Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET/12 EKONOMI 18 ŞUBAT 1991
BORSA NOTLARI
Borsada 'savaşbiterse5
korkusu
Körfez krizi başlayalı beri borsa sa-
vaşın çıkıp çıkmayacağını tartışıp
durdu. Sonunda savaş çıkınca da Os-
manlı'dan kalma "savaş zengini olma"
heveslileri piyasayı sardı. Endeks, alıp ba-
şını gitti. Savaş başlangıcında hisse se-
nedi alanların bugünkü kârları ortalama
yüzde 50'ye vardı. Aylardan beri tartışı-
lan, hazırlık yapılan ve profesyonellere
portföy boşalttıran savaş olgusu, borsa-
da ters etki yaptı. Savaş zengini olma he-
veslisi bir jenerasyonla hisse senedi pi-
yasası en canlı dönemini yaşamaya baş-
ladı. Şimdi herkesin işi iyi. Kötü giden ta-
lihleri de değişti. Ama ya savaş bittiğin-
de ne olacak?
İşte şimdi pek çok kişiyi düşündüren
konu bu. Cuma günkû Irak'ın önce
"çekiliyorum" açıklaması ve ardından
kabul edilmeyen "şarttannı" ortaya koy-
ması bu konuda bir prova kabul edilebi-
lir.
Savaş sona erdiğinde veya ereceğinin
kesinlik kazanması halinde endeksin yu-
kan doğru bir sıçrama yapması yaygın
otarak kabul ediliyor. Örneğin, geçen haf-
ta sonu savaş bitseydl, 5000 puana da-
yanan endeksin bin puan daha almaa ve
6000 puana dayanması makul karşılanı-
yor. Ama 6000'de herkes şöyle bir durak-
lıyor. Çünkü 6000 puan borsa endeksinin
çıktığı en yüksek noktayı oluşturuyor ve
bu düzeyden geçen temmuz sonu ve
ağustos başında hisse alanlar mevcut.
Buna yeni yılda savaş zengini olma
umuduyla piyasaya giren üçüncü jene-
rasyonun davranışı da ekleniyor. 1987
ağustosundaki çıkışıyla ilk jenerasyonu
"profesyonel yatınmcılardan" oluştu-
ran borsa, ikinci jenerasyonuna 1989 so-
nuna doğru "amatörlerle" kavuşmuştu.
Birinci jenerasyon, profesyonel olduğu
için, aldı sattı zararını çıkardı; ikinci jene-
rasyon amatördü aldı ve tuttu". Kâğıt üs-
tünde çok kâr etti, ama bunu pek realize
edemedi, paraya dönüştüremedi. Aradan
geçen süre bu jenerasyonu biraz daha bi-
linçlendirdi. 1991'de borsaya gelenlerden
oluşan üçüncü jenerasyon da "aldı ve
tuttu". İkinci ve üçüncü jenerasyonun sa-
tışları savaşın bitmesini bekliyor.
ABDURRAHMAN YILDIRIM
Borsaya vergi
Meclis Genel Kurulu'nda
görüşülmekte olan Ser-
maye Piyasası Kanun Deği-
şikliği Tasarısına yapılan bir
eklemeyle .borsa işlemlerine
"fon kesintisi" getiriliyor.
Efe'nin
fiyatlara etkisi
Cumhur-
başkanı'-
nın eşinin,
oğluyla birlik-j
te borsada
oynamasınınl
yol açtığı
olaylardanl
biri daha ge-j
çen hafta or-|
taya çıktı.
En çok işlem gören ve fiyat
hareketleri fazla olan Metaş
ve İş Bankası hisselerinde
"Efe ÖzaC'ın adı sık sık geç-
ti. Binlennin peşinden grtme
egiliminin (koyun eğilimi) yay-
gın olduğu borsada, Efe ismi
fîyatları yönlendirici etki yap-
tı. Denızbank'ın yaptığı altm-
larta tahrik olan yatırımcılar
Metaş hisselerine yönelince
bu hisseler 375 liradan bir
buçuk ay içinde 1500 liraya
kadar çıktı. Geçen hafta De-
nizbank'ın satışıyla birtikte
geri döndü ve 1000 liraya in-.
di. Denızbank'ın alımlarının
ardında Efe'nin adı kulaktan
kulağa fısıldandı. Metaş ola-
yını İş Bankası izledi. Efe, bu
kez iş Bankası C almıştı. Ser-
mayenin 2.5 trilyona çıkarıl-
ması Köşk'ün onayını bekli-
yordu. Ve buhissenin fiya-
tı da yükselip düşmüştü.
