Katalog

Cumhuriyet Sahıbı Cumhunyet Matbaacıiık ve Gazelccılık Turk Anonım Şırketı adına Mdıc VMÜ Q Gen«l Yayın Mudüru H t n ı Cemal. Muessese Muduru EniiK LşıMıgil. Yazı işlcrı Müdora Okı» Göansın. 0 Habcr Mtrkezı Muduru Valftn Bayer, Sa>fa Düzraı Yönetmcnı Kh Acar % Temsılcıter ASkARA Ahncl Taı. İZMIR Hlknrt Çetinklf*. ADANA Çetıa I, Polıtıka Cetal Batlıvt. Dıs HaberİCT Li(ııı Ucı. Ekonomı Oafb Tartu. I; Scndıkı Şafcıu b n d . Kulıur Crial LlM. üta-bul Haberlcr Kmsl Kaçafc. EJıum G*MS? ŞtytM. ^un Haberlen N«c4*f DotM. Spor Danı^man 4M«lkadır VıeefcBM. [)aı Yuılır b m Çah)kM. Anslırıu Şatn Aim. Dmellmr \Millit Yım 0 Koordmalör **•« tsnıhu 0 Mllı Isto E/ol trk.ı 0 Muhısd» M H toaer 0 BuKc Planlama *t>|i üıma»b<>»ojta 0 feklam v>x Tor.ii # Ek Yaymlar Hal» Vltınl # Idarc Hnyia Ganr 0 IşlCTme Oad« ÇtM 0 Bıljı Isam Naü Ual 0 Pmoı» Scvfi Okl«> Aktat Vak» ttya Ccaai Hikı N«« Btaan vr Ydyen. Cumhuron Mutaaojık ve GMetmtık TA Ş. Türkocaiı C«d 39v41 I {tau 14334 In PK 246 Istanbul Td 512 0! 05 120 ha:|. Te»CT 22246, Fu. (I) 5 » «0 '2 0 Ok«) 8»ttfır tafcm. Zı» O«k»lp B)v lnki«p S. No 19/4. Tei 133 11 «141. Tifcr 42344. F ü (4) 133 tltu 05 65 0 bakr H Zıy. Blv 1352 S. 2'3, Te) 13 12 30, Tsten. 52359, F« 151) 19 5) «1 Taa 0 A d a u lnoiıll Cad 119 S. No I Kil 1. Td 19 3" 52 (4 hsll. Tdo. 62155. F u C» 19 25 78 TAKVİM: 4 NİSAN 1991 Imsak: 5.08 Güneş: 6.36 öğle: 13.12 Ikindi: 16.48 Akşam: 19.38 Yatsı: 21.00 Futbolun gole enyakın cezası 1891 tarihinde Iskoçya'da uygulanmaya başlamıştı, sonra başlı başına bir s olayy halinegeldi Penaltı 100 yaşını kuthıyorFutbol oyununun en heyecan verici cezası sayılan 'penaltı'nın uygulanmaya başlamasının 100. yılı Avrupa'da büyük şenliklerle kutlanıyor. Ilk penaltı 14 Eylül 1891 günü Iskoçya'daki bir futbol maçında kullanılmış ve Wolverhamptonlı John Heath, penaltıyı gole çevirerek takımını galip getirmişti. Penaltının doğduğu yıllarda hakemin penaltı vermesi oldukça ilginçti. Hakem, karar vermeden önce, ceza alan takımın tüm oyuncularını çağırıp penaltı olup olmadığını sorardı. Çoğunluk, 'evet, bu penaltı, verilen cezaya razıyız' derse, penaltı atışı yapıhrdı. Çoğunluk 'değil'derse hakem kararından vazgeçebilirdi. Türkiye'deki penaltıcılardan Tanju, Rıza ve Aykut, penaltı atışında en önemli şeyin konsantrasyon ve korkuyu yenmek olduğunu söylüyorlar. Spor Servisi — Futbolda so- nucu değiştiren en güçlu silah penahı' lOOyaşında. Penaltının 100. doğura yılı Avrupa'da şen- liklerle kutlanıyor. Bu eğlence- lerin penaltının doğum tarihi olan 14 eylüle kadar sürmesi bekleniyor. Penaltının doğum yeri ve yılı 14 Eylül 1891, Wolverhampton-lskoçya. Bu tarihte doğan 'penaltj' gunümü- ze kadar yaşanüsını sürdürüyor. îlk kez Iskoçya Futbol Federas- yonu'nca uygulanan ve türn dünya ülkeleri tarafından kabul edilen penaltı, yine ilk kez bu ta- rihte Wolverhampton ile Acc- rigton takımları arasında oyna- nan maçta Wolverhamptonlı John Heath tarafından kullanıl- mış. John Heath'in