Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
Imtışaz sahıbı B«rin Nadi • Gt.ncl Yayın Yonetmenı: Ozgen \car •
Genel \d\ın Koordınatorb Hikmel Çetinkata • \azı Işlerı \1uduru
C elsl Ba>lant:ıv • üor»el ^oneımen Ali ^car • Duzenleme- MuMafa
Saglımer • ^nkara Temsılcısı: Cune>t Arca>urek Haber Muaurler;.
Muslafa Balba). lşık Kansu izmır Temsılcı V: Serdar Kızık <\dana
T»msılı:ısı Çetin ligenoglu
Istanbul Haberleri: Şena> Kalkan Dış Haberler. Ergun Balcı Iş-Ekonomi: Şiikren Ketenci
Yurt Haberleri: Mehmel Saraç Makaleler: Sami Karaören SporAbdülkadir Yucetman Du-
zeltme Abdullah Yazıcı • Muessese Mudür V.- Erol Erkul • Koordinaıör Ahmel
Korulsan • Muhasebe: Bulent Yener • Idare: Huseyin Gurer • İşletme: Önder Çelik
• Bılgı-Işlem: Nail lnal • Bılgisayar Sistem: Muıiivel Çiler • Reklam: Reha Işıtman
Busım. Cumhurıveı Matbaaalık \e Gazeıecılık TA.Ş • Yayımlayan- Yenı Gun Haber
Ajansı Basrfı ve Yayıncılık A !}. Turkocagı Cad 39/41 Cağaloğİu 34334 Ist. PK: 246
Islanbul Tel 512 05 05 (20 haı). Tele* 22246, Fa.x (ll 513 85 95 • Burolar: Aokare:
2 Gokalp Blv. İnkılap S. No. 19'4, Tel 433 11 41-47, Telex 42344, Fax: (4) 433 05 65 •
tzmir: H Zıya Blv. 1352 S. 2/3 Tel 83 12 30, Telejc 52359, Fax (51) 89 53 60 • Adant:
lnonu Cad. 119 S. No: 1 Kat. I, Tel 59 3^ 52 (4 haı), Telex 62155, Fax (71) 59 25 "»8
TAK\lV13dARALIK 1992 İmsak:5.5O Gunes: 7.22 Oğle:lll Ikindi: 14.30 Akşam: 16.50 Yatsı: 18.17
Tayland
travestilepi çok
uyanık
• BANGKOK(AA)-
Uzakdoğu'nun en uyanık
"hırsıztravestılen"
Tayland'da... Bangkok
polısinden alınan
bilgıye göre uyuşturucu ilaç
sürdükîen meme uçlannı,
tavladıklan turistlere
emdirip soyan bir travesti
çetesı \akalandı. 4 kişilik
çeteninsonaşk
kurbanlannın 4.600 dolar ve
""Rolex" saati. fantezi
seansında kaptırmış bulunan
Sunyeli ve Hongkonglu iki
turist olduğu açıklandı.
Yöntem. uyuşturucu
katılmış içkı ya da çikolatayı
v utmav an saf lunstlere son
çare olan emmeyle
uygulanagelmekte.
Yeni yıl için
kadınlara
öneriler
• ANKARA (AA) - Güzellik
uzmanlan yılbaşı gecesi için
kadınlara bırkaçdeğişik
öneride bulundular.
Uzmanlar. başanlı yeni yıl
makyajı ıçın saç. ten, göz ve
giysi rengının dıkkate
alınması gerektiğini
belirttıler Millı Eğjlim
Bakanlığı Özel Alev Güzellik
Okulu Nîüdürü Fazilet
Karaduman vüzmakyajı
yaparken ten vekıyafet
renginın göz önünde
tululması gerektiğini
söyleyerek ilk aşamada cildin
temizlenmesi ve cilde uygun
nemlendiricinin mutlaİca
sürülmesini ıstedi. Gözaltı
morluklan, sıvilceleri ve
güneş lekeleri bulunan
yüzlcrin de bir kapaiıa ıle
kapatılmasının önemine
değinen Karaduman.
"Cildiniz esme'r ise bir ton
açık. açık ise bir ton koyu
fondotenı kısa sürede
yüzünüze vayınız" dedi.