Belki Efe geçen hafta bor-
sada oynamamıştı, ama
yatınmcıların zararlı çıkması
için adının fısıldanması yeterii
olmuştu.
Adana Çimento geliyor
Savaşla birtikte borsada hız-
la artan talep arzı hareke-
te geciriyor. Körfez krizinin ge-
tirdiği olumsuz piyasa şartla-
rından dolayı özelleştirme
programını durduran Kamu
Ortaklığı idaresi (KOİ), yakla-
şık üç aylık aradan sonra port-
föyünde bulunan hisseleri ye-
niden halka arz ediyor.
KOİ'nin, Borsa'daki "açık-
lanmayan" satışları yanında,
yurt düzeyinde bankalar ara-
cılığıyla gerçekleştireceği
1991 yılı halka arz programı,
bugün Adana Çimento ile bas-
lıyor. Talebin durumuna göre
önümüzdeki günlerde Migros
ve Türkkablo ile sürecek hal-
ka arz kervanına Tüpraş da
eklenebilecek. Mart ayı başın-
da ise Ziraat Bankası'ndan
devralınan 20 iştirakin özelles-
tirilmesı başlatılacak.
KOİ, Konya ve Mardin Çi-
mento'dan sonra Adana Çi-
mento ile Borsa'ya " i y i
performans" gösterebılecek
yeni bir hisse sürüyor. 8 ban-
ka şubesinde üç gün sürecek
satışta piyasaya, şirketin bir
milyar 708 milyon liralık öden-
miş sermayesinin yüzde
47.28'i arz edilecek. Şirketin
A, B ve C grubu diye ayrılan
hisselerinden satışa sunula-
cak A Grubu için 270 bin, C
Grubu için 30 bin lira değer bi-
çildi. 270 bin lira ile şimdiye
Ziraat Bankası istirakleri
(•İIMTL)
Tûrt( Trakttr
Trakmak TrakUr
PofcusPtas»
IMSA
Pınar Et
GOneysu A.Ş.
Meybuz
Meysu
Hascan Gıda
Kûytaş Tanm
Gönen Gıda
Çamsan Ağaç
AnkaraMalkEkmek
TSKB
15 000
5000
2000
6650
150 000
2.080
4 100
2.200
500
1680
2000
5600
2000
100 000
KMM
14 9
15 0
300
2.3
5.7
67.3
985
96.1
17.0
33.5
490
268
6.6
86
kadar piyasaya çıkarılan en
yüksek fiyatlı hisse senedi
olan A Grubu hisselerinin te-
mettüden ve yönetim kurulun-
dan daha fazla pay alma imti-
yazı bulunuyor. Sermayenin
yüzde 23.9'unu temsil eden A
Grubu hisselerine toplam te-
mettünün yüzde 54'ü ödeniyor
ve 7 kişilik yönetim kurulunun
4'ünü temsil ediyor. C Grubu
hisseleri sermayenin yüzde
23.4'ünü oluştururken toplam
temettünün ise yüzde 10'unu
alıyor, yonetime 2 üye veriyor.
Sermayenin, temettünün ve
yönetimin geri kalan payları
halka arz edilmeyen B Grubu-
na ait bulunuyor.
1990'da 43 milyar 212 mil-
yon lira net kâr sağlayan şir-
ketin, A Grubu hisselerine bin
lira nominal değer karşılığında
yüzde 2604, C Grubu hissele-
rine bin lira nominal değer
karşılığı olarak yüzde 257 ora-
nında temettü teklif edilecek.
Şirketin 20 milyar yeniden de-
ğerieme fonu, 13 milyar yedek
akçesi var. Adana Çimento
hisselerinden C Grubu'nun
satış fiyatı 1990 yılı 9 aylık bi-
lançosu üzerinden hesaplan-
mış defter değerinin altında
(0.73) kalıyor. İmtiyazlı A Gru-
bu hisseleri defter değerinin
656 katına satılıyor. Adana Çi-
mento hisseleri, piyasa değe-
ri/defter değeri ve temettü ve-
rimi açısından, İMKB ortala-
masına göre cazip oranlar or-
taya koyuyor.
