Katalog

31Ocakl992 haberler Ö.GÜNIJN L NOTLARI Cumhuriyet3 Moskova'nın yıldızı söndü, şimdi Bakü, Buhara ve Taşkent'e gitmek moda Türki cumhuriyetlere turist akını CAN KOZANOĞLU (lstanbul) Moskova'nın gündüzüne de, gecesine de Türkiye'den fazla rağbet yok. İş gezilerinin ve turlann yeni yıldızı artık Moskova değil, Türk cumhuriyetleri. Seyahat acenteleri bugünlerde, çok kazanç getiren bir turizm damarı bulmanın heyecanıyla Bakü, Taşkent ve Buhara turlarına yükleniyor. özbekistan Havayollan'nın bilet sorumlusu Erhan Bayram, seferlerine hem işadamlarından hem de turistik gezi yapmak isteyen nıcraklılardan talep geldiğini söylüyor. Bayram'a göre sadece Türkler özbekistan'ı görnıek istemiyor. Almanlar da tngilizler de Araplar da özbekistan'ın nasıi bir yer oldugunu gözleriyle görme hevesine kapılıyorlar. Türk cumhuriyetlerine tur düzenleyen şirketler, verdikleri hizmetler açısından ikiye ayrılıyor. Yalnızca gidîşdönüş ve konaklama organizasyonuyla uğraşan şirketler ve İş bağlantıları konusunda da hizmet veren tam teşekküllü şirketler. Taşkent, Buhara, Semerkand ve Çimkent'e turlar düzenleyen Sunpak Travel, birinci gruptan. Şirketin genel müdürü SUheyla Kılıç, müşterilerin yarısını işadamlarının diğer yarısını ise turistlerin oluşturduğunu söylüyor. Kendi turlarına katılsınlar ya da başka bir yolla gitsinler, Orta Asya gezılerini Türk kültürUnün izlerini arayan herkese tavsiye eden Kılıç şöyle diyor: "Yalnızca bizim için değil tüm dünya insanları için Orta Asya cumhuriyetlerini görmek şart. Köklü bir kültürün, 20003000 yıl öncesinin izleri var oralarda." Ancak seyahat acenteleri açısından asıl kârlı alanı, kültürel merak duyan müşterilerden çok girişimci ruha sahip işadamları oluşturuyor. Türk cumhuriyetlerine tur düzenleyen şirketler, genellikle, bürokratlardan randevu alma, mevzuat konusunda danışmanlık yapma, yatınm imkânlan hakkında bilgi toplama türünden hizmetlerde de bulunuyorlar. Elbette ki işadamlarına verilen her özel hizmetin bir de özel ücreti oluyor. Bakü'ye tur düzenleyen Asır Tur'un ortaklarından Engin özdemir, özel hızmetlerin yanında, Azerbaycan'daki bürokratik yavaşlığın ve mevzuat karmaşasının da gelirlerini artırdığını söylüyor. Çünkü, Azerbaycan'la iş yapmak isteyen girişimciler ister istemez sürekli müşteri oluyorlar. özdemir, Bakü'ye en az altı sefer yapmadaıı iş bağlanamayacağı düşüncesınde. Tecrübelenyle sabit ki, birinci seferde yalnızca Bakü görülür, herhangi bir bağlantı kurulamaz. lkinci sefer, tanışma faslıyla, Uçüncü sefer iyiniyet mektuplarının alışverişiyle geçer. Dördüncü ve beşinci seferlerde, görü»meler yapılır ve ımza\ar ancak altıncı seferde atılabilir, o da işlerhep yolunda giderse. Engın özdemir, "bu ysvaşlık bizim gelırlerimizi artırıyor, işin «toğrusu böyle" diyor. Akreditifin ne oldugunu bilmeyen dış ticaret bankası müdürleri, satmak istedikleri mal için fiyat kestiremeyen pazarlamaalar, vergi mevzuatını çözmeye çalışan vergiden sorumlu bürokratlar... Türki cumhuriyetlerin yeni yapısı oturana kadar, seyahat acenteleri sürekli müşterilerden ıyi para kazanacak. Biriki seferde iş bağlanabilecek hız kazanıldığında, belki turistik gezi meraklıları TürkiyeTürk cumhuriyetleri hattını çok kârü kılmaya yetecek. Belki de seyahat acentelerinin bulduğu yeni damar birkaç yıl sonra canlılığını yitirecek. Uzak bir olasılık gibi görünüyor ama turistik işler de hiç belli olmuyor. Daha iki yıl önce herkes Moskova'ya