Katalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ PAFTÎLER VEEKONOMt—3— 3 EKİM 1991 DÖVİZ KURLARI Dövan Cnsı 1 ABODotarı 1 Alman Marta 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya ŞtNnı 1 Betçıka Frangı 1 Oarumarta Kronu 1 FmMastttası 1 Frartsız Frangı 1 Hollanda Flonnı 1 Ispanytt Pezetas 1 Isveç Kronu 1 Isvtçre Frangı 100 Italyan Lıreo 1 Japon Yenı 1 KanaoaDolan 1 Norveç Kronu 1 Sterin 1 S Arabtstan Rıyali DÖVI2 Alıs 4709 56 283367 3770 00 402 78 137 61 734 49 1164 01 832 06 2516 47 44 81 777 86 3244 62 379 04 35 58 416591 725 39 8252 56 1255 78 Oövız Sattş 4719 00 2839 35 3777 56 40359 137 88 735 96 116634 833 75 252151 44 90 779 42 3251 12 379 80 35 66 4174 26 726 84 826910 Efektıf Alış 4704 85 2830 84 3713 45 402 38 136 23 72715 1152 37 83125 2513 95 4391 770 08 324138 375 25 35 05 4103 42 71814 8244 31 1258 30 1236 94 EtekM Satış 473316 2847 87 3788 89 404 80 ,. 138 30 73817 1169 84 836 25 2529 87 45 03 78176 3260 87 380 94 35 76 4186 78 729 82 8293 91 1262 07 3EKİM çAnunm 1991 i 1 6620 Alman Markı S 1 2492 Avust Ootarı 111 6925 Avus Şdını S 34 2249 Bel S 6 4120 Oan Frangı Kronu S 4 0459 f n Markkası t 5 5599Fran S 1 8714 Hol S10510İSP S 6 0545 Isveç i 1 4514 Isv S 1242 49 Ital Frangı Flonnı >entast Kronu rangı Lıret (132 35 Japon Yenı S 1 1304 Kanada Ool S 6 4924 Norveç Kr E 1 7522 ABO Ootan i 3 7502 Suuö Rıyali SERBEST PİYASADA OÛN DÖVİZ-ALTIM ABO Dotarı Alman Marta Isvıçre Frangı Hollanda Flonnı Ingılız Sterlını Fransız Frangı 100 I Lıren BORSA Alış 4740 2840 3245 2515 8250 830 378 Satış 4750 2850 3255 2515 8300 837 383 S Arabıstan Rıyali Avusturya Sılını yumhunyet Reşat 24 ayar altm 22 ayar tnlezık 900 ayar rjümüs ften Hacai: 96.5*9.679.225 l$le* MHrtarr. 25.1W.205 bpMfa |M Mtf*ti«r) •!•**: Z7K.7I M* : 21M.31 Saaa|< önceta kapanşa göre) Bıteşık 2937 64 Malı 2271 32 Sınaı 3327 95 Alıs 1245 400 359 000 380 000 54 500 49 800 675 Satış 1260 407 365 000 395 000 2 EKİM : J14M7 Mahkk ı r t ^ ı a » ! ffct) Mtet*: »10.13 HM: 21«5.M Saıi: 3117.12 Öncekı ortalamaya gûre) Bılesık 2912 55 MaS Adana Ctm A) Mana O C) Atyon CiTOnto Aul 'KStıHBUI Atta™ Akçffrano Aksa Altfin Holdng Anvjolu Cam An»» «Mfean ManCün Ay9u Baöiaş BrtkTlUun MuOmnto CaattaleÇnırtc ÇMkHau Çkıu Ç E M M Omrtank OmstCm Dtfmcd Ofntttfng S^ E6|t Iplı Egt frmt Eğt Endistn EgıGvbre Emtk SiQort»(BU) EflfcaHottng EfCMS Bnöttfc Enol D Ç E*a* Ftfls Alumatyum Rnmtank Genus Goad-Vur Gutm Fab Guney Bvacıl* İSS'F.H» Intoma Motor Pston lanrDÇ İ2DCOTI Kanomn K* KtftMk Mobiya Kcnt &tta KtpcıEMdT* KeçHoUng K&ç VMmm Konyı Çmenttı KoMtı» Tar KöyU9 Kuüfrya PofS*n LüksKnMe JHnlm frtonfr* Çtnnfllo I M M m f e M OH MvshM H $Mtnl 91U) İ M Mgns Nass •Mlnnk BJıt MMtaf •KlTunsn Hİİfte Çnmnm Okan TatsU Olmuisa Onsan Py$an (BU) PEGP-O» PMttm PınarSut Pmar Enttgre El Pnar Su PnarUn Pvraş PHralOfai PülylııHBU) FttMt Sarrtnl HokSnj SKaS(8U) SMsa Ştnmı FlwnM 5in Ekjttra* TamSgortj T D t f a * TflfcsHbnk Tusan T G m M B TlşBM (8) 7 Jj B (C-^KBOL) Tfc B £-4ti£BDZ) T b Ba* (0 TıreKııisan n>TofJS Turt Oto Toptak Kijıt Tfikya Cam TSunens T SQC Cam T S K B (BU) TO DMum TuncaTtteM Topras THY T luborg TıArtMnk ÛvtCmMKBU) Vakrt Yıtınm On VttM VahlF KnlBUI YJSJS YlpıKrMı Ytnsa Ûncakı se- anskapan 285000 48000 15000 2050 3850 31» 20600 '000 11500 2800 6300 28000 1350 1500 2550 3150 2400 3900 4900 2850 900 17500 2300 1MY1 IOUU 900 6300 49M 19500 10250 4150 48000 1150 600 1100 2700 7400 3900 3000 9000 2850 2000 4200 JU9U 700 13750 1350 IM 15000 2700 650 5700 2100 3450 2200 4700 48S0 11250 18260 28500 1100 1300 6900 3850 92S 6900 1550 1400 3550 280b IM 21000 475 1050 11M 6300 71000 1150 1400 6400 1050 2250 1150 2650 525 1000 2100 2000 4450 1800 975 1500 *!