Katalog

2 EYLÜL 1991 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/lî BM, Irak'ı izliyor • DOHA (AA) — BM Banş Oücü, Irak'm, Kuveyt'in Bubiyan adasına asker gönderdiği yolundaki haberleri soruşturuyor. BM Irak-Kuveyt Gözlemci Heyeti (UNICOM) Başkanı Tümgeneral Gunther Greindl, olayın ateşkesin çn ciddi ihlallerinden biri olduğunu belirterek "Bu, çok ciddi bir olay. BM ve Genel Sekreter buna çok önem veriyor. Konuyu araştınnak için her türlü çabayı harcayacağız" dedi. Greindl, gazetecilere yaptığı açıklamada heyetin, Kuveyt'in, Irak askerleri ile meydana gelen çatışma sırasında yakalandığını öne sürdüğü Irak askerleri ile görüştüğünü ve Kuveyt'in ele geçirdiğuıi söylediği iki gemiyi gördüğünü kaydetti. Erşad'a suçlama • DAKKA (AA) — Bangladeş'in eski Devlet Başkanı Hüseyin Muhammed Erşad'a yeni bir suçlama yöneltiliyor. Yasadışı silah bulundurmaktan daha önce 10 yıl hapse mahkûm ediJen Erşad, bu defa iilkeye kaçak aJtın sokmakla suçlanıyor. Polis yetkilileri, Erşad ve altı suç ortağının 750 bın dolar değerinde altını 17 Temmuz 1990'da Singapur'dan kaçırmakla suçlandığını bildirdiler. Ege'de hava İLstüniügü • A3İNA (AA) — Türkiye'nin 1995 yıluıdan sonra Ege'deki hava üstünluğünü Lam olarak eline geçireceği belirtildi. Muhafazakâr eğilimli Katiraerini gazetesinde yayımlanan "Semalarda Türk üstünlüğü" başlıklı bir yazıda, ABD Kongresi'nin, 1994 yılına kadar imalatı tamamlanacak 160 F-16 uçağından sonra Türkiye'de aynı tipte 80 uçak daha yapılmasını onaylaması "Ege'deki Türk-Yunan askeri gtlç dengesini ciddi olarak tehlikeye soktu" şeklinde değerlendirildi. Eski komüniste tutuklama • TtRAN (AA) — Arnavutluk'ta eski komunist rejimin iki üst düzcy yetkilisinin tutuklandığı bildirildi. Ana muhaJefet konumundaki Denıoktarik Parti tarafından bapishane yetkililerine atfen yapılan açıklamada, eski başbakan yardımcısı ve Komunist Parti'nin eski politbüro üyesi Manush Myftiu ile eski politbüro üyesi Kino Buxheli'nin rutuklandığı duyuruldu. Açıklamada, tutuklamaların ülkede "gelecekte bir darbe yapılmasını engellemeyi amaçladığı" öne sürüldü. Vasiliu Atina'da • ATİNA (AA) — Kıbns Rum kesimi lideri Yorgo Vasiliu, bugün Atina'da Cumhurbaşkanı Konstantin Karamanlis ve Başbakan Konstantin Mitsotakis ile görüşecek. Vasiliu'nun Atina'daki gönişmelerinde gerek ABD Dısişleri Bakanlığı Kıbns Özel Koordinatöru Nelson Ledsky, gerekse BM Genel Sekreteri Javier Perez de Cuellar'ın ozel temsilcileri Oscar Camilh'on ile Gustav Feissel'in Tiirkiye- Yunanistan-KKTC ve Kıbns Rum kesimindeki temasları değerlendirilerek Yunanistan ve Kjbns Rum kesiminin bundan sonra izleyeceği 'taktik' belirlenecek. Kıbrıs konusunda New York'ta eylül ayı içinde bir konferans gerçekleşip gerçekleşme>f eceği hakkında BM Genel Sekreteri'nin Guvenlik Konseyi'ne sunacağı raporun beklentisi içinde bulunan Atina'da Vasiliu'nun ziyaretine buyük dnem veriliyor. Tacikistan DevletBaşkanı, büyük gösterilersonunda istifa etti OrtaAsya kaynıyorSovyetler'in Özbekistan ve Kırgızistan cumhuriyetlerindeki huzursuzluk, Tacikistan'a da sıçradı. Darbe girişimine karşı "kararsız