Katalog

SAYFA * • * * CUMHURİYET 28 KASIM 1992 CUMARTESİ 14 HABERLERIN DEVAMI GUVCEL CONEYT ARCAYÜREK U Baştarafi 1. Sayfada arka sayfalarda, kutu ıçinde, küçücük! Bütçeniz elverıyorsa "üç büyükler"\n dünkü sayıları- na şöyle bir göz atmalıydınız. Yakın tarihte çok büyük olaylardan geçen Türkiye'de gazeteler böylesine yayın yapmamışlardı. Tam sayfa; bir değil, iki değil, kiminde üç tam sayfa "benim ansiklopedim daha güzel'e aynl- mıştı. Bu arada Meclis te ILO anlaşmaları görüşülüp geçi- yor. Anayasada önemli değişiklikler, partilerarası anla- yışla Meclis'e sunuluyor. Meclis Başkanı Hüsamettin Cindoruk, getirilen taslağı "yeni bir anayasaya ılk adtm" diye karşılıyor. Başbakan Demirel, Avrupa gezisinden sonra DYP grubunda "Meğer Türkiye'nin ne çok düşmanı varmış" diye yakınıyor. BM Genel Sekreteri'nden sonra Güvenlik Konseyi de Türkiye'yi, Kıbrıs Türklerini yeni bir kıskaca alacak karar çıkarıyor. Demirel, grubunda Kıbrıs sorununa değinirken daha açık seçık konuşabilirdi. VVashington'dan Londra'ya, oradan Brüksele uzanan ortak yargı, şimdilerde beş büyüklerden kurulu Güvenlik Konseyi'nde de pekişme- ye başlıyor. Istek açık: Ne yapılıp yapılmalı, ama Kıbrıs sorunu, toprak ödünüyle yasal olanaklardan özveriyle mutlaka çözülmeli 1 1974te Kıbrıs Barış Harekâtı ndan sonra ABD üzeri- mize çullanmış. silah ambargosuyla yıllar yılı Türkiye'yi açmazlara burüklemişti. O günlerde de başbakanlık ya- pan Demirel, Batı'nın, ABD kışkırtmasıyla sadece silah ambargosuyla yetinmediğini, zaten zor durumda olan Türk ekonomisini boğazlayacak baskılar düzenlediğini pekâlâbılır Nereye v?.nr? Kuşkusuz dünya değişiyor. Dün ambargolarla Tür- kiye'yi baskıya alan Batı, bugün daha değişik yöntem- lerle zorbalaşıyor. Kıbrıs sorununun çözümünü Rauf Denktaş'a Türkiye'nin yapacağı baskıya bağlıyor. Gidiş öyle gidiş ki Denktaş'ın haklı direnmeleri gün gelecek Türkiye'ye fatura edilecek. Henüz bir ipucu yok ortada. Şimdi hafiften duyuruyorlar. Örneğin yıl sonunda AT, Kıbrıs raporu yayımlayacak. Tabii çözüm isteyecek, Denktaş'a baskı diyecek. Demi- rel, Brüksel'den "AT ilişkilerinde her şeyin başı Kıbns" ve "pek çok şeyin çözümlenmesi sorunun bir an önce çözümüne bağlı" mesajlarıyla ayrıldı. Türkiye ile Kıbrıs Türklerinden beklenen "özveri ve ödün'ün yeni meyvesi, bize göre Güvenlik Konseyi ka- rarı. Özetlemek gerekirse "Ya önünüze konulan formül- leri kabul edersiniz ya da..." Bir gün gelir, daha sert, yaptinm gücü daha kuvvetli başka kararlarla karşılaşırsınız, diyor. Başbakan, Batı'daki düşmanca yaklaşımları özetle- yen yakınılara, "nereye gidilse birinin çıkıp aleyhte ko- nuştuğunu" ekliyor. Demirel'in Türkiye ile Kıbrıs'ın bir- birinden ayrı tutulmasmı öğütleyen irdelemelerine Batı- lılarfazla iigi göstermiyor. Başbakan a göre, Kıbrıs nedeniyle Türkiye cezaJandı- rılamaz. Türkiye "cemaatlerarası serbestve eşitgörüş- melerin sonuç vermesine" yanlıdır. Fakat Batı'ya artık başka gözle bakmalı. Devlet veya uluslararası örgütlerin yönetim katlannın sorunu bizim gibi görmedıklerini, görmeyi istemediklerini kabul et- mek gerekiyor Terse düştüğümüz önemli nokta şu: Denktaş'ın kendine özgü bir dünyası olduğunu bir türlü görmek istemeyen Batı; Türkiye'nin zorlamasıyla Denk- taş'ın yumuşayacağına, özellikle toprak ödünüyle sonuç alınmasına mutlaka yardımcı olacağına inanıyor. Londra'da