Katalog

İşlem tamam: Kişisel ihtiyaçlarınız için "Bizim Kredi" sizindir! PAMUKBANK Iftl Cumhuriyet Kişisel ıhtıyaçlarınızı karşılarken de işlem tamam! *PAMUKBANK | iyi b a n k a d ı r 68.YIL / SAYI 24153 / 2000 TL (KDVdahil) KURUCUSU YUKUS NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI NADİR NADİ (1945-1991) 18 KASIM 1991 PAZARTESİ Sosyal Demokrasi... Üikemizde sosyal demokra- si, sorunlaıia karşı karşıya. Bunun en açık göstergesi şu- dur: Bugüa pariamentoda yer alan partilerin sıralamasmda birinci ve ikinci olanlar mer- kez sag partikrdir; sosyal de- mokrat partilerden biri üçiın- cü, diğeri de beşinci sırada ge- Uyor. Sosyal demokratlar, bir se- çimde ana mahalefeti oluştu- racak kadar bile oy alamamıs- larsa, dnrumun çok ciddi ol- dugu kendiliginden ortaya çı- kar. Gerçekten 20 Ekim secimle- rittlkemizdesosyal demokra- si açısından bir başansuJık ör- neği olmuştur. Özellikle SHP'nin aldıgı sonuç, sosyal demokrasiye gönül baglamış cevreterde haklı olarak diiş kı- nklıfı yaratnıışür. Oysa sosyal demokrasi iil- kemizde kendini bir an önce toparlamak dunımundadır. Poiitika sahnemizde sosyal demokrasinin agırlığıııı artür- ması, hcm demokrasi ve insan haklannın daha çok gelisme- si, hem de emefin hakkının daha iyi konmması açısından yaşamsai önem taşımaktadır. Nasıl tek kanatlı kuş uça- mazsa, soldan yoksun demok- rasi de dengesini, dinamizmi- ni yitirir. Başanlı olabilmek için han- gi noktalara dikkat edilmeli sorusu, bngünlerde sosyal de- mokratlann zihnini yoğnn bi- çimde ugraşbnyor. Bu soru- nun karşılıklan, basite indir- generek aşagıdaki noktalarda toplanabilir: 1. Sosyal demokrasiyi bö- lünmiişhikten knrtarmak şart- ür. SHP ile DSP'nin birleşme- si, demokrasinin gerçek an- lamda inşa edilebilecegıne iliş- Idn gelişmelerin hızlandıgı bu dönemde daba kolay olabilir. örnegin 12 Eylül yasaklannın kaldınlmasıyla "CHP" adı- nın yeaiden almması mümkün olabilir, bn da " C H P " adı al- tında biıieşmeye giden yolu acabilir. 2. Örgiıt ve örgütlenme, sosyal demokrasinin bir baş- ka temel sorunudur. Ancak seçimden seçime hareketlene- bilen, toplnma kök salama- yan, naylon üye ve delege so- nınunu aşamayan, parti içi egiümi olmayan, tabandan ta- vana çöziım üretebilecek bir yapı oluştoramayan partiye, dograso, sosyal demokrat de- mek de çok güçriir. Kuşkusuz buntann bir böliimünün yapı- lamayısında yasal engellerin de payı vardır. DYP - SHP koalisyonunun Siyasal Parti- ler YasasTnda gerçekleştirece- ğj dejjşikliklerle bu sorunlann bir bölümtt aşılabilir. Bu açı- dan akla ilk önce sendika- parti ilişkikri, gençler, kadın- lar, üniversite öğrencisi ve öğ- retim üyelerryle poiitika bağ- lantısı geliyor koşkusnz. 3. Sosyal demokrasinin gnndeminde yer alması gere- ken bir başka önemli konu da "program"la UgUidir. Dünya- dald gelişmeler ve sosyal de- mokrasideki anlayıs degişik- Hkkrinin ısığında programın eie ahnması ve gerekiyorsa ye- nileştirilmesi, üstünde özellik- le dnralması gereken bir nok- tadır. 