Katalog

15 AĞUSTOS 1991 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/11 Kıbrrs için ikinci tur I WASHINGTON (AA) — BM Genel Sekreteri Perez de Cuellar'ın Kıbns konusundaki gjrişimlerinden sorumlu siyasi işler müdürü Gustave "Seissel'in, hafta sonunda <.\nkara, Atina ve Kıbns'ı zıyaret etmesinin beklendiği bıldirildi. Gustave Feissel'in önce Atina'ya, ardından Ankara'ya gideceği, daha sonra Atina'ya dönerek buradan Kıbns Rum kesimine geçeceği kaydedildi. Bu arada Feissel'in geçen hafta gizli bir Washington âyareti yaptığı ve ABD Dışişleri BakanlığYnda Kıbns konusunda ust duzeyde görüşmelerde bulunduğu öğrenildi. Mücahit-SSCB anlaşması • İSLAMABAD (AA) — Afgan mücahitler Ue SSCB arasında, mücahitlenn SSCB'nin Müslüman cumhuriyetlerinin sınırlarını ihlal etmelerini önlemeyi amaçlayan bir sınırlara saygı anlaşması imzalandığı bildirildi. Mücahit kaynaklan, SSCB ile Afgan mücahitler arasında ilk resmi ilişki olan bu anlaşmanın, üç kişiden oluşan mücahit heyeti ile •Sovyet sınır güvenliği komisyonu üyeleri arasında, Afganistan'ın Badakaşhan f sdetindeki Eskaşim Oprüsü'nde gerçekleşen göruşmelerden sonra imzalandığını kaydetüler. Aynı kaynaklar, anlaşma Ue Amu Derya nehrinin ortak srnır olmasma karar verildiğini belirttiler. Çernobil çocukları • WASHINGTON (AA) — Çernobil'deki radyasyonlu bölgede yaşayan 35 Sovyet genci, Alaska'ya tatile geldi. Çernobıl'deki niikleer kazanın ardından radyasyona tutulan çocuk ve gençler, her yaz SSCB dışında tatile yollanıyor. Satranç şampiyonu Anatoly Karpov'un oluşturduğu grup, şimdiye kadar binlerce genci Fransa, Italya, Almanya ve Avustralya'ya yollamıştı. Karpov'un grubunun ilk kez ABD'ye ekip yolladıği bildirildi. ABD'nin yeni politikası • viENNEBUNKPORT (AA) — ABD, soğuk savaş sonrası ulusal güvenlik politikasını açıklayarak komünizm tehdidini önlemekten daha öteye gitmek gerekirse, bölgesel anlaşmazlıklara, hatta SSCB ile karşı karşıya gelme tehlikesine karşı hazırlıklı olmak gerektiğini belirtti. Ulusal Güvenlik Konseyi tarafından hazırlanan 'ABD'nin Ulusal Güvenlik Stratejisi' adlı raporda, "Yeni çağ, büyuk umutlar veriyor, ancak bu umutlar karşılaşacağımız belirsizlik ortamından etkilenecektir" denildi. Habbaş'tan boykot çagnsı • ŞAM (AA) — Filistin halkının radikal partilerinden 'Filistin Ozgürlüğü tçin Marksist Ha ! k Cephesi'nin lideri G<x ,ge Habbaş, ABD öncülüğünde sonbaharda düzenlenmesi için çalışılan Ortadoğu Banş Konferansı'na FKÖ'nun tam katıhmı engellendiği takdirde, tüm Arap devletlerinin hükümetlerine boykota gidilmesi çağrısmda bulundu. George Habbaş, bu yöndeki talebini, Filistin Kurtuluş Örgütü'nün eylül ayında toplanacak Ulusal Meclisi'ne sunacağını belirtti. Körfez savaşı için tazminat • BtRLEŞMlŞ MİLLETLER (AA) — BM Tazminat Komisyonu'nun Cenevre'deki yürütme kurulu, Irak'ın Kuveyt'i işgali sırasında yakınlarını yitirenlerin 100 bin dolara kadar tazminat hakkına sahip olabileceklerini belirledi. Yayımlanan hükümler gereği, BM Güvenlik Konseyi'nin bu hafr i