Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
30 ARALIK1992 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFÂ
EKONOMI
İSO'danAT
semineri
• İstanbul Sanayi Odası
(İSO), Marmara Üniversiıesi
AT Enstitüsü işbirliği ile4-8
Ocak I993tanhleriarasında
" Avrupa Topluluğu'nun Dış
Ekonomik İlişkileri ve
jrkiyeOrtakhk
Anlaşması"" konulu bir
cğıtim semineri diizcnledi.
Ortak seminerde topluluğun
dış ekonomik ilişkileri. ortak
ticareı politikası. AT
Akdeniz politikası, damping.
anti-dampıngkurallan.telafi
edici vergiler başta olmak
üzere tatbıkatta karşılaşılan
önemli sorunlarelealınacak.
Güneydoğu
kooperatifsiz
• ANKARA (ANKA)-
Gûneydoğu Anadolu
Bölgesi'nin kooperatif sayısı
bakımından diğer bölgelerc
göre fakir olduğu ile sürüldü.
KooperatifDünyası
Dergisı'nde yer alan verilere
göre Türkiye genelinde
Güneydoğu Anadolu
Bölgesi'nin I8l adetkırsal
kooperatif ile y üzde 2"lik
payı. 262 bin 394 ortakla da
y üzde 6 payı olduğu
saptandı
Tekstîlcinin
• ANKARA (L BA) - Tekstıl
sanayicileri. De\ let Bakanı
Tansu Çillcr'in kendılerine
verdiğisözüyenne
getırmesini istiyorlar.
Kaynak yetersizliğinden
yoğun olarak yakınan
tekstilcilerkredi
imkanlannın genişletilmesi
ve pamuğun dünya fiyatlan
düzeyine çckilmesi
konusundaısrarediyorlar.
"eugeotiçin
-zmip'in çâbası
• İZMİR(AA)-Ege Bölgesi
Sanayi Odası (EBSO)
Başkanı Murat Demirer,
Fransız Peugeot otomobil
fırmasının İzmir'in Torbalı
ilçesı yöresindeyatınm
yapması konusunda I993
yılında da yoğun çaba
göstereceklerinı belirtti.
Demirer. Fransız Peugeot
fırmasının yanında İzmir
Torbalı yörcsine tesis kurma
gırişimi olan iki yabana
otomobil fırmasının da
bulunduğunu kaydettı.
Narenciyeagacı
18milyonubuldu
• ADANA(AA)-
Türkiye'nin narenciye üretim
merkezi durumunda olan
Doğu Akdeniz Bölgesfnde
meyve veren ağaç sayısının
18 mily onu aştığı Adana.
Hatay. İçel ve Antalya'da •
son tespitlere göre 9 milyon
596biniportakal.4milyon
383 bin 621 "i mandalina. 4
milyon 294 bin 744"ü limon
ve 232 bin 785'i greyfurt
olmak üzere toplam 18
milyon 507 bin 150 adet
rneyve veren ağaç bulunduğu
belirtildi
Konfeksiyon
ihracatı arttı
• İZMİR(AA)-1992yılı
inz ererken konfeksiyon
•acatında ABD kotalannın
oldurulmadığı bildirildi.
Ege Hazır Giyim ve
Konfeksiyon İhracatçılan
Birliği Başkanı Hüdai Kurt,
konfeksiyon ihracatının
geçen yıla göre yüzde 15
arttığını. ancak bunu yeterli
bulmadıklannı söyledi.
Trabzonluvergi
liderleri
• Trabzon'da "Gelir
Vergisi", "K.urumlar
Vergisi", ile ihracat
rekortmenleri açıklandı.
Vergi rekortmenleri şöyle:
SaffetUlusoy 1.838.140.000
TL. kurumlar vergisi, Doğu
Ecza Deposu AŞ,
2.597.445.000TL, ihracat
rekortmeni Sabırlar Fındık
İhracat Ltd.Şti 29.756.541
dolar.
'İşçitavukbite
atamaz1
• ADANA(AA)-İşci
temsilcileri, ücretlerin y üksek
enflasyon karşısında hızla
erjdığim ve işçilerin yeni yıla
. buruk girdiğjnı söylediler.
Türk-İş4. BölgeTemsilcisi
Hüseyin Kaya Elbek.
