Katalog

3 KASIM1992 SAU CUMHURİYET SAYFA KÜLTÜR 11 26. yılınla Flkret Mualla •Kültür Servisi - Kile Sanat Galerisi, ölümünün yinni beşinci yıünda Fikret Mualla anısına bir sergı düzenledi. 1903 yıhnda Istanbul'da doğan, 1967 yılında 64 yaşında Paris'te ölen ressam Fikret Mualla'nın yapıtlanndan oluşan sergi 12 Kasım gününe kadar görülebıJecek. Paris'te kimsesizler mezarhğmda toprağa verilen Fikret Mualla'nın Fransa'daki hayatını yakmdan ızleme fırsatı bulan ressam Eşref Üren, onun için şöyle demişti: 'Meyvesini, oranın taşında, toprağında, suyunda vermesı mûkaddermiş. Büyük yaptı onu sonunda, Paris'te kalmakta gösterdiği direniş. Hale Asaf Hanım'dan sonra yabancı topraklara verdiğirniz ikinci resim şehidimizdir Fikret Mualla...' Miles'a şükran Kültür Servisi- Geçen yıl öîen cfsanevı cazcı Miles Davis anısına. Abdi İpekçi'de bir arava geicn müzisyenler, yan'n saat 20.00'de cazseverlcre unutulmaz bir akşam yaşatacak. Piyanoda Herbie Hancock. basta Dave Holland. saksofonda VVayne Shorter. trompetıe Wallace Roncy vedavulda "sihırbaz"' Tony Williams'ın >er aldığı bcşli, Mıles Davıs'ın ünlü parçalannın seslendirecekler Dünyadayılıncazolayı olarak nitelcndirilen konserin bıletleri AKM'den teminedilebilır Salı Toplantılan Kültür Semsi-'Bir Ansiklopedının İnşası" başlıklı panel. Yapı Kredinin SaJı Topiantılan çcrçcvesınde bugün saat 18.30'da yapılacak. Sermet Çifter Kütüphanesi'nde yapılacak panelin konuşmacıları Nazar Büyüm. Selahattin Hilav, Seyfettın Gürsel ve Fehmi Aral: yöneten Eray Gınberk.(28O 11 l'l) Zeki Alpan öldö • ÎSTANBUL(AA)- Tiyatro ve fîlm oluncusu Zeki Alpan dün İstanbul'da vefat etti. Sanatçının cenazesi bugün Şişmi Camıi'nde kılınacak öğle namazından sonra Kulaksız Mezarlığı'nda toprağa yerilecek. 1908 yılında İstanbul'da doğan Alpan, sanat hayatına 1926 yılında Naşit Özcan Tiyatrosu'nda başladı. Çeşitli tiyatrolarda rejisör ve oyuncu olarak çalışan Alpan, 1926 yıhnda kendi tiyatro topluluğunu kurdu. Halk operetlerinde, ses ve Muammer Karaca Tiyatrosu'nda çalışan Alpan, Maksim gaanolanndaki revülerde sahneye çıktı. APZU Başaran Urarfta • Kültür Smisi-Arzu Başaran'ın resim sergisi 5 kasun perşembe günü İstanbul'da Urart Sanat Galerisi'ndeaçılacak. 1984 yıhnda Hûrriyet Gösteri dergjsinin Başan Ödûlü'nü alan, 1985'te Devlet Resim ve Heykel Yanşmalı Sergisi'nde 1. Başan ödûlü'ne değer görülen Arzu Başaran'ın yeni yapıtlanndan oluşan sergi 30 Kasım gününe kadar açık kalacak. Kjşisel sergileri dışında bugüne kadar 'Günümüz Sanatçılan Istanbul Sergisı'ne, ttalya'run Perugia kentinde 'Dört Kadın Dört Ülke' sergisine, İsviçre'nin Zürih kentindeki Zieglere Galerisi'nde 