Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
3 AĞUSTOS 1991 EKONOMİ CUMHURİYET/13
SEMEST PİYASADA DÖVİZ
ABD Dolan
Alman Martı
Isviçre Frangı
Hollanda Flomı
Ingılız Sterfinı
Fransu Frangı
100 I Uret)
S.A Riyat
Avus. Silinı
Alış
4430
2533
2890
2240
7420
743
338
1160
358
Saöş
4440
2540
2900
2250
7470
748
345
1175
363
M.ftANKASI PİYASAUfU
Tl
Piyasası
Dtm
Piyasası
Altn
Piyasası
Ort Fac (*>)
(MılyarTl)
Ootar apamş (Tl)
Işf Hac (Milyon Jl
Kapanış (ons/J)
Iştan Hacm (kg)
65 77
29652
4440
122 35
4358 05
1255
ALTIN GÜMÜŞ
Cumhuriyet
Resat
24 ayar altm
22 ayar bilezik
900 ayar gûmûş
Alış
338 000
360 000
51300
46150
634
Saûş
345.000
375.000
51500
50.700
662
Süte, suyazam
• tZMİR (ANKA) —
Petrol, çay ve şekerden
sonra Süt Endüstrisi
Kurumu da pastörize
yoğurt ve tereyağ çeşitlerine
yüzde 5 oranında zam
yaptı. Bu arada Izmir'de
özel idarenin sahibi
bulunduğu Yaşar
Holding'in işlettiği Şaşal
sularına da zam yapıldı.
SEK Genel Müdürlüğü'nün
kararı uyarınca 400 gramlık
poşet yoğurdun fiyatı 1700
liradan 1800 liraya, 800
gramlığınki ise 3 bin 600
liraya yükseltildi. Öte yandan
Izmir'de Yaşar Holding
tarafından işletilen Izmir
özel Idaresi'nin 3 litrelik
şişelerde satılan Şaşal
suyunun fiyatı da 1700
liradan 2000 liraya yükseldi.
THY'ye yeni
uçak
• LONDRA (AA) —
THY, iç hatlardaki gelişme
programı çerçevesinde 60-70
yolcu kapasiteli 3 ATP
tipindeki yolcu uçağı satın
almak için Ingiliz uçak
üreticisı British Aerospace
şirketi ile anlasma imzaladı.
British Aerospace firması
tarafından dün yapılan
açıklamada, THY ile
imzalanan mutabakat
zaptının, 3 uçağın bu yıl
sonbahara kadar teslimini
öngördüğü, THY'nin daha
sonra aynı tipte S uçak
daha satın alma seçeneğine
sahip olduğu belirtildi.
Gümrüklerde
düzenleme
• ANKARA (ANKA) —
lstanbul ve İskenderun
Gümrükleri
Başmüdürlükleri'nde yeni
düzenlemeler yapıldı.
Maliye ve Gümrük
Bakanhğj'njn Gümrük
Yönetmeliği'nde yaptığı
değişiklikler uyarınca
lstanbul Gümrükleri
Başmüdurlüğü'ne Halkalı
Tekstil TIR Çıkış
Müdürlüğü, Halkalı Teşvik
TIR Müdürlüğü, Yeşilköy
Taşıt Müdürlüğü, Atatürk
Hava Lünanı Koli Tasnif ve
Kurye Gümrük Müdürlüğü,
îstanbul Merkez Gümrük
Müdürlüğü ve Sirkeci
Gümrük Müdürlüğü
bağlandı.
2.1 trilyon
vergi iadesi
• ANKARA (ANKA) —
Ücretlilere yüın ilk
yansında 2 trilyon 57
milyar lira vergi iadesi
ödendi. Ücretlilere yapılan
vergi iadesi ödemesi, geçen
yıhn aynı dönemindeki bir
trilyon 291 milyar liraya
göre yüzde 59.4 oranında
arttı. Ücretlilere, 1989
yıhnın ilk yansında ise 765
milyar liralık vergi iadesi
ödenmişti.
İslami sigorta
• Ekonomi Servisi — Al-
Baraka Turk"ün sahibi olan
Dallah-Al-Baraka grubu,
dünya çapındaki altıncı
sigorta şirketini 'Emin
Sigorta" adıyla Türkiye'de
kurdu. Türk Ekonomi
Ajansı'nın açıklamasına
göre yeni kurulan şirketin
yönetim kurulu başkanlığı
görevine Abdul Latif
Ghurab, genel müdürlük
görevine de Tayfun Ertekin
getirildi. Genel Müdür
Tayfun Ertekin "Emin
Sigorta'nın, sigortaladığı
kişilerden alacağı primleri
faizsiz olarak
değerlendireceğini" belirtti.
