Katalog

12 KAS1M 1992 PERŞEMBE • CUMHURIYET SAYFA HABERLEREV DEVAM 17 PENCERE • Baştarafi 2. Sayjada Toplumsal gerçeklıklerle ılgılı kamuoyu oluşturmada, patronların TUSIAD, TOBB, ışveren sendıkalan gıbı or- gutlerı egemen durumda Hızla lotaryacılık batağına saplanan basın-yayın araclan da bu tek yanlılığın yansı- tıcılığından kurtulamamış haldeler Basında yaşanan tekelleşme eğılımlerı, sorunu daha da vahım kılıyor Bılgı uretme ve o cercevede polıtıkalar oluşturmada sermayenın bu kayıtsız sartsız egemenlığme, sendıka- lar, emekten yana dernekler, vakıflar enstıtuler, meslek odaları vb aracılığıyla denge getırmek gerekıyor " DISK bu dengeyı olusturma yolunda bır araştırma enstrtusu kurdu çeşıtlı yayın etkınlığıne başlayacak, bu arada aylık DİSK-AR ı cıkarmaya başladı • DlSK-AR'ın tekelleşme konusunda verdığı bılgıler- den bır demet aktarıyorum Tekelleşme konusunda yaptığımız araştırma kapsa- mında 63 ımalat sanayıı dalının 43 unde sayılan 1-4 ara- sındakı ozel ışyerlerı uretımm onemlı bolumunu ellerın- de bulunduruyor Dunyada bır sanayı dalında tek ısyen- nın toplam uretım ve satısların yuzde 20 sınden ıkı ışyerının yuzde 30 undan uc ışyerının yuzde 40 'ından ve dort ışyerının yuzde 50 sınden fazlasını elınde bulundur- duğu dallarda tekelcılığın varlığı kabul edılıyor Turkı- ye ımalat sanayıının 63 dalında tek ozel ışyerının uretı- mın yu7de 20'sını aştığı sanayı dalı sayısı 11, ıkı ışyerı- nın uretımm yuzde 30'undan fazlasına egemen olduğu sanayı dalı 12 uc ışyerının uretımm yuzde 40 ını denet- ledığı sanayı dalı sayısı 6 olurken, 4 ışyerının uretımm yansından fazlasını gercekleştırdığı sanayı sayısı ıse 4 ' Tekelcılık ekonomıde almış yurumuş • Kımın umurunda7 • DlSK-AR'ın vergı konusuna ılışkın araştırmasından da bırkaç alıntı yapıyorum 1980'lerde başlayan ve bugun uzayan uygulamada, KDV'lerle, fonlarla dolaylı vergılenn payı, toplam vergı gelırlen ıcınde yuzde 56'ya yaklaştı Dolaylı vergı yuku ağırlığı calışanlarm olusturduğu tuketıcı kesıme kaydı- rıldı Toplam vergı gelırierı ıcınde yuzde 44 payı olan dolaysız vergılenn de hamalı, yıne ucretlıler Gelır ver- gısı ıçmde ucretlılenn yuku 1987 'de yuzde 37 ıken 1990 - da yuzde 55 e cıktı Oysa ucretlıler, gelır vergısmm yuzde 55 ını odedıklerı yıl, mıllı gelırın ancak yuzde 15'- ını alıyorlardı Bu, ucretlılenn mıllı gelır paylannın 3 7 katı bır vergı yuku altında ezılmelerı demek Oysa ucretlı kesım dışında kalan kâr faız rant tarım gelırı sahıplen, vıllı gelırın yuzde 85'ıne el koymalarma karşılık gelır vergısmm yandan azını (yuzde 45) odedıler ' Ulkemız vergı kaçakçıiarının cennetı dıye anılır vergı adaletsızlığı uzun yıllardan berı geçerlıdır ama son dc- nemde busbutun ağırlaştı • 12 Eylul askerı darbesıyle kapatılmış yonetıcılerı ış- kenceden geçırılmıs, uzun yıllar sonra yenıden hayata kavuşmuş DISK ın artık sesı soluğu duyuluyor Kulak verelım bu sese Tekelcılık almış yurumuş, vergı adaletsızlığı gırtlağa dayanmış, pekı, ekonomıye ne olrnus 9 Anlarım, emekcıyı ezersın tekellerı kırarsın, halkın canına okursun devlet t esteğını arkana alırsın, serma- ye bırıkımınde patlamayı yaratırsın, yatırımları pompa- larsın başını kaldıramn tepesıne yumruğu ındırırsın Ekonomıde sanayı gelışmesı, dortnala kalktı mı ulke olarak koşeyı donersın Ama odayok Ne oluyor? Yoksa bızım ulkede sermaye bırıkımı, şu ya da bu yol- la yurtdısına mı kaçıyor? GUNCEL CÜNEYT ARCAYÜREK • Baştarafi 1. Sayfada Ne var kı Mesut Yılmaz olağanustu kongrede genel başkan secımını engellemek ıcın olağanustu caba har- ' cıyor Suret-ı haktan gorunup olağanustu kongreyı