Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
=^&£ CUMHURİYET/4 HABERLER 14 EYLÜL 1991
SECIM '91
Alınak veda
ediyor
• ANKARA (UBA) —
HEP Kars Milletvekili
Mahmut Alınak, HEP-SHP
güçbirliğinde kendisinin
dışlandığını soyledi.
HEP'lilerin SHP kontenjan
listesinde aday gösterileceği
yerlerin belirlendiği
protokolde Kars ikınci
sıradaki kontenjana yer
verilmediğini kaydeden
Alınak, "Kars'tan aday
olma hakkım elimden
alınmamalıdır" dedi.
Alınak, Karsh on beş bin
seçmenine şimdiden veda
mektubu göndermeye
başladı.
Sağda
koalisyon
çah$ması
• ANKARA (UBA) —
Refah Partisi, Islahatçı
Demokrasi Partisi ve
Milliyetçi Çalışma
Partisi'nin komisyonları
"liste koalisyonu"nda ortak
bir metin hazırlamak için
çahşmalarını surdüruyor.
Edinilen bilgiye gore RP,
IDP ve MÇP genel
başkanlannın yaptıklan
göruşmelerde 20 ekimdeki
genel seçimde ittifak kararı
alınmasından sonra parti
komisyonları ortak bir
metin hazırlanması için
çalışmalannı yoğunlaştırdı.
Parti yetkilileri şu ana
kadar ana konularda
prensip karanna varıldığını
ve çok önemli bir püruz
bulunmadığını belirtiyorlar.
Gökçek, RP'ye
idi
POÜTİKA GÜNLÜĞÜ
• ANKARA (ANKA) —
Eski Keçioren Belediye
Başkanı, eski Çocuk
Esirgeme Kurumu Genel
Müdürü ANAP'h Melih
Gökçek, Refah Partisi'ne
girdi. Gökçek, Keçiören'den
milletvekili adayı olduğunu
belirterek "Artık
inananların ANAP'ta yeri
yoktur' dedi. Refah Partisi
Genel Başkanı Necmettin
Erbakan da "îki anahtarla
ona buna tencere kapağı
göstererek milleti aldatmaya
çalışanların fîkri yoktur"
diye konuştu. Melih
Gökçek'in RP'ye katılması
nedeniyle dün cuma
namazından sonra parti
genel merkezi onünde bir
tören düzenlendi. RP Genel
Başkanı Erbakan,
Gökçek'in uyelik formunu
imzalarken törene katılanlar
"Mücahit Melih" şeklinde
sloganlar attılar.
Bartın îkinci
gınıf
• ANKARA (ANKA) —
Içişleri Bakanlığı, mülki
idare amirlerinin atama ve
değerlendirmelerinde goz
önüne ahnmak üzere
Bartın, ikincı sınıf il olarak
belirledi. îçişleri
Bakanlığı'nın söz konusu
belirlemeyle ilgili tebliği
Resmi Gazete'de
yayımlandı. Bartın, mülki
idare amirleri
değerlendirme
yönetmeliğinde bulunan
sınıflandırma cetveline 2.
sınıf il olarak eklendi.
Bartın coğrafi bölge olarak
da 3. sınıf olarak
değerlendirildi.
Kahveci:
Demirel korkar
• ANKARA (UBA) —
Maliye ve Gümruk Bakanı
Adnan Kahveci, DYP Genel
Başkanı Suleyman
DemireFin korktuğu ve
saygı duyduğu tek şeyin
"süngu" olduğunu söyledi.
Bakan Kahveci, Demirel'in,
kendisini 12 Eylul 1980'de
deviren ve Zincirbozan'a
gönderen Paşa'nın elini
sıktığını ve Meclis'te
konuşmasını dinlediğini
belirterek, "Ancak
TBMM'nin seçtiği ve
referandum yolunu açarak,
siyasete dönmesini sağlayan
Cumhurbaşkanı Sayın
özal'ın elini sıkmayarak
büyük bir saygısızlık örneği
göstermiştir. Bu da Sayın
Demirel'in korktuğu ve
saygı duyduğu tek şeyin
süngıi olduğunu gösteriyor"
şeklinde konuştu.