Ankara
toplantısı
• ANKARA (ANKA) —
Business International ekim
ayında Ankara'da
toplanacak. Muhalefet
liderleri Erdal İnönü,
Süleyman Demirel ve
Bülent Ecevit'in de
katılacağı toplantının
kapanij konuşmasını
Cumhurbaşkanı Turgut
Özal yapacak Toplantı nılton
Oteli'nde 1-3 e'am tarihleri
arasında yapılacak
7 ağustosta açıklanacakyeni istikrarpaketinin unsurları saptanıyor
Paket netleşiyorANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosul — Yeni ekonomik önlem-
ler paketinin ana hatian belir-
lendi. Yeni paket, vergi, KİT
zamlan, fonlar ve özelleştirtne,
kamuda "azami tasarruf" ve
teşvik önlemJerini kapsayacak.
Başbakan Yardımcısı Ekrem
Pakdemirli, çarşamba günü Ba-
kanlar Kurulu'na sunulacak pa-
ketle ilgili toplantıları aralıksız
sürdürüyor.
Ekonomi yönetiminden so-
rumlu üst düzey bürokratlarla
dün sabah saat 07.00'de başlat-
tığı genel toplantıyı saat 13.00'te
tamamlayan Pakdemirli, bü-
rokratlara teknik aynntılarla il-
gili çahşmalan gece tamamlaya-
rak, bugün saat 15.00'te yeni-
den toplanmalan talünatım ver-
di.
Dün yaklaşık 6 saat süren
toplantıda bürokratlar, enflas-
yon, kamu maliyesi, iç borçlan-
ma ve faiz oranîarı konuların-
daki görüş ve önerilerini anlat-
tılar. Toplantıda, ekonomik pa-
ketin ana hatian da büyük öl-
çüde netleşti.
Ekonomideki temel sorunun
kamu fınansman açıklan oldu-
ğu konusunda görüş birliğine
vanlan dünkü toplantıda, alına-
bilecek önlemler de "kısa
vadeH" ve "orta vadeM" önlem-
ler obnak üzere ikiye aynldı. Kı-
sa vadeli önlemler, daha çok
Bakanlar Kurulu kararları, teb-
3 yılı kapsayacak olan yeni istikrar paketinde
alınacak önlemler "kısa" ve "orta" vadeli
olarak ikiye aynldı. Kısa vadeli önlemler
Bakanlar Kurulu kararları ile hemen
uygulamaya konulurken orta vadeli önlemler
için eylülde TBMM'ye verği paketi sunulacak.
liğ ve genelgelerle gerçekleştiri- delerine uygulanan KDV oranı
1-2 puan arttırılacak.lebilecek uygulamalardan olu-
şuyor. Orta vadeli önlemlerin de
vergi yasalannda yapılacak ye-
ni duzenlemelerden oluşacağı
kaydedildi. Yeni düzenlemeleri
kapsayacak vergi paketinin ey-
lul ayında TBMM'ye sunulma-
sı bekleniyor. Edinilen bilgiye
göre, 7 ağustos çarşamba günü
Bakanlar Kurulu'nda ele alına-
cağı belirtilen yeni ekonomik
önlemler paketinin ana unsurla-
rı şöyle:
1. Vergi düzealeMele-
ri: Vergi tahsilatının hızlandı-
nlması için yoğun ve yaygın de-
nen'mler arttıniacak. Aynca. kı-
sa donemde gelir artı^ı saglana-
bilmesi için, liiks tükt-tim mad-
puan arttırılacak. Hayat
standardı temel gösterge oran-
lan yeniden düzenlenerek, be-
yannameli mukelleflerin ödeye-
cekleri gelir vergisi tutarian art-
tırılacak. kunımlar vergisinde-
ki. ihracat ve yatınm istisnaları
yeni esaslara bağlanacak ve bu
alanlardaki vergi kayıplan en
aza indirilecek.
2. Fonlar ve özelleştir-
• c : Borsanın durumu da dik-
kate alınarak, ozelleştirme uy-
gulamasının halka yaygın arz
yerine yerli ve yabancı sermaye-
ye blok satışa ağırhk verilecek.
Bu yontemle, KİT satıslarının
arttınlarak, butçeye daha fazla
kaynak aktanlması amaçlanı-
Pakette neler var?
Lüks tüketim maddelerinin KDV'si 1-2 puan artacak.
Hayat standardı temel gösterge oranîarı yükseltilecek.
Yaklaşık 100 fon bütçe kapsamına alınacak.
Blok satışla ozelleştirme hızlanacak.
KİT zamlan sistematiğe bağlanacak.
