Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET/14 6 EKİM 1991
HAVA DURUMU TÜRKIYE'DE BUGÜN
Devlet Meteorotoji İşleri Ge-
nel Mûdürtüğü'nden alınan
bilgiye göre Marmara, Ege.
Akdeniz, Batı Karadeniz. iç
Anadolu ile Doğu ve Güney-
doğu Anadolu Migelerinin ba-
tısı sajanak yağışlı geçecek.
Hava sıcaMığı değişmeyecek.
Rûzgâr batı bolgelerinde ku-
zey ve doğu, doğu bölgelerin-
de gûney ve batı yönlerden
orta kuvvette esecek. Deniz-
letde rûzgâr: Atorjeniz'de gün-
battsı ve lodos, Ege'de yıMız
Y 28° 20° Oyartatar
Y 19° 14° BJrne
Y 29° 15° Erancan
Y 13° S°Efawn>
A 21° 3°Est*al>r
Y 18° 13° Gaziartep
Y 20° 17° ûresun
Y 26°2O°G0müştHneA
A 29° 15° HakkJn
Y 19° 11° Isparta
Y 15° 9°lstmbul
Y 19° 10° Iznnr
Y 24° 10° K»s
ve karayelden saatte 10-21 deniz mflf hızla esecek.
van Gölü: Açık geçecek, kûçûk dalgalı olacak, gölde
görûş uzaklığı 10 km. dolayında bulunacak.
Bohi
Bursa
Çanattate
Çonım
Derazt
A 23° 8° Kastamong Y
Y
Y
Y
Y
Y
Y 17° 12° Kırtdani
Y ie°12°Kbn»a
A 23° 15° Kût*»a
Y 15° 12° Mafatya
27° 17° Manısa
18° 13° K Maraş
25° 10° Mersm
20° 0°Uu0la
18°10°Muş
28°15°Nıfl*
23°ie°0rtu
24°10»lto
20° 10° Samsun
14° 8°S«rt
18°13°S«W
20°12°S«a5
2T° 3°T*intaO
20° 13° Tratmrı
21°13»lmc«lı
14» 11° Usalc
16° 8°V*ı
16° 9°V0B9*
26° 14° ZonguMak
Y 19° 10°
Y 28° 19°
Y 29°22°
Y 19=12°
A 21° 7»
Y 21° 12°
A 22°ie°
A 25° 16°
A 21° 16°
A 24° 14°
Y W°16°
Y 23° 12°
Y 18° 12°
A 25" W°
Y 25°12°
Y 18° 7°
A 21° 8°
Y 20° 12°
Y 17° 15°
ı DUuOu »ysjmurtu issk
6
kirt A-agk B-bulutkı G^üneşlı K-kart S-SiSit Y-yaOmuriu
BULMACA
9
SOLDANSAĞA. 1 2 3 4
1/ Çekmecelerine
çamasır konulan do-
Iap. 2/ Eskiden hat-
tatlann kâğıt cilala-
makta kullandıklan
nişasta ve yumurta
akından yapılan bi-
leşim... Rehin. 3/
Aün yavrusu... Bir-
çok efsaneye konu
olmuş ünlü Frigya
kralı. 4/ Bir çalgı...
"Sicilya kızlan ür-
yan omuzlarında
/ Alınlann-
da da çepçevre gül-
den efserler" (Yahya KemaJ Beyatlı).
5/ Tifo gibi bazı hastalıklara eşlik
eden kas zayıflığı. 6/ Türkiye'nin ilk
deniz araştırma gemisinin adı... Ru-
bidyum elementinin simgesi. 7/ Otuz
iki kâğıtla oynanan bir iskaoıbü ovu-
nu... Zeybek. 9/ Süt ve yoğurt çal-
kalamaya yarar küçük yayık. Ilgeç.
9/ Gerçeklerle olan ilişkilerin büyük
ölçüde azalmasıyla beliren bir ruh
hastalığı.
YUKARIDAN AŞAĞIYA:
1/ Düz dam... Bir topluluğu yöneten kimse 2/ Sarma, kuşat-
ma... Anadolu'da kurulmuş eski bir uygarlık. 3/ Yer çatlığı...
