Katalog

SAYFA CUMHURİYET 2 KASIM1992 PAZARTESİ EKONOMI BORSA NOTLARI ABDURRAHMAN YILDIRIM Tstekoluncayol bulunur'Devlethemyüksekfiyatlıhalka açıV malar ile hem de üzerine düşen pi- yasaya çekidüzen venneyi zamanında yapmayarak borsarun çanına ot tıka- dı. Özel sektör de tam bir fırsatçı yak- laşımla yûksek fıyatb halka açılmalar- la bunun üzerine tuz biber ekti. Halkın borsaya kabaran ilgisı böykce bir kez daha söndürûldü. Böyle bir borsada nefcprözelleştir- me ne de doğru dürüst bir halka açıl- ma gerçekleştirilebilir artık. Bugün- lerde borsarun nasıl kurtanlacağı tartışıhyor. 1989 canlanmasının ardında yatan neden. piyasanın yabancılara açılması ve Türkiye Fonu'nun kunılarak alım- lara geçmesiydı. Hissesenedi fiyatlan- nın iyice ucuziaması. döviz kurlannın yavaşlaması. faizlerin düşmesi de bu- na eklenince 1989-90 patlaması ger- çekleşmıştı. Bu fıyat patlamasının ardından ne- redeyse 2.5 yıl geçtı. Dolar bazında hisse senetteri değerlerinın yaklaşık dörtte üçünü kaybettiler. Hisseler bu- gün de çok ucuz. Buna karşıbk faızler yüksek ve daha da yükselmesi bek- leniyor. Aynca dolann atağı söz ko- nusu. Paranın gidebileceği, likit yeni altematif yatınm araçlan ortaya çıkmış durumda. Yaünmanın artık ayak basmadığı borsada yeni ve kalıcı bir çıkışı başlat- mak bugünkü ortamda mümkün gö- rûnmüyor. Enflasyon yükselme eği- linüne girmiş. tç borçlanma gıderek ü- rmanıyor. Faiz iç borçlanma tempo- suna paralel artıyor. DÖvizin fıyatı ise artık tamamen yurtdışına bağlı. XXX Böyte bir ortamda borsarun ha- rekete geçerilmesi, ancak yeni bir çıkış noktasının yakalanmasına bağlı. Bu- nun yolu da kurumsal yaünmcüar- dan geçiyor. Ama naal? İçinde yüzde 25 oranında hisse senedi bulunan yatınm fonlan ile yaünm ortakhklanna vergi muafiyeti TansuÇiDer tanınsa bile bunun borsaya etkisi kısa süreli olabilır. Mevcut fonlardan gelebi- lecek yaklaşık yanm tnlyon lira borsayı en çok bir kaç ay olumlu etkileyebilir. Bundan sonra da yeni yatırım fonu ve yatınm ortaklıklannın kurulması. bor- sadan alımlann sürmesi gerekiyor. Ama Türkiye'nin potansiyel kurumsal yaünmcılan olan sigorta şirketlerinin, emeklı sandıklannın, sosyal güvenlik kuruluşlannın elinde boreaya akıtacak fon yok. XXX Geriye sadece yabancüar ile devlet kalıyor. Yabancılann da hemen hisse senedine ginneyecekleri, ancak borsa- nın altyapısının kurulmasından sonra potansiyel taleplerini efektife çevirme- len beklenebilir. Çünkü Türkiye ile ilgilı olan yabancılar bugün de gefiyor, ser- maye piyasasında yaünm yapıyorlar. Neye mi? Hazine bonosuna. Bankalar araahğıyla Hazine ihalelenne girip bono ve tahvil alıyorlar. Bugün devlet ıç borçlanma senetlerinin faizi ile kurlann değer artışı farkı 15 puana çıkmışür. Bu fark yabancılan çekebilecek kadar ca- ziptir. Faızi garanti, saklama hizmeti kolay ve hisse senetleri gibi sahtesi, rüç- han hakkı gibı dertleri yok. Temiz iş. Üstün Sanver Dışandan Türkiye'ye eğer bir talep var- sa, öncelikle Hazine bonosuna ve devlet tahviline gelecektir. Zaten. Devlet Ba- kanı Tansu Çiller de yabacüann bono ve tahvile geldiklerinı doğruluyor ve dö- viz rezemndekı artışının bir bölümü- nün buradan kaynaklandığını belirti- yor. XXX Borsaya kurumsal yatınmcıyı kısa zamanda getirecek tek bir yer kalıyor, karnu kesimi. Bu konuda