'Multı Media' sergisine katılan Arzu Başaran, son yıllarda yapıtlannı Urart Sanat Galerisi'nde sergiliyor. New York'taki Modern Sanat Müzesi'nde Henri Matisse'in 400'den fazla yapıtı sergileniyor Dünyanın en gösterisiKültür Servisi - New York'- taki Modern Sanat Müzesi'nde (MoMa) eyiül ayında çok ilginç bir sergi açıldı: Retrospektif Henri Matisse sergisi. Müzenın kendı Matisse ko- leksiyonundan düzenlenen ser- giyle ilgili haberler, dünyanın bürün etkili ve büyük basın or- ganlannda da yeraldı. Haftaiık Newsweek Dergisi "Dünyanın En Güzel Gösterisi" başlığmı kullanırken Time Dergisi'nın başlığı da şöyle oldu: "Deharun Renkleri". Time Gazetesi "Anıtsal bir gösteri için toplananlar", Inter- national Herald Tnbune de "Matisse'in Çeşitli Yüzleri" ifa- delerine yer verdiler. Newsweek Dergisi'nin Ma- tisse sergisiyle ılgih haberinde şu cümleler yer alıyor: "Matisse'in yapıtlanndan retrospektif bir sergi dünyada 20 yıidır hiçbir müzede açıl- mamıştı. Bir zamanlar tutucu gelen bir fikir şimdi gayet uy- gun bir zamana denk düştü. Nevv York'taki Modern Sanat Müzesi, 'Henri Mause: Bir Ret- rospektif adlı sergjyi açtı. Sergi 24 eylülden 12 ocak tarihine kadar açık kalacak ve dünyayı da dolaşmayacak. İç- lerinde 275'i tablo, 50'si gaze- telerden kupürler, geri kalanı ve çeşitli heykeller. desenler, eskiz- ler olmak üzere 400 parça yapıt müzede sergıleniyor. Müzenın kendi koleksiyo- nundan olan bu yapıtiann sergilenmesi nedeniyle binanın ikinci katı tamamıyla boşalmış, durumda. Sergi. Güney Fran- sa'da. son derece rahat bir or- tamda eğlenerek yenen gayet lezzetli alarnınüt bir yemeğe benziyor. Önünüze tabak ta- bak olgun meyveler, taze kre- ma, fınndan yeni çıkmış çıtır çıtır ekmck ğeliyor sanki. Bun- lan güllerin mis gibı parfümJü kokusu içinde yiyorsunuz. Sergi bitmek tükenmek bil- mez gibi. Galeriden galeriye ge- çerken sayısız natürmort, port- re, nü, peyzajlarla karşılaşıyor- sunuz. Biraz fazla gehyor ger- çekten . Sonuna doğru kendinizi ne- redeyse mide fesadına uğraya- cakmış gibi duyuyorsunuz. Aşın kuramsallıklara kapılma- dan bu dört dörtlük yemeği size zarafetle sunan bir sanatçı var karşınızda. Böyle nadide bir ye- meği başka nerede yıyebilir- siniz? Daha, fazlasını istiyor- sunuz, mideniz dolu olmasına rağmen. Serginin ağırlıgı müzenin kendi koleksiyonundaki ya- pıtlardan oluşuyor. Pek aa ise Paris'teki Centre Georges Pompidou, St.Petersburg'daki Hermitage Müzesi ve Mosko- va'daki Puşkin Güzel Sanatlar Müzesi'nden almmış, 4 mılyon dolara (yaklaşık 30 milyar TL) mal olan serginin ucu ucuna açığının kapatılabilmesi için daha önceden ayırtılan bilet fi- yatlan 12.50 dolar (vaklaşık 92 bin TL) ile rekor düzeye ulaşı- Matisse'in 'Manolyalı Cariye' yor. Önden satılan biletlerin sayısı 100 bin. Bunun dışında daha pek çok kişi hiç kuşkusuz sergi- yi gezecek. Ama fiyatlar biraz daha düşük tutulsaydı sergiyi gezeceklerin sayısı daha mı yüksek olurdu?" Yazıda modern sanaün iki devi olan Picasso ve Matisse'in 1907 yıhnda ilk kez tanışıp ara- lannda erken dönemlerinin re- tablosu 1924 tarihini taşıyor. simleriyle ilgili görüş alışverişi yaptıklanna işaret edildikten sonra şu cümlelere yer veriliyor: "Picasso'dan daha büyük olan Matisse sonunda aradaki bu rekabetten sıkıldı ve bundan sonra yaşamı boyunca Picas- so'ya soğuk davrandı. Picasso oğlunu ressamlığa özendiren bir Ispanyol göçmeni sanatçının oğluydu. Matisse'in babası ise oğlunun avukat ol- masını isteyen Kuzey Fransah bir tüccar. Genç Matisse o dönem ba- basma boyun eğmiş, ancak ilk işinde basansızhğa uğrayınca babası çarnaçar Paris'te sanat okuluna gitmesi için ona para vermiştı. Resim malzemeleri alabil- mek gecimini zar zor sağlayabi- len Matisse bu zorluİclara karşın yine de kendine bir sev- gili buldu ve ondan Marguerite adh bir kızı oldu. 1898'de de Ameüe Parayre adh bir kadınla eviendi. Amehe Parayre bir süre sonra, Matis- se'in sevgili kızı Marguerite'i evlatedmecekti. Matisse'in Amelie'den Jean ve Pierre adlannda iki oğlu oldu. Jean daha sonralan hey- keltıraşlığı, Pierre ise galericihği seçti. bu işte de çok başanlı oldu. Matisse, ressamlığının ilk dö- nemlenni snırh bir başan elde ettiği resmi galerilerdegeçirdik- ten sonra yenilikçi denemelere girişti. Ama resimlerini bir türlü sa- tamaması babasında gittikçe daha fazla "bohem bir fıyasko' olduğu inancını yerleşürdiği için adam 1901'de ona gönder- diği bütün parayı kesti. "Güzel Sanatlar Okulu'nda Matisse'in öğretmeni Gustave Moreau'ydu. Moreau, Matis- se'in yeteneğinin kendisinden daha üstün olduğundan kuşku- landı ve onun 'bir köprü' ola- cağıruilanetti. Böylece Matisse bir süre Go- ya'nın resimlerinin, ardından da derinlemesine Cezanne'ın et- kisinde kaldı. Ama 1903-4 dö- neminde yaptığı nü "Carmeli- na" adh yapıtında olduğu gibi resimlerinde boşluğu dikkatb kullanma denemeleri yapüktan sonra klasiğin ötesine geçmeye karar verdi. Daha sonralan Matisse o zamanki ruh haliyle Kültür • Sanat 232 64 26 • 230 21 87 D. L. Coburn Kjcrmccli 2 BöhUm KONKEN PARTİSİ Yıldız Kenter • MüşfikKenter Türkçesı.-Seçkın Selvi Dekor.