Katalog

CUMHURİYET/10 DIŞ HABERLER 14 EYLÜL 1991 SEIA açıklaması • ANKARA (Cumhurivel Bürosu) — Turkiye ıle ABD arasındaki Savunma ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması'nın (SEIA) hıçbır değişikliğe gidılmeksizin uzatılacağs yönundeki açıklama onumuzdeki hafta yapılacak. ANAP hukümetınin son dış politika uygulamalarından biri olan bu karar, son anda değişikliğe uğramazsa SEIA'nın bugunku haliyle 18 Aralık 1991'den sonra bir yıl sureyle yururlukte kalmasını sağlayacak. Turkiye ile ABD arasında 1980 yılında imzalanan, daha sonra bir ek mektupla 1990'a, geçen yıl da hukumet karanyla bu yılın aralık ayına dek uzatılan SEİA'da değişikliğe gerek görulmedı. Edinilen bilgiye göre, ABD yonetimı Korfez savaşında Incirlik Ussu'nun devreye sokulmasında yaşanan tartışmalann yinelenmemesi ve Turkiye'deki askeri tesislerin Ortadoğu'ya yönelik görevlerde kullanımının kolaylaşması ıçın SElA'ya yenı bazı eklemeler yapılmasını ongormekteydi. Nazi Alois'in iadesi istendi • STRASBOURG (AA) — Avrupa Parlamentosu, Sunye*de bulunduğu bildırilen savaş suçlusu Nazi Alois Brunner'in yargılanmak uzere iade edilmesinı ıstedi. Açıklamada, Ortadoğu barış gömşmelerinde yer alacak Suriye hukumetinin, bir Nazi canavarını korumasından endişe duyulduğu bildirildi. Parlamento, Brunner'in 120.000 Yahudinin toplama kamplarında öldurulmesınden şahsen sorumlu olduğunu belirtiyor. Insan hakları raporu • STRASBOURG (AA) — Avrupa Parlamentosu'nun dün onayladığı ınsan hakları raporunda, insan haklarının son iki yıl ıçinde Doğu Avrupa'da gelıştiği, ancak dünyanın diğer kesımlerinde gerilediği bildirildi. Avrupa Parlamentosu'nun insan hakları raporunda Turkiye, "ölümle sonuçlanan işkencenin bulunduğu" ülkeler arasına dahil edildi. Raporda, olumle sonuçlanan işkence olaylannın surmekte olduğu ulkeler arasında Turkiye'nin dışında El Salvador, Sudan, Güney Afrika, lrak, Yugoslavya, SSCB \e Kuveyt'e yer verildi. Ayrımeıhğa karşıparti • İSTANBUL (AA) — Batı Trakya Turkleri Dayanışma Derneği Genel Başkanı Tahsin Salıhoğlu, Dr. Sadık Ahmet tarafından Dostluk, Eşitlik ve Barış adlı partinin kurulması ile Batı Trakya Turklenne karşı uygulanan aynmcılığa karşı, bir partı çalısı altında mucadele •etme imkânı bulacaklarını bildırdi. Tahsin Salihoğlu, yaptığı yazılı açıklamada, Batı Trakya Turk toplumunun lidevi Dr. Ahmet Sadık önderliğinde Dostluk, Eşitlik ve Barış adlı siyası partinin kurulmasının, Turkiye'deki Batı Trakyalılar arasında memnunluk yarattığını soyledi. ABD ve Sovyetler, 1 Ocak 1992'den itibaren savaşan taraflarayardımı kesiyor Afganistan artık kendi yolunda KİMLİK KARTI AFGANİSTAN Darbeler ülkesiNufusu: 15.592.000 Yüzolçümü: 652.225 kilometrekare Hükümet şekli: Komünist Etnik bileşim: Peştu yüzde 50, Tacik yuzde 25, Ozbek yüzde 9, diğerleri yuzde 16. Darbeler. Afganistan'da 1978 f *T*}?