Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET/10 PAZAR YAZILARI 22 ARALIK 1991
DUŞIŞLERI
BÜETENİ
NAZU ERAY
Doktor Frankeştayn
Sevgili okurlarım, bu hafta sizlerle insanı' yaratmayı ba-
şaran ünlü Doktor Frankeştayn'ın ameliyathanesindeyiz. Dok-
tor Frankeştayn, bu akıl almaz olayı sizlere aktarabılmem için
beni beyin montajt sırasında ameliyathanesıne konuk etti.
Kendisine ve yardımcısı Ayetullah'a buradan teşekkür edıyo-
rum. sizlere bu ilginç ameliyatın seyrini teyp bandından ve-
riyorum
— Yardımcı Ayetullah: Doktor, nasıl gidiyor? Biraz daha kan
pompalıyorum. Kbldan aramin verelim..
— Doktor Frankeştayn: Ayetullah, ıkı ampul aramin çek şı-
nngaya. Yavaş yavaş ver oğlum. Şoka girebilir. Tansiyon kaç?
— Yardımcı Ayetullah: Küçük tansiyon yükseldi doktor. 7*ye
— Doktor Frankeştayn: Tamam oğlum. Dur, beyin sallan-
masın. Aman dikkatli ol Ayetullah. Açtım kafatasını. Hah oğ-
lum, getir beyni. Dikkatli tut, sakın mıncıklama.
— Ayetullah: Doktor, çok kaygan bu beyin. Ay, elimden ka-
yıp düşüyordu vallahi!
— Doktor Frankeştayn: Ciddi ol Ayetullah. Bir insan yara-
tıyoruz. Beyni monte ediyoruz. Beyni yerleştirdim, bağlantı-
lar tamam. Şu teli ver de ayak tabanına sürüp refleks ala-
lım. Kalgüt ver. Kafatasını kapatıyoruz. İğne-kalgüt. Alkollü
pamuk.
— Ayetullah: Kalp atışlan normal. Hayatiyet belirtileri ta-
mam. Solunum başladı, gözler aralanıyor! Tüm refleksler nor-
mal. Doktor! Doktor! İnsanı ya-
rattık!
— Doktor Frankeştayn: Dur
bakayım, gözler biraz fersiz ba-
kıyor. Niçin acaba? Dalgın.
Ayetullah, aldığın beynin taze
otduğundan eminsin değil mi?
— Ayetullah: Günlük beyin
doktor. Sakatatçıdan buraya
buz içinde getirdim. Heyecan-
dan bayılacağım, gozlerini aç-
tı. Konuşuyor, konuşuyor dok-
tor! Bize bir şeyler söylüyor.
— Doktor Frankeştayn: Dün-
yaya hoşgeldin! Artık canlısın.
Bize bir mesaj ver.
— YARATIK: Başım çatlıyor.
Gece rakıyı kaçırdım galiba.
Neredeyim? Niçin yatıyorum?
Saat kaç?
— Doktor Frankeştayn: S >
ni yarattık oğlum. Hoşgeldin
dünyaya.
— YARATIK: Kalkmalıyım.
Daireye geç kaldım. Bugün
bordroları yazacaktım. Müdür
haşlayacak gene. İmza defteri
kalkmıştır. Allah kahretsın. Ge-
ne sicilime işlenecek.
— Doktor Frankeştayn: Allah
Allah, daireye geç kaldım filan
diyor.
. — YARATIK: Arkadaşlar, yar-
dım edin de toparlanayım. Ya-
nn maaş günü. Bordroları berv
den başka kimse hazırlaya-
maz.
— Doktor Frankeştayn: Söy-
lediklerinizde bir yanlışlık ol-
masın. Biz sizi yeni yarattık. Ne
dairesi? Hangi bordrolar?
— YARATIK: Adım Muhittin.
Devlet dairesinde hesap me-
muruyum. Siz ne diyorsunuz
kuzum? Nerede yeni doğmak?