-Refık Eren •3 Kasun'dan itibaren • Sah-Per»-Cuma 21.00 • C.tes-Paar 15.00-18.30 KültOr Bokaniığı daıleğiyle gerçeUettirilfniştir. JACÛUES DEVAL 5 Kssım dfltı fflbprofi ŞAHANE ZUCÜRTLERYöneten: METM SS)EZÜ ttim pritrt Pwv {11; t m 21.15 Unl 1U0 - 21.15 Paar WJ0 - I t n lr«IMU 21 15. Cuunnl I I M SauMan kartu» % 50 MkMMk.) • IL £ TL E R C1f E D E «E V>110K1 • 1 Dl J«111 «IIT«0I« ERGENEKON CAD. NO: 98 PANGALTI 241 27 37 Erenköy APOU.ONSineması GERÇEGIARAYIŞ GüLRiZ SURURi TiYATROSU • Omı Tharnın • H.15-14iW7.ÛO-19.15-2Ufl 7.11.92 üesiSo* 15.00 ATİLLA DORSAY 362 51 OO TOM SELLECK • DON AMECHE JON ALDRIOGE, İNSANOĞLUNUK KÂRŞILAŞABİLECEĞİ EN KORKUNC KUYVETIE YÜZYÜZE GELMEK ÜZEREDİİL AKRABALAKI SIKI DURUN CELİYOR 6 KASIM'DA SİNEMALARDA EVRENIN ASKERLERI Terminatör- II 'den Sonra Bu Yılın Rekoru İlk 3 Gûn 46.876 Kişi "UN1VERSAL SOLDIER" 2. HAFTA (247H47) HiW-130O-15.lS17J8-lf45-21.45 (J36MJ2) ll.00-l3.lS-15JO-T7JO-19.lS-Zt.45 (J^ŞtfM-1 (5162460) 1I.»I3»I5.I»17.00-19J)0-2100 k^vSÛirri (2520162) IZKM4.15-IİJtl8.45-2l.l5 tolwtı«rINCİni (572443») II.OO-IU»-1S.15-17.IS-11»ZUİ RAPID FIRE HIZLI ATEŞ • Yön: DWIGHT H. LITTLE (J^SAMH (51426U) 1I«-I3.30-14.(»I8:30-21JM 1aİkk,& (3360050) 11.0O-13u0-1Sj0O-17j00-19j0e-Zl.15 3. HAFTA Sinema Tiyalro Gösteri 232 64 26 23O 21 87 SOKAKKIZI Mûzilal Komcdi IRMAYön: HALDUN DORMEN 7-8 Kasım 15.00-18.00 EdvvardAJbee Komedı TATLI PARAYİKGOLRİZ SURUfll Oekor-Kostüm Nilgûn Sûrkaa 12-13-14 Kasım 21.15 UMUHT. W(UMII7J TIPBA? miDTDCimOHA BRMABIJHSİfe BKmATRÛPROjESlİÇİN REIİ ASİSTANI ve STArVTRLERE GEREK VARDIR. TtYATROKARE 23O 61 27 I S T A N B U L B E L E D İ Y E S ! Ş E H İ R T İ Y A T R O L A R I Kadıköy Haldun Taner Sahnesi (349 04 63) Lyle KESSLER ÇIKMAZ SOKAK ÇOCUKLARI Türkçesi:Ali NEYZİ Yöneten:Gencay GÜRÜN (3-4-5-6-7 Kasım) • Savaş DİNÇEL MERAKLISI İÇİN ÖYLE BİR HİKAYE Yöneten:Macit KOPER (8 KasımPazar) ÇOCUK OYUNU M. Clara MACHADO SEVİMLİ HAYALET Uyarlayan:Bülent KINAY Yöneten:HakanALTINER (C.tesi-Pazar:11.00'de) Usküdar Musatıipzade Celal Sahnesi (333 03 97) ŞefikONAT HÜZÜNLÜ BİR KOMEDİ YönetenrBaşar SABUNCU (3-4-5-6-7-8 Kasım) • Willy RUSSELL BİRKADIN Türkçesi: Semra KARAMÜRSEL Yöneten:Çetin İPEKKAYA (8 KasımPazar) ÇOCUK OYUNU Turgay YILDIZ PALYAÇO PRENS Yöneten: Erhan YAZICIOĞLU (C.tesi-Pazar:11.00de) Oyuı Gûıritri: Sah:20.3O - Çarpmba:1S.ao-20.30 Ptrftmb* - C»raa:20.30 Cunnrltsi:15.D0-20.30 Paar:15.0O-1».M BİLETLER TİYATRO GİŞELERİNİN YANISIRA TAKSiM VAKKORAMA (MER- ttZ) VE KAOIKÖY H TANER (MEHKEZ) GİŞESİNDE 0E SAT1LMAKTAOIR. YAPI KREDI K Ü L T Ü R M E R K E Z İ SALI TOPLANTILARI KİTAP DÖNYASI Bir Ansiklopedinin İnşası Yöneten: Eray Canberk Konuşmacılar: Fahri Aral, Nazar Büyüm, Seyfettin Gürsel, Selahattin Hilav 3 Kasım 1992 Saat: 18.30 Giriş ücretsizdir. Yapı Kredı Kûrtür Merkezı Sermet Çifter Kütûphanesi lstKlâl Caddesı-Beyoğlu Tel:252 01 1S İSIİKUI CAD. NO: 