^}O yıhnda Sovyet yanlısı *"*' f ' "^subaylar darbe duzenleyerek • CMUM yönetimi ele geçirdiler. Devlet Başkanhğı'na Nur Muhammed Teraki getirildi. f Teraki, bir yıl sonra 1979 yıîînda yine bir darbe sonucu oldüruldu. Yönetimi ele geçiren Hafızullah Amin uç ay ışbaşında kaldı. SSCB'nin Afganistan'ı 1979 yıhnda işgali sonucu Sovyet askerlerince ölduruldü. İşbaşına bu kez Babrak Karmal getirildi. Karmal da ulkenin başında 8 yıl kaldıktan sonra görevden ayrılmaya zorlandı ve şu ankı Devlet Başkanı Necibullah işbaşına geldi. Afganistan Kabıl ISRAİL Bush'tan barış baskısı İsrail'in istediği 10 milyar dolarlık kredinin Kongre'den geçmesi durumunda kararı veto edeceğini söyleyen Bush, kredinin banş sürecini baltalayabileceğini büdirdi. Dış Haberler Servisi — ABD Başkanı George Bush, Ortadoğu Barış Konferansı'nın toplanma- sı amacıyla çabalannı yoğunlaştırıyor. Bush, Js- rail'in 10 milyar dolarlık kredı talebinin kong- rede ele alınmamasını ısteyerek "Aksi halde ka- ran veto ederim" dedi. tsrail, ABD'den Sovyetler Birliği'nden göç eden Yahudilerın iskan edilebilmesi için 10 mil- yar dolarlık kredı talebinde bulunmuştu. Israil Dışişlen Bakanı David Levy, Bush'un "veto" tehdidinin ardından, ülkesinin ABD ile bir ça- tışmaya girmek istemediğini söyledi. Ortadoğu Barış Konferansı'na katılmasına ls- rail tarafından karşı çıkılan FKO ise bu ulkenin öne sürduğu şartların kabul edilmeyeceğini bil- dirdi. FKO liden Yaser Arafat, konferansa ka- tılmaları yolunda ABD'nin garanti vermesini is- tedi. Bush'un açıklaması ABD Başkanı Bush, Beyaz Saray'da duzen- lediği anı basın toplantısında, Ortadoğu banş su- recinin işlemesi gerektiğıni ve kredi konusunun bu surecı baltalayabileceğini anlatarak kongre- nin konuyu goruşmeyi 120 gun sureyle erteleme- sini istedi. Başkan bu açıklamayla, kongreden çıkacak her kararı veto edeceğini soyledi. Bush'un duyarhğı, Araplarla İsrail'i bir ara- ya getirecek uluslararası konferansın gerçekleş- mesi çabasından kaynaklanıyor. ABD yönetimi, krediye olur çıkması halinde Araplann konfe- ransa katılmayacaklarını hesaplıyor. Bush da basın toplantısında kredinin, bir ya da daha fazla Arap "taraftn" banş göruşmele- rinden çekilmesine yol açabıleceğini vurgulaya- rak "Barış sürecini vurütmek için elimizden ge- len her şeyi yapmalıyız" dedi. lsrail, yeni Yahudi göçmenleri Batı Şeria'ya yerleştirmeyı amaçlıyor. Batı Şerıa ise Araplar- la göruşmelerde pazarhğa konu olacak ve "top- rak karşılıgı barış" planında kilit rol alacak. ABD Dışişleri Bakanı James Baker ile Sovyet meslektaşı Boris Pankin, düzenledikleri basın toplantısında aldıkları kararın, Afganistan'da ateşkesin sağlanması ve geniş tabanlı bir hükümet kurulabilmesi için seçimlere gidilmesi amacım taşıdığını belirttiler. Dış Haberler Servisi — SSCB Dışişleri Bakanı Boris Pankin ve ABD Dışişleri Bakanı James Baker, dun Moskova'da yaptık- ları ortak açıklamada, ıkı ulke- nin Afganistan'da çatışan taraf- lara yaptıklan yardımı 1 Ocak 1992 tarihinden itibaren kesme konusunda anlaştığını bil- dirdiler. İki dışişleri bakanı, dun dü- zenledikleri ortak basın toplan- tısında aldıkları karann Afgan- nistan'da ateşkesin sağlanması ve geniş tabanh bir hükümet ku- rulabilmesi için seçimlere gidil- mesi amacını taşıdığını belirtti- ler. Baker ve Pankin, 1 ocağa dek Kabıl yonetimı ile mücahit- lere yapılacak silah sevkıyatın- da artış olmaması konusunda da anlaştıklannı bildirdiler. Ja- mes Baker, anlaşmanın en önemli noktasının askeri yardı- mın kesilmesi konusunda "ne- gatif simetri" ilkesinin benim- senmesi olduğunu kaydetti. Baker ve Pankin, "Afganis- tan'da çatışan taraflaria ilişkisi bulunan diğer ûlkelerin de SSCB ve ABD'yi irieyerek bu ül- keye yapüklan yardımı yalnızca insanl yardımla sınırlayacaklan" beklentisi içinde olduklarını ifa- de ettiler Tepkiler ABD ve Sovyetler'in