•• 3500 5400 8200 7600 2750 1350 J£]U 3900 1200 8000 150000 300 600 1200 960 11M 13000 7500 17X 10750 1950 1650 4950 6500 3200 900 1900 4500 4150 800 1500 2100 4950 1500 1650 1060 Buguntaı «ıckcuk 260000 46000 14000 2000 3800 3050 19000 950 11000 2650 5200 25500 1350 2400 2900 2300 3800 4800 2800 900 2200 900 6300 47M 19000 10000 46000 1150 575 1100 2700 7200 3600 3000 8000 2800 4100 675 13500 1300 13M 14500 600 2100 3400 2000 4700 4600 10750 18000 28000 1050 1250 6800 900 6500 1500 1300 3500 2400 475 20600 475 950 I1N 1000 1400 6200 1000 2200 1100 475 925 2050 18S0 4050 1800 950 1400 3500 5000 6200 7200 2650 1350 9*M 3500 1200 7200 300 575 1200 950 11St 12250 7500 1700 10250 1850 1550 4850 2900 875 4450 4000 775 1450 205C 4800 1400 1600 1000 Bugurfcj «lyukstt 285000 48000 14750 2050 3850 3100 20000 1000 11250 2850 6200 25500 1350 2500 2950 2350 3800 4900 2850 900 2300 900 6400 41M 20000 10250 47000 1200 600 1100 2700 7200 3850 3000 8000 2850 4200 700 13750 1350 144M 15000 650 2100 3450 2250 4700 4950 11000 18250 28500 UOO 1300 7000 925 6800 1500 1400 3550 2550 m21000 475 1050 12K 1050 UOO 6400 1060 2300 1150 500 925 2100 1900 4300 1800 975 1550 3500 5000 8200 7300 2750 1350 81*8 3500 1250 7700 300 600 1250 950 115» 13000 7500 1750 10750 1950 1600 4900 3150 875 4500 4100 800 1500 2100 4900 1500 1650 1050 YCTIRIM FOHLARI MtoMtJHrt Hi klhkMHI te<Wmv' 321% 32311 013 fe&Mn-Z 4G313 «5EÇ -094 felSttm-3 24İ17 24 247 012 İ 5 W n M 2)1231 20256 012 İ5W»ım-6 17340 17X0 012 Mtfkn-1 mmt 69L81 013 tofettaı-2 5S3K 59466 013 MHiot-3 3a/60 30801 013 taltıfeM Z7ES 27703 013 lnfcrfcB-5 10913 1 0 » 424 l»satWl »137 »217 014 kfc*1at-2 44372 «438 014 UsatVK-3 23H33 23054 013 M a « M 23269 23301 014 ttallUmrîjn 1236 126» 005 GınM VMnm-1 72610 72714 014 GnMtttmı-2 27S4 27861 013 Gnattfem-3 174M 17439 014 Û d r i « k > M tiSB 11544 014 teaiiMnnvS &412 8.416 005 E*at*ftni 73160 73251 014 Esba*Fon2 24443 24477 014 Esto*Foo3 16878 16301 014 VKBMnmF K161 61239 012 YXBSeM6rF 5129 51336 013 YKBteef 6B760 msa m VKBKamF 51192 51258 013 YKBLİOİF 44410 44449 009 YKBKanraF M062 50102 010 VKBDtaF 20733 20759 013 YKBKjflöF «393 16417 015 YKBAMIF 15571 1SS34 036 VHgfFoı-1 51300 513E1 0t2 VHnt tort-2 130472 130524 012 VUcfFoı-3 23131 23159 012 VUof H B » 14757 14728 -020 V A | j i f | | İ Ş İ 8 M H & C M ( N N TL} 1 MllvlL SiztnM tsyw. 9 Mk 1 2 2 2 m2 5 1 * 1 2711S19 3010B1 m h 79200 KSOO »fflO 95303 b 1 * * 7)200 K5U UflO 95320 2251 73 Sınaı 3299 63 Bugunku kapamş 280000 46000 14000 2050 3850 3050 20000 1000 11000 2700 6200 25500 1350 2500 2950 2300 3800 4600 2800 900 2250 900 6300 4TM 19500 10250 46000 1150 575 1100 2700 7200 3650 3000 8000 2800 4100 700 13750 1300 1J58 14750 600 21» 3400 2000 4700 4600 10750 18000 28000 1100 1250 6800 900 6500 1500 1400 3500 2400 47» 21000 475 950 U M 1000 1400 6300 1050 2200 1100 500 925 2 1 » 1850 4060 18» 975 14» 35» 5000 . 