İlk partide 20-30
milyar bekleniyor
KOİ'nin mart ayı başında
özelleştirmeye başlayacağı,
Ziraat Bankası'nın 20 iştirakin-
den büyük çoğunluğu "blok
satışla ", geri kalanı ise "hal-
ka arzla" özelleştırılecek Au-
diting işlemlerinın sürdüğü iş-
tiraklerin satışından ilk partide
20-30 milyar lira arasında bir
gelir bekleniyor. Ziraat Banka-
sı'nın istirakleri arasında eski
istanbul Bankası, Hisarbank
ve Odibank'dan devralınan
şirketler de bulunuyor.
Hisse senedi işlemlerinin
vergi kapsamına alınması
borsa çevrelerinde şok etki-
si yarattı. Aracı üyeler, cuma
günü seans bitiminde "fon
kesintlsine" karşı bir tavır
belırlemeyi kararlaştırdılar.
Kesintinin, komisyon gelirle-
rinin yarısının gitmesı anlamı-
na geldiğini belirterek fona
karşı çıkan üyelerin yanında
ılımlı olmayı tercih edenler de
var. Fonun kullanılma şeklinin
önemli olduğunu kaydeden
ılımlı grup, borsa binası, bil-
gisayarlaşma, sigorta kapsa-
mının genişletilmesi gibi so-
runların çözümünde kullanıl-
ması halinde fon kesintisinin
yarariı olabileceğini beiirtiyor.
Tartışmalar bir yana, tasa-
n, değişmedsn Meclis'ten
geçerek yasalaşırsa, Türki-
ye'de borsa işlemleri ilk kez
vergi kapsamına alınmış
olacak.
Mardinliler
borsada
ardinliler borsada yeni
bir sürprize hazırianı-
yor. Mardinliler de borsaya
giriyor.
Kurucuları ve sahipleri
Mardinli olan Marbaş, geçen
hafta SPK'dan ikinci el piya-
salarda faaliyette bulunmak
üzere, B Grubu Borsa Ban-
kerliği Belgesi aldı. Bu hafta
içinde borsada faaliyetlerini
başlatacak olan Marbaş, pi-
yasaya iddialı giriyor.
Büroyu en iyi şekilde donatır-
ken, eleman temini için de
borsaya el attılar. Borsa İş-
lemler Müdürü Emin Çatana
ile birlikte üç kişiyi Marbaş'a
transfer ettiler.
Mardinli ortakları arasında
Bedri Ensari, Yakup Tahin-
cioğlu, Musa Cihaner, Altan
Kavak (ANAP Milletvekili),
Nlmet Öztürk Atalay'ın bu-
lunduğu Marbaş, bakalım
Mardin Çimento'nun göster-
diği performansı ortaya koya-
bilecek mi?
Işçiye îş güvencesi arayışı
SHP Genel Sekreteri Hikmet Çetin, îş Yasası'nın iş
güvencesine ilişkin 13, 17 ve 24. maddelerinin değişmesi
için TBMM'ye öneri getireceklerini açıkladı. Çetin,
"iktidarın da destek vermesini bekliyoruz" dedi.
İş-Sendika Servisi— SHP Genel Sek-
reteri Hikmet Çetin, son bir aylık dö-
nemde işten çıkarılanlann sayısının 200
bini aştığııu belirterek İş Yasası'nın iş gü-
vencesine ilişkin 13, 17 ve 24. maddele-
rinin mutlaka değişmesi gerektiğini söy-
ledi. Çetin, bu konuda gerekli yasa de-
ğişikliği için TBMM'ye öneri getirecek-
lerini belirterek "Önerimize iktidann
destek vennesini bekliyoruz" dedi.
