Katalog

SAYFA CUMHURIYET 17 ARALIK1992 PERŞEMBE EKONOMI BORSA VHtİLERİ Endekster Bırleşık Malı Sanayı önceki 390194 2427 31 4757 41 Işlem hacmı(Dünkü) Islem mıktan(Dûnku) Dünkü 3890 40 239568 4757 15 Farfc(%) -0 29 -130 000 224 879 341500 38456 2525 Nato Smyl MTMn 16ARALK1992 • OM tHL|RJ) IMHanYakn * * S « n * nr sooo 2.550 2.050 975 9.500 1650 11000 4J00 1050 925 875 625 S75 5100 3.350 1J0O 10750 365)65 506.700 1000 93620 76000 .355.860 1000 142000 1136700 17 875 684.889 781.980 925 825 AKHİSAR ASLtYE 1. HUKUK HÂKİMLİĞÎ'NDEN Dosya No- 1992/399 Davacı Münevver Papatya vekılı Av Gülbeyaz Sabırcan tarafından tavah Reşıt Papatya aJeyhıne açılan boşanma davasında, Nüfusta Adıyaman ılı, Besnı ılçesı, Üçgöz köytt, kütük-102 numa- ada nüfusa kayıtlı olan davacı dilekçesıyle, aynı yerde nufusa kayıtlı cavalı eşı ıle evlılık bırlığının sarsıbnası ve yeruden kunılamaması ne- ıcnıyle boşanmalarına karar venlmesı ıstemlmış olup, aynca aylık «0 000 Ura nafaka ıstemış olup, davalı Reşıt Papatya adına çıkartı- ın teblıgatın ıade edıldığı ve zabıta tahkıkatına rağmen de adresınde lulunamadığından ılanın teblıgat yapılmasına karar venlmekle, du- uşmanın bırakıldığı, 04 02 1993 gunü saat 9'da davalı Reşıt Papat- a'nın dunışmaya gelmesı veya kendısıru bır vekıl ıle temsıl ettırmesı, nıruşmaya gelmedıgı ve kendısını bır vekıl ıle temsıl ettırmedıgı tak tırde, duruşmaya yokluğunda devarn edıleceğı, dava dılekçesı ve du uşma günü yenne kaım olmak Ozere ılanen teblıg olunur 4 12 1992 PARARAPORU OECD'den uyan: Bu ekonomi politikasıyla yüzde 60'ın alüna inemezsiniz Türkiyeenflasyonamalıkıım • Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü Raponfndan: "Türkiye'nin, bugünkü ekonomik politikalannı sürdürmesi durumunda, enflasyon, 1993*te yüzde 66'nın altına inemez. Ondan sonra da, 1994'e değin, çok az düşebilir. Kamu açıklannın fı- nansmanma hâkim olunamazsa, enflasyon bütün tahmınlerin üzerine çıkabilir." MİŞEL PERLMAN PARİS - Hükumetın eko- nomik pohtıkalan, OECDden "geçer not' alamadı Ekonomik Işbırlığı ve Kalkınma Örgütü'- nun "Perspektıfler Raporu'nda bugünku ekonomik polıtıkalann surdürûlmesı durumunda enf- Ias\ onun 1994"e değın yûzde 60'- tan aşağı ınmeyeceğı 1993 te yüzde 66 düzeyinde gerçekleşece- ğj \e ancak 1994'ten sonra ya- vaşlayabıleceğı' \e vuzde 60'ın az altına ınebıleceğı göruşune yer venldı Raporda, kamu açı- klannın finansman sorununa hâ- kım olunamaması durumunda, enflasyon bu tahmınlenn de uze- nnde seyredebılır" denılerek, ol- dukça karamsar bır tablo çızıldı Turkıje de Gaynsafı Mıllı Hasıla (GSMH) artışının, 1993 ve 1994"te yuzde 5 olarak surece- ğını öngören raporda, özellıkle seçimler sonrasmdakı 'fiyat ayar- lamalan ve'elemegjndekıönem- lı zamlar uzennde de duruldu Seçim ekonomisi Rapor, Turkı>e'de "seçım