Katalog

SAYFA CUMHURİYET 21 KASIM1992CUMARTHSİ OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Az Gelişmişlerde Başkanlık SistemiNinnileri... Prof.Dr. ALİ SAİT YÜKSEL T urkıye'dekı son 10 >ılın ekonomık yapılan- masıyla bağlantılı ola- rak şu Latın Amenka orneklennden çok soz edılır de bu ulkelerle kurulmak ıstenen rejım benzerlığı özentılenne nedense pek o kadar de- ğınılmez Ne zaman bır anayasa değışıklığı gundeme getınlse ya da demokrasıy ı engellennden sıyırmaçabalanna hız venlmek ıstense belırlı çevreler. temat pılavlannı kamuoyuna sun- mada geakmezler >a da kapı kapı dolaşıpyandaşararlar Hemde"İyı hoş da. başkanlık sıstemını de so- kusturuversek şu aralara" tonunda' fşın ılgınç yanı. başkanlık sıstemı- nı kamuoyuna mal etme çabalan, tek kaynağa da da>anmamakta' "Ağa ıyı laf yaptığına" ınanan değı- şık çev relenn ust pobtıkacılan. hatta Turk polıtıkasının kımı unlu karşı- tlan bıle -hayretlere değer bıçımde- bu konuda bırleşebılmekte' Aslında bır televızyon konuşmasıyla kamuo- yuna yon verebıleceklenne guvenen- lenn İcehanetlen pek o kadar da da- yanaksız değıl Yaşanmış örneklen var Devlet kasası soygununa Guney Amenka başkanlık orneklen Kıtle tunzmının "last rrunut" gezı- len gıbı, TV'de "'fırakh" -ve bıraz da aaklı- bır "son dakıka" konuş- masıyla seçmen nhnıru allak bullak edeceklenne ve bu toplumun -ısabetı tartışmab- affetme ve unutma gele- neğını harekete geçırebıleceklenne kendılenne ıyıden ıyıye ınandırmış olanlar eksık olmasa gerektır Aksı halde. polıtık yaşamlannda ekono- mık sorunlarla baş edememeyı "ala- metı fânka" (marka) halınegetırenle- nn, parlamentanzmın karşıtı bır sıs- teme boylesme tütkun olabılmelen- nın mantığı nerede bulunabıbr9 Oysa demokrasılen oturmamış toplumlarda başkanlık sistemlen tersıne sonuçlar vermekte, bu sıs- temde y atan sosy al anzalar toplum vıcdanında denn kuskunlukler ya- ratmaktadır Latın Amenka ulkelen bu açıdan çok renkh ornekler sergı- lemıştır Bır mılletvekılının grnşı- mı>le geçenlerde kamuoyumuza başka bır açıdan tartışmaya sunulan Brezılya'nın başkanı Fernando Col- lor de Mello, konunun \bret vencı bır örneğıdır Femando Collor da gençlığınde, "temız" bır pobtıkacı olarak sahne- ve çıkmış, babasının ve asker ka- nadının koruyucu kollanyla polıtı- kada şımşek hızıyla yukselen bır ka- nyer ortaya koymuştu Collor o za- manlar. "tembel ve yıyıcı" dedığı ve "mıhraceler" adını taktığı yuksek burokrasıye karşı savaşım kam- panyası açmıştı Collor'un ekıbının çekırdeğı, kayınbıraden ıle -hıç bır uzmanlığı olmayan- Maceıo'Ju hem- şensı bırkaç yenı zengın dostundan oluşuyordu Polıtık olgunluktan yoksunluk, olaylann yüzeyınde ka- İan modernleşme goruşlen ve yenı zengmın tıpık behrtılennden aşın para ve popülante tutkusu onu kısa surede devlet kasası soygununu sıs- temleştırme yollanna yonelttı So- nuçta, Brezılya parlamento soruş- turma komısyonu, Başkan Collor ve yakın çevresının devlet kasasından sınırsız zengırüık komplosunu ta- mamlamayı başardığını ortaya koy- du ve başkanı sarayından attı Guney'm unu, ruşvet Ruşvet ko- nusunda