sevindirici bir girişim de var. Özelleştirmeyi yürüten Kamu Ortaklığı İdaresi'nin, zonınlu ta- sarruflann bir bölümünü yatınm fonu veya yaünm ortaklığı şeklinde borsada değerlendirecek bir proje üzerinde çalışüğını geçen hafta öğrendik. Edındiğimız bılgıye göre KOİ Başkanı Üstün Sanver, zorunlu tasarrufun yüz- de 15'ini hisse senetlerine kaydıracak proje hakkında Yüksek Planlama Ku- rulu'na bilgi vermiş. Bu konuda yapüan hazırbklarda son aşamaya gelmiş. Bun- dan sonra proje Yüksek Planlama Ku- rulu'nun onayına sunulacak. Eğer Yük- sek Planlama Kurulu kabul ederse eylül sonu itibanyla 27.8 trilyon liraya varan zorunlu tasarruflann yüzde I5'i, yatınm fonu, yaünm ortaklığı veya portföy işleüneciliği adı alünda özelleş- tirilecek hisse senetlerine yaünlacak. Bu sayede çalışanlardan zorla top- lanan tasarruflar, zarardaki KİTleri çok ucuz yolla fınanse etmekten bir öl- çüde çıkacak. En azmdan yüzde 15'inin nereye gittiği bilinecek. Zorunlu tasar- rufa yaünlan • paralar daha iyi ne- malandınlabilecek. Borsa trilyonluk gücüyle bir kurumsal yatınma kaza- nacak, özelleştirme hızİandınlabilecek. Sermayeyi tabana yayabilecek. KOİ halka açtığı kamu kâgıtlannı borsada spekülatörîerden koruyabilecek. Kamu kâğıtlan üzerinde "Rus ruleti oynatma- yacak". Devletten kâğıt alarak zarar edip borsaya, devlete küsen kitlejer, ye- niden bu yolla kazanılabilecek. Üstelik yeni mevzuata göre KOİ'nin borsada saüş yapabilmesi için daha önceden SPK'ya ve kamuoyuna bildirim yap- mak zorunlulugundan doğabilecek bü- yük spekülasyonlar da önlenmış ola- cak. XXX Her şey güzel de bu fon nasıl işleye- cek? lşin püf noktası burada. KOİ'nin yönetimi şimdiye kadar çok sık değişü. Her değjşen yönetimle özelleştirme yön- temi de değişü. Siyasi etkilere son derece açık bir kurum. Bugüne kadar borsaya verdiği zarar da bu etkilerden kaynak- lanıyor, yöneticilerinin ve poütika- lannın sık sık değişmesinden, siyasi baskılardan ilen geliyor. KOfnin zorunlu tasarnıflardan oluş- turacağı yaünm fonu veya yaünm or- taklığının daha baştan boğulmaması için, piyasaya ve hak sahiplerine bekle- neni verebilmesi için profesyonel bir kadro ile yönetilmesi ve yönetiminin özerk olması gerekiyor. Özerk olan bu yönetime de kamu yanında, özel sektör ışverenlennden, sendikalardan temsilci alınmalı. Devlet ve siyasiler borsada işledikleri günahtan ancak böyle kurtulabilirler. Yeter ki istekli olsunlar. "İstek olunca yol bulunur". Ataköy'de, açık arttırmayla satılacak lüks konutlann fıyatı iki milyara dayandı Satılıyor, yok ıııu arttıran!• Toplu Konut îdaresi'nce yapılacak açık arttır- ' mada, ilk etapta 100 konut satışa sunulacak. Satışa sunulan evlerin tahmini bedelleri 400 milyonla, 1 milyar 400 milyon lira arasında değişiyor. Villalar ise, 1 milyar 900 milyon lira... • Açık arttırmada konut alamayanlann teminat- lan, müzayededen sonraki 4 işgününde geri Ödene- cek.Arttırmada, konut almaya hak kazandığı halde konut almaktan vazgeçenlere ise teminatlan geri ödenmeyecek. SERTUĞ ÇİÇEK ANKARA - Toplu Konut tdaresi (TKİ), İstanbul Ata- köy'deki lüks konutlardan 100 tanesini, 14 kasımda açık arttır- mayla satacak. İstanbul Hal- kab'da 3 bini aşkın konutun yapımının kasım ayı sonunda ihateye çıkılacağını açıklayan TKİ Başkanı Yiğit Gülöksüz, Halkab'daki