da, Brüksel'de de gördük. Ne söylersen söyle, ne anlatırsan anlat, Batiının bir kulağından girip ötekinden çıkıyor. Başbakan'ın son açıklamalarından bir başka olgu da- ha öne çıkıyor. Mart ayında BM'de yeniden başlayacak görüşmelerde ya da daha önceki günlerde Türkiye, Kıb- rıs sorununa "yen/ö/röa/f(ş"getirebilir. özellikle son gelişmelerden sonra bu olasılık giderek güçleniyor. bıâliçevresindedönenmiyor.bir de kamuoyu var _ eksik gedik ^ d&nokratik koşullor var. dd l GERÇEK • Baştarafi 1. Sayfada Muazzama"nm dışandan oluş- turduğu baskılann koşutunda bir muhalefetin varlığıdır. Ne yazık ki devletin doruklarından kaynaklanan bu muhalefet, Ba- bıâli'nin son dönemlerinde ge- çerli mantığı dile getiriyor: "DSnyanm gûç dengeleri, Tür- kiye'yi eninde sonunda 'ver kur- tuT siyasetuıe zorla getirecektir. Türkiye ne yapabüir? En iyisi gerçekçi olahm, dış poütikamız- da Kıbns ipoteğini kahhrmak içm gerekli 'cesur' adımları ata- hm. O zaman bütün kapılar -başta A T- bizeaçılacak.yaban- a sermaye yatırımları İuzlana- cak, Kürt sorunu yumuşayacak, Yunanistan gerileyecek. Ege so- runları daha elverişB bir ortam- da çözümlenecek. İnatçıağt bı- rakahm, dış âlemin kredi kay- naklan.finans güçleri de kaptla- ruu bize daha çok açacaklar. Batı, bizim Kıbns'taki askeri gücümüzü bir işgal kuvveti gibi görüyor, bu kanıyt değiştireme- yiz, etinv'zden hiçbir şey gel- Başta IVashington olmak üze- re Balılı büyük devletlerin ülke içinde güç odaklan bulunuyor. Osmanlı'nın istibdat rejiminde bile Babıâli'nin yazgısı böyleydi: çokpartili rejimlerde bu oluşumu doğal saymak gerekir. Ancak Türkiye Cumhuriyeti'nde siya- set, Osmanlı'daki gibi dar Ba- iir, siyasal partilerin ağırhğını hesaba kat- mak gerekir. Bu ortamda koalis- yon hükümeti Kıbrıs olayına "Ver kurtul" politikasıyla yak- laşabilir mi? Ya da hangi hükü- met bu alanda kendisini serbest sayabilir? Çünkü "Ver kurtul" formülü- nün karşısına "Kıbns davasım satacak olan hükümetm" ikti- aarda kalmasınm güçlüğü çık- maktadır. Ayrıca bir de çok ağır tarihsel sorumluluk var: "Ver kurtul" formülü uygulanarak Türkiye 'nin askeri güvencesi Kuzey Kıbrıs üzerinden kaldınl- dıktan sonra ne olacak? Eğer adada yaşayan ikietnik topluluk yine birbirine girerse ve kan dö- külürse Ankara ne yapabilir? Batı buyolda ne ölçüdegüvence- dir? Bosna-Hersek olayları orta- da değil mi? Unutmayalım ki Kıbrıs ta da petrpl yoktur. Öyleyse serinkanh düşünmek- te yarar var. Geleceğin bize taşı- yacağı koşullar iyi hesap edilme- li; Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin raporu somut bi- çimde tartışıbnalı. O Birleşmiş Milletler ki bugün Bosna-Her- sek olayında tam anlamıyla ' 'aciı'' görünüyor. Çünkü şu ku- ral ağır basıyor: BM'de ancak Amerika 'nin dediği olur. Mart ayında Kıbrıs davası yi- ne gündeme gelecek. Şimdilik üç aylık bir ara dönem yaşanacak- tır. Bu zamanı gün gün değerlen- dirmekte saymakla bitmez ya- rarlar var... itint Cııdi bombalandıHaber Merkezi - Kuzey Irak'taki harekâtın tamam- lanmasının ardından. yer yer iç operasyon başlatan güven- lik güçleri, dün Cudi Dağı'nda kara ve hava operasyonu dü- zenlediler. Hava Kuvvetleri'- ne bağlı uçaklar Cudi Dağı'- nda önceden belirlenen hedef- leri bombaladılar. Edinilen bilgiye göre Cudi Dagı'nı karadan kuşatan ko- mandolar, baa yerlerde PKK militanlannca kullanıldığı