Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
1 KASIM1992 PAZAR CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Akyol
Yunanistan'a
gidiyor
•ANKARA (AA)-Devlet
Bakanı Türkan Akyol,
AvnıpaTopluluğu Eşit
Fırsatlar Komisyonu'nun
dûzenledıği "Yönetimdeki
kadınlar" (Women in power)
\onulu konferansa katılmak
üzere bugün Yunanistan'ın
Başkenti Atina'ya gjdecek.
Kadının karar verme
mekanızmalanna kaulımıru
arttına politikalann
tartışılacağı konferansa,
Avrupa Topluluğu Eşit
Fınatlar Komisyonu üyeleri,
Avrupa Konseyi üe Birleşmiş
Müktler temsilcilen kaülacak.
Akyol daha sonra Frankfurt'a
geçerek Dertmaint'ta Türk
kadın işçılen eğiımek ûzere ilk
defa kurulan eğiüm
merkezinin açüışını yapacak.
Ateş Güney
Afrika'dan döndü
•İSTANBUL (AA>Güney
Afrika Cumhuriyeti'nin
Başkenli Capetown'da
yapılan, dünya turizminin üst
düzey temsilcilerinin kauldığı
"skal kongresı"ne kaDİan
Turizm Bakanı Abdülkadir
Ateş yurda döndü. Ateş,
Atatürk Havalimanı'nda
yapüğı açüdamada,
yaklaşık2
bin delegenın katüdığı
kongrede. Türkiye'nin
tanjürruru en iyi şekilde
yapmayaçahşüklannı söyledi.
Nurettin
Demirkol öldö
•Iç Politika Servisi -
Gazeteciler Cemiyeti Onur
Kurulu üyesi gazeteci
Nurettin Demirkol öldü. 1926
yılında lstanbul'da doğan
Nurettin Demirkol, Ticaret
Lisesi'nden mezun olduktan
sonra l949yıhndaTan
Gazetesi'nde gazeteciliğe
başladı. Bir sûre Hanımeli
Dergisi'ndeçahşan daha sonra
Milliyet Gazetesi'nde
mesleğini sürdüren Demirkol,
uzun yıllar bu gazetenin idare
müdürlüğünü yaptı.
Demirkol'un cenazesi yann,
Nuruosmaniye Camii'nde
kılınan öğle namazının
ardından Zincirlikuyu
Mezarhğı'nda toprağa
verilecek. Daha önce Milliyet
Gazetesi'nin önünde bır tören
düzenlenecek.
Kadın ön plana
çikacak
•BURSA(AA)-DYP Grup
Başkan Vekili ve Bursa
milletvekili Turan Tayan,
"Kadm erkeğin yedeğindekı
unsur olmaktan
çıkanlacaktır"dedi. DYP
Yüdınm tlçesi Kadın Kollan
Komitesi'nce düzenlenen
"Kadın ve Politika" konulu
toplanuda konuşan Tayan,
Türkiye'deekonomik geri
kalrnışlığın üstesinden
gelinmesi ve milli gelir
seviyesinin artması
artmasıyla, kadınlann her
alanda olduğu gibı sıyasettede
ön plana geçeceğını söyledi.
Kadının bugün arka planda
kalma nedeninin eğiüm,
kültür ve ekonomik
bağımazlık sorunu olduğunu
anlatan Tayan "Biz kadının
önündeki engelleri kaldırmaya
çalışıyoruz" dedi.
Üniversiteye
rektör
•ORTACA(AA>-pevlet
Bakanı Erman Şahin, Muğla
Üniversitesi Rektörü'nün
önümüzdeki hafta içinde
atanacağınj söyledi. Şahin,
Muğla'ya yaptığı gezi ve
incelemeleri kapsamında dün
geldiği Ortaca ilçesinde Muğla
Üniversitesi ile ilgili tüm
hazırlıklann tamamlandığı
bildirdi. Şahin, belediyelerin
mali kriz içinde olduğunu
belirterek şöyle
dedi:"Belediyeler ile ilgili
bakanlık yakında kurulacak,
bundan sonra belediyelerin
sorunlan tamamen çözülecek."