\eni seçim
tartışması
• ANKARA (UBA) —
DYP Zonguldak
Milletvekili ve Genel Idare
Kurulu (GİK) üyesi Köksal
Toptan, partisinin iktidara
yürüdüğunü, bu yuzden
ANAP'ı korku bastığını
söyledi. Seçimlerde yüzde
45 oy hedeflediklerini
belirten Toptan, "Biz düşuk
bir yüzdeyle parlamentoda
ekseriyet elde edersek,
makûl sttre içinde genel
seçim yapacağız" dedi.
DYP lideri Rize'de Yılmaz'a yüklendl' 'Hamsi kavağa çıkarsa ANAP iktidar olur'
DemirePden hastane kartı
HİKMETÇETİNKAYA
HAKKI ERDEM
RtZE —
DYP Genel
Başkanı SiUey-
man Demirel,
ANAP Genel
Başkanı, Başbakan Mesut Yıl-
maz ile memleketi Rize'de hem-
şerilik yarışına girdi. Kendisini
Rize'de her hanenin bireyi say-
dığını bildiren Demirel,
"ANAP'ın hamsi kavağa çıktı-
ğında yeniden iktidar olabile-
eeğini" söyledi. Demirel, 3 mil-
letvekili çıkartan Rize'de vatan-
daşlara, "3-0" diye slogan attır-
dı.
Başbakan Yılmaz'dan bir gün
önce düzenlediği Rize mitingın-
de buyuk kalabahk toplayan
Demirel, bu kez herkese "yeşil
kart" vaat etti. DYP'nin Rize
adayı Prof. Mehmet Haberal ta-
rafından yapılan kart, DYP ik-
tidannda herkese hastane kapı-
larını açacak.
Demirel, dün uçakla geldiği
Trabzon'dan helikopterle Rize-
ye geçti. Helikopteri Rize iske-
lesine inen Demirel, cuma na-
mazını da Rize Sahil Camisi'nde
kıldı. DYP mitinginirı duzenlen-
diği hükumet alanımn yanında-
ki Merkez Şeyh Camisi'nde cu-
ma namazı kılanlar da sokağa
taşınca, miting için toplanan ka-
labalığa karıştı.
Cuma namazından sonra ye-
rel giysili çok sayıda kadın ve
gencin de yer aldığı miting ala-
nına gelen Demirel, seçim oto-
busu Kırat'ın üzerine çıktığında
alanda bulunanlar, "Başbakan
Demirel" sloganları attılar.
"Ne Özal Ne Ytfdınm Çare
Değil Millete, Mesut da Geldi
Başa, Fayda Yok Millete, ANAP
Yakalandı Kanser Denen İllete,
Doğru Yol'u Seçelim. Çaredir
Millete" yazısının yer aldığı bu-
yuk boy bir pankartın da dikka-
ti çektiğı miting alanında konuş-
masına, coşkulu kalabahktan
duyduğu memnuniyeti dile geti-
rerek başlayan Demirel, "40 se-
nedir milletime verdiğim hiz-
metler sadece bu manzaradan
ötürü helal olsun" dedi.
DYP lideri Suleyman DemireTi Rize'de çok sayıda vatandaş dinledi.
Bugün de Yılmaz'ın konuşa-
cağı alanda sozlerini, "Bugüne
kadar Isparta'ya ne kadar gitliy-
se, Rize'ye de o kadar geldiğini"
belirterek sürdüren Demirel, Yıl-
maz'la hemşerilik yarışını orta-
ya koydu. Demirel, daha sonra
şöyle dedi:
"Buraya başkalan geliyor di-
ye gelmedim. Hükümet geliyor
diye gelmedim. Hukumet olsa
da olmasa da, gelse de gelmese
de gelirim. Elimizde güç varsa,
hizmet aktarmaya, güç yoksa
halinizi sormava gelirim. Kendi-
mi Rize'nin her köyiinttn, her
evinin bir bireyi sayanm. Hane
halkından sayanm."
