Katalog

CUMHURİYET/4 HABERLER 28NİSAN1991 Menderes'ten eleştiri • TRABZON (ANKA) — Aydın Menderes, Cumhurbaşkanı Turgut özal'ın Körfez krizinin başından beri izlediği politikalan eleştirdi ve Türkiye'nin bu bunalımdan "önem kazanarak ve kârlı olarak çıkacağı yolundaki beklentilerin" ise yanlış olduğunu belirtti. Aydırl Menderes, Trabzon Kultür Evi'nde yaptığı konuşmada, Doğu Avrupa'daki değişimlerin NATO'nun geleceğini belirlemede tek etken olmadığını, bu konunun ABD'nin Avrupa'da asker bulundurma arzusuyla ve Fransa ile Ingiltere'nin Almanya ile ilgili kuşkulanyla bağmtılı olduğunu belirtti. SP mitingi • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Türk-lş Genei Başkam Şevket Yılmaz, 1 Mayıs rahatsızlığının orladan kaldınlması gerektiğini belirterek, "Bu kamuoyunû oluşturmakla mümkündür" dedi. Sosyalist Parti Ankara'da 1 Mayıs mitingi düzenleyecek. Türk Harb-fş Sendikası'nın düzenlediği "1 Mayıs Stresi, Bir Mayıs Nedir Ne Değildir" konulu panelde konuşan Yılmaz, Turkiye'de çalışanların ozgürlüklerine, sınırsız demokrasiyi gerçekleştirmedi kçe kavuşamayacaklannı söyledi. Yılmaz, "Maalesef Türkiye'de bu sıkıntı vardır. Isteklerimizi kamuoyuna istediğimiz gibi yansıtamıyoruz. Hukümetin başı ya da başıymış gibi görünen özal, bizi karalamak için adeta yarış cdiyor" diye konuştu. Sayıştay'da seçım • ANKARA (AA) — Sayıştay Başkanhğı'na aday olmak isteyenlerin 30 nisan salı gününe kadar TBMM Başkanhğı'na başvurmalan gerektiği büdirildi. Servet Şamlıoğlu'nun ölümü dolayısıyla Sayıştay Başkanlığı'nın boşalması üzerine TBMM Başkanhğı, bir duyuru yaparak, başkanlık için aday olmak isteyenlerin salı günü saat 18.00'e kadar bir dilekçe ile başvuruda bulunraalarını istedi. lOyıldır 'yasaklı' olan dernek için Askeri Yargıtay 30 nisanda karar verecek Barış Derneğî gün sayıyorTCK'nın 141. maddesinin yürürlükten kalkması sonucu Askeri Yargıtay 3. Dairesi'ndeki davanın beraat, ortadan kaldırma ya da davanın düşürülmesi şeklinde sonuçlanması bekleniyor. Bu arada, Askeri Yargıtay 3. Dairesi'nin, önceki gün bir top- lantı yaparak Türk Ceza Yasa- sı'nın yürürlükten kaldınlan maddeleri karşısında Banş Der- neği davasının durumunu değer- lendirdiği öğrenildi. Bu toplan- öda, yargüamaya dayanak oluş- turan maddenin yürürlükten kalkması üzerine, davanın ne tür bir karar ile sonuçlandınla- cağı görüşüldü. Bu konuda be- raat, ortadan kaldırma ve dava- nın düşürülmesi seçeneklerinin değerlendirildiği kaydedildi. Istanbul Baro Başkam Tur- gnt Kazan, 30 nisanda açıklana- cak karara ilişkin Cumhuriyet'- in sorularuıı yanıtlarken, Banş Derneği'nin yargılandığı 141. TURAN YILMAZ ANKARA — Banş Derneği'- ne 10 yü önce vurulan kelepçe çözülecek mi? Bu sorunun ya- nıtı, önümüzdeki bafta verile- cek. Askeri Yargıtay 3. Daire- si, yürürlükten kaldınlan TCK'nın 141. maddesinden yar- güaaan Banş Derneği için kara- nnı 30 