tutum" takınmakla suçlanan Devlet Başkanı Kahkar Makhamov istifa etti. Cumhuriyetin adından "Sovyet" ve "Sosyalist" sözcükleri çıkartıldı. ABD'nin, Baltık cumhuriyetlerinin bağımsızlığını bugün tanıması bekleniyor. Dış Haberler Servisi — Sov- bugün BaJtık cumhuriyetlerinin bağımsızlığıru tanıması bekleni- yor. Sovyet Içişleri Bakanlığı'- na bağlı "Siyah Bereliter" adlı özel guvenlik güçleri Letonya ve Litvanya'yı terk etjiler. lngilte- re Başbakanı John Major ise yet cumhuriyetlerindeki kaynaş- ma sürıiyor. önceki gün Kırgı- zistan ve özbekistan cumhuri- yetlerinin bağımsızlık ilan etme- ierinden sonra diln Tacikistan Devlet Başkanı Kahkar Makfaa- mov istifa etti. Gorbaçov, dün cumhuriyetlerin liderleriyle Moskova'da ülkenin geieceğini görüştü. Halk Temsilcileri Kongresi, Sovyetler'deki tarih- sel gelişmeleri görüşmek üzere bugün toplanıyor. ABD'nin, Moskova'ya gitti. Orta Asya cumhuriyetlerinde kaynaşma yayıüyor. TASS'ın bildirdigine göre Tacikistan Devlet Başkanı Kahkar Makha- mov, büyük protesto gösterile- rinin ardından pariamentoda güvenoyu alamayınca görevin- den istifa etti. Makhamov, par- lamentonun toplantısmda Mos- kova'daki darbe girişimi karşı- sında "sessiz kalmak ve karar- sız tutum iziemekle" suçiandı. Yapılan oylamada, Makhamov hakkındaki güvensizlik önerge- si, 24'e karşı 148 oyla kabul ediJdi. Parlamento yeni başkan- lık seçimlerinin 27 ekimde yapıl- masını kararlaştırırken cumhu- riyetin adından "Sovyet" ve "Sosyalist" sözcükJerini çıkar- dı. Ülkenin yeni adı "Tacikis- tan Cumhuriyeti" oldu. Parla- mento toplantı haiinde iken bi- nanın dışında binlerce kişi Mak- hamov aleyhinde gösteri yapı- yordu. Siyah Bereliler Baltık cumhuriyetlerinde halkın büyük tepkisine yol acan Siyah Berelilerin Letonya ve Litvanya'dao çekilmesi büyük sevinç yarattı. Rusça OMON adı ile tarunan Siyah Bereüler Baltık cumhuriyetlerinde ayn- lıkçı gruplara karşı kanlı saldı- nlar düzenlemekle tanınıyorlar- dı. Ancak AP, Litvanya'daki Si- yah Berelilerin tümünün cum- huriyeti terk etmediğifli, 33 Si- yah Berelinin terk etmeyi red- dettiğini, 33 tanesinin de orta- dan kaybolduğunu bildirdi. ABD tanıyor Rusya Federasyonu televizyo- nu önceki gece verdiği haberde, ABD'nin, Baltık cumhuriyetle- rinin bağımsızlığını pazartesi günü (bugün) resmen tanıyaca- ğını bildirdi. Başkan Bush'un önceki akşam Litvanya Devlet Başkanı Vitautas Landsbergis'e MOSKOVA GÜNÜ — Sovyetler Birligi'nin başkentinde her yıl dbzenlenen "Mosko>a Gunü", bu yıl darbecilere karşı kazanılan zaferin kutlamasuıa dönüştu. Kentin ana cadde ve meydanlannda sergilenen halk dansiannın yanı sıra önceki gece "barikatlarda rock" adı alünda bir de konser diizenlendj. (Fotograf: AP) telefonda "yakında çok önem- li bir acıklaına yapüacağını" söylediği bildirildi. Halk Temsilcileri Kongresi Sovyetler Birliği ve dünyada dikkatler bugün toplanacak oian Halk Temsilcileri Kongre- si'ne çevrildi. 2250 temsilciden oluşan kongrede Komunist Par- tisi'nin faaliyetlerinin askıya alınması, cumhuriyetlerin dağıl- ması ve darbecilerin durumu gi- bi sorunlann ele alınacağı bildi- riliyor. 