Ben ölmek üzereyim ayol! Yar-
dım edin, otobûse ancak yeti-
şirim.
— Ayetullah: Allah Allah, ya-
rattığımız insan bir devlet me-
muruymuş. Demek devlet me-
muru yarattık.
— Doktor Frankeştayn: Aye-
tullah, sen bu beyni yanlış mı
a|dın? Doğru soyle, sinirtendir-
me beni.
— Ayetullah: Vallahi yalan
yok. özel aldım doktor. Kırıyor-
sunuz beni.
— Doktor Frankeştayn: Se-
ni yarattık oğlum Muhittin. Dev-
let dairesıni unut. Özgür bir ki-
şisin sen. Bu memurluk... Bey-
nin kıvrımlarında kalmış birta-
kım anılar oğlum. Biz seni ye-
ni baştan yarattık. Bir beyin
monte ettik sana. Anlaşılan bu
beyinde eski bir memurun anı-
ları sıkışmış kalmış. Gecer.
Unutulur. Sen özgürsün oğ-
lum. On dakika önce doğdun.
— YARATIK: Sahi mi? Ya
bordrolan kim yazacak? Müdür
gelirse...
— Doktor Frankeştayn: At
evladım bunları kafandan. Ha-
yır, elektroşok yapmak gereke-
cek. Zihniyeti degiştirmek için.
İstemiyorum. Sıyrıl şu memu-
riyet saplantısından.
— YARATIK: İnanmaya baş-
ladım. Ben memur Muhittin de-
ğilim. Yeni doğdum ben!
— Ayetullah: Tam başarı
doktor! Dünya tıp literatürüne
geçeceğiz.
(Gümgüm kapı sesi)
— Ayetullah: Eyvah basıldık.
Galiba polis bastı doktor! Ruh-
sat yok. Yandık.
— Doktor Frankeştayn: Ça-
buk paravananın arkasına gi-
rin. Durun! Açıyorum kapıyı.
— Polis: Neler oluyor bura-
da? İhbar var.
— Doktor Frankeştayn: Ne
ihbarı?
— Polis: Siz ameliyatla dev-
let memuru zihniyetini değişti-
riyormuşsunuz. Ozgürlük fikir-
leri aşılıyormuşsunuz. Falan, fi-
lan...
— Doktor Frankeştayn: İlahi
memur bey. Bu mümkün mü?
Hiç insan böyle bir şeyi başa-
rabilir mi? Arkada bademcik
ameliyatı yapıyorduk.
— Polis: Doğru, imkânsız bir
iş. Hadi eyvallah.
Romadan
Noel pazan durgunSon on yılın en sönük Noeli'ni yaşayan
îtalyanlar hediyeden çok yiyeceğe para harcıyor.
Geçen yıllarda büyük ekranlı te-
levizyonlar, en son model video
kameralan, cep telefonlan, raü-
cevher, kürk gibi gösterişli ve
pahalı hediyeler için kesenin ağ-
zuu sonuna dek açan İtalyanlar;
bu yıl aşın masraflara girmek-
ten cekiniyorlar. Dükkân sahip-
leri satışlannda % 40'lık bir dü-
şüş olduğundan söz ediyor. Ti-
caret odalan başkanı Pietro Al-
fonsi ise' "Bu Noek yiyecekten
başka hiçbir şey iyı satmıyor"
diyor. Italyan Istatistik Araştır-
malan Enstitûsü CENSIS'in ku-
rucusu Ginseppe dc Rita'ya gö-
re ise Noel satışlanndaki sönük-
Iük ekonomik duraklamadan
değil; ltalyanların tokluğundan
kaynaklanıyor. "Yeniliklerin
hepstai tiikettik. Artık almıyo-
rnz, ber şeyimiz var çünkii" di-
yor De Rita.