dıledığı yorungeye sokmayı amaclayan yontemler hazırlıyor Oyle kı secıme yanlı bır yontem gelıştırıyormus gıbı ızlenımler verıyor ama gercekte secım yapılmasını sağlayacak olanaklara her turden engelı tezgâhlıyor ; Son acıklamalarına gore kongreyı toplayacakmış «-Baskanlık seçımı ıcın tuzuk değışıklığı sartmış Aksı hal- de yasaları cığnemıs olurlarmıs llende mahkemeye gıt- mektense kongrede tuzuğu değıstırıp gundeme seçım maddesı koyacakmıs Acıklamalar bu noktaya kadar olağan Tam bu nokta- daolay fakat ıle başlayan cumlelerle olağanustu nıte- lıkalıyor Fakat tuzuğu yandan bır oy fazlasıyla kabul ettıren Mesut Yılmaz secımlı ıkıncı bır olağanustu kongrede Genel Baskan ın salt coğunlukla secılmesını ıstıyor Kendme ıkıncı bır şans daha arıyor ANAP Genel Baskanı bu yontemı gelıştırırken delege sayısındakı dengelerı kendı lehınde goruyor Yandan bır fazla oyun aleyhıne sonuc cıkaracağından korkuyor, çunku onergenın reddı demokratık geleneklere sadık ıse genel baskanlıktan ıstıfasını gerektırebılır Ustelık delegelenn onune sureceğı tuzuk değışıklığı- ne karşı cıkacakmıs ' Buna rağmen kongre, gereklı coğunluğu sağlarsa, bunu guvensızlık sayarak secıme gıdeceğını soyluyor Masallahi Bır kongre salt coğunluk zorlamasına kar- şın gereken oyu bulursa secıme karsı cıkan genel baş- kan yerınde kalabılır mı bu bır Ikıncı nokta, kongre, engellemelerı hıçe sayarak ıradesını gostermısse, tersı- nı savunan genel baskanın yapacağı bır sey kalmamıs demektır istesın ıstemesın secıme gıdecektır Öteki olağanustu Ikıncı olağanustu olayımız ıse dun Meclıs'te ele alındı Goruşmelerm baslamasından once olağanustu halın TBMM nın ucte ıkı coğunluğuyla kabul edıleceğı varsa- yılıyordu Hukumetı rahatlatan oğe kusku yok ANAP'ın olumlu oy vereceğını acıklamasıydı Olağanustu hal konusunda parcalanmıs gorunen SHP den uç asağı bes yukarı 52 oy beklenıyordu MCP nın 13 mılletvekılıyle kımı bağımsız- lar orneğın BBP nın kuçuk katılımı da hesaba katılınca hukumet onerısının bu kez Meclıs ten kaygısız, kuşku- suz gececeğmı soylemek yanlıs olmazdı Olağanustu halın yerını alacak yenı bır model bulun- madıkca Guneydoğu da olağanustu hal surecek Örne- ğın Inonu yenı modellerden soz acmadan olağanustu halı terorun zorunlu hale getırdığını soyluyor Bırı ulkenın butunluğu otekı genel sıyasal yaşantımız acısından ıkı olay olağanustu1<ımlığını koruyor HUKUKSUZ DEMOKRASİ Halit Çelenk 3 bası 10 000 lıra (KDV ıpnde) Çağdaş Yayıntan Turkocağı Cad 39-41 Cağaloğlu-tstanbul Odemelı gondenlmez. HAVADURUMU Ifleteorclojı Genel Mu < * ^ — - , durlugu nden alman bı'gıye / / ^ ^ J j r V ^ ^ ^ ^j^-^—^^^T^i gore yurdun kuzey dogu ?"**"•>* ^ -/ ~~2, * ^ JL/~' *-x cesımlen parcalı çok bulut- i f l ^ r M r 0 ^^~~~~j— *! J j Dogu Karadenızıle Dogu r£ vj, Jb ^ ^ ^^ K -' \ Anadolu nun kuzey ve do- ^ / ^ \ /-^*~~r^^r ~—~ * gusu yagışlı otekı yerter az \ ^ / \ / J ** >jj»—-v julutlu geçecek Yagıslar ^ T . y y j ' V ^ s / p y w ^ Dogu Karadenız ın kıyıla >&>» î/^ rıncJa yağmur dığer yerter de kar a karısık yagmur ve kar sett ınde olacak Havasıcak gndaonemlıöıraegısıkıık olmayacak Ruzgar kuzey ve dogu yonlerden hafif ara s ra orta kuvvette esecek Mar mara ve yurdurı ıc kesımlerınde sabah saattennde sıs gorulecek Denızle-ımızde ruz- gar Karadenızdey Idızvepoyraz Marmaradagundoğusuvepoyraz dıgerdenızlen- mızde y Idız ve karayelden 2-4 yer yer 5 Ege de zaman zaman 6 kuvvebnde saatte 4-16 yer yer 21 zaman zaman 27 denrız mılı hızla esecek Van Golu nde hava çok bu- utlu ve karfa karışık yağmurtu geçecek TURKIYE Adana Afvon Ağn Ankara Antalya Aydın Bursa