nisan salı günü açıklaya- cak. Banş Derneği Genel Baş- kam Mahmut Dikerdem, dava- nın beraat ya da ortadan kaldır- ma kararlanyla sonuçlanması halinde, 6 ay içinde genel kuru- lun toplanacağını ve demeğin yeniden faaliyete geçip geçme- yeceğine bu toplantıda karar ve- rileceğini söyledi. maddenin yürürlükten kalkması nedeniyle davanın beraat kara- n verilerek sonuçlandırüması gerektiğini söyledi. Yargı organ- lannın açılan bir davayı, yalnız iddianamesinde belirtilen mad- de ile sınırlı kalmayıp tüm yasa maddelerini göz önünde tutarak sonuçlandırdığını da kaydeden Kazan, Banş Derneği davasın- da da aynı durumun söz konu- su olacağını belirtti. Kazan, "Verilecek karar, tüm madde- lere göre yapılan bir degerien- dinnenin sonncnna göre olacak- Ur. Yani deraegin faaliyeüerinin berbangi bir suç oluşturmadığı- nın lespiti olacakfır" dedi. Verilecek beraat karan karşı- sında, artık derneğin kapaülma- sına ilişkin karann da geçerli olamayacağjnı kaydeden Ka- zan, aylarca tutuklu kalan Ba- nş Derneği yönetici ve üyeleri- nin tazminat baklanna ilişkin de şunlan söyledi: "Pratikle bangi sonuçiar çı- kacağını bUemiyonım. Ama hangi seçenek (ortadan kaldır- ma, dıişme ya da beraat) olur- sa OISUD tazminat hakkı devam eünektedir.~Çünkü insanlar ay- larca haksız yere rutaklu kaJ- nuşlardır. Bu nedenle ben şah- sen miivekkillerim için tazminat davası açacağım. Askeri Yargı- tay' m verecefi karan beküyoruz bunun için. Kazanmanuz gerek- tiğine de inanıjoruz." Kazan, Terörle Mücadele Ya- sası ile haklannda daha önce dava açılan dernek ve vakıfla- nn mal varlıklanmn Hazine'ye devredilmesine ilişkin düzenle- meyi ise 'gasp' olarak niteledi. Kazan, "Pariamentonun kanun yapma yetkisi demek, istediği gibi insanlann malını mülkünii gasp etmesi demek değildir. Ha- zindir ki parlamento, bir hak sa- yılan mulkijet bakkına el uzatmıştır" dedi. 12 Eylül yö- netiminin bu konuda aldığı ka- rarlann bile bu denli ağır olma- Özgürlük yemeği Terörle Mücadele Yasa- sı'nın şartlı salıvenneyle il- gili hükümleri uyannca özgurlügüne kamşan yazı işleri mudur- leri önceki akşam dttzenlenen yemekte dostlanyla birlikte basret giderdiler. Mülkiyeliler Birtigi lokalinde yemeğe yakalannda kır- mızı karanfillerle kaülan yazı işleri müdürleri ve bazı eski siyasi hukümluler kendi özgürlüklerinin degil, cezaevinde kalan arka- daşlannın özgüriükleri için kadeb kaidırdılar. Yapılan konuşma- larda da binlerce siyasi mahkûm cezaevindeyken Ulkenin özgiir- leşemeyeceği vurgulandı. Aziz Nesin, Melih Cevdet Anday, Emil Galip Sandalcı. Sadık Gürbttz ve cezaevinden çıkanlann hazır bu- lunduklan gecenin başiangKinda bir konuşma yapan Avukat Atil- la Coşkun, Terörle Mücadele Yasası'nı eîeştirerek detnokrasinin gelmedigini savundn. (Fotograf: Ali Tevfık Berber) dığım savunan Kazan, "12 Ey- liil yönetimi de Atatürk'ün va- siyetini hiçe sayarak bazı