Katalog

16 MAYIS 1991 DIŞ HABERLER CUMHURÎYET/U Batı Trakya'ya yeni bakış Bakertn Işi Zor. ERGUNBALa Başbakan Konstantin Mitsotakis, Batı Trakya gezisi sırasında azınlığın "bazı haksızlıklara uğradığını" ve Batı Trakya bölgesinin "kaderine terk edildiğini" kabul etti. STELYO BERBERAKtS Atina, Müslüman Türk azınlığa karşı sürdürülen 'ilgisizlik politikasını' değiştiriyor POLTTIKADA SORUNLAR Abdülmecit genel sekreter • KAHİRE (AA) Mısır Dışişleri Bakanı tsmet Abdülmecit, Arap Birliği örgütü Genel Sekreterliği'ne seçildi. Bu konudaki karar, Arap Birliği'ne uye 21 ülkenin dışişleri bakanlarının dün sabah Mısır'ın başkenti Kahire'deki örgüt genel merkezinde yaptıkları toplantıda oy birliği ile alındı GÜMÜLCtNE Yunanistan hükümeti, Müslüman Türk azınlığuıa ve azmlığın yaşadığı Batı Trakya'nın ekonomik durumuna karşı sürdürülen "ilgisizlik politikasını" değiştirmeye karar verdi. Yunanistan Başbakanı Konstantin Mitsotakis hafta içinde gerçekleştirdiği Batı Trakya ziyareti süresinde, azınlığın "bazı haksızlıklara uğradığını" ve verimli olmasına karşın Batı Trakya bölgesinin "kaderine terk edilmiş oiduğunu" kabul etti. Mitsotakis bu iki konuda, hükümetinin bir dizi önlem aldığını ve en kısa' zamanda uygulamaya kararlı oiduğunu açıklarken "yapamayacagımız işler için vaatlerde bulunma ahşkanhgım yoktur" dedi. Mitsotakis, çeşitli Yunan hükümetlerinin Müslüman Türk azınlığına karşı bazı haksızlıklarda bulunduğunu kabul ederek bu konuda bu denli açık konuşan ilk Yunan başbakanı sıfatım kazanmış oldu. Ancak bu"aynmın" hiçbir Yunan hükümeti tarafından "bilinçli ve kasıüı" olarak yapılmadığından söz eden Mitsotakis'in Batı Trakya bölgesinde Mitsotakis bu tutuma gerekçe olarak, Türkiye*deki Rum azınlığa karşı yapılan yalnız Türk kökenlilerin değil; Müslühaksızlıklardan kaynaklanan "psikolo man Pomak ve Çingenelerin de yaşadıjik dunımun" Türk azınlığına olumsuz ğına dikkat çekmesi ise Iskeçe bağımsız yönde yansımış oiduğunu gösterdi. Mitsotakis bu haksızlıkların sona erdiğini, azınlık üyelerinin de aynı Hıristiyan vatandaşlar gibi yasa, anayasa ve adalet önünde eşit haklara sahip oiduğunu ve bundan böyle hiçbir ayruna izin verilmeyeceğini vurguladı. Ancak aynı şekilde "gerek Müslüman gerekse Hıristiyan vatandaşlann yasa, anayasa ve adalete saygı göstermeleri ve bunlara karşı olan yükümlülüklerin de yerine getirmeleri gerektigini" sozlerine ekledi. Mitsotakis bu politika değişikliğinin ilk örneğini, azınlık okullarında çekilen TUrkçe ders kitapları sıkıntısımn yıl içinde giderileceğini açıklamakla vermek istedi. milletvekili Ahmet Faikoğlu'nun sert tepki göstermesine yol açtı. Faikoğlu, Mitsotakis'in azınlığı üçe bölmeye çalıştığını söyleyerek Iskeçe'de verilen resmi yemeğe davetli olduğu halde katılmayı reddetti. Ancak Gümülcine bağımsız milletvekili Dr. Sadık Ahmet, Mitsotakis'in açıklamalarını "ümit verici" olarak niteleyerek "aiına«»it