içinde onaylanması beks -nen karar tasansı çerçevesinde, savaştan zarar görenler, 1.6 milyar dolar tutanndaki Irak petrol dışsatım gelirlerinin yüzde otuzluk bölümünden, uyruğu bulundukları devletlerin hükümetleri, şirketleri veya enstitüleri kanalıyla tazminat alabilecekler. Dışişleri Bakanı Safa Giray, dörtlü zirvenin genelseçim sonrasına ertelenebileceğini söyledi Kıbrıs zirvesine 'seçim' rötarıGiray, KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş ve Başbakan Derviş Eroğlu ile bir araya geldi. Giray, dörtlü zirve önerisine atıfta bulunarak "Bir yolda ilerliyoruz, varmak istediğimiz noktayı biliyoruz. Önemli olan yolu açık tutmaktır" dedi. Giray, siyasi eşitlik konusunda KKTC'ye verilen desteği de vurguladı. SEMtHtDİZ LEFKOŞA— Dışişleri Bakanı Safa Giray, Kıbns için "dörtlü zirve" önerisinin Türkiye ta- rafından ortaya konduğunu hatırlatarak "Bir yolda ilerliyonız. Varmak istediğimiz noktayı biliyoruz. Önemli olan yohı açık rutmakür" de- di. Bu zirveden olumlu sonuç elde edilmesi için çok iyi hazırlık yapılması gerektiğini kaydeden Giray, Kıbns'ta kalıcı bir çözüm için her şeyden önce iki taraf arasında güven ortamının kurul- masımn önemini vurguladı. Dışişleri Bakanı Giray, KKTC Cumhurbaş- kanı Rauf Denktaş ile Dışişleri ve SavunmaBa- kanı Kenan Atakol'un davetlisi olarak üç gün- lük resmi bir ziyaret için dün geldiği Lefkoşa- da, Türkiye'de erken seçim olması durumunda "döıHii zjrvenin" seçim sonrasına ertelenebile- ceğini de söyledi. Giray bu açıklamasını, KKTC Başbakanı Eroğlu ile dün öğleden sonragerçek- leştirdiği görüşmede, Eroğlu'nun seçime ilişkin Türkiye'deki gelişmeleri sorması üzerine yaptı. Giray bu durumda zirvenin ekim ayında yapı- labüeceğini sandığını belirttL Bilindiği gibi "dörtlü zirve" için şu andaeylül tarihi üzerinde dunıluyor. Giray, KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş ile Dışişleri ve Savunma Bakanı Ke- nan Atakol'un davetlisi olarak üç günlük res- mi bir ziyaret için dün Lefkoşa'ya geldi. Giray, Lefkoşa'ya vanşından kısa bir sü- re sonra Cumhurbaşkanı Denktaş tarafından kabul edildi. Giray dün aynca Başbakan Derviş Eroghı ve KKTC Meclisi Başkanı Hakkı Atun ile bir.araya geldi. Giray ve Ata- kol başkanlığındaki resmi heyetlerarası go- rüşmeler de dün gerçekleşti. Giray, "KKTC Ue dayanışmayı" sergile- meyi ve eylül zirvesinden önce "ortak poli- tikalan pekiştinneyi" amaçladığı bildirilen ziyareti için Ankara'dan ayrümadan önce Esenboğa Havaalanı'nda bir açıklama yap- tı. Giray, "Geniş kabul gören dörtlü zirve" önerisinin Tıirkiye tarafından ortaya atıldı- ğıru hatırlatarak "Bu zirveden olumlu sonuç elde edilmesi için çok iyi hazırlık yapılması gereğine inanıyonız" dedi. Kıbrıs Türk halkının siyasal eşitliğinin, kendi geleceğini belirleme hakkımn, güven- liğinin, meşru hak ve çıkarlarının korunma- sına Türkiye'nin verdiği desteği vurgulayan Giray şöyle konuştu: "Kıbns Türk tarafuun, 649 sayılı BM Gü- venlik Konseyi karanna uygun olarak BM sekreteryası ile çerçeve anlasmasını