6te yandan dün Moskova'ya giden Ingiltere Başbakanı John Major temaslanna başladı. Ma- jor, uç günluk darbeden sonra Sovyetler Birliği'ni ziyaret eden ilk Batılı lider. Major'un temas- lan sırasında özellikle Sovyet- ler'e Batı yardımı konusu üze- rinde durulacağı büdiriliyor. Thatcher-Nazarbayev Ingiltere'nin eski Başbakanı Margaret Thatcber'ın Japon- ya'ya giderken uğradığı Kaza- kistan'ın başkenti Alma Ata'da Devlet Başkanı Nursulttn Na- zarbayev ile görüştüğü bildiril- di. AA'ya göre Bayan Thatcher, bir dizi konferansa katılmak uzere Japonya'ya giderken uça- ğının yakıt ikmali için uğradığı Alrna Ata Havalimanı'nda dün yapılan bir saatlik görüşmenin ardından gazetecilere, Kazakis- tan Deviet Başkanı'nın basarı- sız darbe girisiminden sonra SSCB'nin en güçlu liderlerinden biri olarak sivrildiğini söyleye- rek "Nazarbayev, şu aoda SSCB'yi biriesrirebUecek lider- lerden birisidir" dedi. Nazarbayev ise eski Ingiliz Başbakanı ile temasırun Batılı şirketlerin dikkatini Kazakis- tan'a çekmesini umdugunu söy- ledi. Darbe girişimine dek SSCB Devlet Başkanı Mihail Gorba- çov'un savunduğu yeni birlik sözleşmesinin en ateşli destekle- yicilerinden biri olan Nazarba- yev, komplocularla işbirliğini kararlı biçimde reddederek ön plana çıktığı darbe girişimi son- rasında "birligi kurtannak için çok geç kaiındığı" gerekçesiyle tutumunu değiştirmişti. Nazar- bayev, artık ülkesinin yalnızca bir askeri ve ekonomik ittifaka girebüeceğini söylemişti. Buna karşın Kazakistan, SSCB'nin bagimsızlığım ilan etmeyen 5 cumhuriyeti arasmda yer alıyor- du. Gorbaçov'a darbe girişimi parçalmma sünecini hızlandırdı SSCB'de başdöndürücü gelişmeler Dış Haberter Servisi— Sovyetler Bir- liğTnde darbe girişimi ve sonrasmdaki olaylar günü gününe şöyle gelişti: 18 ağustos pazar- Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Mihail S. Gorbacov ve ailesi, Kınm'daki yazlık evlerinde muha- fazakâr komünistler tarafından gözaltı- na alıdı. 19 ağustos pazartesi- Başbakan Yar- dımcısı Gennady Yaoayev başkanhğın- daki sekiz kişilik bir komite, gerçekleş- tirdikleri darbe ile iktidan Gorbaçov'dan aldılar. Yanayev, Gorbaçov'un hasta ol- duğunu, tedavi gördüğünü ve ileride ik- tidara geri gelebileceğini bildirdi. Rusya Devlet Başkam Boris Ydtsin, Rusları darbeye karşı direnmeye çağırdı. — Yüzlerce tank, zırhlı araç ve askeri taşıt Moskova'ya yerleştirüdi. 20 ağustos saiı- Sekiz kişilik yeni idari komitenin üç önemli Iiderinin çekildik- leri duyuruldu. — Sovyet birlikleri, Letonya başbaka- nının muhafızlannı silahsızlandırdıJar ve cumhuriyetin yayın stüdyolarmı ele ge- çirdiler. Birlikler, aynı zamanda Eston- ya ve Litvanya hükümet binalanna doğ- ru ilerledi. — ABD Başkam Bush, Moskova'ya ekonomik yardımı durdurdu. — Avrupa Topluluğu, 12 milyar do- larhk ekonomik yardımı askıya aldı ve Gorbaçov'un göreve iadesini istedi. — Darbe karşıtlaruun bir altgeçıtte durdurduklan askeri araçtan açılan ateş sonucu üç kişi öldü. 21 ağustos çarşamba — Darbe lider- Frankfarter Allgemeine'den lerinin Moskova'yı terk ettıklerı bildiril- di. — Komunist Parti darbeye ilk kez karşı çıktı. — Sovyetler Birliği'nden derhal ayrıl- ma karanna Estonya'dan sonra komşu- su Letonya da katıldı. 