Şahin TARİŞ'in ödeme
zorlugu içine gırmesi
nedeniyle.pamuk üreticisine
ödeme yapılamadığını da
haürlatü.
Kırış, BBP'den
istifa etti
•İçPoütikaSenisi-Birük
ve Banş Partisi (BBP) Genel
Başkan Yardımcısı,
Kahramanmaraş
milletvekili Recep Kınş,
partisınden ıstifa etti.
BBP'nin milletvekili sayısı
bu istifayla 3'ten 2'ye
indi.Recep Kınş dün
düzenlediği basın
toplantısında IDP
kunıculanndan olduğunu
anımsatarak, "Burada
değerli kadrolar, Aykut
Edibali'nin karizmatik lider
anlayışı nedeniyle
siyasetteki büyük ünanıklığı
aşamadılar. IDP seçimlere
katılmaya hak kazanan
partilerden bın olmasına
karşın, hiçbir yerde seçime
katümıyor, acze düşürüldü.
Sorumlusu
Edibali'dir"dedi.
Bugün yapılacak seçimlerde 22 ilçe ve beldede 2935 sandıkta oy kullanılacak
972 bin seçmensandıkbaşında
• Seçim yapılacak 22 merkezde, 20 Ekim genel seçimlerinde
ANAP toplam yüzde 24.69 oy alarak ilk sıraya otururken. SHP
yüzde 22.57 oyla ikinci, DYP yüzde 17.53'le üçüncü, DSP yüzde
17.23'le dördüncü olmuştu.
tç Politika Servisi - 10u yeni kurulan
toplam 22 ilçe ve beldede toplam 972
bin seçmen, belediye başkanlannı, bele-
diye meclisi ve il genel meclisi üyelennı
seçmek için bugün 2 bin 935 sandıkta oy
kullanacak.
Seçım sonuçlannı DYP Genel Baş-
kanı Başbakan Demirel ve SHP Genel
Başkanı Başbakan Yardımcısı Erdal
Inönü Ankara'da, ANAP Genel Baş-
kanı Yılmaz ise îstanbul il yöneticileriy-
te birlikte Îstanbul Conrad Oteli'nde iz-
Secmenkrin yüzde 95'inin Îstanbul ve
tzmir'de bulunduğu 1 Kasım belediye
seçimleri şu merkezlerde gerçekleştinle-
cek:
îstanbul Avcılar, Bağcüar, Güngören,
Bahçelievler, Maltepe, Tuzla
İzmir Nariıbahçe, Çiğli, Gazieınir,
Balçova
Ankara, Nallıhan Çayırhan
Aydın. Nazillı İsabevİi
Denizli, Tavas Pınarlar
Tokat Başçiftlik
Sıvas Akıncdar
Kahramanmaraş, Afşin Tanır
Ağn. Eleşkirt Yücekapı
Ordu, Gürgentepe Eskiköy Gümüş-
haneKelkit Kayseri, MelikgaziGesL
Aynca Iğdır'ın Karakoyunlu ile
Ardahan'ın Damal ilcelerinde il genel
meclisi, Ankara'nın Çamlıdere ilçesinde
de belediye meclisi üyeliği seçımleri
yapılacak.
Birinci yılını dolduran 20 Ekim 1991
genel seçimlerinde. yann seçim yapıla-
cak merkezlerin dokuzunda ANAP bi-
rinci olarak çıkarken. beşinde DYP,
dördünde SHP, dördünde RP ve birin-
de de DSP en çok oyu almıştı. Söz ko-
nusu merkezlerde ANAP toplam yüzde
24.69 oy alarak ilk sıraya otururken,
SHP yüzde 22.57 oyla ikinci, DYP yüz-
de 17.53'le üçüncü, DSP yüzde 17.23'le
dördüncü olmuştu. Genel seçimlerde
MÇP ve IDP ile ıttifak yapan RP'nin oy
oranı ise yüzde 16.45'ti.