İç kulaktaki kemik dolambacın orta bölürnü. 4/ Müstahkem
yer... Akdeniz havzasında görülen çok sıcak bir rûzgâr. 5/ Is-
lamlıktan önce Kâbe'de duran üç puttan biri. 6/ Saygınhk.. Rüt-
besiz asker. 7/ Bir içişte yutulacak miktar... Büyük erkek kar-
deş. 8/ lspanya'da Bask bölgesinin bağımsızlığı için savaşım ve-
ren gizli örgüt... Gerçeğe ulastıncı güçlü sezgi. 9/Doğu Slav hal-
lu... Resim ve heykel sanatlannda varhklann biçimi.
da fılmde dinlenme süresi.
60 YIL ONCE ÇumhuriyeC
Ismet Paşa'nın demeci
6 EKİM 1931
tsmet Pş. Hz. saat 16
buçukta Akropol'u
gezmişler ve M. Ekonom
tarafından verilen izahatı
dinlemişlerdir.
Saat 1.30 da Pöti Pale'de
sırasile Yunan, Türk,
ecnebi matbuat
mümessillerini kabul
etmiştir. Ismet Pş. Hz.
Türk gazetecilerine
beyanatında Yunan
gazetecilerile yaptığı
hasbıhaJi hulâsa ederek
demiştir ki:
"— Gördüğümüz hüsnü kabulden mütehassis ve
müteşekkir olduğumu söyledim. Bu demektir ki hal için
ve istikbal için iki millet te dostlukta ve mûnasebeüerinin
her sahada inkişafında istinat bulmaktadır. Matbuat ve
münevverlerin nazik bir y^f?
5
! üzerine dikkati
celbettim. Son asırbk tarihimizin bir çok safahatında
yekdiğerimizle mücadelede bulunmuşuzdur.
Mücadele safhalanndan bahsetmekte iki hedef vardır.
Birincisi müsbettir. Milletin mazideki gayretlerinden
bahsederek kendine itimat telkin etmektedir.
Diğeri, menfıdir. Mazide birbirine duşman olmuş
memleketlerin husumetlerini takviye ve tahriktir. İki
millet arasında yeni bir mücadele zemini kalmamıştır.
Bilâkis her sahada dostluktan bahsediyomz. Eski
mücadeleleri hatırlatmakta menfı hedef zail olmuştur.
Matbuattan istediğim bütün bahislerinde menfı hedefe
teveccühten içtinap etmektir, ayni vazifeyi kendi
matbuatımızdan da istiyeceğim. Ahvalin inkişafı daha
geniş itilâflar için bize ilmit veriyor, dedim. Yunan
gazeteleri bunun manasını sordular. Sarih olarak bir şey
söylemeğe imkân yoktur.
Aıamızdaki dosüuğun beynelmüel ahvalin şekline ve yeni
şeraite göre göstereceği tezahurat evvelden bilinemez.
Hüsnü münasebatımız tarafeyn için kuvvet, emniyet ve
istinat vasıtası olduğu kadar muhitimizde de sulhu
takviye eden esaslı bir vasıta olacaktır.
30 YIL ONCE Cumhuriyet
Iktisadi gruplaşmalar
6EÖM1961
Birieşmiş Milletler Genel Kurulu genel mahiyetteki
müzakerelerine bugün öğleden sonra saat 19 da 16 (gmt)
devam etmiştir.
İlk sözü Yeni Zelanda temsilcisi M.A.D. Mcintosh almış
ve Ingilterinin Muşterek Pazara girmesi haünde ülkesinin
bundan duyacağı endişeyi ifade etmiştir.
tktisadi gruplaşmalan tenkid eden Yeni Zelanda
temsilcisi, bu gibi bölge teşekküllerinin bir savaştan
magMup çıkmış ülkelere uygulanan iktisadi mUeyyidelere
benzer toplu tesirler meydana getirdiğıni ileri sflrmüştür.
Yeni Zelanda temsilcisi, Birleşmiş Milletlerc üye bazj
grupların başkalannın zaranna olarak karşıhklı
menfaatlerini korumak için gruplaşmalarının Birleşmiş
Milletler yasasımn ruhuna uygun olup olmadığı somsunu
da ortaya atmış.