konutlann da "kira öder gibı taksitlerle" saun abnabıleceğıni beürtti. TKİ, yıl sonundan önce 5 bin kişiye, saün abnan konutun ipoteklenmesi karşıhğı uzun va- deb ve düşük faizü konut kredi- si verilmesi (Mortgage) uygula- masına başlayacak. Toplu Konut Fonu'sun (TKF), gelecek yıl bütçe içine abnacağının açıklanmasının ardından TKİ, bazı projelerin başlaubnasını öne aldı. Daha önce 1993 içinde başlaülacağı açıklanan mortgage sistemınin, bu yıl sonundan önce uygulama- ya sokulacağını açıklayan Gü- löksüz, bunun için 500 milyar b- râlık bir kay- nağın hazır oldu- ğunu söyledi. Bu sistemle, herhan- gi bir yerdeki ta- mamlanmış bir konutu saün al- mak isteyen kişılere, uzun vade- li ve düşük faizb kredi verilecek. Verilmesi ve geri dönüşü ban- kalar aracıbğıyla denetlenecek kredi karşılığında saün abnan ev ipoteklenecek. Sistemin bu Açık arttırmayla satılacak konutlann bedelleri: 1 yatak odalı 2 yatak odalı 3 yatak odalı 4 yatak odalı Villalar 398-545 milyon 610-645 milyon 657-937 milyon 1 milyar 363-1 milyar 417 milyon TL. 1 mılyar 900 milyon Halkab toplu konut alanında, 3 bin evin yapımı için kasımm üçüncü haftasında ihaleye çıka- caklannı bebrtü. Halkab'daki konutlann, daha önce Ankara Eryaman'da uygulanan yön- Gülöksüz, kendilerin- den önceki yöneüm dö- nemınde İs- tanbul Ata- köy'de yaptınlan bin 44 adet lüks konutu satmaya baş- layacaklannı. ilk 100 partilik bölümün 14 kasımda yapılacak müzayedede saüşa sunula- cağını kaydetti. Gülöksüz, bu konutlann saüşı için Emlak- bank, Vakıfbank, Pamukbank, yıl "ferdi kredi" verilerek uygu- söyleyen Gülöksüz, Eryaman'- lamaya sokulacağını belirten daki en küçük evin, 16 milyon Gülöksüz, 1993'te kredi hac- minin genişletilerek sistemden 50 bin kişinin yararlandınl- masının hedeflendiğini kaydet- ü. Cumhuriyet'in sonılannı yanıtlayan Gülöksüz, İstanbul dedı. tem ve ılkelerie yapılacağını Akbank, Esbank, İş Bankası ve Garanti Bankasf nın vade bo- yunca sabit faizlı kredi verece- ğıni bebrterek, özel kredi koşul- lan için, söz konusu bankalarla protokollerin imzalandığını açıkladı. Kışılenn birden fazla konut almalannın mümkün olduğu, kçık artürmaya kaülabibnek b'ra peşınat ve 430 bin bralık taksitlerle satıldığını anımsata- rak "İşm esprisi aynı olacak. Yanı, yurttaşlanmız düşük pe- şinat ve kira öder gibı taksitlerle konut sahibi olabilecekler"' için 3-13 kasım tarihleri ara- sında Emlak Bankası Ataköy Şubesi'ne 50 milyon üra temi- nat yaürmalan gerekiyor. Açık artürmada konut alamayan- lann teminatlan, müzayededen sonraki 4 işgününde geri ödene- cek. Artümıada, konut almaya hak kazandığı halde konut al- maktan vazgeçenlere ise temi- natlan geri ödenmeyecek. özel anlaşmab bankalardan kredi almak isteyen kişiler, teminatı yaürdıktan sonra ön kredi onayı isteyebilecekler. Maçka'daki tTÜ Maden Fa- kültesi Salonu'nda saat 14.00'te yapılacak açık arttırmada, 350-850 milyon lirabk muam- men bedele sahip konutlar için artünm (pey) 10 milyon lirabk dılımler hafinde yapılabılecek. Villalar için 30 milyon lirahk kademeler habnde sürülebile- cek pey, diğer konutlar için de 20 milyon b'ra olacak. VEFAT Merhume Bedia ve merhum Fehmi Demirkorun oğlu, merhum Yılmaz Demirkol, Ahmet ve Mehmet Demirkol'un ağabeyleri, Nihâl Cansun ve Gülgün Zapsu'nun babalan, Pervin