Katalog

9 ŞUBAT1991 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/U Belonogov Aııkara'da • ANKARA (Cumhuriyet Birosa) — SSCB Dışisleri Bakan Yardımcısı Alexander Belonogov, Tahran'daki temaslannı tamamladıktan sonra dün Türkiye'ye geldi. Istanbul Atatürk Havaümanı'nda bir açıklama yapan Belonogov, Sovyetler Birliği'nin BM'nin ambargo karanndan önce Irak'a silah sevkıyatını durdurduğunu belirterek savaş sırasında SS-12 füzelerinin Irak'a ulaştırıldığı yolundaki haberleri yalanladı. Daha sonra Ankara'ya hareket eden konuk bakan yardımcısı, Dışişleri Bakanlığı Müstesan Tugay özçeri ile bir görüsme yaptı. Belonogov göriişmeden önce yaptığı açıklamada da "Gerek coğrafi açıdan, gerekse kullanılan yöntem açısından savaş yayılmamalı" dedi. Bulgaristan'da Ttirkçe sorunu • SOFYA (AA) — Bulgaristan'da, Demokratik Güçler Birliği (DGB), Türkçenin seçmeli ders olmasını önerdi. En büyük muhalefet partisi olan DGB bir açıklama yaparak, "Etnik gruplann dillerini devlet okullannda Ögrenmelerinin, ulusal hayat ve devletçüik ilkesi ile kaynasmalannı sağlayacağuu" belirterek aksi yönde bir tutumun benimsenmesi sonucu ise istenmeyen gelişmeler meydana gelebileceğini kaydetti. İsraiPe saldın • AMMAN (AA) — Ürdün'den sızarak dün tsrail'e giren gerillalann askeri otobüse düzenlediği saldınyı bugüne kadar adı duyulmamış "Hz. Muhammed'in Ordusu" adlı örgüt üstkndi. örgütün Ürdün'ün başkenti Amman'daki AFP bürosuna ulasan bildirisinde, el bombalan ve makineli tüfeklerle yaklaşık 6 saat süren çatışma sonucu 70 lsrail askerinin öldüğü ya da yaralandığı ileri sürüldü. Çatışma sırasmda ölen üç gerillanın fotoğraflannı da bildiri ile birlikte gönderen örgüt, catışmaya katılan diğer gerillalann üslerine döndüklerini bildirdi Washingtoi% Irak ordusunun havadan ve denizden "inceltilmesini" bekliyor Kara savaşma adım adımABD yetkilileri, Körfez savaşının ilk gününden bu yana 4 aşamalı bir planın uygulandığını söylüyorlar. Buna göre Irak'ın nükleer, kimyasal, biyolojik tesisleri ile füze rampalarının vurulması ve hava savunmasının etkisiz hale getirilmesini kapsayan birinci ve ikinci aşamalar tamamlandı. Irak ordusunun 'inceltilmesi'ni içeren 4. aşama tamamlandığında kara savaşının başlayacağı belirtiliyor. UFUK GÜLDEMİR WASHINGTON — Tüm dünya, Körfez'- de olası bir kara savaşının tedirginliği için- de. Araplar, kanlı kara çarpışmalannın si- yasi sonuçlanndan korkuyor. Washington, daha şimdiden, bu tür bir savaş sonucunda Amerika'ya dönecek tabutlann kâbusunu yaşıyor. Peki böyle bir savaş ne kadar yakın? ABD makamlan savaşın ilk gûnlerinden beri ısrar- la şunu söylüyor: "Körfez'de yüriitrüğiimüz askeri harekât dikkatk ptanlanmıştır ve pla- na göre yürüyecektir." Bundan anlaşılıyor ki ABD, mikro düzeyde planlanmış ve asa- ma aşama yürürlüğe girecek bir harekât plaru ile bu savaşa başladı. Bu planın ilk aşaması- m Irak'ın nükleer, kimyasal ve biyolojik te- sisleri ile füze rampalarının "cerrahi bir müdanale" ik devreden çıkanlması oluştu- ruyordu, bu tamamlandı. İkinci aşama, Irak'ın hava kuvvetleri ve hava savunması- nın, komuta kontrol merkezlerinin etkisiz hale getirilmesini öngörüyordu, bu da büyük ölçüde gerçekleşti. Hava üstünlüğü ele geçi- rilip Amerikan uçaklan Irak semalannda ha- reket özgürlüğüne kavuştuktan sonra da üçüncü aşama olarak köprüler, yollar ve de- polar bombalanarak Irak ordusu ikmalden yoksun bırakılacaktı. Bu da sağlandıktan sonra dördüncü aşamada Irak ordusunun havadan ve denizden "inceltilmesine" geci- lecekti. Bunlarda başan sağlandıktan sonra da bir kara harekâtı için "dunıma bakıia- caktı". Şu ana kadar meydana gelen gelişmelere bakıldığında yukanda sıralanan aşamalann henüz başanyla tamamlanmadığı görülüyor. Pentagon kaynaklanna göre ABD, Irak'ın Scud rampalannı aramak için bir haftadan fazla zaman kaybetti, dolayısıyla planın üçüncü aşamasına daha yeni gelindi. Yani dördüncü aşama olan Irak ordusunun "incettilmesine" geçilmesine daha tam an- lamıyla başlanmış değü. Körfez'deki tngiliz kuvvetlerinin komutam sir Peter, önceki günkü briiînginde, inceltme harekâtma bir iki hafta içfnde başlanabileceğini ima etti. Bu da gösteriyor ki ABD'nin şu ana kadar Irak ordusuna karşı yürüttüğü hava saldırısı he- nüz "açdış". niteliğinde, dolayısıyla inceltme tam olarak gerçekleşmeden bir kara harekâ- tının başlaması beklenmiyor. Inceltmenin önünde ise ceşitli güçlükler bulunuyor. Birincisi, Irak'ıh elit birliklerinin hava taarruzlanna karşı çok iyi korunuyor olması. ABC TV'sinin açıkladığına göre In- giltere, birkaç yü önce Irak'a yeraltında nük- leer saldınya dahi dayanıklı sığınaklar inşa etmesine olanak sağlayan bir teknoloji sat- mış. Irak bu sığınakları prefabrike olarak üretiyor ve çölde açılan 20 metre derinliğin- deki, futbol sahası büyüklüğündeki çukur- lann içine getirip gömüyor. Missouri zırhlı- sının birkaç gün önce Kuveyt kıyısmda döv- düğü hedeflerin, Irak'ın bir gece içinde üs- tünü kumla örtemeden yakalandığı bu sığı- naklar olduğu bildiriliyor. lkincisi, Irak savaş esirlerinin müttefik kuvvetlerine verdiği bilgilere göre Iraklılar, lran ile olan savaşlarından önemli aldatma taktikleri öğrenerek çıkmışlar. Örneğin son 20 gün icindeki Amerikan hava saldınsından, birçok tankı, üstlerini mutfaklarda kullanı- lan alüminyum kâğıtlarla kaplayarak kurtar- mışlar. Çünkü alüminyum, radar sinyalleri- ni emiyonnuş. Aynca bir hava saldınsı ol- duğunda, kendi zırhlılannın üzerine benzin dökerek yakıyor ve araan vurulduğu izleni- mini veriyorlarrmş. Üçüncüsü Irak'm çok gilçlü bir topçusu bulunuyor. Güney Afrika malı topiar ve çok atımlı roketatarlarla teçhiz edihniş olan Irak topçusunun, eğer hava saldınlanyla inceltü- mezse, çok Amerikan kanı dökebileceği var- sayılıyor. 