Sosyologlara göre Italya'da
esen siyasi kurumsal krizin rüz-
gârlan, karşı kıyıda huküm sü-
NtLGÜN CERRAHOĞLU
ROMA — Via del Corso'da-
ki büyük mağaza "Rinascente-
nin Noel süsleri aybaşından be-
ri göz kamaştınyor, ama satıcı-
lar keyifsiz. Her zaman Noel
öncesi tıklun tıklım dolu olan
parfUmeri bölümünde dalgın
dalgın birkaç ev kadını gezini-
yor. Belli miktar alışveriş yapan
müşterüere bol bol eşantiyon he-
diye dağıtan makyaj markalan
da bu yıl bu tip armağanlan iş-
kontolanuş görünüyorlar. "Kri-
zia"nın yeni makyaj ürunlerini
lanse eden Laura, "Bu No«l ge-
çen yülardan çok farklı" diyor,
"Hiç böylesine durgun bir No-
el satışı yasamamıştık..."
ttalya ABD'dekine benzer
çapta bir durgunluk yasamıyor.
Ama ilk kez bu kış hissedilen
ekonomik daralma, tüketimi de-
ğilse bile aşın lüksleri frenliyor.
ren .Yugoslav iç savaşı ve tüm
Avrupa'yı kısmen etkisine alan
bir genel belirsizlik ortamı; Ital-
yanlann her Noel öncesinde
yaptıklan havai alışveriş furya-
lannı frenliyor. Bu unsurlarm
muhasebesi büinçhce yapılmasa
bile topluma yayılan karamsar
titresimler, Noel öncelerinde ya-
şanan "yur patiam çaJ oynasuı"
psikolojisini gemliyor.
Bu garip titreşimlerden etki-
lenmeyen başlıca grubu çocuk-
lar oluşturuyor. Kentin en gör-
kemli meydanı "Piazza Navo-
na"yı gerçek bir panayır merke-
zine çeviren bayram atmosferi,
Aralık başından beri her gün her
gece çocuklara renk, oyun ve
oyuncak cenneti vaat ediyor. Bi-
tişik düzen, çepeçevre eski Ro-
ma evlerinin çevrelediği dikdört-
gen meydanın tam ortasında ge-
celeri pınl pınl aydınlatılan bir
atlıkannca göze çarpıyor. Mey-
danın etrafını ise oyuncak, şe-
ker, tath, piyango satan 50'ye
yakın barakalardan yapılan tez-
gâhlar çevreliyor.
Sevgili okurlarım, Doktor
Frankeştayn'ın muayenehane-
sinde geçenleri sizlere aktaran
bant burada bitti.
Haftaya görüşmek üzere sü-
tunumun lambasını söndürü-
vorum.
Genoto
ve
Yetkili Satıcıları'ndan
alınır.
OPEL VECTRA
Çünkü:
• Genoto ve Yetkili Satıcıları, Marmara Bölgesi'nde, toplam 22 bin m2
açık,
10 bin m2
kapah alanda, üstün satış ve servis hizmeti sunar.
• Genoto ve Yetkili Satıcılan, OPEL'inizin bakım hizmetlerini, en modern
donanıma sahip mekanik atölyelerde ve boya-kaporta atölyelerinde,
büyük bir hızla gerçekleştirir.
• Genoto ve Yetkili Satıcılan, toplam 4250 m
2
lik yedek parça
depolannda, 12 bin adetlik sabit yedek parça stoğuna sahiptir.
• Genoto ve Yetkili Satıcıları'nda, Batı'da eğitim görmüş OPEL
teknisyenleri görev yapar.
OPEL, Genoto ve Yetkili Satıcılan'ndan alınır... GÜVENLE.
Omega, Vectra, Corsa, Astra... OPEL, en yeni modelleriyle, Türkiye'nin
en şık oto sergi salonlannda sizleri bejcliyor.
Genoto
General Otomotiv Pazarlama ve Ticaret A.Ş.
