Katalog

20 EKÎM 1991 Zafer Petrreyan'ın • MOSKOVA(AA) — Ermenistan Merkezi Seçim Komisyonu, geçen çarşamba günü yapılan seçimlerde kullanılan oylann yüzde 83'ünü alan Lcvon Ter Petrosyan'ın devlet başkanlığını kazandığını resmen ilan etti. Merkezi Seçim Komisyonu'nun açıklamasına göre Gagik Anıtunyan da devlet başkan yardımcılığına seçildi. Türkiye'ye APden çelme • BRÜKSEL (AA) — Avrupa Parlamentosu Bütçe Komisyonu, Avrupa Topluluğu'nun (AT) 1992 yüı bütçesinden Türkiye'ye verilmesi planlanan toplam 100 milyon dolarlık çeşitli kredilerin "Türkiye'de insan baklanna tam anlamıyla riayet edilmedikçe" askıya alınmasını talep etti. Yine Yunanlı sosyalist parlamenter Papoutsis'in kabul edilen bir başka değişiklik önerisinde ise, 4. mali protokol çerçevesinde 1992 yüı bütçesinden Türkiye'ye aynlan toplam 85 milyon ECU'luk kredilerin, bu defa "ödemelerin gerçekleşmesi için gerekli hukuki zeminin mevcut olmadığı" gerekçesi ile askıya alınması istendi. Irak'ta nükleer inıha başladı • BAGDAT (AA) — Irak'ta bulunan BM nukleer uzmanlannın, atom silahlarının üretiminde kullanılan donanımın imhasına başladıklan bildirildi. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın (UAEA) Irak'taki yedinci heyetinin başkanı Dimitri Perricos, Fransız AFP Ajansı'na yaptığı açıklamada, "Görevimiz sırasında, uranyumun zenginleştirilmesinde kullanılan donanımı, hafta içinde imha etmeye başladık" dedi. • Islami Cihad'ın jesti • BEYRUT (AA) — Lübnan'da faaliyet gösteren Filistin'in Kurtuluşu İçin Islami Cihad (FKIC) örgütü, 4 yıldır rehin tuttuğu Amerikah Jesse Turner'ın kansıyla görüşmesine izin vereceklerini duyurdu. örgütün Beyrut'ta yayımlanan En-Nahar gazetesine gönderdiği, Turner'in eşine yazdığı bir mektup ve Allan Steen ile birlikte çekilmiş bir fotoğrafının ekli olduğu bildirisinde, Turner'in eşiyle bir saat görüşmesine izin verileceği belirtildi. DIŞ HABERLER Avrupa'da diplomatik barometreyükseliyor Türkiye sahnede yok M M 7-8 kasım tarihlerinde yapılacak NATO doruğu ile 9-10 aralıkta gerçekleşecek AT doruğu Batı dünyasının geleceği açısından yaşamsal önem taşıyor. Türkiye bu toplantılardan yalnızca NATO doruğuna katılabilecek. Üstelik, iki haftalık yeni hükümetle. şamsal önem taşıyacağı, kamu- oyunda büyük yankı uyandıran çeşitli "çüuş"larla şimdiden or- taya çıktı. Fransız-Alman ortak kolordu kurma girişüni, söz ko- nusu çıkışlardan sadece bir ta- SABETAY VAROL BRÜKSEL — NATO doru- ğuna üç, AT doruğuna yedi haf- ta kala Avrupa'nın diplomasi barometresinin ibresi birden yükselişe geçti. Önümüzdeki ka- sım ve aralık aylarında yapıla- cak iki doruk toplantısının Ba- tı dünyasının geleceği için ya- nesi. Bunu yenilerinin izlemesi bekleniyor. 20 Ekim seçimlerinin hemen sonrası, söz konusu toplantılar, Türkiye açısından çok önemli ve güç bir uluslararası sınav oluş- turacak... Avrupa'nın "siyasal biriigi" ve "savunma kimligi" gibi Türkiye'nin doğrudan ilgi- lendıği konular buralarda ele alınacak. Her iki doruğun hazırlık aşa- ması temasları, geçen haftadan itibaren Dışişleri teknisyenleri düzeyini aşarak "siyasi" düze- ye erişti. Artık dışişleri bakan- ları, çoğu kez de devlet ve hü- kümet başkanlan sürece el ko- yarak uluslararası arenanın önüne çıkmış bulunuyor. Seçim hazırhklan ve diğer iç politik nedenler yüzünden Türkiye'de iyice belirginleşen iktidar bpşluğu, Ankara'nın en üst düzey temaslarda varhk gös- termesini engelliyor. Nitekim 16-17 ekim tarihlerinde Sicilya'- da yapılan NATO savunma ba- kanlarının "Nükleer Planlama Gnıbu" toplantısında Türkiye, NATO nezdinde daimi temsilci- si Büyükelçi Tugay Özçeri tara- fından temsil edildi. 