Kamuda tasarruf önlemleri arttırılacak.
ihracat ve yatınm teşvikleri yeniden düzenlenecek.
yor. Halen 112 olan fon sayısı
10-12 civarına indirilecek. Top-
lu Konut. Kamu Onaklığı, Sa-
vunma Sanayii, Fak Fuk Fon
gibi temel fonlar dışında kalan
fonlar, bütçe kapsamına alına-
cak. Bütçe dışı fonlardan, büt-
çeye yapılan aktarmaJar da art-
tırılacak.
3. KİT zamlan: KİT'lerin
ürettiği temel mallann fiyatlan,
maJiyeÜerdeki gelişmeler ve enf-
lasyona etkileri de göz önüne
alınarak. zaman geçirilmeden
ayarlanacak. Toplusözleşmeler-
le genel maliyet artışları için
baslangıçta yüzde 20-25 civann-
da duşunülen KİT zamlarının
daha sonra da otomatiğe bağla-
narak, aylık yüzde 3-4 civarın-
daki fiyat artışlanna dönüştü-
riilmesi öngörülüyor.
4. Tasarraf öalenleri:
Kamuda tasarruf onlemleri yo-
ğunlaştırılacak, kamu kuruluş-
larının gereksiz kırtasiye ve de-
mirbaş alımlan yasaklanacak.
Tasarrufla ilgili olarak bugüne
kadar Maliye Bakanhğı ve Baş-
bakanhkça yayımlanan genelge-
lere uyulup uyulmadığı daha sı-
kı kontrol edilecek.
5. Teşvik öaleaüeri: tfa-
racat ve yatınm teşvik sistemi
yeniden dü/enJenecek. Özel sek-
tore direkt parasal teşvikler ye-
rine, ihracat, istihdam ve katma
değer ağıriıklı bir teşvik meka-
nizması geliştirilecek.
Sözen attı, Karayalçın kaptı
Ekonomi Servisi — Koç Gra-
bu bir yandan Migros aracılığıy-
la süpermarket ve hipermarket
mağaza zincirlerine yenilerini
eklerken bir yandan da Fransa-
nın dev süpermarket zinciri Pri-
sunic'le "evlendi." Koç Grubu
Yönetim Kurulu Başkanı Rah-
mi Koc ile Prisunic'in Yönetim
Kurulu Başkanı arasında imza-
lanan anlaşmaya göre yüzde
20'si Prisunic'e, yüzde 80'i ise
Koç Grubu'na ait olacak şirke-
tin ilk mağazası Ankara'da ku-
rulacak. Böylelikle Migros'larla
lstanbul ve Izmir'de tüketiciye
ulaşan Koç, Ankara'da Prisunic
ile bu alana adımını atacak.
Kent içinde çok katlı olabilen
Migros mağazalarına karşıhk,
Prisunic'ler kent dışında, ara-
bayla ulaşılabilen, tek kata ya-
yılmış ve 2 haftalık, 1 aylık top-
İu ahşverişlerin yapıiabildiği yer-
ler olacaklar. Mağazalarda yiye-
ceğin yanı sıra giyecek, parfu-
meri ve züccaciye olmak üzere
dayanıkh tüketim malları dışın-
da bir evin ihtiyacı olacak her
Nurettin Sözen Murat Karayalçın
Fransa'nın dev süpermarket zinciri Prisunic'in
Başkam ile Koç Grubu Yönetim Kurulu
Başkanı Rahmi Koç, bir "evliliğe" imza
attılar. İlk Prisunic Ankara'da gelecek yıl
açılacak.
türlü mal bulunacak. Prinunic
1
-
in teknolojisine göre 40-45 bin
çeşit malın tumu tek kat üzerin-
llk Prisunic, Ankara Deme-
tevler'de Ankara Belediyesi tara-
fından yap-işlet-devret modeli-
de, kolay görüleUilir şekilde yer ne göre tahsis edilen 60 bin met-
alacak. rekarelik alan üzerine kurula-
cak. 9500 metrekare kapaJı ala-
nı olacak Prisunic*te 600 araba-
lık otopark da yer alacak.
Prisunic'in Türkiye "seriive-
ni" oldukça ilginç bir seyir izle-
di. Bedrettin Dalan döneminde
Türkiye'ye adımını atan ve ls-
tanbul Belediyesi ve Tekfen'le
ortak olarak Merter'de BEIrPRİ
adıyla ilk mağazasını açan Pri-
sunic, Nurettin Sözen'in Beledi-
ye Başkanı olmasının ardından
İstanbul'da "roevzi" kaybetti.