Yann yapılacak seçimler için partile-
rin toplam seçim kampanyası harcama-
sı 20 milyar liraya ula^tı. RP 7 milyarlık
seçim bütcesi ile harcamada ilk sırada
yer alırken, DYP ve ANAP 5'er milyar
İira harcadılar. SHP'nin propaganda
masrafı ise yalnızca 1.5 milyar İira oldu.
İlk kez seçime kaülan HEP, seçim büt-
çesi ayırmadı.
Partiler 1 Kasım seçimlerinin sonuç-
lanm genel merkezlerinde oluşturduk-
lan seçim bürolan aracüığıyla izleyecek-
ler.
IDP seçime katılmıyor
IDP'nin önceki gün bir açıklamayla
katümayacağını bildirdiği seçimlerde oy
kullanmayan seçmene 30 bin lira para
cezası verilecek.
Seçimler için propaganda yasağı dün
saatl8.00'de başladı.
SHP Genel Başkanı Erdal Inönü'den gençlere çağn:
Haklarınızı silahla aranıayuı• Erdal İnönü gözaltın-
da kaybolanlarla ilgile-
neceklerini belirterek
"Haklar partilerle, der-
neklerle aranır. Orgüt-
lerle, silahlarla hak ara-
nırsa bunun adı terör
olur" dedi.
tç Politika Servisi - SHP Ge-
nel Başkanı Erdal İnönü, gö-
zalunda kaybolanlarla ilgjlene-
ceğiru, bunun hükümetin bir
göreviolduğunubelırterek " An-
cak demokrasilerde haklar gizli
örgütlerle, silahla, zorla aran-
maz, siyasi partilerle dernekler-
leararur"dedi.
Erdal İnönü 6 ilçede ycrel ara
seçimlerin yapılacağı lstanbul'-
da büyük bir kalabalık tarafın-
dan havaalanında karşılandı.
Konvoyla seçim yapılacak böl-
geleri dolaşan İnönü konuşma
yapüğı yerlerde 1 kasım yerel
seçimleri için SHP adaylanna
oyistedi.
İnönü " Vereceğiniz oylar de-
mokrasinin kalıcı olmasmı sağ-
layacakür" diye konuştu. İnö-
nü mıungi sırasmda bir kişinin
"kayıplan bulun" demesi üzeri-
ne şunlan söyledi:
"Aranızdan biri bana kayıp-
lan bulun diyor, tabii ki ilgile-
neceğim. Bunlarla ilgilenmek
hükümetin görevi, ama herke-
sin kendi görevi var heTkes ken-
di yaptıklanndan sorumludur.
Bu arkadaşm söylediği yanhş.
ama zaran yok. Biz bunlan dü-
zeltmek için iktidarda>ız. De-
mokrasilerde gizli örgütlere yer
yoktur. Haklar siyasi partilerle,
derneklerle aranır. Gizli örgüt-
le, silahla zorla hak aranırsa bu-
nun adı terör olur, bizde buna
karşıyız. Gençlere sesleniyo-
nım: Haklanrazı aramak için
İnönü "Vereceğiniz oylar demokrasinin kalıcı olmasmı sağlayacak" dedi.
gizli örgütlere itıbar etmeyin, çekleştırdığını soyledı. İslamül- rak, şöyle konuştu:
haklannızı arayın, ama silahla
değil, zorla değil."
Başbakan Yardıması Erdal
İnönü, önceki gece kauldığı
Manisa toplantılannda Türki-
ye ve dünyadaki sosyal demok-
rat hareketlerle ilgili bilgi verdi.
Konuşmasından önce toplantı-
yı düzenleyen Manisa Birlik ta-
rafından kendisine yerilen
'Banş Ödülü'nü alan İnönü,
"Ben aslında bu ödülü almaya
hak kazanacak bir şey yapma-
dım" dedi.