Canakkale Dıyarbakır Edıme Erzunjm Eskışehır Istanbul Izmır Konya Mersm Samsun Trabzon ZonguMak DE A20- A 12' K 4' 8 3' A 2 1 ' A 2 1 ' A 15' A 16* A 14" A 12' K 6' B V A 12* A 18' B M' A 20' B 13' Y 15" B 12" 9° 3" 3' 10' 10" 6" 9" -3' 4' -4 - 2" r 9' 0' 10" r T 6" -^) f ^ - ^ ftfi^ Kâfr re# DUNYADA Amste^am Amman Atma Bagdat Bruksel Cenevre Frankturt Leltoşa Londra Madnd Mılano Moskova Munıh Pans Prag Rıyad Roma vlyana Y A A A Y B Y A B Y B B B Y Y B A B B 10' ir 18* 24 12* r 8" 13' 3' 12° 13* 12' r 61 14' 4' V xr5' açık buludu yağmuru s.slı karlı A-açn B-bu ut u G-ganeş K-kar!ı S-s s Y »agmurlu Beşikçi: Kürt sorumınun çözümü engelleniyor Istanbul Haber Senısi-Sos\ o- log-'.azar. Doç Dr Ismaıl Be- jıkçı. duşunce ozgurluğu konu- sunda de\letın gıttıkçe artan ba;>kı polıtıkalannın altında ka- muovunun bılınçlcnmesını en- gellemek amacının yatüğını belırterek Kurt sorununun ço- zumsu2İeştınlme>e çalışjldığını sovledı Beşıkçı "Kurtler uze- nndekı bölme. pavlaşma ve parçalama pohtıkasının doğu- racağı sonuçlar valnızca Turkı- \e. Kuzev Irak. Iran \a da Su- rnenındeğıl Ortadoğu"nun en onemlı sorunudur dedı TÜYAP Kıtap Fuan nda polısın oncekı gun yaptığı bas- kın sonucu aralannda Yurt Kı- tap-Ya>m"ın da bulunduğu bazı standlardakı kıtaplann toplatılmasıvla ılgılı olarak dun tuann konferans saıonunda bır basın toplantısı duzenlendı Toplantıya Yurt Ya>ınevı"nın sahıbı Lnsal Özturk. Sosvolog- vazar Doç Dr Ismaı! Beşıkçı ıle ya>ınevı ıle Beşıkçfnın avu- katı Alı Yıldınm katıldı BaMn toplantısına. 1987 yı- lında yayın havatına başladık- lannı ve son bır vıldır da Ismaıl OLAYLARIN ARDENDAKİ GERÇEK • Baştarafi 1. Sayjada sorununda uzun soluklu serın- kanlı \e dış dengelerı hesapla\ a- rak \ürumek en doğru \ontem saı ılmalı A nk ara nın bajk a lur- Itı duşunebtlmesı de olanaksı: jVeıt York ta Kıbı ıs çoruşme- lerı 1993 mattına ertelemrken Brük sel de 4nk ara ıle A T ıhşk ı- lerını ı onlendıren bır adım atıldı Turkne-AT Ortakhk Konse\ı toplantılan iuıtunda \ a\ ımlanan bıldıruie "Türkiye ile itişkileri y oğunlaştırmak re en yüksek duzeyde siyasi diyalog kurmak " kararmın \erı/dığı \urgulandı Turk hukuımtı 1995 \ılına ka- dar çıtmruk bırlığıne ılışkın ı uk unılulıtklerım tamamla- mak \olunda wz \erdı Buzdo- labına konmıış gorunen Tur- kne-AT ıli}k ıleruun ı emden canlandırılması lolu/tdakı \o- nelışe bu kez Yummıstan karşı çıkmadı Ankara AT \e bıraz \ ak la$tı Sı ı asal gozlemcıler hu geh}me\ı olumlu sozcu- ^ınlenıieledıler Aıuak şımdıden duşunulme- « gereken sonılar \ar Tıırkne de A T arannda gumruk bırlığı gerçekleştığmde \erlı endustn uıetınn nastl etkılenecek ' Sana- uıı \e ışadamlarımızın bu alan- dakı hazırlıkları nedır' Gum- ruk bırlığı u\e ulkeler arasmda serbest mal dolaşımı demektır Enıek gmü de bu sureç ıcınde serbestıe dolaşma haklarınu ka\uşabıleıek mıdır' Daha a<,ık de\ışle 4\rupa malları Tıırkne \e serbestçe gırerkı'i Turk /£( ılerı A \ rupa dan dışla- nataklar mıdır' Onumuzdekı \ıllurda bu sorulara daha so- mut \aıııüar \erılebılectktır Şımdüık Turkne-AT Oıtaklık Konse\ ı nın bıldırm olumlu boMillaıı ıçemor \'e\\ York \e Bruksel de Kıbrıs \e AT\e ılışkın olumsuz \e olumlu gelışmeler gerçekle- ştrken Londra da Turkne ıle A \rupa arasmdakı ılışkıler açı- sıııdan gereklı bır adım daha atıldı Turkne nın BAB (Batı Avrupa Bırlığı) ortak melığıtıe ılışkın anlaşma gerçekleştı Turk Imetme baskanlık \apan Bınııkel(i Yalım Eralp "Afü- zaherekrin tnutlu sonla bitme- sirtden büyük memnunluk duyu- yoruz" dedı Orıak u\eltk bel- %esı 20 kasımda Roma da ımzalaııac ak BA B anlaşmasın- da ! eı alan "üye ülkeler arasın- daki sorunlar La Haye Adalet Dıvam'nJa çözülür"maddesı de Ankara nın ısteğı uzerme Tıırk- Yunan ılışkılermde mgulanma- \aıak Bılmdığı çıbı Atma Ege \orunlaiint Lxi Ha\e Adalet Dı- \umnu goturmek nın çabala- maktadır Sonuçta Turkne nın \uklaşunlurı \a da <,ekmcelen beııtmsenerek Tuıkne nın BiBa katılması olumlu bır adımdır Oteden berı bu koşede vurgu- landığı gıhı Tıırkne n duzenın- de deınokrası \e ı/na/ı hakları sorunlarını çozdıığu anda bu- gunkunden çok daha ağırlıklı olarak dış alenıde sa\gm \erını bulacaktır Busureç nmde Turk dun\asnla ılışkderımızı de ger- (ekçı bır ra\a oturtarak çe/ışrt- rebılırsek 21 ıncı\uz\ ılaumutlu bır ortamda gırebılırız Beşıkçı nın tum kıtaplannı bas- ma kararı aldıklannı anımsata- rak ba^lavan Yurt Ya>mevı sahıbı Lnsal Özturk sozlennı :>o\le;>urdurdu ' Bız Beşıkçı nın kıtaplannı basmadan once dc de\ letın go- zunde'belalı bırvavtneuvdık 1988 şıhnda 15 bın kıtabımıza matbaada el konuldu. une 5-6 kıtabımız peşpeşe toplatıldı Is- maıl Beşıkçı nın bugune kadar 21 kıiabı \avınlandı Bunlar- dan 12 sıne DGM vedığersml mahkemeler tarafından toplat- ma kararı venldı 4 tanesı topla- tılmadı ama hakkında dava açıldı 140-141-142-143 ve 163 savılı \asalann kaldınlmasına rağmen daha once bırçok kıta- bevıncc >a>ınlanan ve daha sonra bızım \a\ınladığımız ba- zı kıtaplardan doJayı Beşıkçı hocamız \ıne 140 \e 142"den >argılandı Daha sonra bu maddeler kalkınca da\a!arduş- tu ancak hocamız \ıne hapıste vattı Bız bu kıtaplan \eniden vavınladık Bu defa karşımıza genel olarak Terorle Mucadele Y asasi çıktı Bu çok ılgınç bır va^adır Bujasanın bırmadde- sı 140-141.142 \c 163u kaldırdı fakaı a\nı vasanın 8 maddesı kaldınlan bu maddelen daha da dğırlaştırardk, kapsamına aldı Toplantı>a kendı kıtaplanna s<ıhıp çıkmak ıçın. dev letın kı- taplar ve ınsanlar uzennde uy- guladığı bjskıldn Kabul etme- dıklennı ve bu konuda sessız kalma>acaklannı belırtmek ıçın katıldıklannı \urgulayan Ismaıl Beşıkçı ıse Turkıve'de duşuncenın ozgurleşmesı. dü- şunce açıklamalan konusunda çok \oğun baskılar vaşandığı- na dıkkat çekerek. bu baskılara ragmen kamuo\unun onemlı keiimlennde bır bılmç yuksel- mesının gorulduğunu so>ledı Beşıkçı daha sonra şöyle ko- nuştu Turkı>e nın ıç kamuoyun- da. A\rupa \eva Batınm de- mokratık kurumlannda devlet \e hukumet yetkıhlen tarafın- dan denılıvorkı. "Batıdanevar- sa bızde de o vardır. olacaktır" Fakat protestolar bunlan hu- kumsuz kılıvor ve hıç de sanıl- dığı gıbı ozgurluk ortamının oluşmadığı anlaşılı>or 141 ve 142 kaldınldı ve düşuncelenn ozgurce sovlenmesı gerekır ama fıılen boyle bır ozgurleş- menın yaşanmadığını goruyo- ruz En onemhsı de devlet demokratıkleşme surecını pra- ııkıeuvgulamıvor 1 Dunya Savaşı'ndan sonra Kurtlere karşı yapılan çok bu- yuk bır hak gaspıvla ılgılıdır Devlet bu hak gaspının ortaya çıkmasını bu konuda kamuo- >unda bır bılıncın oluşması ve vavgınlaşmasını ıstemıyor Başbakan 1 ay önce kurulan fe- dere Kurt devletını kabul etme- dığını soyluyor ve "Turkıye'nın hıç kımseye verecek bır çakılta- şı bıle voktur" dıyor Ne demek bu' İşıe burada buyuk bır hak gaspı \ar Insanlar artık bılınç- lenıyorlar \e bu gıttıkçe yukse- lıvor Kurtlere soylenen şu "Boyle bır devlet Kurtler ıçın bıle ıyı dcğıldır Nıye ı\ı değıldır aca- ba0 Nıye Kurtler ıçın ozgurleş- mek bağımsızhk ıyı değıldır Bunun nıve boyle soylendığını ıyıceduşunmemız gerekıyor " Doç Dr Ismaıl Beşıkçı sozle- nnı şoy !e tamamladı "Kurtler uzenndekı bolme. parçalama ve pavlaşma polıtı- kası kımındır. nasıl uygulan- mıştır ve ne gıbı sonuçlar