Ankara Aslaltı 83, YAKACIK/KARTAL (Merkez) Tel 37743 90 (6 hat)
Buyükdere Caddesı 108, ESENTEPE (Shomoom) Tel 174 35 46/47, 174 9705/06
Bağdat Caddesı 246, GÖZTEPE (Shomoom) Tel: 386 34 90/91
GENOTO YETKİLİ SATICILARI:
General Oto Servis ve 77c. Ltd. ŞU.
Eski Buyükdere Cad. No:39/A4. Levent/İSTANBUL Tel: 179 01 82- 179 4595Fax: 179 65 33
Aks Oto Pazarlama Servis Otomotiv Yan San. ve 77c. A.Ş.
E-5 Yan Yol No: 3 Avcılar/İSTANBUL Tel: 591 15 15 - 591 12 18 Fax: 591 93 49
Odak Pazarlama İhracat-İthalat Mümessillik A.Ş.
Mıllet Cad. Gulşen Apt. No 21 AksaraylSTANBUL Tel: 529 6735/36 Fax: 58785 54
Boğaziçi Otomotiv Turizm Sanayl ve Tıc. Ltd. Ştl.
Tophanelioğlu Cad No: 7 Altunızade/İSTANBUL Tel: 326 22 30 - 326 22 56 Fax: 326 22 64
Sağlam Otomotiv ve Turizm San. ve Tic. A.Ş.
Havuzbaşı Değirmen Sok. No: 4 Kasımpaşa/İSTANBUL Tel: 153 42 05 - 153 40 14 Fax: 154 29 84
Ekin Oto Tic. Ltd. Şti.
Orhangazı Cad No: 62 Adapazarı Tel: (261) 512 62 Fax: (261) 512 63
Yûce Hünkar Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti.
Altıparmak Cad No. 15/A Bursa Tel- (24) 21 68 94 - 20 73 31 Fax: (24) 21 68 94
Tınaz Otomotiv Sanayi ve Tic. A.Ş.
Kuçük Sanayi Bölgesı, Yalkın Cad. 18/20 Balıkesır Tel: (661) 39011 - 36279 Fax: (661) 12228
Bkşi Kardeşler Otomotiv Paz. ve Tic. Koll. Şti. s
Gazı Bulvan No. 40 Çanakkale Tel- (196) 15915 Fax: (196) 15206
Genoto bir Doğuş Holdmg A.Ş kuruluşudur.
Bakalım Noel Baba ne hediyt geürmiş.
Londm'don
Alışverişler
albenisizLondra'nın 3. Dünya ülkelerinin bütçesini kat
kat aşan cirolu büyük alışveriş caddeleri bile
bu yıl cılız. Her yıl rengârenk aydınlatılan
caddeler bu yıl ucuza çıkartıldı.
EDİP EMİL ÖYMEN
LONDRA — Bu yü Noel için
pamuk eller cebe o kadar kolay
girmedi. Ekonomik durgunluk
var. "Keyif için" harcanacak pa-
ra az. Esnafın hali duman. Pa-
zar günleri ticaret yapmak yasak
sözde ama birer ikişer büyük
mağazalar, süpermarketler,
dükkânlar pazar gunleri de açı-
Ur oldu. Hükümet görmezlikten
geliyor. "Hiç otanazsa pazar
günleri alışveriş yapabilecekleri
kaçırmasak kârdır, ekonomi
çarkını dondurelim" derdindeki
hükümet, esnafa yaransa bile
dünya ahiret ilişkilerini düzen-
leyenlere yaranamadı ama.
Thatcher'ın "manevi enka2"ını
kaldırmaya çabalayan Başbakan
Major'u eleştinneyen biı kilise
kalmışcı. Şimdi onlar da "pazar
günleri ticaret" sorunu yüzün-
den gündeme ahlaki değerler,
gelenek görenek, dini kurallan
getirerek Major'un başağnlan-
nı arttırdı.
