Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
AĞUSTOS 1991 • • • • KENTOVŞAM
GEREKLÎ
TELEFONLAR
CUMHURİYET/15
UGÜN
• Gazeteciler Cemiyeü'ne
Üsküdar Belediyesi'nin
tahsis ettiği Salacak
Evlendirme Dairesi'nin üst
katındaki lokalin açılışı
lat 19.30'da yapılacak.
MEKTUP "~
Çöpler kokuyor
• Tüm tstanbul'u
yakından ftgilendiren çöp
sorununun oturduğum
Üsküdar lcadiye Mahallesi,
Drama Sokak'ta ben de
yaşıyorum. Havalann sıcak
olması nedeniyie
toplanmayan çöpler çevreye
yoğun koku saçıyor.
HASAN KURT
Sular kesiliyor
• tstanbul Haber Servisi
— Buyükçekmece-
Bahçelievler isale hattında
yapılacak bakım ve onarım
çalışmalan nedeniyie yarın
saat 06.00'dan perşembe
günU saat 10.00'a kadar
bazı semtlere su
verilmeyecek. Bu semtler
şunlar: Büyukçekmece,
Avcılar, Florya, Yeşilköy,
Yeşilyurt, Ataköy,
Bahçelievler, Şirinevler,
Küçükçekmece,
Mahmutbeyköy, Sefaköy,
Halkalı, Kocasinan,
Bağcılar, Yenibosna,
Güneşli, Kirazlı, Güngören.
Menekşe
Deresi'ne
oksijen
tstanbul Haber Servisi —
Küçükçekmece Golü ile deniz
arasında bağlantıyı sağlayacak
Menekşe Deresi'nin temizleme
çalışmalan tamamlandı. Dere-
nin oksijenleme işlemine bu-
gün başlanacak.
Küçükçekmece Gölü'ne bo-
şaltılan atıkların dere tabanı-
na çökmesi sonucu oluşan ça-
mur tabakasının temizlenme-
si çalışmalarına 1989 yılında
başlandı. Küçükçekmece Bele-
diyesi, o tarihte tstanbul Tek-
nik Üniversitesi Çevre Bilim-
leri Ana Bilim Dalı öğretim
üyeleri danışmanlığında bir
proje çalışması başlattı. Pro-
jeye göre ilk aşamada Menek-
şe kanalının temizlenerek göl-
deniz bağlantısının sağlanması
ve göle nefes aldırılması işle-
mi gerçekleştirildi. Zemindeki
çamunın fazlalığı nedeniyie bu
işlem bir yıldan fazla bir süre-
de gerçekleştirildi.
Temizleme çalışmalanndan
sonra Marmara Denizi'nin ok-
sijeninin kanala enjeksiyon iş-
lemine bugün başlanacak.
Türkiye'de ilk kez uygulana-
cak sistemle kanaldaki oksijen
miktarı sürekli kontrol edile-
cek. Yapılacak çalışmalar 466
milyon 300 bin liraya mal ola-
cak. .
H a l i ç T e r s
anesinde
y a p ı l a n ş e h i r H a tiarı
lşletmesi'ne ait 1500 yolcu kapasiteli iki gemi-
den biri denize indirilirken diğeri de kızağa kon-
du. Başbakan Mesut Yılmaz burada düzenlenen
törende yaptıgı konuşmada. Türkiye'de deniz-
ciliğe gereken önemin tam anlamıyla verilmedi-
ğini belirterek "Denizcilik sorunları ciddi bir şe-
kilde ele ahnmalı ve bu sorunların üstesinden ge-
lecek Denizcilik Bakanlığı kurulmalıdır" dedi.
Başbakan, deaizciliğin gelişmesinin aynı zaman-
da limanlarımızın da >eterli kapasiteye ulaşma-
sıyla bağlantılı olduğunu vurgulayarak halen 150
litnanda toplam 275 ton-yıllık vukleme. boşalt-
ma kapasitesi bulundugunu soyledi. Yılmaz, De-
nizcilik Filosu'nun vılhk 5.5 milvon dwt nlan ta-
şıma kapasitesini 6.5 milyon dwt'ye. 358 bin dwt
olan gemi inşa kapasitesini de 950 bin dwt'ye
ulaştırmayı hedeflediklerini de sözlerine ekledi.
Ulaştırma Bakanı İbrahim Özderair de gemi sa-
nayisinin bir darboğazda olduğunu ve deniz ti-
caret filolannın yenilenmesinin zorunluluğunu
vurgularken Gemi Sanayii A.Ş. Genel Mıidurü
Şamil Ayrım gemi inşaatının teşvik ve kredüer-
le destekJenmcsi gerektiğini söyledi. Torende, da-
ha sonra 1500 yolcu kapasiteli 98 metre boyun-
da. 15.80 metre enindeki "Beydağı" adlı yolcu
gemisi Başbakan Mesut Yılmaz'ın eşi Berna Yıl-
maz tarafından kurdelesi kesilerek denize indi-
rildi. Başbakan Yılmaz da yeni yaptınlacak ge-
minin kızağa oturtulan omurgasına ilk kaynağı
yaptı. (Fotoğraf: SL AT KOZLUKLU)
ItfaiyrOOO
:: 055
056
• ZaMa 527 57 00
172 13 73 -74-75 ve 088
• İMU a n : 068
tkt» Ad: 077
: 511 89 18
ı T*: 588 48 00
Çapa Tıp: 534 00 00 (100 hat)
T * 340 01 00
: 345 46 80
131 22 09
f 152 43 00
SSK Sautya: 588 44 00
SSK OkMyriM: 121 77 77
SSK G i ı t * * : 358 67 60
TraHk Sakt tti.: 176 24 14 (Ist.)