8 2 » 72» 2750 1350 8188 35» 12» 72» 300 575 12» 950 11M 12250 7500 17» 10250 1900 1600 4 9 » 29» 210» 45» 40» 80» 15» 2050 49» 15» 16» 1050 Mknkı vakrr Du^a VWof Foo-6 DefcMMa Istem mıttarı 11980 8375 13420 55» 34» 139812 400 29225 13745 412689 680» 2610 466» 926950 175860 81» 391240 53» 3150340 75» 1165 201764 267» 18661 1M( 275785 423970 20» 100» 82110 5 » 20» 12» 506*606 10» 25» 2200 75» 321300 47» 22070 Z7M 33550 356062 4 » 209875 32025 155» 2» 1491» 46785 108212 46975 92850 392» 15» 29920 327570 49090 307» 465» 12950 1SMM 21950 14755 350» 21Hİ 35» 5150 16203 202» 166176 14SSM0 7 » 150» 13» 25» 15» 1150225 3525 58996 111850 20» 15» 15» 2200 67650 4850 31C731 6 » 92044 31910 1622860 78160 78440 60» I M 29» 4 0 » 122?» 36» 24914 19990 38876 28832» 875 1050 59» 506» 30250 26080 60» 198425 248332 127» »i Fon Otştank Beyaz D J $ M I Pnıte TubnFaıi Tu«m Fon-i HıGuFoı- MftuFoı- Fnıans Ftm-2 FıwsFrj(i-3 Finans Fon-4 FınansFon-5 ZMFon-ı TJraaıFon-î ZMBtşat ZnaFoı-4 HatFım-2 PvmkFon Fon Parrutese Eırt»FoıH EmüfcFoft. ImooRm- Ifflpeı Frjn- SorrmFm DenzFon EgeFoı KaknnaFor OemrFan lanşFoı ORttFnı Tûrtt** FOÜ NetFaı EtFon 9.811.538 M i«47 (711 f f m* kkk S3CE •779 »20 K» Ençotsfe yaprtlhy 2800» 460» 14750 20» 38» 3050 20000 1000 110» 2750 62» 255» 1350 2450 29» 23» 38» 4 7 » 2850 9 » 2250 9» 63» tm 196» 100» 470» 1150 575 1 1 » 27» 72» ' 3750 30» 80» 2B50* 41» 7 » 13750 1300 14M 145» 625 21» 3450 22» 47» 47» 10750 180» 28000 1050 13» 70» 925 8800 19» 13» 3550 2550 47S 210» 475 950 11» 1050 14» 83» 10» 2250 1 1 » 475 925 21» 19» 4 1 » 18» 975 1500 36» 50» 82» 7200 2750 1350 8*M 35» 12» 72» 3 » 6 » 12» 950 1198 12750 75» 17» •0250 19» 16» 49» 3050 875 45» 4 1 » 8» 1450 2050 49» 15» 16» 1000 54 700 53 500 702 1991 AJrtl* ort fiy 280192 46397 14507 2009 3808 3053 19756 996 11103 2735 62» 255» 1350 2443 2921 2320 38» 4753 2843 9 » 2241 9» 6305 4TM 19329 10027 468» 1162 578 11» 27» 72» 3733 30» 80» 2825 4123 697 13739 1302 1 » 14577 617 21» 3438 2124 47» 4696 10626 18109 28085 1070 1276 69» 923 6631 15» 1331 3539 2535 4ta 20981 475 960 115) 1035 1400 6303 1001 2237 1118 480 925 2087 1883 4139 18» 973 1477 (•Ka 35» 50» 82» 7225 2749 1350 B M 35» 1202 7338 3» 598 1206 950 11M 12638 75» 1702 10402 1902 1585 4693 3006 875 4475 4053 799 1455 2072 4858 1457 16» 1014 2BCİM1991 Hi •*• 21999 2-098 15.479 15.495 44717 44763 62211 62İ95 17735 17761 50975 51045 14267 14296 186.769 186994 22375 22332 27350 27995 23757 23790 15.472 15.466 15^6 15712 26.495 26.479 2Ü.032 2&O5S 21273 21293 19JO7 19526 25373 26000 20008 20031 27298 27329 H063 18092 21126 23162 17382 17100 21335 21361 14 797 US28 18.739 18.70 20224 20237 22205 22236 18.026 18.047 18.764 11788 •1059 18083 15535 18562 15&40 1500 15.438 »4J9 •5552 15575 14326 14946 •*l«l 047 010 aıo OM 015 0.14 0.13 012 008 ai6 0.14 -fl.04 0.17 «.06 0.10 009 aio aio ao an 005 0.16 aıo ao021 ai2 005 an 0.12 ao0.13 0.15 ao au a« ao 2 EKİM 1991 I M ne73M 74 K 73» ınoın 350.001 sooan 273S0DO t M îmoo 3K750 «534(03 2BK7BB OSMAN ULAGAY DSP:Gelişmenin koşuluistikrar Toplum yaranyla çelişmeyen bir piyasa ekonomM özlemi DSP programında dikkati çekiyor Demokraıik Sol Parti'nin se- çim bildirgesinde ANAP iktida- nnın ekonotniyi nasıl bir darbo- ğaza ve istikrarsızlığa sürukledi- ği belirtildikten sonra şöyle de- niyor: "Ekonomideki ve toplumda- ki sorunlann başlıca kaynağı ve gelir dağılımındaki aşın adalet- sizliğin onemli bir etkeni olan enflasyonu olabildiğince kısa surede taşınabilir duzeye indir- mek DSP iktidannın başta ge- len bir görevi olacaklır. DSP bunu çok yönlu bir önlemler di- zisiyle gerçekJ«^tinneye karartı- dır." "OlabUdigince