Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Bank24 Migros Kart ile
artık. alışverışte de
işlem tamam!
PAMUKBANK
Cumhuriyet
Karpuzu Bank24 Migros Kart'la alın.
Hesabı, hesabınız odesın!
\BANK24
1 I;IEM t ı a ı r
68. Yü; Sayı: 24056 Kurucusu: Yunus Nadi 1500 TL 13 Agustos 1991 Sah
Hissesenetleri yüzde 92 ftrladı
Borsada
ateş
yükseldi1
"Kasımda erken seçim" olacağına dair
g açıklama borsaya hız verdi. Yetkililer seçim
rüzgârlannın kasıma dek borsayı olumlu
etküeyeceği ancak seçime yaklaşıldığında bu
havanın değişeceğini vurguluyorlar.
Ekonomi Servisi — Uzun bır
suredır duşuş eğılımıne gıren
borsa, dun "saba kalktı." Çar-
şamba gununden bu yana bor-
saya rakıp dığer yatırım araçla-
nnın hız kesmesı, borsaya yara-
dı İMKB Büeşık Endeksı bır
gun ıçınde yuzde 9 2 artarak
3621 55 puana yukseldı 109
hısse senedınden 64'u tavandan
işlem gordu
Geçen hafta ıçınde ınterbank
faızlerının duşmesı, Hazıne Bo-
nosu'nun ıkıncı kez ıptal edıl-
mesı ve ters reponun yasaklan-
tnası, borsayı olumlu etkıledı
Cuma gunu Başbakan Mesut
Yılmaz tarafından >apılan "ka-
sımda erken seçim'' olacağına
daır açıklama da borsaya hız
verdı Yetkıhler, seçim ruzgâr-
larının kasıma dek borsayı
olumlu etkıleyeceğı, ancak seçı-
me yaklaşılmaya başlandığında
bu havanın değışeceğınde bırle-
şıyorlar Borsanın yıikselmesıne
neden olan unsurlardan bırının
de Yılmaz ve Pakdemulı'nın
olumlu yaklaşımlan olduğu sö> -
lenıyor
Borsadakı tırmanışın ge-
çen cuma gunu bankaların ve
hısselerını yuksek fıyattan satıp
yenıden alıma geçen yatırımcı-
ların etkısıyle başladığım belır-
ten Deha Menkul Değeıler'den
Asuman Olgun, bankaların ye-
(Arkası Sa. 15, Su. Tde)
ANAP restçektiANAP Başkanlık Divanı bu yıl erken seçim yapılması kararını aldı.
Başkanlık Divanı'nın kararı yarın toplanacak ANAP MKYK'da
görüşulecek. SHP ve DYP'yi bugun ortak toplantıya çağıran Mesut
Yılmaz, "Muhalefetin tavrı kesinlik kazandıktan sonra ANAP olarak
seçim meselesinde kendi inisiyatifimizle bir karar alacağız ve bu
kararımızı uygulayacağız" dedi.
SHP Genel Sekreteri Hikmet Çetin, "Bız ANAP'ı kurtaracak bir
seçim istemiyoruz. Biz Seçim Yasası'yla anayasadaki değışıklikleri
birlikte duşünelim, birlikte konuşalım diyoruz" şeklinde konuştu.
DYP lideri Demirel, Mesut Yılmaz'ı santaj yapmakla suçlayarak,
muhalefet partüerini 'seçim istemıyorlar' diye tehdit etmenin çirkm,
gayri nezaketsiz bir tutum olduğunu soyledi.