356 04 85-86 (Kadıköy)
M i f t Tnflk: 377 22 07 (E-5),
356 04 86 (Şehınçı).
314 36 |B Çektnece)
• TKY:
k IMtar 573 13 31
D* Habar 574 73 00 (25 hat).
SMtnfc 574 73 00,
Mnmtfm: 574 82 00 (45hat)
• DBV:
S M n d DMtşaı: 527 00 50.
H.Paşa DMşaa: 336 20 63
N.Pa*a SMtral 348 80 20
• VAPUt:
StWr Hattan: 526 40 20.
144 42 33
Dmtı Y*ttan lltMb}: 145 53 66.
144 25 02 149 18 96
Omâı MtfeM: 149 15 58
• METHMOUMİ:
(Hava tafımım öğ'enme) 573 89 80
• uarnrtK MHZA:
IstaaM: 526 62 74
FaHb-TaMakalt 526 62 74
• T l » g 150 83 50.
KJ***T 348 71 40
• TB:069
HABERLERIN DEVAMI
3eçim şenliği başlıyor
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) — Erken seçim tarihinin
kesinleşmesiyle birlikte seçime
katılacak siyasi partiler propa-
ganda çalışmalannı hızlandırdı-
lar. Siyasi partiler, kullanacak-
ları sloganlan ve seçim taktik-
lerine son şeklini verirken bir-
birlerini de sürekli kolluyorlar.
ANAP, SHP ve DYP gezi prog-
ramları hazırlıyor. SHP ve
DYP'nin seçimlerde ANAP'ı
yoğun olarak desteklemesinden
endişe ettikleri Magic Box'a
karşı alacaklan önlem konusun-
daki arayışlan da sürüyor.
SHP ve DYP öncelikle
ANAP'ın elindeki televizyon
avantajına sahip olma arayışın-
da. DYP Avrupa'dan bir kanalı
seçim süresince günde birkaç sa-
atliğine kiralama konusunda gı-
rişimlerini sürdürüyor. SHP'nin
anlaştığı Yorum Ajans yetkili-
lerinin "Televizyonsuz seçim
kampanyası olmaz" yaklaşımı
üzerine de belediyelerin devre-
ye sokulup yerel yayınlar yapıl-
ması planlanıyor. Seçimler bu
yönüyle teknoloji savaşma da
sahne olacak.
Ai 3APın hedefi DYP
ANAP'm seçimlerde kullana-
cağı sloganlar ve vurgulanacak
noktalar Fransız reklama Segu-
ela'nın hazırhklannı tamamla-
masından sonra kesinleşecek.
ANAP yöneticilerinin çahş-
malarında, seçimler sırasında
SHP'den çok DYP'nin hedef
alınması, böylece sağın birinci
partisi olarak bu kesimin oyla-
rını toplamanın amaçlanması
üzerinde duruluyor. Başbakan
Mesut Yılmaz'ın diğer liderlere
göre genç olması nedeniyie
gençler ve kadınlara yönelik
propagandalara da ağjrlık veril-
mesi benimsenirken kampanya
sırasında şu noktalara yer veril-
mesi bekleniyor:
"• Yılmaz ve ANAP kadro-
su Türkiye'yi 2000'li yıllara gö-
türecek ekiptir.
• Giiven tazelemek istiyonız.
Yenideo ve tartışmasız iktidar
olarak transformasyona devam
edecegiz.
• Enflasyonu düşürmek, or-
ta diregi giiçlendinnek için yeni
bir 'konomik program uygula-
yacuğız.
• Muhalefet partilerinin ikti-
dara geldikJerinde neler yapabi-
leceklerinin en somut örnefi be-
lediyelerde yapüklandır. Bura-
larda başarısu olmuşlardır."
Başkan
(Boştorafı 1. Sayfada)
olabilecegini söyiemek mttm-
kün" dedi.
Lukyanov, kendisine yönelti-
len "komplocu" suçlamalarını
da reddetti ve "Yaşadığım siire-
ce, darbecilerden biri olmadığı-
mı soyleyecegim" diye konuştu.
Rusya Federasyonu Devlet
Başkam Boris Yeltsin, Lukya-
nov'u, geçen hafta başansızhk-
la sonuçlanan darbenin "fıkir
babası" olmakla suçlamıştı.
Mihail Gorbaçov'un sözcüsü
Vitaly lgnatenko CNN televiz-
yonuna yaptığı açıklamada,
"Lukyanov, görevinden istifa et-
tigini büdirdi. Kendisi tüm itiba-
nnı yitirmişür" dedi.
Lukyanov, bir yıldır muhafa-
zakârlar tarafından giderek da-
ha fazla destekleniyordu. Yük-
sek Sovyet'te aşın muhafazakâr
ve m "iyetçi Soyuz grubunun li-
derleıi Victor Alksnis ve Yuri
Blokhin, Lukyanov'u Sovyet
Devlet Başkanlığı için destekle-
yeceklerini bile açıklamışlardı.