sonuçlann beklenmesi" gerektiğine dikkati çekti. Kalkındınlacak Öte yandan toprağı son derece verimli olmasına karşın yıllarca yalnızhğına terk edilen Batı Trakya bölgesinin kalkındırılacağını açıklayan Mitsotakis, bu amaçla hükümetinin. Avrupa Topiuluğu'nun da (AT) katkısıyla bölgeye bir dizi yatırımlar yapılacağını söyledi. King avrJdı • ANKARA (Cumhuriyet Bttrosu) Milli Savunma Bakanı Mehmet Yazar'ın konuğu olarak resmi bir ziyarette bulunan tngiltere Savunma Bakanı Tom King, temaslarını tamamlayarak Türkiye'den ayrıldı. Tom King, hareketinden önce Esenboğa Havalimanı'nda ' yaptığı açıklamada, ziyaretinin çok yararlı geçtiğini söyledi. King, dun aynca Cumhurbaşkanı * Tİırgut Özal ve Başbakan Vekili Mehmet Keçeciler tarafından da kabul edildi. INGÎLTERE 'Hırsızkk iddiasr tartısması tngiltere Işçi Partisi'nin sol kanadına mensup beş milletvekili, imzaya açtıkları bildiride, Türk askerlerinin sığınmacılara ait malzemeleri çaldıklarına ilişkin iddiaların soruşturulmasını istediler. LONDRA (AA) Jngiltere'de ana muhalefetteki Işçi Partisi'nin sol kanadına mensup beş milletvekili, parlamentoda milletvekillerinin imzasına açtıklan bir bildiride, Türk askerlerinin sığınmacılara ait malzemeleri çaldıkları yolundaki iddiaların tam olarak soruşturulmasını istediler. tngiltere parlamento dilinde "Early Day Motion" (EDM) olarak adlandırılan ve imzalayan milletvekili sayısının çokluğu derecesinde önemi artan görüş metninde aynca "Türk makamlannın Sınır Tanımayan Doktorlar örgütü'ne bağh saglık eldplerine bir kampa giriş izni vermedikleri ve Türk makamlannın sığınmacılara ayrımcı biçimde davrandıkları" iddia edilerek bunun kınandığı belirtildi. Londra'nın kuzeyindeki IsUngton bölgesi milletvekili olan ve Türk düşmanlığı ile tanınan Jeremy Corbin önderliğinde kaleme ahnan görüş metnine Işçi Partisi içindeki sol azınlığa mensup Harry Barnes, Ian McCartney, Maxwell Madden ve James Wray de destek verdi. Türkiye'nin sığınmacılara tam mülteci statüsü vermesi için Ingiliz hükümetinin baskı yapması da istenilen görüş metnine, iktidardaki Muhafazakâr Parti'den hiçbir milletvekili destek vermedi.Türkiye'nin Londra Büyükelçisi Nurver Nureş, görüş metnine imza koyan beş milletvekiline gönderdiği mektupta, TürkIrak sınırında sığınmacılara yardım için 47 yabancı yardım örgütünün çakştığma dikkat çekerek, Sınır Tanımayan Doktorlar örgütü'nün bir kampa sokulmadığı iddiasımn inandıncı olmadığun, iddiayı inceleyeceklerini bildirdi. Büyükelçi Nureş, Türk askerlerin "hırsızlık yaptıklan" yolunda Independent gazetesinde çıkan iddiaların da araştınldığıru ve haberlerin tamamen asılsız olduğunun ortaya çıktığını, haberi yazan Robert Fisk'in hiçbir kanıt getiremediğini belirtti. YuGOSLAVYA Atina, Ozal'ı şikâyet etti • ATİNA (AA) Yunanıstan hUkUmeti, Cumhurbaşkanı Turgut özal'ı, Avrupa Topluluğu'na şikâyet etti. Edınılen bılgılere göre Dışişleri Bakanı