GEÇEN YIL BUGUN Cumhuriyet
Polly Peck'in
kurtarılması
6EKİM 1990
Kıbru Türk asılh işadamı Asil Nadir'in güç dunımdaki
şirketi Polly Peck'in kurtarılması amacıyla Türkiye'nin en
ttst düzeyde devreye girdiği öğrenildi. Bu çerçevede, Asil
Nadir'in kısa vadeji taze para gereksinimini karşılamak
üzere Türkiye'den istediği 100 milyon sterlin için
(yaklaşık 525 milyar lira) Türk kamu bankalarının Ingiliz
bankalanna güvence vermesi yolunda bazı girişimlerin
Ankara'da yapüdığı belirtiliyor.
DÜNYA'DA BUGÜN
Kahıre*
Zûrih Y 19°
TARTIŞMA
TODİ Schumacher...
Bir garip insan şu Toni Schumacher! Bir
tuhaf kişilıgi var. Toni Schumacher'i tanı-
mayanlar için söyleyeyim. Bu insanoğlu ül-
kemizde Fenerbahçe ayak topu takunında
kaleci olarak oynadı. Bundan önce de ken-
di ülkesi olan Almanya'da da birçok kulü-
bün kalecisi olarak takımda yerini aldı. Son-
ra yazdığı bir kitap nedeniyle iribaşlarla ara-
sı açıhnca tam o sırada Fenerbahçe Kulü-
bü'ne transfer oldu ve kendisini bilenlehn
büyük sempatisini kazandı. Gecen yıl iki
kez jubile yaptı. Birinci kezde yapılan jü-
bile karanlıklar icinde oynandı, stadın ka-
ranlığa bürünmesinin faillerinin yakalana-
cağı söylendi ise de, bu sözler sadcce hava-
da kaldı ve fail mail yakalanmadı. Toni
Schumacher'in birinci jübile maçım sabo-
te edenler ellerini kollaruu sallayarak içimiz-
den birisi gibi dolaşmakta devam ediyorlar.
lkinci jübilesı kazasız bela&ız geçti ve Izmir-
de oynandu Toni Schumacher ikinci jübile
meydana geldi. Gazetelerde gayet küçük bir
haber olarak geciştirildi, teievizyonlarda ise
hiç izlettirilmedi.
Elin adamı kalkıyor, yapılacak olan ço-
cuk kampı için tam 600 milyon Türk Lira-
sı hibe ediyor. Bu para Toni Schumacher-
in anasının helal sütü gibi kendi parası,
adam alıp parayı çeker giderdi Almanya1
ya. Ama Toni Schumacher bunu yapmadı,
çünkü söz vermişti, parayı verdi. Şimdi ge-
lelim bizim para babalanna, onlar da bu iş
için katkıda bulunamazlar mıydı? Niçin bu-
lunamasınlar, baJ gibi parayı verebilirlerdi.
Peki bizim para babaları ne yapmayı tercih
ediyorlar. Bizim para babalan uçak kirala-
yıp anlamış gibi görünüp anlamadıkları
parçalan dinlemek için taa Danimarkalara
gidip, Pavarotti'yi izlemeye gidiyorlar. Şu
maçından elde edilen hasılatın 600 milyon Toni Schumacher'in yaptığı da ne kadar ba-
ürasını yapılacak olan çocuk kampına hi- nal dimi şeri?
be etti. Bu olay da daha birkaç gün önce AHMET METE tsUabol
o
d
690.000 TL
!
den Başlayan
Süper ilazip Viyatlarla.
SEMA
NAKISHANESİ
Geleneksel
EL SANATLARI
• HAT
• TEZHİP
• MİNYATÜR
• KALEMİŞİ
• ÇİNİ TASARIM
• EBRÜ
• OSMANUCA
• KÜMAŞ
DESENLEME
dallarındaki uygulamalı ders-
lerine 1 EKİM 1991 tarihin-
den itibaren başlamışür.
SEMİH İRTPŞ-MAMORE ÖZ
Fevzi Paşa Cad.
-Başhoca Sok.