ANKAKA
(Cumhuriyet
Burosu) —
ANAP Baş-
kanlık Divanı,
bu sonbaharda
erken seçim ya-
pılmasını ka-
rarlaştırdı
Başbakan Me-
sut Yılmaz,
muhalefetin er-
ken seçim ar-
zusunda samı-
mı olmadığını
ılerı surerek
•Muhalefetin l
—
tavrı kesinlik kazandıktan sonra
ANAP olarak seçim meselesinde ken-
di inisiyatıfimızle bir karar alacağız ve
bu karanmızı uygulayacağız" dedı Yıl-
maz, SHP ve DYP'yi, anayasa ve Se-
çim Yasası'nda değışıkhk ıîe erken se-
çim konusunda görüşmek uzere bugun
ortak toplantıya çağırdıklannı açıkla-
dı SHP Genel Sekreteri Hikmet Çetın,
"ANAP, Seçim Yasası'nda istedıgi gi-
bi oynayacak. Halkımız, ANAP'tan
kurtulmak istiyor. Biz, ANAP'ı kurta-
SHP'nin seçim önerisiSHP MYK ile TBMM grup yonetim
kurullarının ortak toplantısından
sonra Genel Sekreter Yardımcısı
Gunay, anayasa ve Seçim Yasası
değişiklik önerilerini açıkladı: 1*
Seçmen ve partilere uye olma yaşı 18
olmalı, 2- Milletvekili yaşı 25'e
inmeli, 3- Milletvekili sayısı 500'e
çıkanlmalı, 4« Seçimler 4 yılda bir
yapılmalı, 5- Radyo-TV
yayınlarından devlet tekeli
kaldırılmalı, 6- Turkiye barajı yüzde
10'dan yuzde 5'e duşurulmeli, 7- ll
barajı kaldırılmalı, 8- Dar bolge
getirilmemeli, 9- Türkiye
milletvekilliği uygulanmamalı,
10- Siyasi partiler radyo ve TV'den
adaletli bir şekilde yararlanmalı,
11- Makul seçim takvimi
uygulanmalı, 12* Yurtdışından
katılım sağlanmah. 4 Sayfada
racak bir seçim ıstemryoruz" dedı
DYP Cenel Başkaru Sukyman Demi-
rel de Başbakan Mesut Yılmaz'ı
"şanUj" yapmakla suçlayarak "gayn
nezaketsiz bir tutum" dedı SHP ve
DYP yönetıcılerı, ANAP'ın ortak ko-
mısyon çağnsına katılacaklannı da bıl-
dırdıler Başbakan Mesut Yılmaz,
ANAP Seçim Işlen Koırusyonu toplan-
usından sonra yaptığı açıklamada, mu-
halefetin seçımden kaçtığı ıddıasını tek-
rarlayarak "Seçim konusunu kendi ka-
ranmızla çozecegız" dedı Yılmaz şöy-
le konuştu "ANAP olarak muhalefe-
te, onlann 15 seneden beri tekrarladık-
lan erken seçimı kolavlaştıncı bir tek-
lif goturmuştuk. Teklıfimızın esası her
iki muhalefet partısının de daha once
teklıf ettıklen anayasa degışıkliklerin-
den bizce de uygun gorulen ıkı husu-
sun, Meclıs olağanustu toplanüya çağ-
nlmak suretnle eylul basına kadar ka-
nunlaşmasmı ongormektevdı. DYP, bu
teklifimize olumlu yaklaşmıştır ve ya-
nn (bugun) bu konu>u goruşmek uze-
re 3 kişilik bır komısyon oluşturmuş-
tur." Yılmaz, anayasa değısıklıklerını
görüşmek üzere ANAP'tan Ersin Ta-
ranoğlu (Genel Başkan Yardımcısı),
Alpaslan Pehlivanlı (Adalet Komısyo-
nu Başkaru) ve Onural Şeref Bozkurt-
tan (ANAP Grup Başkanveküı) oluşan
bu~ komısyon kurduklarını açıkladı
Yılmaz, SHP'nın MYK toplantısından
sonra yaptığı açıklamada anayasa de-
ğışıklığı önensıne olumsuz yanıt verdı-
ğıni belırterek
SHP'den se-
çımle ılgılı de-
ğışıkhklerı bır
paket halınde
ve seçim tanhı
önceden açık-
lanmak sure-
tıyle getınlme-