Gorbaçov'la birlikte Moskova
Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne
giden Lukyanov, 1989 yılında
Yüksek Sovyet'in başkanlığına
getirilmişti. Gözlemciler, Lukya-
nov'un siyasal yaşamda yüksel-
mesini tümüyle Gorbaçov'a
borçlu olduğunu belirtiyorlar.
Yılmaz, büyük mitingler ye-
rine hemen bütün Türkiye'yi
dolaşarak küçük toplantılar
yapmayı düşünüyor.
ANAP Başkanlık Divanı bu-
gün toplanarak seçimlerle Ugili
hazırlıkları gözden geçirecek.
Aday belirleme yöntemi ve
adaylık başvuru ücretleri üzerin-
de durulacak. ANAP Merkez
Karar ve Yönetim Kurulu'nun
da yarın toplanarak bu konular-
da kesin kararı vermesi bek-
leniyor.
Adaylık başvuru ücretlerinin
5 milyon liranın üzerinde olaca-
ğı kaydediliyor.
SHP, bölge mitingleri
yapacak
SHP ise 20'yi aşkın yerde böl-
ge mitingleri yaparak seçimlere
girme hazırlığında.
Alınan bilgilere göre SHP se-
çim kampanyası çerçevesinde
ilk kez İstanbul'da seçmenin
karşısınaçıkacak. Bakırköy'de
"Dünya Banş Gonü" nedeniy-
ie düzenlenen mitinge Genel
Başkan Erdal tnönü ve üst dü-
zey yöneticiler katılacaklar. 1
eylul tarihindeki bu mitingden
sonra Izmir'in kurtuluş günü
olan 9 Eylül'de, bu ilde bir baş-
ka miting yapılması plan-
lanıyor.
SHP MYK, aynca aralannda
3 büyük ilin de bulunduğu 20'yi
aşkın ilde miting yapmayı düşü-
nüyor. Seçilen bu illere çevre il-
ler de çağrılacak, böylece "en
geniş katüım" sağlanırken bü-
tün illere "sesienilmiş" olacak.
MYK bunun dışında "partinin
bütün birikimini ortaya koyma-
a " gerektiğini düşünerek Aydın
Giiven Gürkan, Deniz Baykal,
tsmail Cem gibi adlara da seçim
kampanyası çerçevesinde "gö-
rev vermek" eğiliminde.
Bu arada yeni çıkan yasada
"sıuriamacı olmamakla birlikte
tüzüğündeki hakkını kullanarak
seçim bölgelerinin yüzde
10'unda merkez yoklaması-
na" gitmesi beklenen SHP'nin
özelbkle Doğu-Güneydoğu böl-
gesinde "sıkıntılı olduğu" bildi-
riliyor. Örgütlerin zayıf olması
nedeniyie bu bölgedeki bazı iler-
de "merkez yoklaması
yapılabilecegi" kaydedilirken
"bölgeye yönelik" daha ağırlık-
h bir kampanyarunyürütülmesi"
de bekleniyor. SHP kurmaylan-
nıtı bu konudaki hazırlıklan
sürüyor.
SHP propaganda çalışmala-
rında bugüne kadar hazırlanan
Türkiye'nin ekonomik ve sosyal
yapısına ilişkin 10'u aşkın rapo-
ru da kullanacak.
DYP kampanyayı
İstanbuKda açacak
DYP Genel Başkam Süley-
man Demirel, partişinin seçim
kampanyasını yann İstanbul'da
başlatacak. DYP'nin hazırlıkla-
n sürdürülen seçim beyanname-
si bugün 29 ve 31 ağustos gün-
leri toplanacak olan Genel tda-
re Kurulu'nda (GlK) gözden ge-
çirilerek açıklamaya hazır hale
getirilecek.
Demirel yann saat 15.00'te
İstanbul Sanayi Odası'nın dü-
zenlediği toplantıya katılarak
"sanayileşme politikalan" üze-
rine bir konuşma yapacak ve so-
nılan yanıtlayacak. Demirel bu
toplantıda, partişinin sanayileş-
me konusundaki düşüncelerini
ve programlarını açıklayacak.
DYP lideri aym gün saat
17.00'de partişinin Beşiktaş il-
çe salonunda, yalıuzca kadınlar-
dan oluşan büyük bir grubun,
DYP'ye katılmaları nedeniyie
düzenlenecek törende konuşa-
cak. Demirel, saat 18.00'de Ce-
mil Reşit Rey konser salonun-
da yapılacak geniş katılımlı par-
ti örgütü toplantısmda, seçim
kampanyasını fıilen başlatacak.
Görevlilere direktifler verecek.
Toplantıya il, ilçe ve belde baş-
kanlanyla yönetim kurullan,
Haysiyet Divanı, belediye baş-
kanlan, il genel ve belediye mec-
lisleri üyeleri, kadın, gençlik, iş-
çi, esnaf emekli komiteleri baş-
kan ve üyeleri katılacak.
GtK ikinci toplantısını 29
ağustos perşembe günü saat
16.00'da yapacak. GtK, 31
ağustos cumartesi günü aynı sa-
atte yeniden toplanarak seçim
takvimine göre YSK'nın istedi-
ği konulardan bir bölümünü ka-
rara bağlayacak.
DYP'nin seçim kampanyası
dolayısıyla yapılacak tanıtım et-
kinliklerinin hazırlıkları da son
aşamaya geldi. Bunun dışında
seçim takvimine göre bir gezi
programı uygulanacak.