7-8 kasım tarihlerinde NATO üyesi ülkelerin liderleri bir ara- ya gelecek. Bu toplantıyı, tam bir ay sonra 9-10 aralık tarihle- rinde AT doruğu izleyecek. Ankara, Yunanistariın "diplomatik atağını" dikkatle izliyor Atiııaya yakuı takipYunanistan'ın Kıbrıs, Ege, Kürt sorunu gibi konularda son günlerde NATO ve AT'de Türkiye'ye karşı başlattığı atağa, Ankara seçimler nedeni ile karşılık vermekte zorlanıyor. SEMİH tDİZ ANKARA — Yunanistan'ın başta BM ve NATO'da olmak üzere çeşitli uluslara- rası platformlarda son günlerde başladığı "siyasi zemini" Türkiye'ye karşı "diploma- tik avantaja" çevirme girişimlerini yakın- dan izleyen Ankara, seçimler nedeniyle "karşı ataga" geçmekte zorlanıyor. Yeni iktidarın özellikle Kıbrıs sorunu ile ilgili olarak nasü bir politika izleyeceği ko- nusunun "askıda" olduğu bir dönemde Türk diplomasisinin şimdilik "bekle gör" yaklaşımım benimsediği gözleniyor. Buna karşın bugünkü seçimlerden son- ra ortaya çıkabilecek ve iç siyasette krize yol açabilecek belirsizlikler ve kopuklukla- nn_Yunanistan tarafından Türkiye'nin aleyhine kullanılması olasüığından endişe ediliyor. Atina'nm son günlerde sağladığı ve An- kara'da yakından izlenen "diplomaük paanlan" esas olarak şu şekilde sıralanıyor: Kıbris: BM Genel Sekreteri'nin son Kıb- ns raporu ve buna destek veren Güvenlik Konseyi'nin 716 sayılı karan Türk tarafı- nın savunduğu bazı temel konuları da kap- samasına karşın Yunanistan'a "diploma- tik malzeme" sağlayan unsurlan da içeri- yor. Bunun başında Kıbns Rum lideri Va- siliu'nun "Kıbns cumhurbaşkam" olarak tanımlanması ve KKTC Cumhurbaşkanı Denktaş'ın "çözümü engeifeyen taraf" ola- rak gösterilmesi geliyor. Ege: NATO'nun planlı tatbikatlanndan Akdeniz Çağn Kuweti/2 tatbikatınm Ege'- ORTADOĞURARIŞ KONFERANSI deki bölümünün Yunanistan'ın gınşımı üzerine iptal edilmesi ve bu gelişme üzeri- ne Türkiye'nin tatbikattan tümüyle çekil- mesi de Atina'ya bir zemin sağlamış oldu. Kürt sorunu: Yunanistan'ın Türk Silah- h Kuvvetleri tarafından Kuzey Irak'taki PKK kamplanna karşı düzenlenen sınır öte- si operasyonu "uluslararası yasalann italali" olarak ilan etmesi de Yunanistan'- ın Türkiye'ye karşı giriştiği "diplomatik atağın" bir unsuru olarak değerlendiriliyor. ABD ile ilişkiler: Ankara ABD Maliye Bakanı Mosbacher iie Genelkuımay Baş- kanı Coh'n Powell'ın geçen günlerde Ati- na'ya yaptıklan ziyaretleri de yakından iz- tedi. Bu ziyaretlerin aslında Türkiye açısın- dan bir önem taşımadığım belirten Dışiş- leri çevreleri buna ragmen Yunanistan'ın bu nyaretkre "farklı bir görünüm" verme eği- limini gözardı etmiyorlar. Yunanistan'ın bu şekilde Türk-ABD yakınlaşmasını "denge lemek" istediği sanılıyor. "Çifte donıklar" arifesinde, hem Avrupa'da hem de Avru- pa ile ABD arasında şimdiden diplomatik maratonun giderek yoğunlaşmasma tanık olunu- yor. Konferans tarihleri yaklaş- tıkça bu trafiğin sürat koşusu- na dönüşeceği anlaşılıyor. Türkiye bu iki doruktan yal- nızca birinde, NATO doruğun- da temsil edilecek. Başka bir de- yişle, Ankara, önemli değişim- lere uğraması olasüığı hayli yuk- sek olan "Avrupa