1989 Bağdat Savunma Fuan'nda Irak'm sergilediği 45 km menzilli 210 mm'lik kundağı motorlu Al Fao toplan Amerikan kurmaylannın korkulu rüyası. Dörduncüsü, Hafçi muharebesi Saddam Hüseyin'in, askeri açıdan hiçbir anlarru ol- mayan siyasi bir çıkış uğruna bir tabur as- kerini nasıl gözünü kırpmadan ölüme gön- derebileceğini gösterdi. Bu gözükaralık, in- celtme işlemi tamamlanmadan başlayacak bir kara savaşının ne kadar kanlı olabilece- ği konusunda bir fikir veriyor. ABD'nin taktiği Peki durum bu merkezdeyken bir kara sa- vaşının hemen başlayacağı izlenimi nasıl dün- yaya yayıldı? CNN'i dikkatle izleyenler bu TV kanalımn iki hafta önce Amerika'nın Ku- veyt önlerinde büyük birlik kaydırmalan yaptığını, üstelik görüntülerle verdiğini ha- tırlarlar. ABD, Körfez'de tarihin en büyük basın sansürünü uygularken nasıl oldu da yüzlerce askeri araa, gündüz gözüyle, gaze- tecilerin kaldığı otelin önünden geçirerek Ku- veyt önlerine sevk etti. Cumhurbaş,kanı Tur- gut özal son Amerika seyahatinde ABD Ge- nelkurmay Başkanı Colin Powell"a Irak'a karşı psikolojik savaş yürütüp yurütmedik- lerini sorduğu zaman, Powell "CNN var" diye cevap vermişti. Peki Amerika'nın böy- le bir haberi yaymaktaki çıkan ne? Yukarı- da da anlatıldığı gibi Irak birlikleri çok iyi mevzilenmiş durumda, ABD bunlan bulup tahrip etmekte güçlük çekiyor. Washington, Saddam Hüseyin'in kara sa- vaşuu özlemle beklediğinin farkında. Ancak Amerika da bizzat Bush'un sözleriyle "Irak ik Saddam'ın istedigi zaman degil, hazır ol- dugu zaman vuruşmak" kararlıhğında. Ta- bii en ilginç nokta, bu vuruşmanın yöntemi olacak. CBS'nin Pentagon muhabiri David Martin, ABD'nin klasik anlamda bir cephe savaşma girmekten kaçınacağını bildiriyor. Dolayısıyla sonuç olarak şu söylenebilir: Bir kara harekâtı kaçırulmaz. Zamanlama- yı Irak ordusunun ne ölçüde havadan incel- tileceği tayin edecek. Ancak bu dahi 2. Dün- ya Savaşı türü çöl muharebeleri şeklinde de- ğil, taktik hava destekli pariatma' harekâtı şeklinde olacak. NATQ Bağdatyönetiminin ku&yde bir kara savaşma girişmesini beklemiyor 'Irak,Türkiye'ye havadan saldırabilir' NATO'nun Türkiye'yi koruması için, Irak'm mutlaka kara saldırısı düzenlemesi gerekmiyor. Tek bir Scud füzesi fırlatılması dahi saldırı olarak kabul edilecek. Brüksel'deki yetkililer, Irak'a, girişeceği saldırının niteliği ile orantüı olarak karşılık verileceğini belirtiyorlar. Ittifaktan ne zaman yardım isteneceğine Ankara karar verecek. Yardım konusundaki siyasi karar NATO Konseyi'nce almırken türünü ise, üye ülke yönetimleri saptayacak. Adının sakh kalması kaydıy- le konuşan üst düzey NATO yetkilisi, ıttifaktan ne zaman yardım isteyeceğine Ankara'mn karar vereceğini belirtti; yardım konusundaki siyasi kararın NA- TO konseyinde alınacağını, an- cak ne tür yardım yapacakları- na ülkelerin karar vereceklerini ifade etti. Saldınnın niteliği Bir soru üzerine, saldınnın ni- teliğinin sonuç üzerinde etkih' olmayacagını belirten üst düzey- li yetkili, şunlan söyledi: BRUKSEL (AA) — NATO yöneticileri Türkiye'ye Irak'tan bir kara saldırısı