Demirkorun kıymetli eşi, Basın Şeref kartı bamili H. NURETTİN DEMİRKOL Hakkın rahmetine kavuşmuştur. Cenazesi 2 Kasım 1992 Pazartesi günü Nuruosmaniye Camii'nden öğle namazını müteakip Zincirlikuyu Kabristanı'nda toprağa verilecektir. Allah rahmet evlesin. AİLESİ Çiçek gönderilmemesi, arzu edenlerin Türk Kalp Vakfı'na bağışta bulunmalan rica olunur. ViTRİMİ Patlayıa gübrelerEbnizde, atsanız atamayacağmız, sat- sanız hiç satamayacağınız kadar çok paüayıcı varsa ne yaparsmız? Almanya da bu sorunun yanıünı anyor aylardır. Çünkü Soğuk Savaş yıllannda ve son- rasında. eski Demokratık Almanya' tun üretip depolara yığdığı 20 bin tonu aşkın patlayıayla başlan dertte. Nıtroselüloz, nitroglisenn ve dinitroto- luen gibi 'yüksek patlayıcılar'dan olu- şan bir dağı eritebilmek için, Almanya'- nın bulduğu çözüm oldukça ilginç. Pat- layıcılan, gübreye dönüştürmek. Bu- nun yolu da, kimyasal maddelerie mık- roplan besleyerek, yapay gübreye dö- nüştürmekten geçiyor. Bu amaçla da, Berbn'ın güneydoğusun- dakıg Spreevverk Leubben Fabrikasf- nın işçilen, hanl hanl eski roketleri sö- küp, içlerindeki patlayıcılan aynşün- yorllar. önce bir aynşüncıdan geçirilen patlayıcılar, daha sonra kimyasal hid- roüzlerde 'pişirilip' patlayıa olma özel- liklerinden anndınbyor ve mikroskobik büyüklükteki maddelere dönüştürül- müş oluyorlar. Mikrop ve bakteriler, bu maddeleri yi- yip ölüyorlar. Onlann ölüleri de başka mikrop ve bakteriler yiyor. Böylece akıp gıden süreç sonunda orta- ya çıkan 'kurutulabüir' amonyum nit- rat, toprağm zenginleştirilmesi amaay- la, gübre olarak kullanılabibyor Kocakan iksiri, Bati'yı yendi Moğollar, eskiye dönerek, Manba Dat- san geleneğının ıksırci keşışlerine yönel- diler. Batı'dan ıthal edilen pahalb ılaçla- ra karşı bir tepki nitebğıni taşıyan bu dönüş, 1930'lu yıllann sonlannda, Batı'b ilaç tekelleri tarafmdan manasü- rlan yok edibnek istenen keşişler için de "yeniden doğuş' anlamını taşıyor. Bu hareketin öncülüğünü yapan Lama Nastagrdorj, başkent Ülan Bator'da Manba Dastan'ı yeniden kurarak faab- yete geçti bile. Ne var ki, yeni manastı- rda işler tam anlamıyla eskisi gibi yürü- müyor ve iksirlerin ya da haplann yapımında artık Baü teknolojisinden de yararlanma yoluna gidüiyor. Lama, bu amaçla incelemeler yapüğı Londra'- %mn ünlü hastane ve üp okullannda şu kanıya vardı "Burada, bibm ve teknolo- jı çok gelişmiş. Ne var kı, makineleşme- ye o denli güvenilmemeb'. önemb olan, hastayla ruhsal iletişimi kurmakür." Bu amaçla da. Baüb doktorlann Ulan Ba- tor'a geüp manasün incelemelerini isti- yor. Böylelikle, Doğu-Baü sentezi, yıl- lar sonra da olsa gerçekleşebilecek. Dünyanın en ince pili Californiab kimyacılar, 500 bin atomu bir grafit chipe yerleşürerek, dünyanın en ince pilini üreüneyi başardılar. Yük- sekbği. sadece 70 nanomeüt olan pil, 45 dakıka boyunca 20 mıbvoltluk akım sağbyabiCalifornia Ünıversitesi öğre- üm üyelerinden Reginald Penner ile Wenjie Li, bu incecik pili y*apabilmek için iki ince gümüş (Au) atomu ile iki bakır (Cu) tabanı, birbirlerinden 50 nanometre uzaklığa yerleştirip, chipi bakır sülfat en>iğıne baünr baürmaz, pil akım ileümine geçıverdi. Pilin düzen- Ü calışmasını sağlayan ise, gümüş ve bakınr birbirlerinden çok az farkb po- tansiyel enerji taşımakta olması. MERKEZ BANKASI KURLARI 3i EKÜM 1992 CfeBİ lABDDoları 1 Alman Markı 1AvustralyaDoları lAvusturyaŞHıni 1 Belçıka Frangı 1 Danımarka Kronu IFİnMarkkası IFransız Frangı IHollandaFlorını 1 isvec Kronu 11svıçre Frangı 100ltalyanLıretı UaponYenı 1 KanadaDoları 1 Norveç Kronu ISteıiın 1 S.Arabıstan Rıyalı DÖVİZ AU| 7871.23 510787 5473.65 727.81 248.11 132792 1619.59 1505.01 4536.47 1354.78 5725.36 59755 6396 L 633754 125198 1232791 209927 unş 788700 511811 548462 72927 248.61 133058 1622.84 150803 4545.56 135749 573683 S987ŞL 6409 635024 125449 1235262 210348 ffEKTİF w? 786336 510276 539155 72708 24563 131464 160339 150350 453193 134123 5719.63 59157 6300 624248 123946 1231558 206778 MTIŞ 791066 513346 550107 73145 24935 133457 162771 151255 455920 136156 575404 600 54 64.28 6369.29 125825 12389.68 2109.79 CAPRAZKURLAR 1MOD01ARI 15410 MMİffk 14380 HnstnlyaMn 108150 53275 48600 Fü 52300 F m a f r a p 17351 mçlraı 10985 58100 13748 131725 12306 12420 62870 MmıçlrM 37495 UmttaHfll ISMrik 15662UIMVI 1ECT. 12743UIMn SK 11077 41TL 1 SARIKANARYALAR TUR ATLAMAYA FENERBAHCE UCAĞI İLE FENERBAHÇELİLER DERNEĞİ & MİOTURİZM 335$ 3 KASIM-4 KASIM 1GECE KONAKLAMA, VİZE, TRANSFER, MAÇ BİLETİ • FENERBAHÇELİLER DERNEĞİ'NİN TEK YETKILİ ACENTESK MIO TURIZM: 349 22 24 338 81 77 338 78 67 FENERBAHCE DER.: 33810 83 PAZAR GÜNÜ ACIGIZ İLANEN TEBLİGAT AKHİSAR BİRİNCİİCRA MÜDÜRLÜCÜ'NDEN Dosya No: 1991/5359 Akhisar'da Hakkı Aybar vekili Av. Osman OkUy'a 33.781.755 TL. aol alacak, Merkez Bankası'mn kısa vadeli kredilere uyguladığı rees- kom faizi, avukathk ücreti ve icra masrafları ödemeye borçlu Göl- marmara Tiyenli köyunde îbrahim Kıyak'ın işbu borcundan dolayı borçluya çıkanlan 163 örnek ödeme emri ve ekleri bila tebliğ iade edil- miş, borçlunun adresi zabıta manfetiyle tahkik edilmiş, zabıta tahki- kat neticesinde de yeni adresinizin tespitine imkân bulunmadığından tebligat yasasının 28, 29, 30, 31. maddeleri gereğince ödeme emrinin ilanen tebliğine karar verilmiştir. Yukarıda yaalı borcunuzu masraflan ile birlikte işbu ilanın neşri tarihinden itibaren kanum süteye 15 gun ilavesiyle 25 gün zarfında ödemeniz, lakibın dayanağı senet altındaki ımza size aıt değilse 20 gün içinde açıkça bir dilekçe ile İcra Tetkik Mercij Hâkımlığı'ne bil- dirmeniz, aksı takdırde icra takibındeki kambiyo senedi altındaki im- zanın sizden sadır sayılacağj, imzanızı haksız yere inkâr ederseniz sözu edilen senede dayanan takip konusu alacağın ^olO'u oranında para cezasına mahkûm edileceğiniz, takıbin dayanağı senet kambiyo se- nedi nıteüğıni haız değilse, borçlu olmadığınız, borcun ıtfa veya me- hil verildiği veya alacağın zaman aşımına uğradjğı, yetkisizlik hakkında itirazınız varsa bunu sebepleriyle birlikte 20 gun içinde fcra Tetkik Mercıi Hâkımliği'ne bıldırmeniz, yukarıdakı hususlar hakkında tcra Tetkik Mercıi Hâkımliği'nden ıtıraaruzın kabul edıldığıne daır bir karar getirmediğinız takdirde cebri icraya devam olunacağı ihtar olunur. 19.10.1992 Basrn: 41303 OZEL BORA SÜRÜCÜ KURSU 93.DÛ«EMMYmJWI KVAMHHYOR Hafta sonu-Hafta içi ve akşam kursları devam ediyor Dershane. OSKflDM: 8488782 8108288 KOZYATA& 3824733 TARABYA: 2828818 İNGİLTERE'de İNGİÜZCE: AU-PAIRtere Ingıltere'de tam güvence veren yılların Au-Pair Acentası DERİN M : 9-1/258 53 42 -261 43 87