sını ıstedığını
kaydettı. Yü-
maz, bugün sa-
at 11 OO'de her
ıkı partınin
oluşturacağı
komısyonları
toplantıya ça-
ğırarak şunları söyledı "Birim secim-
le sınııiı ve seçimle ılgıli anayasa degi-
şikligi teklifimizi iyı niyetle ve bevesie
inceleyeceklerini vaat eden muhalefet
partilerimizin, bu davetimize icabet
edeceklennı umuyorum. Ama daha
once de çeşıtlı vesılelerle kamuoyuna
açıklandıgı gıbı bence butun bunlar ba-
hanedır. Muhalefet, erken seçim arzu-
sunda samimi degüdir. Seçimden kaç-
mak içüı bahane aramaktadır. Biz, mu-
(Arkası Sa. 15, Su 2'deJ
Pohtıka / 4 Sayfada
Abantta
Seguela
taktiği J
Sınema / 6. Sayfada
Tözünfün
fantezi
denemesi
Sanat / 7. Saytada
Ressama
X ışinlı
sorgulama
Futbol / Sprda
GecekondudaM
yoksul
Fenerbahçeli
Tanm ürünlerindeyti&le 60-76artış
Çiftçilere
oyyatınmıGöbrcde KDV düştü Gubrede KDV oranı
yuzde 12'den yuzde l'e duşurulerek devlet
desteği 736 müyar lira arttırılacak. Ziraat
Bankası'mn verdiği kredilerde de vuzde 70 ile
yuzde 110 arasında artış var. 15. Sayfada
Fransız polisi:
Bahtiyar'ın
katilleri
Türk
pasaportlu
Dış Haberler Servisi — Iran'-
dakı Şah dönemının son basba-
kanı Şahpur Bahtiyar'ın geçen
perşembe gunu öldurulmesıyle
ılgılı olduklan gerekçesıyle, katıl
zanlısı olarak aranan ıkı tranh-
nın Turk pasaportu taşıdıklan
belırlendı
Fransız polısı tarafından ve-
nlen bılgıye gore Bahtıyar'ın ol-
İürulmesınden once eskı başba-
ıcanı son gören uç kışıden ıkısı,
cınayetten bır gun sonra Fran-
sız Alpleri'ndekı Sallanches ka-
(Arkası Sa. 15, Su. Vde)
Şimon
Peres'in
zîyareti sır
MARMARİS (AA) — İsraıl
tşçı Partısı lıderı Şimon Peres'-
in Turkıye'ye yaptığı ozel zıya-
retle ügıli herhangı bır haber alı-
namıyor Şimon Peres'ın dün
özel bir uçakla Dalaman Hava-
aJanı'na geldığı ve buradan
Marmarıs'e geçtığı öğremldı,
ancak bu bılgı yetkililer tarafuı-
dan dognılanmadı Muğla Va-
hsı Lale Aytaman, Peres'ın zı-
yaretımn "çok ozel" olduğunu
beurterek, bu konuda bılgısı bu-
(Arkası Sa. 15, Su Vde)
Yeni pakette seçmeni en az etkileyecek istikrar kalemleri var
Ekonomiye
4
acıreçete'raftaKDV sablt tutuMu Universite fonları
dışında kalan 85 kadar fonun sayısı 30'a
indırüdı. Temel gıda maddeleri ile gazete,
kitap, dergi ve ödeme kaydedici cihazlara
uygulanan yuzde 6 oranındaki KDV'nin yü
sonuna kadar sabit tutulması kararlaştırüdı.
Pakette banka ve sigorta işlemlerinde vergi
oranımn 1992 başından itibaren yuzde 5'ten
yuzde 1 'e indirilmesi de yer alıyor.
Yeni hökömete miras "İstikrar için 24
Ocak Kararlan benzeri köklu duzenlemeler
gerektiği" sonucuna vanlmasına karşın bu
duzenlemeler seçim sonrasına bırakıldı. Zam ve
vergi artışlan kasım sonrası işbaşına gelecek
hukürnete devredilirken istikrar önlemlerinin
geciktirilmesi ve tanm ahm fiyatlanndaki
yuksek artışların yol açabüeceği uç rakamlı
enflasyon yeni hukümete miras kaldı.