Guney Amenka. Ortado- ğu'dan da unludur ve Collor'un or- neğı tek değıldır Peru'nun "dev ço- cuğu" eskı başkan Alan Garcıa -bu ışlenn uzmanı BCCI bankası ka- nalıyla- yurt dışına surduğu mılyar- larla bır gecede kaybolmuştu Haıtı dıktatoru "Baby Boc'" da. bavul dolusu dovızlerle bır gun ada- dan yok oluverrruştı, şımdı de Cote d'Azur sahıllennde devlet kasasırun sefasını surmektedır Guzel kadın ve hızlı otoya duşkunluğu yaygın Ar- janün'ın başkanı Menem'ı geçenler- de danışmanlan, bır kırmızı Ferran otomobılı hedıye olarak kabul et- mekten alıkoymayı ve bır yetım- haneye bağışlatmayı güçlukle başa- rabılinışlerdı Başkanlık sistemının elbette her örneğı boylesme kokuşmuş değıldır Fakat gorunen odur kı denetlenme- sıne alışılmamış merkez gucünûn ajpr bastığı. polıtık kurumsallaşma- nın tamamlanmadığı ve altın arayıcısı zıhnıyetının bıhnç altından her an sıynlmaya aleste bekledığı ya da "padışah cülûslannda" ulûfegele- neğını hâlâ sökememış toplumlarda başkanlık sistemlen, resmı gûcun kotuye kullanılması ve ekonomıyı kendı cebı ıçın çabştırma heveslennı buyük ölçüde kolaylaştırmakta ve ozendırmektedır Başkanbk sıstemının erdemı nın- nılennı dınlemeye yatkm parlamen- ter sıstem kuskünlen, Güney Amen- ka'dakı pohük oluşumlan ve top- lumda açtığı denn yaralan ıbretle ız- lemeb ve ıncelemebdırler ARADABIR Prof. Dr. NAMİÇAĞAN Dejjişimin Yönü Değışım ve yenılenme sozcuklerı son gunlerde gerek ABD, gerek Turk ıç polıtıkasında ve basınında çok sık kullanılıyor Ancak bu sozcuklerın ıkı ulkede ıfade ettık- lerı anlamları ve ıçerıklerı çokfarklı vetersyonde Turkıye de değışımden ve yenılenmeden soz edenler, Sovyetler Bırlığı nın dağılmasından sonra yenı duzenını arayan dunyaya lıberalleşme olçusunde uyum kurula- bıleceğı goruşunu ılerı surmektedırler 198O'lı yıllarda esen yenı sağ ruzgârın etkisınde kalan bazı sağ ve "sos- yal demokrat çevreler daha da ılerı gıderek Turkıye Cumhurıyetı nın butun değerlerıyle ve temel taşlarıyla değışımden geçırılmesını savunmaktadırlar Onlara gore, yenı tek kutuplu dunya duzenı boyle bır değışımı, yenıden yapılanmayı zorunlu kılmaktadır Reagan'lı, Bush lu lıberal-muhafazakâr ABD'nın yenı dunya duzenı ıçınde kureselleşme yaklaşımı Turkıye'de "Ikıncı Cum- hurıyet',' Yenı Osmanlılık goruşlen ıle sağ ve sol ke- sımden ınançlı (') taraftarlar bulmuştur Ne var kı, ABD de ve Batı dunyasında 199O'lı yıllarda değışım ruzgârlarınınyonudeğışmıştır ABD deveonun gıbı lıberal-monetarıst sıyasa uygulayan Batı ulkelerın- de, devletı kuçultmek adına kamu harcamalarının azaltı- Imasıyla ekonomı durgunluk ıçıne gırmış ışsızlık yaygı- nlaşmıştır Dolaysız vergılerde yapılan ındırımlerle de, bır yandan butçe açığı buyumuş, ote yandan da artan dış tıcaret açığı ıle karşılaşılmıştır Bu donemde toplumdakı gelır eşıtsızlıklerı artmıştır ABD de değışım gereksın- mesı, lıberal-muhafazakâr yaklaşımdan vazgeçılmesı şeklınde ortaya cıkmıştır ABD başkanlık secımınde bu anlamdakı değışımı temsıl eden Demokrat Partı adayı Bıll Clınton, başkanlık yarışını farklı olarak kazanmıştır Clınton, fiberal-muhafazakâr