Parasclık yuva
yıkıyor
• LONDRA(LBA)-
İngıltere'de 1992yıhnda400
bin çift ekonomık nedenlerle
geçinemedıkleri ve evlilikleri
tehlıkeye gjrdığj gerekçesiyle
Ulusal Evlilik Danışma
Konseyi'ne başvurdu. Beş yıl
önce 250 bin olan başvuru
1992 yıhnda 400 bine ulaştı.
İngiltere Ulusal Evlilik
Danışma Konseyi yetkilileri
bunun ülke genelinde
yaşanan ekonomik
durgunluktan
kaynaklandığmı açıkladılar.
Relata raporunda,
"İngiltere'de artan işsizJik.
ipotekli kredi ile abnan evlere
el konulması. artan borçlann
ödenememesi gibi sorunlann
aile yaşamı üzerinde yıkıcı
etkıleri olduğu; kira. elektrik,
gaz ve mutfak giderlerini
karşılamakta güçlük çeken
çiftlerin birbirleri ile daha
fazla tartıştıklan ve
kavgalann şiddete
dönüştüğü" kaydedildi.
Opgan nakli
• ANKARA (UBA)-Prof.
Dr. Münci Kala>oğlu
"Tıbbın geleceği organ
naklidir" dedi. Amerika'da
organ nakli üzerine
çahşmalar y apan ve 300
dolayında karaciğer naklini
gerçekleştiren Prof.
Kalaycıoğlu, Türkiye"deki
organ nakli çalışmalan
konusundaki görüşlerini
açıklarken "Türkiye'deki bir
hastanın yurtdışmda organ
nakil ameliyatı çözüm
değüdir. Türkiye'de de
merkezler kurulmalıdır.
Ankara'da Prof. Dr.
Mehmet Haberal'ın
başkanlığındaki bir organ
nakli merkezi var. Batı
ülkelerinde belkı de daha iyi
çahşmalar yapıyoruz. Ama
bu elbette k'ı yeterli değil."
dıjekonuştu.
Yılbaşına
psikolojik
yaklaşım
IADANA(AA)-Ruh
sağlığı ve topluma uyum
sağlamada eğlenmenin
önemli bir yeri olduğunu ve
özel günleri olanaklar
ölçüsünde değerlendirmek
gerektiğini belirten
psikologlar. insanlann
gösterişli kutlamalara
şartlandınlmasının
toplumsal dejenerasyonu
hızlandırabileceğini
şöylediler. Çukurova
Üniversitesi Tıp Fakültesi
Psikiyatri Anabilim Dah
Başkanı Prof. Dr. Mehmet
Ünal. eğlenmenin nıh sağlığı
açisından yararlı olduğunu
ve özel günlerin bu konuda
birfırsatolarak
dcğerlendınlmesı gerektiğini
bıldirdı.
| Tarihi Kız Kuîesi, mimari görüntüsü bozulmayarak kültür merkezi haline getirilecek
'Efsane Kulesi'ne yeni• YıldızÜniversitesiöğretimüyelerindenDr.Ülkü
Altınoluk tarafmdan hazırlanan projeye göre
kuleden kıyıya çelik, cam konstrüksiyonla iletişim
merkezi kurulacak, kuledeki sis düdüğü ve deniz
fenerinin özgün işlevleri sürecek.
REMZİ GÖKDAĞ
Refik Halit Karay'ın "Sol-
mak bılmez bir nilüfer" dediği,
İstanbul armasının zarif bir
motifı olan Kız Kulesi. 1993 İs-
tanbul Yılı'nda yeni görünü-
müyle kentı selamlayacak.
Usküdar Belediyesi'nin. Tu-
rizm Bakanlığı ile Kültür Ba-
kanlığı "na önerdiği projenin
her ikı bakanlıkça da olumlu
bulunması."efsaneler kulesi"-
ndeki çahşmalan hızlandırdı.
Yıldız Üniverşitesi öğretim
üyelerinden Dr.Ülkü Altınoluk
tarafından hazırlanan projeye
göre kulenın özgün mıman gö-
rüntüsü bozulmayarak kültür
ve sanat merkezi haline getirile-
cek.