eko- nomısı" uygulamalan ve bundan kaynaklanan sonuçlar uzennde de dunıyor Seçımlen ızleyen dö- nemde. kamu sektörundekı fiyat ayarlamalan ve bunlan ızleyen ucret arttınmlan sonucunda 1992 başında hızla yükselen enf- lasyonun, yaz avlannda genlımı- nı duşurduğü. ancak kamu borç- lan ve finansmanı yuzunden gene de gabba' yükselışe geçtığı de Perspektıfler Raponı"nda \er ve- nlen konular arasında OECD enflasvon \e kamu harcamalannın denetım altına alınabılmesı ıçın de bazı öngöru- lerde bulunuyor Bunlara göre • 1992"nınsongünlenve 1993 başındakı bazı önemlı toplusöz- leşmelerle, "ılımlı ucret artışlan sağlanabılır, • Ucretlerden kaynaklanan gelır artışının yavaşlamasıyla aı- lelcnn tüketım harcamalan düşü- rulebılır, • Daralan ıç talep, ıhracat yo- luyla dışa aktanlırsa, ıhracat ge- lırîen arttınlabılır, • Parasal genışleme ve butce polıtıkalannın 'sertleştınlmesı \oluyla enflasyonun genlemesr sağlanabılır. OECD'de genel durum Di« QI«M| ENFLASYON 2.» i • IMS a IMI a IM« | İŞSİZLİK (Ijgücünûn yOatosl olarak) 1 ! OECD'de durum ve tahmhûerOECD çerçevesmde, en buyuk tehlıkenın ı^azlık oiduğunun belırtıldığ) Perspeküfler Raporu'nda bukonudaşoyledenilıyor 'ABD,Batılı sanavıleşmışuikelerveJaponya'dadüzelmenın yetersız kalması. ışsız sayist toplamının 1994 so- nunda 34 rrulyonu bulmasma yol açabıhr." Buna karşılık, enflasyomın son 35 yıhn en duşük dûzeyıneınmesınınbeklendığı 1994 sonu ıtıhanyia OECD ortaiamasının yüzde 2 5 oranında gerçekleşebıleceğı de raporda 'en parlak sonuç' sozleny le yer alıyor OECD üyesj ûlkelerde, özellıkle de Bıll Chmon yonetırruyleyeDi bırdönemegırecek ABD'de, 'bûtçe açıklannın yapısafhk kazanmas] ya da bütçe açiklannı kapaiacak köktencı pohtıkalan uyguiamakta gccıkıimesı" tehlıkesderaporun 'uyarıa' başlıklanndan bm Raporda Yunarustan konusunda da şu gorüşlcre değıruhyor 'Butçe reformlanm ıvedıbkk uygulamab ve şu sıralarda vüksek enflasyon ve daralmadan akıntı çekenekonomısını yentden canlandırabılmek ıçın \ atmmiara ağıriık vcren bırekonomi polıtıkası uygulayarak sektorlerdekj guvensızhğı gdennebdır • I993'te juzde 66 dolayında gerçekleşeceğı anlaşılan enflasyo- nun genlemesı durumunda 1994'te yuzde 4 5 olması bekle- nen GSMH ıle sureklı ve ıstık- rarlı bır buyumeye ulaşılabılır. •Talebin artışı ve ışcı ucreı- lennın malıyet yülünün azal- tılması yoluyla da şırket ve kuru- luşlann yatınma yönclmelen ola- nağı yaratılabılır OECD Raporu nda, 1991den bu yana. artan ıç talebe koşut olarak, ıthalatın da arttığına dık- kat çekıldı Raporda tunzm ge- lırlenndekı belırgın yükseltş ve dı- namık mal ıhracatına karşın. dış ödemeler dengesındekı can açığın, yüzde 5 25 olarak gerçek- leşmesı beklenen GSMH artışı- nın > uzde 1 'ıne eşıt olduğu" da be- lırtıldı Genel olarak tüm OECD üyesı ulkelen tchdıt altında tutan