gidiyordu. OSMAIN IJLAGAY Hedef Enflasyon, Silah Bütçe M aliye ve Gümrük Bakanı Sümer Oral dün 1992 mali yılı bütçe tasarısını TBMM BütçePlan Komisyonu'na sunarken ekonomide öncelikli hedefin enflasyonun aşağı çekilmesi oldugunu, diğer hedeflerin gerçekleşmesının de büyük ölçüde buna bağlı bulunduğur»u söylemiş. sakat tarafı şurada: Yuksek enflasyon ortamında sağlıklı ve sürdürülebilir bir yuksek büyüme sağlamak olanaksız. İç talebi pompalayarak, kamu yatırımlarını arttırarak, dış kaynak gırişini özendirerek geçıcı bir büyüme rüzgârı estirebiliyorsunuz, ama yuksek enflasyon ortamında kaynakların üretken yatırımlara yönelme eğilimi sınırlı kalıyor, istikÇok yerinde bir saptama, çok doğru rarsız ortamda özel sektör kendinden birhadef. "Efendim Türkiye gıbi yıllık nübeklenen yatınm atılımını gerçekleştirfus arttynın yüzde 2'lerde olduğu bir ül miyor, ımalat sanayıınde yeni ve büyük kede önce büyümeye önem verilmeli, kapasiteler yaratmıyor. Bu durumda yuksek enflasyonla yaşamaya nasıl ol zorla sağlanan hızlı büyüme bir süre sa alıştık" fliründeki itirazlarla enflas sonra ekonominin dengelerini bozuyor, yonla mücaoeleyi sulandırmaya çalı döviz sorunu çıkabiliyor ve enflasyon şanların pek haklı olmadıkları son yıl tırmanma eğilımıne girıyor. Dengeleri larda iyice ortay» çıktı sanırım. ANAP düzelteyım deyıp önlemleralırsanız bu içinde de bu anlayışı savunanlar var kez daralma sürecı başlıyor ve yuksek dı, "canım insanlar nasıl olsa enflasyobüyüme, yerini durgunluğa bırakıyor. na alıştı, biz buyüme hızını yuksek tut Türkiye bu olayı yuksek büyüme hızlamaya bakalım, seçım kazanmanın yolu rının yakalandığı 198687 sonrasında da büyümeden geçer" mantığı ANAP'a da 1990 sonrasında da yaşadı. Yüzde egemen oldu ve sonunda her bakım 78'lerde reel büyüme hızlarının elde dan en kötü sonuç ortaya çıktı. Enflas edildıği 198687 dönemini reel büyüyon pahasına sağlanan büyümenin ge menin yüzde 3.6'ya düştüğü 1988 ve çici olduğu görüldü, hızlı büyüme yıl yüzde 1.6'ya düştüğü 1989 yılları izlelarını duraklama yılları ızledı; enflasyon di. Büyüme hızının yüzde 9'u geçtiği tırmanışını sürdürdü ve ANAP iktidar1990 yılını, reel büyümenin yüzde 1.5 dan uzaklaştı. dolayında gerçekleşmesinin beklendiği "Enflasyonu blraz daha Idare edip 1991 yılı izledi. büyümeye öncelik verelim" görüşünün Demek ki, "efendim büyümeye önceçi geçen gün ilginç bir noktaya değinlik verelim", demekle sağlıklı ve istikrarlı di. Kamu açıklarıyl^ enflasyon arasınyuksek büyüme sağlanamıyor. Tekne daki ılişkiyı anlatırken, enflasyonun yalyi yapay şekilde hızlandırırsanız bir sü nızca mevcut kamu borçlanma gereğire sonra gidip enflasyonlu kayalara tos nin sonucu olmadığını, mevcut kamu luyor. Durumu kurtarayım derken za borçlanma gereğiyle yakın gelecekte man ve mesafe kaybediyorsunuz. İşte oluşması beklönen kamu borçlanma bu nedenle artık yalpalamayı bırakıp gereğinin ağırlıklıortalamasının enflasönceliği enflasyonla ciddı mücadeleye yonu belırlediğini aöyledi. Çeşitli ülkevermek gerekiyor. Birkaç yıl içinde sağ lerdekı deneyler bu sonucu verilıklı hızlı büyümeye geçmek istiyorsa yormuş. nız yapmanız gereken bu. Orta ve uzun Şu halde hükümetin kendi bütçesivadede istenen sonuca ulaşmak isti ni hedefledığı şekilde uygulayabilmeyorsanız başka seçeneğınız yok gibi. si, gelecektekı kamu borçlanma gereBu nedenle Sayın Oral'ın dün yınele ğinı bellı bir sınırda tutabıleceği konudiği hedefe, öncelikle enflasyonu aşa