Andonıs Samaras, Cumhurbaşkanı özal'ın Avustralya'da, Yunanıstan hakkındakı konuşması ve Atina'nın cevabını içeren bir mektubu, AT ülkelerindeki meslektaşlarına gönderdi. Yunanistan'ın, Cumhurbaşkanı özal'ın Avustralya'daki konuşmasma verdiği cevapta, "özal, ülkesi için övünç kaynağımn kaba • . kuvuet ve üike nütuslarının kıyaslanması oiduğunu gösterdi. Avrupa Topiuluğu'nun, üyelik hayalı olan ülkelere karşı tutumu ÖzaPınkinden farklı değerlerle belirlenmektedir" denilmişti. Anayasal bunalım sürüyor Dış Haberler Servisi Yugoslavya Devlet Başkanlığı Konseyi dün yaptığı toplantıda tek aday olduğu ve seçilme sırası geldiğı halde Hırvatistan temsilcisi Stipe Mesiç'i devlet başkanlığına seçmedı. Devlet başkanlığı konseyinde "komünist olmayan tek kişi" olan MesiçMn göreve seçilmemesinin bir iç savaşın eşiğinde bulunan YuRoslavya'yı anayasal bunalıma, daha sonra da parçalanmaya sürüklemesinden korkuluyor. Yugoslavya Devlet Başkanlığı Konseyi, dün yaptığı toplantıda Hırvatistan temsilcisi Stipe Mesiç'i devlet başkanlığına getirmedi. Her yıl cumhuriyetlerin devlet başkanlan tarafından dönerli olarak yürütülen Yugoslavya devlet başkanlığı görevini üstlenme sırası bu yıl Hırvatistan temsilcisi Mesiç"e gelmişti. AFP'nin bildirdiğine göre Mesiç'in devlet başkanlığına seçilmeyişinin ardında Hırvatistan ile çatışma halinde bulunan Sırbistan yer alıyor. Sırbistan'ın altı cumhuriyet ile iki özerk bölge temsilcilerinden oluşan sekiz kişilik devlet başkanhğı konseyinde dört oyu bulunuyor. G.Kore'de öğrenciler • Dış Haberler Servisi Guney Kore'de 1987'den bu yana meydana gelen en büyük gösteriler art arda güvenlik kuvvetleriyle çatışmalara dönüşürken, iktidardaki Demokratik Liberal Parti saflarında rejim karşıtlarına karşı takınılacak tavır konusunda görüş ayrıhğı belirdiği bildirildi. Salı gunü bir öğrencinin cenazesine güvenlik kuvvetlerinin müdahale etmesi üzerine yaklaşık 200 bin kişinin ülkenin değişik kentlerinde güvenlik kuvvetleriyle çatışmaya girmesinden sonra bir basın toplantısı düzenleyen öğrenci liderleri ise Devlet Başkanı Roh TaeVVoo'ya karşı bir 'ölümkalım mücadelesi' başlattıklarını açıkladılar. Çağdaş'yâŞama, çağdaş Türk insanına çağın sigortacılık anlayışıyla... •• ABD Dışişleri Bakanı James Baker, Ortadoğu'ya yaptığı dördüncü gezide de İsrail'le Suriye arasındaki görüş ayrılıklarını gideremedi. Baker ne yapmaya çalışıyor? ABD Dışişleri Bakanı'nın yapmak istediği şey Ortadoğu bu* nalımına bir çözüm şekli getirmek, formül empoze etmek değil. Sadece Ortadoğu krizine çözüm aranması için uluslararası bir konferansın toplanmasını sağlamak; taraflar arasında diyalog kurmak. Başka bir deyişle bunalımın çözümü yolunda ilk adımı atmak. Ama atılacak bu ilk adımın niteliği konusunda İsrail'le Suriye arasında temel görüş ayrılıkları var. Suriye, Birleşmiş Milletler çerçevesinde ve dünya teşküatının önemli rol oynayacağı uluslararası