ışsız- lık konusunda, Turkıye'de 1992 yılında 'çok hafif bır ıstıhdam artışı sağlandığmı' kaydeden ra- porda, TL'nın değer kaybı konu- sunda da şu gorüşe yer venldı Dış pıyasalarda, Türk Lırasf- nın değer kaybına uğraması. ıç talepte olabılecek talep yavaşla-, masını karşılayacak ıhracat artışına yol açacaktır Perspektıfler Raporu'nda yer alan beklenülerde ıse, "Hüküme- tın, bundan boyle, ekonomi polı- tıkasını tüm sektörlerde dısıplın altında tutacağı. vergı reformu- nun 1992 sonundan önce kabul edılmesı durumunda, vergı tahsı- latının 1993'te artacağı ve bunun da kamu açıklannın denetımıne olanak sağlayacağı gıbı 'umutlu' gorüşlere yer venldı Hazine'den 3 trilyonluk tahvil satışı Ekonomi Servisi - Hazıne dunku ıhalede 2 tnlyon 887 mılyar lıralık bır yıl vadelı deylettdhvılısattı İhaleye 2 tnl\on 972 mılyar lırahk tekhf geldı En duşük faız yuzde 76 99, en vüksek faız yüzde 78 olurken, ortala- ma faız yuzde 77 83 duzeyın- de oluştu Hazıne. geçen ay yaptığı ıhalede yuzde 77 64 fa- ızle 2 tnlyon 731 mılyar hrabk satış gerçekleşlınnışü Törüner'e göre 1993 borsa yıh olacak İMKB övünülecek halde'• Borsa Başkanı Yaman Torüner, İMKB'nın hıçbır destek gormeden kendı ayaklan uzennde durduğunu soyledı Ekonomi Servisi - İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Başkanı Yaman To- nıner, borsanın övünülecek du- rumda olduğunu belırterek, 1993 yılının borsa yüı olacağını söyle- dı İMKB Olağanüstü Genel Ku- rulu'nda konuşan Yaman Toru- ner. tstanbul Borsası'nın genç bır borsa olmasına rağmen kendı ayaklan uzennde durmayı ba- şardığmı soyledı Törüner, yenı bor;»a bınası ılearsanın 1 tnlvon 5 mılyar lıra olduğunu belmcn"k "Borsa bırçok bankadan daha fazla mal varlığına sahıp olmuş- tur" dedı Yaman Törüner, 1992 yılı başından ıtıbaren takas ışlemlen- nın İş Bankası'na de\ redılmesıyle 2 mılyar lıralık gebr sağlandığmı uyelerden elde edılecek 22 mılyar 500 mılyon lıra ıle borsanın güç- lendığını belırttı Torüner. ruç- han haklan ve yenı tahtalann önumüzdekı günlerde açıla- cağını, repo pıyasalannın da hazırlandığını soyledı Bon>abılgı bankası ve bılgısayarlaşma proje- sının de önumüzdekı aylarda hız- mete gıreceğmı kaydeden Torü- ner, "1993 yılı borsanın yıb ola- caktır tstanbul bız ıstesek de ıste- mesek de finans merkea haüne gelecektır Işte o merkezın mer- kea de İMKB olacaktır'' dedı ANKA'nın habenne göre tMKB'nın genel kurulunda bor- sanın 1993 yılı bütçe tasansı 235 mılyar 391 mılyon lıra olarak ka- bul edıldı BANKALARNEFAİZVER Zıraat İş Bankası Emlakbank Akbank Yap< Kredı Vakıfbank Halkbank Pamuköank Garant Turkbank Sumertanfc îjtuiDar* Etbank \m Esbari Setetar* Osnank TEB Egeaaf* fînaretan» tat Dtsoar* Tanştenk Danıtank KoçAne Korfezbar* Mamıara A/ap-Turk lmpexbank TYTBs* Tetebbaı* Cttaıt Tırt-S*ura AHematlbank Baf*E<pre$ KerHtvk i w TL 5M0 55-58 58 55-58 55-56 57 58 56 54 S35S) 6KT5 57 60 51 60 56 50-53 60 9 56 5M1 5? 