be- lirlenen mağaralar buldular. Ancak dün PKK militanlany- la herhangi bir sıcak temas olmadığı öğrenildi. Yoğun kar altında sürdürü- len operasyonun sonuç alının- caya kadar devam edeceğı bildirildi. Sürekli Basin kartımı kay- bettim. Hükümsüzdür. No: 00952 GARBİSÖZATAY HAVA DLRLAIL TURKIYE'DE DUNYADA o")0!i Genel Mjcjr ÜÇ*, nder ahnar> tı.g.ye gcre coğ^ Dolge- lerımız cok bulüu. Do gj Karaoenız ile Doğu Anadojrjn doğusu vagıslı diğer /erter az bufut'u gececen Mar- mara ile yurdun ıc ke- sımlerınde sıs gorule- cek Hava sıcaklığı bıraz artacak Ruzgâr. kuzey ve batı yönlerden hafıf. ara sıra orta kuvvette esecek. Denızlerımizde ruzgâr. günbatısı ve lodostan 3-5 kjvvetnde saatte 10-21 denız mılı nızıa esecek. Dalga yukseklıği 0.5-1 5. yer yer 2 metre dolayında bu unacak v'an Gölu nde hava yağmurtu ve çok culutıugececek Ruzgâr kuzey vedoğjyönlefden orta kuvvette esecek Adarei Afyon Ağrı Anka r a Antalya Ayüın Bursa Canakkale Dıyarbaiâr Edırne Erzurum Eskışetıır tetanbol Izmır Kars Konya Samsun î'abzon Zonguklak A 16 ! A 5" K K 3' -r V -4' -6" A 16" 5" A 15 a 2" A 8" -1 A 13' T B 8' -1 A 14" 2' K -Z S' K 8 •--5 S A 12* 4 1 A 16" 5 K 0 ' -5" K 6" -6' 6 10" V BI' 7 B 5' -I _ ^ «a*»* Amsteföaın Amrtıan Atına Bağdat Brûksel Cenevre Frankfun LeJVoşa °etE-sOurg Londra Uadrıd Mılano Moskova Murah Pans Prag Rıyad Roma Vıyana Y A A Y Y B B A K Y A A K B B B A A B 10 22" 16' 15' W 9' 7* ir -5" 10' 18" 10' -6' 7" 12* 3° 25' 18' 7" DU ütlu >agmur Ü S!S! karlı A-acık3-bulu' l 'jG-: nesl K Âar ı S-sıslı Y yağmtiJ Tek Nazi istemiyoruz9 DtLEKZAPTÇIOĞLU HAMBLRG - Mölln cınaye- tinde hayatını kaybeden Vahi- de Aslan. Yeliz Aslan ve Ayşe Yılmaz için dün Hamburg'da görkemli bir tören yapıldı. Ce- naze töreni olaysız geçerken. 3 Türkün cenazelerini uğurla- mak için Hamburg Havaalanf- na gelen bir grup Türkle polis arasında çıkan olaylarda 7 Türk yaralandı. 4 Türk de gö- zaltına alındı. Hamburg'un Hamm ilçesinde. Diyanet Işleri Başkanhğı'na bağlı El Aksa Camii'nin önünde yapılan ce- naze törenine on bini aşkın kişi- nin yanı sıra Türk ve Alman devletinin temsilcileri kaüldı. Vatandaşlanmız öfke ve üzün- tülerini yüreğine gömüp töreni büyük ağırbaşlılık içinde izledi- ler. Başbakan Helmut Kohl ve Mölln kasabasının bağlı oldu- ğu Schleswig Holstein Eyaleti Başbakanı, Sosyal Demokrat Partı Genel Başkanı Björn Engholm. Türk derneklerinin tüm çağnlanna karşın törene gelmediler. Havaalanf nda olay Cenazeleri uğurlamak için Hamburg Havaalanf na gelen Türklerle polis arasında çıkan olaylarda 7 Türk yaralandı. dört Türk de gözaltına alındı. Polis. cenazelerle Hamburg Havaalanf na gelen yaklaşık bin kadar Türk'ü bilet kontrolü yapılan bölüme almak istedi. Türkler bu durumu protesto ederken çıkan olaylarda, bir kaç kişi coplandı \e polis hava- ya bir el uyan ateşi açtı. Protes- tolann artması üzerine. pohs grubun içeriye girmesine izin verdi. Cenazeler ile Arslan ailesinin uçağa binmesinden sonra me- gafonlarla halka Türkçe olarak dağılma çağnsı yapıldı. Polis, taşkınlık \ aptıklan gerekçesiyle 4 Türk'ü gözaltına aldı. Busıra- da polisın copuyla başmdan yaralanan Süleyman Erkan. .AA muhabirine , "Park yerine geldim. arabama biniyordum ki, bir polis copla kafama vur- du. Kan içinde yere yuvarlan- dım. Ne olduğunu bana niye vurduklannı bile bilmiyorum" dedi. Ölen vatandaşlanmızın cena- zeleri dün gece yerel saatle 20. 