Yaklaşık 3400 yıllık bir geç-
mişe sahip olan ve hakkında
çok sayıda efsane bulunan ku-
lenin Salacak-deniz-kule bü-
tünlüğü içinde değerlendirilece-
ğini belirten Dr.Ülkü Altıno-
luk. kıyıya çelik. cam konstrük-
siyonla iletişim merkezi kurula-
bileceğini, kule bölvmündekı
sis düdüğü ve deniz fenerinin
özgün işlevlerini sürdürebilece-
ğini sö\ledi.
Bir süredir Tunzm Bakanlığı
Yatınmlar Genel Müdürü Sey-
hun Örs"ün de ıncelediği proje-
nin Turizm Bakanlığı'nca ka-
bul edilmesi halinde 1993 yılı
içinde uygulamasına başlana-
cak.
Üsküdar Belediye Başkanı
Niyazi Yurtseven. 1993 yılının
"İstanbul Yılı" ilan edilmesinin
Kız Kulesi'nin önemini bir kez
daha ortaya çıkardığını belirte-
rek. "Turizm Bakanhğı'nın ko-
nuyla ilgili çahşmalar yapıyor
olması ve konuva yakın ilgd
göstermesi bizi sevindiriyor"
dedi.
Dr. Ülkü Altınoluk'un öner-
diği projeye göre kulenin bö-
lümleri efsane. seyir, nikah ve
akvaryoım-cafe olarak düzenle-
necek. Altı katlı kulenin bir ve
ıkinci katı akvaryum, şiir kitap-
lığı ve şönetici binmleri olarak
düzenlenecek. Ahşap olan ze-
min kat iletişim merkezi. sergi
salonu ve müze olarak değer-
lendirilecek. Zemin kat. kule ile
ılgılı efsanelerin canlandınlaca-
ğı bir sahne olarak da kullanıla-
cak. Efsanelere gönderme ola-
rak haftada >anm gün nikah
töreni yapılacak.
Yeterli penceresi bulunma-
van zemin kat. orjınale uygun
olarak. üst kat ise tepeden alı-
nacak doğal ışıkla kafeteryaya
uygun olarak düzenlenecek. Bu
bölümde duvarları süsleyecek
kule gravürleri ve fotoğraflar
bulunacak.
Kule ile ilgili efsaneler ses,
ışık ve müzik gösterileriyle gü-
nün belli saatlerinde kulede ser-
gilenebilecek. Haftanın belli
günlerinde efsane kulesi olarak
kullanılan bölüm diğer günler-
de de nikah kulesi olarak kulla-
nılabilecek. Tarihi Kız Kule», yaklaşık 3 bin 400 yülık bir geçmişe sahip.
Tarihçeve
efsaneler
Kule İ.Ö.410yıhnda Atinalı
kumandan Alkibiades'in Kara-
deniz"den gelen gemileri kontrol
altına alması amacıyla yaptınldı.
Bızans Imparatoru Manuel
Komnenos bu kontrol kulesini
küçük bir kaleye dönüştürdü.
Istanbul'un fethinden sonra
tekrar kule haline getirildi. Bir
yangın sonrası yanınca 3.Ahmet
tarafından taştan yapıldı.. Kule.
Sultan Abdulaziz'in yapürdığı
onanmla 1943 yılına kadargeldi.
Kız Kulesi'ne 1959 yıhnda Milli
Savunma Bakanlığı tarafından
"radar istasyonu" işlevi verildi.
1990 jılına kadar sıyanür deposu
olarak kullanılan Kız Kulesi bu
tarihten sonra boşaltıldı. Eneski
efsaneye göre mitoloji kahra-
manı Leandros, sevgılisi Hero'ya
kavuşmak üzere Boğaz'ı
geçerken Ktz Kulesi civannda
boğulur. Anısına burada bir kule
yapılır. En yaygın efsaneye göre
bir kahin Bızans İmparatoru
Konstanün'e kıanı bir yılanın
öldüreceğjni söyler. Konstantin,
denizin ortasında bir kule
yaptırarak kızını burada saklar.
Fakat kuleye gönderilen bir
üzüm sepeti içinden çıkan yılan
kızı sokarak öldürür.
Bir başka efsaneye göre halk
kahramanı Battal Gazi. İstan-
bul'u almak için Tekfur Sa-
rayı'nın karşısında 7 yıl bekler.
