Katalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ 7 OCAK 1991 BORSA NOTLARI Borsanın ikinci yıldızı da kayıyor ABDURRAHMAN YILDIRIM F aaliyetinin 5. yılını geçen günlerde geride bırakan İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, bu dönemde iki yıldız yaratmıştı. Biri kurucu Başkan Muharrem Karslı, diğeri de "inşaat çavuşluğundan" bilgi- sayar teknisyenliğine, yönet- melik hazırlayıcılığından 'göl- ge başkanlığa' kadar tüm iş- leri yaparak Borsa'nın beyni haline gelen Emin Çatana. Her yönüyle borsanın ilk beş yılına damgasını vuran dayı- yeğen ikilisinden Karslı, ge- çen şubat ayında ayrılmıştı. Şimdi de Çatana, 15 ocak iti- barryla Borsa'dan ayrılıyor. İstifaya zorianmadtğını, ak- sine borsa yönetiminin kalrna- st kpin ısrar ettiğini belirten Ça- tana, sorularımızı yanıtlarken şöyle konuştu: "Yaman Törüner, göreve başladığında kendisine git- tim, 'Benim eski başkanın ye- ÇATANA (SOLDA) VE KARSLI — Borsayı beş yıl boyunca bu ikfll yönetti. ğeni olduğumu her halde si- ş ö y | e a k t a n y o r : menfaatlerinin çak.şt.ğ,, glnç. Davranışlanmn nasıl "Burası öyle enterasan karşı-karşıya geldiği birare- seyir iztediğini büyük bir- bir yer ki doğrudan kurum, na. Menfaatler karşısında in- hayretle izledim. Çıkarları müşteri veya 'broker'lann sanlannreaksiyonlançok il- gereği insanlann blr dakika ze söylemişlerdir. İstiyorsanız hemen ayrılayım' dedim. De- vam etmemi istedi. Temelde blr anlaşmazlığımız yok. Ama buraya gelen mantık benim prensiplerimle bağ- daşmıyor. Mizaç meselesi. Ben üretkenliğimi yitiriyo- rum. Olayda üretkenlik kal- mayınca, heyecanı ve cazi- besi de olmuyor. Bu saate kadar masanın bu tarafında hizmet ettik. Bundan sonra da masanın öbür tarafında, iyi bir sistem, iyi bir kadro ile yatırımcıya iyi bir hizmet vermeyi amaçlıyoruz." Borsa İşlemteri Müdürü ola- rak görev yapan Emin Çata- na, 1 Ekim 1985'te girdiği bor- sada edindıği izlenimleri de sonra tamamen zıt bir fikri nasıl savunduklarını görü- yorsun." Yatırımcıya öneriler Emin Çatana, borsa işlem- lerinde yatınmcılara şu öneri- lerde bulundu: —Yatırımcının korunmasın- da müşteri emri çok önemli- dir. Bu emri eline alan aslın- da bir taahhütname almış de- mektir. Bir ihtilaf meydana o,el- diğinde elindeki en önemiı ka- nıttır. Müşterinin elinde böyle bir kanıt varken hiç kimse şey- tana uymaz. —Müşteri emri dışında da her türlü belgeye de önem vermek gerekir. Teslim edildi, tesiim alındı, tahsil edildi gibi fişleri, banka dekontlannı al- mak nerhangi bir ihtilafta ya- tırımcının en büyük yardımo larıdır. —Türkiye'de artık bir borsa vardır. Yatırımcılar paralarını riske atmamak için sokak bor- sasına itibar etmemelidirler. Karslı: Vah borsa vah! Borsanın eski başkanı Muharrem Kars- lı, "köşe yazarlığım" geçen haftadan rtibaren resmileştirdi. Bunun üzerıne "Alp Tekinalp" ımzasıyla Milliyet Gazetesi'nde 23 Ekim 1989'dan borsa başkanlığının devam ettiği 1990 şubat sonuna kadar yazdıklarını taradık. İşte, borsa başkanlı- ğı sırasında Karslılnın, takma adla yazdık- lanndan birkaç seçme pasaj: 4 Aralık 1989: Sermaye Piyasası konu- sunda değişiklik tasarısı: Tasarının 11. maddesi "içerden öğrenenlerin ticareti yasaktır" incisini içeriyor... Hisse senet- lerinin tamamına yakını hamiline yazılı oian piyasada içerdekilerin ticaretini na- sıl tespit edecek ve anlayacaksınız? Don- kişot kanunu olduğunu söylemek yeter. Bu madde kanunlaştığında mesela, Ha- lil Bezmen'in Mensucat Santral, Koruma Tarım ve Rabak, Sabancı'nın Kordsa ve Lassa hisse senetleri aidığını ve sattığı- nı tespit ettiniz mi hemen tutuklayıp içe- ri atmanız gerekecek. . 