DYP'nin seçim kampanyası-
nı, Türk kamuoyunun son de-
rece hassas olduğu "hırsızlık,
yolsuzluk, riişvet, iltimas ve
partizanhk" üzerüıe kuracağını
belirten Genel Başkan Yardun-
ası Yaşar Topçu, bu konuda el-
lerine ulaşan bilgileri kamuoyu-
na açıklayacaklarını soyledi. Ik-
tidara geldiklerinde mevcut ik-
tidardan "hesap soracaklannı"
kamuoyuna taahhüt olarak or-
taya koyduklarını belirten Top-
çu, seçim kampanyasırun bunun
bir parçası olarak gerçekleştiri-
leceğini bildirdi. Türk kamuo-
yunun, ANAP iktidarının baş-
ladığı gunden bu yana ve Cum-
hurbaşkam'nın Başbakanlık'tan
Çankaya Köşku'ne gitmesinden
sonra da devam edecek biçim-
de, yolsuzluk iddiaları ile çalka-
landığını kaydeden Topçu, şun-
ları soyledi:
"Bunlann daha derinlemesi-
ne ele alınması, ancak Türkiye'-
nin bu iktidardan kurtulması,
Turgut Özal'ın Çankaya'dan in-
dirilmesi ile mümkündur. Bütün
bu yolsuzluk, riişvet, suiistimal,
hırsızlık iddialannın doğrudan
hedefi olan kişiler, bulunduklan
mevkileri işgal ettikleri sürece,
bunlar hakkında herhangi bir iş-
lem veya soruştunna yapmak,
haklannda daha aynntılı belge-
ler elde etmek, dünyanın hiçbir
yerinde mümkün degildir. Biz-
de de devlet gelenegi karışmış
olan üst düzey yetkilileri açığa
ahnıp makamı ve yetkileri elle-
rinden alındıktan sonra soruş-
turma yürütülür. Devletin so-
nışturma yüriitme tarzı da bu-
dur. Tabii siyasi iktidann açıga
jilınması da balk tarafından ora-
dan indirilmesinden ibarettir.
Bu konuda haztruklanmız var."
Topçu, haklarındaki yolsuz-
luk dosyaları kamuoyuna açık-
lanacak olan bürokratlar ara-
sında TRT Genel Müdürü Ke-
rim Aydın Erdem, Çolaklı se-
çimlerinde yanlı davrandığını
iddia ettikleri Adalet Bakanlığı
Müsteşan Arif Yüksel ve Bur-
dur seçimlerinde ANAP yanlısı
davrandığım belirttikleri Köy
Hizmetleri Genel Müdürü Zeki
Çakan'ın bulundugunu belirtti.
Erdem hakkında kendisinde bu-
yük çaplı bir dosya bulundugu-
nu vurgulayan Topçu, "TRT
Genel Müdüru, ANAP'tan
aday olmayı düşünmüş, tasarla-
mış ve buna göre kendisini
programlamış bir kişidir. Böy-
le bir kişinin yönettiği TRT'nin
tabii ki seçim sırasında tarafsız
kalması mümkün degildir. Köy
Hizmetleri Genel Müdürü hak-
kında, Salda seçimlerinde yapı-
lan yolsuzluklar için Seçim Ku-
rulu'na şikâyette bulunduk. Bu
zat koltuğunda oturduğu süre-
ce devletin tarafsız kalacağımn,
devlete ait araç ve gereçlerin,
imkfinlann, gücün, iktidar par-
tisi emrinde kullamlmayacagı-
nın hiçbir garantisi yok" diye
konuştu.
DYP'nin propaganda çalış-
malarında kullanılacak olan se-
çim filosu ile ilgili hazırlıklar da
sürdürülüyor. D\T, propagan-
da etkinliklerini iki uçak, iki he-
likopter, üç seçim otobüsu ve
ses donanımlı iki minibüs ile ya-
pacak. Partinin "Süvari" ve
'"Kırat"' adh seçim otobusleri-
ne eklenen üçüncü otobüse
"Baba" adının verileceği belir-
tildi.
Protesto sürüyor(Baştarafi 1. Sayfada)
kiye Cumhuriyeti Devleti'nin
bir kuruluşu olan patrikhane-
ye karşı olmadığım belirten Sa-
lihoğlu şunlan soyledi:
"Maksadımız sizleri taciz et-
mek degildir. Bizim işimizi zor-
laşürmayarak yarduncı olacagı-
nıza inanmak istiyonız. Türki-
ye Cumhuriyeti vatandaşı ola-
rak gurur duyduğunuzdan emi-
niz. Bu devletin vatandaşı ola-
rak bize yarduncı olmanızı is-
tiyonız. Türk ve dünya kamu-
oyuna söz konusu açıklamayı
bir an önce yapmamzı tekrar-
lıyonız."
Salihoğlu, basın mensupları-
na yaptığı açıklamada da ey-
lemlerinin, Yunan devleti tara-
fından yülardır insanlık haklan
ihlal edilrniş Batı Trakya Türk-
lerine verilmiş bir destek oldu-
ğunu bildirdi. Yunanistan'da
önceki gün de 5 Türkün saldı-
nya uğrayarak yaralandıklarını,
bu ola>a Yunan polisinin seyirci
kaldığına işaret eden Salihoğlu,
ancak kendilerinin patrikhane-
de kimseyi taciz etmeyecekJerini
bildirdi.