Demirel, 50 milyar dolara ula-
şan dış borçların nereye harcan-
dığını sorduğunda da alanda
bulunan kalabahk, "Hanedana"
diye bağırdı. Demirel, sozlerini,
"Ben yann buraya gelip konu-
şacaklara kolaylık yapıyonım.
Geçen 10 sene zarfında Rize, Ri-
zeli yan yanya fukaralaşmıştır"
diye surdürdu.
Tuttuğunuz altın olsun'
20 ekim günu ülkeyi bu duru-
ma getirenlere ya "Yaşa" ya da
"Git kardeşim, git kardeşim.
Gözüme göriinme bir daha.
Kaybol" denileceğini anlatan
Demirel, önceki gün miting du-
zenlediği Gebze*den vatandaşla-
rın "Rize, getir bunlan dize"
mesajı yolladığını bıldirdi. De-
mirel, ardından Rizelilere,
"Bunlan dize getirecek misi-
n«?" diye sordu. Rizelilerin ba-
ğırarak verdikleri, "Evet" yanı-
tı üzerine de Demirel, "Yaşayın,
tuttuğunuz altın olsun" dedi.
ANAP'ın uçüncu kez iktidar
olma savı konusunda ise Demi-
rel, şunları söyledi:
"Çekirge bir sıçramış 83'de,
kimse yok orta yerde. EUmiz ko-
lumuz bağlı. tki sıçramış 87'de,
daha yasaklar yeni kalkmış.
Şimdi çekirgenin bacaklan kınl-
dı. Şimdi bir sıçrayacak, çuku-
ra, sandık çukuruna düşecek.
Gelip buraya, 'İktidar olacağım'
diyeceklere sorun, hamsi kava-
ğa çıkar mı? Hamsi kavağa çı-
karsa, onlar iktidar olur. Ham-
si kavağa çıkar mı?"
Demirel'in bu sozleri üzerine
Rize hükümet alanından,
"Hayır" sesi yükseldi. 80 once-
sini İcötülemekle bir yere vanla-
mayacağını da belirten Demirel,
sözlerinin sonunda yine anaya-
sayı değiştirecek çoğunluk için
destek istedi. Demirel, bu arada
elindeki bir kartı vatandaşlara
göstererek "Herkese böyle çay
yaprağı renginde bir yeşil kart
vereceğiz. Bu kartı hastane ka-
pısında gösterdin mi, paran var
yok, gjr içeri" dedi. Demirel, da-
ha sonra yanındaki DYP Rize
adayı Prof. Mehmet Haberal'ı
göstererek "Bu genç adamı ta-
nıyın. Bu adam sizin bemşeri-
niz. Bu adam sadece sizin hem-
şeriniz değil, Türkiye'nin gunı-
ru, dünyanın tanıdığı bir
adamdır" diye konuştu ve yeşil
kartın mucidinin Haberal oldu-
ğunu açıkladı.
Demirel, Rizelinin seçimde ne
yapacağından hiç 'kuşkusu ol-
madığını belirtirken de helikop-
terle indiği iskelede gençlerin
kendisine 3 milletvekili çıkaran
Rize için 3-0 müjdesi verdiğini
bildirdi. Demirel, daha sonra
"Hadi bakalım, hep birlikte" di-
yerek Rizelilere "3-0, 3-0, 3-0"
diye slogan attırdı.
}
EMIRELINRİZEMITJNGINDENNOTLAR
Atınızı yanlışağaca bağlamaym
Demirel'e, peştemallı kadınlar buyük ilgi gosterdi.
CELAL BAŞLANGIÇ
RİZE — Başlanna "keşan"
örtüp, bellerine "dolaylık" sar-
mışlar. Yüzlerce kadın bir ara-
da. Demirel'i bekliyor. Rengâ-
renk örtüler içindeler. Rize'nin
buyükçe hükümet alanı nere-
deyse tümuyle dolmuş. Kadın-
lar, seçim otobüsü Kırat'ın ar-
kasına yığılmış. Belli ki Rize'nin
köylüklerinden geliyorlar
DYP'nin mitingleri için. Kadm-
ların çokluğu dikkat çekecek
düzeyde.