Orta sınıf için Noel çok
önemli Şeker ve Kurban Bay-
ramları ile yılbaşımn toplamı gi-
bi. Süre olarak değil, "anlaın ve
önem" bakımından. Aralıktaki
iki-üç gün resmi tatil için daha
eylülden ahşverişe başlanacak,
tebrik kartlan alınacak, çam
ağaçlan alınacak, aile üyelerinin
her birine, yakın dostlara hedi-
yeler bir bir seçilecek, cicili bi-
cili kâğıtlara sanlıp süslenecek,
Noel ağaanın altına yerleştirile-
cek ya da postalanacak, iki haf-
ta sürekli yeme içrne için dev biı
alışveriş sart, içki ve tıkınmas-
yon mebzul olniah. Ve bütün bu
operasyon için de para... llle na-
kit gerekmez, kredi kartı da
olur, bankada karşılığı yetsin de.
Ama orta sınıfın bu yıl eli böğ-
ründe: Ne bankada yeter para
var, ne cepte. Thatcher'ın
"enkaz" mirası sadece manevi
değil, mali de.
Londra'nın Üçüncü Dünya ül-
kelerinin bütçesini kaç kat aşan
«cirolu büyük alışveriş caddeleri
bile bu yıl cılız. Her yıl rengâ-
renk aydınlatılan caddeler bu yıl
ucuza çıkartıldı. En kaliteli "Be-
gent Street" bile, süslemeleri bir
sanat okulunun öğrencilerine
plastik üzerinde çizdirip içine
ampul taktırdı. Cadde ışıldamı-
yor da sadece "öylesine işte"
idare ediyor. Londra'mn Beyoğ-
lusu "Orford Streef'de durum
daha da vahim. Son Noellerde
rastlanmadık bir sakinlik. "İn-
dirimli SaOş" sırası da değil ama
vitrinlerde "indirim" ilanlan.
Türistlere cazip fıyatlar. Yeter ki
siftah olsun ve "kurtarsın".
Bu yıl Noel aüşverişi "albeni-
siz". Bir de terör korkusu var ki
cepte para olsa da caydıncı.
Stockhohn'den
Karyok,
hüzünçok
İsveç'in başkenti, bu
yıl Noel'e biraz da
hüzünle giriyor.
Çünkü son birkaç
yıldır olduğu gibi bu
yıl da kar bu kente
uğramayacağa
benziyor.
YAVUZ BAYDAR
STOCKHOLM — Serseme
dönmek, yorgunluktan ötürü
yaşamdan bezerek eve kapağı
zor atmak arzusundaysanız, bu-
günlerde Stockholm'de alışverişi
bir denemeniz gerekiyor. Çılgm-
ca bir koşu! Işveç vergi sistemin-
de yükü düşürücü nitelikte re-
formlar ardından gelen vergi ia-
deleri, alışverişi bilhassa ateşle-
mekte. 1980'lerde hayli borçla-
nan lsveç halkı, yeni sıkıntılan
umursanuyor bile: Bu yılki No-
el piyasası cirosunun 6 milyar
doları aşması bekleniyor.
Peki, bir numarah Noel hedi-
yesi ne? Çoğunluk buna 'kom-
pakt disk' yanıtuu veriyor. Tah-
minler doğruysa, Noel akşamı-
na kadar toplam 60 bin sabit ve
seyyar KD alıa bulmuş olacak.
"Kendin çek, kendin seyret"
şiarı altında başlayan 'ev
Tideosıı' furyası da Noel'le hız-
lanmış dunımda. Gitgide boyut-
lan ktiçülen video kameralannı
daha çok yeni modaya uyarak
'özel porno' filmleri çekmek is-
teyen çiftler birbirine almayı ter-
cih ediyor. Bu arada parabol an-
tenler de hayli revaçta.