No: 45 FATİH
Tel: 534 43 33
İNGİLİZCEYİ
8AYDA
KONUŞUN
Sizi Amerikalı
dostlarımızla tanıştıralım
3495938
GAYRİMENKUL AÇIKARTIRMA İLANI
SÖKE tCRA MÜDÜRLÜĞÜ'NDEN
1990/6 lalimat
Sablmasıoa kanv verilen gayrimemkuliiıı
cinsi, adedi, kı>meti. evsafı.
Borçlu Fevzi Akbudak'ın (Akbudak TUrizm lnsaat Sanayii ve Ti-
caret A.Ş.) nin hacizli olan Yenihisar kOytl Atenaj deresi mevkünde
336580 m2. raiktannda olan 1.8.1990 tarih 155 cilt 15231 sahife par-
sel 14550"de kayıtlı iş bu gayrimenkul satılmış olup halen maliki De-
niz TUrizm tnsaat Sanayii A.Ş. olarak tescil edilen gayrimenkul mal
hali hazırda kısmen delicelik. Kı&mi zeytinlik ve kı&mea fundahk vas-
fında olup üzerinde 8x80 metre ebadında iki adet depo 4 adet son-
daj ve 50 m2. büyüklüğünde su deposu bulunan bu yerin değeri
bilirkişi tarafından 1.433.240.000 (BirmilyardörtyuzotuzOçmilyoni-
kiyuzkırkbin) TUdir. Mezkür parselin imar durumu dosyada mev-
cut olup Yenihisar Belediyesi'nin 22.5.1991 tarih 707 sayılı yazısı ile
14550 nolu parsel Bdediye sınırlan icinde olup imar planı dışında
bulunduğu söz konusu yerin satijinda sakınca bulunmadıgı bildiril-
miştir.
Bu gayrimenkulün satışında KDV. Damga resmi, Belediye tellali-
ye ücreti tapuya tescil harç ve nıasarflar: .Mıcıya aittir. Bu parselin
vergi borcu var ise satış bedelinden kesilerek ödenecektir. Teminat
olarak %20 pey akçesi veya milli bir bankanın teminat mektubu ge-
çerlidir.
S«üş şartlan:
1- Satış 19.11.1991 günü saat 15.00'den 15J0"a kadar Söke lcra Mü-
durluğü'nde açık artırma suretiyle yapılacaknr. Bu artırmada tah-
min edilen kıymetin %75'ini ve rOçhanlı alacakJılar varsa alacaklan
mecmuunu ve satış masraflannı geçmek şartı ile ihale olunur. Boyle
bir bedelle alıcı çıkmazsa en çok aruranın taahhüdü baki kalmak şar-
tiyle 29.11.1991 günü aynı yer ve aynı saatte ikinci artırmaya çıkan-
lacakur. Bu aıtırmada da rüçhanlı alacaklıların alacağmı ve satış
masraflannı geçmesi artıyla ^o4O artırana ihale olunur.
2- Artırmaya iştirak edeceklerin, tahmin edilen kıymetin %20'si
nisbetinde pey akçesi veya bu miktar kadar milli bir bankanın temi-
nat mektubunu vermeleri laamdır. Satış peşin para iledir, aiıcı iste-
diğinde 20 günü gecmemek üzere mehil verilebilir. Dellaliye resmi
ihale pulu, tapu harç ve masraflan alıcıya aittir. Birikmiş vergiler sa-
tış bedelinden ödenir.
3- Ipotek sahibi alacaklılarla diğer ilgüilerin ( + ) bu gayrimenkul
uzerindeki haklannı hususiyle faiz ve masrafa dair olan iddialannı
dayanagı belgeler ile onbeş gün icinde dairemize bildinneleri lazım-
dır; aksi takdirde haklan tapu sicili ile sabit olmadıkça paylaşma-
dan hariç bırakılacaklardır.
4- Satış bedeli hemen veya verilen mühlet icinde ödenmezse lcra
ve Iflas Kanunu'nun 133. maddesi gereğince ihale feshedilir. İki iha-
le arasındaki farktan ve %30 faizden alıct ve kefilleri mesul tutula-
cak ve hiçbir hükme hacet kalmadan kendilerinden tahsil edilecekür.