doğu- racaktır' Bu yalnızca Turkıye'- nın Kuzey Irak'ın İran'ın, Sunye nın değıl. Ortadoğu tan- hının en onemlı olayıdır Kur- dıstan 30 vıl oncekı gıbı eskı Kurdısıan değıl O zaman ın- sanlar ne kadar kole olduklan- nın bıle bılıncınde değllerdı Hıç bır sıyasal taleplen yoktu Boyle olunca Kurdıstan'ı yo- nctmek çok çok koiaydı Insan- lar dıllennın bıle gaspedıimışlı- ğının farkında değıllerdı Ama gunumuzde öyle değıl Çunku Kurtler artık eşıtlık ıstıyor Işte baskılann temel nıtelığı veya bdskdara gerek duv ulması bun- larla ılgılı Baskılar dev letın ayı- bını gızlemek ıçın gerekıyor Ama artık kıtleler uyanmıij ve varlıklannın bılıncınc varmış- lır Boylece mucadele çok san- cılı ve sarsıntılı geçıyor Bu konuda hukuk kurumlannın bu surece olumlu bır katkısı ol- muyor Hâlâ mahkemelerde 60"lı yıllarda vazılan ıddıana- melerde olduğu gıbı Kurtlenn olmadığı soylenıyor Bazı pro- fesorler 90 lı yıllarda bıle. bılır- kışı olarak bu tur ıddıanameler vazıyor Boylece hukuk ku- rumlannın sıyasal partılennve genel olarak basının bu surece çok olumlu bır katkılan olamı- yor" 4 Hükümeti zor duruma düşürdüler 9 • Baştarafi 1. Sayfada Avdın Guven Gurkan dun duzenledığı basın toplantısın- da. SHP nın de ortak sorumlu- luk laşıdığı bır koalısyon huku- metı donemınde, TLYAP Kıtap Fuan'nın polıs ba^kını- nın yen olmaması gerektığını soyledı Gurkan SHP olarak duşunceye konulan her turlu vasağın ve sınırlamanın karşı- îinda olduklannı. ancak bu- gunku yasal çerçevenın. ne ya- zık kı halen bu tur yasak ve sınırlamalara ızın verdığını be- lırterek şunlan soy ledı • Bunlann değıştınlmesı ıçın buvuk çabalar harcıyoruz Koalısyon hukumetı ıçındekı varlık nedenlenmızden bın de budur Bırbutun olarak koalıs- yon hukumetının kamuoyu onundeyukumlendıklenhedef- lerden bın de budur Butun bunlar bılınırken emnıyet guç- lenmn hakkında bıryargı kara- n bulunsa bıle. kıtap fuannı basması kabul edılebılır. anlaşı- labılır ve onaylanabılır bır dav- ranış değıldır Yasak yayınlann kıtap standlanndan kaldınlma- sı uygar ve saygılı yolu buluna- bılırdı ve bulunmalıydı Yapı- lan uygulamayı, SHP olarak kabul etmemız olası değıldır Bu davranışın hukumetı ve onun ıçındekı SHP kanadını zor duruma duşurmek amaçlı bır davranış olduğunu duşunu- yoruz " Gurkan. "bırtakım guçlenn SHP"nın ozellıkle duyarlı oldu- ğu konularda hukumet progra- mının ve koalısvon programı- nın sozune. ozune ve ruhuna aykın eylem. ışlem ve davranış- lannı yoğunlaşıırarak bu huku- metı kendı ıcınde uzlaşmazhk- lara ve çekışmelere ıtmek ıstedı- ğını" savunarak, "Amaç. Turkıye'de aşın muhatazakar ve demokratık açılımlara kapa- lı bır başka hukumet oluştura- bılmektır Bunun Turkıye'ye verecegı buyuk zararlan gore- bılmış olmanın bılıncı ıcınde bu koalısyon protokolunü ve hü- kumet programını yaşama ge- çınne yolundakı çabalanmıa bır demokrası gorevı ve yurtse- verlık gereğı sayıyoru?" dedı Gurkan, gazetecılenn. kendı- sının bır yabancı konuğuyla bırlıkte yemek yedığı lokantava da polıs baskını yapıldığını anımsatarak. "Bu olay lar bırbı- nyle bağlantılı mı 9 " sorusunu yoneltmelen uzenne de. "Bıraz bağlantı kuruyorum O da çok olağandışı bır şeydı, bu da çok olağandışı" karşıhğını verdı BîrKITSerüvenî... • Baştarafi 2. Sayfada kır Boyle varsayılarak aktıf ve pasıf değerler ıncelendığınde şu sonuçlara ulaşüır - 1991 >ılı bılançosunda aktıf değerler top- lamı 33 432 mılyon TL'dır Bu sayı toplam aktıf değerlerden 25 424 mılyon TL tutann- dakı bınkmış amortısmanlar duşuldukten sonra elde edıîmış sayıdır - Bılançonun pasıfinde yabancı kaynaklar toplamı 25 076 mılyon