Ebeveynler için mutfak eşya-
lan yerini korurken, giysi dahn-
da bu yıl ipek pijama ve el ör-
gttsü kazakların dne fırladığı
gözlerden kaçmıyor.
Bu yılın Noeli'ne biraz da hü-
zünle giriyor Stockholm sakin-
leri. Çünku tahmimlere göre son
birkaç yıldır oiduğu gibi bu yü
da kar bu kente uğramayacak.
Noel alışverişi kapah, arada sı-
rada yağmurlanan bir havada
sürüyor.
Hüzün, daha çok çocuklarla
ilgili. Ana-babalar, masallarda
karlı geçen Noel imajını çocuk-
lannın yaşayamadan büyûme-
sinden üzgün. Ama havaya da
kimsenin gücü yetmiyor.
Noel, her zaman olduğu gibi
yine kent sokaklarım boşalta-
cak. Evlerde akşamın geç saat-
lerine kadar surecek ziyafetler-
de baş köseyi et, jambon, haş-
lanmış patates, füme sora balı-
ğı, bilye biçiminde lsveç köfte-
leri, taüı hardal, sıcak sosis tür-
leri, "sill" balığı, lakerda türle-
ri tutacak. _ __
Sofralann içki bölümünde ise
ağırlıklı olarak bira ve şarap var-
sa da genellikle 'kanşOnnayı' se-
ven isveçUler, yemeği votka, vis-
ki, konyak ve aquavitle sürdüre-
cekler. Noel, aüeleri genellikle
yılda bir kez bir araya getirdiği
için fazla kacıran' hanelerde
kavgalann sayısı da artacak.
Ama kar eksikliği dışında hiç-
bir şey çocuklann sevincine tuz-
biber ekmeyecek.
Atina'don
Tüketim iştahı kabardıSTELYO BERBERAKİS
ATİNA — Hıristiyan dünya-
sının en önemli yortulanndan
bin olan Noel, tüm görkemhli-
ğiyle Yunanistan'da da kutlanı-
yor. Yunanistan'm diğer AT ul-
kelerine oranla ekonomisi, kri-
zin eşiğinde bulunmasına kar-
şın, tüketiciliğiyle ünlu Yunan
halİanın bu krizden pek etkilen-
mediği gözleniyor.
Noel'den bir hafta önce-
ki günlerde "vitrin kontrolüne"
çıkanlar, Noel'e yakın günlerde
"gözlerine kestirdiklerini" ne
pahasına olursa olsun satın al-
maya başladılar. Çoğunluğunu
bayanların ohışturduğu "tiike-
tfcilerin", bu yılki vitrin fiyat-
larını geçen yıllara oranla çok
daha pahalı buldukları bir ger-
çek. Mağaza sahipleri bu fiyat
artışlanndan ötürü doğacak
olası "kesaf'lığı önleyebilmek
için bu yıl yeni bir yöntem uy-
guladılar. Bu yöntem "tüketici-
lerin" bitmek-tükenmek bilme-
yen iştahını o denli açtı ki bu-
günlerde ve yü başına kadar sur-
mesi beklenilen yoğun bir alış-
veriş sendromu yaşanıyor.
Mağaza sahipleri, ellerinde
kredi kartı bulunanlara "şimdi
aJ, 5-6, hatta 12 ay sonra öde"
sloganı altında kapılarını ardı-
na kadar açmış bulunuyor.
Giyim-kuşam merakhsı Yunan-
lüar için "kaçınlmaz" bir fırsat
olan bu yöntem, "pahalı" ma-
ğazalara "altuı bir hafta" yaşa-
tıyor. Ancak bu yöntem gerek
"kart" sahibi olmayanlara ge-
rekse parasını 6-7 ay sonra ala-
bilecek guce sahip olamayan kü-
çük mağaza sahiplerine doğal
olarak "kan ağlatıyor".