Türkiye'de, 13-15 milyon
öla>inda çabşan işçi
ulunduğunu belırterek
'"Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanhğı verilerine göre
çalışanlann ancak 3 milyon
500 bıninin sigortalı olduğu
anlaşılmaktadır. Sosyal
güvenlik şemsiyesinden
yoksun olarak. tanm vc
inşaat sektöründe çalışan
ışçıler, asgari ücretemahkûm
edilmiştir. Brüt bir milyon
449 bin lira asgari ücretle
çalışan insanın huzurlu
ölması mümkündeğildir"'
dedi.
Bakanlar Kurulu klasik yeni yıl ayarlamalan yaptı
Vergide taklit düzenlemelerANKARA (AA) - Vergilerde
1993 yılı için yeni düzenlemeler
yapıldı. Dünkü ResmiGazete-
de yayımlanan karar ile defter
tutma hadleri yüzde 60 orarun-
da arttınldı. Buna göre birinci
sınıf tüccar defıer tutma haddi.
1 Ocak 1993"ten geçerli olmak
üzere 450 milyon liradan 720
milyon liraya, 540 milyon lira
olan had 864 milyon liraya. 225
milyon lira olan had, 360 mil-
>on liraya yükseltildi.
Resmi Gazete'dc yayımlan-
ması beklenen dığer kararlarda
ana başhklar ıtibanyla şöyle:
• K.DV oranlan değiştiril-
milyon liraya kadar olanlar
yüzde 25. 32-64 milyon lira
uygulanacak KDV yüzde 6"da
tululdu Halen yüzde 12 KDV
u>gulanan 20 ürün yüzde 20"lik
lüks mal kategorisine dahil
edildi. KDV için getirilen bu
T.C.
Resmi Gazete
VERGİDE 1993DÜZENLEMELERİ
• Defter tutma hadleri yüzde 60 an t mldı.
• KDV oranîan değişmedi. 20 maJ lüks kapsa-
mına almdı.
• Banka sigorta muameleleri vergisi yüzde 5 ola-
rak sürecek.
•Kira geürinin vergiden muaf tutarı 3.6 milyon
lira oldu.
• Gümrük vergilerindeki düşüş fon yükseltüme-
siyle telafı edildi.
düzenlemeler konusunda her-
hangı bir takvim getırilmedi.
• Halen yüzde 5 olarak uy-
gulanan Banka ve Sigorta Mu-
ameleleri Vergisi 1993"te de
yüzde 5 oranında uygulanma-
ya devam edecck.
• 20 milvon lira ve katlan
olarak uygulanan vergi dilimlc-
ri yüzde 60 arttınlarak 32 mil-
yon ve katlan şeklinde uygula-
nacak. Buna göre yıllık gelin 32
milyon liraya kadar geliri olan-
lar yüzde 25. 32-64 milyon lira
arası geliri olanlar yüzde 30.
64-128 milyon lira arasında ge-
liri olanlar yüzde 35. 128-256
milyon lira arasında geliri olan-
lar yüzde 40, 256-612 milyon
lira arasında geliri olanlar da
yüzde 45 oranından vergi ode-
yecekler.
• 1992 yılında 1 milyon 600
bin liraya kadar kira geliri ver-
giden muaf tutulmuştu. 1993
yılında da 3 milyon 600 bin lira-
ya kadar olan kira gelirlcri ver-
giden muaf tutulacak.
Özel indirim 150 bin lira
• 1992 yılında ücretlerde 90
bin lira olan özel indinm tutan
I993"te 150 bin lira olacak.
• Her iki vergi 1993 yılında
ortalama yüzde 60 oranında
arttınldı. Söz konusu artış baa
kademelerde yüzde 6O'ı da aştı.
• AT'den yapılacak ithalat-
ta yapılacak gümrük indirimle-
ri karşılığjnda Toplu Konut
Fönu yükseltilerek, ortaya çı-
kan gelir eksikliği telafı edile-
cek.
• Bankalara, Hazıne bono-
su ve devlei tahvillerinden elde
edilen kazançlar için yüzde 23
asgari kurumlar vergisi uygula-
nacak.
92'nin özeti:Enflasyonda başansızlık ve fıyatlarda dalgalılık...