kısa süre" ne kadaı? "Taşınabilir enflasyon diizeyi" yüzde kaç? Bu sorulan DSP'nin ekono- mik konulardaki sözcüsü Hüs- nü Kızılyalb'ya soruyorum. Kı- zılyallı, enflasyonun yuzde 100*e dogru tırmanma eğüimin- de olduğu ve ekonomik denge- lerin böylesine bozulduğu bir ortamda süre ve rakam verme- nin zorluğunu vurgulayarak şöyle diyor: tki-tiç yılda istikrar "ANAP şimdi beş >ıl içinde enflasyonu yüzde 10'lara çeke- cefini söylüyor. Bana gore beş yıllık istikrar programı olmaz, bu çok uzun bir sure. Öte yan- dan ekonomide dengeler o ka- dar boznlmaş ve enflasyon o kadar azdınlmış ki bunu bir an- da aşagı çekeriz demek de ger- çekçi degil. Ben en fazla iki-uç yıl içinde enflasyonu yüzde 10'lara indirmenin makul bir hedef olabileceğini düşünüyo- nun." Kızılyallı ciddi bir istikrar programııun ekonominin sağ- lıklı bir işleyişe kavuşması ve ekonomik büyumenin istenen düzeye yukselmesi için ön koşul olduğuna inaruyor. Ekonomide istikrann sağlandığı izleniminin güçlendiği oranda firma davra- nışlannın ve yatmm kararları- DSP'nin ekonomik konularla ilgili sözcüsü Hüsnü Kızılyallı, enflasyonun yüzde 100'e gittiği ve tüm ekonomik dengelerin bozulduğu bir ortamda ilk yapılacak şeyin çok ciddi bir istikrar programını ödünsüz uygulamak olduğunu söylüyor. "Ancak iki- üç yılda sonuç alınmalı" diyor. Kapsamh bir vergi reformu paketi hazırlayan DSP, KİT sorununu seçmeci bir yaklaşımla çözümlemeyi öneriyor. Kamu açıkları kapandıkça borç sorununun da hafifleyeceğini düşünüyor. lı bir vergi reformu tasarladık- larını anlatan Kızılyallı'ya göre tasarlanan refonnun bazı öğe- leri şurüar: • Gelirlerin birleştirilerek vergi- lenmesine gidilecek, • Oranlaı yukseltilmeyecek, ter- sine gelir vergisinin ilk diliinle- rine uygıılanan oranlar düşünı- lecek, buna karşüık vergi dışı kalan faaliyet alanları da kap- sam içine alınarak vergi tabanı genısletilecek, mn da istenen yönde değişece- ğini belirten Kızılyallı, ciddi bir istikrar programıyla bağdaşma- yan vaatlerde bulunanlann enf- lasyonu duşurme niyetlerinin ciddiye almamayacağım söylü- yor. Kızılyallı, ekonomik istik- rar yönunde atüacak inandırıcı adımlann ekonomıye sağlıkh dış kay.nak girişini de kolaylaştıra- cağınıve arttıracağuıı belirtiyor. İstikrar ve büyüme "Ekonomik istikrar" deyin- ce akla ister istemez 'enflasyon' ve 'sürdürvdebilir buyume' kav- ramlan geliyor. DSP, seçim bil- dirgesinde, "enflasyonu indir- mek ve ekonomiyi canlandır- mak için"neler yapmayı tasar- ladığını on iki başbk altında açıklamış. İlk dört başhk şöyle: • Kamu harcamalan kısılacak, • Bütçe açığı daraltılacak ve bütçe disiplini sağlanacak, • Kamu gelirleri sağlam kay- naklara dayandırılacak, • KİT'ler yeniden düzenlenerek ekonomiye yuk olmaktan çıkar- tılacak. Her başhk altında alınması duşünulen önlemler de madde madde sıralanmış DSP bildirge- sinde. Bunlar arasında uretimi ve yatınmlan arttırmaya yöne- lik önlemler de var. Ekonomide istikran sağlama- ya öncelik vereceklerini belirten Hüsnu Kızılyallı'ya bu önlemle- ri nasıl bir sıra içinde ele alacak- lanm soruyorum. İlk iş olarak kamu kesiminin cari harcamalarında azami ta- sarrufa gideceklerini ve her tur- lü savurganlığı önleyeceklerini söylüyor. tkinci sırada kamu yatınmla- nnın ciddi biçimde gözden ge- çirilmesi var. Gereksiz görülen ve daha başlangıç aşamasında bulunan yatınmlanıı durdurula- cağını, uretken yatırımlann ise süratle bitirilmesine