Nedeni Tekfur'un kızına aşık
olmasıdır. Battal'ın Şam fethi
için buradan aynlması üzerine
İmparator Tekfur'un kızını
saklamak için bu kuleyi yaptınr.
Ancak Battal kın alır ve kaÇar.
Viyana'da yaşayan piyanist Tuluyhan Uğurlu 4
uzay için müzik' çalışması yapıyor
Müziği uzaydan tmılar veriyor
HAYRETTtN SAĞANAK
Ayağına taş düşünce attığı
çığjık belki de ilkel insanın ılk
müzik çalışmasıydı. Doğada
duyduğu her türlü sesin taklıdı-
ru yapan insanoğlunun kulak-
lan artık uzayda. Gezegenlenn
yıldızlann cirit attığı uzayda ne-
ler oluyor? Bilimadamlan sade-
ce bilmemiz gerekeni bildıriyor-
lar. Bunun ötesıne gidebilenler-
den biri de piyanist Tuluyhan
Uğurlu.
Birbuçuk yaşında şarkı söy-
leme>e başlayan Uğurlu. dört
yaşından itibaren Cemal Reşit
Rey'in gözetiminde müzik ya-
şamına girmiş oldu.
1983 yıhnda Viyana Müzik
Akademisi'nde açılan sınavda
birinci olarak. piyano eğitimine
burada devam ettı. Bu yıl da
doktorasını tamamlayan Uğur-
lu, halen Viyana'da yaşıyor.
1987'de "Anadolu Acısı" ve
"Semerkant" adlı besteleriyle
okuduğu akademinin binncilik
ödüllerinı alan Uğurlu, "Sanat-
çının eserini sanatçıdan daha iyi
çalabilecek kimse yoktur. Cho-
pin Chopin'i, Liszt Liszt'i
çalmış. Hoş bunlar birbirlerinin
yapıtlanyla da ilgilenrruşler.
ama bir süre sonra kendı yapıt-
lannı seslendirmişler. Durum
böyle ise Tuluyhan Tuluyhan'ı
neden çalmasm?" diye soruyor.
1987'den beri dünya çapında
doğaçlama piyano konserleri
veren Uğurlu yılda yaklaşık yüz
konser veriyor. Türkiye'de
yakında çıkacak olan CD'nin
adı ise "Go With God".
" Piyano çalmak evrenin en
kutsal olayıdır" diyen Uğurlu'-
ya göre. "Piyano insanoğlunun
yaratmış olduğu en büyük ıcat-
tır. Çünkü piyanonun içinde
Kayak merkezleri çoğalıyor
Türkiye kış
olimpiyatlanna
aday
T
GÜNEŞ GÜRSON
ANKARA - Türkiye. kış
olimpiyatlanna aday olmaya
hazırlanıyor. Turizm Bakanh-
ğı, Doğu Anadolu'da Sanka-
mış, Palandöken, Kop ve
Zigana dağlannı kış turizmine
açacak. Uludağ kayak merke-
zi de genişletilecek. Turizm
Bakanı Abdülkadir Ateş.
"Türkiye, kış
olimpiyatlannı
Doğu Ana-
dolu'da yapa-
bilecek hale
gelecek. Sadece
Kuzey Doğu
Anadolu'da 24
bin yatak ka-
pasiteli tesis
yapılması
planlaru>or"
dedi.
Abdülkadir
Ateş'in verdiği
bilgiye göre,
ocak ayında
yeni bir Ulu-
dağ yaratıl-
ması için. girişımcılere arazi
tahsisi yapüacak. Aynca Kış
Spor Merkezleri Projesi çerçe-
vesinde. 6 merkez kış turizmi-
ne açılmaya hazır hale getirile-
cek. Bu amaçla Turizm Ba-
kanlığı, kış sporu merkezleri-
nin altyapı proje ve inşaat çalı-
şmalanna başladı. 1993
yılında altyapılan tamamlana-
cak olan merkezlerden Sa-
nkamış Kayak Merkezi'nin
altyapı tesislerinin binnci aşa-
Bakanı
Abdülkadir Ateş,
kış spor
merkezleri projesi
çerçevesi içinde 6
merkezin kış
turizmine
açılacağmı
bildirdi.
masının açılışı, bakan Ateş ta-
rafından önümüzdeki ay yapı-
lacak. Palandöken Kayak
Merkezi'nin planlannı ta-
mamlayan bakanlık, Kop ve
Zigana'daki merkezlerin de
altyapı haritalannı bitirdi.