ku- ntmlan kapattı, mal varüklan- nı bu konuda yeni oluşturulan kurumlara devretti. Ama bu ye- ni dttzenleme daha ağırdır. De- mokratik sayılan bir dönemde böyle bir adım atılmıştır. Bu, Tttrkiye için büyük bir ayıptır. Bu ayıbın kaldınlması gerekir" diye konuştu. Genel kurul toplanacak Banş Derneği Genel Başkam Mahmut Dikerdem de derneğin faaüyetkrinin suç oluşturmadığı gerekçesi ile beraat karan veril- mesinin en makul yol olacağını- söyledi. Verilecek bu kararla demek olarak herhangi bir suç işlemediklerinin saptanacağım, bunun da çok önemli bir geliş- me olacağını kaydeden Diker- dem, "Bu karann ardından, Deraekler Yasası'na gore Banş Dernegi, genel kurulunn 6 ay içinde toplama yetkisine sahip olacaktır. Bu konuda da gere- ken yapılacaktır" dedi. Diker- dem, derneğin yeniden faaliye- te geçip geçmeyeceğine ilişkin bir sonı üzerine de "Genel ku- rul, geteceği bakkında karar ve- recek en yiıksek mercidir. Banş Derneği'nin aklanmasıyla bir- likte, onun faaliyetlerine engel olan tüm yasaklar kalkacak ve faaliyete yeniden başlaması için hiçbir yasal engel kalmayacak- iir. Ancak bu konudaki karan genel kurul verecektir" diye ko- nuştu. Banş'ın 10 yıllık öyküsti 1977'de kurulan Banş Derne- ği'nin faaliyetleri, 3 yıl sonra, 12 Eylül 1980 günü, Milli Güven- lik Konseyi'nin 7 numaraiı bil- dirisiyle durduruldu. Gözaltına alınan yöneticileri aylarca tu- tuklu kaldı. Soruşturma iki yıl surdü ve dava, tstanbul Sıkıyö- netim Askeri Savalığı'nın 17 Mayıs 1982 tarihli iddianame- siyle açıldı. Askeri savcı, 30 sa- nık için açılan bu ilk davada, Banş Derneği yöneticileri için 540 yıla kadar ağır hapis ceza- ları istedi. Halen Askeri Yargıtay 3. Da- iresi'nde Banş Derneği'nin 23 yönetici ve üyesiyle ilgili karar- lar bulunuyor: Çîftçi: DISK'in ıııalları verilsinANKARA (Cumhuriyet Bu- rosu) — SHP Ankara Milletve- kili Ömer Çiftçi, Terörle Müca- dele Yasası ile DlSK'in mal var- lığına el konulmasının ciddi bir temel insan hak ve özgüriükleri ihlali olduğunu belirterek TBMM İnsan Haklan Inceleme Komisyonu'na başvurdu. DİSK Genel-îş Sendikası Genel Yöne- tim Kurulu üyesi ve TBMM İn- san Haklan Inceleme Komisyo- nu üyesi olarak başvuru yaptı- ğını vurgulayan Çiftçi, "Ülke- mizdeki insan haklan ihlalleri- ni yok etmekle görevli komisyo- numuzun, kendi üyelerinden bi- risinin ihlalle karşılaşması dunı- munda alacağı tavır ve göstere- ceği tepki, kendi variığının orta- ya çıkanlmasındaki önemli gös- tergelerden birisi olacaktır" de- di. Terörle Mücadele Yasası'nın geçici 9. maddesiyle DlSK'in ve DİSK'e bağh sendikalann mal varlıklan ile bankalarda bloke edilen paralarına el konulması- nın sendika hakkını güvenceye alan "Anayasanın yok sayıhnası" ile eş anlamlı olduğu- nu belirten Çiftçi, başvurusun- da şu göruşlere yer verdi: "Önemle belirtmek gereklidir ki DİSK davasının yargılanma sürecinde, soruşturmanın hiçbir aşamasında, yargı oranı tarafın- dan, bu kunıluşlann faaliyetle- rinin durdurulmasına karar ve- rilmemiştir. Hatta 23 Aralık 1986 tarihli hukiunle, sendikala- nn kapatılmasına karar verilmiş olması da, hukum kesinlik ka- zanmadığı için bağlayıcı bir so- nuç yaratmamıştır. 