rakıbı Bush un karşısına devletı bu- yuten ve sosyal adaletı gozeten etkılı ekonomı ve malıye polıtıkası onlemlerı ıle cıkmıştır Yüksel geltrlılerden ve yabancı şırketlerden daha yuksek oranda vergı alı- nması, altyapı yatırımlarıyla ıstıhdam yaratılması, sa- vunma harcamalarının azaltılarak konuta, eğıtıme ve sağlığa daha çok kaynak ayrılması toplumsal amaçlı ve tırsat eşıtlığını sağlamaya yonelen devtet yardımları, Clınton'ın değışımı sımgeleyen onerılen arasındadır ABD ıç polıtıkasmdakı bu koklu değışımın dış polıtıka- ya ve yenı dunya duzenı yaklaşımına nasıl yansıyacağı henuz bellı değılse de şu gunlerde belırmeye başlaya- caktır Ancak Avrupa parasal bırlığını ongoren Maast- rıcht Antlaşması nın halkoylamasında Danımarka'da kılpayı reddedılmesı Fransa'da ıse kılpayı onaylan- ması ekonomık ve parasal bırlık olgusunun otuz beş yıllık bır butunleşme surecınden geçen Avrupa Toplulu- ğu'nda bıle nasıl duraksama ıle karşılandığını goster- mektedır Kaldı kı Avrupa Topluluğu'nun on ıkı uye dev- letı, 21 yuzyılın başından once gerçekleştırmeyı amac- ladıkları tek pazar hedefının de çok uzağındadırlar Bu durum da dunya olçeğınde ulusalcı eğılımlerın kuresel- leşme olgusunu gorulebılır gelecekte nasıl olanaksız kıldığını ortaya koymaktadır ABD nın yenı yonetımının bu konuda da gercekçı bır değerlendırme yapması bek- lenen bır gelışme olacaktır Dunyadakı gel ısmelerın ışığında, Turkıye'de de değış- mesı gereken, 1980 sonrasında uygulanan ve bugün de surdurulen 24 Ocak pohtıkasıdır Koalısyon hukumetının ortakları, 20 Ekım 1991 seçımlerı öncesınde yakaladı- kları değışımın yonunden sapmamahdırlar Kışı başına mıllı gelırı 20 bın doları asan ulkeler sosyal devlet ılkesı- ne, duzenleyıcı malıye polıtıkasına donerlerken, Türkı- ye'de bunları gozardı etmeye yonelık çabalar, gecıkmış bır ozentı olmaktan oteye geçemez OKURLARDAN Cumhuriyet'ide mi katalım? Uoğal afet olan erozyon, doğal guzellıklerı sıbp supurur Doğal olarak guzelhklerden fayddlanan ınsanlan da etkıler Kımı zaman yaşdmlanna bıle mal olur 1980"lerde başlayan, toplum yapırnızda geçırdığımız erozyon, ınsanımızın sahıp olduğuguzellıklenMİıpsupurdu.süpürmeyededevam edıyor Bu olumsuz tablodan Cutnhurıyet de nasıbını aldı Cumhunyet'ıokuvan alanazaldı Yıtırmekteolduğumuz değerler potasına Cumhurıyet de gırdı Sajduyusahıbıınsan hıç mı kalmadı1 Elbette kaldı ama ne yaak kı sayılan çok değıl İştebuınsanlar Cumhunyet'ıçıkaranveokuyan ınsanlar y ukardakı tablova karşı dırenmekteler Yaklaşık sekız-dokuz ay once Cumhuırvet'ı 68 yıldır sahıp olduğu değerlenn dışına çekmek ıste> enler çıktı Cumhunyet'ın yazarlan ve okurlan buna dırendı \ e kazandı Cumhunyet bu deta da alaturka kapıtalıst ekonomınm çarklan tarafindan sıkıştınlmakta gün be gûn yok edılmeye çabşılmakta Çare? Aslında kolay1 30kuponal00 televızyon. 