İnönü, Türkiye'nin İslam ül-
keleri arasında bir reform ger-
kelerinin demokrasi içinde ya-
şamayı öğreneceklerini belirten
Erdal İnönü. bunun tek yolu-
nun da laiklik olduğunu savun-
du. Her dinin bir reform geçir-
diğini. ancak İslam dininde
böyle bir reform hareketinin
yaşanmadığını vurgulayan Er-
dal İnönü, yurttaşlann laikliğe
sahip çıktıİclannı bildi. Ceza
Muhakemeleri Usulü Kanu-
nu'nun (CMUK) çıkması için
çalışmalann tamamlandığmı
belirten Erdal İnönü, Cumhur-
başkanı Turgut Özal'ın kanunu
bir kez veto ettiğini anımsata-
"Bir madde ekleyelim, terör
suçlannın bunun dışmda oldu-
ğu açıkça belb olsun' diye bir ıs-
tek oldu. Bu da makul bir istek.
Bu şekilde de çıkacak. Bu re-
formlar kolay bir şey değil. Ko-
alisyon olmasaydı, tek başına
iktidar olunsaydı da bu reform-
lann yapılmaa o kadar kolay
olmazdı. Çünkü bu yasalar
uzun süredir gelen bır geleneği
değiştiren yasalar. Buna karşı
gelenler vartabıi."
CMUK'un tüm dünyada
Türkiye'deki demokratikleş-
merun simgesi haline geldiğıni
vurgulayan Erdal İnönü, "Eğer
bu çıkarsa Türkiye'de demok-
ratikleşme oldu denecek dün-
yada. Çıkmazsa olmadı dene-
cek. Arkasında geniş bir kamu-
oyu oluştu. Başlangıçta böyle
değikli. Sayın Özal'ın geri dön-
dünnesiyle bunlar oluştu" dedi.
CMUK'la Türkiye'deki tüm
adalet mekanizmasının refor-
munun gerçekleştırilmiş olaca-
ğını belirten Erdal İnönü, sözle-
rini şöyle sürdürdü:
"Biz genel durumu düzelti-
yoruz. Bu arada terör suçlan
için birtakım özel şartlar koru-
nuyorsa bu 'Türkiye'de reform
olmadı' anlamına gelmez. Bir
takım özel usulleri uygulamak
anlayışı her zaman Türkiye'de
vardır. Biz şimdi onı» ortadan
kaldınp. 'bu özel usuller terör
suçlanna karşı uygulansın, ama
genel olarak uygulanmasın" di-
yoruz. Tabu dileğimiz terör
suçlannın ortadan kalkması ve
bu usullerin hiçbir yerde uygu-
lanmaması. Tabii ilk aşamada
yapılacak şey, büyük ölçüde
bunu ortadan kaldırmak. Bu
arada terönân mevcut olması
yüzünden duyulan kaygılara
anlayış göstererek, bunu adım
adım yapmak gerek. Bu yapıh-
rken de bu reform yürüyecek."
İnönü, kamu çalışanlannın
sendıkalaşması konusunda hü-
kümetteki çalışmalann sürdü-
ğünü belirtti.
Solda birçok sosyal demok-
rat partinin bulunmasının hiç-
birinin iktidara gelmeyeceğj an-
lamını taşunadığmı belirten Er-
dal İnönü, CHPyle olan birleş-
me fırsatlanndan ilkinin iyi de-
ğerlendirilmediğini söyledi.
"Eninde sonunda bir çatı altın-
da birleşeceğiz" diyen Erdal
İnönü, tabanlann bu birleşme-
yi istediğini vurguladı.
ECEVtT:
Türkiye
tehlike
çemberinde
fç Politika Servisî -DSP Ge-
nel Başkanı Bülent Ecevit,
Türkiye'nin içerde ve dışarda
bir tehlike çemberiyle karşı
karşıya olduğunu söyledi.
EceviL Türkiye'yi bu durum-
dan sadece partisinin kurtara-
cağını öne sürdü.
DSP liden dün İstanbul'da
Bağalar, Bahçelievler,
Güngören ve Avcılar'da
yapüğı mitinglerde yapüğı
konuşmalarda. DSP'nin bir
çığ gibi büyüdüğünü belirte-
rek, 1 Kasım'da sandıktan çı-
kacak oylann bunu kanıtla-
yacağını söyledi.