56 56 5«7 49 43 60 5759 50 60 53 55i 45 54 579 57 SaynM TL 70-72 6M6 69 6M8 66-68 66 69 68 65 72T 69 72 69 71 69 62# 72 70 69 68-70 69 66 66 6K8 57 53 73 P 6569 72i 70 65i 51 66 89-71 6771 s35 1 25 2.5 2.5 3 3 3 15 35 4 45 3 4İ 375 4 m 2.5 3 45 4 15 4 3 3 2İ 2 7 45 7 6 45 3İ 13 15 4 3-55 DM 6 4 5 5 5 5İ 6.5 5 4 5 6 6İ 6 6 625 625 5 6i 6 9 8 45 65" 6i 675 7 45 9İ 6İ 10 7 925 6 723 6 425 7-9 YOR? (Yûzde) • IvnM TL 71-73 68-70 48 68-70 68-70 70 71 70 68 715-735 74-76 70 75 70 73 70 68-70 73 73 70 73-75 72 72 72 68-70 60 60 76 73 62-66 745 71 62i 54 68 7173 7273 S 4 15 3 3 3 35 4 3i 2 4 45 5 4 55 475 (Z 3 3i 4 475 425 1i 5 3i 325 2i 2İ 8 5 8 7 5 35 •6B 4 5 4-55 DM 7 5 55 6 6 6 7 6 45 IX 57 7 7 95 7 72 6 7 6i 92 8 5 7 7 7 7 55 105 8 11 8 15 65 723 6İ 9 Mi iflnM TL 73-75 69-72 74 69-72 69-72 74 75 78 69 78i 78« 80 78 80 78 75 75-77 76 79 71 76-79 76 7B 73 6770 61 60 80 78 63-70 77 80 61 61 69 77 76-78 S 45 2 35 35 3.5 5 45 5 2.5 4İ 5i 6 5 7 525 475 3İ 4 4İ 5 5 2 55 i 4 25 3 9 55 9 9 6 4 45 79 W5 DM 7İ 5.5 65 65 6.5 7 U 7 5 75 9 85 8 11 7i 775 6i 72 7 9i 8 55 75 75 7 7 6 11i 3İ 12 10 10 65 7 55475 9-10 YATIBIMFOT Katlma belgesiadı İş Yatınm-1 İş Yatırım-2 lsYatınm-3 lsYatırım-4 lşYatınm-5 Is Yatınm-6 lnterfon-1 lnterfon-2 interfon-3 lnterfon-4 lnterfon-5 lktısatYat-2 lktısatYat-3 IktısatYaM Ikt AtılımFon Gar Yatırım-1 Gar Yaörım-2 Gar Yatırım-3 Gar Yatırım-4 Gar Yatırım-5 Esbar* Fon 1 Esbank Fon 2 Esbank Fon 3 YKBYaörımF YKBSektorF YKBHısseF YKBKamuF YKBLıkıtF YKBKarmaF YKBDovızF YKBKapıtalF YKBAktrfF VakıfFon-1 VakıfFon-2 VakrfFon-3 VakrfHısse VakıfDunya VakıfFon-6 Dış MavıFon ILARI Bugün Değ. 182170 60603 48 059 36 668 16 857 34 878 126 814 93959 53 394 53782 10 745 92.432 44 026 44472 28264 139632 52151 34418 19104 17 570 137 596 45 871 33 427 119 551 97142 92 230 95 387 83 271 94 441 43096 33 190 30 330 93 986 227 044 42 773 25195 36 956 26299 81558 % 017 093 017 011 002 017 016 015 014 016 020 016 016 016 015 016 017 017 032 015 015 015 018 017 016 138 017 015 017 018 018 -005 015 014 013 016 -006 013 020 Katrima betgesiadı Dışbank Beyaz Dışbank Pembe Tutun Fon-1 Tutun Fon-2 Mıtsuı Fon-1 Mıtsuı Fon-2 Finans Fon-2 Finans Fon-3 Finans Forv-4 Finans Fon-5 Zıraat Fon-1 Zıraat Fon-2 Zır BasakFon Zıraat Fon-4 Halk Fon-1 Halk Fon-2 Halk Fon-3 Pamuk Fon Pamuk Hısse Emlak Fon-1 Emlak Fon-2 Emlak Invest lmpexFon1 lmpexFon2 Sümer Fon Denız Fon Ege Fon-1 Ege Fon-2 Kalkınma Fon Demır Fon-1 Demır Fon-2 Tarış Fon-1 Tarış Fon-2 OrtakFon Turkbank Fon NetFon Etı Fon TSKBUzmanF Akfon 160MU Bugün Değ. 123 765 34 757 98141 26 869 313 499 35 946 55 982 46 770 32330 30534 49 965 36 787 39486' 36 252 51233 38378 34 492 51396 33268 43823 33 379 13141 