4. Sosyal demokrasi, somut program ve kadrolanyla kit- lelere "Çözümleri biüyorom, sorunlann üstesinden geli- rim" güvenini vermek donı- mnndadır. Kendini yeniden toparlama- sı için gerekli deneyim, bilgi birildmi ve kadrolara sahiptir sosyal demokrasi. Cumhuriyet Sosyal demokratlar taiİIŞiyor Nedenyenildik, nasılkazanınzî Bilim adamlan ve gazeteciler çokfarklı açılardan sosyal demokrasiyi tartışıyor 6-7. SAYFALARDA DYP ve SHP, Özal'dan bugün için ahnan nmdevu iptaledildi Bakanhk paylaşıııuiMİapürüzBAKANLAR KURULU İÇİN ADI GEÇENLER tesuCiller MrerUn Dalaa «erat *pz Uksal Toptan 6. Yıldırmı Aktma Esat KnUıoilu Ca»it Çajtor Staar Oral Müaif btanMihı Hikmet Çetin 0. Kımbaracıba? Rkri Satfar N. Cavherl ItotaMt Mojulta» AH Diaçer AMMcadir Ates Ercaa Knkaf k. M V N DYP-SHP koalisyon hükümetinin kurulması için yapılan dünkü görüşmelerde pürüz çıktı. DYP Genel Başkanı Süleyman Demirel ve SHP lideri Erdal İnönü'nün bakanlıkların paylaşımı konusundaki görüş ayrılığı, dün akşam yapılması beklenen ikinci görüşmenin ertelenmesine neden oldu. Görüşmelerin kesilmesine DYP'nin SHP'ye 11 bakanhk önermesi, SHP'nin ise 14 bakanhkta ısrar etmesinin yol açtığı belirtiliyor. SHP lideri Erdal İnönü "Biraz daha zaman gerekli" derken, DYP Genel Sekreteri Ergenekon, Özal'dan bugün için ahnan randevunun iptal edildiğiniaçıkladı. ANKARA (Cumhuriyet Bu- rosu) — Kabınenin bugun açık- lanması beklenirken, DYP ile SHP arasındaki koalisyon go- ruşmelerinde hukumetın çatısı uzerinde anlaşmazlık çıktı. Ba- kanlıkların paylaşımı konusun- daki anlaşmazlık nedeniyle bu- gun kabine listesi için Cumhur- başkanı Turgut Özal'dan ahnan randevu ıptal edüdi. DYP, hu- kümetin çatısı ile ilgili göruşme- lerde SHP'ye 11 bakanhk öne- rirken, ayrıca Erdal İnonü'ye, başbakan yardımcılığının yanı sıra Dışışleri Bakanlığı görevi- nin venlmesinı ıstedı. SHP, 14 bakanhkta ısrarlı olunca lider- ler arasındaki ikinci göruşme gerçekleşmedı. Ancak taraflar bunun, görüşmelerın kesılmesı anlamına gelmedığıni, bugun yeniden bir araya gelebilecekle- rini beUrtiyorlar. DYP lideri Sü- leyman Demirel anlaşmazlık ko- nusunda bir açıklama yapmaz- ken, SHP Genel Başkanı Inönu, "Biraz daha zaman gerekli" de- di. tstanbul'da bulunan özal Ankara'ya gidişinı ıptal etti. Demirel ve İnönü, "höküme- tin caüsT konusunt'a gönışmek üzere dün saat 17.00'de DYP Meclis grup salonunda bir ara- ya geldiler. Demirel ve İnönü'- nün koalisyon hükümetinin il- kelerinin ele ahndığı ilk beş gö- rüşmeye katılan Hnsamettin Gttdoruk, Meclis Başkanı seçil- dikten sonra dünkü görüşmede bulunmadı. Gorüşmeye SHP- den Hikmet Çetin ve Aydın Gö- ven Gürkan, DYFden Gökberk Ergenekon ve Ekrem Ceyhnn katıldılar. Demirel göruşmeye geçüme- den önce yaptığı açıklamada, koalisyon kurmak için bir ara- ya gelen ıki büytık partinin yü- larca karşıhklı mücadele etmiş iki parti olduğuna dikkat cekti. Hükümetin arkasında uyum içmde çalışan gruplann olma- ması durumunda hükümetin sı- kıntı çekeceğini anlatan Demi- (Arkast Sa. 19, Sü. 4'dt) DYP ve SHP seçim vaatlerini koalisyon protokolüne koydu Askerlik süresi kısalıyorOKTAk V I Yolsuzlukların üzerine gidilecek. Askerlik süresi kısaltılacak. Asgari I ücret vergi dışı bırakılacak. Çiftçilerin