18 Aralık 1989: Borsa iyi bir yönetimle bir yere gelebildi ise bunu hep mücade- le ile başarmıştır. Başka bir ifade ile bor- sa SPK'ya ragmen gelişmektedir. 1 Ocak 1990: 1989 yılı başlarında, 1988'den kalan kötümseriiğin hüküm sür- düğü günlerde 1989'un çok farklı bir yıl olacağını.söyieyen borsa başkanına han- gimiz inanmıştık? Bu sonuçlarda borsa yönetiminin gayret ve katkıları inkar edi- lemez. 1985 yılında borsayı kurmak ve iş- letmek görevi, uygulamanın içinden ge- len, nazariyatı kadar tatbikatını bilen, menkul krymet saymaktan elleri nasır tut- muş bir pazarlamacıya verme basireti gösterilebildi ve semeresi de alındı. 5 Şubat 1990: Geçen ayki tokattan (Re- po olayı) cebinde kalan milyarlarla tekrar iadei itibar etmeye çaiışan bu adam ve şirketi hâlâ borsa üyesi. Sayın Tekbaş'ın kulakları çınlasın, hani borsa güven mü- essesesiydi? Vah borsa vah. INTERBANK AŞ* BEŞİNCİ MENKUL KIYMETLER YATIRIM FONU KATILMA BELGELERİNİN İHRACINA İLİŞKİN İZAHNAMEDİR. Bankamızca, 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu'nun 35 ila 44'üncü maddelerıne dayanılarak ve katılma belgelerinde yazılı iç- tüzük hükümlerine göre yönetilmek üzere, halktan katılma belgeleri karşılığı toplanacak paralarla, katılma belgesi sahıpleri hesabına riskin dağıtılması ilkesı ve inançlı mülkiyet esaslanna uygun olarak menkul kıymet portföyü işletmek amacıyla T.C. Başbakanlık Ha- zine ve DışTicaretMüsteşarlığı'nın 5.10.1990tarih ve5400/45714sayılı iznıile kurulmuş InterbankAŞ. Beşınci Menkul Kıymetler Yatırım Fonu katılma belgelerinin halka arzına dair izahnamedır. ,Jt,jRjna iştirak sağjayan katılma belgelerinin halka arz yoluyla satışı, Sermaye Piyasası Kurulu'nun 25.12.1990 tarih ve KB. 73/944 sa- >(ti),anine dayanmaktadır Ancak bu izin, Fon'un ve katılma belgelennin Kurul veya Kamuca tekeffûtö antemına gelmez. I- FON VE KATILMA BELGELERİ HAKKINDA BİLGİLER: 1- Fon'un Süresi : 2 yıl Tutarı : 5.OO0.OOO.00O.- TL PaySayısı -.500.000 2- Fon Içtüzüğünün Tescil Tarih ve Numarası Katılma belgelerinde tam metni bulunan Fon Içtüzûğü, İstanbul lli Tıcaret Sicili Memurluğu'na 12.10.1990 tarihinde 31-8907 sictl numarası altında kaydedilmiştir. 3- Fon Toptam Değeri 18.12.1990 tarihi itibariyle 5.012.811.341 TL, 24.12.1990 tarihi ttibariyie 4.942.651.396 TL olup, bileşiml aşağıda gösterilmiştir: I. FON PORTFÖY DEĞERİ (+) II. DİĞER VARLIKLAR (+) - NAKİT III. BORÇLAR (-) FON TOPLAM DEĞERİ TUTARI (TL) (18.12.1990) 4.938.998.125 73.813.216 5.012.811.341 ORANI 99,986 0,014 100,000 TUTAfll (TL) (24.12.1990) 4.868.838.180 73.813.216 4.942.651.396 Portföy Değerieri 18.12.1990 tarihi itibariyle 4.938.998.125 TL. 24.12.1990 tarihi itibariyle ise 4.868.838.180 TL olup, bileşimi aşağıda gösterilmiştir: MENKUL KIYMETİN TÜRÜ TUTARI (TL) ORANI TUTARI (TL) (18.12.1990) (%) (24.12.1990) I. KAMU KESİMİ MENKUL KIYMETLERİ A-Devlet Tahvili 424.584.469 8,60 428.339.100 II. ÖZEL SEKTÖR MENKUL KIYMETLERİ A- Özel Sektör Tahvilleri • Sanko Tekstil San. TAŞ. (I.T., A.