40'ta Hamburg'tan kalkan THY uçağı ile İstanbul üzerin- den Ankara'ya getirildi. Cena- zeler otobüsle bugün Samsun"- un Çarşamba ilçesine götürûle- rek yann toprağa verilecek. Cenaze töreni olaysız i Hamburg' da yapılan cenaze töreni \e protesto gösterisine 20 bin kişi katıldı. (Fotoğraf: A A) Vahide ve Yeliz Aslan ile Ay- şe Yılmaz'ın Türk bayrağına sarılı tabutlan. dün öğle saatin- de Hamburg El Aksa Camii'- nin önüne getirildiğinde binler- ce kişi soluğunu tutmuş bekli- yordu. İğne aülsa duyulacak bir sessizliğin içinden sadece k-a- dınlann feryatlan işitiliyordu. Cenaze namazını, Türkiye saa- tiyle 14.00'te Diyanet İşleri Baş- kanhğfnın ımamlanndan Remzi Yavuz kıldırdı. Tören, camaat çok kalabalık olduğun- dan caminin önündeki mey- danda gerçekleşti. Mesai saati olmasına karşm on bini aşkın Türk ve AJmanın geldiği, şidde- ti ve ırkçıbğı kınayan pankart- larla Türk bayraklannın dalga- landığı alandaki görüntüîer. dünyayı dolaşmak üzere sayısız televizyon kameralanna, fotoğ- raf makinelerine kaydedildi. Kışın ayazında. güneşü bir ha- vada gerçekleşen törende, çok sayıda Alman da gözyaşlannı tutamadı. On yaşındaki küçük Yeliz'in doğup büyüdüğü. ba- baannesi Vahide'nin yirmi beş yıl yaşayıp emek verdiği Al- manya'dan cesetlerinin uğur- lanması karşısında halk soğuk- kanhlığıru kaybetmeyerek olay çıkmasını engelledi. Hamburg Türk Toplumu, Türkiye Göçmenler Birüği, Koordinasyon Kurulu, Türk Sosyaldemokrat Halk Dernek- leri ve Hambürg Türk Öğrenci- ler Birliği'nce ortaklaşa düzen- lenen törene Alman tarafından katılanlar şunlardı: Dışişleri Bakanı Klaus Kinkel, Sosyal Yardım ve Çalışma Bakanı Norbert Blum, Meclis Başkan Yardıması Renate Schmidt, Yabancılar Sorumlusu Corne- lia Schmalz Jakobsen, Schles- wig-Holstein Eyalet Meclis Başkanı Ute Erdsiek-Rave ve Hamburg Belediye Başkanı Hanning Vascherau. Törene Türkiye'den gelen parlamento heyeti de katıldı. Heyette Meclis Başkanvekili Yıldınm Ava, DYP Burdur Mılletvekili Mustafa Çiloğlu. SHP Hatay Milletvekili Ali Uyar, CHP Gaziantep Mıllet- yekih Mustafa Doğan. ANAP İstanbul Milletvekili Gürol Soylu ve RP İstanbul Milletve- kili Ali Oğuz bulunuyordu. TBMM heyeti dün sabah Mölln kasabasında incelemeler yapuktan sonra Kiel'de Schles- wig Holstein eyalet başbakanı Björn Engholm'le görüştüler. Engholm. Mölln'de kundakla- ma olayindan zarar gören va- tandaşlanmıza maddi yardım yapmayı vaat etti. Milletvekil- İerimiz. eyalet meclisinin oturu- muna kaüldılar. Oturumda MÖUn şehitleri için savgı duru- şunda bulunuldu. SObinkişiyürûdü Hamburg'da dün elli bin kişi sokaklara dökülcrek ırkçıhğı protesto etti. Gösteriler. Al- manya'nın çeşitli kentlerinde yann da sürecek. Cenaze törenjnde Cumhur- başkanı Turgut Özal'm. Başba- kan Süleyman Demirel'in, Başbakan Yardımcısı ye SHP Genel Başkanı Erdal İnönü'- nün başsağüğı mesajlan okun- du. Mesajlarda saldınlar lanet- lenirken vatandaşlanmız, "pro- vokasyonlara kapılmamaya ve Türklere yaraşır vakarla cena- zeyi uğurlamaya' çağnhyordu. Başbakan Demirel, mesajmda Alman hükümetini. suçlulann bir an önce yakalanıp cezalan- dınlması için uyardığını. olay- dan sonra Alman hükümetin- den ve kamuoyundan gelen büyük tepkiden memnuniyet duyduğunu belirtti. Törende TBMM Başkanve- kili Yıldınm Avcı veBonn Bü- yükelçisi Dr. Onur Öymen de birer