penaltı go- lüyle Wolverhampton sahadan galip aynlan taraf olmuştu. Penaltının doğduğu yıllarda hakemin penaltı vermesi de bir hayli ilginçti. Rakibini biçen ve- KONSANTRE OLABİLMEK — Penaltı vunışlarında atışı kullanan ovuncunun o an ıçın her şe>ı unutup yainızca golii düşiınmesi gerekiyor. ya düşuren, yanı penaltıya ne- den olmak, ancak kalenin önundeki 11 metrelik ceza saha- sı içinde olması gerekli aynca hakem karar vermeden önce ce- za alan takımın tum oyuncula- rını çağınp olayın penaltı olup olmadığını sorardı. Çoğunluk "Evet, bu penaltı, verilen ceza- ya razıyız" deyince, hakem ta- rafından penaltı karan verilip eğer yine çoğunluk, "Bu penal- tılık bir hareket değil" derse hakem bu karanndan vazgeçe- bilirdi. Avrupa'nın birçok ülkesinde olduğu gibi penaltının doğuşu Almanya'da da şenliklerle kut- lanıyor. Bu ulkenin futbol tari- hinde penaltının iki sevindirici ve bir de uzucu anısı var. 1974 Münih'tekı dünya şampiyonası fınalinde Hollanda'yı Breitner'- in penaltısıyla 2-1 yenerek şam- piyon olması, yine son dünya şampiyonasında Arjantin'i Brehme'nin penaltı golüyle 1-0 yenip şampiyonluğa ulaşması... Bu iki sevindirici olayın yanı sıra Almanya'yı üzen bir anı var. 1976 senesinde Belgrad'da yapılan Avrupa Kupası finalin- de Çekoslovakya'ya karşı Hö- eness'in kacırdığı penaltıyla ku- paya veda etmesi. Ancak penal- tılarla iki kez dunya şampiyonu olan Almanya'nın yine bir pe- naltı ile Avrupa şampiyonluğu- nu kaybetmesi lehine sayılıvor. Yerii penaltıcılar Avrupa'da penaltının 100. yı- lı kutlanırken, Turk futbolunun usta ayaklan, 'penaltı' vuruşu- nu değerlendirdiler. Attığı penaltılarla dikkatleri üzerine çeken Galatasaray'm Avrupa gol kralı futbolcusu Tanju Çolak, "Penaltı atmak kolay iş değil" derken, Beşiktaş kaptanı Rıza Çalımba\ da vu- ruş anında en önemli şeyin, kor- kuyu yenmek olduğunu söylu- yor. Fenerbahçelı Aykut Koca- man ise konsantrasyonu vurgu- luyor. tlç penaltıcının ceza vu- ruşu ile ilgili goruşleri şoyle: Tanju Çotok(G.Saray): Pe- naltı atmak kolay bir olay değil- dir. Bazı futbolcular, penaltı atarken kale onlara ufak gözü- kür. Benim stilim maçlara göre değişiyor. Bazı maçlarda köşe- ye sert vururum, bazı maçlarda ise kalecinin hareketini bekle- rim Penaltı atan futbolcu, o anda ruhsal açıdan çok zor an- lar yaşar. Penaltıyı kaçırmak o an dünyanın sonu gibi gözükur. Çunku penaltı seyırciye en ko- lay gol gibi gözukur. Rıza Çalımbaj (Beşiktaş): Futbolcunun, en çok zorlandı- ğı anlardan biri penaltıdır. Ki- mi futbolcu için penaltı atmak bir eğlence, kimisi için ise çok büyük bir korkudur. Bazı fut- bolcular, penaltı olduğunda kullanmamak için sahanın en uzak yerlerine kaçarlar. Bence penaltı, kalecinin durumuna gö- re ya da önceden belirlenen bir köşeye atılabilir. Aykut Kocaman (F.Bahçe): Penaltıda en önemli olay kon- santrasyondur. Ikinci olarak vuruş gelir. Kimi penaltıcılar çok sert vurur, kimi plaseler, ki- mi de vuruşu yapmadan önce kalecinin hareketine