Seçilmiş müftülerin görevden
ahnıp halk tarafından tanınma-
yan mütfülerin atanmasının ka-
bul edilemeyeceğini anlatan Sa-
lihoğlu, AGtK ve Ortak Pazar'a
imza koyan ülkelerin, sözkonu-
su uygulamadan rahatsız ola-
rak Yunanistan'a yaptırımda
bulunmalarını ve insan hakla-
rıyla ilgili uluslararası kuruluş-
ların eylemlerine destek olma-
larını istediklerini belirtti.
Batı Trakya Türklerinin otur-
ma eylemi için Türkiye'ye gelen
özel Yunan Televizyonu Anten-
na ile Apoyevmatini gazetesi ve
buna bağlı özel bir radyonun
muhabirleri, patrikhaneye gir-
mek istediler. Kapıyı uzun sü-
re çalan gazeteciler, bir sonuç
elde edemediler. îçeri gireme-
yen Apoyevmatini gazetesi ve
Skai radyosu muhabiri, Batı
Trakya Türlderi Dayanışma
Derneği Genel Başkam Tahsin
Salihoğlu'yla görüştü. Radyo-
dan canlı olarak yayımlanan
görüşmede, Yunan halkına kar-
şı olmadıklarını behrten Sali-
hoğlu, "Yunan halkını selamlı-
yonız. Biz Yunan devleünin de-
mokrasi anlayışına karşıyız. Bu
harekfiümiz sonucunda aramız-
daki dargınlığın kalkmasım,
Türk-Yunan dostluğunun geliş-
mesini istiyonız" dedi.
Öte yandan, gün boyunca
patrikhane içerisinden gizli ola-
rak video çekimi ve değişik
noktalardan sürekli gözetleme
yapıldığı görüldü. Patrikhane
yetkilileri, gelen posta teshmat-
lannı bile almadılar ve kapıdaki
zilleri de bozdular.
Fener'deki patrikhane önün-
de oturma eylemi yapan Batı
Trakya Türkleri, zorunlu gıda
maddeleri dışında patrikhane-
ye giriş çıkışlara izin vermi-
yorlar.
Bursa ve tzmit'teki Batı
Trakya Türkleri de eyleme des-
tek olmak üzere dün lstanbul'a
geldiler
Bu arada, Turk Ortodoks
Patrik Vekili Selçuk Erenerol-
un, Fener Rum Patrikhanesi
önünde eylem yapan Batı Trak-
ya Türklerini ziyaret ederek
destek verdiği ve davalarını
hakh bulduklannı söylediği bil-
DYP'nin seçim işlerinden so-
rumlu Genel Başkan Yardımcı-
sı Hakan Ekici de bir yazı ile or-
gutlerin slogan göndermelerini
istedi. Ekinci'nin isteğine binler-
ce slogan göndererek karşılık
veren örgütlerin önerdiği slo-
ganlar arasında "Yılhk yüzde 70
enflasyona alışamadık", "Altı
milyarlık vizelere alışamadık",
"Getirelim seçimi, bitirelim işi-
ni". "Çağ atladık dediler. her
naneyi yediler", "Özelteştirme-
ye evet, Özallaşmaya hayır",
"ANAP'ın arılan, oldu otel
ayılan", "Içeride huzarumuz,
dışarda onunımuz kalmadı" ve
"Fırsattı Körfez krizi, oldular
Körfez kerizi" de yer alıyor. Ör-
gütten gelen sloganlar, dosyalar
halinde Demirel'e sunuluyor.
Daha sonra bu sloganlar arasın-
da seçim yapılacak.
DSP ise seçimlerde "toplu-
mun her kesimine seslenmeyi
hedefliyor. Genel Başkan Bü-
lent Ecevit'inkonuşmacı olarak
katılacağı mitinglerde hem sağ,
hem sol secmenden oy istene-
cek. DSP Genel Merkezi'nde
bugunlerde taşra örgütlerinden
gelen propaganda malzemeleri
değerlendiriliyor.
Refah Partisi genel seçim
propagandasında "Adil dn-
zen", "Faizsiz ekonomi".
"Vergi fakirden alınmayacak"
sloganlannı kullanacak.
Refah Partisi Genel İdare Ku-
rulu 31 ağustosta toplanarak se-
çim konusundaki son kararlan
verecek. RP, bu toplantıda ha-
zırlanacak seçim bidirgesinde
öncelikle adil düzen temasını iş-
leyecek. Bildirgede adil, ekono-
mik sosyal düzen nasıl olmalı-
dır, Türkiye'nin diğer devletler-
le Uişkileri nasıl gerçekleşmeli-
dir sorularına yarut verilecek.
RP Genel Başkam Necmetün
Erbakan'ın tzmir'deki yazhğın-
da kendilerine yakın bazı öğre-
tim üyeleriyle birlikte partişinin
seçimde kullanacağı, "adil dü-
zen programı"nın hazırhklanm
yürüttüğü öğrenildi. Erbakan'-
ın çalışmalannı tamamlayarak
dirildi.
Ankara
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü
Murat Sungar, Türkiye'nin, ts-
keçe"deki Türk Müslüman azm-
hğa karşı girişilen saldınlan
şiddetle kınadığını belirterek
"Azınlığın haklannın her plan-
da takipçisi olmaya devam ede-
cegimizi bir kez daha hatırlatı-
nz" dedi.