Afganis- tan'da savaşan taraflara silah yardımım kesme kararı, Afga- nistan Devlet Başkanı Necibul- lah tarafından memnunlukla karşılanırken mucahitler açıkla- mayı "temkinli bir iyimserttkle" karşıladılar. Reuter'in TASS'a dayanarak bildırdiğine göre Moskova'daki Afgan diplomatları, Necibul- lah'ın, silah yardımım kesme karannı buyuk bir memnunluk- la karşıladığını soylediler. Af- ganlı diplomatlar "bu önemli karar" nedeni ile Necibullah'ın Moskova'ya minnettarlığını da ilettüer. Necibullah mesajında, Afganistan bunalımının bundan boyle çozüme kavuşma şansının arttığını belirtti. AFP'mn haberine göre Neci- bullah rejimine karşı savaşan mucahit liderleri ise açıklamayı "temkinli bir iyimseriikle" kar- şıladılar. "Afganistan Ulusal ts- İami Cephe"nin bir sözcusü, "Bu karan, bunalımı çozüme kavuşturmak amacıyla atılacak somut adımlar izlemelidir" dedi. Radikal dinci Hizb-i İslami örgutunün sozcüsu de "Bu ka- rar çok daha önceden verilmeli idi. tki süper giiç Afganistan'- dan ellerini çekip, ulkenin kade- rini tayin işini Afgan balkına bırakmalıdırlar" şeklinde ko- nuştu. Bu arada Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Javier Perez de Cuellar, içinde bulunduğumuz dönemin, Afganistan sorunu- nun siyasi yoldan çözumu için en uygun zaman olduğunu söyledi. tran televizyonunun haberine göre De Cuellar, Tahran'da dün ayn ayn, içinde Afgan mücahit- leri geçici hukumeti başkanı Şıpkatullab Nucaddadi de ol- mak iızere bir grup Afgan mü- cahit hderi ve tran Dışişleri Ba- kanı Ali Ekber Velayeti ile görüştu. Genel Sekreter, Afganistan sonınunun çözümü için önerdi- ği 5 maddelik planın pek çok ül- ke tarafından kabul görduğunü hatırlattı. De Cuellar bu planın önemli noktalarından bırisinin Afganlılann kendi aralarında yapacaklan görüşmeler olduğu- nu kaydederek, bu göruşmelerin taraflan arasında Necibullah ve hukumetinin yer almadığını da vurguladı. : BASIN EÜRCİPEAN Yeni Avrupa'nın yaşama şansı SIRPLARIN PROTESTOSU— Almanya'nın Hırvatisıan'ı destekler tutumunu protesto eden Sırplar Alman - ya'nın Belgrad Büyükelçiligi'nin onünde gosteriler düzenliyor. (Fotograf: REUTER) Yugoslavya'da orduya son uyarıDış Haberler Servisi — Yugoslav- ya'da Hırvatistan'ın doğusunda suren çatışmalarda olü sayısı giderek artar- ken Yugoslavya Devlet Başkanı Stipe Mesk yabancı guçlerden ulkeye askeri mudahalede bulunmalarını ısteyebı- leceğini soyledi. Yugoslavya'nın Hırvat kokenli Devlet Başkanı Snpe Mesic, federal ordunun Sırplarla işbirliğini surdur- mesi durumunda başkanhğın emırle- rine karşı gelen komutanların askeri mahkemeye çıkarılmasını ısteyeceğı- ğini belirtti. Mesıc, "Bu da yapıla- mazsa yabancı guçlerden Yugoslav- ya'ya askeri mudahalede bulunmala- rını istemekten başka seçenek göremiyorum" dedi. Yugoslavya Federal Savunma Ba- kanı Yardımcısı General Marko Ne- govanovic ise Fransa Cumhurbaşka- nı François Mitterrand'ın Yugoslav- ya'ya BM banş gucu askerleri gönde- rilmesı önerisini sert biçimde eleştı- rerek, "Yugoslavya'ya yabancı guç ça- ğıran vatan haini, yabancı guç ise sal- dırgan olarak nitelendirilecektir" de- di. Hırvatistan radyosu Bosna-Hersek sırunnda bulunan Kostajnica kentinın Sırpların eline geçtiğini duyurdu. Uzun suredir Sırplara karşı kenti sa- vunan Hırvat guçlerin dün sabah yo- ğunlaşan çarpışmaların ardından kentten çekildığini bildiren radyo, Sırpların