Orta yaşlı bir kadın, kartona
gelişigüzel yazılmış bir pankart
taşıyor:
"Gurbetlik kader değil, Rize
hanedana uşak değil".
Rizelinin sorunu hep aynı.
Pankartı taşıyan kadın "Ça>
paramızı alamadık, çoluk çocuk
çalışmaya gitti İstanbul'a" di-
yor. Erkek gorunce başındaki
"keşan"ı burnuna kadar örten
kadınlar bir anda başlıyor ko-
nuşmaya:
— Aylardır çay paramızı ala-
mıyorduk. Mayıs sonunda ver-
meleri gereken çay taksidini,
dün dağıtmaya başladılar. O da
Demirel gelecek diye...
— Bir aspirin bile alamıyo-
ruz. Paramız yok.
— Ben yetmiş yedi yaşında-
yım. Koyden mitinge gelmek
için bakkaldan on bin lira borç
aldım.
Alandaki insanlann tümü,
konuştuğumuz kadınlar kadar
kızgındı. Bugun Mesut Yılmaz'-
ın miting yapacağı alanda De-
mirel bir gün önce miting yapa-
rak Yılmaz'ı evinde vurmayı
amaçlamıştı. Bunda da bugun-
lük amacına ulaştı sayıhr. Rize-
liler iktidara çok kızmışlardı.
Dun dağıtılan çay paralannı
"Rizelinin rızası para ile alın-
maz". "Çayunızı zehir ettiler,
canımıza yettiler" pankartlany-
la protesto ediyorlardı. Rizeli
"Genç Başbakan"a hemşerile-
ri "Acemi\e kanma>ın, pişman
olup yanmayın" pankartıyla
dokunduruyorlardı. Elbette
"acemi"nin alternatifi de Demi-
rel'di: "DertJerini sikne, oyunu
ver bilene".
Dun Karadeniz'de, Trabzon'-
dan Rize'ye bir Demirel ruzgâ-
rı esiyordu. ANAP'ın göruntü-
leri ise dun cılızdı. Bizi Rize'ye
götüren şoför alanda Cavit Çağ-
lar'ın "Nergis" helikopterini,
havaalanının onunde Sezen Ak-
su'nun "Hadi bakalım kolay
gelsin"i ile dolaşan DYP minü-
büsunu gorunce, "Bu millet de
ne kadar Demirel'e dondü. De-
ğil Trabzon'da, Rize'de de
kazanacaklar" demekten kendi-
nı alamadı. Ama hemşerisi Yıl-
maz'ı da kurtarmaya çalıştı:
— Yılmaz'ı seviyorlar, ama
Özal'ı istemiyorlar...
Sonra da dertlenir gibi yaptı:
— Baksana abi, Efe'nin bir
dikili ağacı bile yokmuş. Ben de
katıldım yardım kampan>asına.
Üç bin beş yiiz lira gonderdim.
Ne de olsa yanm paket Marlbo-
ro parası. Hani o kadar da bi-
zim katkımız olsun. Ama abi,
ev kirası bin beş yiiz dolarmış.
Bu parayı nasıl ödeyeceğiz, onu
düşünüyorum.
Rizeliler kadın erkek demeden
öyle bir sevgi gösterisinde bu-
lundular ki Demirel futbol maç-
larında atılan bir sloganı soyle-
yiverdi:
— Işte meydan, işte Rizeli...
Alandaki coşkuya oranla De-
mirel'in konuşması biraz dur-
gundu. O yuzden olsa gerek,
birkaç kez slogan attırdı alanda-
kilere, durgunluğu aşmak için.
Özal'ı, Yılmaz'ı 'bire bir" kar-
şısına almadı. Reklam şirketinin
çizdiği "kavgacı olmayan" De-
mirel çerçevesinde kalmaya ça-
ba gosterdi. Karşısında bir bu-
tün olarak iktidarın tumu var-
dı ve Demirel onu eleştiriyordu.