Sungaı, tskeçe'de meydana
gelen son olaylarla ilgili bir so-
ruya verdiği yanıtta, Türkiye'-
nin, bu konudaki girişimlerinin
devam ettiğini, ancak Yunanis-
tan'a verilmiş ve reddedilmiş bir
nota ya da Yunanistan'ın kabul
etmediği bir girişimin bulun-
madığım bildirdi. Sungar, şun-
lan kaydetti:
"Yunanistan'ın Ankara bü-
yükelçiliği olaylann başından
beri süratli ve yakın bir işbirli-
ği gostermekte ve Turk hükü-
metinin kaygı, beklenti ve ta-
leplerini makamlarına Ueterek,
aldıgı cevapları bize kapsamh
bir şekilde akurmaktadır. Bu
diyalogun devam etmesi, hadi-
selerin önünün alınması bakı-
mından olduğu kadar, iki ülke
ilişkileri açısından da önem ta-
şımaktadır."
Atina
Stelyo Berberakis'in bıldirdi-
ğine göre İskeçe'de meydana ge-
len şiddet olaylarından sonra
istanbul Rum Patrikhanesi'nin
kuşatılması Ankara ile Atina-
yı yine karşı karşıya getirdi. ts-
keçe'de geçen hafta sonunda 13
kişinin yaralanmasına neden
31 ağustosta Ankara'ya gelece-
ği kaydedildi.
RP'nin tanıtma, seçim işleri
ve halkla ilişkiler konulannda-
ki çalışmalannı sırasıyla Bahri
Zengin, Rıza Ulucak ve Şevket
Kazan yürütecek. Ekipler, bro-
şür ve afiş gibi propaganda ge-
reçlerini hazırlatıp taşra örgüt-
lerine gönderecek.
Sosyalist Parti Genel Başka-
nı Dogu Perinçek, seçim kam-
panyalarını 'karınca harekâtı'
olarak yürüteceklerini soyledi.
Perinçek, parti adı altında piya-
sa ürunlerini pazarlayan reklam
şirketlerinin karşısında, bir tek
sosyalist partinin olduğunu be-
lirterek, "Düzen partileri para-
ya dayanan tantanah reklam kam-
panyalan yürutecekler, biz ise
emege dayalı bir parti olarak,
yüz yüze. kişisel bir ileşiümle se-
çim çalışmalanmızı yühitece-
giz" diye konuştu. Perinçek,
büyük araba konvoyları yerine
insan topluluklanyla gösteri ya-
pacaklannı soyledi.
Islahatçı Demokrasi Partisi
Genel Başkam Aykut Edibali,
devletin ve devletin destekledi-
ği partilerin karşısında seçime
katılmaları nedeniyie, özel bir
seçim kampanyası yürütmeye-
ceklerini ifade ederek ekonomik
olarak yeterli durumda olma-
dıklarım soyledi. Edibali, ana-
yasa, Seçim Kanunu, TRT'nin
kamuoyu üzerindeki olumsuz
etkisi değışmediği sürece, seçim-
lerin bir anlamı olmadığım da
sözlerine ekledi.
Milliyetçi Çalışma Partisi Ge-
nel Başkan Yardımcısı, Muhar-
rem Şemsek, seçim çalışmalan-
nı kendi olanaklarıyla sürdüre-
ceklerini, reklam fırmalanyla
anlaşmalannm söz konusu ol-
madığım soyledi. Şemsek, hal-
ka ineceklerini, kahveierde,
köylerde, halkla konuşarak pro-
paganda yapacaklannı kaydet-
ti. Şemsek, üniversitelerden, sa-
nat çevrelerinden milletvekili
adaylan olacağım da sözlerine
ekledi.
olan olaylar Batı Trakya Müs-
lüman Türk azınlığını yeniden
huzursuz kılarken Istanbul'daki
Batı Trakya derneklerinin pat-
rikhane binasını kuşatması Ati-
na'nın, Ankara ve BM nezdin-
de iki ayrı protesto mesajı ilet-
mesine yol açtı.
Yunanistan Dışişleri Bakanı
Andonis Samaras'ın, tstanbul
Fener Patrikhanesi önündeki
oturma eylemiyle ilgili olarak
uluslararası kuruluşlara mek-
tup göndererek, "patrikhanede-
ki kuşatmaya son verilmesi
için" bu kuruluşların müdaha-
lesini istediği bildirildi.
AA'nm haberine göre, Hükü-
met Sözcüsü Viron Polidoras,
dün Yunanlı gazetecilerle yap-
tığı basın toplantısmda, Dışiş-
leri Bakanı Samaras'ın arala-
nnda Avrupa Konseyi, AGtK
üye ülkeleri, Vatikan ve Dünya
Kiliseler Birliği'nin de bulundu-
ğu uluslararası kuruluşlara
mektup gönderdiğini soyledi.
'Atina'yı sınadık'
Türkiye'nin, Viyana belgesi
uyarınca Selanik yakınlannda-
ki bir zırhlı tugaya değerlendir-
me ziyareti isteminin Yunanistan
tarafından reddedildiği bildirile-
rek Atina'mn bu eylemiyle Viya-
na senedinin itibanna ve etkin-
liğine ağır bir darbe vurduğu
kaydedildi. Y".pılan açıklama-
da. "Ziyaret istemimizle Yuna-
nistan'ın iki ülke arasında giiven
ortamının iyileştirilmesiyle ilgi-
li beyanlardaki samimiyeti sı-
nanmıştır. Yunanistan'ın bu sı-
navda aldıgı sonuç, Avrupa ka-
muoylannın gözleri önundedir"
denildi.