bir konferans toplanmasını istiyor. Yani Ortadoğu krizinin "enternasyonalize" edilmesinden yana. Bu ise İsrail'in işine gelmiyor. TelAviv, Birleşmiş Milletler'in önemli rol oynayacağı bir uluslararası konferansta Üçüncü Dünya ve Arap ülkeleri karşısında azınlıkta kalacağmdan, kendisine bir çözüm şeklinin zorlanacağından korkuyor. Bu nedenle konferansın yöresel olmasını, simgesel bir açılış töreninden sonra geri plana çekilerek yerini İsrail'le Arap ülkeleri arasında yapılacak doğrudan ikili görüşmelere terk etmesini istiyor. Bu tür bir konferansta BM'ye de hiçbir rol tanımıyor. Suriye, toplanacak konferansın "barışa karşı toprak" ilkesi temeline dayanmasını istiyor. İsrail bu ilkenin sadece ilk yarısını kabul ediyor: "Barışa evet. Ama onun karşılığında toprak istersen külahları değişiriz." Peki, 1967 savaşında işgal edilen Batı Şeria ve Gazze Şeridi. Suriye'den ahnan Golan ne olacak? "Şimdi bu konularla keyfimizi kaçırmaya ne gerek var? Allah büyüktür; elbet bir çaresi bulunur." Konferanşa katılacak Filistin heyeti konusunda da anlaşmazlık var. İsrail, FKÖ ya da FKÖ ile bağrantılı olan Filistinlileri muhatap olarak kabul etmiyor. Ama FKÖ ile şu ya da bu şekilde bağlantılı olmayan Filistinli bulmak da çok zor. James Baker'ın bu açmazdan kurtulabilmek için desteklediği formül şu: Filistinliler, Ürdün heyeti içinde temsil edilsin. Böylece İsrail, Filistinplerle doğrudan muhatap olmaz. Ne var ki Şamir yönetimi İsrail'in ilhak etmiş olduğu Doğu Kudüs'ten gelen Filistinlilerin heyete katılmasını kabul etmiyor. Ettiği takdirde Doğu Kudüs'ün statüsünün tartışmaya açılacağından korkuyor. Baker bölgeye bundan önce yaptığı ziyarette konferansın altı ayda bir toplanması konusunda İsrail Dışişleri Bakanı David Levy ile anlaşmıştı. Bu, Suriye ile İsrail'in görüşleri arasında orta yolu bulmaya çalışan bir formüldü. Konferans ne Suriye'nin savunduğu gibi sürekli ne de İsrail'in istediği gibi açılış oturumu ile sınırlı olacaktı. Ama Başbakan İzak Şamir, kendi dışişleri bakanının kabul ettiği bu formülü, kısa süre sonra tanımadığını açıkladı. Geçen hafta Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) üyesi altı ülkenin (Suudi Arabistan, Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Katar, Umman) yaptıkları açıklama bir umut ışığı doğurmuştu. KİK ülkeleri konferansın açılış oturumuna gözlemci" olarak katılmayı ve israil'le doğrudan, ikili görüşmeler yapmayı kabul edebileceklerini açıkladılar. Sadece görüşecekleri konuları çevre, su sorunu ve silahların kontrolü şeklinde sınırladılar. Baker, KİK'in bu açıktaması üzerine verdiği demeçte "Ortadoğu'da çok önemli bir tabu yıkılmış oldu" *dedi. Ancak İsrail Başbakanı İzak Şamir, KİK'in önerisini yetersiz bularak geri çevirdi ve israil'in barış karşılığında kesinlikle herhangi bir toprak ödünü vermeyeceğini söyledi. • ı ^ Baker, dördüncü Ortadoğu gezısının son durağı olan İsra« H'e önceki akşam bu ortamda ve hiç de iyimser olmayarak' gitti. Son dakikada bir çıkış yolu bulunamadığı takdirde, ABD, Dışişleri Bakanı'nın bu kez Sovyet meslektaşı Besmertnihi in de desteğini aldığı dördüncü Ortadoğu gezisi de sonuçsuz kalacağa benziyor. 