bakar. Ben şahsen kalecinin hareketine ba- karım. Penaltıda en önemli nokta beyin refleksidir. Eğer bu reflekste yavas kalırsanız, topu sağa mı sola mı atayım derken kalecinin kucagına atarsınız. En kotusu de budur. Tahmin ediyorum Engin tpekoğlu (Beşiktaş): Penaltı atışlannda çoğu kez pe- naltıyı atan futbolcunun topu hangi köşeye atacağını tahmin edebiliyorum. Gerek maçlarda gerekse televizyondan izlediğim penaltı atışlannda futbolcutaon topa gelişlerini ve hangi köşeye attıklarını gözluyorum. Penaltı atışlannda hiç heyecanlanmam. Rade Zalad (Ankaragücu): Uzun boylu olduğum için yer- den atılan penaltılarda za>ıf ka- lıyorum. Havadan atılan penaltı atışlannda ise kurtarma >ıızdem fazlalaşıyor. Penaltı atılırken, soğukkanlıhğımı kaybetmeme- ye çalışırım. En güzel an Ha\rettin Demirbaş (Galata- saray): Penaltı kurtarmak bir kalecinin hayatındaki en guzel anlardan biridir. Size bel bağla- mış binlerce taraftar, penaltıyı kurtarınca sevinçten çıldınyor. Bir de kalecinin halini siz duşu- nun. Benım önemli maçlarda şimdiye kadar penaltı kurtar- mışlığım yok. Yalnız penaltı atı- lırken çok heyecanlanıyorum. Penaltıdan once antrenörum Si- moviç'in desteğı bana moral ve- ri>or. Kalednin korkusuSpor Servisi — Penaltıyı atan oyuncu nasıl "ya atamazsam" korkusu taşırsa, kaleci de "ya yersem" korkusu içindedir. Üstelik istatistiklere göre kalecinin gol yeme şansı çok daha yuksektir. İşte kalecilerin bu korkusunu Alman dilinin cağdaş edebıyattaki ünlü isimlerinden Peter Handke, "Kalecinin Penaltı Korkusu" adlı romanında ölümsüzleştirmiştir. Gerçi Handke, bu kitapta toplumla uyum sağlayamayan eski bir sporcunun cinayete uzanan öyküsunü anlatır, ama kavram edebiyata ve günlük dile oturmuştur. Gerçekten de kaleciler penaltı anında büyük bir stres yaşar. Burada,gunümuzde kalecilerin uyguladığı bir "penaltı numarası"na da kısaca değinelim. Şu anda Ankaragücu kalesini koruyan Zalad'ın başanyla uyguladığı bu yöntem, penaltıcıların son anda kaleciye bakarak attığı "formüllü penaltı" yönteminin karşı formülüdür. Kaleci son anda bir yana eğilır gibi yapar. Penaltıcı, kalecinin o yöne atlayacağını sanıp penaltıyı aksi köşeye gönderir. Zaten hazırhklı olan kaleci, ansızın ters yöne atlayarak penaltıyı kurtarabilir. 9kusurlu hareketa) Bir rakibe tekme atar veya tekme atmaya teşebbüs ederse, b) Bir rakibe çelme takar, ya- nı rakibini gerek ayaklannı kul- lanarak gerekse önüne ya da ar- kasına kambura yatarak düşü- riir veya düşurmeye teşebbüs ederse, c) Bir rakibin üstüne sıçrarsa, d) Bir rakibe şiddetli veya teh- likeli şekilde şarj yaparsa, e) Rakibi obstrüksiyon yaptı- ğı, yani engel olduğu zamanlar dışında o rakibe arkadan şarj yaparsa, f) Bir rakibe vurur, vurmaya teşebbüs eder veya ona tu- kurürse, g) Rakibini tutarsa, h) Rakibini iterse, i) Topa elle mudahale eder, yani topu eli veya kolu ile taşır, vurur veya iterse (bu kural ken- di cezaalanı içinde bulunan ka- leciye uygulanmaz). Penaltıda 3 yöntem TOP