GOZLEM
UGURMUMCU
(Baştarafı 1. Sayfada)
cısi Prof. Leon Duguit, hukuk kuramlarını metafizık saplan-
tılardan kurtararak gökten yere indirmiş, kamu hukukunu
ete kemiğe büründürmüş ve köhne hukuk kuramlarını çü-
rük dişler gibi söküp atmış bir kamu hukukçusudur.
Teoratik doktrinler, egemenliğı Tanrı'ya bağlarlar. llahi
doktrinlere göre bu egemenlik, Tanrı tarafından krallara ve
padişahlara verilmiştir. Demokratik doktrinler de egemen-
liğın ulusta, halkta olduğuna inanırlar.
Halk egemen midir? Egemense ne kadar egemendir?
Leon Duguit bu sorulan sorar ve şu yargıya varır:
— Millet egemenliği doktrini kralın ilahi hakkı yerine mil-
letin ilahi hakkını geçirmiştir.
1950 yılında yapılan genel seçimlerde Demokrat Parti, ge-
çerli oyların yüzde 53.35'ini almış; bu oyla487 milletvekilliği-
nin 408'ini kazanmıştır. Oyların yüzde 39.78'ini alan CHP'ye
de 69 milletvekili düşmüştü.
1954 seçimlerinde oyların yüzde 56.6'sını alan DP, mil-
letvekillerinin yüzde 93.2'sini ele geçirmiş, oyların yüzde
41.7'sini kazanan muhalefet partilerine de ancak yüzde
6.7'lik milletvekilliği düşmüştür.
1957 seçimlerinde DP, yüzde 47.3'lük oylaTBMM içinde
424 sandalye kazanırken oyların yüzde 40'ını kazanan
CHP'ye 178 üyelik düşüyordu.
Bu üç seçimde uygulanan çogunluk sistemı nedeniyte
milyonlarca oy, seçim sandıklarından çöp tenekelerine gön-
derilmiştir.
1957 seçimlerinde CHP + CKMP + HP oyları 4 milyon
755 bin 802'ye ulaşmış, bu toplam oylar, DP'nin aldıgı oyu
aşmasına karşın DP'ye 424 milletvekilliği düşmüş; muha-
lefet partileri kalan 186 milletvekilliğini paylaşmak zorun-
da kalmışlardır.
27 Mayıs 1960 öncesi baskı rejiminde bu seçim sistemi-
nin büyük etkisi vardır.
1961 seçimlerinde bu sakınca göz önünde tutularak ço-
ğunluk sistemi yerine "nispi temsil" sistemi benimsenmiş;
bu sistemle yapılan seçimlerde CHP, topladığı yüzde
38.3'lük oya karşılık milletvekilliklerinin yüzde 38.4'ünü al-
mış; oyların yüzde 34.6'sını alan Adalet Partisi'ne de mil-
letvekilliklerin yüzde 35.1'i düşmüştür.
Şimdi bakın "millet egemenliği"r\den kaynaklanan "milli
irade"ye:
1950 seçimlerinde DP'ye verilen 4 milyon 241 bin 393 oy
TBMM'ye 420 milletvekili sokarken 1961 yılında AP'nin top-
ladığı 3 milyon 527 bin 435 oya karşılık kazanılan sandalye
sayısı 158'dir.
"Milli irade" bir seçim sisteminden bir başka seçim sis-
temine göre değişmektedir. Millet egemenliği de böylece
aritmetiğe göre degişik sonuçlar vermektedir. Bunların han-
gisi "milli /rade"dir?
1965 yılında "miHi bakiye" sistemi uygulanmış; bu sistemle
oyların yüzde 3'ünü alan Türkiye işçi Partisi'ne 19 millet-
vekili düşmüştür. 1965 seçimlerinde oyların yüzde 52.9'unu
alan AP, 240 milletvekilliği ile toplam milletvekilliklerinin yüz-
de 53.3'ünü; CHP yüzde 28.7'lik oyla toplam milletvekillik-
lerinin yüzde 29.7'sini oluşturan 134 milletvekili kazanmış-
tır.
CHP ve AP, elbirliği ile 1969 yılında "milli bakiye" siste-
mini kaldırmışlar; yapılan seçimlerde oyların yüzde 465'ini
alan AP milletvekilliklerin yüzde 56.8'ini kazanmış; oyların
yüzde 27.4'ünü toplayan CHP'ye de milletvekilliklerin yüz-
de 31.7'si düşmüş; oyların yüzde 2.8'ini alan TİP, ancak 2
milletvekilliği alabilmiştir.
12 Mart 1971 oncesindeki gerilimde, birçok neden ara-
sında, sosyalist düşüncenin parlamento dışına itilmesinin
de payını aramak yanlış olmaz.
12 Eylül darbesinin koruyup kolladığı Özal ve ANAP, 1983
seçimlerinde bu desteklerle ele geçırdıği iktidarı, 1987 se-
çimlerinde yüzde 38.3'lük oyuna karşılık TBMM'de elde et-
tiği yüzde 65'lik oranındaki milletvekilliği ile bugüne kadar
sürdürmüştür. % ..