1982 Anayasası sendika kur- ma hakkına ve sendikal faaliyete giivence tanırken. biitiın malla- n ve paralan elinden alınmış olan bir sendika nasıl faaliyette bulunabilir? DİSK'in mal variı- ğına el konulması. DİSK için sendika hakkııun özüniı orta- dan kaldınr. Anayasada giivence altına alı- nan haklardan bir tanesi de mulkhet hakkıdır. Nitekim DİSK malları için de bovle uy- gulama gorulebilir. DİSK'e bağh Genel İş Sendikası'nın Ankara- daki genel merkez binası, kamu- laştırma bedeli sendikanın kay- >umlanna ödenerek kamulaştı- nlmıştır. Ancak bir bedel bir ya- na, şimdi sendikanın nesi var, nesi yok her şeyi ayınrken bir bedel ödemek şöyle dursun, za- ten nakit olan akçesi de alın- maktadır." Çiftçi aynca DlSK'- in mal varlığına el konulmasının ceza hukuku açısından, sendi- kalar yasası açısından ve ulus- lararası hukuk açısından birçok açmazı birlikte getirdiğini belir- tiyor. POÜTİKA GÜNLÜĞÜ HİKMETÇETİNKAYA Düğün Bitti, Kongre Bugün... Efe'nin kayınpederi, dışsatımcı Alpaslan Beşikçioğlu, da- madını öve öve biliremiyor... — İnanın tıpkı bilgısayar gibi Efe. Aynı anda birçok işi ya- pabiliyor. Mesela sizinle konuşurken elindeki kalın bir dos- yayı okuyabıliyor. Bu arada sizin tek bir lafınızı kaçırmıyor. Hayran olmamak elde degil... Kayınpeder Beşikçioğlu; görülüyor ki çok seviyor Efe'yi. Bu yüzden sevinçten göklere uçuyor. Ne mutlu böyle kayınpederlere!.. Alpaslan Beşikçioğlu, eskiden kendi halinde bir işadamıy- dı. Sakin ve çekingen. Kendisini çok iyi tanıyan bir sanayi- ciyle konuşuyorduk. Nisanda olduğu gibi bu kez de düğün çağrısı almamıştı. Çağrı alanlardan bir tanesi ise 'mazeret bidirmiş' ve düğüne katılmamıştı. Alpaslan Beşikçioğlu, şimdilerde geriye değil ileriye ba- kıyor... Dünür Turgut Özal'ın Turkiye'de ne denli hizmetler verdn ğini anlatıyor; Efe'nin becerilerini sayıyor; Semra Hanım'ın işbitiriciliğinden söz ediyor... Beşikçioğlu'nun gözlerinin içi gülüyor... — Turgut Bey, inanın bir incirin, üzümün hesabını ben- den iyi biliyor. Bu da İzmir'e duydugu ilgiyi açıkça ortaya ko- yuyor... Her neyse düğün bitti, ama düğün tartışması sürecek... Dün ANAP'ın Ankara, İzmir i! kongreleri yapıldı. Bugün de istanbul ıl kongresi var. Eğer Semra Hanım, il başkanlı- ğına seçilırse özal ve Beşikçioğlu ailesi mutluluktan uça- caklar. Çağ atlayan Türkiyernizin üzerine istanbul'dan bir gü- neş doğacak. Bundan güzel mutluluk olur mu? Tüm sorun Talat Yılmaz'ın adaylıktan çekilmesi. Ankara ve İzmir'de hiçbir sorun çıkmadı^ Liberaller, muhafazakâr- lar ve MHP kökenliler "birlik ve beraberliğin" simgesıydiler... Türkiye- : için el ele, gönül . 