"Siipermarketçilikte de tek-
noloji mi olurmuş" diyerek Pri-
sunic'i safdışı bırakan Sözen,
BEIrPRİ'yi de BELPA yapar-
ken Türkiye'ye gelmeyi aklına
koyan Prisunic, bu kez Ankara
Belediye Başkanı Murat Kara-
yalçın'ı buldu ve Karayalçın'la
Ankara'da süpermarketler aç-
mak üzere anlaştı. Sözen'le ih-
tilafları sırasında Tekfen'le de
ilişkileri soğuyan Prisunic, Ka-
rayalçın'la yaptığı anlaşmanın
ardından kendine yerli ortak
olarak Koç Grubu'nu seçti.
Kamu yatınmları geriliyorANKARA (ANKA) — Kamu yatırımla-
rında gerçekleşme oranı, son 6 yıün en dü-
şük duzeyinde kalıyor. Kuruluşlar, >ılın ilk
üç ayında toplam yatınm programının an-
cak yüzde 11.7'sini gerçekleştirirlerken bu
düşük oranlı gerçekleşmenin. ödeneklerinin
geç serbest bırakılması, tasarruf tedbirle-
ri ve KlT'lerin finansman sorunlarından
kaynaklandığı belirlendi.
DPT'den verilen bilgiye göre bu yıhn
ocak-mart döneminde yatınm programın-
da yer alan 4 bin 456 proje için 4 trilyon
639 milyar lira harcama yapıldı. Harcama
miktan 39 trilyon 799 milyar lira olan prog-
ram ödeneğine göre yüzde 11.7 olarak
gerçekleşirken 38 trilyon 422 milyar lira
olan revize ödenek miktarına göre de yüz-
de 12.1 oldu. Yatınm programı, genel ve
katma butçe içerisinde yer alan bazı yatı-
nm ödeneklerinin bütçe kanunu ile 11.5
oranında kesilmesiyle revize edilmişti. Ka-
mu yatırımlannda yılın ilk üç ayında sağ-
lanan programa göre gerçekleşme oranı
1986 yıhnda yüzde 26, 1987 yıhnda yüzde
15, 1989 yıhnda yuzde 13 ve 1990 yıhnda
ise yüzde 14 olmuştu. 1988 yılı yatırım
programı geç yayımladığı için, ilk üç ay için
gerçekleşme oranı belirlenemedi.
Kamu yatırımlarındaki gerçekleşme mik-
tan geçen yılın eş dönemine gore reel ola-
rak yüzde 11.3 daha az oldu.
Fon yatırımlan hariç tutulunca, genel ve
katma bütçeli kuruluşlar ile döner serma-
yeli kuruluşlar, KlT'ler ve İller Bankası'-
nın toplam yatınmlan reel anlamda 1990
yılının eş dönemine göre yüzde 20.9 oranın-
da azaldı. Fon yatınmlarınm yüzde 13.7 gi-.
bi yüksek bir düzeyde artması sonucu, ge-
nel kamu yatınmlanndaki azalış yüzde 11.3
seviyesinde kaldı.
Kamu yatınmlarınm gerçekleşme duru-
munu izleyerek her üç ayda bir rapor ha-
zırlamakla görevlendirilen DPT, bu yılın ilk
üç ayında son 6 yılın en düşük gerçekleş-
mesine; tasarruf tedbirleri, genel ve katma
bütçe ödeneklerinin geç serbest bırakılma-
sı ve KlT'lerin finansman sorunlarının yol
açtığını bildirdi.
Papandreu aleyhine kanıt yok
/ Skandalın başkahramanı banker
/Yeorgios Koskotas, özel mahkemede
^u verdiği iiadelerinde eski Başbakan
• Andreas Papandreu'ya ağır
suçlamalar yöneltti.
STELYO BERBERAKİS
ATİNA — Yunanistan'ın
ekonomik ve siyasi yaşamını
sarsan ekonomik skandallar ile
ilgili açılan davalann duruşma-
lan surüyor. Bu çerçevede skan-
dallann temel taşını oluşturan
bankacı Yeorgios Koskotas (37)
Özel Mahkeme'de verdiği ifade-
lerin tümünde eski Başbakan
Andreas Papandreu'ya ağır suç-
lamalar yöneltti. Ancak bu suç-
lamalan kanıtlamak için göster-
diği deliller yeterli bulunamadı.
Koskotas iki hafta ust üste
"tanık" sıfatıyla verdiği ifade-
lerinin tümünde bankasında
gerçekten yolsuzluklann yapıl-
dığını, ancak bu yolsuzluklann
PASOK iktidannın "baskısı
altında" yapıldığını öne sürdü.