Bakan Ateş. Uludağ ikinci
gelişme bölgesinin hazırhklan-
nm da sona erdiğini de kayde-
derek. "Ocak ayı içinde, özel
girişimcilere
tahsise cıka-
cağrz. Altyapı,
arazi kullanım
planlan ta-
mamlandı.
Konaklama
tesislerinin ku-
rulabileceği
yerjer belirlen-
di.İhaleyoluy-
la tahsise çıkı-
lacak. en iyi
teklifi verene
arazi 49
yılhğına kira-
lanacak" dedi.
Ateş, Uludağ'-
da şu anki
alandan daha geniş bir alanın
kayak merkezi haline getiri-
leceğini de kaydetti.
Ateş. "Erciyes de, Orta
Anadolu'nun kış sporlan
merkezi haline gelecek. 6 kış
sporu merkezini faaliyete ge-
çirmeye çalışıyoruz. Sadece,
Doğu Anadolu'da 24 bin
yatak kapasitesi planlanıyor
Türkiye. kış olimpiyatlannı bı
bölgede yapabilecek hale gele-
cek" diye konuştu.
ingiltere 'de 168 yılsonrapiyango
Millipiyangosu
olmayan tek ülke
• İngiltere'de 1994yılının sonbahannda resmi
piyango satışlan başlayacak. Her hafta bir kişiye
1 milyon sterlin (13 milyar lira) verilecek.
Piyangodan, ödüller ödendikten ve masraflar
düşüldükten sonra, yılda 1 milyar sterlin (13
trilyon lira) gelir bekleniyor.
Tuluyhan Uğurlu'nun evindeki bilgisayarlara her an uzaydaki gelişmelerle ilgili bilgiler geliyor. Bu sesleri piyanosuna veriyor.
öyle güzel bir uzay var ki uzayın
tamamı içinde gizlı".
Parmaklan piyanonun tuşla-
nnda. beyni de uzayda olan
Uğurlu'nun müziği, Âmerikan
Uzay Araştırmalan Merkezi
yetkililerinin dikkatini çeker.
Helsinki Caz Festivali'nde
Âmerikan Uzay Araştırmalan
Merkezi yetkilileri. Uğurlu'nun
konserini izlerler. Konser son-
rası yetkililer Uğurlu'nun yanı-
na gıderek, "Müziğiniz uzay-
dan tmılar veriyor. Size özel ko-
leksiyonumuzdan slaytlar gön-
derirsek, bu enstantaneleri mü-
dklendirir rrusiniz" diye sorar-
lar. Ve böylece Âmerikan Uzay
Araştırmalan Merkezi ile
Ueurlu arasında gayriresmi bir
ilişkı başlamış olûr.
Tuluyhan Uğurlu bu çemberi
genişleterek. "Uzay İçin Mü-
zik" çalışmasına 26 tanınmış
fırmanın desteğini alır. Uğur-
lu'nun evindeki bilgisayarlara
her an uzaydaki gelişmelerle il-
gili bilgiler geliyor. Bilgisayar-
larda değerlendirilen bilgiler-
den yaklaşık sesler elde ediliyor
ve Uğurlu bu sesleri piyanoyla
vermeye çalışıyor. Örneğin, gü-
ne§tekı bir paüamanın denkle-
minden yola çıkarak bilgisayar-
da elde edilen frekanslardan ya-
rarlarulıyor.
"İnsan beyni sınırsızhkla sı-
nırlandınlmış" diyen Uğurlu,
"Gözsüz görmek. gözsüz algı-
lamak ruhJa ilgili bir olay. Bu-
nun için de Newage ve Fu-
sion'u temel olarak alıyorum.
Newage ye Fusion toprağa dö-
nüştür. Önce çevremizi bilmek,
sonra doğayı tammak ve uzaya
açılmak".