3İim ar- kadaşlar... ANAP'tan aday mu- hafazakâr olmuş, des- tekçileri ise liberal ve hareketçi hiç fark et- _ „ . . ANAP'ın Ankara, İzmir il kongreleri yapıldı. Bugün de Istanbul il kongresi var. Eğer Semra Hanım, il başkanlığına seçilirse Özal ve Beşikçioğlu ailesi mutluluktan uçacaklar. ük ve beraberiik eiden uzenneJsUmbul dan bir gitmiyor. Eğer Özal ai- ÇuneŞ doğacak. lesi "hayır" derse adaya, o zaman kıyamet Kopuyor... . — Bu partide yobazlara yer yok, haydi başka kapıya..r Bakın Hüsnü Ooğan'la Işın Çelebi, Işılay Saygın ne gü- zel anlaşıyorlar. Hasan Celal Güzel'in can dostu Burhan Oz- fatura. nasıl da Işın Bey'in koluna girmiş, tek adayın yanı- başında görülüyor... Şimdi Talat Yılmaz'a ister istemez kızacaksınız elbet. Mu- hafazakâr Yılmaz, "Hayır" diyor ve ekliyor: — Ben adayım ve çekilmiyorum... Son dakikada çekilir mi bilmeyiz. Ama Keçeciler, Çiçek ve Aksu'nun bir şüre sonra ipleri çekileceği kesin... Semra Hanım, İstanbul il başkam olacak şu ya da bu bi- çimde. Böylece ANAP puan toplayacak, puanlar sevgi ırma- ğına dönüşüp ANAP'a akacak. Talat Yılmaz ve arkadaşlan acaba bu gerçeği göremiyor mu? ~ — Çekil adaylıktan Talat, çekü de Semra Hanım, güne$ gibi doğsun yedi tepenin üzerinden... Yılmaz ve arkadaşlan çok inatçı... — Demokrasi, hukuk devleti, hak, adalet... Keçeciler, Çiçek ve Aksu, köşelerine çekilip iziiyoriar. Sanki solukları kesilmiş, bir şeyler olmuş... Semra Hanım, İstanbul ANAP İl Başkanı'dır yann sabah... Ama korkunun ölüme yaran yok. İlk seçimde ANAP'ın def- teri dürülecektir. isterseniz, büyük kentlerden çıkıp bir Ana- dolu kentine gidip çarşı-pazar dolaşın. Oiyeceksiniz ki "Koylerde, kasabalarda betediyeleri ANAP alıyor." Doğrudur. Ancak "kır kurnazlığını" unutmayın. Ana- dolu kentleri, ortada seçim-meçim yokken ANAP'ın nasıl eri- yip yok olduğunu gösteriyor. Özallann dünürü Beşikçioğlu'na bir sorun, belki yazılma- mak koşuluyla anlatır size ANAP'ın nasıl eriyip yok oldu- ğunu... Bir zamanlar üç gözlüydük Prof. Dr. Ali Demırsoy insanlann bir zamanlar üçüncü bir gözü olduğunu öne süTüyor. Karanlıktan korkmamızın nedeni de işte bu yitirdiğımiz göz. Bu teoriyı kanıtlayan üç gözlü kertenkele Yeni Zelanda'da yaşıyor. Sahibinden habersiz satılan ev Sahte kimlıkler. sahte evraklar. sahte vekalet ve sahibinden habersiz satılan Bayrampaşa daki evin ınanılmaz öyküsu. Mülkün ilk sahibi, son sahıbi ve arauulucular ne diyor... Anti-Terör Yasası tartışılıyor Adatet Komisyonu üyesi ANAP Milletvekılı Faik Tarımcıoğlu: "Bu kanun acaıp bir torba kanundur. çorba kanundur." Yazıişlerı müdürleri, "Elektrikii sandalyede oturuyoruz". "Kaşıkla verdıklerini kepçeyle alıyorlar." • SHP kongrede nisbi temsil sistemini uygulamaya hazırlanıyor. • Ahmet Özal'ın ortağı Yavuz Çizmeci: "Artık kalamı kopartamazlar." • Banka kartı kullananlarm akıl almaz hileleri • Eurimages