SHP Genel Sekreteri Çetin, son işçi çı-
kannalan konusunda dün İstanbul tl
Merkezi'nde bir basm toplantısı düzen-
ledi. Körfez savaşının toplumsal yasamı
ve ekonomiyi olumsuz yönde etkileme-
ye devam ettiğini vurgulayan Çetin,
"Ekonomik durgunlukla birlikte hızlı
enflasyon etkisiııi her alanda göstennek-
tedir" dedi. Savaşın olumsuz etkisinin
çalışma yaşamında yoğun bir biçimde
gözlendiğine dikkat çeken Çetin şunlan
söyledi:
"Körfez savaşının ağır bedeüni başta
çalışanlar olmak üzere dar ve sabit ge-
liriiler ödemektedir. Son günlerde işten
çıkarmalar hızla artmaya başlarken ko-
nu topluınsal bir huzursuzluğa \ol açma-
ya başlamıştır. Son bir aylık dönemde çe-
şitli sektörlerden savaş gerekçesi ile işle-
rine son verilenlerin sayısı 200 binin üze-
rine çıkmıştır. tşten çıkarmalar yurt dü-
zeyinde hızlanarak sürmektedir. Bugü-
ne kadar yapılan işten çıkarmalardan bir
milyona yakın insan etkilenmiştir."'
Çetin, kendilerine ulaşan bilgilere göre
son bir ayda işten çıkanlanlann sayısı-
nın tekstil sektöründe 40 bini, üısaat sek-
töründe 38 bini ve metai işkolunda 10 bi-
ni aştığını söyledi.
Çetin, basm açıklamasını şu sözlerle
sürdürdü:
"Savaş fırsatçdığı yaparak grevleri ya-
saklayan hiikümet işçilerin açlıga terke-
dilmesi karşısında sessiz kalarak işçi cı-
karraalarını âdeta teşvik etmektedir. İş-
ten cıkarmalar, bugünkü hızlı enflasyon
ve durgun piyasa ortamında özeüikle kü-
çük esnafımızı da büyük ölçüde etkile-
yecektir. 12 Eylül sonrasında çalışma ya-
şamına getirilen yeni yasal duzenleme-
İer ülkemizde son olaylarda göriildüğü
gibi işçi çıkannalannı olay hale getirmiş-
tir. Bu keyfi işten çıkarmalann önlene-
bilmesi için 1475 sayılı İş Yasası'nın iş
güvencesi ile ilgili 13. 17 ve 24. madde-
lerinin mutlaka değişmesi gerekmekte-
dir. SHP olarak bu konudaki önerimi-
ze iktidann destek vennesini bekliyo-
ruz."
Masada tehdit
Tekstil işkolunda, kriz ve toplusözleş-
me yükü gerekçe gösterilerek işten çıkar-
malar sürerken bazı işverenlerin de top-
lusözleşme görüşmelerinde masaya toplu
işçi çıkarma tehdidi ile geldiği bildirüdi.
Muhabirimiz Sevinç Baysal'ın haberi-
ne göre Bursa'da kurulu Rekor Dokuma
Fabrikası'nda tarafsız arabulucu aşama-
sına gelmiş toplusözleşme görüşmelerin-
de işverenin TEKSİF'e, "Ya bizim dedi-
ğimiz rakama imza atarsınız ya da işçi-
leri işten atarım" dediği belirtildi. TEK-
SİF Bursa Şube Sekreteri Hikmet Şevik,
Rekor'da çalışan 150 işçi adına tarafsız
arabulucu ile birlikte yaptıklan son top-
lusözleşme görüşmelerinde işverenin 55
kişilik listeyi göstererek "Ben yüzde 70
zam veriyorum. Buna imza atmazsanız
bu listedekilerin hepsini işten atarım. Ge-
risİBi siz düşünün" dedığini bildirdi.
DYP Genel Başkan Yardıması Ali
Şevki Erek, Körfez krizi nedeniyle son
bir ay içinde 100 bin işçinin işten çıkar-
tıldığını belirterek işten çıkarmaların
durdurulmasım istedi.
GeneratElectric
MANAGER F1SANCE
FOR HIGH TECH MULTI\ATIO\AL
GENERAL ELECTRİC I CGR
MEDICAL SYSTEMS INC
Is looking for a dxnamic candidate tofillthe
MANAGER FINANCE position in istanbul.