Seçmenin sahte kamuoyu
yoklamalanna kanmayıp
DSP'ye oy vermesini isteyen
Ecevit şöyle konuştu:
"Hakça bir düzen ve ulusal
birlik için sizleri DSP'de bir-
leşmeye çağınyorum. Yann
(bugün)yapılacak seçimlerde
DSP'nin birinci parti olacağı-
na inanıyorum. Bunuh bir tek
şansı var. Yeter ki, seçmen
basına ve sahte kamuoyu
yoklamalanna kanmayıp,
DSP'ye oy versın. Ulusal bir-
bğimİzin tek güvencesi DSP.
(5nun için bize destek olun
partimizi güçlendirin."
Gazetelerdeki çeşitli par-
ülerin seçim ılanlanna da de-
ğinen Ecevit, DSP'nin 100
milyonlarca İira harcayacak
gücü olmadığını, halkın gücü-
ne güvendiğini söyledi. llan
paralannı ödevenlerin, ilan-
lardakı partileri esir edeceği-
nine dıkkat çeken Ecevit,
"Bunlar Türkiye'de vurgun,
sömürü düzenini sürdürmek
isteyenlerdir. O partilere o pa-
ralar halkı ve dev leti so> anlar-
dan geliyor"dedi.
Konuşmasında SHP'nin 2
milyonluk biletle balo dü-
zenlediğini ve sosyetik bir par-
tı habne geldiğini, Başbakan
Demirel'ın bir törende "açız"-
diye bağıran açılışa davet etti-
ğini kaydeden Ecevit,"Demı-
rel ile İnönü açın halinden an-
lamaz oldular"dive koniKtu
Yılmaz, dün lstanbul'da seçim yapılacak yerleri son kez dolaştı:
Hepinizıııutlaka oy kııllaıım
• ANAP lideri halkın
mutlaka sandık başına
gjtmesi gerektiğini, her-
kesin oy kullanmasının
bir zorunluluk haline
geldiğini anlatarak
"Eğer oyunuzu kullan-'
mazsanız, organize ol-
muş bir grup, sizin admı-
za başkan seçer. Seçile-
cek kişi sizin istediğiniz
bir başkan olsun" dedi.
İç Politika Servisi - ANAP
Genel Başkanı Mesut Yılmaz,
seçirn çahşmalannın son günü-
nü İstanbul'da geçirdi. Seçim
yapılacak üceleri bir kez daha
dolaşan Mesut Yılmaz. hükü-
metin vaatlerini yerine getir-
mediğini tekrarlayarak kendisi-
nin "eski kaşarlanmış politika-
alardan" olmadığını söyledi.
Bugün gerçekleştirilecek se-
çimler nedeniyle İzmir ve Îstan-
bul arasında adeta mekik do-
kuyan Yılmaz, İstanbul Bağcı-
lar, Bahçelievler ve Güngören'-
de eşi Berna Yılmaz ve bazı mil-
letvikilleriyle son seçim turunu
attı. Petek 1 otobusjiyle dola-
şan Yıbnaz. sevgi gösterileriyle
karşılandı. "Yalanı dolanı ol-
mayan dürüst lider", "Eskilere
karşı güvenilir lider" slogan-
lanyla dolaşan Yılmaz. Bağcı-
İ ÜGÜ
Secim bölgelerini dolaşan Yılmaz hizmet için halktan yetki istediğini söyledi.
larda kendısıni karşılayan ka-
labalığa kısa bir konuşma
yaptı.
Yılmaz, halkın mutlaka
sandık başına gıtmesi gerektıği-
ni, herkesin oy kullanmasının
bir zorunluluk haline geldiğini
anlatarak şunlan söyledi.
"Eğer oyunuzu kullanmaz-
sanız, organize olmuş bir grup,
sizin adınıza başkan seçer. Seci-
lecek kişi sizin istediğiniz bir
başkan olsun."
DYP-SHP koalisyon hükü-
metinin seçim öncesinde verdiği
hiç bir sözü tuünadığını, koalis-
yon hükümetinin halkı kandır-
dığını tekrar eden Yılmaz, "Ken-
disinin bol keseden vaatler ve-
ren eski kaşarlanmış politikacı-
lardan" olmadığını söyledi.