TL 'dır Bu sayıya ye- nıden değerlendırme ıle belırlenen 17 687 mıl- yon TL tutanndakı oz kaynaklardan son ıkı yılm zaran 12 330 mılyon TL duşuldukten sonra elde kalan 5 357 mılyon tutanndakı net ozkaynak ılave edıldığınde, pasıf değerler top- !amı 33 432 mılyon TL "na ulaşılır Boylece aktıf hesaplarla pasıf hesaplar dengelenmış olur Bılançonun aktıfınde y er alan ıkı ana he- saba bakıldığında fırma sahıbının ılgısızlığı ve firma yonetımının bılgısızlığı açıkça gorünur Yer musaıt olmadığı ıçın gereklı aynntıyı vere- mıyoruz Ozet olarak sonuç -1991 yılında fırma çahştırdığı 599 ışcıye 27 034 mılyon TL tutannda odemede bulun- muştur Dığerpersonel ucretlenyle bırlıkte bu sayı 29 910 mılyon TL'dır Bunun uretım ma- lıyetı ıçındekı payı %69 60'tır Çağın en ılen teknolojısını kullanan herhangı bır gelışmış sanayı ulkesınde ışçılık payının bu duzeylere çıktığı bır sanayı dalı bulmak çok zordur Bu durum ışçı başına ortalama 4 187 bın TL olan brut ucretın yukseklığınden değıl ışletmenın bır ışçı deposu halıne getınlmesınden kaynak- lanmıştır Esb bır ışletme olması bır mıktar fazla ışgûcu ıstıhdamını zorunlu kılabılır Do- layısıyla ışçılık harcamalannın toplam satış malıy etı ıçındekı pay ı bır mıktar y uksek olabı- lır Turkıye koşullannda ° o20 dolayında olan bu payın buyuk toleransla ° o40 olduğu kabul edılırse. toplam ışçıhk gıderlennın 16 762 mıl- yon TL uzennde olmarnas>ı, 4 187 bın TL brut ortalama aylık ucretle en çok 350 ışçı çalıştır- ması gerekmektedır Fırmanın, gayn safi kân ıçmde gosterebıle- ceğımız kredı odemelen dışında yatınm ve bağış gıbı gıderlen yoktur Uretım dışı malı- yetler, gelırlennın tümunu sılıp goturduğü gjbı ıkı yıldır bılançolann onemlı zararlarla kapanmasına da neden olmaktadır Bunlar sırasıyla Daha önce belırtılen. 8 635 mılyon tutannda faız odemelen, 7 377 mıly on TL tutannda fabnka ıdan gıderlen, 1 407 mıl- yon TL tutannda Genel Mudurluk gıderlen, 3 396 mılyon TL tutannda pazarlama gıder- len vb ıle, toplam 20 833 mılyon TL tutann- dakı Genel İdare gıderlendır Krrierin önemi KİT'ler ozerkleştınlıp sahıplennın ılgısızlı- ğınden ve yonetıalennın bılgısızlığınden kur- tanldıklannda geleceğımızın umudu. demok- rasımızın guvencesı olabılırler Neden9 Özel sektorle aynı kulvarda ve serbest pıyasa ko- şullannda koşmaya başladıklannda, bır baş- ka soyleyışle ozel sektore rakıp kuruluşlar du- rumuna getınldıklennde Tûrk ekonomısmın ıkı yaşamsal sorununacok addı ıkı çozum ge- tınlmış olacaktır Bınnası, az gelışmış ulke koşullannda tekelleşme derecesı hızla yukse- len ozel sektorun onune durüst bır rakıp getı- nlecektır Yabancılann hurdaya çıkardıklan makıne- len boyatıp Türkıye'ye sokan ve ulkeye çağ atlattık dıyerek ıkıde bırde hukumete meydan okuyan özel sektor, karşısında guçlu bır eko- nomık muhalefet bulacaktır Ikıncı, duran yatınm hamlesını yenıden başlatmaktır On yıldır Turkıye'de ekonomıyı genışletıcı yaünmyapılmıyor • İşsızhk çığ gıbı buyümektedır Özel sekto- run yatınm yapmasını bekleyecek durumda değılız Radıİcal bır duzenmeyle fon yaratma- ya ve yatınm yapmaya başlayacak KİT'ler sosyal bunalımlan önlemekte ve Turk de- mokrasısını yaşatmakta bır guvence kaynağı olabılırler Turkıye'nın ekonomık şeması, dunya ekonomısıyle entegrasyonda ulkemıze gereklı dınamızmı sağlayacak yapıdadır Ye- ter kı buna ulusça ınanalım ve bu şemaya sa- hıp çıkabm GEÇMİŞLE GELECEK Sabahattin Kudret Aksal 2 bası 10 000 lıra (KDV ıcınde) Çağdaş Yaymlan Turkocağı Cad 39-41 Cağaloğlu-tstanbul Odemdi gönderflmez. GEÇMÎŞ ZAMAN OLURKİ Sara Ertuğml Korle 10000 hra (KDV ıçmde) Çağdaş