22 ağutos persembe — Gorbacov, Moskova'ya döndu ve Savunma Baka- nı, KGB Başkanı ile Içişleri Bakanı'nı görevden aldı. — Içişleri Bakanı Boris Pugo intihar etti, diğer darbe liderleri tutuklandı. — Litvanya, Komunist Parti'yi yasak- ladı ve malvarlığına el koydu. 23 ağustos cuma — Gorbacov Sa- vunma Bakam ve Dışişieri Bakam Alek- sandr Besmertnih de dahil olmak üzere birçok üst düzey yetkiliyi görevden al- dı. KGB'ye yeni bir başkan atadı. — Yeltsin Rusya'da, orduda, Içişleri Bakanhğı'nm polis bölümlerinde ve KGB'deki tüm Komunist Parti etkinlik- Ierinin yasaklandığını bildirdi. — Letonya ve Gürcistan, Komunist Parti'yi yasakladılar. 24 ağustos cumartesi — Gorbacov Komunist Parti Genel Sekreterliği'nden istifa etti ve büyük malvarlığının parla- mentoya devredUmesini kararlaştırdı. — Ukrayna bağımsızlığını ilan etti. — Gorbaçov'un bas askeri damşma- nı Sergei F.Ahromeyev kendinı astı. 25 ağustos pazar — Beyaz Rusya ba- ğımsızlığını ilan etti. — Letonya'da göstericiler Lenin'in heykelini yıktılar. 26 ağustos pazartesi — Litvanya sı- nırlannı kontrol altına aldı ve vize uy- gulamaya başladı. 27 ağustos saiı — Gorbacov ülkenin birliği korunmazsa istifa edeceğini söy- ledi. — Moldavya bağımsızhğım ilan etti. — Avrupa Topluluğu, üç Baltık cum- huriyetinin bağımsızhğım tanıdı. 28 ağustos çarşamba — Rusya Sav- ası başansız darbeyi düzenlediği öne sü- rüJen 13 kisiyi vatana ihanetle suçladı. Sovyet parlamentosunda yapılan oyla- ma sonucunda Sovyet hükumeti fesh edildi. 29 ağustos persembe — Yüksek Sov- yet, Komunist Parti'yi askıya aldı ve kaynaklanm dondurdu. — Rusya ve Ukrayna, askeri ve eko- nomik işbirliği için geçici bir anlaşma- ya vardılar. — Yüksek Sovyet Lukyanov'un do- kunulmazlığım kaldırdı. 30 ağustos cuma — Rusya ve Kaza- kistan birüğin çözülmesini engellemek üzere beraber çalışmaya karar verdiler. — Azerbaycan bağımsızlığını ilan et- ti. — Lukyanov tutuklandı. 31 ağustos cumartesi — özbekistan ve Kırgızistan bağımsızlıklannı ilan et- tiler. BÂTI B4SINI,SSCB'DEKİ GELÎŞMELERENASIL BAKIYOR? Iııgiliz basını tutarsız davrandı Boris Yeltsin'i şimdiye dek "sarsak sarhoş" olarak tanımlayan gazeteler, Yeltsin darbeden "yıldız" olarak çıkınca, "Kral Boris, çok yaşa" başlıkları attılar. Mizah dergisi "Private Eye", yorumcuların kaypaklığıyla şöyle alay etti: "Şimdiye kadar Gorbaçov'u övüp Yeltsin'i ciddiye almamamız, baskı hatasından ibarettir. Tam tersi olacakı. Ikisinden de özür dileriz." LONDRA (Cumnuriyet) — Darbenin ertesi günu sadece Londra'da yayımlanan gazete- lerde 106 sayfa yazı ve haber çıktı. Basın, her saat gelisen ha- berleri toplama, işleme ve sun- mada ileri teknolojisini seferber etti. Ancak en aklı başında ga- zetelerde dahi yorum ve değer- lendirmelerde geniş kavisler ve zikzaklar gözlendi. Yeltsin'i o güne kadar "sarhoş bir sarsak palyaço" olarak gören ciddi ga- zeteler, görüşlerini törpüiemek zorunda kaldılar. Örneğin cid- di ve saygın 'Observer', darbe- den bir hafta sonra şöyle