çahşılacağı- nı anlatıyor Kızılyalh. Vergi reformu zı gelirlere uygulanan stopaj oram yükseltilecek, • Yatınm indirimi uygulaması sürecek ve öncelik verilen alan- lara yatınm özendirilecek. Hüsnü Kızılyallı, ilk aşama- da kamu geürini arttıracak ön- lemlere öncelik vereceklerini, kamu açıguu arttuabilecek va- atlerde bulunmaktan ise özenle kaçındıklannı belirterek "enf- lasyonu düşünne konusunda sa- mimiysek bu tutumo benims<s mek zorundayız" diyor. • Kurumlar vergisi oranı bir _ miktar düşunilecek, ama istis- KİT'lere S0ÇİCİ ÇÖZİİm na ve muafiyetler iyice tarana- rak gerçekleşen oranın belirle- nen orana yaklaşması sağlana- cak, • Belge düzeni tam olarak otur- tulacak, Maliye'nin denetim ör- gütu geliştirilerek tam etküi de- netim sağlanacak, böylece ka- çaklar en aza indirilecek, • Savurganca harcamalann ve luks tuketimin daha yuksek oranda vergilendirilmesi için KDV'de farklı oranlar kuUanı- labilecek. Üçuncu olarak ciddi ve fark- • Banka faizlerine ve diğer ba- DSP'den değişik örgütlenme ve uygulama önerileri DSP'nin seçim bildirgesinde ekonomide değişik orgutlenmeleri ve uygulamalan gundeme getiren ilginç bazı onerikr yer alıyor. Bunlar arasında en fazla dikkati çekenkr şunlar. • Pazarın işleyışinde ve denetiminde üretici ve tüketici halk örgutleri etkili duruma getirilecek. • Devlet ve yerel yönetımler tuketiciyi korumakla yukumlu kıhnacak. • Kamu kuruluşlarının ve belediyelerin yurt içinde yeterince uretilen malları dış borçlanma yoluyla dışandan alarak yerlı sanayiyı baltalamaları önlenecek. • Kuçuk ve orta ışletmelerle esnaf ve sanatkârlann çağdaş ışletmeciliğe ve ılerı teknolojılere geçebılmeleri ve risk sermayedarlığı özendirilecek. Halk Bankası bu kesımlerin oluşturacağı kooperatiflerın denetimine verilecek. • Devletin kanşma alanı dışında, demokratık yapılı işçi ve ureticı yatmm fonları kurulacak. • Belirli Uretim dallarında uzmanlaşan, özerk dışsatım kurumlan kurulacak ve dışatım yapmak isteyenlere destek sağlayacak. • Devlet özellikle geri kalmış yörelerde zaran da göze alarak "öncü ve dogurgan vatınmlar" yapacak ve gelişmeyi başlatacak. • Pazarın tekelier ve karteller gudumune girmesini önlemek ve halk yaranna işlemesini güvenceye ahnak üzere "üçlü ve guçlıi bir kooperatif duzeni" kurulacak; ureticı, tuketicı ve esnaf kesimlen kooperatif birlikleri kurmaya özendirilecek. • Ziraat Bankası bir kooperatifler bankasına dönuşturulecek. • Köykentler kurulacak. • Araştırma ve Geüştirme Eşgudüm Kurumu kurulacak. DSP bu örgütlenme ve uygulamalarla piyasa ekonomisinin toplum yarannı zedelemeyecek biçimde uygulanabilmesi yolunda önemli adımlar atılabileceğıni duşunuyor. KİT'lerin zamlannın da enf- lasyonda önemli rol oynadığını söyleyen Kızılyallı, bazı KİT'le- rin temelden gelen çörümü çok zor sorunlan bulunduğunu, ba- zılannın ise özerk ve iyi yöne- timle kısa sürede verimli işlet- meler hahne getirilebileceğini anlatıyor. DSP'nin bu konuya "dogmatik defil pragmatik, toptancı defil seçmeci" yaklaş- tığı seçim bildirgesinde de açık- lanıyor. DSP, KİT'lerin hiçbir bakanlığa bağh obnayan özerk kuruluşlar haline getirilmesini, KİT'lerle ilgili stratejik kararla- rın ise geniş bir katılımla oluş- turulacak olan "KİT'ler Eşgû- düm ve Denetim Kunılu"nca alınmasını öneriyor. KtT'lerin özelleştirümesi yönundeki ka- rarların ise Bakanlar Kurulu'- nun önerısi üzerine TBMM'den geçınlerek alınmasını öngörü- yor DSP. DSP iç borçlarda herhangi bir konsolidasyon operasyonu düşünmuyor. Husnü Kızılyalh, dış borç yapısını Türkiye için daha elverişli bir konuma geti- recek koşulların istikrar yönun- de atılacak adımlann başanya ulaşması halinde kendiliğiden ortaya çıkacağına inanıyor. Yann: ANAP Küçükçckmece direnişine, kadıntar boş tencerelerie katıldılar. (Fotoğraf: DENİZ TOPALOĞLU) Direnîşte boş tencereler DISK, engel tanımıyorHükümetin DÎSK ve üyesi sendikaların mal varlığına el koyma girişimi şimdilik sonuçsuz kaldı. Yargıtay, Ankara 6. İş Mahkemesi kararını bozdu. tş-Sendika Servisi — Kuçukçekmece Be- lediye işçilerinin maaş, ıkramiye ve kaban parası alacaklanmn ödenmemesi uzerine başlatuklan direnişe dun aileler ve kadm- lar da boş tencerelerie katıldılar. tstanbul Anakent Belediye Başkanı Nurettin Sözen, Halk Ekmek fabrikalannda 131 gun süren grevin "adil bir sözleşme imzalanarak so- na erdirildiğini" bildirdi. Topkapı ambar- larda sendikal nedenlerle çıkan bir tartış- ma sonunda gözaltına alınan beş4şçiye iş- kence yapıldığı öne süruldü. Kuçukçekmece Belediyesi'nde maaş, ik- ramiye ve kaban paralanmn ödenmemesi üzerine 8 gün önce direnişe geçen 1400 iş- çinin aileleri de dün belediye bınası önun- de boş tencerelerie protesto gösterisi düzen- lediler. Belediye önunde toplanan işçi aile- leri, Belediye Başkanı Ertuğnıl Tığlay'la gö- riışmek uzere belediye binasına girdiler. "Başkanı istiyonız" sloganı atan kadınlar daha sonra bahçeye inerek gösterilerini bu- rada surdürdüler. Belediye-lş Sendikası Ge- nel Teşkilatlanma Sekreten Huseyin özkan, kavgadan yana ohnadıklannı, ancak işçile- rin maaşlanm almak için her ay eylem yap- mak zorunda kaldıklannı söyledi. Beledi- ye Memurlan Sendikası Tum-Bel-Sen tem- silcileri de işçilerin eylemini destekledikle- rini belirttiler. "Keyfi uygulamalara son", "Başkan amca bakkal veresiye vermiyor", "Toplusozleşmeyi ihlalden vazgeçin" pan- kartlan taşıyarak çeşıtlı sloganlar atan işçi ve aileler daha sonra topluca yurüyerek ış- yerlerine döndüler. Kuçukçekmece Beledi- yesi'nden yapüan açıklamada, Belediye Baş- kanı Ertuğrul Tığlay"ın kaynak bulmak uze- re Ankara'ya gittiği, para bulması halinde hafta sonu da olsa işçi alacaklanmn öde- neceği bildirildi. Öz Gıda-lş Sendikası ile tstanbul Buyük- şehir Belediyesi arasında imzalanan toplu iş sözleşmesi ile 131 gun suren Halk Ekmek grevi sona erdk Halk Ekmek fabrikalann- da bu akşam yeniden üretime başlayacak olan 431 işçinin ucretlerine sosyal haklarla birlikte yuzde 287 oramnda zam yapüdı. Bir yıl sureli sözleşmeye göre günluk brut üc- ret 19 bin liradan 73 bın 600 üraya çıkartıl- dı. Buyükşehir Belediye Başkanı Nurettin Sözen, işçüere işbaşı yaptıklannda 2 milyon lira avans dağıtılacağını, toplusözleşme farklarımn eşit taksitler halinde odeneceği- ni. aynca isçilere 4 maaş ikramiye .erilece- ğini bildirdi. "Adil bir sözleşme imzaladıklannı" söyleyen Sözen, greve gel- diklen gunden bu yana 30 bin işçiyi kapsa- yan 6 sendikayla imzaladıklan toplusözleş- melere, iktidann tavır almasına karşm, çe- şitli çevrelere örnek olduklannı belirtti. Topkapı Nakliye Ambarlan'nda sendikal nedenlerle ışverenle tartıştıktan sonra göz- altına alınan 5 işçiye, işkence yapıldığı öne sürüldü. 