sunda piyasalara ve topluma güvence ğı çekme hedef ine doğru cesaretle yü vermesı çok önemli. Merkez Bankası rümesi lazım hükümetin. Başkanı Rüşdü Saracoğlu'nun "para programı"ru açıklarken vurguladığı giEnflasyonla müqadelede hükümetin bi bütçe açığının öngörülen lımıtler ıçınkararlılığını göstermesı ve bunu önce de kalması "para programı"n\n ve onun kendi açıklarını kapatacağının kanıtla arkasında yer alması gereken Hazıne rını ortaya koyarak yapması son dere borçlanma programının tutması açısınce önemli. Değerli iktlsatçı Salih Neft dan da çok önemli. Cesaret ve înandıncılık önemli Bütçeyi ele alan TBMM'nm de olaya içinde bulunulan durumun bilinci içinde yaklaşması lazım. Herkesin yılların içinden gelen alışkanlıklarla bütçeye harcama kalemlen sokuşturmaya Milletvekillerfne düşen görev ni fazlalık bile hükümetin bütçe açığını 32 trilyonda tutma niyetine şüphe düşürür. Bu hedefin tutmaması halınğı ve enflasyonun istenen şekilde aşa de "para programı"n\n da tutmayaca kalkışmak yerıne "acaba daha tazla ta ğı çekilemeyeceğı inancı yaygınlaşır. sarruf yapılabilir mi" esprisiyle olaya Piyasaları ve insanları, hükümetin işi sı Eski Sovyet yeni Azeri satranççı Garri Kasparov, dört Alman rakibiyle aynı anda oynadığı mücadeleden zaferle ayrılarak spor bir otomobil kazandı. Kasparov Alman satrancını mat etti Dış Haberler Servisi BadenBaden kentinde geçen hafta düzenlenen Satranç Galası Azeri satranççı Garri Kasparov'un zaferiyle sonuçlandı. Gala'nın mağlupları ise Vlastimil Hort, Eric Lobron, Matthias Wahls ve Gerald Hertneck'di. Yani Alman satranççıydı. Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesinde yer alan bir habere göre beş saat süren gala sonunda Kasparov tek başına mücadele verdiği Alman rakiplerini 31 mağlup etti. BadenBaden kongre bınasında gerçekleşen satranç galasının ödülü giriş kapısının önünde duruyordu: Kasparov'un tercih ettiği renk ve modelde spor bir otomobil. Azeri usta satranççı mağlup olsa, ödül Alman Markı olarak dört Alman satranççı arasında paylaşılacaktı. Garri Kasparov'un rakipleri parlak geçmişi ve bulanık geleceği ile eski Çek bugünkü Alman vatandaşı Unlü Vlastimil Hort, harika çocukken sıradan bir yetişkin olan Eric Lobron, Matthias Wahls ve Gerald Hertneckt'ti. Kasparov, Hort ve Walsh'a karşı beyaz, Hertneck ve Lobron'a karşı siyah taşlarla oynadı. Mücadelenin ilk anları Azeri usta için kolay gecmedi. Oyun açılışları kimine göre ağırkanlı, kimine göre sıkıcıydı. Kasparov, sandalyesıni bir o yana, bir ftte yana çektı, bir tahtadan bir dığerine uzandı durdu. Dördüncü saat dolarken Hertneck'in bir piyonu eksikti, ancak birkaç hamle ile beraberliği sağlayabileceği için memnundu. Takım kaptanı Darga'ya danıştı. Kasparov'a her türlü güçlüğü çıkarmayı amaçlayan Darga, sonuçta dikkatıni üç tahtada toplamayı jîğlercesine olurunu verdı. Hort çok çabaladı, ama bundan öteye gidemedi. Kasparov beraberlik önerdi. Bu kez kaptan karşı çıktı. Hort gözlüğünü bir taktı, bir çıkardı, sonuçta elini Kasparov'a uzatmaktan başka bir şey yapamadı. Darga'ya da galibi ilan etmek kaldı. VVahte'inçabasıboşura VVahls'ın sıyah taşları, mat kokusu çıkana kadar bırbirı ardına Kasparov'un taşlarına teslım bayrağını çekti. Lobron'un pes etmesı de fazla süre almadı. Bir piyon guçlü konumdaydı, ancak diğer bir piyonunun içinde bulunduğu kötü durum nedenıyle avantajını yitirdi. O da yenilmekten kurtulamadı. Böylece Kasparov iki galibiyet, iki