yazdı: 'Hiç kuskusuz, darbenin yıldı- zı Yeltsin'dir. kendine guven, cesarel, kararlılık ve devlet adamlıgının örneğiydi.' Aynı gazetenin iki yıl önce Yeltsin'i hiç de övmediği ise geçen gün- lerde arşivlerden eşelendi: " "Mafya ve bürokrasiye karşı mücadelesinde kullandığı sloganlar hem kof hem de fasist izler taşıyor. Bir Fransız gazete- sinin dediği gibi Yeltsin ile geuç Mussolini arasındaki benzerlik- ler akla geliyor." Yeltsin'de ani- den devlet adamlığı görenler, hırs ve amaçlannı "daba iyi" an- layınca bu kez de "yeni Rus emperyalizmi"nden söz eder oldular. En ciddi gazetelerin dahi dar- beyi "Gorbaçov'u deviren bir oldu bitti" olarak görup derhal kabullendiklerine tamk olundu. "Guardian"da bir yorumcu "Darbeler başanya ulaşır. Çün- ko duyarsız insanlar sungttnıin ucunda oturabilirier. Çiinkü so- kaktaki insanlann öfkesine al- dınnazlar. Çiinkü Yeltsin bir kabare oyuacnsudnr ve tanka karşı gelecek giicü yoktur" di- ye yazıyordu. Aynı şekilde "Ti- mes"da da bir başka yorumcu, "Gorbaçov'un geri geleceğini, reformlannın süreceğini um- mak saflıktır. Darbeciler güçliî. Bu basit bir askeri darbe değil. Darbeciler, gosterileri geçistire- cek, ekonomik güçlüklere rağ- men iktidarlannı pekiştirecek- ler" diyordu. Yazar, ertesi gün özür diledi "Çok karamsarlığa kapılmıştun" dedi. Tankın üzerine çıkıp da ana- yasal düzeni savunana kadar Yeltsin'i ciddiye almayan Ingi- liz gazetelerinin çoğu, mecburen tutumlannı değiştirdiler. Hele Gorbaçov'un Moskova'ya dö- nüşünde Rusya Parlamentosu'n- da Yeltsin tarafından küçük düşürülmesi magazin basını için bulunmaz konu oldu. "Boristroyka" diye başbk atan- lara "Kral Boris çok yaşa" di- ye tempo tutanlara rastlandı. Basının teknik üstünluğüne kar- şın yorumculann kaypaklığı ile îngiltere'nin en "nalına mıhına" mizah dergisi "Priva- te Eye" (Özel DedektiO alay et- ti: "Şimdiye kadar Gorbaçov'u övüp Yeltsin'i ciddiye almama- mız bir baskı hatasından ibaret- tir. Tam tersi olacaktı. İkisinden de özür dileriz" diyerek... POLİTİKADA SORUJNLAR ERGUNBALa Birlik Öldü, Yaşasın Biriik önce olayın adını koymak gerekiyor: Sovyet Sosyalist Cum- huriyetleri Birliği (SSCB), artık yok. Komunist Partisi'nin fa- aliyetlerinin tüm ülkede askıya alındığı, bir dizi cumhuriyet- te de yasaklandığı orfamda "Sosyalist" sözcüğünün anlamı kalmaz. 10 cumhuriyetin bağımsızlığını ilan ederek ayrıldığı "Birlik" de artık biriik değildir. Şimdi ne olacak? 15 tane bağımsız devlet ya da mini dev- let mi ortaya çıkacak? Gerçi kuzey komşumuzdaki gelişmelere ilişkin acele yo- rum yapmanın ne denli yanıltıcı olabileceğini, iki haftadır Türk basınında yaşanan örneklerden gördük. Ama biz yine de 15 bağımsız devletin ortaya çıkmasını uzak bir ihtimal olarak gö- rüyoruz. Bu cumhuriyetler 70 yıldır, çok sıkı bir ekonomik iş- biriiği içinde yaşamışlar; hemen hepsinin ekonomileri birbi- hne bağımlı. Ufak cumhuriyetleri bir yana bırakın, en büyük ve zengin cumhuriyet olan Rusya Federasyonu Lıle tek ba- şına kendi kendine yetemez. Bu nedenle cumhuriyetlerin ara- larında yeni bir birlik kurmaları (bu, gevşek bir konfederas- yon