5- Şartname, ilan tarihinden itibaren herkesin görebilmesi için da-
irede açık olup masrafı verildiği takdirde isteyen alıcıya bir örneği
gönderilebilir.
6- Satışa iştirak edenlerin şartnameyi görmüş v« münderecatını ka-
bul etmiş sayılacakian, başkaca bilgi almak isteyenlerin 1990/6 TaJ.
sayılı dosya numarasiyle memurluğumuza başvurmalan ilan olunur.
5.9.1991
(+) tlgililer tabirine irtifak hakkı sahipleri de dahildir.
Basın: 37164
SINAV tLANI
HAZİNE VE DIŞ TİCARET
MÜSTEŞARLIĞI'NDAN
Müsteşarhğımız taşra teşkilatında 657 sayılı Devlet Memurları Ka-
nunu'na tabi olarak çalıştırılmak üzere 54 adet Ihracat Kontrol Me-
muru, 9 adet Kimyager, 10 adet Memur, 20 adet Daktilograf, 2 adet
şoför ve 10 adet Hizmetli olmak üzere toplam 105 adet eleman alına-
caktır.
Sınava Katılacak Adaylarda Aranacak Şartlar:
Bütün adayların 657 sayılı Devlet Memurlan Kanunu'nun 48'inci
maddesindeki nitelikleri haiz olmalan gerekmektedir.
Ihracat Kontrol Memuru: Bu kadrolara başvuracak adayların sı-
navın yapılacağı tarihte 30 yaşını bitirmemiş, erkeklerin askerlik hiz-
metini yapmış veya tecil ettirmiş, Ziraat Mühendisliği, İktisadi, ldari
ve Siyasal Bilimler dallan ile bunlara eşit en az dort yıl öğretim ya-
pan fakülte veya yüksekokullardan veya bunlara denkliği Yüksek Öğ-
retim Kurulu tarafından onaylanmış yabancı fakulte veya yükseko-
kullardan birini bitirmiş olmaları,
Kimyager: Bu kadrolar için başvuracak adayların bu alanda öğre-
tim veren, dört yülık fakülte veya Yüksekokullardan veya bunlara denk-
liği Yüksek öğretim Kurulu tarafından onaylanmış yabancı fakulte
veya yüksekokullardan birini bitirmiş, sınavın yapılacağı tarihte 30
yaşını bitirmemiş ve erkek adayların askerlik hizınetini yapmış veya
tecil ettirmiş olmalan,
Memur: Bu kadrolara başvuracak adayların sınavın yapılacağı ta-
rihte 30 yaşmı bitirmemiş, lise veya dengi okul mezunu ve erkeklerin
askerlik hizmetini yapmış olmalan,
Daktilograf: Bu kadrolara başvuracak adaylann sınavın yapılaca-
ğı tarihte 30 yaşını bitirmemiş, lise veya dengi okul mezunu (Ticaret
Lisesi mezunlan tercih olunacaktır.) ve erkeklerin askerlik hizmetini
yapmış olmalan,
Şoför: Bu kadrolara başvuracak adaylann sınavın yapılacağı tarihte
35 yaşını bitirmemiş, askerlik hizmetini yapmış, en az 5 yühk agrr vasıta
ehliyeti olan ilkokul, ortaokul veya lise mezunu olmalan,
Hizmetli: Bu kadrolara başvuracak adayların sınavın yapılacağı ta-
rihte 30 yaşını bitirmemiş, erkeklerin askerlik hizmetini yapmış, il-
kokul veya ortaokul mezunu olmalan (Ortaokul mezunlan tercih olu-
nacaktır.),
gerekmektedir.
Antalya'da yapılacak olan sınavlann yazılı bölürnü 2 Kastm 1991
tarihinde, yazılı sınavda başanlı olan adaylann sözlü sınavı ise 6 Ka-
sım 1991 tarihinde yapılacakur.