Adını vermediği için ANAP'ı
mı, özal'ı mı, Yılmaz'ı mı, yok-
sa tümünü birden mi bilinmez
"üçuncu defa sıçrayamayan çe-
kirge"ye benzetti önce. Sonra
da "kurumuş, gölgesi olmayan
ağaç"a. Alandakilere, "Atının
yanlış ağaca bağlamaym" dedi.
"Eğer golgesi olmayan ağaca
bağlarsanız, atınızı sinekler
yer". Demirel once "Balık ka-
vağa çıkar mı?" diye sordu. Ar-
dından da "Balık kavağa çıkar-
sa, onlar da iktidar olur" sap-
tamasını yaptı. Hemen arkasın-
da asılı "Emsalsiz demokrat
Demirel" pankartı "Balığın biri
çıknuş >a" dedirtecek cinstendı.
Demirel, Bafra'da, Fethiye'de,
Gebze'de verdiği sozü dün Rize
1
de yınelemedi ve Rizelilere "Si-
zi il yapacağım" demedi. Rize-
liler zaten "il yapılma" sozü
beklemiyorlardı. Ama "Sizi eya-
let yapacağım" sozünü boşuna
beklediler. Demirel Rizelilerden
dun sadece iktidar istemedi. Bir
isteği daha vardı Demirel'in:
— Anayasayı değiştirecek ka-
dar güç...
Kendisi için değil elbette...
Gebze'de 'anası ağlayan erkekler'vardı
REFİK DURBAŞ
"İsyan etme gokyüzü / Benim kadar
ağlayamazsın."
Gebze'de Doğru Yol Partisi'nin mi-
tingi var. Suleyman Demirel konuşacak.
Ama ben Gebze'ye doğru yol alırken mi-
tingden çok, bizı "doğru yol"un sağı-
na atmaya çalışan kamyonun arkasında-
ki yazıyı duşunü>orum: "İsyan etme
gökyuzu..." Niye gokyüzü?
Belki de en çok ağlayanımız kadınla-
rımız değil mi? Analanmız, bacıları-
mız... Ve her seçimde "ana"mız ağla-
mıyor mu? Ağlamak "ana"lanmızı
anımsattığı için olmasın?
Öyleyse ne soylyecek ' ına"Iarımız
üzerine "Baba"mız?
Sağımızdan solumuzdan geçen "Ba-
ba geliyor" afişleriyle donatılmış taksi-
ler arasından Gebze'ye giriyoruz. Geb-
ze'nin Pazar caddesının olduğu alan
kurtarılmayı bekleven insan kalabalığıy-
la doldurulmuş, ama henüz "Baba" he-
lıkopteriyle Gebze semalarında yok.
Kalabalığın arasına karışıyorum.
Anası ağlayan erkekler alanı doldurmuş,
oysa görünurde hıç kadın yok.
"Süvari"nin uzerınde Demirel'e "Av-
rupa'da saygın lider, çağdaş lider, plaj-
ların değil, barajlann kralı Demirel
geliyor" diye ovguler duzen biri, iki so-
zün arasında "Açılın, gerive açılın, ka-
dınlanmıza yer verin" diye bağırıyor,
"Bakın üç yaşındaki bebesini kucağına
almış bir kardeşimiz Baba'yı dinlemeve
gelmiş, ona saygı duvun. açılın." Ama
analar adına olsun kimsenin tek milim
kapırdandığı yok.
kış. Bir de ilçe merkezinin balkonunda-
ki kadınlardan...
Demirel, kalabalığa sorular sorup ya-
nıtını almaya çalışıyor. Tepkisizlik ya-
nn \eriyor sadece. EUerini bellerinin al-
tına bağlamış ev kadmların tepkisizliğı!..
Erkek kalabalığı içinde tek tük kadın-
lar. Kiıni kocasıyla gelmiş, kimi nişan-
lısıyla, kimi annesinin gozetiminde.