'Stratejik i engelli koşu gibi' Türk sigortacılık dünyasına yepyeni, dinamik ve atılımcı bir kuruluş merhaba diyor... Halk Yaşam Sigorta! J^alk Yaşam Sigorta, Türk halkına Yaşam Sigortası ve Sağlık Sigortası alanlarında çağdaş sigortacılık anlayışının en gelişmiş hizmetlerini sunuyor. Yeni Süper Yaşam, Sigortalarıyla Sağhğım, Grup Sağlık ve Grup Emeklilik geleceğinizi v e s ağl ı k harcamalarınızı güvenceye alıyor. Küçük primlerle ve ödeme kolaylıklarıyla büyük hemen kavuşacağınız olanaklan öğrenin. YASEMİN ÇONGAR ANKARA Turkiye ile ABD arasında önumuzdeki gunlerde başlayacak "stratejik işbirliği" goruşmeleri, Dışişleri Bakanlığı çevrelerinde 'engelli koşu' gibi göruluyor. ABD'nin halen Ingiltere ve İsrail ile sürdürdüğu "stratejik işbirliği'nin örnek alındığı bir ilişki biçiminin Turkiye için "çok giiç" olduğu dile getiriliyor. Dışişleri Bakanlığı, 'stratejik işbirliği' onerisinin 'kendi bilgi ve görüşleri' dışında yapılmış olmasını ilkin 'sessiz bir tepki' ile karşıladı. Bakanlığın Washington goruşmelerine yönelik hazırlıklarını değerlendiren diplomatik kaynaklar, "Dışişleri'nin konuya yaklaşımı daha az heyecanlı ve daha mantıklı. Bu nedenle stratejik işbirliğinin önundeki engeller de gözden kaçınlmıyor" göruşunu savunuyorlar. . Aynı kaynaklara göre TürkAmerikan stratejik işbirliğini guçleştiren başlıca 'dış politika ayrılıkları' şoyle sıralanıyor: 1. YunanistanKıbns: Türkiye'nin tum itirazlarına karşın ABD'nin iki ulkeye yapılan askeri yardımda 7'ye 10 oranını koruması, YunanAmerikan işbirliğinin kimi unsurlarının zaman zaman Ankara'yı rahatsız etmesi de Kıbrıs politikalarındaki farklılaşma, stratejik işbirliğini guçleştiriyor. Aynı çerçevede ABD'nin stratejik ortaklarından Ingiltere'nin ve Kıbrıs konusunda Turk tezlerine uzak tavır alması engel oluşturuyor. 2. Kurt sorunu: İngiltere ve ABD'nin Kurtler konusundaki geleneksel politikasının "bağımsız devlet diişuncesinin desteklenmesi" olduğu biliniyor. Turkiye ile diğer iki ulke arasındaki bu temel goruş farklılığının, işbirliğinin önundeki en önemli eneellerden birini oluşturacağı vurgulanıyor. 3. İsrail: ABD'nin diğer stratejik ortağı olan İsrail'in Turkiye ile diplomatik ilişkileri halen ıııaslahdtgıuar duzeyinde yurutuluyor. Aynca Turkiye, Ortadoğu sorununda geieneksel olarak Filistın'e daha yakın bir politika izliyor 4. Ir.tıı: Turkıye'nin Tahran 1 TüRKlYE/ABD İster aşağıdaki adres ve telefonlara başvurun, isterseniz size en yakın Halk Yaşam Sigorta acentesine uğrayın. Siz de güvenli yarınlara merhaba deyin. Petrosyan'a tepki m politika değişikliklerinden de yararlanarak fran'la kurdugu ye* ni ve "daha yakın" ilişki, ABDl nin çıkarlan doğrultusunda gelişiyor. 