15 kupona kıtap. sozluk, 30 kupona 100 araba ve bıraz daboya' Cumhunyet'm y anm asn aşkın süredıryaşattığı değerler var Bu değerlenn dev amnçındırenıyor Okuru.yazan, rnuhabın, dızgıcısı tum çahşanlan ıle En buyük dırenç kaynağı ıse okuru. okur sa>ısı Sağduy u sahıbı sev gı-dostluk-dayanışma gıbı değer yargılanmızı ıçınde hısseden, yaşatan, bu gayret ıçınde olan ınsanlanmıza soruyorum Yıürdığımızdeğeryargılanmız ıçıne Cumhunyet ı de mı katalım1 Yüksel Karadayı Tavşanlı TARTTŞMA Türkiye'de yargıçlar vardır nayasa Mahkemesı'nın bır karan daha yayımlandı Bu karannda Anayasa lahkemesı Sosyahst Partı'yı kapaüyordu Daha once TBKPve şımdı de Sosy abst Partı Aslına bakarsanız dar goruşlü hukukçulanmız ebnde bu Sıyası Partıler Yasası (SPY) ıle 'demokratık yaşamımızın vazgeçılmez unsuru' olduğu söylenen hıç bır sıyası partının faabyet gösterebılmesı mumkun değıldır Güneydoğu'da kan govdeyı gotururken. Sılahlı K.uweüenmız sınır otesı kahcı hareketler y aparken ve bunun nedenının Kurt sorunu olduğu herkes tarafindan bılınırken ve soylenırken, Anayasa Mahkemesı'nın elıne Sıyası Partıler Yasası'nın 81 maddeiinde >er alan, 'Sıyası partıler Turkıye Cumhunyet ulkesı uzennde mılb veya dıru kultur veya mezhep veya ırk veya dıl farklıhğına dayab azınlıklar bulunduğunu ılen suremezler' kuralı venbrse ışte boyle olur Kepçeye takılan küçuk bahklar Anayasa Mahkemesı tarafindan yenır Ama aynı şeylen büyıık sıyası panıler soylerse onlara bır şey yapılamaz Çunku tepkıden korkulur Ama karann ozelbkle muhalefet gerekçesıne goz atmakta yarar var Anayasa Mahkemesı üyesı Sayın Ab Efendıoğlu'nun sekız sayfadan oluşan muhalefet gerekçesı herşeye ragmen bu ulkede yaşayan ınsanlan sevındınneb ve umutlandırmalıdır Sayın Ab Efendıoğlu karara karsı çıkarken ıkı konuya dıkkat çekıyor Bunlardan bınncısı. Anayasanın geçıa 15 maddesınde yer alan, MGK ve Danışma Mecbsı tasarruflanrun Anay asal yargjnın dışında bırakıbnası yolundakı gelenekselleşmış Anayasa Mahkemesı kararlan hakkındadır Sayın yargıç, her ıkı kurumun faabyet gosterdığı donemde toplam 838 yasama tasarrufunun yapıldığıru soyledıkten sonra.'Bırdoneme aıt kımı yasama ışlemlennın Anayasal denetım dışında kahnası vebudenetımyasağına zamanla bır sınır getınîmemesı Cumhunyetın hukuk devletı obna nıteuğını zedeler ve Anayasada gostenlen hurnyetçı demokrası ve bunun ıcaplanyla bebrlenen hukuk duzenı dışına çıkılması sonucunu doğurur" Saym Efendıoğlu muhalefet gerekçesıne şu onemb cumlelerle devam edıyor 'Anayasaya uygunluğu sağlamakla gorevb Anayasa Mahkemesı nın ışlevı, anayasal yargıdakı tıkanıkbğı aşmayı, Anayasanın temel nak ve ozgûrluklen koruyan bırçok maddesının uvgulanamaz hale gebnesıne neden olan Geçıa 15 maddenın yarattığı sorunu çağdaş. yorumla çozumlemeyı gerektınr Anayasa Mahkemesı, Anayasaya açıkça aykın olan kurallan, Anayasanın geçıa bır maddesı nedenıyle de olsa, korur duruma gjrmebdır' Sayın yargıç. partının bolucüluk suçlaması nedenıyle kapatılmasına karşı «rıkarken düşunce ozgurlüğu ıle demokrası arasmdakı bafiı su cumlelerle kuruyor 'Duşunce ozgürluğu ya da çok seshbk, duymak ıstemedığınuzı de dınlemeyı gerekünr Goruşlennı paylaşmadığımız, soyledıklenru beğenmedığımız ve onaylamadığımız kışılenn bu goruşlennı açıkça bıldırebılme ozgurluklenne saygı duyubnası ve olanak