Dönemin Başbakanı Papandre-
u'nun kendisinı "tehdit" ettiği-
ni ve bu nedenle PASOK'un se-
çim kampanyası için 200 milyon
dolardan fazla nakit paranın
Girit Bankası'ndan çekildiğin-
den söz etti... Bu açığın kapa-
tılması için de elektrik, su işlet-
mesi, Olimpik Hava Yolları,
Yunan Postalan, telefon şirket-
leri gibi deviet sektörune bağlı
kurumların geiirlerinin Girit
Bankası'na yatırılmaya başlan-
dığını kabul etti. Bu gelirlerden
toplanan yüklü meblağların fa-
iz üstü işlem gördüğünü ve bu
faiz fazlalarının PASOK tara-
fından çekildiğinden söz etti.
PASOK'un, aynca dünya silah
ticareti yapan şirketlerle de
"işbiriiği" içinde olduğunu id-
SSCB'DEKİ KONUT İHALESİ
Ihalede kardeş payı
tSTANBUL/BONN (AA) —
Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler
Birliği'nin Baranowicht kentin-
de Sovyet askerler için inşa edi-
lecek konut ihalesinin ikincı kıs-
mı, ağırhk Almanlara verilmek
üzere Alman ve Türk inşaat fir-
maları arasında paylaştırıldı.
Tekser İnşaat Sanayi'nden ya-
pılan açıklamaya göre SSCB Sa-
vunma Bakanhğı'nın Almanya1
nın doğu kesiminden geri çeki-
lecek askerler için inşa ettirece-
ği ve Almanya tarafından finan-
se edilecek yaklaşık 40 bin ko-
nutluk projenin Beyaz Rusya'run
Baranöwicht kentinde inşa edi-
lecek 600 konutluk kısmının
ihalesini Tekser İnşaat kazandı.
Takribi 84 milyon marka ihale
edilen beşer katlı binalarda 600
konut, 280 çocuk kapasiteli yüz-
me havuzu, kreş, 22 dershanelik
bir okul, ahşveriş merkezi, tele-
fon santralı ve trafo merkezi bu-
lunacak.
Ote yandan Almanya Ekono-
mi Bakanlığı'ndan yapılan açık-
lamada da Almanya'nın doğu
kesiminden geri çekilecek Sov-
yet askerleri için Beyaz Rusya'-
nın Baranovvicht kentinde inşa
edilecek konutların 1.150'sinin
Alman sermayeli firmalardan
oluşan konsorsiyuma ihale edil-
diği belirtildi. Maerkische Bau-
union tarafından temsil edilen
konsorsiyumda, Almanya'nın
doğu kesiminden 14 inşaat fir-
ması da yer ahyor.
Alman hükümeti, Sovyet as-
kerleri için inşa edilecek konut
ihalesinin ilk partisinde 3.000
konutun ihalesinin Türk firma-
ları ve Türk-Fin ortaklığıyla
oluşturulmuş konsorsiyuma ve-
rilmesi üzerine SSCB'ye yönelik
7.8 milyar marklık (4.6 milyar
dolar) finansman yardım pake-
tini askıya almıştı. Ahnan hukü-
meti, bu gelişme üzerine mayıs
ayında daha onceki yardım pa-
ketinde yer almayan "Yardım
paketinin vüzde 6Ö'ının Alman
inşaat firmalanna ihale kazan-
dırılması şartını" koşmuştu.
dia eden Koskotas, 13 üyelik
mahkeme yargıçlanmn ısranna
karşın bu konuda hiçbir "inan-
dıncı" delil gösteremedi. Bu
arada Papandreu ve bakanların
aleyhinde davacı olan uç millet-
vekili, Koskotas'ın verdiği ifa-
delerin "Papandreu'yu suçlu çı-
karacak kadar yeterii olmadıgı"
görüşünde birleşiyorlar. Ancak
Koskotas'ın verdiği ifadelerde
bazı yeni "verilerin" bulunma-
sı üzerine ihtiyatla hareket eden
üç milletvekili bu "verilerin"
araştınlması için gerekli ma-
kamJara talimat vermiş bulunu-
yorlar.
Özel Mahkeme şu anda Ma-
liye eski Bakanı Dimitris Covo-
las ile Ulaştırma eski Bakaru Ye-
orgios Petsos aleyhinde açılan
davaları görüşüyor. Covolas,
Koskotas aracıhğıyla Papandre-
u'nun "yakuı dostu" işadamla-
nna vergi kolaylıklan sağlamak;
Petsos ise deviet sektöründeki
gelirlerin Girit Bankası'na yatı-
rılması karşıhğında 50 bin do-
lar rüşvet almakla suçlanıyor.
Koskotas, Covolas'ın sağladığı
öne surülen kolaylıklan
"doğrularken" Petsos'a hiçbir
zaman rüşvet vermediğini öne
sürdü.