yapılanması" na ilişkin gelişme süreçlerini, sa- dece bir boyutuyla, NATO üye- liği aracılığıyla etkileme şansına sahip. NATO doruğu sona erdikten sonra Türkiye, bir anlamda mü- zakere sahnesinden çekilecek, sahneyi başka aktörlere terk edecek. Bilindiği gibi 9-10 ara- lıkta Hollanda'nın Maastricht kentinde yapılacak AT doruğu, Türkiye'nin tamamen dışında gerçekleşecek. Türkiye'nin AT ile ilişkilerindeki bilinen "so- gukluk", işleri daha da güçleş- tirecek. Geçen haziran ayında Kopen- hag'da yapılan NATO Dışişleri Bakanları toplantısının sonuç belgesine, Türkiye gibi "NATO üyesi olup AT ve Batı Avrupa Biriigi iivesi olmayan ülkelerle 'Avrupa savunma kimliği' ara- sında bu ülkeieri Ugilendiren ko- nularda danışma mekanizmalan gelistirilecegi" tarzında bir ıfa- de konmuştu. Bu ifade, o tarih- te bile Türk diplomasisinde "yarı yarıya" memnunluk uyandırmıştı. Söz konusu kara- nn, Avnıpa savunma kimliğine ilişkin müzakerelerin son hafta- larda aldığı yeni boyutlardan sonra tamamen yetersiz kalaca- ğı apacık ortada.. BUYUK Perdeyî Bush-Gorbi açacakDış Haberler Servisi — ABD Başkanı George Bush ile SSCB Başkanı Mihail Gorbaçov'un başkanlıgında 30 ekimde Ispan- ya'nın başkenti Madrid'de top- lanacağı açıklanan Ortadoğu Barış Konferansi bölgede ban- şın sağlanması için tarihi bir fır- sat olarak değerlendirilirken ta- raflar arasında bazı noktalarda henüz mutabakat sağlanamadı- ğı bildiriliyor. Taraflann konferans daveti- yelerine en geç çarşamba günü- ne dek resmen cevap vermeleri gerekiyor. lsrail Başbakanı tzak Şamir'in olumlu açıklamalanna karşın bazı hükümet üyelerinin karşı çıkmaları nedeniyle Tel Aviv yönetiminin karan henüz kesinlik kazanmadı. Ürdün- Filistin ortak heyetinde yer ala- cak Filistinlilerin tam listesi de henüz açıklanmadı. Madrid'de toplanacak konferansın açıhşında iki lider birer konuşma yapacak. Konferansa katılacak tarafların, Bush- Gorbaçov imzalı davetiyelere çarşamba gününe dek cevap vermesi gerekiyor. ABD Dışişleri Bakanı James- Baker'ın açıklamasına göre üç aşamadan oluşacak konferansın resmi açıhş bölümünde Bush ve Gorbaçov birer konuşma yapa- caklar. Konferansın ikinci aşa- masında, lsrail ile Arap komşu- ları arasında 4 gün süreyle ikili görüşmeler yapılacak. Bundan iki hafta sonra da bölgesel so- runlann ele aünacaği çok taraflı görüşmelerden oluşan üçüncü aşamaya geçilecek. Suriye, or- dulann duzenlenmesi ve su kıt- hğı gibi sorunlann ele ahnacağı bu aşamayı boykot edeceğini duyurmuştu. ABD yönetimi, mevcut so- runlara karşın konferansın tari- hi ve yerini belirleyip tarafları davet etmek zorunda olduklan, "aksi halde konferansın hiç toplanamayabüecegi" görüşunü taşıyor. Baker'ın gezisine katı- lan üst duzey bir ABD'li yetki- linin bu değerlendirmesi Sovyet yetkililerce de paylaşılıyor. Te- Sayın Doktor ve Eczacıların dikkatine Esansiyel hipertansiyon ve iskemik kalp hastalığının tedavisi için dihidropiridin sınıfı kalsiyum antagonisti NORVASC* (amlodipin) 5 mg 20 tabletlik blister ambalajlarda tıbbın hizmetine sunulmuştur. Norvasc(amlodipin) Ayrmtılı bilgi için : PFIZER İIAÇLARI A.Ş. Ortakoy/istanbul Tei: 160 22 10 *Musecce! 