sağlanması demokrasının vazgeçıbnez öğesıdır Demokratık sıyası yaşamın vazgeçılmez unsurunu oluşturan sıyası partıler, sorunlar karşısındaçozum ureterek bu ışlevı yenne getınrler Sıyası partılen Beğensek de beğenmesek de bulduklan çozumlen y a da savunduklan goruşlen. topluma açıkça ve çekınmeden sunarak çoğunluğa mal etmeye çabşmalan, çoğunluğu elde ettıklennde de ıktıdar obnalan demokrasının gereğıdır' Işte bu goruş ve duşunceler yalnızca Anayasa Mahkemesı'ne değıl, toplumun tum katmanlanna egemen oldugunda bır çok sorunu aşacağımıza ınanıyorum Teşekkurler Sayın Yargıç ErgjnCinmen Avukat Peride Celal'den bir açıklama Hi aftabk bır dergıdeçıkan, 'Nazım'ın45 bın dızesıne ne oldu^başbldı __^__ bırvazıyavanıt venpv eraıemekte ılk önce " kararsızdım Çunku yıllarca önce bu yanıtı Cumhunyet gazetesınde venmşüm Aradan uzun zaman geçüğını düşünerek ve genç okuyuculanmın olayı bflmedıklen ıçın yanbş kuşkulara duşebıleceklen kaygusuyla aşağıdakı açıklamâda bulunmayı uygun gordûm. Dergıde, Nazım'ın 45 bın dızesını yok etmek ya da saklamakla suçlaruyorum Nazım Hıkmet çok sevdığım, saydığım buyuk bır şaırdır Zamanında çok ıyı dosttuk Oyle kı, onu askerbk bahanesıyle doğuya sürmek ve öldürtmek ıçın karakola göturduklennde. kımseler ortalarda gorûnmezken, gıdıp kefaletle pobslenn ebnden kurtaran bendım Bundan kımse söz etmıyor da kopyalan başkalannda da olan bır kaç dıze ıçın olay yaratmaya kalkıyorlar Vala Nurettın, 'Bu Dunyadan Bır Nazım Geçtı' kıtabında ılk ıddıa ve karalamalarda bulunduğunda ve daha sonra gazetea Orhan Karaveb. olmayacak suçlamalarda bulunduğunda onlara yıllar önce gereken yanıtı vermıştım Cumhunyet gazetesınde 7 Mart 1987 tanhınde çıkan uzun ve aynntıb yazıyı ısteyenler gazetenın kolleksıyonunda bulabıbrler Gerçeğı özetleyerek bır kez daha açıkbyorum Bana ve başkalanna v enlen dızeler, ınce. pembe kağıtlara daktıloedıbruş on-onbeş sayfadan ıbarettı Bunlar çoğaltümış. bır elde kay bolursa obur elde bulunsun dıye şaınn çevresındekılere dağıtîbnıştı Kendı çıkanm ıçın, bır gün kendı ımzamla çıkaracağım 45 bın dıze' Nazım hayatta olsa. benden çok üzulürdü başıma gelenlere BuradaenıştemAb Naa Karacan'ı da aklamak ıstıyorum Şurlerden hıç bır zaman haben obnamıştır Şurlen, onun kansı olan Hıday et Karacan'a değıl, bır başka büyuğume vermışüm saklatmak ıçın Çünkuşaırve kansıyla olan dostluğumdan öturü evım goz altındaydı Nazım kaçtığmda benım evım gıbı kendı evınınde aranacağından urken bu yakınım, o bır kaç sayfahk dızelenyakü Bır şey de kaybedıbnışobnadı Çünkü Sayın Mehmet Fuat'ın dedığı gıbı, kopyalar başkalannda da vardıvekullanıldı Ab Naa Karacan'a çeşıtb nedenler üen surerek saldınlmasına da aynca uzuluyonım Şaınn kaçısından sonra benı tutuklamak ısteyenlerden kurtarmak ıçın yardımıma koşarak bana buyuk ıyıhğı dokunmuştur Sevıp saydığım bır ınsanın hıç ılgısı obnadığı böy le bır polemığe adının kanşması, ne kadar üzücu 45 bın dıze' Herhalde taşımak ıçın bır çuval ve yakmak ıçın de bırnnngerekırdı Bır kezdaha bebrtıyorum Gerçekte kaybolan dızeler yok Yalnızca Babı-Ab'de zaman zaman