140 TEL 25118 65-66 fJtf: 244 43 27 Ferhan Şensoy |:{ıiıM»Vi'i:l FERHAN6İ SEYLERPERŞEMBE 21.00 • PAZAR'I 5.30-18.30 Ferhan Şensoy'un ÖİİLE GÜLE GODOTCUAAA 21.00 • CUMARTESİ 15.30-18.30 DİI.EK TÜRKER | j Üy3tro Ayna Amerika Nerde Misin Yazan: Israel Horovıtz Yöneten: Dılek Turker HerçarşannOa soat 18 30ve 21 CCOe 24-25-31 Ekim-1 Kosn- saar 15 00 te KAtACA TİYATBOSU M KaJOCO ÇlknnaB No 3Beyo0luTel 252 59 35 KıjHur Bakanlıjı rnn rroddı «o'Vla»v'3 9WÇ ISTANBUL BUYUKSEHIB BEUDIYESI •**•—"•* ISTANBUL DEVLET TİYATROSU Sinema • Tiyatro Gösteri AKMBUrUKSAtON 251 5600/254 Cmf: 21.30, Pııar 14.00 Aziz Nesin YAJAR NE YAJAR NE YASAMAZ Yöneten: Kenan Ifık AAüzik: Timur Selçuk 7,8,14,15 Kasım AKM KONSER SALONU 2515600/254 CmJ: 19.30. Paıor 16.00 Bernard Slode ROMANTİK KOMEDİ Yöneten: Suna Akbel 7,8,14,15 Kasım YILOIZ SARAYI TİYATROSU 249 6944-258 30 80 '(ar, Per, C»m: 19.00 Holdun Toner SERSEM KOCANIN KURNAZ KARISI Yöneten: Semih Sergen 4.5,6,11,12,13 Kas.m k/m MStlşcVtttmH lüı:I5l 15 71 TAKSİM SAHNESİ 249 69 44 Sal, Çor, Per, Cum 20.30 Cmf: 15.00,20 30, Poiar 15.00 Borbara Schottenteld YEDİ KADIN Yöneten: Engin Cezzar Müzik: Cem Idiz Koreografi: Aydın Tekor 3,4,5,6,7,8 Kasım • Arie) Dorfmon ÖLÜM VE KIZ Yöneten: Müjfik Kenter 10,11,12,13,14,15 Kasım AKMODA TİYATROSU 2515600/254 Sal, Çor, Per, CTO 19.00 Cmt: 15.00,19.00 Pazon 15.00 Islvon Örkeny KEDİ OYUNU Yöneten: Can Gürzop 3,4,5,6,7,8 Kasım • Potrick Süskind KONTRABAS Yöneten: Metin Belgin 10,11,12,13,14,15 Kosım CEMAL REŞİT REY KONSth 4 Kasım 1992 Saat 19.00 15 Kasım Saat 15.00 . SOFYA'SOLİSTLERİ TÜRKÜAZ MODERN Yöneten: Plamen DJUROV D A N g TOPLULUĞü Bach, Bocchennı, S a n a t Yönetmeni: Haydn, Massenet, A y s u n ASLAN • j Schubert, Çayhovski, Bfletitr: 75.000.-6O.OM.-SMM.- Mozart, Rossini . . „ ,,JU~ . O n™ •••.•••• H E I S S E R - 5 Kasım 1992 Saat 19.00 „ , . ^ ^ _ . .A « ^ ^ ^ . CROMMELYNCK PLUDERMACHER PİYANOİKİLİSİ PİYANOİKÜJSİ Rahmanınov, Mozart, Debussy, Dvorak, Çaykov^ Utt£İZ'£Sfmmı, BiletJn-. 60.090.- 40.M*.- 30.000.- . *w im^>= , , „ „ „ 16 Kasım Saat 19.00 b Kasım 1992 Saat 19.00 n f r p n p n M »n D f p »T 14 Kasım 1992 Saat 20.00 BUKKLÇ MAUKluAL ISTANBUL DEVLET KOROSÜ OPERAVEBALESİ Yj-t^j^jjjo^ BALE GÖSTERİSİ Büetlnr60.00*.-«.000-30.000.- 18 Kasım Saat 19.00 9-11-13 KL,m 1992 SLOVAK sa,t i9.oo ODA ORKESTRASI Tnh PTDPT Yöneten:P. MIKULAS 11J1L DlKüi 1 Solist:Radoslav SASINA (PiyanoResüali) Richter, Haydn,Vanhal, CHOPINPROGRAMI Barber Dvorak Bilrtlrr »0.00».. 60.000.- 40.M0.- Bi]«-tl.r: 50.000.- 4».M0.- 50-000.- B i l e t S a h ş Y e r l e r i : CRR Konseı Sdonu: 248 53 92 AKM Koosa Gtşesi: 251 56 00 • Haldun Taner Salnesi Kadıköy: 349 04 63 VokUama Taksm: 251 28 88 • Vakkotama Suadiye: 350 87 42 Nipnia? Mudo Callectıon. 