Çınaralü'nda çay keyfi
luk çay keyfi yaşamak isteyenler, bu ozlemlerini uç yıl sonra niha\et gıderebilır-
ler. Uç yıl once kapatılan ve işportacüann istilasına uğreyan tarihi Çınaraltı Ça>
Babçesi şimdi >eni ışletmecisi Aydın Ova'ya, belediye tarafından aylık 58 mil-
yon TL'ye kiralandı. Yıllar önce Yahya Kemal, Refi Cevad Ulunay, tsmet Zekı
E>uboglu gıbı şaır ve yazarlann 'edebıyat sohoetlen' yaptıklan, nargile fokur-
dattıkları Çınaraltı, son ydlarda universite gençliginin en sevdıgı mekânlardan
bın>dı. 4rtık gençler, Anadolu'dan tstanbul'a getenler Çınaraltı'nda çay ıçme
keyfıni yasayabilecekler. Eminonu Belediyesi şimdi çay bahçesınin çevresıni
'sarmaşık' gıbı saran ve mekânı arabesk bir goruntuye çevıren ışportacı kalaba-
lığını buradan teraızlemeye çalışıyor. (Fotoğraf: MEHMET DEMİRKAYA)
ANKARA (Cumhuriyel Bu- açıkladı Buna gore ünıversıte
rosu) — Sıyası çevrelerde, ış fonları dışında kalan 85 kadar
dunyasında ve burokrasıde a>- fonun sayısı 30'a indırüdı Temel
lardır beklenen "istikrar onlem- gıda maddeleri ile gazete, kıtap,
leri", erken seçim karanyla bır- dergi ve ödeme kaydedici cıhaz-
lıkte rafa kalktı. Hukumet, uc- lara uygulanan yuzde 6 ora-
ret artışlarının zam ve vergıler rundakı KDV'nin yıl sonuna dek
yoluyla gerı alınmasını öngören sabıt tutulması kararlaştmldı
"acı reçete"yı ertelerken seçme- Seçim sonrası uygulamalan da
nı en az etkileyecek istikrar ka kapsadığı dıkkat çeken önlem-
lemlerını ıçeren yeni önlemlerı (Arkası Sa. 15, Su. 6'da)
1 yıla iniyor
Askerlik \asası
eylülde Meclis'te
ANKARA (Cumhuriyet Bu-
rosu) — Askerı yetkililer, yeni
askerlık yasasının erken seçim
öncesınde TBMM'de ele alın-
masına kesın gözuyle bakıyor-
lar ANAP Bıtlıs Milletvekili
Faik Tarımcıoğlu tarafından
haarlanan ve askerlık suresını 1
yıla ındıren tasannın eylul ayın-
da TBMM gundemıne getınl-
mesı beklenıyor
Asken kaynaklardan eduulen
bılgıye göre erken seçim kararı,
Genelkurmay Başkanhğı'nın
2000'lı yıllann yeni ordu yapı-
sıyla ılgılı çalışmasının bır sure
öne alınmasını sağlayacak As-
kerlık süresımn ındırılmesı ha-
lınde ılk planda halen sılah al-
tında bulunan 18 aylık askerlık
yapanların 3 ay erken terhısleri
gundeme gelecek Eylul ayı ba-
şında TBMM gundemıne gele-
<Arkası Sa. 15, Sü. Vde)
MİLLİ SAVUNMA BAKAM DOĞU;
PKK'yaharekât
tamamlandıMilli Savunma Bakanı Doğu, sınır otesi
operasyonun noktalandığmı belırterek 1 er ile
1 korucunun şehit olduğunu, 13 erin
yaralandığını açıkladı.
ANKARA (Cumhuri)et Bu-
rosu) — Mıllı Savunma Bakanı
Barlas Doğu, Turkıye'nm PKK
mılıtanlanna karşı Kuzey Irak-
ta yuruttuğu operasyonun sona
erdığını açıkladı Doğu, "Bu-
gunluk noktalanan" operasyo-
nun "ıstenilen hedeflerine
vardıgını" behrttı Turk asker-
lerımn Kuze> Irak'ta ne kadar
kalacaklannın hukumet karan-
na bağlı olduğunu söyleyen Do-
ğu, bolgede tampon bölge ku-
rulması konusunda da hukume-
tın henuz bır karar uretmedığı-
nı kaydettı Operasyon sırasın-
da 1 er ile 1 köy korucusunun
şehıt olduğunu, 13 erın yaralan-
dığını açıklayan Doğu, "Eşkıya-
(Arkası Sa. 15, Su. 4'de)
OLAYLAREN
GERÇEK
Tartışma
Yersiz...