Anneler kalabalıkta kaybolmasının
Gebze'nin Pazar caddesinin olduğu alan kurtarılmayı bekleyen
insan kalabalığıyla doldurulmuş, ama henuz "Baba" helikopteriyle
Gebze semalarında yok. Kalabalığın arasına karışıyorum. Anası
ağlayan erkekler alanı doldurmuş, oysa görünurde hiç kadın yok.
Kalabalığı yarıp "Süvari"nin onune
yaklaşıyorum. Kimi çarşafh, kiminin ba-
şı açık 150 kadar kadın, ellerinde
DYP'nin bayraklan oylece duruyor.
Gebze ılçe merkezinin balkonunda da
yirmi kadar kadın.
Saatime bakıyorum, 17.01'de Demi-
rel "SuvarT'nin üzerinde konuşmasına
başlıyor. Tepkisız bir kalabahk. "Suva-
ri"nin ön taraflarından birkaç cılız al-
endişesiyle kızlannın bellerine sarılmış.
Kadınlar mahcubiyetlerini göğuslerine
sarıp sarmalamışlar, Demirel'den çok
kocalarını dinliyor gibiler: "Baba geli-
yor, gümbur gümbur geliyor". Adamın
yuzunde gümbur gümbur bir heyecanın
izi var, ama karısında uçurumların ses-
sizlıği...
"Ev kadınlanna sesleniyorum" dıyor
Baba, "Defnedin bunları seçim sandı-
ğına, bunlar ölii". "İşçim, benim
köyliim" sözleri arasında Baba'nın ka-
dırilara yonelik tek cümlesi bu; yanm sa-
atlik konuşması içinde.
Nişanlısının koluna sarılmış bir genç
kızın sesi yankılanıyor bu sıra!
"Çankaya dinlesin..."
Bu, Gebze gibi işçilerin yoğun oldu-
ğu bir beldede araya sıkışmış aykırı bir
ses mi?
Kaldırım kenarma oturmuş bir kadın
oylece bakıyor genç kıza. Hiçbir şey an-
lamamış gibi.
Oysa ne umutlarla gelmiştim Gebze'-
ye? Kadınlar tencerelerin kapaklanyla
inletecekti alanı. Ama bırakın tencere-
yi o tencerede aş pişiren ellerin alkış se-
si bile yankı vermiyor alana, "isyan"
eden gökyuzüne...
Ve saat 17.30'da kalabalık dağılma-
ya başlıyor, özellikle 1219'uncu sokağın
içlerine doğru. Günun ozetini Boğaziçi
Dershanesı'ne giden, bu yıl liseyi bitir-
miş Leyla yapıyor, annesinin "çabuk
bitti" sozu uzerine:
— Ne yapsın adam, baktı iş yok, ça-
buk bitirdi...
Kırsal Kesimde
İnönü Sevgisi...
KEMALPAŞA — Dört gündür Ege ve Akdeniz yöresinde
dolaşıyor, gecikmiş erken seçim öncesi havayı koklamaya
çaljşıyoruz
Önce Fethiye'de DYP lideri Suleyman Demirel'i izledik,
ardından Izmir yöresinde Erdal İnönü ile iki gün birlikte ol-
duk. Önümüzdeki günlerde diğer lideıierle birlikte değişik
yörelerde olacağız, seçim öncesi havayı yansıtmaya çalışa-
cağız.
SHP lideri Erdal İnönü, dün sabah Bayındır ve Kemalpa-
şa yöresinde dolaştı. Yine az sayıda bir araç konvoyuyla il-
çe, kasaba ve köylerde delegelere seslendi:
— İzmır ikinci bölgede 14. sırada aday adayıyım, oyunu-
zu istemeye geldim...
İnönü, hem oy istiyordu hem de kendine özgü politika ya-
pMvordu. Bu alışılagelmişliğin dışındaki 'İnönü görürttüsü' kır-
sal kesimde ilgi topluyordu:
— Helal olsun böyle lidere. Kalkmış ayağımıza kadar gel-
miş...
Kimileri de şöyle dıyordu:
— Canım bir parti lideri bu denli demokrat olur mu? Li-
der dediğin. bağırıp çağırmalı, çevresini haşlamalı...