Sınava katılmak isteyen adaylar Atatürk Caddesi Çaybaşı Sokak
No: 4 Antalya adresinde bulunan Ihracat Müdürluğü'nden veya Ha-
zine ve Dışticaret Musteşarlığı bölge mudürlüklerinden (Marmara Böl-
ge Müdürlüğü-istanbul, Batı Anadolu Bölge Müdürlüğü-lzmir, Gü-
ney Anadolu Bölge Mudürluğü-Mersin, Karadeniz Bölge Müdürlüğü-
Samsun, Güneydoğu Anadolu Bölge Müdürlüğü-Gaziantep, İç Ana-
dolu Bölge Müdürlüğü-Ankara, Doğu Anadolu Bölge Müdürlüğü-
Erzurum) temin edecekleri iş talep formu ve 2 adet vesikalık fotoğraf
ile aynı adrese şahsen veya posta ile en geç 18.10.1991 günü mesai bi-
timine kadar müracaat etmeleri gerekmektedir.
Postadaki gecikmeler ile sınav ilanından önceki müracaatlar dik-
kate alınmayacaktır.
Basın: 37029
Gece yatılı kalabilecek, çok iyi yemek
yapmasını, davetlerde misafir ağırlamasını
bilen ve bu konuda iş tecrübesi olan ve
referans verebilecek
YARDIMCI BAYAN
aranıyor.
Tel:1790212(lşsaatlerinde)
'Alınaeak eleman sigortalı olarak çalışacaktır.
T.C.
İZMİR 1. ASLİYE TİCARET
MAHKEMESİ
Esas No: 1991/811
Alacaklıları ile konkordato akdetmek isteyen Kurak Dayanıklı Tü-
ketim Mallan Ltd. Şti. ile ilgili konkordato dosyası tastik edilmek uzere
tzmir 3. lcra Tetkik Mercii Hakimliği'nce tastik edilmek üzere mah-
kememize gönderilmiş olmakla
Aşağıda yılı gün ve saatte konkordato komserinden gerekli izahat
alınacağından, konkordatonun tastiki talebine itiraz edenler bulun-
duğu taktirde delilleriyle bırlikte 14.10.1991 günü saat 10.30'da mah-
kememizde bizzat hazır bulunmalan ve>a kendilerini bir velcil ile temsıl
ettirmeleri ve itirazlarını bildirmeleri, aksi taktirde Kurak Dayanıklı
Tüketmi Mallan Ltd. Şti.nin konkordatonun tastikine karar verile-
ceği ilanen tebliğ olunur.
Ra<nn-
ANKARA NOTLABI
MUSTAFA EKMEKÇİ
Seçim Sisteminin Oyunları (4)
Hacı TÖ'nün İşleri...
Erken seçimlere karar verilmezden önceydi; SBP Genel
Başkanı Prof. Sadun Aren, iki arkadaşıyla birlikte SHP Ge-
nel Başkanı Erdal inönü'ye gitmiş, SBP nin de seçimlere gir-
mesinin sağlanması için çalışılmasını istemişti. Sadun Aren:
— Bu seçim sistemi kesinlikle değiştirilmelidir dedi. Erdal
Bey:
— Evet, çok kötü, karşılığını verdi. Hinthorozu Erdal Bey,
sonra bir anısını anlattı, şöyle dedi:
— Birkaç yıl önce Norveç'e gitmiştim. Orada sosyal demok-
ratlara, "Sizin seçim yasanız son ne zaman değişti?" diye
sordum; hiçbrri anımsayamadı. Değişiklik tarihini kimse bil-
miyordu...
Seçim Yasası değişikliği o denli eskiymiş ki kimse anım-
sayamıyor. Anayasa gibi bir şey. Türkiye'deyse özellikle ANAP
döneminde her seçımde yasa değiştırildi!