Below are the requıred quahfivati(fns :
* Fluent ın Turkish and English
* Exposure to U.S. accounting standards
* Strong accounting background (MBA/CPA
preferred)
* Sound commercial and business sense
* G<HMİ interpersonal skills
* Minimum 5 years vvorking e.rperience in
financıal ınanagement
* Knonledge of Turkish Commercial Law
* High \\x>rking le\el experience wilh banks
and customer accounts
* Max age of 40
* Military ser\'ice completed
" Individuals whı> have no restriction to rravel
abnıad and domesticly
P1i'it\v opph u> the folUmınfi uddress Mth a Jetaıted C.V.
and u phrtiogruph urttıl Feb. 26. 1991. lnıervıe\vs wıll be
helıi unmediıuelv
Gt tu'nıl Ett'Unk Tittırvt ve Srnis A.Ş.
BûuıkıUrc Cdd IOSI OYUI hhanı Kat. 4
t^t'nifpt' — l\tıtnhul
T,-l 175 4.? H-5H
Yazar
TEZER OZLlTyü
beşinci ölüm yıldönümünde sevgiyle aruyoruz.
AİLESt
DENETİM
Konusunda yetiştirilecek, işletme iktisat v.b.
yüksek öğrenimli 30 yaşını geçmemiş bay-
bayan eleman
SEKRETER
En az lise öğrenimli deneyimli bayan,
TEMİZLİK GÖREVLİSİ
Mutiak ve büro temizliği yapacak bayan,
İsteklilerin 136 06 28-160 91 38 no'lu
telefonlardan randevu alarak aşağıdaki
adresimize şahsen başvurmaları gereklidir.
B T Ltd Barbaros Bulvarı. Ertuğrul Sitesi
No: 95/12 Balmumcu-Beşiktaş/İST.
DENETİM UZx\IANLARI
UZMAN YARDIMCILARI
Ülkemizin önde gelen bir Holding'i,
baelı kuruluşlarını denetleyen
Iç Denetim Dairesi için,
• Kıdemli Uzman (5 yıl deneyimli)
• Uzman (3 yıl deneyimli)
• Uzman Yardımcısı (1 yıl deneyimli)
aramaktadır.
Denetim ve'veya Mali İşler'vb. konularda
deneyimli, Yabancı dil bilen, Askerliğinı yapmış
olan adayların kısa özgeçmişlerini içeren ve
İç Denetçi rumuzu taşıyan bir mektup ile
5.Mart. tarihine kadar
P.K. 643 80005 Karaköy-İSTANBUL
adresine başvurmaları rica olunur.
Moskova'da,
ENKA
şantiyesinde
iş durdurma
MOSKOVA (AA) —
SSCB'nin başkenti Moskova-
da, tam teşekküllü bir hasta-
ne yapımının devam ettiği EN-
KA insaat şantiyesinde çalışan
1200 dolaymdaki Türk işçisi,
daha iyi çalışma koşulları ve
ücret artışı gibi isteklerle "iş
durdurma" eylemine başladı-
lar.
Işçiler, ücretlerine yapılan
zamların geç ödenmesinden
yakınarak sözleşme karşılığı
kendilerine tanınan bazı hak-
ların arttınlmasını ve Mosko-
va'daki yaşam koşullannın
zorluğu karşısında bazı kolay-
lıklar sağlanmasım istiyorlar.
13 iletanm
sigortası
ANKARA (ANKA) — Ta-
nmda kendi adına ve hesabı-
na çalışanlarla ilgili Bağ-Kur
sigortasının kapsamının geniş-
letilerek 13 ile daha yaygınlaş-
tınlmasına ilişkin Bakanlar
Kurulu karan, Resmi Gazete-
de yayımlandı. Buna göre 1
Mart 1991 tarihinden itibaren
Adana, Antalya, Bolu, Bur-
dur, Çorum, Erzincan, Hatay,
Isparta, İçel, Malatya, Kahra-
manmaraş, Tokat ve Zongul-
dak'taki tanm kesiminde çalı-
şan 600 bin dolayında yurttaş
ile bunlann eş ve çocuklan
Bağ-Kur sigortalısı olacak.
R E K L A M D U N Y A S I
Yarınları.
iyi Yaşamak İçin
Günü Doğru
Değerlendirmek...
Savaşlı günler geride kalacak...
Sonra Bahar ve Yaz!