kenti butunuyle ele geçirdı- ğini belirtti. Yugoslavya resmı haber ajansı Tanjug da Hırvat ulusal muha- fızlarından ve guvenlik güçlerinden oluşan 370 Hırvat ulusal muhafızı ile guvenlik göre\lisinın Sırplara teslim olduğunu one surdü. JRehinelerle ilgili son girişimler çözüm umutlarını güçlendiriyor İsrailli askerin cesedi iade edîldiDış Haberler Servisi — Lübnan'dakı Batıh rehinelerle Arap esırlerin karşılıkh olarak serbest bırakılması amacıyla Bir- leşmiş Milletler önculuğunde sürdürulen girişimlerin yeniden hız kazanması umutlan arttırdı. İsrail'in önceki gün 51 Lübnanlı esiri serbest bırakması ve Fi- listinli 9 gerillamn cesetlerini iade etme- sinin ardında, Filistin'in Kurtuluşu için Demokratik Cephe (FKDC), eljnde tut- sak bulundurduğu sırada ölen İsrail as- keri Samir Esad'ın cesedini dün ülkesi- ne iade etti. Varılan anlaşma çerçevesin- de, sürgündekı Filistinli liderlerden Ali Ebu Hilal de dun Israil'e döndü FKDC yetkilileri tarafından Viyana- da önceki gece Kızılhnç yetkililerine tes- lim edilen Samir Esad'ın cesedi ile Filis- tinli lider Ali Ebu Hilal dün sabah er- ken saatlerde aynı uçakla Israil'e götu- rüldu. tsrailli askerin cesedinin iade edilme- si, rehine sorununun çözümunde olum- lu ve önemli bir adım olarak değerlen- diriliyor. tsrail hükümet sözcüsu Yossi Olmert, gelişmelerin çok olumlu oldu- ğunu belirterek, "Şimdi diğer taraftan yeni bir adım bekliyoruz. Ne zaman ve nasıl olacağını kestiremesek de bunun gerçekleşeceğini düşünuyoruz" dedi. Rehınelerle ılgılı göruşmelerde yer alan Lübnanlı bir bakan da adının açıklan- maması koşuluyla, bir hafta içinde iki Batılı rehinenin daha serbest bırakılaca- ğını bildirdi. Bakan bunlardan birinin Amerikalı, diğerinin de Avrupalı olaca- ğını belirtti. Bu arada Güney Lubnan'da gerillala- rın BM Banş Gucu'ne bağlı 15 askeri dun rehin aldıkları, ancak olaydan kısa sure sonra teslim olduklan bildirildi. Adlannm saklı kalmasını isteyen gu- venlik kaynaklan, kimliklerı belirlene- meyen gerillaların, Lubnan - tsrail sını- rı yakınlarındakı Nakura kentine deniz yoluyla geldiklerini ve Lubnan'daki BM Barış Gucu'nde görevli Fransız ve Isveç askerlerını rehin aldıklarmı bildirdiler. Bir guvenlik yetkilisi, Akdeniz'de ge- rülalan takip eden lsrail hucumbotunun denizden gerillalara ateş açtığını ve ge- rillaların da karadan karşılık verdiğinı soyledi. Çatışma sırasında BM Barış Gu- cu askerlerınden birinin ölduğu, ikisinm de yaralandığı bildirildi. Yetkilıler, ölen askerin Fransız olduğunu belirttiler. Avrupa'yı silip supürmekte olan milliyetçilik akımı, ınsanlartn artık dediğim dedikçi bir merkezi otoriteye benliklenni, kinîliklerını, ifade özgurluklerini teslim etmeye niyetli olmadığını gösteriyor. Avrupa'yı inşa edecek olanlar, Sovyetler Birliği ve Yugoslavya'dan ibret almalı. Bunlar, "ulke" gibi görunen federasyonlardı. Yakın tarihlerine bakarsak, milliyetçi duyguların bastınlabildığini, ama yok edilemediğini göruruz. Katı bir merkezi hukumet sistemine ise tahammul edilmediği ve ayaklanmaya neden olduğu görüldü. Bu nedenle Avrupa'nın liderleri, siyasal ve parasal bir birlik sağlamaya yönelik adımlar atarken, uluslara kendilerini ifade özgurluğü tanımalı. Ulusal kimlıklere saygı gösterilmeli. Ancak böylece yenı Avrupa, yaşama şansı elde edebilir. (13 Eylül) 15 Sovyet cumhunyetını öğrenmeWense