konuşma yaptılar. Bu ara- da Alman Yahudi Cemaati Başkanı Ignotz Bubis başsağh- ğı mesajında Musevi cemaati- nin Almanya'daki Müslüman- larla dayanışma duygulannı ifadeetti. Alman Sosyal Yardım ve Ça- bşma Bakanı Norbert Blum konuşmasında. "Şu tabutlann başında. nefrete ve teröre yenil- meyeceğimız konusunda ant içelim" dedi ve şöyle devam etti: 'Önce insan. sonra Türk ya da Almanız. Hümanizma bayrağı etrafında büyük bir ittifak oluş- turalım Bu ülkede ne eski ne yeni Naziler istiyoruz; hiç Nazi istemiyoruz. Aramıza nifak to- humu ekmek isteyenlere karşı çıkmalıyız. Eski bir Alman ata- sözü. 'Paylaşılan aa yanya iner" der. Burada Türklerin acı- sını yürekten paylaşıyoruz." Mölln kasabasının bağlı ol- duğu SçhJeswig-Holstein eyale- ti meclis başkanı Ute Erdsiek- Rave de kısa konuşmasında bütün Türklerden af diledi ve halkı şiddete şiddetle cevap ve- rilmemesi için uyardı. Törende Azerbaycan'ın bir temsilcisi de konuşma yaptı. Mölln cinayet- leri Almanya'yı derinden sarsa- rak ırkçılığa karşı nihayet etkili önlemler alınması gerektiği yo- lunda bir bilinç uyandırdı. Bu bilincin uyanması içm önce üç Türkün hayatını kaybetmesi gerekti. Vatandaşlanmız saldı- nlann artık kesilmesini umuyor v e Ankara hükümetinin göster- diği büyük tepkiden duyduklan memnuniyeti dile getiriyorlar. 4 bakan cenazeye katüacak Cenazeler yann kaldınlacak. Törene devlet bakanlan Akın Gönen, Mehmet Batallı, Orhan Kilercioğlu ve Mehmet Kahra- man da katılacak. Cenazeler Çarşamba ilçesinde kılınacak öğle namazından sonra Dikbı- yık nahiyesine bağlı Epçeli kö- yünde toprağa verilecek. Cena- zeye katılacak olan bakanlar yann sabah uçakla Samsun'a •gjdecekler, oradan Çarşamba'- ya geçecekler. 8Dazlaktutuklandı Mölln cinayetleriyle ilgili so- ruşturma sürüyor. F.Alman Başsavcılığı, dün Mölln'e 40 km uzakbkta, Doğu Alman topraklannda bulunan Hage- now kasabasmdan 8 Dazlağı daha tutukladı. Dazlaklann, Mölln olayıyla ilgısi olup olma- dığı araştınhyor. 'Bild' gazetesi, olaydan sonra Hamburg ya- kınlanndaki Reinbek'te beş Neonazinin göriildüğünü; san bir Opel Kadet arabamn için- deki Neonazilerin "Türkleri öl- dürdük", 'Asalaklan temizle- dik' gibi naralar attığını yazdı. Savalığın koyduğu Tıaber yasa- ğı sürüyor ve basma konuyla ilgili açıklama yapılmıyor. Mölln'deki kundaklama ola- yının, "mafyayla bağlanüsı ol- duğu' öne süriilen ev sahibi Faruk Aslan'ın düşmanlannca gerçekleştirildiği yolundaki söylentiJer, kuşkulu Neonazile- rin tutuklanmasndan sonra şimdilik hız kaybetti. Almanya'nın Westfalya böl- gesinde yer alan Borken kenti- ne bağlı Verden kasabasındaki bir sığınmacı yurdu dün sabaha karşı yakıldı. 25 sığınmacının yaşadığı yur- dun ateşe verildiğini, ancak yangının kısa zamanda söndü- rüldüğünü bildiren Borken po- lisi, olayda yaralanan olmadığı- nı açıkladı. Ote yandan Almanya'nın doğu eyaletlerinden Branden- burg'un güneyindeki Sprem- berg kasabasında aşın sağcıla- nn düzenledikleri "Dostluk Toplantısı"nı dağıtan polis ve özel ümlerden oluşan güvenlik güçlennin toplantıya kaülan 46 kişjyi gözaltına aldıklan bildi- rildi. Bu arada Neuruppung'da göçmen konutlanna molotof kokteyü atıldı. Yaklaşık 30 Nolga Almarunın yaşadığı ko- nutlarda ölen veya yaralanamn olmadığı öğrenildi. AA'nın haberine göre, Fede- ral Almanya İçişleri Bakanı Rudolf Seiters'in, Almanya'da yabana