"Seçim Sisteminin Oyunları"nı günlerdir yazmaya çalışı-
yorum. Bununla dördüncü oldu. Asltnda her yazı bağımsız
biçimde okunabilir, öyte hazırlamaya çalıştım. Şimdi içinden
çıkılamayan bu seçim sisteminin nasıl hazıriandığını, Hacı
TÖ'nün kafasında nelerin olduğunu -satır arasında- izleme-
nizi diliyorum. Hacı TÖ, birçok konu gibi hukuku da, anaya-
sayı da bir araç olarak gördü. Fırsat buldukça, onlan bozmak
için elinden geleni ardına koymadı. "Anayasayı bir kez ihlal
etmekle bir şey çıkmaz" diyen o değil miydi? Hukuku kendi
amaçlanna hep uydurmaya mı çalıştı ne? Örneğin kuralına
göre oyun oynanmaya başlanmıştır, hemen o kuralı değiştir-
meye başladı. 1983'te askerler -giderayak- Seçim Yasası'nı
değiştirmişlerdi; elbette o zaman Hacı TÖ, olayın dışınday-
dı. 1983 seçimlerinde epeyce oy aldı, ama 212 milletvekili çı-
karabildi. Bundan da hep yakınıp durdu mu? Daha sonra
Seçim Yasast'nda ufak tefek değişiklikler yapmaya başladı.
Bu konuda en yakın çalışma arkadaşı Mehmet Keçeciler miy-
di? Onunla mı oturup bu arapsaçını ortaya çıkarmıstı Hacı
TÖ?
— Bizim partimizin durumuna uygun şekilde Seçim Ka-
nunu'nu gözden geçirelim mi diyordu?
1987 seçimlenne gelindiğinde bu sistem ileri sürüldü. Bir
arkadaşı itiraz etti, şöyle dedi:
— Bu sistemde çok az oy oranıyla çok büyük iktidarlar el-
de edilebilir!
Hacı TÖ, yüzde 40'lar dolayında bir oy bekliyordu. Arka-
daşı şöyle dedi:
— Hesapladınız mı yüzde 40'la ne kazanılacağını? Yüzde
40ı bulursakhele 1-2puangeçersekkorkarım450 milletve-
kilinin 400 küsurunu alırız!
Hacı TÖ, kahkahalarla güldü:
— Ben de aynı hesabı yaptım! dedi.
— Siz bundan endişe etmiyor musunuz? Bu güzel bir şey
değil, kötü bir şey. Bu, vaktiyle Demokrat Parti'nin de başı-
na geldi. Çok küçük oranlarla, çok büyük milletvekili çıkar,
muhalefetin sesi kalmaz parlamento icinde; sistemi, rejimi
oynatacak problemler çıkar.
(Bu sözleri söyleyenın adını saklı tutacağım.) Bunu duyutv
ca Hacı TÖ'nün kafası karışır gibi oldu:
— Doğru yav! diye mınldandı.
Bereket ANAPın o seçimde aldığı oy, yüzde 43'lerden yüz-
de 3&3'e düştü de, korkulan başa gelmedi mi? 1983'te ANAP
yüzde 43 oy almasına karşın 212 milletvekili çıkarmıstı. Bu,
• -o zaman milletvekili sayısı 4O0'dü- yandan biraz fazlaydı. Oy-
sa ^syde seçim sistemini değıştirerek çok daha düşük oy
oranıyla bu kez 292 milletvekili çıkardı. Hacı TÖ, sekiz mil-
letvekiti daha çıkarsa 300'ü bulacak, anayasayı istediği gibi
değiştirebilecekti. Buna hep yandı durdu:
!
j
— Sekiz milletvekili daha çıkarsaydık, anayasayı istediği- İ
miz gibi değiştirirdik dedi. \
Hacı TÖ, ne gibi bir seçim sistemi düşünmekteydi? Önce
1
"dar bölge"yi düşündü. Her miiletvekilinin bir bölgesi olacaktı.
Sonra o işe girmedi nedense. Kontenjan sistemi, bölge en-
gelleri (barajları), bunların da oranlarmı yüksek tutacak bir
sistemi geliştirdi MehmetKececiler'le birlikte.Bu sistemin te-
melini aslında 1983'te askerler atmışlardı. Onların kafasın-
daki, küçük partilere yer vermeyen, daha çok Amerika'dakine
benzer iki partili bir sistemdi. "Biri sosyal demokrat, öteki de
merkez sağ parti olsun" diyorlardı.