EBSO 'istikrar'da ısrarlı• Demirel hükümetini
özellikle ILO sözleşmeleri
konusunda şiddetle
eleştiren ve sözleşmeleri
Türkiye için tehlikeli bir
gelişme" olarak niteleyen
Ege Bölgesi Sanayi Odası.
1993 beklentilerini dile
getirirken *ne pahasına
olursa olsun.fiyatistikran
sağlanmahdır' dedi.
İZMİR (Cumhuriyet Ege Bü-
rosu)- Egclı sanayiciler hü-
kümetin 1993 yılında "ne pa-
hasına olursa olsun" fiyat isük-
rarını sağlamasını istediler.
Demirel hükümetinin 1992'-
de baa ekonomik konularda
başanlı olduğunu belirten
Egelı sanayiciler. onflasyonda
başarı sağlanamadığını belırt-
tiler.
Ege Bölgesi Sanayi Odası'n-
da 1992 ekonomisi tartışılır-
ken 1993 yılı beklcntıleri dile ge-
lirildi. Sanayicilerin çoğunluğu
1992 yılında uygulanan ekono-
minin genelde başanlı olduğu-
nu dile getirirlerken enflasyon-
da istenılen başannın sağlan-
mamasından yakmdılar.
EBSO Meclisi'nde en çok
eleştirilen konu ise DYP-SHP
hükümetinin ILO konusunda-
kı çahşmalan oldu. Sanayiciler.
bu yasanın iş banşı yerine hu-
zursuzluk eetireceği aörüşünü
dile getirdiler. EBSO Meclis
Başkanı Şinasi Ertan, ILOsöz-
Egeîi genç sanayidlerden de Maliye'ye aynı öğütler
Aklınyolu birdir(Cumhuriyet Ege Börosu)-
Ege Genç Işadamlan
DcmegTnin(EGıAD)9
Eylül.üniversitesi tktisadı ve
Idari Bilimler Faküitesi
öğretim üyelerinden bir
bilimsel kurula hazırlattığı
"Türk Vergi Sistemindeİci
Sorunlar ve Çözöm
Öneriteri" konulu raporda.
ceşitli kesimlerin daha önce
önemli ölçüde görüş birliği ne
vardığı vergi önerileri
tckrarlandı. Kapağında
gözü, kulaklan ve ağzı kapah
"anlamir" bir ınsan sembolü
yer alan vergi raporunda. şu
başlıklaryeraldı:
*Vergi kaçırmanın suç değil
açıkgözlülük sayildığı zihnıyeün değişürilmesi
için, vergi ahlakının vergi bilinciyerleşünimeli.
*Enflasyonun yol açtığı tahnbatın asgariye
indirilmesı açısından tüm indirim tutarlan ile
vergi dilimleri enflasyonaendekslenmeli.
*Gelir Vergisi tarifesinde ilk diKnıe karşıhk
gelen vergi oranı yüzde 10'dan başlamaJı.
Tanm kesiminde her zaman sözü editen vergi
kaybmı ortadan kaldırabilmek için küçük çiftçi
muaflığının kaldınlması, Ziraat Bankası
aractüğıyia mata
sübvansiyon uygulamasa
getirilmeîi.
*Geçki vergi
uygulamasına son
verilmeli.
*Vergi ladelen hemen
pratik bir yolla (bankalar
aracıhğıylagibi..)hak
sahibine ödenmeli..
*Ekonomik. idari ve
siyasal nedenlerte bugûne
k;»dar uygulanmakta
olan Götürü Vergileme
çağımızda geçerliliğıni
yitîrdi.
*Bankave Sigorta
Muameleİeri Vergisi.
Damga Vergisi ile Veraset
ve İntikal Vergisi"nin maii yarar sağlamaktan
uzak olmalan ve gereksiz işlemleri
gerektirmeleri dolay ssıyla kaldmhnah ya da
KDV ile bütünleştırilmeh.
*Fonlar ve kesintiler kaldınlıp vergi bünyesine
alınmab. *Konut Edindirme Yardrnu ve
ZorunluTasarruf uygulamalan kaldınlmalı.
*M uafiyet ve istisnalarda gereksiz ve verimsiz
olanlar vergi sistemımiz kapsamından
çıkanlmaü.
leşmesini Türkiye için '"lehlike-
li" bir gelişme olarak değerlen-
dirdi.
Meclis üyesi Nuri Dedeoğlu
da vasiflı işçinin hiç bir sanayici
tarafından işten çıkanlamaya-
cağını belirtti.