225 29 50 %üi:ı, öğretnen vt tmklilere X 50 indinı} ilgili şunlan söyleyecekti: "Duyduklanmın aynısını or- taya dökmek için bir şeyler icat etmem gerekiyordu. Önüme konulan cisimlerle aramda bir iletişim bağı hissediyordum." 1905 yazında Andre Durain'in yardımıyla da icadıru gerçekleş- tirdi. Bu, duygu jüküyle tuvale çeşitli çiçek renklerinden vurui- muş ayn ayn fırça darbeleriydi. "Matisse hiç durmadan çi- ziyor, mürekkeple beyaz kâğıda önce bir kaç çizgiden oluşan şe- killer yapıyor, sonra bunlan aynnülı fîgürler haüne getiri- yordu. Kullandığı parlak ve birbiri- ne nt renklerle de dikkati çeki- yordu. Matisse bir mektubun- da şöyle yazacakü: 'Çizgilerini' •'-'.l.ic oıle çiz- se, bir renkvi varlığıru hemen duyurur.' "1912'de Fas'a yapüğı iki yolculuktan birinde Matisse şu sözlerle kendiru övüyordu: 'Ressam, bir paçavra, üç havuç ve bir portakalla bile bir baş yapıt ortaya çıkarabilir.' Fas yolculuklan onun resim an- layışıru değiştirmişti. "Modern Sanat Müzesi'nde- ki sergide yer alan en ufak bir desen bile uzun uzun bakmayı gereküriyor. Yapıtlann pek çoğu başyapıt niteliğinde. Ol- mayanlarda da ınsanı şaşırtan unsurlar bulunuyor.." Yazıda daha sonra Matisse hakkında aynntıh bir biyografi yaalmadığı, buna ihtiyaç oldu- ğu vurgularuyor. 12. Uluslararası Eleştirmenler Birliği Kongresi Varşova'da yapıldı Değişen polîtikalar tiyatroyayansıdı DİKMEN GÜRÜN UÇARER VARŞOVA- 12. Uluslararası Eleştirmenler Birliği (AICT) kongresi 24-29 ekim tarihlerinde Varşova'da yapıldı. 38 ülke- den 72 delegenin kaüldıgı kongrede Türkiye"yi Zeynep Oral, Ayşegül Yûksel ve ben temsıl ettik. Kongreye kaühmımız Kül- uir Bakanlığı katkılanyla gerçekleşti. Çağnlı ülkeler arasında Özbekistan. Ukrayna. Beyaz Rusya. Letonya. Hırvatistan. Estonya. Şlovenya gibi venı cumhuriyetler de dikkat çekiyordu. Üç gün boyunca çeşitli ûlkelerin temsilcileri "Deği- şen Politikalar ve Tiyatro" teması üzerine bildiriler sundular. Tiyatro-politika, tiyatro-sansûr ilişkileri irdelenirken bu ilişki- lerin yönlendirilmesinde ve kültürlerararası dengelerin kurul- masında eleştıri kurumunun önemi üzerindeduruldu. Türkiye'nin bildirisi "Politik Değışimler ve Türk Tiyatrosu", Ayşegül Yüksel tarafından hazırlandı ve sunuldu. 