Reklamla umuda çağrı
önce Yünsa, "Sa-
vaşlı günler geride ka-
lacak... Sonra bahar
ve yaz" dedi. 3 şubat
günü bazı gazetelerde
tam sayfa ve renkli
olarak yayımlanan
Yünsa kumaş ilanında
"Bugün eksilmemesi
gereken -belki de- ilk
şey 'Yasama Sevinci-
miz'..." deniyordu.
Ardından, 11 şubatta, Bursa Sanayi-
cileri ve İşadamları Derneği (BUSİAD)
Bursa bölgesinde yayımlanan gazetele-
re ve bir günlük ekonomi gazetesine tam
sayfa bir ilan verdi: "Yannlan iyi yasa-
mak için günü dogru değerlendirmek..."
BUSİAD ilanında "Savaş bittiğinde
Türk ekonomisinde bir patlama yaşana-
cak! Hazırlıklı olmak günü doğru yaşa-
maktır. Aydınlık yannlar için kazır
uusınu" deniyordu.
Benzeri üçüncü ilan Giyim Sanayici-
leri Dış Ticaret A.ŞMen 14 şubatta gel-
di: "Türk hazır giyim ihracatçısı bu
rürK hazır giyim ihracatçısı
bu savaşı da kazanacak...
savaşı da kazanacak..."
GSD hem 510 milyon
dolarhk ihracat başan-
sını ilanediyor, hemde
bugünkü görevin fir-
ma çıkarlannın iizerin-
de, ulusal bir görev ol-
duğunu belirterek şu
çağrıyı yapıyordu:
"Hepimiz tek tek
dünhyayı dolaşmaya,
pazarlanmızı savun-
maya çıkmalıyız. Uluslararası piyasalar-
da on yılda elde ettigimiz yerin bir mevsim-
de elimizden gitmesine izin vermemeli-
yiz."
Körfez savaşının ve piyasalaıdaki dur-
gunluğun yarattığı karamsar ortamın
ağırlığını hissettirmeyi sürdürdüğü bu-
günlerde yukselen bu üç umutlu ve iyim-
ser sesten ikisi, BUSİAD ve GSD,
doğrudan işadamlarını hedefliyorlardı.
Yünsa ise tüketiciye yönelmişti. Ancak
üçünün de ortak noktası, "umutlu ve ak-
tif olma çagnsı" yapmalarıydı.
T E K N O L O J I V I T R I N I
Interaktif kompakt disk
Ses ve görüntü için geliştirilmiş kom-
pakt disklerden sonra interfaktif kom-
pakt disklerin bu yılın sonlanna doğru
piyasaya çıkması bekleniyor. Sony ve
Philips'in ortak çalışmasımn ürünü olan
CD-1, görüntüleri (sabit ya da hareket-
li), sesleri, metinleri ve grafikleri sakla-
yabilen bir aygıt. Örneğin 20,ciltuk bir
ansiklopedi küçük bir diske İcaydedile-
biliyor ve interaktivite (karşılıkh etkile-
şim) sayesinde, aranan bilgiye anında
ulaşılabiliyor.
CD-l'den birçok alanda yararlanılabi-
hrr Grafikler içeren sözlülder, müzede
gczi için küavuz, interaktif video oyva\-
ları (ekran öznel kameraya dönüşüyor,
yani oyuncu, ortamı kahramanın gözle-
riyle görebiliyor), mağazalara ve turistik
yerlere yerleştirilebilecek kılavuz ekran-
lar vb.
CD-1 okuyuculan, bir klavye, uzaktan
kumanda, fare (mouse) ya da dokunma-
ya duyarlı ekrandan yönetilebiliyor.
CD-l'ler iki model olarak geliştirildi. Bü-
1
yük ekranlı ve taşınabilir okuyucular.
CD-1, önce Japonya ve ABD'de, daha
sonra Avrupa'da piyasaya sürülecek. Yi-
ne bir CD-1 olan, CD-Photo Kodak'ın
yine bu tarihlerde saüşa sunulması bek-
leniyor.