Yine söylentiler çıkıyordu İnönü'nün her gıttıği yerde:
— Parti içindekı hizıp İnönü'yü lıste başı yapmamak için
yoğun bir çalışma içinde...
Onceki gün İnönü'nün danışmanlarından Uğur Büke'ye
sordum:
— Sayın inönü'yü ikınci bölgede keseceklermiş haberi-
niz var mı?
Uğur Büke, "Ben de duydum" diye yanıt verdi ve ekledi:
— Ama inönü, çok sevilıyor, ilgi görüyor. Böyle bir şeye
cesaret edemezler..
İnönü ve Demirel...
Birbırlennden çok farklı iki lider. Demirel Fethiye'de ilginç
bir çıkış yapmıştı:
— İnsanlann duşüncesı ne olursa olsun, amacımız onla-
rı mutlu etmektir...
Demirel'in böyle konuşması bile insanı sevindirıyor. Birinci
ve ikincı MC'nin miman Demirel, bıze kalırsa eskisinden çok
farklı.
inönü, apayrı bir politikacı. Kimi yerlerde şöyle dıyorlar:
— Erdal Bey, Norveç'te olsaydı daha fazla ilgi görürdü...
Soruyoruz:
— Nedeninı söyler misiniz?
Yanıt şu oluyor.
— Politikacı dediğin atıptutmalı, gürlemeli, güzel konuş-
malı...
Güzel konuşmak nedir? Çok güzel konuşanlar vardır, ama
tüm söyledikleri boştur. Asıl konuşma anlatılanın içenği, özü-
dür. Dinledikten sonra İnsanı düşündüren, yönlendirendır.
Erdal İnönü'yü dinliyoruz. SHP lideri ANAP'a çatıyor, bu
arada espriler yapıyor.
Bir yurttaş şöyle sesleniyor:
— Sayın İnönü, halk bunlara (ANAP'a) seçimde tokadı ata-
cak...
İnönü de yanıt veriyor:
— Halkın vurduğu yerde güller açacak...
SHP lıderine gezı boyunca değişik sorular yöneltiliyor. inö-
nü'ye "Seçim sonucuna göre koalisyon yapacak mısınız?"
denildiğinde, birden kaşlarını çatıyor...
— Bana koalisyondan bahsetmeyin, SHP tek başına ikti-
dara gelecek...
Demirel'e de aynı soru yöneltildiğinde yanıt hazır:
— Koalisyon ne demek, iktidar istiyorum, iktidar...
Ege'de üretıcıler İnönü'ye dert yanıyor:
— Baktn elektrik faturalarına, yüzde 120 zamlı geçen yı-
lagöre. ANAP bizi kandırıyor, hâlâ enayi yerine koyuyor...
İnönü gülümsüyor:
— Enayinin kim olduğunu sizin şamarınızı yediklerinde
anlayacaklar...
Demirel'e Karadeniz'de üreticiler bağırıyor:
— ANAP üreticiyi eziyor, çaycı, tütüncü perişan oldu...
Demirel yanıt veriyor:
— 20 Ekim'de sandık hızır gibi yetişti, hızırı boş çevirme-
yin...
Kentlerde. kasabalarda, köylerde yaşavanlar artık ANAP'a
'yeter' diyor. Bizım Akdeniz ve Ege'dekı izlenimimiz ANAP'ın
bittiği yolunda ANAP il ve ilçe örgütterinde bir sessizlik, sus-
kunluk egemen.
Kimi ANAP milletvekillerinin yenıden aday olmayı düşün-
memeleri de bu yuzden. Belkı de 'en kahraman solcu' Cü-
ney Canver'i ANAP'a transfer etmelerınin de asıl nedeni kor-
kularından. Baksanıza ne diyor en kahraman solcu' Cüneyt:
— ANAP, bir dönem daha iktidar olmalıdır...
Cüneyt ile Cahit Karakaş şöyle el ele verip 21 ekimde
ANAP'ı iktidar yaparlar. Her ikisi de beş darbeci generalin
eski gözağnsı olduklanna göre 12 Eylül'ün son siyasal par-
tisi ANAP'a gerçekten lyi yakışırlar.