beraberlikle masadan 31 gibi parlak bir sonuçla ayrıldı. yaklaşması gerekiyor. kı tutacağına ve enflasyonu aşağı çekNedeni ortada. Bütçede öngörülen meye kararlı olduğuna inandırmak 32 trilyon lıralık açık rakamı 1991 büt güçleşir. çesinin açığına eşıt bir rakam. Yanı reTüm bu nedenlerle bütçeye son şekel anlamda ciddi bir daralmayı gündeme getiriyor. Ancak bütçe açığındakı bu lini verecek olan milletvekillerine de daralmanın harcamalar kısılarak değil önemli bir görev düşüyor. Olaya kısır ve vergiler arttınlarak sağlanması öngörül kısa vadeli popülist politika ufkuyla yakmüş. Bu çapta bir vergı getirı artışı sağ laşmak yerıne bıraz daha sorumluluklanması zaten kuşkuluyken harcama la yaklaşırlarsa enflasyonla mücadelelarda gündeme gelecek en ufak bir ye ye olumlu bir katkı yapmış olurlar. Başkan 6. kez kaza yaptı • AA (Konya) • . Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Halil Ürün, özel otosu ile dün 6. kez trafik kazası geçirdi ve kazadan yara almadan kurtuldu. Ürün, 42 HE 069 plakalı özel otosuyla şehir merkezi Meram hemzemin geçıdinde belediyece açılmış bir çukura düştü. Kazada otomobil büyük ölçüde hasar gördü. Spielberg TRT'yi morarttı ATİLLA DORSAY (tstanbul) Salı akşamı TV2'de gösterilen Steven Spielberg'in Mor Yıllar adlı filminin gösterimi, yapımcı fîrmanın Türkçe dublajı önceden görmek istemesi nedeniyle tehlikeye girdi. Film, TRT'nin yapımcıyı fırmayı dublajın başarılı olduğu konusunda iîcna etmesinden sonra TV2'de gösterime girebildi. Krız, Stcvcn Spielberg ve Clint Eastwood'un, TRT'nin VVarncr Bros'tan satın aldığı paketın ıgnde bulunan filmlerinin seslendınlmış kopyasını önceden görmek istemesi nedenıyle patlak verdı. Ancak TRT yönctımi, ıkı ünlü yönctmcnın, yapımcı fîrmayla kendılenne ilettığı bu isteğe pek sıcak bakmadı. Çünkü paket alınırken Warner Bros'la yapılan genel anla^mada böyle bir madde yoktu. TRT yönetıcilerı, "Bı/ım yaptığımız scslcndırmcnın yabancılar tarafından denetlcnmesı ağnnııza gıdcr" yorumunu yaptılar. Üst duzey bir TRT yetkılısı dublajın oncedcn denetlenmcsınc şöyle tcpkı gösterdı. "Değerlcndırmcyı neye, hangı kıstasa gore yapacaklar'' Beğenmedıklen takdirde seslendırilmış fîlm nc olacak, ne ışe yarayacak?" TRTyonetıcılcri, dublaj knzıni, bir ara formül bularak çözdu: Spielberg'in filmının Türkçe dubla)i ycnnc yapımcı firmaya dünyanın her yenndc buyük bir ılgıyle izlenen Alf dizısının Turkçe scslendinlmı^ bolumlenni gonticriıuı TRTciler Mor Yıllar'dan alııılannın akıyla çıktılar ama onlan &imdı yeni sorunlar bcklıyor Çunkü Steven Spielberg, Clınt Eastwood ve bu konudaki tıtı/lığıyle ün salan Stanley Kubrıck, bundan sonra TRT'de göV tenlecek bütün filmlennin Türkçe seslcndinlmesını onceden gormek ıstıyor. Yanı dublaj knn dcvam edıyor TRT'nin bu kn/ı nasıl çözeceğını onümüzdekı gunlerdt. beraber ızleyeceğiz. Mor Yıllar adlı fîlm TV2'de son anda yayına girdi dan adamlar en cok neden Çok sevgili kardeşlerim Laçin ve Yeşim Öncel'in babası, Jale Hanımefendi'nin eşi ÖZELLİKLERİ. OUARTZ ÇUBUK FAN SİSTEMI EMNİYET OUâMESl 2000 W • 1000 • 1000 Ayarll QUARTZISITICILARI • YÜKSEK KALORİ • FANLI ISI DAĞILIMI • GÜVENİLİRLİK OUARTZ ÇUBUK FAN SİSTEMİ EMNİYET DÛÖMESİ 1600 W SABİT ISI 180° DÖNER KAFA DAIWA SATICILARINDAN ARAYINIZ BAŞOL ÖNCEL'in kaybını derin üzüntüyle öğrendim. Bu sevgili ailenin büyük acısını paylaşır, dostlarıma sabırlar dilerim. TÜRKİYE GENEL TEMSİLCİSİ CORAL AŞ ÜRETİCİ FİRMA: FANSET SAN.lJ Ersin Salman