Özel Mahkeme, yalnız siyasi ki-
şilerin sonımluluklannj goruşen
bir mahkeme... Dolayısıyla
Koskotas bu mahkemede
"sanık" değil "tanık" olarak
ifade verdi. Kosko-
tas'ın asıl kendi mahkemesinin
tarihi henüz açıklanmadı. An-
cak bu mahkemesinin Ozel
Mahkemede kayıtlı 82 tanığın
ifadelerinin tamamlanmasından
sonra yapılması bekleniyor.
EKONOMIDE KULIS
MERALIAMER
Ahmet Beyin rakibi kendisi mi?
Son günlerde lstanbul kulis-
lerinde bir söylenti dolaşıyor:
Ülkemizde 2. "özel" ya da
kimine göre "korsan" TV'yi
de yine Ahmet Özal kuruyor-
muş. Bu iş için fızibiliteler ya-
pılmış. Ahmet Özal'ın ikinci
TV'si de yurtdışından uydu
aracılığıyla yayın yapacakmış.
Ama bu kez Almanlaria değil,
Fransızlarla işbirliğine gidil-
mesi söz konusuymuş...
Söylentilere göre Ahmet
Özal, yakın çevresine "Bu
alanda bir rakip gerekirse
onu da ben yaratırım" diyor-
'muş. Neden demesin ki...
Bileşim'in 1991'in ilk altı ayı-
na ilişkin reklam araşlırması-
na şöyle bir göz atıyoruz. Ma-
gic Box'a verilen reklamlar,
epey hatırı sayılır düzeye ulaş-
mış. Bir diğer deyişle Ahmet
Özal'ın Cem Uzan'la ortak
olarak kurduğu, " 1 . özel
TV'si"nın reklam gelirleri gj-
derek büyüyor. Ne var ki
StaM'in reklam gelirlerindeki
artışta "telkin" üzerine verilen
reklamların önemli bir payı
olduğu da söyleniyor Bazı
tanınmış işadamlanmız, çok
güvenilir dost sohbetlerinde
"Şimdi bir de başımıza Ma-
gic Box çıktı. İlan verilmesi
için örtülü bir baskı var" di-
yorlar.
Sabah'a ambargo
Ahmet Özal'ın 1. TV'sinde
kimine "ilan ver" diye baskı
yapılırken kiminin de ilanları-
na tmbargo konduğu anlaşı-
lıyor. Yine Bileşim'in verilen-
ne baktığımızda Sabah gaze-
tesinin Magic Box'taki rek-
lamlarının birden bire bıçak gi-
bi kesildiği dikkati çekiyor. Bu
durumun nedenı kurcalandı-
ğında ise Ahmet Özal'ın
TV'sınin Sabah'tp Özal aile-
sıyle ilgili olarak yer alan ha-
berler nedenıyle bu gazeteye
"ambargo" koyduğu ortaya
çıkıyor. Bu "ambargo", bay-
ram ertesinde Ahmet Özal ile
Dinç Bilgin'ı bir araya getiren
bir yemekte tatlıya bağlanıyor.
Ahmet Özal'ın 2. özel TV'yi
de kurma gırişımine Magic
Box'taki ortağı Cem Uzan'ın
pek sıcak bakmadığından söz
edenler de var. Fransa'nın dev
müteahhitlik kuruluşu Bouy-
gues ile ortaklaşa gerçekleş-
tirilecek projede Bouygues-
in bir süre önce satın aldığı
özelleştirilmiş bırincı kanal
TF-1 'den yararlanılacak. Fran-
sa'nın Ziraat Bankası olarak
nıteleyebileceğimiz Credit Ag-
ricole'ün de katılacağı belirti-
len projenin diğer Türk ortağı
ise Süzer Holding'in sahibi
Mustafa Süzer. Bu projede
Baca Restoran'ın sahibi Er-
can Erdem de var. Erdem.
hem yöneticilik yapacak hem
de küçük bir hisseye sahip
olacakmış
Süzer ne diyor?
Konuyla ilgili olarak görüş-
lerine başvurduğumuz Musta-
fa Süzer, 2. özel TV projesini
doğruladı, ancak Ahmet Özal
ile ortaklığın söz konusu olma-
dığını söyledi. Süzer, "Bu işl
ben kuruyorum. Kurma ha-
zırlığı içindeyim. Ama orta-
ğım yabancı. Bir Fransız şir-
ketiyle bir de Fransız banka-
sı..." dedi. Baca Restoran'ın
sahibi Ercan Erdem'ın Elvis
Ahmet Özal
Magic Box'ın ortağı
Ahmet Özal'ın "Bir
rakip olacaksa onu da
ben yaratırım" diyerek
2. "özel" TV şirketini
kurmak uzere
Fransızlarla temasta
olduğu söyleniyor.