düşmaru eylemlerde bulunduğu öne sürülen "Milli- yetçi Cephe "partisinin faali- yetlerini yasaklandığını bildiril- di. Güneydoğu kepenk kapattı Haber Merkezi - PKK'nın 15. kuruluş yıldönümü nede- nı\le dün başta Diyarbakır olmak üzere Güneydoğu'dakı birçok yerleşim biriminde çok sayıda işyeri kepenk kapattı. Istanbul, Ankara ve Izmir'de dc gergin bir gün yaşandı. Sil- \an'm Bağdere köyü yakınla- nnda askeri araca pusu kuran PKK militanlan bir uzman ça- vuşla iki eri şehit ettiler. Kahra- manmaraş'ta Pazarcık ilcesi yakınlannda güvenlik güçleriy- le çatışmaya giren biri kadın iki PKK militanı öldürüldü. Olaeanüstü Hal Bölge Valisi CnarErkan. 1992'nin ilk 10 ayında 940 PKK militanının öl- dürüldüğünü açıkladı. Erkan, aynı dönemde bölgede yaklaşık 9 bin kişinin yasadışı örgüte yardım. yataklık ve kuryeb'k suçlanndan yakalandığım açık- ladı. Diyarbakır. Kulp, Lice. Çı- nar. Silvan. Cizre. Derik. Mid- vat, Gercüş. Kızıltepe. Nusay- bin. Dargeçit ve Silopi'de bazı işyerleri kepenk kapattı. Bölge- deki ılk \e orta dereceli okullar- la üniversitelerde öğrencilerin büyük bölümünün okula gel- mediği bildirildi. Olağanüstü güvenlik önlemlerinin uygulan- dığı Diyarbakır'da yurttaşlann zorunlu olmadıkça evlerinden ;ıkmadığı gözlendi. Adana'da da Kürtlerin vo- ğunlukta olduğu mahallelerde kepenk kapatma eylemi yapıl- dı. Mahallelerde geniş güvenlik önlemleri uygulayan güvenlik güçleri yurttaşlan kepenk ka- pamaya zorladıklan bildirilen sekiz İcişiyi gözaltına aldılar. Adana'da Kürtlerin yoğun olduğu mahallelerde esnaf kepenk kapattı. (Fotoğraf: ÂCAR FİLİZ) Diyarbakır'ın Silvan ilçesin- den Bağdere Jandarma Kara- kolu'na giden bir askeri araca önceki akşam 20.00 sıralannda yol üzerine pusu kuran PKK militanlan tarafından ateş açıl- dı. Saldında uzman çavuş Hü- seyin Yalınç ile jandarma erleri Ahmet Seçen ve Bekir Yıldınm şehit oldular. Kahramanmaraş'ın Pazarak İlçesi kırsal kesiminde önceki akşam saat 18.30 sıralannda PKK militanlanyla güvenlik güçleri arasında çatışma çıktı. Çatışmada biri kadın iki mili- tan öldürüldü. Bir militan sağ olarak yakalandı. 10ayda940öIü Olağanüstü Hal Bölge Valisi L'nal Erkan gazetedlerle dün yaptığı sohbet toplantısında 1992'nin 10 aylık döneminde gerçekleştirilen calışmalar ko- nusunda bilgi verdi. PKK'nın gerek ülke içinde gerekse de dı- şında büyük kayıplar verdiğini belirten Erkan, "Örgüt ayakta- yım diyebilmek için eylem yapı- yor' dedi. Erkan geçen 10 aylık dönemde 940 militanın öldü- rüldüğünü. 560 militanın da vakalandığını ya da teslim ol- duğunu açıkladı. Başta İstanbul. Ankara ve İz- mir olmak üzere büyük kentler- de de dün gergin bir gün yaşan- dı. Polis kalabalık noktalarda önlemlcrini arttırdı. Şüpheli ki- şiler arandı. İstanbul Emniyet Müdürü Necdet Menzir telsizle verdiği emirde sabotaj yapılabi- lecek yerlenn korunmasma GOZLEM UGUR MUMCU • Baştarafi 1. Sayfada Kıbrıs, 1970li yıllarda Türkiye'nin iç siyasetini de be- . lirleyen bir anahtar olmuştu. "Kıbns Barış Harekâtı" sonrasında ABD'nin Türkiye'- ye "silah ambargosu" koyduğu ve Ermeni ASALAterö- rünün bu tarihten sonra başladığı; bu saldırı ve cinayet- lerin Batı başkentlerinde işlendiği, 12 Eylül 1980 askeri darbesi ile sonuçlanan "destabilizasyon" sürecinin yi- ne bu harekât sonunda başlatıldığı ve Türkiye'ye onda dokuzu NATO ülkelerinde üretilen yüz binlerce silah ve merminin sokulduğu, 1982 yılında sona eren ve bıçakla kesilircesine biten ASALA teröründen iki yıl sonra PKK terörünün devreye girdiği de unutulmamalıdır. • ILO sözleşmelerinin TBMM'de onaylanması demok- ratikleşmenin en büyük adımlarından biridir. 