Yılmaz. halktan ANAP için oy
isteyerek "Sizlerden size hizmet
vermek için yetki istiyoruz. Ko-
alisyon hükümetini oluşturan
partilere kırmızı kart gösterme-
nizi istiyoruz" diye konuştu.
Seçimden sonra sağ partilerin kıınıhavları yapılacak
• MÇP'yi büyük oranda etkileyecek olan MHP'nin açılması
için delege belirleme çalışmalan tamamlandı.Demokrat Parti
büyük kurultayını 29 Kasım'da yapacak.
ANKARA (ANKA)- Seçimden sonra sa- MHP'nin yeniden açılması doğrultusunda
ğın gündemini kurultaylar oluşturacak. deiege belirleme çalışmalan tamamlandı.
Sağdaki yeni oluşumlar ve yeniden açılan Kurultayın Kasım ayının son günlerinde
partiler Kasım ayıru kurultayla geçirecek- yapılması beldeniyor.
ANAP ve DYP'yi çaüsı altında toparla-
da yeni gelişmeler yaşanacak. IDP'nin 8
Kasım'da yapılacak olağanüstü kurultayı-
nda Mıllet Partisi, Birlik ve Banş Partisi ile
MÇP'den aynldıktan sonra yeni oluşum
başlatan Muhsin Yazıcıoğlu ve arkadaş-
lanyla bırleşmenin tartışılacağı öğrenildi.
Ote
p
ler.
Demokrat Parti ve Mılliyetçi Hareket
Partisi ay sonunda yeniden açılış kurultay-
lannı toplarken, Islıhatçı Demokrasi Parti-
si kurultayında Mıllet Partisi, Birlik ve
Banş Partisi, Mılliyetçi Çalışma Partisi'-
nden istifa eden Muhsin Yazıcıoğlu'nun
birleşmeyi görüşeçekleri öğrenildi.
\4 P' K İ " Î I A V l
y ç p
mak amacıyla Celal Bayar'ın kızı Nilüfer
Gürsoy Bayar tarafından açılma çalışma-
lan sürdürülen Demokrat Parti Kurultayı
ise 29 Kasım'da yapılacak.
IDP'nın de Genel Başkanı olan Talat
Nevrosoğlu'nun Millet Partisi'nin yeniden
açılmasından sonra sağdakı küçük partıler
ve veni olusumlann birleşme çabalannda
ş şğ ğ
yandan yeni bir parti kurma çahş-
malannı sürdüren Aydın Menderes'in
Kasım ayı boyunca sağdaki partileri etkile-
yecek önemli girişimlerde bulunması bek-
İenıyor.
Ekim ayında topladığı kurultayıyla par-
tisinin adım "Yeniden Dbğuş Partisi" ola-
rak belirleyen Hasan Celal Güzel'de 23
Kasım'da partinin yasal kuruluş dilekçesi-
ni İçışleri Bakanlığı na verecek.
POLİTİKA GÖNLÜGÜ
HİKMET ÇETtNKAYA
İktidar mıSevinecek,
Muhatefetmi?
Bugün yapılacak yerel seçimlerde birinci parti kim ola-
cak?
Kamuoyu yoklamalanna göre sandıktan birinci parti
ANAP, ikinci parti ise RP çıkacak. SHP ve DYP ise ANAP'ın
ye RP'nin ardında yer alacak. Gözler İstanbul ve İzmir'de.
İki büyük kentten çıkacak sonuç hem iktidar partileri hem
de muhalefet partiteri için önemli. Onun için liderler iki kente
ağırlık veriyoıiar.
Kamuoyu yoklamâlarında DYP'nin lstanbul'da hiç şansı
yok. Yine iktidar ortağı SHP için de Istanbul'daki 6 seçim
yöresinde sandıktan birinci parti olarak çıkmak oldukça
üç
1991 genel seçimlerinde istanbul'da düş kınklığına uğ-
rayan SHP bu kez de aynı sonuçla mı karşılaşacak dersi-
niz?