ya da hgiliz Uluslar Topluluğu'nu andıran bir model ola- bilir) olası görünüyor. En ateşlı bağımsızlık yanlısı olan üç Baltık cumhuriyetinin bile yeni kurulacak birlikle ekonomik işbirliği yapması bek- lenebilir. Estonya, Letonya ve Litvanya'nın ekonomileri Sov- yetler'den gelen ucuz petrol ve doğalgaza dayanıyor. Bu üç cumhuriyet, tek başlarına kaldıkları takdirde petrol ve doğai- gazı dünya fiyatlarından almak zorunda kalacaklardır. Ayn- ca Sovyetler, üç Baltık cumhuriyetinin ürettiği tekstil ve elek- tronik aygıtlar için geniş bir pazardır. Bu mallar dünya piya- sasında rekabet edebilecek kalrtede olmadığından Sovyet pa- zarını kaybettikleri takdirde Baltık ekonomileri çok ağır dar- be yer. Cumhuriyetlerin hiçbiri tek başına Batı ekonomisi ile bü- tünieşebilecek, dûnya piyasalannda rekabet edebilecek güce sahip değil. örneğin Azerbaycan'ın petrol rezervleri giderek azalıyor. Sanayisi ise cumhuriyetin dünya piyasalanna girmesini ola- naklı kılacak düzeyde değil. Sovyetler Birliği'nin "tahıl ve bug- day ambarı" olarak bilinen Ukrayna'nın makine sanayii ye- tersiz. Buğdayı var, ama traktör yapamıyor. Buna karsılık Rus- ya Cumhuriyeti traktör yapıyor, ancak buğdayı yok. özbekis- tan dünyanın en zengin pamuk üreticılerinden biri. Ne var ki modern tekstil sanayii yok. Fabrikalar eski teknoloji ile ça- lışıyor. Üstelik nehirlerinin kirienmesi, Aral Gölü'nün merke- zi yönetimin yanlış politikaJan nedeni ile kurumaya yüz tut- ması yüzünden pamuk üretimi de tehdit altında. Topraklar çölleşmeye yüz tutmuş. Tüm cumhuriyetlerin fabrikaları, birbirierinden aldıkları ucuz hammadde ve yedek parçaya bağlı. Özbekistan'dan ucuz pamuk gelmezse Rusya'daki tekstil fabrikaları belki ka- panır, ama Rusya'dan yedek parça ve makine gelmezse Öz- bekistan'daki fabrikalar da felç olur. Savunma giderleri ise ayrı bir sorun. Yeni bağımsız dev- letlerin kendi ordulannı kurup bunları modern silahlarla do- natmaya kalkışmaları, zaten güçsüz olan ekonomilerini büs- bütün zorlar. Modern donanımlı ordular kuramazlarsa bu kez ulusal güvenlikleri tehlikeye düşer. Bu tehlike, hem birbirie- rinden hem komşu okJuklan büyük devletlerden getebilir. Söz gelişi bağımsız bir Ermenistan, ilişkilerinin hiç de iyi olma- dığı Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye tarafından kuşatılmış bir duruma düşecektir. Diğer cumhuriyetler için de aynı şey ^oylenebilir. özbekistan, Türkmenistan, Kırgızistan, Tacikis- tan, Kazakistan için İran ve Çin gibi büyük devletlere komşu olmak ansızın çok değişik bir anlam kazanacaktır. Rusya Federasyonu ile Ukrayna ve Kazakistan arasında geçen hafta ımzalanan ekonomik ve askeri işbiriiği anlaşma- ları, cumhuriyetlerin, sorunun ciddiyetini kavramaya başla- dıklarının bir işaretı olabilir. Cumhuriyetler, ilk bağımsızlık heyecanı geçtikten sonra gevşek bir konfederasyon modeli üzerinde yeni bir birlik arrt- laşması yapabilir. Ancak bunun gerçekleşebilmesi için Rusya Federasyonu 1 nun Deviet Başkanı Boris Yeftsin'jn "Büyük Rus Birader" ro- lünden vazgeçmesi gerekiyor. Özetle, "Biriik öldü, yaşasın birlik" sloganı