beklemedikle- rini, fakat bir Scud veya hava saldırısı ihtimali bulunduğunu bildirdiler. NATO üyesi 10 ülkeye men- sup gazetecileri Brüksel'de dün kabul ederek sorularını cevap- landıran üst düzey bir NATO yetkilisi, ittifakın Türkiye'ye koruma ve savunma konusun- daki kararlılığını tekrarlayarak "Askeri yetkililer bunun için her tnriü tedbiri aldılar" şeklin- de konuştu. "Türkiye'ye yönelik ille de bir kara harekâü olması şart de- ğildir. Tek bir Scud füzesi fır- latılması dahi saldın kabul edi- lir. Burada önemli olan Tiirki- ye'nin korunması ve savunul- masıdır. Her tecavüze, saldın- nın niteliği ile orantıh karşılık verilecekür." Bu konuda şimdiden tartışma açılmasımn tehlikeli olacağım da kaydeden yetkili, "Önemli olan, müttefik bir ülkenin savu- nnlması prensibidir. NATO da- yanışması hem sozlü, bem de fi- ili olarak gösterilecektir" dedi. Yardım talebinin gelmesi ha- linde kimin ne yardım yapaca- ğı konusunda açılan tartışmamn NATO yönetimini rahatsız etti- ğini de belirten aynı yetkili, bu tartışmamn sona ermesinden memnunluk du>ıılduğunu da kaydetti. "NATO, ne Türkiye'yi ne de başka bir mUttefikini saldın ha- linde yalnız bıraknmyacakbr" şeklinde konuşan yetkih", Körfez Savaşı'nın dışındaki konulara da değindi. Yetkiü, Varşova Paktı üyele- rinden hiçbirinin NATO'ya üye olmak için resmen başvurmadı- ğını açıkladı, "Yskın bir gele- cekte de böyle bir durum söz konnsu degil" dedi. SSCB Devlet Başkanı Mikha- il Gorbaçov'un NATO'yu ziya- retiyle ilgiU görüşlerini de açık- layan yetkili, davetin hâlâ geçer- li olduğunu, ancak tarihin, ca- lışma takvimine göre bizzat SSCB lideri tarafından belirle- neceğini kaydetti. ABD'den Avrupa'ya uyan Ote yandan Amerika Birleşik Devletleri, müttefıklerinin gü- venlik konulannda daha fazla rol üstlenme çabalannın batı it- tifakını zayıflatması durumun- da, ABD'nin NATO'ya verdiği desteği azaltabileceği konusun- da uyarıda bulundu. ABD'nin NATO temsilcisi VVHHam H.Taft, "Amerikan kamnoynnun Avrnpalıların NATO çerçevesinden uzaklaş- malannı veya NATO'nun tarih- sel isleyleri olan ortak savunma ve caydıncıiığıu başka yapüar çerçevesinde yerine getirme gi- rişimlerini anlayışla karşılaya- mayacağını" söyledi. Taft, sözlerine "Kamuoya- nun şimdiye kadar anlayıp gü- vendigi düzeni bozmaya çaiısan- iara şüpheyle baktıgım" ekledi. Taft'ın Londra'da Uluslara- rası Stratejik Araştırmalar Ens- titüsü'nde dün yaptığı konuş- ma, soğuk savaşm sona erme- siyle beraber Batılı müttefıkle- rin NATO'ya sırt çevirebilecek- leri kaygısını ortaya çıkardı. Taft konuşmasında, "NATO Avrupa Güvenliğini sağlayan te- mel örgüt olma niteligini siir- dünnelidir. Sovyetler Biriiğini her açıdan dengekyebiiecek tek örgüt sadece NATO'dnr" dedi. ABD temsilcisi NATO'nun dışında Avrupa'mn evrensel so- rumlulukJarı göz önünde bulun- durulacak olursa, yalmzca Batı Avrupa Birliği'nin Avrupa sa- vunması için başka bir yol ola- bileceğini beürtti. ANKARA ABD'den