Tüıtı uydular için bir
tek alıcı
Alman Grundig finnası, televizyon uydularımn
çoğalması nedeniyle bu yayınlann çoğunu alabi-
len küçük bir anten sistemi geliştirdi. STR-300 AP,
motorlu olduğundan anten istenildiğinde her uy-
duya çevrilebiliyor. Sistem, SECAM, PAL ve
NTSC standartlanndaki yayınları 950-1750 MHz
frckanslannda alabiliyor. Kullanıcı, sistemin bel-
leğine 99 programı kaydedebiliyor. Antenin ağır-
lığı 3.5 kg. Uzaktan kumandayla da çalışan sis-
temin fiyatı yaklaşık 5000 Fransız Frangı.
Bilgisayarda insan
fıgürü
Bilgisayar destekli tasarım yazılırru, bir otomo-
bil koltuğunu kolayhkla oluşturabilir ve ekranda
göriintüleyebilir. Fakat, tasanmcının ekrandan,
koltuğun ne kadar rahat olduğunu anlayabilme-
si çok zordur. Bu soruna çözüm arayan Ameri-
kan Humancad firması, Mannequin adlı bir ya-
zılım geliştirdi. Bu yazılım, ekranda farklı insan
vücudu tiplerini yaratabiliyor. Mannequin, Kuzey
Amerika ve Uzakdoğu gibi dünyanın 10 farklı in-
san ırkına ait vücutlan çizebiliyor. El gereçleri,
ev aygıtları tasanmlayanlar için vucudun belirli
bölümlerinin -örneğin bir kol ya da el- iki ya da
üç boyutlu görüntülerini \"erebiliyor.
Mannequin, Cad yazılımıyla kullanılabiliyor.
örneğin bir koltuğu test etmek için koltuğun ta-
sarımını içeren dosyayı (file) Cad'den Mannequ-
in'e aktarmak gerekiyor. Böylece insan figürleri
koltuğun üstünde oturur halde göriilebüiyor. Ay-
nca vücudun ekranda hareket etmesi de sağlanı-
yor.
Mis kokulu
motorin
Dizel otomobillerde kar-
şılaşılan en sıkıcı sorunlar-
dan biri motorinin kötü ko-
kusudur. Ancak Amerikan
Exxon Araştınna ve Mühen-
dislik Firması, motorini da-
ha çekici kılacak yeni bir
yöntem geliştirdi.
Exxon, motorinin kendî-
sini değiştirmeyi denemedi.
Bunun yerine, benzin istas-
yonlarındaki tüm pompala-
rın ağzına takılacak bir hal-
ka ve şerit, deodorant ya da
koku değiştirici kimyasal
maddeler içerecek. Böylece
motorin arabaya pompala-
rurken kaçan buhardeodo-
rantın üstünden geçecek ve
kötü kokusundan annacak.
Süper yonga
International Business
Machines Corp. (1BM),
dünyanın en hızlı yüksek ka-
pasiteli bellek yongasını
(chip) geliştirdiğini açıkladı.
Henüz deneme aşamasında
olan yonga, saniyede 8 mil-
yar bit bilgiyi alabiliyor ya
da gönderebiliyor. Bu, şim-
diye kadar elde edilmiş en
yüksek hız. Yonga sayesinde,
daha hızlı bilgisayarlar üret-
mek mümkün olacak.
E K O N O M I K I T A P L I G I
Enflasyon muhasebesi
ENTL\SYON MimSF^ESİ
İJICTME ««JTIKA1.UM
Enflasyon Muhasebesi
Sempozyum Bildirileri / İstanbul
Mülkiyeliler Vakfı Yayını/173 S./30.000 f T T
İstanbul Mülkiyeliler Vakfı, ilk yaymını, "Enflas-
yon Ortamında tşletme Politikalan, Vergilendirme
ve Enflasyon Muhasebesi" konulu sempozyuma su-
nulan bildiriler, sempozyumdaki yorumlar ve tar-
tışmalardan oluşturmuş. Kitabın hazırlanması ye-
ni tamamlanmış, ama sempozyumun tarihi olduk-
ça eski: 8-9 Haziran 1989. 8 ayrı oturuma 36 aka-
demisyen, şirket yöneticisi ve ekonomist katılmış.
Oturumlar, enflasyonun işletmeler üzerindeki etki-
leri, enflasyon ortamında işletme politikaları, fı-
nansman politikalan, vergi sistemlerinde enflasyo-
na karşı önlemler, enflasyon ve Türk vergi sistemi
ve enflasyon muhasebesi konulan çerçevesinde ger-
çekleştirilmiş.