faiz borçları affedilecek. Yeşil kart uygulamasınageçilecek. Seçme yaşı 18'e, seçilme yaşı 25'e indirilecek. Bağ-Kur'a ödenmemiş prim faiz borçları silinecek. Devletin çiftçi, kişi ve kurumlara olan borçları ödenecek. Işsizlik sigortası uygulanacak. Memurlara sendika hakkı tanınacak. Kadmlara 20, erkeklere 25 yılda emeklilik imkânı tanınacak. Ev kadınlan kademeli olarak sigortalanacak. Emeklilik rejimi tekleştirilecek. öğretmenlerin sorunları çözülecek. Yeni personel rejimi uygulanacak. 5. Sayfafa Türkiye'de en fazla 6 TV kanalı izlenebiliyor Ozel TVlere kanal zorSİNA KOLOĞLU Turkıye'nin en fazla 6 TV kanalını kaldırabileceği be- linildi. Telsiz Genel Müdüriügu, ulkenın topografık ya- pısı ve yerleşim yoğunluğunun altıdan fazla TV kanalı- na izin vermediğini açıkladı. Ozel TV'lerin bırbiri ardı- na ekran sahnesıne gelme nıyetlerıne karşıhk TRT'nın dört kanalı ve Starl ile Turkiye şimdiden doy- ma noktasına ulaş- mış oldu. Geçen erken seçım donemınde dev- reye gıren Mega-10 ile özellikle Istanbul'da büyuk bir frekans kargaşası vaşanmıştı. Uzmanlar, bu durumun ilerisi için bir uyan niteliğinde olduğunu, yasal duzenleme yapılma- dığı takdirde özel TV sayısının artması durumunda hıç- bır kanalın ızlenmesinin mümkun olmadığını vurgulamış- lardı. SHP-DYP koalisyon hükümetinin gundeminm ilk sıralarında Ozel TV Yasası'nın yer alması, dıkkati gele- cek gunlerde ortaya çıkacak onemlı bir soruna yoğun- Telsiz Genel Müdürlüğü, Türkiye'nin topografık yapısı ve yerleşim yoğunluğunun en fazla 6 TV kanalına izin verdiğini belirttiler. Yetkililer, Starl'in yalmz Istanbul'da 17 frekansı yasadışı kullandığım açıkladılar. laştırdı: "Frekans kargaşası." Turkiye'de frekans duru- munun ne olduğunu oğrenmek için yetkili kuruluş Tel- siz fîenel Mudurlugu yetkilileri ile konuyu konuştuk. Tel- siz Genel Mudurluğü'nden (TGM) edindiğimiz bilgilere gore Turkiye'dekı frekans kanal sayısı elli dört. Şu anda Turkiye'de kullanılan frekans kanal sayısı ise 30 civann- da. TGM yetkilileri, Star'ın bu frekansları yasadışı olarak kullandığım ve kurum olarak hangı numarah frekanslann ellerinde olduğuna dair kendilerinde bir bilgi olmadığını vur- guladılar. Buna gore ileride yapılacak fre- kans tahsis duzenlemesinde Star'ın halihazırda kullan- dığı bir frekansın başka bir kuruluşa verilmesi olası. Yet- kililer bu durumda Star'm işgal ettiği birçok frekans ka- nahnı geri vermek zorunda kalacağını belirtiyorlar. TGM ayrıca Star'ın elindeki vericilerin standartlara uyup uy- madığı konusunda şüpheleri olduğunu, çunku bu konu- da kendilerinin yetkili olmala- (Arkaa Sa. 19, Sü. l'de) MECLİSTV YENİ BAŞKANI Zindrbozan'dan Meclis BaşkanlığVna Çindoruk: Özalla kavga bitti CamhurbaşkaHi Benim onunla bir sorunum yok. Bugüne kadar bir demokrat gibi davrandım. Bir muhalefet partisinin lideri olarak kavga verdim. Haklı olan taraftım. Şimdi kavga bitti, sonuç alındı. Bundan sonra surdürmem. Meclis Tarihi Avam Kamarası bile kapılannı BBC'ye açtı. Türk halkı da TBMM'nin röntgenini görmeli. Meclis'in halktan gizli işi olamaz. 