olustu- racak sekiz ana konu üzerinde uzun süredir yiiruttüğiı görüşmeleri aktif bir şekilde des- teklemiş bulunuyoruz. Kıbns Turk tarafının bu yapıcı çabalarına mukabele edilmelidir. Bu ancak, karşı tarafın siyasi eşitliğe daya- nan ve etkin biçimde garanti edilecek yeni bir ortaklık arayışına ciddi biçimde katkıda bu- lunması ile mümkün olabilir. Aynı zaman- da iki taraf arasuıdaki derin güvensizliği gi- derecek ciddi ve ivedi adımlar atılmasına bü- yük ibtiyaç bulunduğu inancındayız. 649 sa- yılı kararın karşı tarafca da samimiyetle be- nimsenerek uzlaşıcı ve Kıbns Türk tarafına saygılı bir tutum içine vakit geçirmeden gir- mesi gerektiği duşüncesindeyiz". Giray, KKTC'nin sadece Türkiye tarafın- dan, Kıbns Rum tarafının ise uluslararası dü- zeyde tanınmasının "gözardı edilemeye- cegini" de kaydederek müzakere masasına "iki toplum olarak otunılacagını" söyledi. "Ancak önemli olan o masadan nası) kalkı- lacagıdır" dedi. Giray Lefîcoşa'mn Ercan Havaalanı'nda Dışişleri ve Savunma Bakanı Atakol tarafın- dan karşılandı. Atakol, resmi torensiz ger- çekleşen karşılamada yapüğı kısa açıklama- da, Kıbrıs konusunun Kıbrıslı Türklerin ve Türkiye'nin müşterek davası olduğunu söyledi. Giray ise 649 sayılı Güvenlik Konseyi ka- ranna uygun olarak Kıbns sorununa kap- samlı bir çerçeve oluşturacak sekiz konu üzerinde Kıbns Türk tarafının BM sekretar- yası ile yürüttüğü görüşmelerin Türkiye ta- rafından desteklendiğini kaydetti. Havaalanından Lefkoşa'daki Türkiye Bü- yükelçiliği'ne giden Giray daha sonra Şehit- İer Anıtı'na çelenk koydu. Ardmdan Dr. Fa- zıl Küçük'ün Amttepe'deki kabrini ziyaret eden Giray buradan Dışişleri BakanlığVna geçerek Atakol ile bir araya geldi. Türk ve KKTC heyetleri arasındaki resmi görüşme- lerden sonra Cumhurbaşkanı Denktaş tara- fından kabul edilen Giray öğleden sonra da sırasıyla, KKTC Meclisi Başkanı Hakkı Atun ve Başbakan Derviş Eroğlu'nu ziyaret etti. FoREIGNREPOKT Saddam'ın 'gizli polisi' diriliyor Irak gizli polisinin Saddam'ın çabalan sonucu yeniden oluştuğu ve ülkedeki terör egemenliğini yeniden kurduğu bildiriliyor. Dış Haberier Servisi — Ingi- liz The Economist dergisinin yan kuruluşu Foreign Report bülteni, Saddam HUseyin'in, Irak gizli polisini yeniden oluş- turduğunu ve ülkede terör ege- menliğini yeniden kurduğunu öne sürdü. Foreign Report'un verdiği bilgiye göre Irak'ta Şiilerin ço- ğunlukta bulunduğu güney yö- releri ile Kürtlerin çoğunlukta bulunduğu kuzey yörelerinde yaşanan hareketler sırasında du- rulan terör rüzgârlan yeniden esmeye başladı. Kısa bir süre için Saddam'ı eleştirme olana- ğı bulan Irakhlar artık susuyor- lar. Körfez savaşı sırasında Sad- dam'ın iletişim ağının müttefik güçlerin bomba ve füze saldınsı sonucunda çökmesi terör hava- sını belli ölçüde dindirmişti. Şii ve Kürt azınlıklann başkaldırı hareketleri sırasında gizli polis merkezleri başlıca hedeflerdi. Binlerce gizli polis üyesinin öl- dürüldüğü sanıhyor. Bir çoğu yurtdışına çıktı. Gizli polis mer- kezlerine baskınlar