Yaymlan Turkocağı Cad 39-41 Cağaloğlu-tstanbul GOZLEM UĞUR MUMCU • Baştarafi I. Sayfada Kurt sorunu, yıl lardır yasak çemberlerı ıçıne alındı Bu yuzden kamuoyu bu sorunu oğrenemedı Geneıkurmay Başkanlığı, 1972 yılında kendı çıkardığı ' Turkıye Cum- hurıyetı nde Iç Ayaklanmalar kıtabını yıne kendısı ya- sakladı1 Eskı Genelkurmay Baskanlarından Memduh Tağmaç tarafından konulan yasak, bu yıl Genelkurmay Başkanı Orgeneral Doğan Gureş tarafından kaldınldı Genelkurmay Başkanlığı kendı yayınını kendısı ya- saklarsa soz gelışı bır kurmay subay bır unıversıte oğretım uyesı ve bır gazetecı Kurt ayaklanmalannı, hangı kaynaktan nasıl ınceleyecektı9 Devlet MİT ı polısı ve savcıları ıle kıtap ve duşunce yasakları pesınde kosturuldu Devlet, bu kıtap avı 'na çıkarken, teror orgutlerı de serbestçe orgutlendıler Emeklı Korgeneral Nevzat Bolugıray'ın yenı çıkan 'Ozal Donemınde Bolucu Teror' kıtabından bır bolum okuyalım - O gunlerde kamplardakı mılıtanlarm sayısının 2-3 bın dolayında olduğu sanılıyordu Bu bılgıler bıze smır jandarma tugay komutanlıklann- ca bıldınlıyordu Bır hafta ıcınde gelen mesajlardakı bılgılerı, bır harıta- ya cızdırerek yardımcım rahmetlı Tuğgeneral Şahabat- tın Kayır ıle komutanlara gonderdım llgılenmısler ve MİT ten doğruluğunun sorulmasını ıstemısler MİT ın bu kamplardan haberı olmadığt anla- şılıyordu Aynca gelen mesajlarda bu kamplarda Erme- nı ASALA mılıtanlarmın bulunduğu yolundakı bılgıler de gerçekdışı bulunuyordu Ancak sonradan doğru olduğu anlaşılacaktı' (s 17) Genelkurmay Başkanlığı Sıkıyonetım Koordınasyon Başkanlığı yapan Korgeneral Bolugıray bu ıstıhbarat yetersızlığını Başbakanlık a bır yazı ıle bıldırdığını de anlatıyor Bolugıray ın bu yazısını da okuyalım -Guneydoğu gıbı karışık bır bolge ıçın MlT'ın haberal- ma elemanları yetersızdır Guvenlık guçlennm gorevle- rı sırasında toplayabıldıklerı haberlenn de ıstıhbarata pek fazla katkısı yoktur Bu nedenle MlT'ın personel, araç ve gerec olanaklarının guçlendınlmesı gerekmek- tedır Başbakanlık duzeyınde MİT Musteşarlığı'nca ıllerden gelen orgutlere aıt bılgıler değerlendırılerek orgutlerın yurt capındakı merkezlerı ortaya çıkanlmalıdır (s 127) Korgeneral Bolugıray MİT ve Emnıyet Genel Mudur- luğu arasmda ıletışım olmadığını anlatırken şu orneğı verıyor - Ozellıkle de teror ıle savaşım yaptığı ıçın haklı ola- rak Emnıyet orgutu MİT ten yeterlı bılgı gelmedığınden, MİT ıse verdığı bılgılere Emnıyet ın gereklı değen ver- medığmden yakınıyordu MİT bunu kanıtlamak ıçın de ornek olarak Bahrıye Uçok 'un bır suıkasta uğrayabıle- ceğını Emnıyet e soylemesıne karşın Ucok'un sadece bır bekcı ıle korunduğunu gostenyordu (s 129) Bolugıray ın kıtabı devletın teror orgutlerı karşısında neden yetersız kaldığını gosterıyor 12 Eylul oncesınde Turkıye ye çeşıtlı marka sılah so- kuldu Bu sılahların onda dokuzu da NATO ulkelerınde uretılmıştı Ele geçen 822 bın sılah ve mılyonlarca mermının, uluslararası sılah kaçakçılarınca Turkıye ye nasıl sokul- duğunu MİT'ın bılmesıne olanak yoktu Çunku MlT'ın o tarıhlerde ' Kacakçılık Daıre Başkanlı- ğı ' dıye bır kuruluşu da yoktu 1 Devlet kıtap yasakları ve ılerıcı aydın duşmanlığı ıle uğraşırken, çeşıtlı orgutlere Batılı sılah fabrıkalarmda uretılen çeşıtlı marka ve cınste sılah dağıtılmıştır Sonuç bılınıyor Istanbul'un orta yerınde TUYAPta kıtap avınaçık te- ror orgutlennın yurtıçınde ve dışında nerelerde ve nasıl orgutlenıp sılahlandırıldıklarını ızleme, bılme ve oğren- me 1 Kıtaplar yasaklansın sılahlar ıse smırlardan vızır vızır geçsın Meıııııra sendika• Baştarafi 1. Sayfada durumdadır