28 ekimde genel kurulda Belçikah Prof. Carlos Tindemans AICT Başkaru seçildi. Türkiye'nin (Zeynep Oral) yine yönetim kuruluna giren on ülke arasında ilk başlarda yer alması ve Oral'ın ayru zaman- da başkan yardımalığı görevine atanması güzel bir olaydı. Tür- kıvc4 kezyönetimdegörevalırkenRomanyanınkurulagireme- mesi. Rusyanınisesıralamadaöncekiyıllardakioylannıkaybet- mesi politik dengelerin tiyatrova yansıması şeklinde vorumlanı- yordu. Varşova Kongresi'nin geceleri tiyatro gösterilerine aynlmıştı. Aralanndan seçim yapabileceğimiz 17 tiyatronun hemen hep- sinde de araşürmacı, yorumda yeni boyutlar arayan tutarlı me- Zeynep Oral yeniden yönetim kuruluna seçildi ve aynı zamanda Başkan Yardımalığı görevine atandı. Türkiye'nin 'Po- litik Değişimler ve Türk Tiyatrosu' başlıkb biJdi- risini Ayşegül Yüksel Zeynep Oral SUndu. tinlerin, çarpra uyarlamalann yer aldığını görmek Polonya ti- yatrosunun dünya tiyatrolan arasındaki önemli yerinin bir kez daha vurgulanması açısından dikkat çekiciydi.' Josef Szajna'stz bir Polonya düşünülebilir mi? "Dante 1992" yine Szajna rüzgarlan estinyor Varşova'da. 1974'ten (ilk sahne- lendiği yıl) 1992'ye uzanan bir insanlık serüveni. İnsanın kuşku- lanyla, sorgulanyla iyilik ve kötülük arasında gezintisi. Sembol- lerle yükiü bir karabasan. Metaforlar tiyatrosu... Işık, dialar, resimler, insanlar, düşler. gerçekler, korku, aamasızlık, savaş, vahşet iç içe bir evren. Düşlerin karmaşasında düşüncenin ege- men olduğu bir organik tiyatro. Janus Wisniewski, Kantor'un izinden giden bu genç yönet- men son yıllarda sergilediği yapıtlarla BITEFde, Nancy'de, Edinburg'da, Berlin'de ödüller almış. O da Szajna ve Kantor gibi aynı zamanda iyi bir ressam ve tasanmcı. Tolstoy'un "Bir Aün Öyküsü"nden sahneye uyarladığı "Kamaşma", sanki Bosch'tan bir esinti. Oyuncuiann, kuklalann, grotesk mask- lann dinamık bir mûzikle. dansla bütünleşmesi. Bir insanlık sir- ki. 1 saat 20 dakika süresince estetik bir dinamizmin sahneden izleyiciye sıçrayışı. Keşke Tiyatro Festivali'neçağırabilsek, çağı- rmak için girişimlerde bulunabilsek Wisniewski'yi... •Bezelyeyi Yuvarla", \Vierszalin Topluluğu'nun Ortodoks inançlan ve halk öykülerini birbiri içinde eritişi şeklinde yorum- lanabilir. Topluluk; yaşamı. aa çekmeyi, ölümü, özgürlüğü, ko- nu^ma diliyle şarkıyı ve dansı, dinsel sembollerle sıradan objeleri, oyuncularla kuklaîan birbiri içinde ustaca kullanarak veriyor. "AJsestis", yeni anlatım biçunleri arayışta deneysel yöntem- lerle olağandışı teknik efektlerin kaynaşması. Bir multi medya gösterisi. Sinema, dia, resim, müzik, diyalog, insan unsurunun birbiri içine girişi. Lothe Lachmann Tiyatrosu'nda avant-garde çizgide yeni boyutlara yöneliş. Sonuçta, dört gösteri de belli bir birikimin, çalışmanın, arayışm, disiplirûn uzantısı. IVIEKTUPLARDA KÖY ENSTÎTUSU YHJARI İ.Hakkı Tonguç 10.000 lira (KDV içinde) Çağdaş Yaymları Turkocağı Cad. 39-41 Cağoloğlu-îstanbut Ödemeti goDderilmez.