4. Sayfada EBEDİ ŞEF - MÎLLİ ŞEF - KEYFI ŞEF Cahıt Tanyol 2. Sayfada ÖZELEŞTlRİ Okay Gönensm 2. Sayfada MİLLİ BİRLİK VE BERABERLİK RUHU Abmet Insel 4. Sayfada AGİK HÜKÜMETİ Abmet Tan 5. Sayfada EKONOMİ VE ÎNSAN HAKLARI Halûk Özdalga 10. Sayfada HEYKELLER SAĞLAM Mehmed Kemal 16. Sayfada Kaza / 3. Sayfada Kaptan, vapuru durdur. Denize adam duştü Turgut Öğreten Ortadoğu /11. Sayfada Barış görüşmeleri: Moskova gündemde Borsa / 12. Sayfada Ekonomikpaket ve umut korkuyu yendi mi? Abdurrahman YıkJınm Akaryakıt /13. Sayfada Ekonomı / Arka Sayfada Petrol H P ^ Çin'e yön kverenörünlerine zam Cindonık... 1 ürkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı görevine DYP Eskişehir Milletvekili Hüsa- mettin Çindoruk seçıldi. Değişık açılardan üstünde durulabilır bu seçimın. Her şeyden önce Sayın Cindoruk'un siya- sal kişiliğigözönündetutulduğunda.gelinen nokta ilginçtır. 1960'lardan 80'lere askerı darbeler konusunda yeni Meclis Başkanı'nın tutumu berrak olmuştur. Hiçbirini birbirinden ayırt etmeyen bir siyasal yaklaşımdır bu. Özellikle 12 Eylül döneminde askeri yöne- time karşı demokrasi açısından son derece bilinçlı bir mücadele sergilemiştir. "Zincırbc- zan sürgünü"nü yaşamış, Doğru Yol'da li- deri Demirel adına "emanetçilik" yapmayı görev bilmış ve gunü geldığincie hiç yüksün- meden bu "emaneti sahibıne" devretmesı- ni bilmiştir. Ama aynı Çindoruk, böylesıne bağlılık göstermiş olduğu lıderini yerı geldi- (Arkası Sa. 19, 5u. l'de) HASAN CEMAL Türkler Nevval Çızgen îdil Biret'ten plaklarla müzik tarihiEVİN tLYASOĞLU Piyanist tdil Biret hafta sonu konserlerinde Istanbul Devlet Senfoni Orkestrası ile Otmar Mana yönetiminde Çaykovski'- nin îkinci Piyano Konçertosu'- nu caldı. Şu sıralar yoğun bir plak çahşması içindeki sanatçıy- la plak dünyasını konuştuk. — Çaykovski'nin bep Birin- ci Piyano Koncertosu'na absık- tır dinleyici, nereden çıkü ikin- ciyi calma fikri? —Bence insanlar sıkıldı artık hep aynı konçertolan dinlemek- ten. Grieg, Schumann, Brabms.. Yeni şeyler duymah- lar. Bir de nota kiralama soru- nu var. Epey kanşıklık oldu. Kı- salmış versiyon geldi, ben nota- lan elimde getirdim. Çünkü ori- jinal halini çalmak istıyordum. Fotokopiler yapıldı, hepsi son dakikada... — Neden ikinci bölümde no- ta ile çaldımz? — Son dakikada gelen nota- lann nefesli çalgılar bölümü okunmaz haldeydi. Ben de ikin- ci bölümün piyano bölümü ile nefesli sazlar bölümünu trans- kripsiyonla, o anda birleştirerek çaldım. iyi ki eskiden okulda partisyonlardan piyano trans- kripsiyonu yapmayı öğrenmi- şim, işe yaradı. — Orkestra daha önce çalmış mı bn versiyonu? — Bilmiyorum, hiç sorma- dım. Ama Gölden Tundı ile Re- yent Bölttkbaşı çok iyi eşlik ettiler. — Şu sıralardaki yoğnn plak çabşmanız ile bir müzik külliya- tnu tamamlamakta oldıığunuzu soyleyebilir miyiz? — Belki de. Chopin'in, Rahmaninov'un, nesi varsa plağa Brabms'ın, Skriabin'in aldım. — Daba önce böyle seriler yapmıs piyanistler var mı? — Brendel, Ashkenazy, Pon- ti aklıma ilk gelen isimler. — Müzik taribini plaga geçi- riyorsunuz. Nereden baslmdı bu tutku? — Kısmen müzik tarihini di- (Arktaı Sa. 19, Su. l'de)