Hacı TÖ, bunun iyice tadını kaçırdı! Kendisinin ileride ol-
duğunu düşündü; ancak daha önceki seçime göre yıpran-
makta olduğunu da görüyor, biliyordu. 1986 ara seçimlerinde
ANAP 11 ilden yüzde 32 almıştı. Zaten 1986'dan başlayarak
gerilemeye başlamıştı ANAP; Hacı TÖ'de şafak attı! 1987'ye
gelindiğinde artık 1983'teki, 1984 yerel seçimlerindeki ANAP
olmadığını biliyordu. İcinde biraz da bu kuşku vardı. Ama yi-
ne de birinci partiydi 1987 öncesinde.
— Birinci parti olarak avantaj nasıl sağlanır?
Bunu mu düşündü? Buna göre bir "model" bulmalıydı; as-
kerlerin "ülke" engeline (barajına), ek olarak "bölge
engellerini" şiddetlendirdi.
Bunun için seçim bölgelerini parçalamak gerekiyordu, onu
yaptılar. Yüksek Seçim Kurulu, bu parçalamaya karşı çıkabi-
lirdi, çıkmadı. YSK bölgeleri parçalarken hükümetten gele-
ne uymayabilir, kendisi "coğrafi" parçalamayı
gerçekleştirebilirdi. Bunu yapmadı. Bolgeler, "ucube"ye dön-
dü. ANAP, ANAP icinde, Keçeciler, parçalamayı "coğrafi" ola-
rak değil, ANAP'ın oy durumuna göre ayarladı. Böylece
ANAP, "3"lü bölgelerde, yani küçük bölgelerde 3-0 aldı!
1987'de 292 çıkarmasının nedeni bu oldu!
Hacı TÖ, bu sistemde "dar bölge"ye geçişi denedi. Böyle-
ce, "4"lü, "3"lü bölgelerde ANAP önde bitirdi. Oysa "6"lı böl-
gelerde 6-0 almak öyle pek olası değitdi. Çok zordu. Orada
bölge engeli (barajı) biraz daha düşer yüzde 20'lere dek iner-
di. Tek parti nin egemenliği olanaksızlaşırdı. Hacı TÖ bunu
biliyordu. İstanbul gibi yerlerde. düşündüklerini yapamazdı.
Bu sistemde bu kez engel biraz daha indirildi, fazla oynaya-
madılar; yüzde 33, yüzde 25'e, o da yüzde 20'ye indi. Bu ciddi
bir inişti. "4"lü bölgenin bir bölümünde yüzde 20 olduğu gi-
bi kaldı "6"lı yerlerde. Bunu boyle yapması da daha adaletli
bir sistemi arayışından mıydı, yoo... Kendi hesapları sonu-
cuydu. Artık önce bitiremeyeçeğini görmüştü. Sonuncuyu
Mesut Bey yaptı, ama Hacı TÖ'nün etkisi yok muydu bun-
da? Öyle bir nalıncı keseri olmalı ki önde olursan ona göre,
ikinci olursan ona göre değiştireceksin. Yapılan buydu...
Hacı TÖ, arkadaşlarına;
— DSP'ye biraz para verin, dedi. Paralan yok! DSP'yi güç-
lendirmek lazım.
Meclis'te ne grubu ne üyeleri olmasına karşın DSP'ye Ha-
zine'den para yardımı yaptldı. Yüzde 7 oy alan partiye verili-
yordu. Bundan "Refah" da yararlanmış oldu. Ama asil
Ecevit'in DSP'si için mi çıktı Hazine yardımı? SHP'nin oyla-
rını o bölecekti çünkü. Meclis'te grubu yokken HEP'e bile Ha-
zine yardımı yapılacaktı. Sonunda bu oyun bozulacak,
HEP'liler SHP ile birlikte seçime gireceklerdi.
VEEAT
Cihangir semti eski gazete bayii Mustafa özdemir'in eşi; Sezai,
Ahmet, Esma, Erol ve Osman'ın annesi; Neşvet, Günseli, Sema
ve Ahmet'in kayınvalidesi; Seda, Bora ve Tayfun'un anneannesi;
Güneş ve Fırat'ın babaannesi, Gülende, Sultan, Bahar, Seher ve
Muammer'in ablası değerli varhğımız
HAIİCEÖZDEMİR
3 Ekim 1991 Perşembe günü vefat etmiştir.
Acımız sonsuzdur
AİLESİ