5. Ermeni: Washington'uıl donem donem Ermeni lobisine "çiçek atması" Ankara'yı rahat j sız ediyor. Beyaz Saray'ın ABD Kongresi'ndeki Ermeni kamj panyalarına destek çıkan kimi girişımleri, stratejik işbirliğini^ önundeki engeller arasında saj yılıyor. ' 6. tngiltere: Ingiltere'ninj Türkiye'nin Avrupa Topluluğıi (AT) ile ilişkilerinde 'engel oluşj turmayan, ancak tam destel olmayan' tutumu da bu ülkeyU 'stratejik işbirliği' duzeyinde biı yakınlaşmayı güçleştiriyor. • ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) Ankara, Ermenistan Sovyet sosyalist Cumhuriyeti lideri Levon Ter Petrosyan'ın Kars'ın Ermeni kenti olduğu yolundaki sozlerine tepki gösterdi. Dışişleri Bakanlığı Sözcusu Murat Sungar, bu sözlerin tarihi gerçeklerle hiçbir şekilde bağdaşmadığını belirterek "Kars işgale uğramış, fakat Ermeni olmamıştır" dedi. Sungar, Petrosyan'm bir Sovyet dergısınde yayımlanan Kars'ın 1920'li yıllarda Ermeniler tarafından iyi niyet gösterisi olarak Türkiye'ye verildiği yolundaki demecinin hayret ve esefle karşılandığını kaydetti. ABD BÜYÜKELÇİSİ Angola'da barış anlaşması • LtZBON (AA) Angola'da 16 yıllık iç savaşı sona erdirecek barış anlaşması, hükümet ve gerilla liderleri tarafından kabul edildi. Iki tarafın da barış anlaşmasının şartlarını kabul ettiklerini, dün Portekiz'e resrnen bildirecekleri belirtildi. Portekiz, iki taraf arasında barış sağlanması amacıyla arabuluculuk yapmıştı. ^ ^ Halk Yaşam Bir yaşam gereği 11 S i g o r t a 1 Halk Yaşam Sıgorta Halk Sigorta ve Yapı Kredı Bankası kuruluşudur Genel Müdürtük: Kore Şehıelerl Caddesi 42 Zincırlıkuyu 80308 istanbul Tel 175 36 50(10 hat) Faks 166 98 17 BAIgeleR Adana Tel (71) 13 27 87 13 27 88 Ankant Tel (4) 135 51 00 (4 hat) Bursa Tel (24) 21 82 97 20 51 22 Izmlr Tel (51) 14 36 11 14 34 54 Antalya Tel (31) 1 8 7 4 8 0 1881 57 Samsun Tel (36) 1197 66 ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) ABD'nin Ankara Buyükelçisi Morton Abramowitz, Kuzey Iraklılara yönelik yardım operasyonunda çok buyük başarı sağlandığını söyleyerek bu başarı sonucunda Türk Irak sınınndaki sığınmacılann sayısının 200 bine indiğini kaydetti. Başarıda çok önemli katkısı olan Türkiye'nin bugüne kadar yardım için 100 milyon dolar harcadığını dile getiren Abramovvitz, bunun diğer ulkeler tarafından yapılan yardımlan aştığını belirtti. Abramowitz, Kuzey Iraklılara silah sağladıklarını da yalanladı. Kuzey Iraklılara yönelik yardım operasyonunun ne kadar başarılı olduğunun bilinmediğini aktaran Abramovvitz, "Türk sınırında sadece 200 bin kişi kaldı. Bunlara Silopi'deki kampta bulunanlar da dahil. Sorun henuz çözumlenmiş de değil. Buna rağmen, 56 hafta gibi kısa bir siirede çok muazzam başarı elde edildi. Türkiye'nin, bu operasyonun başan| sındaki rolıi çok önemli olmuşJ tur. Bunu, kimse göz ardı ede< mez" diye konuştu. AbramoAyitz Türldye'yi ovdu