Mustafa Süzer
2. ozel TV projesinde
ön planda görünen
Mustafa Süzer
"Şirketi ben
kuruyorum. Ahmet
Özal konudan
haberdar, ama ortak
değil" diyor.
Video şirketinin de sahibi ol-
duğunu, dolayısıyla bu konu-
ya yakınlığı bulunduğunu be-
lırten Süzer, Fransızlarla gö-
rüşmelerde başından beri Er-
dem'in de bulunduğunu belirt-
ti. Süzer, Ahmet Özal'la ortak-
lık konusunda ise "Bizim bu
işi kurmak istediğimizi bili-
yor. Konudan haberi var,
ama ortak değil" ıfadesıni
kullandı.
Konuyu Ahmet Özal'a sor-
maya gerek duymadık. Çünkü
Gelisim Yayınları'na ortak ol-
masıyla ilgili olarak kendisini
ısrarla aramış ama ulaşama-
mıştık
"Faaliyet alam"nı son dö-
nemde hızla genişleten Ah-
met özal'ı yakından izleyen-
ler, Mustafa Süzer'in "Ben
kuruyorum" dediği TV proje-
sinde Ahmet Özal'ın "bas
aktör" olduğunu ısrarla vur-
guluyorlar Bu arada Süzer'in
sahibi olduğu Kentucky Fried
Chicken'ın nasıl olup da Ma-
gic Box'ta İmar Bankası'nın
hemen ardından 2. büyük rek-
lam olarak yer aldığı sorusu
soruluyor. Yine Bileşim'in ve-
rilerine göre Magic Box'ta yı-
lın ilk yansında en fazla rekla-
mı yayımlanan kuruluş İmar
Bankası. Yani Magic Box'ta
Ahmet Özal'ın Cem Uzan ve
babası Kemal Uzan'ın sahibi
bulundukları banka. Bu ban-
kanın 13.5 milyar liralık rekla-
mın ardından 2. sırayı yine
Uzan'ların sahibi bulunduğu
Adabank'ın değil de Süzer:
in sahibi bulunduğu Ken-
tucky Fried Chteken'ın 5.7
milyar lirayla alması "tuhaf"
olarak niteleniyor. Adabank ise
4.7 milyar lirayla 3. sırada yer
alıyor.
Ahmet Özal'ı yakından ve
dikkatle izleyen çevreler, "Ah-
met Bey, Gelişim Yayınlan^
na nasıl ortak oldu baksa-
na... Gelisim'in Magic Box-
ta yayımlanan, ancak parası
ödenmemiş ilanlarına karşı
Ahmet Bey hisse aldı. Ken-
tucky Fried Chicken'ın eti ne
budu ne ki TV'ye İlk 6 ayda
5.7 milyar liralık ilan verebil-
sin... Dolayısıyla acaba Ah-
met özal, Süzer'İ de borç-
landırıp sonuçta Kentucky
Fried Chicken'a mı ortak ol-
mayı düşünüyor? Yoksa bu
ahşveriş 2. özel TV projesin-
deki ortaklığın bir parçası
mı" diyorlar.
İmar'a reeskont
Ahmet Özal'ın 2. TV'si gün-
deme gelince Magic Box'ın
kuruluşuyla ilgili "anılar" da
tazelenir oldu. Magic Box"ın
finansmanının Merkez Banka-
sı reeskontlarından sağ'anmış
olabileceğini iddia edenler bi-
le var.
Biz anlatanlann yalancısı-
yız. Diyorlar ki İmar Bankası
64. maddeden çıkartılırken es-
ki Deviet Bakanı Güneş Ta-
ner'in direktifiyle Merkez Ban-
kası'ndan bu bankaya 120 mil-
yarlık yüzde 32 faizli reeskont
kredisi verilmiş. Zaten bu re-
eskonttan sonra Merkez Ban-
kası bu tür kredileri durdur-
muş. Bu paranın 100 milyar
dolaylarındaki bölümü İmar
Bankası için kullanılırken 20
milyar lirası Magic Box'a git-
miş.
Özal Emen'in ipini çekecek mi?
"Türkiye Kalkınma Ban-
kası Genel Müdürü İsmail
Emen'in, bağlı olduğu Baş-
bakan Yardımcısı Ekrem
Pakdemirli'den izin alma-
dan. Cumhurbaşkanı Özal'-
ın Malatya gezisine katıldı-
ğı için Pakdemirli'nin hışmı-
na uğradığı ve görevden
alınmasma ilişkin kararna-
menin Köşk'e gönderildiği
belirtildi. "
31 Temmuz 1991 - Milliyet
"Bürokrasfdeki operas-
yonun nedenini tek tek an-
latan Pakdemirli ye Özal'ın,
"Bürokrasıyle bu kadar kısa
sürede bu kadar çok oyna-
mayın.