Tuluyhan Uğurlu'ya, "Tür-
kiye'deki müzik" dediğimizde,
bize şunlan söylüyor:
"Türkiye'de sanatçının dü-
zeysizliğini had safhada yaşıyo-
ruz. Sanat bu kadar ayaklara
düşmemişti".
"Halka ne verirseniz onu
ahrsınız" diyen Uğurlu. eğitim
sisteminin yeterince kurulama-
masından yakınıyor.
"Uzay İçin Müzik"in ne ol-
duğunu merak edenler Tuluy-
han Uğurlu'ya kulak versinler.
Şimdiye kadar bulan olmadı, ama meraklıları oldukça fazla
Defiııe aramakvazgeçihııezbir tııtkıı
• Son üç yıldır ruhsatlı yapılan defıne kazılannda define bulan
çıkmadı. Define aramak oldukça zahmetli bir iş olmasına karşm
meraklılan oldukça fazla, Define tutkunlanna göre. yerin altı
defıneyle dolu.Bulabilseler ömürleri bo>oınca bu işi yapacaklar.
lar. En yakın müzenin görevhleri tarafı-
ndan yapılan inceleme sonucunda onay
alınırsa, Maliye ve Gümrük Bakanlığı,
Kültür ve İçışleri bakanlıklanmn birer
temsilcisi eşliğinde kazılara başlayabili-
yorlar. Bu kişilerin harcırahlan ve tüm
masraflannı define arayanlar karşıhyor-
lar Kazılar sırasında tarihi eser bu-
lunursa müzelere teslim ediliyor ve kazı
durduruluyor. Eğer define bulunursa.
"geçer akçe" üzerinden değerinin \üzde
50'si define arayıcılanna veriliyor. An-
cak bugüne kadar "define bulana rast-
lanmadığını' da yetkililer ifade ediyor-
lar.
Zahmetli olmasına karşm define me-
raklılan oldukça fazla. İzmir Arkeoloji
Müzesi görevlilerinden arkeolog Suzan
Özyiğit. define avcılannı üç grupta top-
luyon "defınenin yerini bilenler. bu işe
para koyanlar ve kazılara sadece kol gü-
ASUMAN ABACIOĞLU
İZMİR - Define aramak 'kumar tut-
kusu' gibi, sonu gelmeyen bir merak.
Yıllarca bu uğraş için zamamnı. emeği-
ni ve parasmı yatıranlar, bugüne kadar
hiçbir şey bulamadıklannı. ancak ölün-
ceye kadar bu işi sürdüreceklerini SÖN lü-
yorlar. Define avcılanna göre "yerin altı
hazine dolu". ancak Kültür Bakanlığı
\enlenne göre son üç yıldır ruhsatlı
yapılan define kazılannda define bulan
çıkmadı. Müzecilere göre ise bu kimse-
lerin "kendilerinden başka kimseye za-
rarlan yok." Asıl tehlikeli olan "ruhsath
define arayanlar değil. kaçak kazı ya-
panlar.' 'Defıne>i bulanlar" da her za-
man kaçak kazı yapanlar.
Yasal yollarla define aramak isteyen-
ler öncelikle define arayacaklan verdeki
mülki amirliğe başvurarak izin ıslıyor-
cüyle katılanlar." Genelde, 'defmenin
yenni bilenler" ay nı kişüer oluyor. Bu ki-
şıler kazı yapmak için sermaye koyacak
kişiler anyorlar. Tabii bir de 'istışareye
vatan. cınlerle. ruhlarla ilgilenen' kişiler
var. Genellıkle Kurtuluş Savaşı sonrası-
nda evlerini terk eden Rumlann sakla-
dıklan 'gömüler' aranıyor. Ya da
"katırcı Yani'ler yanı "Rum eşkıyalan"
neredeyse orada altın olduğuna inanılı-
yor.
Kazılar hep kavgayla biter
Bilgi sahibi olanlar. para sağlayanlar
ve emeğini koyanlar. aralanndaİci güç
dengesine göre noterde kendi aralannda
bir ortaklık sözleşmesi yaparlar. Sonra
görevliler de dahil hep beraber 'güle oy-
naya' .büyük bir umutla kazılara baş-
lanır. Özyiğit'e göre, çukur derinleştikçe
yüzler asıhp. umutlar sönmeye yüz tu-
tar. Kazıda 'gömü' bulunamayacağı an-
laşıldığında ortaklar arasında hır gür
başlar ve kazılar hep kavgayla biter.