benimsenebi- lirse bu, gerek kuzey komşumuz gerekse banş açısından en hayıriı sonuç olacaktır. IN&LTERE Baltık'ın emanet altınlan satıldıIngiltere Merkez Bankası yetkilileri, Baltık cumhuriyetlerinin bankaya emanet ettikleri 14 ton altının (bugünkü bedeli yaklaşık 750 milyar lira), Sovyet hükümetinin isteği üzerine 1967 yüında satıldığım açıkladı. EDtP EMtL ÖYMEN LONDRA— Baltık cumhu- riyetlerinin Ingiltere Merkez Bankası'na emanet ettikleri 14 ton altının çoktan satıldığı açıklandı. Baltıklılar altınlan- nın satümış olduğunu öğren- dikten sonra tngiltere'den, al- tınlann bugünkü bedeli olan 103 milyon sterlini (yaklaşık 750 milyar lira) tazminat olarak talep etmeyi düşünüyor. tngil- tere Merkez Bankası ise emanet altınlann, Sovyet hükümetinin isteği üzerine 1967 yıünda yak- laşık 6 milyon sterline satıldı- ğım, parasının, Baltık'ta Ikin- ci Dünya Savaşı öncesinde pa- ra ve malvarlığı bulunanlara tazminat olarak ödendiğini açıkladı. Ingiltere Dışişieri Ba- kanlığı, Baltık cumhuriyetlerin- den henüz resmi bir başvuru gelmediğini, geldiği takdirde bunu değerlendireceklerüıi söy- Iemekle yetindi. Londra'da bulunan "Leton- ya Enformasyon Bürosu" ve "Baltık Konseyi" tarafından yapılan açıklamada, Ingiltere Merkez Bankası ve dönemin tngiltere hükümetinin, Mosko- va'nın, altın satışına ilişkin ta- lebine karşı durmadıklan, Bal- tıkhlann bu konuda yaptıklan uyanlan dikkate almadıklan belirtildi. Ingiltere, Baltık cum- huriyetlerinin Sovyetler Birliği1 ne iİhakını resmen tanımadığı halde ilhak ve savaş nedeniyle bölgede mali zarara uğrayanla- nn tazminatını, emanet altınla- nn satışı ile karşılamıştı. Arnavutluk'ta İkinci Dünya Savaşı'nda Nazilerin el koydu- ğu, daha sonra lngilizlerin eli- ne geçen altınlann ise halen Londra Merkez Bankası mah- zenûıde "salimen" durduğu bil- dirildi. Ukrayna da, geçen yıl Ingil- tere Merkez Bankas-.'na emanet etmiş olduğu altınlannı geri is- temişti. Ukrayna'nın Birleşmiş Milletler Temsilcisi Gennady Oudovrako, bugünkü değeri 16 trilyon sterlin tutan (Türk Li- rası ile karşıhğı henüz yok) bir fıçı dolusu altııun "270 yü önce" emanet edıldiğini söyle- diği halde Merkez Bankası ka- yıtlannda bulunamadı. PEKÎN Çînordusu alarmda HONG KONG (AjansUr) — SSCB'de Komunist Parti'nin çökmesinden sonra Çin ordu- sunun tüm kara, hava ve deniz birliklerinin alarma geçirildiği bildirildi. Çin'in üst düzey askeri yet- kilüerinden Korgeneral Fu Ku- iking, özellikle Çin-SSCB sım- rı ve havaalanlannda bulunan birliklerde güvenhk önlemleri- nin büyük ölçüde arttırıldığım açıkladı. General Fu, "SSCB'deki olaylar bize ko- munist parti liderhgine bağlılı- gın önemini gösterdi. SSCB'de- ki olaylar Çin'de olamaz, çün- kü ordu, parti tiderUgine çok inanıyor" dedi. öte yandan Çin Komunist Partisi organı "Halkın Gönlü- gii", 1989'da Tienanmen gös- terilerini düzenleyen liderlerin yeni bir protesto gösterisi dü- zenlemek için fırsat kolladıkla- nnı öne sürdü. Gazete, Sovyet- ler'de komünizmin çöktüğü or- tamda "iç ve dış düşmanlann" Çin'de de komunist yönetimi yıkmak için çabalanm yogun- lastırdıklarını ileri sürdü.