Bakın önümde karar-
name var, daha 2 gün önce
Malatya'da beraber olduğum
ismi görevden almamı
istiyorsunuz" dediği öğrenil-
di.
31 Temmuz 1991 - Sabah
Evet, bu haflanın flaş olay-
lanndan biri de Cumhurbaş-
kanı Turgut Özal'ın önünde
bekleyen kararnameler.
Özal, kendi Başbakanlığı sı-
rasında Cumhurbaşkanı Ke-
tsmail Emen
nan Evren'in kendisine yap-
tığının "tam aynısım" şimdi
Başbakan Mesut Yılmaz'a
yapıyor. Kararnameleri bek-
leterek hükümetin bir anlam-
da elini kolunu bağlıyor.
Ancak öte yandan da Pak-
demirli'ye atfen Milliyet ga-
zetesinde verilen haber epey
düşündürücü. Anlaşılan
Özal, ABD Başkanı Bush'un
Türkiye gezısinin hemen ar-
dından Eskişehir ve Malat-
ya'ya giderken TKB Genel
Müdürü Emen'e "Sen de
gel" demiş. Emen de bu ge-
ziye katılınca Pakdemirli
"Bana haber vermeden na-
sıl Cumhurbaşkanı ile gezi-
ye gktorsin" diyerek Emen'-
in görevden alınma kararna-
mesini hazırlayıp Özal'ın
önüne koymuş.
Pakdemirli'ye atfen belirti-
len "görevden alma gerek-
çesi" -eğer Cumhurbaşkanı
Özal ile hükümet arasındaki
ilişkiler tümüyle kopmuş de-
ğilse- ancak bir "bahane"
olarak değerlendiriliyor. Üst
bürokratlann bugüne kadar
tüm yetkileri elinde toplamış
bir Cumhurbaşkanı ile çalış-
maya alışmış olduklarını ha-
tırlatan ilgili çevreler Özal'ın
"haydi gel" dediği bir bürok-
ratın "gelmem" demesinin
de pek mümkün olmadığını
hatırlatıyorlar....
Şimdi merak konusu olan,
Emen'in görevden alınması-
na ilişkin kararnamenin Özal
tarafından imzalanıp imza-
lanmayacağı... Çünkü imza-
lanırsa, kendisinin sahip çık-
tığı bir üst bürokratın ipini, yi-
ne kendisi çekmiş olacak.
Akbank ve konsolidasyon
Bankacılık çevrelerinde hafta-
nın en merak edilen konusu
yeni hükümetin borç ertele-
meyi düşünüp düşünmediğıy-
dı.
Bu sorular kulislerde soru-
lurken Bankalar Birliği'nin eski
Genel Sekreteri, şimdiki Ak-
bank Yönetim Kurulu üyesi
Üstün Sanver, İzmir'de yaptı-
ğı bir konuşmada borç konso-
lidasyonunun kaçınılmaz hale
gelebileceğini söyleyince, eko-
nominin patronu Başbakan
Yardımcısı Prof. Ekrem Pak-
demirli'yi epey öfkelendirdi.
Pakdemirli, "ne iç ne de
dış borç konsolidasyonuna
grtmeyi düşünmediklerini"
çok açık, net ve altını çıze çı-
ze vurgularken Yönetim Ku-
rulu üyesi Üstün Sanver'e
veryansın etmeden de edemi-
Üstün Sanver
yordu:
"Borç konsolidasyonuyla
ilgili söylentiler. sorumsuz
bir kişinin sorumsuzca bir
sözüdür. Onun tecrübesizli-
ğine, gençliğine ve delidolu-
luğuna veriyorum. Böyle bir
şey kesinlikle yok. Devletin
ne zaman konsolidasyona
gideceğini devlette olan in-
sanlar bilir. Böyle bfr iddia
maalesef ortaya atılmıstır.
Bana göre bu arkadaşımız
boyundan büyük işlerle uğ-
raşıyor. Bu arkadaşımız ban-
kacıdır. Sözleri bilinçsiz söy-
lendiyse cahillik, bilinçli
söylendivse ihanettir..."
"Muhafazakârlığı" ile ünlü
Akbank'tan bir yönetim kuru-
lu üyesinin borç konsolidasyo-
nuyla ilgili bu çıkışı, bankacı-
lık çevrelerinde "konsolidas-
yon yoksa Akbank'a mı yara-
yacak?" şeklinde vorumları
da beraberinde getirdi. Üstün
Sanver ise yaptığı açıklamanın
kışisel görüşleri olduğunu ve
Akbank'ı bağlamadığını vur-
guladı.