12 Eylül askeri darbesi, emekçi kesime darbe üzerine darbevururken, işverenkesimini de devlet destekleri ile güçlendirmiştir. Aradan geçen son on iki yılda, emekçi- lerin ulusal gelirden aldıklan pay gerilemiş, sermaye gelirlerininaynı ulusalgelirdekipaylarıdayükselmiştir. Buemek/sermeyeikileminindemokratikyoldançözü- mü, iş yaşamının "ILO standartlarına" göre yeniden düzenlenmesine bağlıydı. İşçi sendikaları üzerindeki yasak ve kısıtlamaların kal- dırılması, kamu çalışanlarının işçiler gibi toplusözleşme ve grev haklarına sahip olabilmeleri Batı demokrasıieri- nin "olmayınca olmaz" diye nitelenen koşullarından bi- riydi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Moğul- tay, Türkiye'deki IIO standartlarının yerleşmesi için bakanlığa geldiği günden bu yana çalışıyor. Işveren kesimi de bu nedenle Bakan Moğultay'ı hedef alıyor. Sermaye basınında Moğultay aleyhine yazı ve yorum- lar çıkıyor. Moğultay'ın emekçi kesim adına attığı bu adımları destekleyen bir tek "sivil toplumcu" sözde "demokrat" ve '7/bera/"gördünüz mü? ILO sözleşmeleri ve emekçi hakları, yazarı da çizeri de siyasetçiyi de bakanı da tanımaya yarayan bir "tur- nusolkâğıdı'dır. Dayan Moğultay dayan!... Mölln cinayeti ile ilgili bir kişi tutuklanmış. Bakalım bu sanık nasıl yargılanacak? Suç kanıtlanırsa, tabii sanık adam öldürme suçundan yargılanacak. Bu olay nedeniyle "Dazlaklar" adı verilen "Neonazi- lere" başka hangi hükümler uygulanabilir? Alman Cezâ Yasası'nın 130. maddesi şöyle: 1- Halkın bir kısmına karşı kışkırtma hareketleri, 2- Halkın bir kısmına karşı suç işlemeye tahrik, 3- Halkın bir kısmına hakaret etmek veya iftira etmek. Bu suçların cezası 3 aydan 5 yıla kadar hapis ya da para cezasıdır. Yasanın 131. maddesi de şu eylemleri suç sayıyor: Belirli bir ırka karşı düşmanlık yaratmak veya insan grubuna yapılacak caniyane saldırıyı överek, bu tür sal- dınların zararsız olduğunu gösterecek yayınlar yap- mak, bu yayınlafı dağıtmak. Bu suçun cezası da bir yıla kadar hapis. Alman savcıları bakalım, bundan sonra "Neonazııe- re"karşıcezayasasının 130ve131. maddelerir. -ula- yacaklar mı? Sınır güvenliğine Baştarafi 1. Sayfada dan oluşan ilaveler yapıhr- ken, eski sistemde mevcut olan, devriye ve irtibat yollan, üstü- vane (dikenli tel), kuleler, iz tar- lası gibi bölümlerin bir kısmın- dan vazgeçiliyor. Sistem top- lam 880 milyara mal oluyor. 1993 yıh için 379 milyar, 1994 için 384 milyar, 1995 için de 117 milyar liraya gereksinim var. Bu mali portenin gerçekleşmesi koşuluyla 3 yıl içinde sistem ta- mamlanacak." Milli Savunma Bakanı Ayaz, "Yeni sistem daha mı ucuza ge- liyor" şeklindeki soruya ise. "Evet. öyle oluyor ve daha ça- buk yapılacak. Eski sistem. 