44 389 33 334 33805 41700 32164 13873 35 737 33433 16 889 37.204 15 377 28 994 28 425 29443 29 232 13 561 14 654 MMZ % 018 020 016 016 015 014 019 017 040 018 0 31 0.24 014 014 033 0 28 017 028 043 017 017 000 016 034 022 017 015 016 017 014 014 017 017 017 018 015 018 1,43 016 MERKEZ BANKASI » Em syon (15 Aralık) 38 584 • TL Interbank fa zlen %67 75 Işlem Hacmı 6 450 mılyar Gece k %40 Haftaıkrepo %63 Ay krepo °o66 DÜNYA BORSALARI AMnunonsu 33720dolar ABDDolan 1 5590 Alman Markı 123 80JaponYem 1 576İ Sterhnı Petrolûn varili 17 95 dolar PARAMNYONU ABDURRAHMAN YILDIRIM Bonolaşma Buyük ınış ve çıkışlar gosteren ve yuksek duzeyde seyreden enflasyonun yarattığı belırsızlık ortamı Kamu kesımı borçlanma gereğının GSMH nın yuzde 12 6duzeyındebulunmasıve bunun sonucunda faızlerın yukselmesı Devletın para ve sermaye pıyasası fon- larının buyuk bolumunu çekmesı ve bunun dığer yatirım araçlarını baskı altına alması Sıraladığımız bu temel etkenler 1992'de paranın yonu- nu belırledı Para artan bıçımde devlet tç borçlanma se- netlerıne ve dovıze yoneldı Sonuçta paranın yerını do- vız ve tahvıl-bono almaya başladı Bu sonuca nasıl geldığımıze bıraz daha yakından bakalım Emısyon, Hazıne ye açılan kısa vadelı avans ve KİT- lere açılan ıç kredılerden oluşan ' Merkez Bankası pa- rası" 1992 de yuzde 94 arttı Buna mevduatn eklenme- sıyle bulunan "para arzı'ndakı artış ıse yuzde 55 duze- yınde Pıyasadakı genel lıkıdıteyı bulmak ıçın para arzı- na çek, senet, kredı kartı ıle yaratılan kaydı parayı da ek- lemek gerekıyor Hacmını bılemedığımız bu kaydı pa- ranın 1992 de en az enflasyon duzeyınde arttığı tahmın edılıyor Neresınden bakılırsa bakılsın pıyasadakı genel lıkıdıtenın 20 kasım ıtıbarıyla yuzde 55 arttığını ve bunun da 11 aylık yuzde 55 8lık toptan eşya fıyatları artışını ya- kaladığını goruyoruz Ama bu lıkıdıte rahatlığına karşılık, pıyasalarda borçların odenmesınde bır rahatlık sağlanamadı, tıca- rette canlanma gorulemedı ve ıflaslar arttı Neden"? • Devlet ıç borçlanma senetlerının faızlerı yükselın- ce, bu faız oranları kadar 1*4 i! • (*>• kazanç sağlayamayan ekonomik faalıyetlerden vazgeçılıyor Bankalar kaynaklarını kredı kul- landırmak yerıne bono ve tahvıle yatırmayı tercıh edıyorlar Bu egılım so- nucu mevduatn kredıye donüşme oranı 1990 yılında yuzde 63 ıken 1991 de yuzde 54 e ve 1992 de yuzde 51 e gerı- ledı •TL'nın yerını bono aldı Iç borçlanmadakı yaygınlaşma sonucu bankaların ellerındekı tahvil ve bono mıktarı 1992 de yuzde 65 artış kaydederek 44 5 tnlyon lı- raya yukseldı Yılbaşında 93 6 tnlyon lıra olan tç borç mıktarı eylul ayı sonunda 136 3 tnlyon lıraya çıktı • Enflasyonun yuksek duzeylerde seyretmesı ve be- lırsızlık ortamı TL'den kaçışı hızlandırdı Lıkıdıte avantajı nedenıyle dövız lyı bır yatirım aracı halıne geldı