KALECİYE TESLİM — Penaltı kaçmaz bir gol olanağı mıdır? Yıl 1976. Bir zamanlann kafa ve penaltı goüeri ile ünlü oyuncusu Fenerbahçeli Osman Arpacıoğlu, Altay kalesine attığı penaltıyı kaleciye teslim edi>or. METİN TÜKENMEZ Futbolda dokuz kusurlu hareketten birinin cezaalanı içerisinde kalesini savunan oyuncular tarafından yapılması ile atak yapan takım bir penaltı (ceza vuruşu) kazanır. Penaltı, bir futbol takımının gole en çok yaklaştığı an olarak bilinir. Hatta penaltı kazamldığı an, eğer iyi bir penaltıcınız varsa yüzde >TJZ gol beklentisi içerisine bile girebilirsiniz. Oysa penaltı atmak hiç basit değil. Futbol tarihi yuzlerce, binlerce kaçan penaltıya ve penaltı atamadığı halde dünyanın futbol devleri arasına giren oyunculara tanık olmuştur. Oynadığı dönemde Türkiye ulusal takımına karşı penaltı kaçıran Beckenbauer ve son dunya kupasında penaltı atışından yararlanamayan Maradona, buna ornektir. Cruyf ise şöhret olduktan sonra penaltı atmaktan daima Pl7\TA T TT/^TT /TÖ a t l l a n P X Îlly/U^lLKslLJ\K penaltıcının önceden belirlediği köşeye ayagının iç Spor Servisi — Türkiye Birinci Futbol Ligi'nde şu ana kadar Gençlerbirliği'den Kemal Yıldırım (8) atışla en fazla penaltı atan futbolcu. Kemal'i 4'er penaltıyla G. Saray'dan Tanju, Sanyer'den Esat izliyorlar. Sıralama şöyle: Kemal (G.Birliği) Tanju (CSaray) Esat (Sarıyer) Jakolcevvicz (F.Bahçe) Mehmet (Beşiktaş) Hami (Trabzonspor) Recep (Karşıyaka) Amani (Ayduıspor) 8 4 4 3 3 3 3 3 kaçınmıştır. Çunkü penaltı atışını kullanmak buyuk bir konsantrasyon yeteneği ister. Yapılan rekabetin onemi, takıma kazandıracağı maddi ve>a mane\ r ı değerler penaltının gol olma yuzdesini arttırıp eksiltebilir. Genel olarak penaltıcılar üç şekilde atış yaparlar. En çok ustü ile sert plase yapmasıdır. Bu stilde penaltıyı en çok atan oyuncu Tanju'dur. Ikinci olarak 1978 Dünya Kupası'nda final oynayan Hollanda'nın penaltıcısı Neeskens'in öncUlüğünu yaptığı stil önemüdir. Kalecinin üzerine doğru ayak üstüyle çok sert vurulur. Kaleci genellikle bir köşeye atladığı için kurtarılması çok zordur. Ancak kaleciye çarpma olasılığı da vardır. Üçuncusü ise "formüllü penaltı" denilen yöntemdir. Bu yöntemde topa 25-30 derece açı ile gelinir ve son anda kaleciye bakılır. Kalecinin yattığı köşenin tersine ayak içiyle vuruş yapılır. Bu penaltı yöntemi iyi bir uygulayıcı ile kaçma olasıhğı en az olanıdır. Gençlerbirliği'nden Kemal Yıldınm'ın auş yöntemi buna ornektir. Spor, spastikleri yaşama döndürür İzmir'de özürlü çocuklar için kurulan spor merkezi, bu çocuklara yeni bir yaşam sevinci veriyor. Biraz ilgi ve destek ile spor yapabilen spastik genç ve çocuklar ilgilendikleri diğer alanlarda daha başanlı olabiliyorlar. ğunlukla görülen kasıntıyı belir- leyici olmasından kaynaklanı- yor. Turkiye'de de Ingiltere ör- nek almarak spastikler için der- nekler kuruluyor. Buralarda re- habilitasyon ve fizyoterapiyle çocuklann topluma kazandınl- masına çalışılıyor. Bugünlerde tzmir'de