düzenlendi ve binlerce dosya yakıldı. Tüm bunlara karşın gizli polis örgü- tü yeniden canlandı. Foreign Report kaynaklan Saddam Hüseyin'in yaklaşık 200.000 gizli polisi bulunduğu- nu bildiriyor. Saddam'a, gizli polisin çalışmalanna ilişkin gün- lük raporlar sunuluyor. Sad- dam'ın kişisel denetiminde bu- lunan gizli polis örgütü dört ana bölümden oluşuyor. Kamu güvenliği: tç güvenlik- ten ve rejim karşıtlanmn etkin- liklerinden sorumlu. Bölüm başkanı, Saddam'ın kardeş gö- züyle baktığı Sibawi al-Tikriti. Kendi içinde 20 alt bölüme ay- rılan kamu güvenliği bölümü komünistler, milliyetçiler, Baas- çılar, Şiiler, Kürtler ve rejim karşıtı diğer gruplan gözaltında tutuyor. Gizli polisin en eski ve en çok korkulan bölümü. Sor- gu ve işkence uzmanlan yetişti- ren ulusal güvenlik kolejinin yö- neticiliğini sürdürüyor. Bölüm giderek güçleniyor. Birçok su- bay kamu güvenliği bölümüne alındı. tstihbarat ve enformasyon: Irak'ta bulunan yabancüa- n gözetleyen, iç güvenlik ve dış ülkelere ilişkin politik, ekono- mik ve askeri bilgi toplayan dış güvenlik bölümleri var. Ajanla- nnı diplomat, turist ya da işa- damı kimliğiyle özellikle kom- şu ülkelere gönderiyor. Askeri istihbarat: Birinci alt bölüm Türkiye'ye ilişkin aske- ri, ekonomik ve politik bilgi topluyor. tkinci alt bölümün odak noktalan Kuveyt, Suudi Arabistan ve Körfez. Üçüncü ah bölüm Suriye ve Ürdûn, Dördüncü alt bölüm ise Iran üzerine yoğunlaşıyor. Her biri- nin yirmi kolu var. Ayn bir alt bölüm de ordu içindeki hareket- leri gözlüyor. Bölümün başka- nı, Genenü Ahmed Hüseyin al- Samarrai. Özel güvenlik: Çalışanlan ço- ğunlukla Saddam'ın memleke- ti Tikrit'ten seçihyor. 1000 ki- şilik taburlardan kurulu 35.000 kişilik iyi eğitilmiş bir gücü var. Saddam'ın yanı sıra, ailesini, saraylannı, Bağdat Havaalanı'- m, önde gelen bakanlıklan, rad- yo ve televizyon istasyonlannı da korumakla görevli. 2 - J e a n P a u l > v a t a n d s | Ş 1 o l d t t t n *°- , o n y a ,„, ^ p t l ğ i g e r i çe^^ıiııde önceu gün Krakow kentini ziyaret etti. Papa'yı gönnek ve onun tarafından kutsanmak isteyen Kra- kow)ular kentin merkezinde toplanarak sevinç gösterisinde bulundular. Kalabalık içinde en çok dikat çeken ise, elinde, üzerine Papa'nın fotoğrafı basılmış balonlarta annesinin omzunda töre- ne katılan kız çocuğu oldu. (Fotograf: AP) 'MlTSOTAKIS: yukarı doğr akar mı? Evet! Bir Demirdöküm Hidroforunuz varsa en üst kata da en alt kattaki kadar basınçlı, gürül gürül su alırsınız. • Aynca Demirdöküm santrifüjpompa özelligiyle sessiz çalışıyor... • Demirdöküm'ün yine çok önemli bir başka üstünlügü daha \ar: Temizlik, mevcut suyun sac depo ile teması önlediginden paslanma olmuyor. • Elektrik Kumanda Panosu grııp üzerine monte edilerek mükemmel bir pratikliğe kavuşmuş Demirdöküm. Üstelikfîyatın içinde. ekstra ücret ödemiyorsunuz. • Boyutları küçük, uzun ömürlü. t 1 daireden 150 daireye kadar... basınçlı su, sessiz su istediğiniz her yerde tek alîernaîifvar. Demirdöküm Hidrofor. Yaygın ve uzman Demirdöküm Servisinin güvencesi, Doğalgaz ve Isı Danışma Merkezlerinin ücretsiz danışmanlığıyla... (X) DemirdökümH İ D R O F O R Hesaplı Fiyat + Taksit Kolaylığı Türk Demir Dökum FabrikaUn A.