Ş.) 753.629.610 15,26 759.71£820 • Desa, Demir Kazan ve Makina San. A.Ş. (3.T. 2.S) 819.055.380 16,58 824.020.080 • Mensucat Sant.A.Ş. (13. T.1.S) 811.630.990 16,43 817.646.840 •Sabah YayıncılıkA.Ş. (6.T.) 643.472.100 13,03 647.916.750 TOPLAM 3.027.788.080 61,30 3.049.296.490 B- Hisse Senetleri •ÇelikHalatve-TelSan. A.Ş. 98.580.000 2,00 88.963.800 • Sarkuysan Elek. Bakır ve Tel San. A.Ş. 607.320.000 12,29 517.340.000 TOPLAM 705.900.000 14,29 606.303.800 C- Fınansman Bonosu • Enka Holding A.Ş. 780.725.576 15,81 784.898.790 GENEL TOPLAM . 4.938.998.125 100,00 4.868.838.180 100,000 ORANI 8,80 15,60 16,93 16,79 13,31 62,63 1,83 10,62 12,45 16,12 100,00 5- Katlma Belgelerinin Değerinin Tesprti Katılma belgelerinin ıtibari değerieri sozkonusu olmayıp, günlük fiyatlan, fon toplam değerinin, dolaşımdaki pay sayısına boiünmesi ile bulunan bir pay değerinin, katılma belgesinin temsil ettiği pay sayısı ile çarpılması sonucu tespit edilir. It- KATILMA BELGESİ SAHİPLERİNİN HAKLARI: 1- Fon Kânna İştirak Şekli Fon yıl sonlarında kâr dağıtmayacaktır. Katılma belgesi sahipleri hertıangi bir işgünü saat 09.00 ila 11.00 saatleri arasında başvurarak ıçtüzükte belirtilmiş olan esaslara göre saptanan fiyat üzerinden betgelen Fon'a satmakla oluşan kârdan payiannı almış olurlar. 2- Fon'dan Aynlma Katılma belgesi sahipleri belgelerini herhangi bir işgünü saat 09.00 ila 11.00 saatleri arasında başvurarak, ilan edilen günlük fiyatlar üzerinden Fon'a satmakla her zaman Fon'dan ayrılabilirler. Aynı şekılde katılma belgeleri tekrar satın alınarak Fon'a yeniden katılmak mümkündür. 3- Tasfiye Sonucuna iştirak Fon'un tasfiyesi halinde, tasfıye sonucunda kalan mal variığı, katılma belgesi sahıplerıne paytarı oranında dağıtılsr. III- HALKA ARZ İLE İLGİÜ BİLGİLER: 1- Satışın Başlangıç Tarihi ve Ödeme Şekli Katılma belgeleri 9.1.1991 tarihinden itibaren bedellen nakden ve peşinen tahsil edimek suretiyle, satış günündeki değerieri üzennden satışa sunulacaktır. 2- Sabşın Yapılacağı Şubelerimiz Tüm Interbank Şubelen ve Fon Yönetım Merkezi. 3- Kattma Belgesi Fiyatlan ile Pay Değerinin Günlük Olarak İlan Edileceği Şubelerimiz lll-2'de belirtılen tüm şubeler. v 4- Banka Fon'a tahsis ettiği avansa, Fon portföyünün oluşturulduğu tarih (28.12.1990) ile katılma belgelerinin halka arzedildiği tarih arasındaki Fon portföy değerindeki artıştan katılma belgelerinin halka arzedildiği tarihe kadar yapılan giderier düşüldükten sonra kalan tutar kadar faiz tahakkuk ettırecektir. * Uiuslararatı Endûstn ve Tıcarei Bankası A Ş. olan Bankanın tcarel umanı Intefbank AŞ oiarak dsjıştınlmışttr Tütün piyasasını Kahveci açıyor İZMİR (Ctunhuriyet Ege Bü- rosu) — 1990 yılı ürünü Ege eki- ci yaprak tütün piyasası bugün Maliye ve Gümrük Bakanı Ad- nan Kahveci tarafından îzmir'- de açılacak. A Grad tütiine 15 bin lira dolayında bir fiyat ve- rilmesi bekleniyor. Üretici ise, A Grad tütün için 22 bin lira isti- yor. Adnan Kahveci piyasayı açtıktan sonra geçen yılki piya- sa açılışında protesto gösterile- rine sahne olan ve yuzlerce üre- ticinin gözaltına alındığı Akhi- sar'a geçerek üreticilerle görü- şecek. Bu arada tütün ihracatçıları- nın kendi aralarında yaptığı toplantıda başfiyatın 15 bin li- ranın üstünde olması durumun- da piyasaya girmeme eğiliminin ağır