Yılbaşı- nda 9 mılyar 10 mılyon dolar olan dövız tevdıat hesapları 20£asımda 12 mılyar 940 mılyon dolara yukseldı Dovız tevdıat hesaplarındakı artış dolar bazfnda yuzde 44, TL olarak yuzde 124 oranında gerçekleştı Dovız hesapları ılk kez vadelı Turk Lırası hesaplarını geçtı Her koşe başına bır dövız bufesı açılmaya başlandı •Vade kısaldı Faızın yukselmesı yanında yatırımın vadesı de kısaldı Hatta kısa vadeye yuksek faız verılme- ye başlandı Bugun devlet ıç borçlanma senetlerınden en çok kazandıranı, en kısa vadelı olan Hazıne bonoları Mevduat faızlerı arasında da en lyı kazancı uç ay vadelı- ler sağlıyor Mevduatın en buyuk kalemı de yıne uç ay vadelıde toplanmış durumda •Yatırımcılar, ortamın belırsızlığı ıçinde kısa vadeye yonelme yanında rıskten de kaçındılar Sabıt getırılı menkul kıymetlere yoneldıler Değışken getırılı ve yuk- sek rıske sahıp hısse senetlerı kötü bır yıl geçırırken bor- sanın tahvil pıyasasında patlama yaşandı Yuksek enflasyon, yuksek kamu kesımı borçlanma gereğı ve sonuç Turk Lırası'ndan kaçış, bonoya-tahvıle ve dovıze yonelış Kurları kontrol altında tutmak ve dovıze yonelmeyı onlemek ıçın Merkez Bankası mucadele verıyor Ama ıç borçlanmayı dızgınlemeyeçalışacak herhangı bır kurum yok Hatta şımdıye kadar yuzde 95 oranında bankalar ve şırketlere yönelık olan devlet ıç borçlanma senetlerı halka da yayılıyor Ustelık en kısa vadelısın- den Sonuc Bu kotu gıdış ıçinde belkı bır lyı taraf bulabılı- rız Bonolaşmak para basmaktan daha az zararlıdır. Bankalar ve şırketlerden sonra halk da bonolaşacakiır. MERKEZ BANMSI KURLARI 17MUUK1M2 1 ABDDolan 1 Alman Markı 1AvustralyaDolan 1 AvusturyaŞılını 1 Belçıka Frangı IDanımarkaKronu 1 Fın Markkası IFransız Frangı 1 HollandaFtoıını 11sveç Kronu 1 İsvıçre Frangı IPOİtalyanLıretı 1 JaponYenı IKanadaDoları INofveç Kronu ISterhn ISArabıstanRryalı DÖVtZ 827142 532266 570563 75442 25881 138193 162791 155830 473654 121432 593359 59240 6711 646812 124252 T307712 220542 SATIŞ 828800 533333 571706 75593 25932 138470 163117 156142 474603 1216 75 594548 59359 6725 648108 124501 1310333 220984 EHKTİF JLB 826315 531734 562005 75367 25622 136811 161163 155674 473180 120218 592766 58648 6610 637110 123009 1306404 217234 uvş 831286 534933 573421 75820 26010 138885 163606 156610 476027 122040 596332 59537 6745 650052 124875 1314264 221647 S&BESTDÖVİZ CİNSİ ABD Doları Alman Markı İsvıçre Frangı t Fransız Frangı HollandaFlorını Ingılız Sterlını S Arab Rıyalı Avustur ya Şıtını 10Oital Lıretı AUŞ 8350 5330 5920 1560 4725 13100 2200 7=2 587 SATIŞ 8390 5375 5970 1580 4780 13275 2255 770 605 ALTIN CİNSİ AUŞ SATTŞ Cumrıunyet 604 000 612 000 Resal 630000 660000 24ayaraltın 90 700 91000 22 ayar bılezık 81600 90 0O0 CAPBAZKUBLAB 1ABINUUU sat UnttttmHı* 1 5610MMlin 12538MMVI 14006111 M n 11606-26TL