Ş. Pazariama ıv Satış (Jrnhtı TaUt Pası Cıd H-ırmjnu V>k iv, \tutlurtu$u Tt-I (1» 1fı9 "2 <ıl ICM 02 48 Fjks (1) Ift8 m> \ 92 Doğalgaz ve Ist Damtfma MerherlerL l 2-» *Ankara: f-ı) H>~ H" "H-UH 21 Oft (2-1)2^ 10s>9 •Safl»uni(36» 1S 10 "52 Ankara'nın eşitlik isteği mantıklı Yunanistan Başbakanı Konstantin Mitsotakis bir dergiye verdiği demeçte, Türkiye'nin Kıbrıs sorununda siyasi eşitlik ve garantiler konularına gösterdiği ilgiyi mantıklı bulduğunu ve anlayışla karşıladığını söyledi. ATİNA (AA) — Yunanistan Başbakanı Konstantin Mitsota- kis Türkiye'nin Kıbns sorunun- da siyasi eşitlik ve garantiler ko- nularına gösterdiği ilgiyi "Man- tıklı bulduğunu ve anlayışla karşıladığını" söyledi. Mitsotakis, haftalık "Iko- nomikos" dergisine verdiği de- meçte, Kıbns'ta kurulacak "fe- dere bir devlette" iki toplumun siyasi eşitliğe sahip olmalannı "gayet olagan" saydığını belir- terek "Kıbns'ta eşitlik yeni bir anayasa çerçevesinde dile geti- rümelidir" dedi. Yunanistan'ı, Rum göçmen- ler açısından önemli olan toprak dağılınu ile Kıbns sorununa bu- lunacak çöztlmun "islerliginin" ilgüendirdiğini kaydeden Mitso- takis, "Kıbns'ta daha ilk adım- lanndan itibaren başagnlanna ve sorunlara yol açacak bir dev- let kunılmamalıdır" şeklinde konuştu. Yunanistan Başbakanı, Kıb- rıs'taki Türk göçmenler konu- sunun da gündemde bulundu- rulduğunu ifade ederek toprak dağılımı konusunun adil bir şe- kilde halledilmesiyle Kıbns so- rununun çözülebileceğine inan- dığını, bunu da ABD Başkanı George Bush'a anlattığmı belirt- ti. "Türk göçmenler ve 1974 yı- lındaki olaylarda kaybolan Rumlarla da ilgileniyoruz, an- cak dikkatimizi toprak dağılımı ile çözümün işler olması konu- lanna verdik" diyen Mitsotakis, Atina'nın, Kıbrıs Rum kesimi ile anlaşmadan önce kendi ba- şına bir harekette bulunmasının söz konusu olmadığını söyledi. Mitsotakis, "Vasiliu'nun ka- bul edecegi bir çözümü destek- leyecegim. Aksi takdirde bu iş hiçbir zaman bitme>ecek. Kıb- ns Rum kesiminin isteyecegi bir çözüme Atina'nın hayır demesi mümkün degüdir." dedi. Yılmaz'ın mektubu Bu arada Yunanistan hüküme- ti, Başbakan Mesut Yılmaz'ın Yunanistan Başbakanı Konstantin Mitsotakis'e ilettigi mektubunu 'Türkiye'nin iç siyaseti için tn- ketim malzemesi' şeklinde de- ğerlendirdi. Hükümet sözcüsü Viron Polidoras, Yılmaz'ın Mit- sotakis'e ilettigi bu mektubun aynı gün Türk basınında yayım- lanmasından bu sonuca vanldı- ğını sözlerine ekledi. Ancak Yıl- maz'ın getirdiği öneriler üzerin- de de bir değerlendirmeyap- maktan kaçmmayan Polidoras'- ın Mesut Yılmaz'ın mektubun- da sözü edilen "toplumlararası siyasi eşit hakların kabul edilmesinden" çok, 'Türkiye'- nin toprak ve yerlerinden edilen Rum göçmenlerin durumu ile D- gili Türkiye'nin mantıklı oneri- ler getirmesinin daha önemli olduğunu" belirtmesi dikkat çekti. Mesut