sansasyon yaratmak ısteyen yenı yıtme bazı muhabırler v ar Peride Celal İstanbul PENCERE Akıl Makıl... Bır koca karısını beğenmeyebılır Tumce tersıne çevrılınce gerçeğın otekı yuzu de ortaya çıkar Bır kadın da kocasını beğenmeyebılır, hele hatun sağına soluna boşvermışse, kocasından soz açıldığında elalemın ne dıyeceğını duşunme- den camurunu atar Bızımkı mıymıntımn bındır Herıf mıymıntı değıl de eskılerın deyışıyle 'belayı şedıt bır karabıyıklıysa, zavallı kadının gıkı çıkmaz, ancak çok yakınına açılabılır -Ev/enmez o/aydım Insan, yalnız kocasını ya da karısını değıl ış arka- daşını, mudurunu şefını memurunu da beğenmeye- bılır, çoğunlukla boyledır, herkes bırbırını çekıştır- meye bayılır -Bızım mudur mu, hırtın tekıdır. Eskı kusaklar, ınsan kendını beğenmezse çatlar' demışler, belkı bu yuzden kışı kendı kendısını ove- ceğıne otekını berıkını çekıştırmeye bayılır • Ne var kı ınsanın kendını beğenmesı de kolay de- ğıl, burnunu ağzını gozunu, kaşını boyunu, bosunu beğenmeyen kışı çoktur bu yuzden yaşamını karar- tan ruh hekımlerme taşınan ya da moda deyımle estetık yaptıran lar var Yalnız kadın değıl erkek ıçın de sorun değıl mıi Banyoda boy aynası karşı- sında dıkılıp dururken, gozu eğrı bacaklarına takılıp hayıflanan az mıdır7 Dazlak katasını dert edınenle- re ne dıyelım'' Ama bunlara kafasını takmayan hat- ta koca göbeğıyle ovunenler de az değıl Hele ayna karşısına geçıp suretını lyıce seyrettıkten sonra kım kendı kendısıne kıyabılır -Yahu ben ne aptal kısıyım' Bılgelerdıyorlarkı - Her ınsan kendı aklını beğenır " Bır de eskı ozdeyış anımsıyorum Insanlann beyınlen pazara çıkanlsa, herkes ken- dı aklını satın alır' Gerçekten herkes kendı aklını beğenır, çünku, aklı- nı beğenmek ıcın kullandığı terazı yıne kendı aklıdır; kımsenın elınde bır başka olçu yok Terazı, kendı kendısını tartabılır mı? • Herkes kendı aklını beğenır ama açık seçık ben ne akıllı kışıyım' dıye konuşan ınsana pek rastlarv maz bızım Cumhurbaşkanı Ûzal bu konuda b\r c ıs- tısna dır Çoğu kışı ben akıllıyım' dıyemez, başkası- nın akılsızlığından dem vurur -Bızım Tevfık ne budala adam' -Şecaettın dangalaktır -Husamettın enayının tekı Ancak sağa sola ne kadar çamur atarsak atalım, çok akıllı oldukları kamuoyunca onaylanmış kışılere ılışemeyız Eınsteın ın budala olduğunu kımse soyle- yemez, tum evrenı kapsayan bır akla sahıptı Eınste- ın Pekı, şımdı ıyı tahsıl ve terbıye gormuş bırıne sorsanız kendı aklıyla Eınsteın'ınkını değıştırmek ıster mı7 Sakın hıç duşunmeden 'evef demeyın, çun- ku Eınsteın sosyalıst eğılımlı bır kışıydı O zaman 'yukselen değerler'e kendını kaptıran bın burun kıvıracak -Hıh, ben de Eınsteın'ı akıllı bın sanırdım, meğer ılenyı gorememış Pekı, Rus bılgını llyuşın ın aklını tster mısınız' Ya da Clınton'a ne dersınız? -Iyı ama, Clınton Hırıstıyan » Adamın aklı sana geçtı mı, Hazretı Isa'nın tasvirı karşısında ıstavroz çıkaracaksın' Jean P Sartre'ın aklını beğenıyorsan herıf dınsız, Allahsız Kadın olup da Madonna nın aklını beğenen var mı' Sorun bakalım hanımlara, ne dıyecekler -Maazallah 1 Duşunup