sayılan yüze ulaşan spastik çocuk ve genç, anneleriyle babalanyla yüzme havuzu, spor salonu ve atletizm pisti arasında mekik dokuyor. Daha sağlıkh bir ya- pıya İcavuşmak, kendi kendine yeter duruma gelebilmek için... 28 yıldır oğlu Şerefin tedavisi NÜVtT TOKDEMİR İZMÎR — Spastik kimdir? Spastikler geri zekâlı mıdu- ya da hastalık psikolojik midir? Toplumumuzda bu kavram kar- masası çoğumu2da var. Spastik- lerle birlikte yaşayamayız. Her nedense ailelerinin "koruyucu" tavırlanndan olsa gerek onlara çok sık rastlayamayız sokaklar- da. Oysa tıpta cerebral palsy ya- ni beyin felci denilen bu terim, aslında beyin felcinin yainızca bir grubu. Genelde spastik den- mesinin nedeni, çocuklarda ço- için uğraş veren Spastik Felçli- leri Konıma ve Güçlendirme Derneği Başkanı Meliha Alpat, "Çocuklanmızın büyük oranda sevgiye ihtiyaçları var. Neden onlan toplumun dışıoda tutuyo- ruz? Neden gerekli şefkati ve il- giyi göstermiyoruz? Bu çocuk- lar bir kenara itilip ölürae terk edilmesin" diyor. 1989 yılında kurulan Izmir'- deki Spastik Felçlileri Koruma ve Güçlendirme Derneği, geçen yıl Gençlik ve Spor ll Mudürlü- ğü'nün katkılarıyla Ataturk Spor Salonu'nda küçük bir re- habilitasyon merkezine kavuştu. Buraya Türkiye'nın çeşitli yöre- lerinden tedavi için geliyor spas- tik çocuklar ve gençler. Zonguldak Bartın'dan gelen 18 yaşındaki Emine Dgın'ın goz- leri ışıl ışıl parlıyor. Tedavisi ıçın, topluma kazandınlması için ailesi her türlü olanağını se- ferber etmiş. Bu bilinçli ailenin inancıyla, dirençle, çabayla ar- tık basketbol oynayabiliyor Emine Ilgın. Alsancak'ta kira- lanan bir dairede oturup, 4 ay- dır spor çahşmalanna katıhyor. Uzman fizyoterapist Yümaz Giiler, günde altı saat aralıksız çalışma yaptıklarını anlatıyor. Spastik çocuklar "geri zekâlı degil." Zekâ özurleri, konuşma ya da işitme özurleri olabiliyor. Normal hareketleri yapama- maktan dolayı psikolojik birta- kım sorunları sozkonusu. Yıl- maz Güler de özellikle bunu vurguluyor: "Elünizde yüze yakın çocuk ve genç var. Bu ola> tamamen beyinden kaynaklanan bir şey. Biz atletizmden cimnastiğe, yüz- meden bisiklet çalışmasına ber türlü tedavi şeklini uyguluyo- ruz. Buraya jiıriıyemeyecek du- rumda gelip de, bugun koşacak düzeye ulaşanlar var. Tabii bü- tün bunlar yılmadan, ailelerin gösterdiği çabalarla gerçekleşi- yor." lbrahim tnan, Denizli'den Iz- mir'e geldiğande yuruyemeyecek durumdaydı. Ailesinin Izmir'e yerleşmesinden sonra, yaklaşık 1.5 yıl içinde uygulanan tedaviy- le büyük bir gelişme gösterip hareketlilik kazanıyor. Aynı şe- kilde Bora Baran ve daha nice- leri... Spastik Felçlileri Koruma ve Güçlendirme Derneğı Başkanı Meliha Alpat, çok eksiklikleri bulunduğunu, bunlann başında ise çocuklarına bir tekerlekli sandalye alamamanın geldiğini soylüyor. Pratisyen hekimler • ANKARA OJBA) — Binlerce pratisyen hekime polikliniklerde çalışma yolu açıldı. Danıştay, pratisyen hekimlerin özel polikliniklerinde çalışmalannı yasaklayan Sağlık