500 bin kamu işçisinin toplusözleşmefarkı henüz ödenmedi işçinin gözü 3.3 trîlyonda Çalışma Bakanı'nın 30 eylülde ödeneceğini açıkladığı sözleşme farkımn gecikmesine Maliye Bakanlığı ve Hazine'nin kaynak bulamaması neden oldu. ANKARA (Cumhuriyet Bu- rosu) — Kamu kesimi işçilerinin 3.3 trilyon lıra tutarındaki top- lusozle^me farkları, Çalışma Bakanı'nın "llk taksıt 30' eylul- de ödenecek' açıklamasına kar- şm henuz işçinin cebine gırme- di. Farkların gecikmesine, Ma- liye Bakanlığı ile Hazıne ve Dış Tıcaret Musteşarhğı'nın 'kay- nak arayışı'nın neden olduğu belirtildi. Tiırk-tş yonetımi öde- melerin başlaması isteğini bu- gûn ıkınci kez Başbakan Mesut Yılmaz'a iletecek. Çalışma ve Sosyal Güvenhk Bakanlığı farklardakı ödemede meydana gelen gecikmenin Ma- liye ve Gümruk Bakanlığı ile Hazıne ve Dış Ticaret Musteşar- lığYndan kaynaklandığını açık- ladı. Bakanhk yetkilileri, konu- nun "bugün yann balledileceği- ni" ifade ederek "Kaynak me- selesi olduğu için konu Hazine ve Maliye'de. Parasal konu bi- zim dışınuzda" diye konuştular. Çahşma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Metin Emiroğlu'nun ge- cikmeyle ilgili araştırma yaptır- dığı da belirtildi. 500 bin kamu kesimi işçisini kapsayan farklarımn ödenme- mesi, sendikalarda ve işçilerde 'huzursuzluk' yarattı. Turk-lş Teşkilatlanma Sekreteri Meh- met Bamyacı, Çalışma Bakanı Metin Emiroğlu'nun 2. ve 3. taksıtlerin ödeneceğine ilişkin açıklama yapağını, ancak henuz birinci taksidin bile ödenmedi- ğinı söyledi. Bamyacı, "Çalışma Bakanı bu konuda kâfi derece- de bilgilendirilmemiş. Eksik ve yanhş bilgi veriyor" diye konuş- tu. 220 bın işçinin fark almadı- graı, 110 bin işçinin de farkla- nn ancak uçte birini aldığını ifa- de eden Bamyacı, "Ödeme yok. İşçi buzursuz. Başbakan'a ilete- cegiz. Önceki ziyaretinde öde- meye başlayacağız. Daha 220 bin kişilik gruba biçbir odeme olmadı. Yol-İs ve Tess-lş'te iş- çinin alacağı 1.5 trilyon lira" dedi. Bamyaa, Yol-tş Sendika- sı'nda örgutlü YSE, Köy Hiz- metleri, Karayollan, Tess-lş Sendikası'nda örgütlü DSİ, TEK, Maden-tş Sendikası'nda örgütlu Etibank Karadeniz Ba- kır, Divriği Demir Çelik, MKE, Ziraı Donatım işçileriyle Dok Gemi-lş ve Demiryol-lş Sendi- kası'nda örgütlü işçilerin fark- lanmn henüz ödenmediği vur- gulandı. Turkiye Yol îş Sendikası Ge- nel Başkanvekili Feridun Kızıl- gun de farklann 'açıklandığı zamanda' ödenmemesini eleşti- rerek "Devlete olan guven, ve- rilen sozlerin tutulmasıyla artar" dedi. Kızügun, sendika uyelerinin 1 ay boyunca aynı uc- reti aldığını, toplusözleşme farklannı duşünerek borçlandı- ğını da ifade ederek Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Metin Emiroğlu yaptığı açıklamada, toplu sözleşme farklarımn iki taksitte ödeneceğini söylemiştir. Bakanın ilk taksidin 30 Eylul 1991, ikinci taksidin ise 15 Ekim 1991 tarihinde ödeneceğini açık- lamasına rağmen, bugune kadar yerine getirilmemiştir diye ko- nuştu. Kızılgun, kamu kesimin- de Karayolları ile Köy Hizmet- !eri genel mudurluklennde çalı- şan 100 bin Yol-İş uyesi işçinin 700 milyar lira tutarında fark alacağı olduğunu kaydederek farklann bir an önce ödenme- sini istedi. Iş-Sendika Servisi — Yargı- tay, DlSK'e bağh Genel-lş Sen- dikası'nın mal varlığımn İş ve İşçi Bulma Kurumu'na devrini öngören Ankara 6. İş Mahke- mesi karannı bozdu. Huküme- tin DİSK ve uyesi sendikaların mal varlığına el koyma girişi- mi şimdilik sonuçsuz kaldı. DİSK ve uyesi sendikaların mal varhklanna el konulması girişimine ilişkin çoğunluk yar- gı kararlan hükümet aleyhine çıkmış, bu konuda Anayasa Mahkemesi'nin karannm bek- lenmesi benimsenmişti. Yargı- tay'ın söz konusu bozma kara- nyla bu konuda DİSK aleyhi- ne verümiş bir karar da bozul- muş oldu. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, Ankara 6. İş Mahkemesi'nin kararını bozarken işin esasına girilmesine şimdilik gerek gör- medi. Duruşma yapılmadan, deüllere bakıimaksızın verilmiş karan usulden bozarken özet- le şu gorüşe yer verdi: "İşin niteliği itibanyla usu- len taraf teşkil edip duruşma yapdarak toplanacak delillerin sonucuna gore bir karar veril- mesi gerekirken, evrak uzerin- de bu şeküde karar verilmiş ol- ması doğnı degildir." Hükümetin çıkardığı 3713 sayılı Terörle Mücadele Yasa- sı'na konulan geçicı 9. madde ile hükümet, DISK'in mal var- hğını İş ve İşçi Bulma Kuru- mu'na devretmeyi programla- mıştı. SHP, bu maddenin ana- yasaya aykın gerekçesiyle iptali için Anayasa Mahkemesi'nde dava açmıştı. Bu karann sonu- cunun beklendıği aşamada As- keri Yargıtay, 141-142. Ceza Yasası maddelerinin kaldınlmış olması gerekçesiyle DlSK'in açılması ve yöneticilennin be- raat etmelerine ilişkin karan verdi. DİSK'in mal varlığının sahıplerine ıadesi ve nasıl açı- lacağı tartışması da böylece gundeme geldi. Çahşma Bakanlığı, DlSK'in açılması ve mal varlığının iadesi konusunda bir karar vermeyi, Anayasa Mahkemesi'nde açü- mış olan davanın beklenmesi sonucuna bağlarken İş ve tşçi Bulma Kurumu aracüığıyla mal varUğım teslim alrna girişimin- de bulunmuştu. Ancak çoğun- luk yargı kararlan bu konuda hukumet girişimi aleyhine olumsuz çıkmıştı. Hükümet gi- rişimi lehine yargı karanmn da Yargıtay'da bozulması ile hü- kumet girişimi şimdilik tama- men suya düşmüş oldu. Türk turşusu Londra'dandöndü HAKAN KARA İZMİR — Sana yağından sonra Türkiye'den ihraç edilen turşu da İngiltere kapısmdan döndu. lçerdiği sodyum benzu- at nedenıyle İngütere'ye sokul- mayan turşular mahkeme ko- nusu oldu. Metin Çorekçi tarafından İngiltere'ye satılmak istenen turşular içerdıkleri sodyum benzuat nedeniyle gumrukten geçirilmedi ve geri gönderildi. Turşulann geri gelmesi uzerine Çörekçi, turşuyu üreten Bozsal Şirketi'ne parasını ödemedi. Üretici kuruluşun sattığı turşu- nun parasını istemesi üzerine ihracatçı fırma mahkemeye başvurdu ve turşu ihracatında uğradığı zarann üretici firma tarafından karşılanmasını iste- di. Gıda ürunleri ihracatında yaşanan sodyum benzuat soru- nu böylece yeni bir boyuta ulaşmış oldu. Uretici firma tarafından Iz- mir İkinci Asliye Ticaret Mah- kemesi'ne dava ile ilgili olarak verilen yanıtta, turşulann ihra- catçı fırmaya teslim edilmeden önce numunelerin verildiği be- lirtildi. Ihracatcı firmamn "tedbirsiz ve basiretsiz davrandıgı" belir- tilen yanıtta, ıhracatçı firmamn üretici kuruluştan neden İngil- tere standartlanna uygun ure- tim yapılmasını istemediği de soruldu. Turşu'yu İngiltere'ye ihraç eden kuruluşun avukatı ise sod- yum benzuatın insan sağhğına zarar verdiği gerekçesiyle İngil- tere'de gıda urünlerinde kulla- nılmadığmı belirterek, "Şimdi geri gelen bn ürün ne olacak? İngiltere insanına, saghğa zarar verdiği gerekçesiyle yedirilme- yen bu turşu iç piyasaya sunu- lup Türk insanına mı yedirile- cek" diye sordu. İhracatçı ku- ruluşun avukatı, Türk standart- lannda da turşuda kullanılabile- cek sodyum benzuatkonusunda herhangi bir maddeye rastlama- dıklarını öne surdü. tngiltere tarafından gümrük- ten sokulmayan turşular için ve- rilenraporda,turşudakisodyum benzuat miktarının 220 mg/kg olduğu belirtildi.