20-30 yıl zaman alabilirdi. Şim- di elektronik ve termal cihazlar- la hem daha kısa sürede, hem de daha ucuza mal olacak" ya- nıünı verdi. Ayaz, "Eski sistem- de tamamen vaz mı geçiliyor" sorusuna da, "Eski sistemin bir değişik şekli oluyor. Yani vaz- geçiliyor derken. olduğu gibi değil. Eski sistem, bu sene sonu- na kadar aynen yapılıyor. Son- ra yine benzer bir şekilde bazı şeyİerden vazgeçilip, onun yeri- ne bu elektronik ve termal ci- hazlar konuluyor" karşıhğını verdi. Eski sınır güvenliği projesı uyannca, toplam 1700 kilometre uzunluğundaki Suri- ye, Irak ve İran sınırlan boyun- ca bir fıziki engel sistemi oluştu- rulacaktı. Bu sistem, mobü telsiz iletişimli sınır karakollan- nın önünde bulunan gözetleme kuleleri, iz kontrol hatü, çift etek üstüvane spiral tel, aydın- latma bölgesi ve mayın tarfasın- dan oluşuyordu. Yeni sistemde ise, mayın tarlasının hemen ar- kasındaki bölgeye elektronik ve termal cihazlar yerleştirilecek. Vücut ısısına bile hassas olan bu cihazlar, sınırlardan Türkiye içlerine doğru geçmek isteyen- leri anında saptayacak. Aydm- latma bölgesinin hemen arka- sındaki gözetleme kulelerinden de gözle görülebilecek bu olası sızmalann böylece önüne geçi- lecek. dikkat edilmesini istedi. Men- zir, Banka-matiklere yönelik saldınlann olabileceğine dikkat cekerek bu tür yerlerde pusuya yatılmasını emretti. Yurttaşla- nn yoğun olarak bulunduğu, vapurçıkışlan, tren istasyonlan ve büyük alış-veriş merkezlenn- de geniş güvenlik önlemleri alındı. Kimlik kontrollerine de ağırlık veren polisler, şüphelen- dikleri kişileri gözalüna aldı. Diyarbakır'da PKK mıhtan- lannm düzenlediği saldında şehit olan havacı astsubaylar Mülaim Çelik ve Murat Öztürk ile anza sonucu Mardin yakın- lannda dmüşen helikopterde yaşamlannı yitiren Binbaşı Bü- lent Bulut, Astsubay Oğuz Akın için dün cenaze töreni dü- «enlendi. ABD'den vatandaşına uyan Ankara'dakı ABD Büyükel- çiliği, Türkiye'de yaşayan tüm Amerikahlara bir mektup gön- derek, PKK'nın yol açabileceği saldınlara karşı uyanda bulun- du. Mersin'in Yenipazar Mahal- lcsfnde Haüce Uluğ İlkokulu yakınında izınsiz gösteri yap- mak isteyen yaklaşık 300 kişi- ye polisin müdahale etmesi üzerine çıkan çatışmada Ay- dın Pervani (14) adlı çocuk yaralandı. 20 kişi tutuklandı. Emniyet Müdürlüğü yetkilile- ri, çeşitli yerlerde çıkan olay- larda toplam 80 kişinin daha gözaltına alındığını belırtüler. İSKI: • baştarafi 1. Sayfada İstanbul Valisi Hayri Ko- zakçıoğlu'na sunulacak. Bu arada Hezarfen Havaala- nı ile ilgili son gelişmeler. Çevre Bakanlığı ile ISKİ'yi birbirine düşürdü. Çevre Bakanı Doğan- can Akyürek'in önceki gün yaptığı açıklamada Hezarfen Havaalanı'nın İSKİ'yi ilgilen- dirdiğı ve "Bu kuruluş sürahi- sindcki suya sahip çıksın" şek- lindeki açıklamasına İSKİ Genel Müdürü Ergun Gökner- den sert bir yanıt geldi. Çevre Bakanı'nın sorunlann dışında kalmaması gerektiğini söyleyen Göknel, "Sürahi benim ama sofra da devletin" dedi. Gök- nel. "Diğer güçlerin İSKİ'yi yanlız bırakmaması lazım. Çev- re Bakanı İSKİ'yi devletin dı- şında görüyor. Kendisi de o devletin bir parçası. Kendisinin de bu işe sa.nıp çıkması gereki- yor. *Bu iş İSKI'nin görevidir' diyerek sorumluluktan kaça- maz" dedi. Ergun Göknel. havaalanının yıkılması için devlet desteği iste- diklerini ancak bugüne kadar bu desteği alamadıklannı kay- dederek, "Dozerimizi oraya dayadığımızda devleün diğer güçlennin de yanımızda bulun- ması gerekiyor" dedi. Göknel, Hezarfen Havaa- lanı'nın durumunu mayıs ayın- da tespit ederek ilgili birimlere bildirildiğini, haziran ayında da haürlatma yazısı yazıldığını an- cak kimsenin bu konuyla ililen- mediğini söyledi. Göknel, konunun ilgili bakan- lıklara bildirildiğini kaydetü.