ek askeri yardımANKARA (Cumhariyet Bü- rosn) — ABD'nin Türkiyeye bu yıl toplam 630 milyon doların üzerinde askeri yardım yapaca- ğı açıklandı. ABD, 553.4 milyon dolarhk geleneksel güvenlik yar- dımına ek olarak 82 milyon do- larhk as'.eri yardım daha yapa- cak. Bu arada AT de, Körfez Sa- vaşı nedeniyle Türkiye'ye 750 milyon lira verecek. ABD'nin Ankara Büyükelçi- liği'ne bağlı olarak çalışan Ame- rikan Basın ve Kültür Merke- zi'nden dün yapılan açıklamada, ABD'nin Türkiye'ye geleneksel biçimlerde sağladığı güvenlik yardırmnın yam sıra 1991 yıb için ek bir askeri yardım paketi vermeyi kararlaştırdığı duyurul- du. Açıklamaya göre boylece .2 şu- batta Amerikan yönetimince açıklanan ve hibe şeklinde yapıl- ması kararlaştırılan 553.4 mil- yon dolarhk geleneksel biçünler- deki güvenlik yardımına ek ola- rak Türkiye'ye 82 milyon dolar- hk ek bir askeri yardım paketi verilecek. Ek askeri yardım paketine, yaklaşık 50 milyon dolarhk ek güvenlik yardım kredilerinin transferi ve ABD askeri stokla- nnın Türkiye'ye acilen transfer edilmek üzere 32 milyon dolar- bk teçhizat ve malzemenin cekil- mesinin dahil olduğu belirtildi. Bu arada Avrupa Topluluğu Komisyonu ile Hazine ve Dış Ti- caret Müsteşarlığı arasında, ATnin Körfez krizi nedeniyle en fazla zarar gören üç ülkeye ya- pacağı yardım için yürütülen gö- rüşmelerde Türkiye'ye 750 mil- yon lira yardım yapılması karar- laştınldı. Yapılacak yardım 10 yıUık faizsiz kredi şeklinde ve as- keri amaçlı olmayan sermaye mallan, yedek parça ve diğer sa- nayi ürünlerinin ithalatı ile bağ- Ianuh olacak. G e n e l S i g o r t a S ü p e r S a ğ l ı k S i g o r t a s ı BU FATURA SIZIKORKUTUYORSA, ASAĞ1DAKİ AÇIKLAMÂYI OKUYUN. Bugün sizin ve ailenizin sağlığı yerinde olabilir. Peki, yann küçük ya da büyük bir sorun çıktığı anda, sağlık giderlerini karşılayabilecek misiniz? Genel Sigorta Süper Sağlık Sigortası, işte, bu çok önemli sorunu çözümler. Türkiye'de ve yurtdışında* hastane, hastaneye ulaşım, ameliyat, evde hemşireli bakım gibi giderleri 250 milyon liraya kadar karşılar. Böylece, sizin ve ailenizin sağlığı düzelirken, bir de sağlık giderleri korkusu yaşamazsınız. Üstelik, bu güvence için ödeyeceğiniz yıllık primler de çok uygun. Genel Sigorta'ya gelin. Özel Sigortacınızla görüşün Süper Sağlık Sigortası ile sağlık giderlerinizi hemen güvenceye alın. Sağlık sorunlarının ne zaman çıkacağı bilinmez. Ö Z E L S İ G O R T A C I L A R Muratlfiklıoğlu Tel 5836044 Tel:5836084 Istanbul BanD Ava Tel: 363 52 56 fsunbul BiroHlgsr Tel: 1108 27 tzmil NeTıseErsoy Tel: 543 34 72 Tel: 5612748 Isunbul Süleyman Akçınar Tel:214681 Tel: 23 07 56 Bursa Banu Ömerkövlû Tel. 14354 83 " kanbul Hûsne Hançer Tel: 570 22 17 Islanbul Serdar Gül Tel: 1435483 lstanbul NOT: Sigortalı olunmadan önce mevcut bulunan hastalıklar ve maluliyetler ile bunların gerektirdiği her türlü tedavi masrafları sigorta teminatı dışındadır. *ABD ve Kanada hariçtir. GENEL SIGORTA