EBSO Yönetim Kurulu Baş-
kanı Murat Demirer. gümrük
lanması konusunda sektörel
bazda çalışmalar yapılmasını
istcdi ve 1993 yılında hüküme-
tin "fiyat istikrannı" sağlaması
duvarlanrun 3 yıl içinde sıfır- gerektiğini belirtti.
Muhasebeciniz
artık daha
pahalı
• Maliye ve Gümrük Ba-
kanhğı, serbest muhasebeci-
ler. mali müşavirler ve ye-
mınli mali müşavirlerin
1993 yılında uygulayacakla-
n asgari ücretleri yüzde
40-60 oranlan arasında
arttınldı.
ANKARA (ANKA) - Serbest
muhasebeci, mali müşavir ve
yeminli mali müşavirlerden
1993 ydında uygulayacaklan
asgari ücret tarifesi yüzde
40-60 oranlan arasında
arttınldı. Birinci sınıf tüccar-
lann defter tutma hadleri de
yüzde 60 oranında yükseltildi.
Maliye BakanhğYmn 1993
yılı için belirlediği tarifeye
göre, serbest muhasebecilerin
işletmelenn bulundukl.-.n il.
işçi sayısı ve yapüklan işin tü-
rüne göre değişmek üzere
1992 yıhnda 75 bin lira ile 800
bin lira arasında değişen def-
ter tutma ücretleri. 1993 yılı
için 85 bin lira ile bir milyon
240 bin lira arasına çıkanldı.
1992 yıhnda 140 bin lira ile
800 bin lira arasında değişen
yıllık gelir ve kurumlar vergisi
beyanname düzenleme ücret-
leri ise 250 bin lira ile bir mil-
yon 320 bin lira arasında be-
lirlendi.
Serbest muhasebeci mali
müşavirlerden danışmanlık
ücretleri de bir önceki yıl ciro-
su 5 milyon liradan az olan fır-
malar için ayhk 730 bin liraya
çıkanldı. diğerleri de benzer
oranda arttınkh.
"92'de laf ürettiniz" eleştirilerine karşılık "Bizi 93'te görün" mesajı verdiler
BakanlardanicraatıniçindenSanayi ve Ticaret Bakanı Köse:
Yasalar Meclis'in önünde
Ekonomi Senisi -
Özel sektörün "1992
lafla gcçirildi" şeklin-
deki eleştirilerine
karşılık, koalisyon hü-
kümetinde ilk yıhnı
dolduran bakanlar
kamuoyuna 1992 yılı
bilançolannı açıklı-
yorlar.
Sanayi ve Ticarel
Bakanı Tahir Köse,
bu yılki çalışmalannın
Mecüs'e kadar gide-
bıldiğını belirtti. Haller Kanunu'nun
da gelecek yıl çalışmalan tamamlan-
dıktan sonra tasanya dönüşeceğini be-
lirterek şunlan söyledi: "Bakanlık
1992 yılında ekonomide demokratik-
leşme çalışmalanna başladı. Tüketici-
nın korunması. reka-
bctin korunması (an-
ti-kartel). Odalar ve
Borsalar Kanunu, ba-
kanlık teşkilat ve gö-
revleri hakkındaki ka-
nunda değişiklik (es-
naf ve sanatkarlarge-
n e
' müdürlüğü, reka-
betin ve tüketicinin
korunması genel mü-
dürlüğü -kurulması).
patent kanunu, esnaf
ve sanatkarlar kanu-
nu, Tanm Satış Koopcratifleri Kanu-
nu, Türk Ticaret Kanunu'nda değişik-
lik tasarısı ile ilgili çalışmalar tamam-
lanarak Bakanlar Kurulu'na sunul-
muştur. Bu tasanlardan bir kısmı şu
anda TBMM Genel Kurulu'ndadır."
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Faralyab:
Bizi izlemeye devam edin
ANKARA (AA) -
Enerji ve Tabii Kay-
naklar Bakanı Ersin
Faralyalı. "Ba-
kanlığımızın 1993'te
önemli projeleri ger-
çekleşecek. Bizi izleme-
ye devam edin" dedi.
Faralyalı. 1992
yılının toparlanma yılı
olduğunu. bakanlığa
kaybettiği güveni ka-
zandırmaya çalıştık-
lannı bildırerek,
"1993 patlama yılı olacak" diye ko-
nuştu.