Hem de nasıl!
DYP ADAY ADAYI ÜRGÜPLÜ;
Ne yapacağımı
bîlemiyorum
BÜLENT ECEVİT
ANTALYA — "Şansımın
olmadıgını biliyonım. Ama
ANAP'ı uğurlama bedeli ola-
rak 2.5 milyon lira verdim,
aday adayı oldum."
Bu sozlerin sahibi Antalya
1. bolgeden DYP aday adayı
olan 46 yaşında bir kadın;
Nurten Çıkla Ürgüplu...
THY'de 18 yıllık çahşmalan
sırasında Uzakdoğu ulkelerin-
de gorev yapmış, Gazi Eğitim
Enstitusu İngilizce bölümü
mezunu Nurten Çıkla Ürgüp-
lu, "Aslında duşünce olarak
sağcı bir insan değilim. 1leri-
ci, düşünen Atatürkçü bir
kişiyim" diye surdürdu ko-
nuşmasmı. Urguplu'nün tek
isteği ANAP iktidarının sona
ermesi, parlamentonun say-
gınlık kazanması, Türkiye'nin
yundışında guvenihrliğinin el-
de edilmesi.
"Dosllarım, arkadaşlarım
bana kendimi tanıtmamı, de-
legelerle göruşıip oy istememi
salık verdiler" diyen Ürguplu,
sıkılgan tavn yuzunden bunu
yapamayacağını belirtiyor.
'Ama' diyor Ürguplu \e de-
vam ediyor:
"Ama beni kimse tanımadı-
ğı için in miyim, cin miyim,
MİT miyim, provokatör miı-
yüm, kimse bilmeyecegi için
bu tur politik çalışmalar yap-
mam gerekiyormuş. Bunun
>çin delegelerin listesini alıp
tek tek goruşmem veya onla-
ra yazılı birer açıklama gör-
dermem gerektiğini duşiin-
dum. Partiden delegeler liste-
sini istedim. 2.5 milyon liraya
satıldığını soylediler. Bunu da
.alacak param olmadığı için
vazgeçtim. Bakalım ne ola-
cak? Çok olsa ANAP'ı uğur-
lama parası diye diişünü-
riim."
—Neden DYP'den aday aday-
lığı konusunda müracaat etti-
niz?
ÜRGÜPLÜ—Ana muhale-
fet partisi DYP olmadığı hal-
de Sayın Demirel'in daha iyi
muhalefet yaptığını gördum.
Aynca sol-sağ artık önemli de-
ğil. Önemli olan demokratik-
lik. Benim amaçladığım,
Türkiye'de ANAP'tan ga>Tİ
herhangi bir partinin iktidara
gelmesi. Türkiye'ye demokra-
sinin gelmesi ve parlamento-
nun saygın bir kişiliğe burün-
mesi. Ben Antalya'da faaliyet
gosterebileceğimden ve Antal-
ya'da en şansh partinin DYP
olduğuna inandığım için
DYP'den aday adayı oldum.
—Geçen seçimlerde tercihleri-
niz hangi partilere oldu?
ÜRGÜPLÜ—Yurtdışmda
olduğum için geçen seçimler-
de oy kullanamamıştım. Ama
1983 yıhndaki seçimlerde
ANAP'a vermiştim. Çünkü
Calp, güven vermiyordu, Su-
nalp'i de destekleyenler vardı.
Tepki olsun diye ANAP'a ver-
miştik. O zaman için öyle ge-
rekiyordu.
Merkez yoklaması ile aday-
lann belirleneceği Antalya'da
delegelerin kendisini tanımadı-
ğı için hıç oy alamayacağını
düşunen Ürguplü," 14 ağustos-
ta emeklilik dilekçesini vererek
THY kurumundan ayrıldı.
Son olarak Tayland'da istas-
yon mudüru olarak gorev ya-
pan Ürguplu evli ve 1 kız an- •
nesı.