Yılmaz bu mektu- bunda Yunan ve Rum tarafının adadaki siyasi eşitlik haklarıru kabul etmelerini ve özellikle BM'nin 649 sayılı karan çerçe- vesinde hareket edilmesi için Atina'nın Kıbns Rum yönetimi- ni ikna etmeye çalışmasının ya- rarh olacağından söz etmişti. INGILTERE Iktidar partisine muhalefet taktiği Muhafazakâr Parti'ye akıl veren 'beyin takımı' seçimlere bir yıl süre olmasına karşın daha şimdiden muhalefet stratejisi hazırlamaya başladı. EDtP EMİL ÖYMEN LONDRA — lktidardaki Muhafazakâr Parti, erken se- çimden kaçarak hazırlarurken Thatcher döneminden beri par- tiye "akıl veren" beyin takımı daha şimdiden muhalefet stra- tejilerini çizmeye başladı. Mu- hafazakâr Parti'nin belli başlı üç büyük "siyaset araşürma merkezi", başta Avrupa Toplu- luğu siyaseti olmak üzere, kelle vergisi, sağlık hizmetleri, eğitim ve ulaştırma gibi lngiliz iç ve dış siyasetinin "en baş ağntan" ko- nulannda, "Parti seçimi kaybe- der ve muhalefete düşerse, da- ha ilk günden nasıl bir muhale- fet stratejisi izlenecegini" saptıyor. "Ekonomik Araştırmalar Enstitösü", "Adam Smith Enstitüsü" ve Siyaset Araştır- malan Enstitüsü" gibi Thatche- rizmin ekonomik ve siyasal ide- olojisini "perde arkasından" şe- killendiren üç kurumun yöneti- cileri arasında yapılan toplantı sonunda, Ekonomik Araştırma- lar EnstitüsU (İEA) Başkanı Graham Mather, "Elimiz bög- rümüzde bekleyecek değiliz. Muhalfete düşme olasüıgına iki yddır hazırlanıyoruz' dedi. Par- tinin liberal kanadından ve Av- rupa Topluluğu ile ilişkileri art- tırmaktan yana olan Maliye Ba- kanı Nigel Lawson"ın 1989'da fırtınalı bir şekilde görevinden istifasıyla parti içinde başlayan çalkantı, bir yıl sonra Başbakan Yardımcısı Sir Geoffrey Howe'- in istifasıyla artmış, sonuçta Başbakan Thatcher de istifa zo- runda kalmıştı. Hükümetten bağımsız, ancak tam bir eşgüdüm içinde çalışan "beyin takınu"nın, partiden kaçmaya başlayan seçmeni ye- niden kazanmak ve partiyi 1992'de dördüncü kez iktidara getirmek amacıyla "Thatcher'i bir iç darbe Ue uzaklaştırma" senaryosunda faal rol oynadığı da öne sürülmüştü. Üç büyük kunımda örgütlenen, aynca irili - ufaklı birkaç küçük enstitüde de faaliyet gösteren "beyin ta- kımı", partiye "yarardan çok zarar" vermeye başlayan Thatc- her'dan bu şekilde "kurtuldnk- tan" sonra, Başbakan Major'ı desteklemeye çalışıyor. IEA Baş- kanı Mather, Thatcher'ı kaste- derek "Her konuda onun görüş ve fikri önemliydi. ama giderek görüş alanımızı daraltmaya baş- lamıştı. Belli konularda ortaya konacak yeni görüş kalmamıs- tı. Şimdi ise yeni bir isim ve ye- ni bir olanak var" dedi. Thatcher tarafından 1974 yı- lında henüz parti liderliğine bi- le seçilmeden önce, dönemin muhafazakâr Başbakanı Ed- ward Heath'ın "altını oymak amacıyla" kurulan "Siyaset Araştırmalan Enstitüsü" ile ser- best piyasa ekonomisinin bütün girdi-çıktısı üzerinde çalışan "Adam Smith Enstitüsü" ve "EKonomik Araştırmalar Enstitüsü" arasında, fikir ve si- yaset üretimi konusunda tam Thatcherci bir rekabet de var.