Parlamento muhabirlerine verdiği
yemekte konuşan Faralyalı. Türkiye'-
de fikri altyapısı olmayan özclleştir-
meyi bakanlığına bağlı kuruluşlarda
eksiksiz gerçekleştir-
meye çalıştıklannı be-
lirterek şunlan söyle-
"Özelleştirmenin
kusursuz yapıhnası
amacıyla planlama
için istenen süreyi ver-
dik. 1993'te bunun
neticesini almaya baş-
layacağız. Özelleştir-
meye kesinlikle yalnız-
ca satış olarak
bakmıyoruz. Ya-
bancılarla ortaklık şeklindeki özelleş-
tirmeyi öncelikle büyük sorunlan olan
santrallarda başlatmayı istiyoruz.
Yap-işlet-devret modelinin yalnız iş-
let-devret bölümü ile bazı işletmeleri
verimli hale getireceğiz."
Libyaile
alacak
anlaşması
ANKARA (AA) - Yaklaşık
iki yıldır ödenmeyen Libya'da
iş yapan Türk müteahhitlerinin
alacak sorununun çözümü için
prensipte anlaşmaya vanldı.
Geçen hafta. sorunun çözü-
mü için görüşmelerde bulun-
mak üzere. dış müteahhitlik
hizmetlerinin koordinasyonun-
dan sorumlu Başbakanhk Baş-
danışmam Turgut Yücel baş-
kanlığında Libya'ya giden he-
yet Türkiye'ye döndü.
Turgut Yüccl, yaptığı açıkla-
mada Libya'da Türk müteah-
hitlerinin îacaklannın tasfıyesı
için kurulan komitenin başkanı
ve sanayi Bakanı Jadallah Tal-
hi ile görüştüklerini ve olumlu
sonuç aldıklannı söyledi. Yü-
cel. Türk Eximbank ile Libya
Umma Bank arasında ban-
kacılık anlaşmasının parafc
cdildığini. petrol anlaşmasının
da ocak ayı sonuna kadar imza-
lanmasınm kararlaştınldığını
belirtıi
Tüpraş ile Libya Ulusal Pcl-
rol Şirketi dc yıllık alımın 4.2
milyon tona çıkanlması konu-
sunda anlaşıılar.
Eşinize, Çocuğunuza,
kendinize en iyi
yılbaşı hediyesi...
İSVİÇRE YAŞAM SİGORTA SİSTEMİ
BAŞVURU PORMU
(ğ) İİSVİÇRE YAŞAM
îî YaşamÇJArtırım Sigortası
İsviçre Frankı'na endeksli
yaşam sigortası
SıjîorTa Vaptırütdk Ktjmın
AJı SıAadı
Doğum Vcri ve Tjrıhı
E\ Adresi
Pnnı Tataılatı tçın Bj^-urubcak Adres :
Prını Ödeme Turiı
Tel No :
Tel. No .
JSağlıkh 18-55 yaşındaki herkes. J E n az 10 yıl
iüreli. -jÇocuğunuz, torununuz için geçerli, .
JPrimler Yıliık peşin 1200.- Fr..
2 TakMtte 605.12 Fr.. 4 Taksitte 303.85 Fr.
-I Birden fazla poliçe olanağı
Isviçre Sigorta A Ş İstiklal Cad. Zdmbak Sokak
No 4 1 Beyoğlu 80080 İSTANBUL
Tel 19-1» 310 49 50 (20 hat 1310 75 50 (12 hat)
Yıllık D 6Avlık • 3 Avlık D
U0O I».Fr. - 605,12 İsv Fr 303,85 tsv.Fr
Ödeme Şekli
P^uCekı O
KredıKanı O Kdit Turiı DV1SA D MASTERCARD/XUROCARD
Kan No. Banka Adı: Vade
Bjnka Taiimjt Mektubu D
Sigortadan ta>dabrucak ki}i. Mgortavı \aptırandan başkanı ise fçocuk-torunl.
lüıfen jı,ık]j> ınız.
Yukarıda verdiğtrtı bilgılerın doğru olduğunu ve başvurum sırasında tedavi altında
o!nı.u ıp sigorulanmava mjnı bır hastalığım bulunmadığını be\'an ederım İsvîçre
Sigorta nın 358215 No 1u Posta Çekı hesabına vatırmi} olduğum 500 00ft- TL.
tuwnnd.ıLı PTT makbuzu ektedir.