taşınınca ortaya çıkan ne ? Ben yıne kendı aklımı yeğlıyorum, yeryuzunde ne kadar bılgın, bıl- ge unlu kışı varsa aklı bana uymuyor, sanırım sıze de uymaz En lyısı yıne kendı aklımız En buyuk hazınemız aklımız Cumhupiyet'ten duyuru Gazetemızın Yurt Haberlerı Servısı'nın çeşıtlı ıl ve ılçe- lerde açık bulunan muhabır kadrolarına eieman alınacak- tır isteklılerm ozgeçmışlerını ıçeren bır mektupla Cumhun- yet Gazetesı Yurt Haberlerı Servısı'ne başvurmaları (ev ve ışyerı telefonlarını yazarak) rıca olunur Ağn, Alanya, Alasehir, Aliağa, Akçakoca, Bltlis, Ctde, Çan, Ceylanpınar, Çaycuma, Doğubeyazıt, Erdek, Eğirdir, Erdemli, Emet, Fatsa, Finike, Kastamonu, Kaş, Kızıttepe, Muş, Malazgırt, Nusaybin, Pozantı, Orhangazi, ödemiş, Ulus, Soma, Siverek, Silvan, Silifke, Söğût, Şemdinli, Tav- şanlı. Tire, Torbalı, Yuksekova. Ünal Cimit Seramik Heykel Strgisi 23Kasım-12Aralık YAŞAMSEVGİHİM Bıniıkşelur Saıat Gcdenst-BÜRSA 'Sanatçılar ayakta ölüf 1 2Ekıml992tanhlı gazetenızde y ayımlanan Aslı Tunç ımzab 'Sanatçılar Ayakta Ölür' başbklı yazıyı. yurt dışında bulunduğumdan ancak bırkaç gun önce gorebıldım Aslı Tunç"un fıkırlenne, tıyatro oyunculanndan bır çok dostu bulunan v e eskı bır tıyatro ızleyıcısı olarak ay nen katılıyorum Aynca bu düşuncelere eklemek ıstedıklenmı de şoyle belırtmek ıstıyorum Ödeneklı tıyatrolarda çabşan sozleşmeb sanatçılann Emekb Sandığı Yasası'nın 40 maddesı uyannca 65 y aşını doldurunca emeklıye sevkedılmelen. tıyatro sanatının ozellıklenvle bağdaşmamaktadır Çunku 65 yaşın yukansındakı rollergenç oy uncular tarafindan oynanınca, profesyonel bır tıyatronun hemenamator bır musabakay a donüşmesı kaçınılmazoluyor Genç bır oyuncunun çok gerekmedıkçe "kompozısyon' denılen yaşb rollereçıkanlması hem oyuncunun performansını bozuyor. hem de oyun-seyıra ıletışımını olumsuz yönde etkılıyor Vasfı Rıza Zobu anılannın ıkıncı cıldınde bakın ne dıyor 'Ankara'ya gıdıp (1970) Devlet Personel Daıresı Mudüru ve ötekı vetkılılerlegoruşup dertleştım Bu Emekb Sandığı'na geçme ışını erteleyelım Bu zaman ıçınde yasaya, sanatkarlar yaş haddıne tabı değıldır, venmlı nlduklan surece emeklıye aynlamazlar yollu bır ek vaptıralımdedım Teklıfımı uygun karşıladılar Fakat bugunlere kadar(1975) o kadar hukumetdeğışü kı buekı koydur amadım '(Uzun HıkayenınSonu Sayfa348) Işte şımdı Say ın Aslı Tunç'un yazısını bağladığı noktava gelebılınr 'Dıleğımız, Kultur Bakanı Saym Fıkn Sağlar'ın bır an once bu cağ dışı uy gulamay a koklu bır çozum getırmesıdır" Evet, yıllardırçozulemeyen fcfu kordugumt" tıyatro sanatçılar ıçın Emekb Sandığı Yasası nın 40 maddesıne bır cumlelık bır ekı TBM M'den çıkartarak sız cozer nısınız Sayın Sağlar9 E'oylece tum tıyatrocular ve sahnede ba^ına beyaz peruk geçırerek yuzunekalemle çugıler y aparak, sesını turetmeye çalışarak yaşb rollenne çıkan genç sanatçılan ızlemekte zorluk çeken bız sey ıraler de tanhe geçecek bu dav ranışınızı mınnetle analım Maiik Derin Tanhçi'İstanbul ÇIKTI EKINV/,. KALAN MUZ1K YAPIM Hasan Saltık İ.M.Ç. 6. Btok No: 6512 Unkapam/İSTANBUL Tel: 512 35 13 Fax: 528 11 34