'Sim AzERBAYCÂN maslarda bulunmak üzere Isra- il'den Suriye'ye geçen SSCB Dı- şişleri Bakanı Boris Pankin de Şam'da yaptığı açıklamada, konferansın önündeki puruzle- re dikkat çekerek "Ortadoğu'- da barışı sağlamak için yapma- mız gerekeo daha çok is var" dedi. Madrid'de toplanacak konfe- ransta, tsrail'in işgali altında bulunan topraklarda yasayan Filistinlilerin bir yıl içinde geçi- ci bir özyönetime kavuşturul- masının hedeflendiği bildirildi. Öte yandan 24 yıl sonra ön- ceki gün lsrail ile yeniden dip- lomatik ilişki kuran SSCB'nin Ortadoğu'daki su ve enerji so- runlannın çözümünde ABD ile birlikte önemli bir rol oynaya- bileceği bildirildi. Bağımsızlık onaylandıMOSKOVA (AA) — Azer- baycan Parlamentosu, 30 ağus- tosta açıklanan bağımsızlık ila- nını resmen onayladı. Azerbay- can Devlet Başkanı Ayaz Mut- Ulibov Türkiye'nin ekonomik deneyiminden yararlanmak iste- diklerini söyledi. SSCB Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov ise önceki gün sekiz cumhuriyetin imzaladığı ekonomik birlik an- laşmasından sonra siyasi birlik anlaşmasımn da yıl sonundan önce imzalanacağım bildirdi. Bağımsız tnterfax ajansının Moskova çıkışlı haberine göre önceki gece bağımsızlık ilanını resmen onaylayan Azerbaycan Parlamentosu'nun oy birliği ile benimsediği yasada cumhuriyet 1918 yılında kurulan bağımsız Azerbaycan devletinin meşru devamı olarak tanımlandı. Ya- sa ülkenin 1920 tarihinde SSCB'ye bağlanmasım Kızılor- du tarafından gerçekleştirilmiş bir işgal eylemi olarak mahkûm ediyor ve bu tarihten itibaren imzalanan tüm anlaşmalan ge- çersiz kıhyor. Azerbaycan Devlet Başkanı Ayaz Muttalibov, Türkiye'nin ekonomik deneyiminden yarar- lanmak istediklerini belirterek bu alanda "söz aşamasından ey- lem aşamasına geçildiğini" söy- ledi. Muttalibov'un SSCB'de ya- yımlanan 'Nezavisimaya' (Ba- ğımsız) gazetesine verdiği deme- cin gazetede yayunlanmasuıdan önce AA'ya iletilen bir kopya- sına göre Azerbaycan Devlet Başkanı Türkiye'nin son yıllar- da SSCB ile ekonomik işbirli- ğinde büyük adımlar attığını kaydetti. Siyasi birlik. SSCB Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov, Ekonomik Birlik Anlaşması'ndan sonra Siyasi Birlik Sözleşmesi'nin de yıl so- nundan önce imzalanacağım bildirdi. YUGOSLAVYA ÂT önerisine retDış Haberler Servisi — Sır- bistan, AT'nin geniş kapsamlı barış önerisini geri çevirdi. Baş- ta Vukovar olmak üzere Hırva- tistan'da çarpışmalar aralıksız sürerken federal ordunun, Hır- vatistan'da savaşan tüm birlik- lerine ateşkes emri verdiği bildi- rildi. Sırbistan, AT'nin Yugoslav- ya'da süren iç savaşı sona erdir- meye yönelik geniş kapsamlı ba- rış önerisini geri çevirdi. Sırbis- tan Devlet Başkanı Slobodan Milosevic, AT önerisinin "70 yıldır variıgını zürdüren Yugos- lavya devletini yıkmaya yönelik" bir nitelik taşıdığını belirterek ülkenin gelecekte ala- cağı biçimi ancak Yugoslavlann belirleyebileceğini söyledi. AT'nin banş önerisi, Yugos- lav cumhuriyetlerinin dış politik ve savunma alanlannda birbir- leriyle işbirliği içerisinde buluna- cak bir 'egemen ve bağımsız devletler" topluluğu biçiminde yeniden yapılanmasını öngörü- yor. AT önerisinde ayrıca, var olan sınırlann değiştirilmemesi ve etnik gruplara özel statü ta- runması gerektiği belirtiliyor. Bu arada federal ordunun, Hırvatistan'da savaşan tüm as- kerlerine ateşkes emri verdiği bildirildi. Reuter'in haberine göre federal ordu dün bir bildi- ri yayımlayarak Hırvatistan'da savaşan tüm federal birliklere dün TSÎ 14.00'ten itibaren ate- şe son vermelerini emretti. •• BUYUK Efes Pilsen, şimdi yanm litrelik kutularda.