Erken seçim konusunda par
tıler soz duellosuna başladılar
Bu gıbı tartışmalarda geçerlı
yöntem bırbırını suçlamaktır
Başbakan Yılmaz, "Muhalefet
işi yokuşa surmesin" dıyor
DYPlıderıDemırel, "Başbakan
kendi Meclis grubuna damşma-
dan bir karar almışsa ve bunun
rahatsıılığını duyuyorsa, soyle-
sın; seçimden kaçmayı başkası-
ntn sırtına yıkmasm" dıye yanıt
verıyor SHP Genel Sekreteri
Hikmet Çetın açıklamayapıyor
"tktidar aslında seçimden kaç-
mayı muhalefete yuklemeye ça-
lısıyor. Bır an once sandığa git-
meyı bekliyoruz".
Acaba gerçek nerededır? Mu
halefet ışı \okuşa mı suruyor>
Yoksa ıktıdar seçim peşrevı ya-
parak kamuoyunu oyalamava
mı çalışıyor
7
Bu soruların yanıtım verme-
den once Buvuk Mıllet
Meclıst 'ndekı sandalyelerın da-
ğıhmına bır goz atmakta yarar
\ar Son durum şöyle ANAF
273, SHP 83, DYP 60, HEP 8,
SBP (Sosyalıst Bırlık Partısı) 4,
DMP (Demokrat Merkez Partı)
2, AP (Anadolu Partısı) 2, ba-
ğımsız 6, boş sandalve II Top
lam 449 eder, Meclıs Başkanı 'y
la birlikte 450 tamamlanır
Demek kı 1987 seçımlerınde
• • *
(Arkası Sa. 15, Su. Vde)
• SSK'da hasta çok, personel yok Kurum
hastanelerınm sağlıklı hızmet verebılmesı ıçın
22698 kışının daha çalışması gerek 3. Sayfada
• Yeni kuşak Fransız filmi
Başrollerını Chrıstopher
Lambert, Isabelle Adjanı ve
Mıchel Calabru 'nun oynadığı
102 dakıkahk 'Metro'
adlı 1985yapımıfılm TV2'de
saat 22 35 'te ekrana
gelecek 6. Sayfada i
• Geçmışe iskele atan sanatçı Ender Guzey,
tstanbul, Ankara ve Izmır'de aralık ayından
itibaren, kış sergılerı duzenleyecek 7. Sayfada
• Rehine sorununda top İsrail'de Islamı
Cıhad, Arap esırlerın salnerılmesı koşuluyla
tum rehınelerı bırakacağını açıkladı 8. Sayfada
• Peşmerge yardımı Ozal'ın onunde
Cumhurbaşkam, Kuzey Iraklı Kurtlere
yapılacak yardımı belırleyecek 9. Sayfada
• THY, 1993 yılı için iddialı Genel Mudur
Cem Kozlu 2 yıl sonrakı hedefimız
Avrupa'da bır numara olmak Ekonomide
• Bıitçe yama tutmuyor Yılın ılk 7 ayında
butçe açığı 8 6 trılyona ulaştı Ekonomide
• 'Doğu Anadolu'ya yatınm zor' Buyuk
sanayıaler, yatırım yapmakla ısteksızken
hukumet yeni teş\ık sözu verıyor Ekonomide
• Hedefim olımpiyatlar' Balkan rekortmenı
yuzucu Derya Buyukuncu Barcelona'ya
Los Angeles'ta hazırlanacak Sporda
• Avcılar doğayı korumadı' Çevrecıler,
yıllardır faalıyeı gosteren avcı derneklennm
suskunluğuna ışaret edıyor Arka Sayfada
GÖZLEM
UĞUR MUMCU
Gerrymandering!
Demokratık ülkelerdekı seçim sıstemlerı bu ulkelerde yü-
rurlukte olan anayasa kadar onemlıdır Yurttaşların verdıkle-
rı oyların ne kadan ne ölçude parlamentoya yansıyor? Sıs-
tem, bır kısım seçmen oyunu geçersi2 sayan bır yoniem mı
getırıyor? Sısiem, "lıder hegemonyası" mı doğuruyor'?
Bu soruların yanıtlarını uygulanan seçim sıstemlennde bu-
(Arkosı Sa. 15, Su. Tde)