Kredı Kartı iie odeme vapacak kı^iler için: İlerikı taksitlerimm odenmesinde Q yıllık
12* U\.VT D altı avlık 605 12 İsv Fr. • ut, avlık 303.85 isv. Fr. Merkez
Bjnkası Dıniz Satış kuru u/ennden Turk Lırası olarak. vadderınde kredi kartımın
>ına borç ka>dedilnıesini ona\Iarım
.ışMiru Sahıbının İm^ası Tarıh
EKONOMIYE BAKIŞ
TAMER BERKSOY
Yeni Yıl
Yıl sonu yazısı yazmak zormuş doğrusu. Giden yılı bil-
diğim git)i değerlendirsem, zaten karamsaraçıkmış adım
lyice kararacak. Gelen yıla ilişkin isteklerimi yazsam. bu
kez de ne saf adammış diyenleriniz olacak.
Belki en iyisi. ikisınin ortasını denemek.
1992 yılını meşrebinize göre değerlendirebilirsiniz. Ne-
reden baktığınıza bağlı olarak, karamsar da iyımser de
olabilirsiniz.
1991 yılı sonbaharında size vaat edilenlere kanıp son-
rasını da ona göre değerlendirecek kadar siyaset cahili
iseniz, çareniz yok, karamsar olacaksınız. Öyle ya, ne
ekonomik istikrar sağlandı, ne duvarlar cam oldu ne de
iki anahtar var görünürde.
Daha da kararmak mı istiyorsunuz? Kolay. Vaat edilen-
lerin tümunün tam tersinin gerçekleştiğini düşünebilirsi-
niz. Pek da haksız olmazsınız. Düşecek denen enflasyon
yıla yüzde 9'uaşan bir hızla girdi Şubat. martda hızlı geç-
ti. Yandık derkerı, enflasyon yaz şakası yaptı ve hız kesti.
Kimileri, bu kadar ışte diye şişinmeye başlayınca, enflas-
yon şakadan vazgeçti. Fiyat artışları ahştığımız tempoya
döndü. Pek değişen bir sey olmadı. Yılı yüzde 70e ulaşan
bir fiyat artışıyla kapatacağız.
Enflasyon işlerin iyiye gitmediğinin göstergesi. Birbirini
besleyen pek çok neden var. En iyi bilineni, kamu kesimi
finansman açığı Kamunun geliriyle harcaması dengele-
ntnce önemli bir enflasyon kaynağı kurutulmuş oluyor.
iyice kararmak istiyorsanız buna bakacaksınız. Bu işi hal-
lederiz diye iktıdar olanlar 1992'de önemli bir başarı
gösteremediler kamu finansmanında. Vergi affından ver-
gi geliri ummanın ötesinde kayda değer bir girişimleri ol-
madı. Körfez savaşında söz verilen bağışlarm gelmesiyle
olabileceğinden daha az kötü bir performansla ulaştık yıl
sonuna.
Epeyce bir şaşkınlık da oldu yılın ilk yansında. Ekono-
miden sorumlu bakan tutturdu illa kamu açığını para
basıp odeyelim diye. İlk denemede, paranın doğrudan
dövize kaçtığı görüldü. Döviz rezervi erimesinin yarattığı
panik zor atlatıldt. Ikinci bir denemeye kintsenin cesareti
kalmadı. Devlet borçlanmaya devam etti Bu kez faiz üze-
rinde baskı oluştu. Bu yönden de değişen bir şey olmadı
kısacası.
1992 yılı siyaset ve toplumsal düzenleme açısından da
iyi niyet, bol sohbet, az işdüzeninde geçti. Nutuklara bak-
sanız, insan hakları. temel hak ve özgürlükler, bireyin üs-
tünlüğü konularında neredeyse dünyanın önune geçtik.
Uygulamada koalisyonun büyük ortağının küçük ortağına
beklenmedikşakalar yaptığı bır alana döndü bu konular.
Kitap fuanndan kıtap toplama ayıbını da bu karmaşada
yaşadık işte.
içiniz karardı değil mi?