Bakanlığı genelgesini iptal etti. Danıştay 10. Dairesi, Istanbul'dan iki pratisyen hekimin başvurusu üzerine pratisyen hekimlerin polikliniklerinde çahşmalarını yasaklayan S Şubat 1987 gün ve 552 sayılı Sağlık Bakanlığı genelgesini göruştü. Danıştay 10. Dairesi, oy çokluğu ile aldığı kararda, genelgeyi 12^9 sayüıJTababet Tüzüğü'ne aykın bularak iptalini kararlastırdı. Iktisatta satranç • Haber Merkezi — tstanbul Üniversitesi Iktisat Fakultesi Satranç Komitesı'nin duzenlediği satranç turnuvası sonuçlandı. tsviçre sistemiyle yedi tur oynanan turnuvaya iki grup halinde toplam 40 kişi katıldı. Maliye-3'ten Akın Açıkgöz tüm maçlannı kazanarak 7 puanla bırınci oldu. Ikinciliği ise Uluslararası llişkiler-2'den Tansel Başaran 2,5 puanla kazandı. Basm-Yayın Yüksek Okulu ve Meslek Yüksek Okulu'ndan da ilk iki sırada yer alan oyuncular, 13 nisanda başlayacak Fakültelerarası Satranç Turnuvası'nda kendi okullannı temsil edecekler. Ozel okul kontenjanlan • ANKARA (AA) — özel öğretim kurumlarında ücretsız okuyacak öğrencıleri, kurumlar kendileri belırleyecek. Yuzde 10 olan sabit oran da, yüzde 2 ile yuzde 10 arasında degişecek. özel öğretim kurumlarında ücretsiz okuyan öğrencilere ilişkin yönetmelik, dunku Resmı Gazete"de yayınlanarak yürürlüğe girdi. özel öğretim Kurumlan Genel Müdurü Necdet özkaya, yeni yönetmeliğin, konuyla ilgili Damştay karan nedeniyle hazırlandığını belirtti. Özkaya'nın verdiği bilgiye göre, bir özel öğretim kurumu, bu uygulamanın kaldırılması için, ücretsiz okutulacak öğrencinin bakanlık değil, öğrencinin durumunu en iyi tanıyan kurumlar tarafından belirlenmesi gerektiği gerekçesiyle Danıştay'a dava açtı. Danıştay 8. Dairesi, bu gerekçeyi yerinde bularak öğrenci seçiminin kurumlarca yapılmasına karar verdi. Şardı depozito • ANKARA (AA) — 14 mart tarihinde Resmı Gazete'de yayınlanarak yürurluğe giren Katı Atıklann Kontrolü Yönetmeliği'nin bazı maddelerinde değişiklikler yapıldı ve ek maddeler getirildi. Bu konuda hazırlanan yönetmelik de dünkü Resmi Gazete'de yayınlandı. Çevreden sorumlu Devlet Bakanlığı tarafından pet şişe ve alüminyum ambalajların geri toplanması için, üretici ve kullanıcı firmalara getirilen zorunluluklarla ilgili uygulamalar, 1 Ocak 1992 tarihine kadar ertelendi. Bayram önlemleri • ANKARA (AA) — Karayollan Genel Müdür Yardımcısı Erol Tuga, bayram dolayı sıyla belirli yollann ağır tonajh taşıtlara kapalı tutulması için Emnıyet Genel Müdürlüğü'ne görüş bildirdiklerini söyledi. Tuga, mevcut karayolu kapasitesi, trafik yoğunluğu, teknik altyapı dikkate almarak araştırma yapıldığını bildirerek, "Biz, Ankara- Istanbul, Ankara-Bursa, Ankara-İzmir, îstanbul- îzmir, Ege ve güneye giden yollara kamyon, TIR gibi ağır tonajh taşıtların bayram suresince bu yollarda seyahat etmemelerini önerdik" dedi. Emniyet Genel Müdürlüğu yetkilileri de, bayram Önlemleri konusunda gerekli çalışmaların surdürilldüğünü belirterek çahşmalann bu hafta içerisinde tamamlanacağını bildirdiler.