Tüketicüiği üretiminden çok
daha fazla; halkı, devletinden
çok daha zengin olan Yunanis-
tan, sağ eğilimli yeni demokra-
si hükümetinin uyguladığı
"liberal" ekonomiyle de "ma-
teryalizm" olgusunu tam an-
lamıyla hissetmeye başladı.
"Çok kazan-çok harca" sloga-
nı henüz belleklere bilinçli ola-
rak yerleşmediyse de Yunanis-
tan'da diğer Avrupa ülkelerine
oranla "hömanistlik" henüz öl-
mediyse de fakir-fukara, "çok
çalışıp az kazanmanın" getir-
diklerini Noel, Yılbaşı ve Pas-
kalya gibi büyük yortularda an-
lamaya başladı.
Berürttien
Ziyafet ve gezi bayramıNöel'in ilk günü bir ziyafet şölenine dönüşüyor. Bu ilk gün öğlende
kaz kızartması, ağır Portekiz şaraplan Noel'in kaçınılmaz ayininden.
DİLEK ZAPTÇIOĞLU
BERLİN — Almanya'da ya-
şayan bir yabancı için Noel'in
tam ne bayramı olduğunu anla-
mak güc. Galiba Almanya da
çağ atlayah beri herkes Noel'e
kendi açısından yaklaşıyor ve
başka bir beklentiyle kutluyor.
Rivayete göre Noel, her Hıristi-
yan açısından İsa Peygamber'in
doğum tarihi. Oysa bizce Ber-
lin'deki dükkâncılar, Noel'i da-
ha çok bir "alışveriş bayramı"
olarak kutluyorlar. Ne de olsa
bütün yıllık cirolannın yüzde 40
gibi dev bir bölümü Noel'den
önceki dort "uzun curaartesi"de
gerçekleşiyor.
Dükkânlann açık kalma saat-
lerinin dünyanın hiçbir yerinde
olmadığı kadar sen kurallara
bağlı olduğu düzen diyarı Al-
manya'da, Noel'den önceki dört
cumartesi gunü dükkânlar ke-
penklerini saat en geç 14'te in-
dirmek zorunda değil. Alışveriş
saat akşam altıbuçuğa kadar sü-
rüyor ve bu dört cumartesi üe
sair günlerde milyarlar kasalara
akıyor.
Noel, bu açıdan bakıldığmda
sadece dükkân sahipleri için de-
ğil, müşteri için de bir alışveriş
bayramı. Eh, ne de olsa hemen
herkes Noel'de ek ikramiye alı-
yor ve doğru bonmarşelere ko-
şup bütün sene almak isteyip de
alamadığı tüketim mallanru eve
taşımaya başhyor. Noel'e birkaç
hafta kala alışverişini yapmamış
olanlar tsa'mn doğduğu gece
ayazda kalıyor.
Noel'in Uk günü ise tam bir
ziyafet bayramı olarak yaşanı-
yor. Bu ilk gün öğlende kaçınıl-
maz olan yağlı kaz kızartması,
ağır Portekiz şaraplan ve kırmızı
lahanayla patates salatalan No-
el'in ayininden. Masayla koltuk
arasında mekik dokunarak ge-
çen bu Noel günü öğle yemeği-
ni ikindi kahve ve pastası ve ak-
şam yemeği izliyor. tki gün üst-
üste bu kadar yenip içüdikten
sonra artık kimsede değil çocuk-
luk amlannı, aslında ne bayra-
mım kutladığını bile hatırlaya-
cak hafıza kalmıyor haliyle.
Bazısı Noel'i seyahat bayramı
olarak kavnyor. Ne de olsa No-
el bir tatil ve yılda üç kere seya-
hate giden zengin Alman toplu-
mu için ya Alpler'de kayak kay-
mak, ya da Karayiplerde denize
girmek için kaçınlmayacak bir
fırsat. Seyahat acentelerinin No-
el turları her zaman aylarca ön-
cesinden kapışüıp bitmiş oluyor.