklerınden oluşu-
yor. Şenlikteki tek Türk fılmı olan,
İsmet Elçi'nin Panorama'da yer alan
"Düğün" filmini ise siz bu satırlan oku-
duğunuzda izlemiş olacak ve sonra size
bu filmden söz edeceğiz.
Fetvanın yayımlandığı günden bu ya-
na saklanmakta olan 44 yaşındaki ya-
zar, BBC'ye verdiği demeçte, İngiliz
hükümetine. ölüm fetvasının geri çekil-
mesi için İran'ı ikna etmesi çağnsında
bulundu.
İngiltere'nin İran ile oturup ikili ilişki-
leri geniş biçimde düzenlemesinin zama-
nı geldiğini belirten Salman Rüşdü,
"Tahran'a fetvanın kabul edilemez ol-
duğunun ve Ingiltere ve Avrupa ile iliş-
kilerinin ılerleyebilmesi için fetvanın
geri çekılmesi gerektiğinin anlatılması-
m" istedi.
Başına İran tarafından 2 milyon dolar
ödül konulan Rüşdü, kitabı aleyhindeki
kampanyanın bu derece geniş olacağını
başlangıçta tahmin edemediğini, ancak
yazdığı kitaptan ötürü zaten "yüksek bir
ceza ödediğini" kaydederek "Acılanmı
bir kenara atıp saklanarak yaşamayı ve
hayatta kalmayı öğrendim" dedi.
Salman Rüşdü için verilen fetvanın
üçüncü yıldönümünde, Rüşdü'yü des-
tekleyenlerle yazann aleyhindeki Müs-
lüman gruplar arasında sert bir bildiri ve
kampanya savaşı da dikkati çekti.
İran'da önceki gün tüm dini ve siyasi
iiderlerin fetvayı destekleyici açıklama-
lannın ardından İngiltere'de yeni kuru-
lan Müslüman Parlamentosu'nun lideri
Dr. Kelım Sıddıki, dün yayımladığı bil-
diride, Salman Rüşdü'yü "İslam'm bir
numaralı düşmanı" ilan etti.
Şeytan Ayetleri'nin hâlâ tehlikeli ve
çözülmemiş bir sorun olduğunu ve ken-
disinin, olayın şiddetini azaltmak için
çaba harcadığını kaydeden Pakistan
asıllı Sıddıki şöyle dedi:
"Ancak öyle görünüyor ki Rüşdü ve
arkadaşları bıze hakaret, iftira ve kara-
lama yağdırmaya kararlı görünüyorlar.
Varsın yapsınlar. Müslüman Parlamen-
tosu'nun mayıs ayındaki oturumunda
bu konuda izleyeceğimiz yolu açıklaya-
cağım. Bu arada her yerde Müşlüman-
lar, Rüşdü'yü ve destekçilerini İslam'ın
bir numaralı düşmanı olarak görecek-
lerdir."
Öte yandan AT'ye üye 12 ülkeden 115
parlamenter, yaptıklan ortak açıklama-
da, Salman Rüşdü'ye destek olduklannı
belirttiler. Topluluk üyesi bir ülke va-
tandaşına karşı dış bir ülkeden gelen
ölüm tehdidini reddettiklerini belirten
Avrupa Parlamentosu üyelerı, tehdidin
devam etmesinin AT-İran ilişkilerinin
düzelmesinı engelleyeceğini hatırlattı-
lar.
Merkezi Londra'da bulunan "Salman
Rüşdü ve Yayıncılannı Savunma Ulus-
lararası Komitesi" tarafından yayımla-
nan "3 Yıl Yeter" başlıklı bildiride de
öncelikle Rüşdü'nün başına konan ödü-
lün kaldınlması istendi.
Londra'da ünlü Alman yazar Günter
Grass, Tom Stoppard ve Martin Amis'-
in katılacağı ifade özgürlüğü konulu bir
açıkoturum yapılırken Fransa'da Paris
Üniversitesi ve Fransa İnsan Haklan
Birliği çeşıtli yürüyüş, konferans ve re-
sepsiyonlar düzenlediler.
Almanya. İrlanda. Yeni Zelanda,
Avustralya, Kanada, ABD, İsvıçre ve
Danimarka'da yerel PEN örgütlerince
açıkoturumlar, parlamenterle görüşme-
ler planlanıyor.
Iyot eksikliği
1 milyar kişiyi
tehdit ediyor
Dış Haberler Senisi - Dünya üzerinde;
bir milyara yakın kişinin iyot eksikliği
tehlikesi ile karşı karşıya olduğu bildirili-
yor. Tuzlu su bahklannda, deniz yosu-
nunda ve kaba, süzülmemiş topraklarda
bulunan iyot, fetüs ve çocuklarda beyin
gelişimi ve vücut metabolizmasını düzen-
leyen tiroit bezi için vazgeçümez bir mad-
de.
Time dergisinde belirtildiğine göre çok
az iyot alanlar zekâ geriliği, büyümenin
durması ve tiroid bezinin büyümesi an-
lamma gelen guatr hastauğı riski ile kar-
şı karşıya kalıyorlar.
Dünya Sağlık Örgütü, Birleşmiş Millet--
ler Çocuk Fonu ve Uluslararası İyot
Eksikliğini Kontrol Altına Alma Kon-
seyi'nin desteğiyle, Birleşmiş Milletler'in
1990 Çocuk Zirvesi'nde 2000 yıhna ka-
dar dünyayı iyot eksikliğinden kurtar-
ma karan alındı. Bu amaçla Dr. Rene
Tonglet başkanlığındaki bir grup bilim
adamı, iyot eksikliğinin çarpıcı boyut-
larda olduğu Zaire'nin Kivu bölgesinde
bir yıl sürelı bir araştırma yaptılar. Bu
araştırmanın New England Journal of
Medicine'de yayımlanan sonuçlanna
göre son derece ucuz ve basit yollarla so-
runun üstesinden gelinebilecek.
Bilimadamları son derece küçük doz-
larda (bir milimetrenin onda biri) iyoni-
ze bitki yağı verilen kişilerde iyot eksikli-
ğinin önlenebildiğini buldular. Bu bulu-
şun önemi. verilenin çoğunlukla uygula-
nan 1 ml dozun çok altında olmasmda
yatıyor. Böyle bir doz ABD parasıyla 3
sente mal oluyor. Geniş kitleler düşünü-
lürse bu oldukça küçük bir rakam ola-
rak kalıyor.