Yok canım! Bu denli kararmak da gereksiz. 1992'de iyi
ve aydınlık şeyler de oldu. Örneğin, iyice kıvrak ve şakacı
hale gelen enflasyonun hiperenflasyona tırmanması ön-
lendi. 1991'de önce Körfez krizi, ardından seçim derken
ipift ucu iyice kaçmıştı. 1992'de deprem falan da olmasına
rağmen, ipin ucunun daha da kaçmaması için çaba gös-
terildi. Durumu kotarmada başanlı da olundu doğrusu!
Büyüme de hızlandı 1992 de. Önceki yıl çok düşük dü-
zeyen inen üretim artışı bu yıl yüzde 5'i aştı. Nasıl olduğu-
nu sorgulamazsanız. iyi bir performans bu. Üstelik, dün-
ya ekonomisinde söz sahibi olan ülkelerde durgunluk
eğilimi varken bizim böyle hızlanmamız yabana atılacak
bir şey değil.
Biraz daha gevşemek mi istiyorsunuz? işte size bir
fırsat. Bu yıl da döviz krizi yaşamadık. Üstelik döviz
varlığımız da arttı. Dış ticaret açığımız önemli ölçüde bü-
yüdü. Ama başta turizm olmak üzere hizmet gelirlerimiz
Körfez krizinden sarkan dolarların da katkısıyla bu açığı
bir milyar doları bıraz aşan düzeye kadar geriletti. Eğer
ticaret açığını bırakıp paniklemeye niyetiniz yoksa, boşu-
na ufkunuzu karartmayın. sorununuz yok demektir.
Dış polıtikada aktif ve başanlı bir yıl geçirdik. Bosna
Hersek cinayetlerine tanık olmaktansa faal ve sürükleyici
bir rol üstlenmeyi yeğledik. Türk cumhuriyetlerinde çal-
madık kapı, giymedık cüppe ve takke bırakmadık. Daha
da aktif ve kararlı olabilirdik derseniz iyimserlik şansınızı
zorlamış olursunuz Ne gereği var? Karakolların duvar-
ları sağlam çıktı, cam yapamadık. Ama epeyce uğraştık-
tan sonra CMUK'yı yaşama geçirdik. Şimdi, duvarların
arkasına, sanığın yanı sıra avukatı da girebilecek. ILO fa-
lan diye işi karıştırmazsanız bu da az şey değil doğrusu.
İşte görüyorsunuz. İyimser olmak da mümkün. 1993'ün
daha iyi olabileceğine ilişkin belirtiler de var. Tersi de var,
gelecek yıl gideni aratacak diye düşünürseniz, bir büyü-
ğümüzün deyişiyle, doğmamış çocuğa don biçmiş olur-
sunuz Karamsarlıkta bu kadar iddialı ve gayretli olmanın
âlemi yok.
Türkiye'nin uzun dönemli yönü ve eğilimleri çok
sağlıklı, çok ışıltılı. Geçen bir yıla kafanızı takıp hayatı çe-
kilmez hale getirmeyin. Geleceğe bakın. İçiniz ısınır.
Hepinize pırıl pırıl bir yıl diliyorum.
'GeleceğinizivepıminızıISVIÇRFYASAAId-.mihencejnltınaıilın...'
Yılbaşı için anlamlı promosyon
Müşteriye hediye yerine
muhtaç çocuklara bağış
Ekono-
mi Senisi
Tetra
Pak,
yılbaşı ne-
deniyle
müşteri
vc dost-
larına he-
diye gön-
dermek
yerine.
geçen yıl
olduğu
gibi muh-
taç ço-
cuklara
yardım
yaptı.
Sıvı
gıda
ürünleri-
nin karton kutularla tüketiciye besin değerlerini yiürmeden
ulaştınlması konusunda dünyanın en büyük kuruluşlanndan biri
olan Telra Pak, bu yıl da İstanbul Kasımpaşa Çocuk Yuvası'nın
giriş holü. çalışma odası ve sahnesinin restorasyonunu yaptırdı ve
7-14 yaş grubundaki 60 çocuğa eşofman ile T-shirt dağıttı. Ay nca
çocuklann mutfak becerilerinin geliştirilmesı için kurulan mut-
fağın lüm donanımı (mutfak dolaplan. fırın. buzdolabı vc her
lürlü mutfak aleti) Tetra Pak tarafından temin edildi.