Boyle bır dava su- rerken. İçışlen Bakanlığı Gu- venlık Daıresı nın, memurlann sendika kuramayacaklan ge- rekçesıyle bır genelge yayimla- ması mevzuata uygun gorulme- dı Geneige yetkı yonunden ıptal edıldı" Tannover. İçışlen Bakan- lığrnın ıptal edılen genelgesıne dayanarak bundan sonra sen- dık'a şubelennın kapatılması voluna gıdılemeyeceğını belır- lerek genelgevı ıptale ıhşkın kararın bugun taraflara ıletıle- ceğını kaydettı Eğıtım-İş Sendıkasrnın avu- katlanndan Şenal Saruhan Danıştay kdrannıyorumlarken babindan edındığı bılgıye gore genelgenın yetkı yonunden ıp- tal cdıldığını anımbatarak şun- kırı soyledı "Kararda sendıkalarla ılgılı karar vermc yetkısının aslıye hukuk mahkemesınde olduğu ıfadc edılmıştır Ancak olayın asıl çozum noktası. ışlemın ne- den yonunden ıptalı hdlınde ortaya çıkabılecektı Turkıye"- nın ımzası bulunan uluslararası anldşmalann anayavının 90 maddesı ışığında vasa hukmun- dc olduğu. bu sebeple de me- mıır sendıkalannın yasaya uygun bır bıçımde kurulduğu- nun kabul edılmesı ve bu nok- tada İçışlen Bakanlığı genelge- sının hukuka aykın olduğunun bclırlenmesı gerekırdı Bu ka- rarla mahkeme kısmen sorum- lulıığu uzennden atmış gorunu- vor ve esai) olarak hukukı çozumun aslıve hukuk mahke- mesı karanyla ortaya çıkacağı- nı ılade edıyor Ancak karann onemlı vanı. valıiık ve kayma- kamlıklann sendıkalan bu ge- nclgcve dayalı olarak kapata- mayacağını belgelemış olması- dır Aslıve hukuk mahkemele- rının karanna kadar Eğıtım-İş ve dığer kamu sendıkalan içış- len Bakanlığı'nın mudahalesı olmadan çalı^abıleceklerdır" Çalışma ve Sosval Guvenlık Bakanı Moğultay Danıştay karannı değerlendınrken ka- mu çalışanlannın sendıkalaş- masının onundekı bır engelın kdlkmasından dolayı mutlu ol- duğunu dıle getırerek "Bız, ba- şından ben içışlen Bakanlığf- nın bu genelgesının kalkmasını savunduk Şımdı. içışlen Ba- kanlığı nca kaldınlmayan bu genelgenın Danıştay tarafından Lıldınlmış olmasından dolayı buyuk mutluluk duyuyorum" dıye konuştu Içışlen Bakanı Ismet Sezgın. karannın gerekçesını gorme- den yorum yapamayacağmı belırtırken hukumet progra- mında memur sendıkalannın kurulacağına ılışkın hukum bu- lunduğunun anımsatılması uze- nne şunlan soyledı Anavasa değışıklıklennı gruplar hazırlıyor Yenıanaya- sa değışıklığınde. ne gereğı var- ->a oyapılacaktır" Eğıtım-İş Genel Başkanı Al- tunya da karann gecıkmış bır demokrası gostergesı olduğunu belırterek şu göruşlen savundu Bız. yargı kararlan sayesın- dc gelışebıldık İçışlen Bakan- lığı nın genelgesı bugecıkmenın sebebı Lmanz bundan sonra onıımuze başka engel çıkanl- maz Şımdı ış bıraz da memur- lara duşuyor TODAIE oğretım uyelenn- den Prof Dr Mesut Gulmezde memur ;>endıkacılığının, 2 5 yıl- dır vonetsel yetkılılen ve yargı \crlenni bır hukuk ve ınsan haklan sınavından geçırdığını v urgulayarak karar ıle ılgılı gö- ruşlennı şöyle dıle getırdı "Yargı. ozellıkle yonetsel yargı. yonetımın hukuka aykın vc yasal dayanaktan yoİcsun tum ışlem ve eylemlennı geçer- sız kılarak son derece başanlı bır sınav vermıştır Danıştay, bu karan ıle ıdan mahkemele- rın sendıkalarca surdurulen hukuk savaşımına başından be- ıı verdıklen desteğı onaylamış- tır Danıştavımız, hukuk devle- tıne ozgu bır önlem olmayan, tersıne polıs devletı anlayışını çağnştıran ve hatta yansıtan polısıye bır onlem olan genelge- vı vetkı yonunden ıptal etmek- le hukuk düzenımıze çağdaş bır ınsan haklan karan arma- ğan etmıştır Yasal boşluğu doldurma gıbı bır mısyon üstle- ncn ve onaylanmış uluslararası ^ozleşmelerle ılgılı gerçeklen çarpıtan bu belgeyı tanhe göm- muştur'