komûnızm tehdıdiyle uğraşmayı tercıh ederdim. D1EJ&ZEIT SSCB'de tehlike daha da artacak"İnsanın içinden neredeyse Moskova'daki darbeyi gerçekleştiren ekibi Nobel Barış ödülu'ne aday gostermek geliyor. Çunku darbenin acınacak biçimde son bulması ile Sovyetler Birliği'nden gelen tehdit gerek içerıde, gerekse dışa karşı zayıfladı. Ancak nukleer silahlarla donatılmış bir uniter devletin yıkılışı yeni tehlikelerı beraberinde getirmektedir. Eğer SSCB'de çok sayıda kuçuk, ama nukleer silaha sahıp devletler kurulursa tehlike daha da artacaktır. Bu yuzden Rusya'daki ve diğer cumhuriyetlerdeki yeni liderler radikal bır silahsızlanmaya gidilmesini talep ediyorlar. VVashington'dan gelen yanıt çok temkinli. Savunma Bakanı Chenev ekim ayında NATO ortaklarıyla yapacağı toplantıda Avrupa'dan kısa menzillı fuzelerin geri çekilnıe hususunu gorüşmek istiyor. Kısa menzillı füzeler hemen ve tek taraflı olarak geri çekilmelidir. Bu adımı atmanın zamanı geldi, geçıyor. Washington bu inisiyatifiyle dikkatleri kısa menzilli füzelere çekmek ve Batı'nın tum nukleer stratejısıni kökünden değıştirmesini önlemek amacındadır. Boylece özellikle hassas davranan Almanların daha geniş çaplı nukleer silahsızlanma önerileri tartışması da engellenmek isteniyor. Ama bu önemli değil. Eğer Chefley'in planı kabul edilecek olursa gerisi daha ileri bir tarihte tartışılabilir. (13 Eylfil) ISITIR+HAVAYIC*E*R*A Ben I SANYO CERA ' sıgara dumanı V duşmanıyım SAGLIKLI SERAMİK S 0B A Guçlu, 1200 W seramık ısıtıcısı ve fan motoruyla SANYO CERA ıstedığınız yerde sıcak ve sağlıklı bır hava akımı sağ'ar 1 Saatte 1,2 Kw enerjı harcar ve 16 m2'lık bır ocamn ısısını norrnal şartlarda O°den 20 c ye yukseltır Seramık ısıtıcının fa2la ısınma ve kızıl kor olma tehlıkesı olmadığından guvenlı ısıtır Aynca fan trotoru çalışma hızını oda sıcaklığına goreotomatıkayarlar Sıgara dumanı, sıgara ıçen kadar etrafındaki ıçmeyenlere, aılenın butun bıreylerıne zarar verır Bır bebeğın tazecık cığerlerının, yanında ıçılen her 3 sıgaradan 1 sıgara ıçmışcesıne etkılendığını bılıyor musunuz9 SANYO CERA, hava temızleme özellığı ıle sıgara dumanının çocuklannıza ve aılenızın diğer bıreylerıne zarar vermesini önler sayısız toz parazıtlen, akar bc ve mantarlar, bakterıler solut! bazıları Bunları gozle gorebıt temızlemek steyecektık SAN urunu 3 lu elektrostatık fıltre; zararlılardan temızler Sevdik ve tozdan korur Sağlıklı hav, EYUUL" DE MUTLAKA BÎR SANYO CERA YETKIU SATIC1SINA UĞRAYIN OZEL TANITIM IMKANLARIYLA TANIŞIN PEŞİNAT TAKSİT TOPLAMTUTAR TESLİM TAPlHl 230 000 230 000x9AY 2 300 000 HEMEN TESLİM 200 000 210 000 x 10 AY 2 300 000 ı EKİM 1991 8 ı ömgaıtjl t C Ifcrtt Bjoasın n ig* ttt < •» u/çın [ < « > run.ui mMW ı k o*-3 t ş" t t BAUKESIR Bandırmı Güler Te 111M • O L U T I M B I » ¥ M 11M0Dtn*Z*»r Tit 11M» M W B H Aran Tcaret 12366 K^.n Çet* Kot 1191 ESKtŞB* D»ıg» ! * » « 143821 Shrrthtor Kaö Tlc a •GtetJeUmteû 5754287 Bakırkiy Vıtnn Tc 5721212 Bahç*ki(» A/yıKlııAŞ S2M305 Btyranp* Es«il*r Erer Tic 56«49i ı F«neryolu Emapa Pa* 3473362 FtrlkAy Evtajf MaJ 1417S86 G*zlosmMi 3361388 K»rt»l Gaıerı Imıen 3534513 Ko«muü»f»p«»« KeOan Lld 5862672 Küçül!ç«n™c« AyyiKJı 5112009Ş.rin.vi«f EleTcarel 5392781 -PatsşenlefTıc. 5520179ŞJşH Aynak Lıa 1*15727Toph»n»Ş Mob 172525 SAKARYA M» EMOrank 137U TEKİROAÛ Ç«rtıı Er«rt«r Teirtt 15990 • YülartTorv