bastığı öğrenildi. thracatçı- ların geçen yılki alımlardan el- lerindeki stokları eritemedikle- ri, bu kez aynı tutumu izleme- yecekleri belinildi. Ihracatçıların Ankara'da yaptıklan görüşmede ihracat primi konusunda söz aldıklan bildirilirken fiyaun 15 bin lira- nın altında tutulma'sında bile prim isteminde ısrarcı olunaca- ğı öğrenildi. Metal'de, Imren Aykut arayı bulamadı İş-Sendika Servisi — MESS'e bağlı 263 işyerinde, Türk-İş'e bağlı Türk Metal, Hak-İş'e bağ- lı Ozdemir-İş ile bağımsız Çelik- !ş, Otomobil-İş sendikalarının 25 aralık - 3 ocak tarihleri ara- sında başlattığı 117 bin 500 iş- çiyi kapsayan grevler sürerken Çahşma ve Sosyal Güvenlik Ba- kanı İıtıren Aykut'un arabulu- culuğuyla başlayan görüşmeler- den sonuç alınamadı. Bakan Aykut'un çağrısı üze- rine önceki gün bir araya gelen MESS ve Türk Metal Sendika- sı yetkilileri dokuz saati aşkın bir süre göruştüler. Türk Metal Genel Başkanı Mustafa Özbek toplantıya ilişkin açıklamasında MESS yönetiminin "Körfez'de çıkacak bir savaşa umut bağla- yarak toplusozleşmeyi ucuza kapatma\ı planladığını savundu ve "Bizi polisle, jandarmayla karşı karşıya getirmek istiyor- lar. Polisle, jandarmayla işçiyi fabrikaya sokarsınız ama ça- lıştıramazsınız" dedi. Özbek işçilerin zorla çalıştırıl- maya kalkışılması halinde "O fabrikaları, kuruluşları bir da- ha bacası tiitmez hale getirirler. İşçimizin nzası olmayan sözleş- meden kimse hayır ummasın" diye devam etti. Mustafa Özbek, MESS'in dirsek temasında bulunduğu yerlerden aldığı cesaretle "hii- kümetin elinde oldukça çok hoş kararname var. Bizim de birta- kım istihbaratlanmız var" diye- rek MESS'in kendilerini "grev ertelemesiyle" tehdit ettiğini söyledi. REKLAM D U N Y A S I Take a 9OOOyear holiday. TtRKEY A Ffaradise Presemed. Türkiye'nin dış tanıtımı "9000 yıllık tatile çıkın!", Ağn'run Doğubeyazıt ilçesindeki ünlü tshak Pa- şa Sarayı'nın renkli ama biraz da flu fo- toğrafının (arka planda Ağrı dağı var sanki...) ana sloganı. Imza, "Türkiye, muhafaza altındaki Cennet!" Turizm Bakanlığı'nın Londra'daki büro adresinin de verildiği yarım sayfa- hk ilan metninde de "ilginç" bir yakla- şım'dikkat çekiyor. Türkiye'nin "zengin ve renkli geçmişinin" uzun uzun anlatıldığı rae- tinde Ağn dağı, Truva, Büyük lskender, Meryem Ana, Kral Midas ve Sezar'ın da isimleri geçiyor. Zamanlama açısından talihsiz bir dö- nemde yayımlanan Ishak Paşa saraylı ilan, Körfez krizi güncelliği konusunda İngiliz turist adaylarını ne denli etkiler bilinmez... Dahası Batı basınının Güneydoğu olaylarını Türkiye basırundan daha kap- samlı izlediği ve okurlarına aktardığı da düşünülürse, İngiliz turistleri sıcak ça- tışmalann sürdüğu bir bölgeye davet et- mek ne derece inandıncı olabilir, bilin- mez... Türkiye'nin resmi turizm politi- kasmda "tarih" tek başına çekici bir un- sur olarak değil de tarih/güneş/deniz üç- lemesinin önemli bir parçası olarak yer alıyor. Yanm sayfalık genel bir ilanda sadece tarihi zenginliklerin sunulması da ne derece doğru, bilinmez. Dış tanıtımda şimdiki aşamada design açısından başarılı, İngilizce kullanımı açısından hatasız bir metin, son 10 yıl- lık çaba içinde değerlendirildiğinde yi- ne de ortalamanın üstüne sayılıyor. Ama doğru İngilizce ve iyi bir tasarım, bir ila- nın başarılı olması için ne derece