Olabtlir...
Çünkü CHP bu seçime girmiyor. Ancak seçmen tabanı
SHP adaylanna sıcak bakmıyor. CHP oyiarı SHP dışmda
bir partiye kayacak. Bir bölümü DSP'ye, bir bölümü
ANAP'a ve DYP'ye oy verecek.
Amaç şu bizce:
"SHP iyice küçülsün ki, CHP büyüsün..."
Bizim ilgimizi çeken, ANAP'ın aradan biryıl geçmesine
karşın ayakta kalması, halkın umudu olarak siyasal yaşa-
mını sürdürmesi. Sesi sedası çıkmayan RP'nin "cemaat
partisi" görünümüne karşın istanbul'da hızlı bir tırmanışa
geçmesi.
Diyorlar ki:
"Güngören, Bağalar ve Tuzla'da RP seçimleri mutlaka
kazanacak..."
Soruyoruz:
"Üç yörede RP'nin seçim kazanmasının nedenini açık-
lar mısınız?"
Yanıt
"Bu yörelerde diğer partilerin adayları sevilmiyor ve ta-
nınmıyor..."
RP 6 seçim yöresinde çok çalıştı. ANAP, DYP ve SHP'nin
toplam seçim gideri kadar para harcadı. Mahalle örgütleri
kapı kapı dolaştı.
RP lstanbul'da üç yerde seçimi kazanır mı?
1991 genel seçim sonuçlarına bakıldığında RP 6 bölge-
de yüzde 19.6 ile üçüncü partiydi. ANAP yüzde 24.6 ile bi-
rinci, SHP yüzde 20.6 ile ikinci partiydi. Onun için RP'nin
yükselen grafiği bir yıl önceden görülmüştü.
DYP'nin 6 seçim yöresinde de pek şansı yok. Salt Tuzla'-
da bir sürpriz yapabilir DYP. O da bir hayli uzak clasılık.
Başbakan Süleyman Demirel, Tuzla için "Mutlaka alma-
lıyız" demişti İstanbul örgütüne. Ağırlık Tuzla'ya verilmiş-
ti ilk başta diğer yerler gözden çıkarılmıştı. Daha sonra
DYP il örgütü "iktidarız belki kazanabiliriz" diyerek çalış-
malan hızlandırmıştı.
Ama sonuç şimdiden belli: "Tuzla dışmda DYP'nin hiç
şansı yok..."
SHP'liler her zamanki gibi neyecanlı. Onlar Bahçeliev-
ler'de seçimi alacaklarını, Tuzla ve Maltepe'de ANAP'la
yarıştıklarını söylüyorlar.
Diyorlar ki:
"lstanbul'da birinci parti biziz..."
izmir'e gelince...
DYP Gaziemir'de seçimi kazanmak için yoğun bir çalış-
ma yürütüyor. DYP'nin ardından SHP ve ANAP da atağa
geçiyor.
DYP'liler hayli iddialı Gaziemir'de. Onlara göre "Seçim
sonucu şimdiden belli oldu" ve adaylan belediye başkanı
seçildi.
Soruyoruz:
"Gaziemir'de DYP'nin kuvvetli olduğu birgerçek. Ya di-
ğer yöreler?"
Yanıt:
"Sandıklar açılsın görürüz..."
ANAP Çiğli'de rahat, SHP ise sıkıntılı. SHP'nin önündeki
engel DSP, HEP ve seçime katılmayan CHP. Bir de yanlış
aday seçimi.
SHP, Balçova ve Narlıbahçe'de şanslı gözüküyor. He-
men belirtelim. ANAP, SHP'yi iki yörede çok yakınidan izli-
yor...
Her zaman olduğu gibi RP İzmir'de zayıf. Onun için yığı-
nağı Istanbul'a kaydırdı RP.
Bugün yaklaşık 1 milyona yakın seçmen oy kullanacak.
Sonuçlar ise bu akşam belli olacak.
Bakalım iktidar mı sevinecek, muhalefet mi?