Bu antıdemokratık kısırdöngü, 1987 seçimlerinde parti-
lerin boykotu ile kırılabilir; sivil toplum ve demokrasi döne-
mi, ancak böyle başlatılabilir; millet egemenliği, eğer "seç-
menin dediği olur" anlamına geliyorsa, bu egemenlik, bü-
tün partilerin katılabildikleri ve seçmen oylannın da demok-
ratik katılımda değerlendirilebildiği seçimlerde sağlanabi-
lirdi.
1987 seçimlerinde ANAP'a boyun eğen SHP ve DYP, bu-
gün de aynı uyuşukluk içinde ANAP'a teslim oluyor.
Parlamento içinde ve dışındaki bütün partiler bir araya
gelip "Bu seçim yasası ile seçimlere girmiyoruz" dedikleri
gün ne ANAP kalır ne bin bir türiü barajlı seçim yasası!
Halkın sesi, ancak böyle duyulur. Millet, ancak böyle ege-
men olur.
Ne yapalım? Böyle demokrasiye böyle iktidar, böyle ik-
tadara da böyle muhalefet yakışır!
Camide patlama
(Baştarafı 1. Sayfada)
korkuyu arttırdı.
Bu arada tskeçe Bağımsız
Milletvekili Ahmet Faikoğlu
yaptığı bir açıklama ile tskeçe
1
-
deki saldınlar sırasuıda Türk ga-
zetecilerinin de dövulmelerini
kınadı.
Faikoğlu, "Çapulcu ve gözü
dönmüş Yunanlılann, görevleri-
ni yapmakta olan AA Batı Trak-
ya muhabiri Mehmet Hatipof-
lu, Star-1 muhabiri Fevzi Tanpı-
nar ile Milliyet gazetesi muha-
biri Hülya Tanpınar'a karşı sal-
dınlannı ve Tanpınar çiftinin
Gümülcine'deki evlerini basma-
ya teşebbüslerini şiddetle protes-
to ediyorum" dedi.
Faikoğlu, İskeçe"deki saldın-
lan "dünyada eşi görülmemiş
vahşet olaylan" olarak tanımla-
yarak bu saldınlann tüm dün-
yayı düşündürmesi gerektiğini
vurguladı.
Sadık Ahmet
Gümülcine Bağımsız Millet-
vekili Dr. Sadık Ahmet, Yuna-
nistan Başbakanı Konstanün
Mitsotakis'e gonderdigi mek-
tupta, îskeçe'ye müftü tayinini
ve geçen cumartesi sabahı İske-
çe'de Türklere yapılan saldınla-
n kınadı.
Sadık Ahmet, mektubunda,
Batı Trakya Türklerinin seçtik-
leri tskeçe Müftüsü'nün geçen
hafta görevinden alınarak yeri-
ne başkasının atanmasıyla Lo-
zan Antlaşmasfnın ve insan
haklan ile aanlıklara değinen
Paris Şartı'nın ihlal edildiğini
belirtti.
"Önce Gümülcine, şimdi de
Iskeçe müf tüleriyle ilgili bu an-
tidemokratik uygulamaların,
Batı Trakya Türk azınlıgının di-
ni hürriyeti bulunmadıgını bü-
tün dünyaya gösterdi&ini" kay-
deden Sadık Ahmet, Iskeçe'de-
ki saldınlar sırasında Yunan po-
lisinin gösterdiği müsamahanın
kabul edilemez olduğunu vurgu-
ladı.
Sadık Ahmet, "Saldırganlar,
polisin müsamahasıyla, tskeçe
Müftüsü tayinini onaylamadık-
larını yasal yoldan dile getiren
masum insanlara hücum
etmişlerdir" diyerek Yunan po-
lisinin tskeçe'de ortamın gergin
olduğunu bilmesine rağmen
azınhk fertlerinin can ve mal gü-
venliğini korumak için hiçbir
önlem almadığını belirtti.
Azınlığın, bölgedeki Hıristi-
yanlarla uyum içinde yaşamayı
arzuladığını belirten Dr. Sadık
Ahmet, "Buna karşı, herkesin
dinimize, insan haklanmıza ve
varlıgımızın temel taşı sayılan
uluslararası anlaşmalara saygılı
olmasını istiyonız" dedi.
Bu arada ulemaya sorulma-
dan Yunan hükümetinin Meh-
met Emin Sinikoğlu'nu tskeçe
Müftülüğü'ne tayin etmesini
protesto etmek amacıyla tskeçe
Camii imamlan, tüm kent cami-
lerini kapatma kararı aldı.
Öte yandan, Abdi tpekçi Ba-
nş Ödülü kurucusu Andreas Po-
litakis, tskeçe olaylarıyla ilgili
yaptığı açıklamasında bu olay-
lann Yunan hükümetinin tske-
çe Müftüsü'nü tayin etmesiyle
başladığım ve bunun Kıbns so-
rununun "nazik bir aşamada"
bulunduğu bir dönemde yapıl-
masma anlam veremediğini be-
lirtti. Politakis, Başbakan Mit-
sotakis'in söz konusu gelişmele-
ri, "yakından ve kişisel olarak
izlemesi gerektiği" görüşünü sa-
vundu.
AĞLAMAKVE
GÜLMEK
tlban Selçuk
8. bası 8.000 üra (KDV içinde)
Ça%da$ Yayınlan Türkocağı
Cad. 39-41 Cağaloğlu-htanbul
Ödcmeli gonderilmez.