yardımlart Türk sineması için çıkış olabilir mi? • Genetik çalışmaları bilim ahlâkının sınırfarını zoriuyor • Bılardo spor mu değil mi? • Turkuaz Dans Grubunun kurucusu Aysun Arslan Uğur: "Dans medeniyettir* Belgeler ve yorumlarıyla RESMİ TARİH MASALLARI Genelkurmay'ın önce yazdırdığı sonra toplattırdığı kitap... Vahdettin'in Mustafa Kemal'e emri... Birinci İnönü Zaleri hikayesi... Orta Asya'dan göçün nedeni... Görmezden gelinen Musul oylaması... Masada üretilen Uzun Mehmet... Zenci Beethoven... • Prof. Hasan Köni: "Halka 'küçük' tarih anlatılmaz... Ortaya çıktıkça da insanlar şok olur." • Gazeteci-yazar Hıdır Göktaş: "Ulaşılan belgeler devletin elindekinin yüzde biri." • Yalçın KOçük: "Tarihte tahrifat. siyasal bir gerekliliktir."• Prof. İlber Ortaylı: "Tarih tezleri ideolojik gereksinmeden değil, tembellik ve laçkalıkian."» Tarihçi Mustafa Müftüoğlu: "Resmi görüşle gerçek arasındaki mesafe kapatılmalı." DERGİ BİRDEN HAFTALIK HABER DERGISİ OTOMOBİLDE FIRSATI KACIRMAYINİ Dövizdeki yükseliş ithal otoların fiyatlarını artı- rırken, yerli üreticiler yeni bir zamma hazırla- nırken, Panorama, otomobil almak isteyenler için özel bir rehber hazırladı... Yerli ve yabancı modellerin sıffır kilometre-ikinci el fiyatları... Bankalardan otomobil kredisi almanın koşulları, avantajları, dezavantajları... Ucuz arabalar, lüks arabalar, taksitli satış kampanyaları... Otomobil alırken nelere dikkat etmeli? "VAKIF YATIRIM ORTAKLIGI'NDAN HABERİNİZ OLSUN... Vakıf Menkul Kıymetler Yatınm Ortaklığı A.Ş. kuruluş hazırhklarırn tamamhyor. 1000 liralık hisselerden alanlar. şirkete ortak olacak. Sonra? Turkiye'de ilk kez denenen "yatınm ortaklığı". borsadaki yatınmcılar için değişik bir uygulama... İŞ DÜNYASININ ÜNLÜ DAMATLARI Holdinglerde. "patronun damadı" yöneticiler artıyor. Koltuklannı yeteneklerine mi, damatlıklarına mı borçlular? Hepsi hayatlanndan memnun ama... İMKB KULİSLERİNDEN HAFTANIN UYARILARI • Derimod halka açıüyor. Hisseler en geç Mayıs sonunda borsada, şirketle ilgili veriler Panorama'da. • Gübre Fabrikaları ve Bagfaş hissesi sahipleri! Özel mali analiz raporunu okumanızda yarar var... • Arçelik, Mardin Çimento, Ege Biracılık, Enka, Erciyas Biracıhk, Yasaş... Özel notlar önemli... • mtBKBJTM PANORAMA OTOMOBİLM KAÇIRMATIM! • İSO'nun kötümser raporu: Kriz büyük, küçük sanayici '80 öncesine donüyor. • Ekonomide sorunlar yapısal, Körfez krizi bahane, kamu kesimi "kurban"... Rüşdü Saracoğlu'nun konuşması ve ötesi. • Halkın ortaklığıyla "sermayesiz" gazete... Aziz Nesin, onbinlerce kişinin ortak olacağı günlük "sol" gazeteyi ve Onbinler A.Ş.'yi anlattı. • Devletin "af kârı" 300 milyar... Çifte standartlı yasayla 43 bin kişi salıverildi, devlet 300 milyar liralık tasarruf sağladı. • Pınltılı bir hobi: Gemi modelciliği... • Doğu Avrupa'nın eski proleterleri şimdi patron oluyor... "Taze kapitaiist" işçi öyküleri.