Göreceğiz...
Partilerinıııilyoıılaıı
Hazineyegidiyor
• Yasaya uygun olmayan gelir niteliğinde görül-
düğü için Hazine'ye aktarılan son para MÇP'nin
kasasından çıktı. Anayasa Mahkemesi MÇP'nin
89 yılı gelirlerinin 1 milyon 500 bin liralık bölümü-
nü hazineye aktardı.
ANKARA (ANKA) - Siyasi
partilerin milyonlarca hrası
'yasaya uygun gelir' olmadığı
gerekçesiyle hazineye devre-
diliyor. Siyasi partilerin mali
denetimini gerçekleştiren Ana-
yasa Mahkemesi, yasaya uy-
gun belgelendirilemeyen gelır-
lerle, belgelendirilemeyen gi-
derler karşılığı parti mal-
varhğırun da Hazineye gelir
olarak kaydedilmesine karar
veriyor. Hazineye en çok pa-
rası giren partilerin ŞHP ve
MÇP olduğu belirlendi.
Siyasi Partiler Yasası uya-
nnca yapılan siyasi parti mali
denetimleri, Yargıtay Baş-
savcıhğı ve Anayasa Mahke-
mesi'nin iş yükünü daha da
artünrken partiler açısından
da sıkınülara neden oluyor.
Anayasa Mahkemesi'nın bazı
üyelerinin karşı oylanyla alı-
nan 'Hazineye gelir kaydedil-
mesine' ilişkin kararlar, ka-
patılan, kendini fesheden ya da
halen faaüyetlerini sürdüren
partilerin çoğunu kapsadı.
Yasaya aykın giderler
Siyasi Partiler Yasası'nın
69'uncu maddesinin üçüncü
fıkrası. partilerin gelir sağla-
malannda izleyeceklen yön-
temi gösteriyor. Mahkeme,
yasa maddesine aykın olarak
elde edilen gelirlerle, belgelen-
dirilemeyen yasaya aykın gi-
derlerin bulunup bulunma-
dığını defter ve ı-jyıtlar üzcrin-
de denetliyor. Mali denetımlen
iller ve parti merkezleri kayıt-
lan ûzerinden ayn ayn yapan
mahkeme. gelir ve giderlerin
partilerin tüzük ve mali işler
yöneüneliğine uygunluğunu
da inceliyor. Anayasa Mahke-
mesi'nin yasalara uygun bul-
mayarak Hazine'ye gelir yazıl-
masına karar verdiği hesap-
lardan bazı örnekler şöyle:
SHP'nın 1985 yılı hesapla-
nnda yer alan gelirlerde bel-
gelendirilemeyen 9 milyon 277
bın 138 İira, 1984 yılı hesaplan-
nda 31 bin liralık gelir.
SODEP'in 245 bin 805 bin
lira. RP'nin 34 makbuz
karşılığı aldığı, ancak adres be-
lirtmediği için yasalara uygun
bulunmayan 1 milyon 42 bin
lirası, 1985 yılı genel merkez
gelirlerinden 150 bin liralık
bağış.
MÇP'nin 1984 yılı gelirlerin-
den 2 milyon 262 bin lira, 1989
yüı gelirlerinden 1 milyon 500
bin lira. DYP'nin 1986 yüında
360 bin lira, 1985 yılı gelirlerin-
den 292 bin lira. Halkçı Parti'-
nin makbuzsuz elde ettiğı 150
bin lira, gider karşılığı göster-
mediğı 2 milyon 759 bin 620
lira. DSP'nin yasada belirle-
nen oranın üstüne çıküğı ge-
rekçesiyle bağış olarak aldığı 5
milyon liralık kısım. Anayasa
Mahkemesi, parti denetimiyle
ilgili kararlanndan birinde ke-
sin hesap listelerini Yargıtay'a
göndermediği için DSP'yi
uyanrken, Balıkesir İl Baş-
kanhğı'nın ilan parası olarak
borçlandığı 2 milyon 600 bin li-
rayı ödeyen DYP'ye usulsüz-
tük yapüğmı bildirdi.