Ama define tutkunlan için olay hiçbir
zaman burada bitmez. Çünkü onlara
göre 'yerin altı define doludur.'
Biri 56. diğeri 68 yaşında adlannın
saklı tutulmasını isteyen ıkı define
avasıyla sohbet ediyoruz. Bu merak için
yıllannı vermişler. Bugüne kadar define
bulamamalanna karşın ölünceye kadar
bu işi sürdüreceklerini söylüyorlar. Tek
kazançlan, "dağlarda temiz hava almak'
olmuş bugüne kadar. Yeraltında gizli
şehirlerin olduğuna inanıyorlar. Onlara
göre, "Bayrakh'da, Tantalos'un mezan-
nın altında, mezarlıkbaşının altında ma-
nastırlar, antık tüneller var." Dedeleri-
nin gömülerini arayan Yunanhlarla uğ-
raşmak istemediİclerini söylüyorlar.
'Büdikleri şeyler' var, ancak aramak için
para gerek, izin gerek.
Kendilerine define aramak için izin is-
tediklerinde çok zorluk çıkanldığını, an-
cak kaçak kazı yapanlara engel olu-
namadığını belirtiyorlar.
İki define arayıcısına göre kendilerine
izin verilse "Türkiye öyle bir zengin olur
ki tüm Hıristiyanlık kölesi olur."
İki defıne arayıcısı ömürlerinin sonu-
na kadar bu işi sürdürecekler. Bir de bu-
labilseler...
Haber Merkezi - İngiltere
168 yıl sonra milli piyango
düzenliyor. 1826'dan bu
yana ilk kez düzenlenecek
olan resmi piyangosu 1994
yılmm sonbahannda başla-
yacak. tngiliz hükümeti yeni
"milyonerler ve müzeler" ya-
ratacaklannı açıkladı.
Getinyle mûze kurulmuştu
Biletler en fazla bir stertine
(13 bin lira) satılacak ve her
hafta toplam ödül en az 14
milyon sterlin (182 milyon
lira) olacak. Yine her hafta
bir kişiye 1 milyon sterün (13
milyar lira) verilecek. Devle-
tin düzenlediği piyangolarda
elde edilen geürle birçok
müze kurulmuştu. Bunlann
başında da British Museum
geliyor.
Aynca Fransa'ya karşı
yapılan savaşlar piyangoyla
finanse edildi. 1994"te başla-
yacak piyango ise İngiltere'-
yle Avrupa arasında uyum
sağlayacak. Çünkü İngiltere
milli piyangosu olmayan tek
ülke.
1 milyar sterlin
Piyangodan, ödüller öden-
dikten ve masraflar düşül-
dükten sonra, yılda 1 milyar
sterlin (13 trilyon lira) gelir
bekleniyor. Bu paranın spor,
müzeler ve yardım kuruluş-
lan arasında paylaştınlması
düşünülüyor. Bu paranın
spor, müzeler ve yardım ku-
ruluşlan arastnda paylaştın-
lması düşünülüyor.Piyango-
dan elde edilen gelirle İcöyler-
de, kasabalarda, kentlerde
yüzme havuzlanndan spor
alanlanna. yeni tiyatroîar-
dan sanat merkezlerine ka-
dar birçok proje hayata geçi-
riiecek. Aynca, ülkenin ta-
rihsel kahtının korunması
için bir fon oluşturulacak.
İnsanlar teşvik edilecek
İnsanlar 2000'li yıllar içi'
proje götürmeleri konusun
da teşvik edilecek. Ulusal
dans evi, yeni bir çağdaş sa-
nat müzesi, büyük bir spor
merkezi. gençlerin biraraya
gelebilecekleri klüpler kuru-
lacak.
Piyangonun düzenlenme-
ciyle ilgili yasada Hazine'nin
gelirlerin büyük bir bölümü-
ne el koymaması için önlem-
ler düşünülüyor. Orneğin ge-
lirlerin en az yüzde 33'ünün
hayır işlerine aynlması koşu-
lunun konması planlanıyor.
Y Ü K S E L E N