yeter- li, bilinmez. ANAP'ın reklam ajansı Geçen hafta içinde bir tstanbul gaze- tesinde, ANAP Genel Başkanı Yıldırım Akbulut'u bir seçim posterini incelerken çekilmiş bir fotoğrafın yayımlanması, si- yasi çevrelerde "Erken seçim mi geliyor" tanışmalannı canlandınrken reklamahk çe\Telerinde de ANAP hangi- ajansın reklam vereni? sorusunu günde- me getirdi. Reklam Dünyası'nın yaptığı mini- anket sonucunda, önde gelen ajanslann hiçbiri, ANAP'a hizmet vermediklerini belirtirken Cenajans çalışanları da "ANAP bizim müşteri portföyümüzde değil artık" dediler. Reklamcılık çevre- lerinde yaygın olan görüş şöyle ifade edi- liyor: "ANAP'ın reklam ajansını Güneş Taner seçer. Onun kimle arası iyi ise o reklamcımn ajansı işi alır. Ancak bu ara- lar Sayın Taner bakanlık koltuğunu terk ediyor. Bu açıdan kendisi meşgul. Ay- nca biitçesi ne kadar buyiik olursa ol- sun, ANAP bu dönem çok hayıriı bir reklam veren sayılmaz". ANAP Teşkilatlanmadan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Orhan Taşde- mir, konuyla ilgili sorumuzu şöyle ya- nıtladı: "Bildiğim kadanyla şu anda bir ajansla kesinleşmiş bir anlaşmamu yok. Daha önce Cenajans'la çalışmışük. Bel- ki bundan sonra da yine onlann kapısı- nı çalabiliriz..." Taşdemir, Akbulut'u seçim posterle- rini incelerken çekilmiş fotoğrafa kay- nak olan haberin içeriğini de tekzip etti ve "Bu ara bizim erken seçim hazırlıgı şeklinde bir çalışmamız yoktur" dedi. ANAP'ın Cenajans'la düzenli ilişki- lerini gevşettikten sonra bağımsız rek- lamcılarla bireysel olarak ve "House in" (Kurumiçi) tabir edilen yöntemle rek- lam/tanıtım/promosyon ve hatta kam- panya çalışmalarını sürdürdüğü sa- nılıyor. Reklamevi, kardeşlerinİB arasmda birinei Dünyamn en büyük reklam ajanslarından biri olan Young and Rubicam, Avrupa'- daki ofisleri arasında en başarüısı olarak Türkiye'deki ortağı Young and Rubicam - Reklamevi'ni seçti. Young and Rubicam'ın, Amerika, Avrupa, Güney Amerika, Avustral- ya, Uzak Doğu ve Avrupa'daki 126 ofisinin yoneticileri her yıl, şirketin çalışmalarını yaratıcılık açısından değerlendirmek üzere bir araya ge- liyor. Her ofis, en iyi çalışmalarını, kendi ülkesindeki rakiplerinin en ba- şarılı işleriyle karşılaştırmalı olarak sunuyor. Bu yılki değerlendirmede, Young and Rubicam Reklamevi, "Avnıpa ofisi" seçildi. Reklamevi, geçen yıl THY ve Türk Ekonomi Bankası kampanyalan ile yurtdışın- da kendini duyurmuştu. Madrid'de yapılan toplantıya, Reklamevi adı- na katılan Genel Yönetmen Atilla Aksoy ile kreatif direktör Serdar Erener, asıl hedeflerinin dünya rek- lamcılığının büyük ödülleri olduğu- nu söylediler. T E K N O L O J I V I T R I N I Çatlaklan belirleme Mühendis- ler ve teknis- yenler, köp- rülerden kim- yasal depola- ra kadar her Işeyin iç pas- llanmasını Isaptamada lyıkıa olama- [yantest (non- |destructive test) uyguluyor. Du Pont firmasının geliştirdiği Quajıtum adlı test aygıtı, sıvı kristal ekranı ve bir kontrol kalemiyle bu işi çok kolay hale dönüş- türdü. 1.5 kilogram ağırlığmdaki pille çaiışan ay- gıt, bir ultrasonik çatlak dedektörü ve bir incel- me saptayıcısını kapsıyor. Fiyatı 6500 dolar. Telekonferans ünitesi NEC'nin geliştirdiği VoicePoint taşınabilir ses telekonferans birimi, bağ- lantı sırasın- da cümlelerin yarım kalma- sını ya da pa- razit nedeniy- le konuşma- lann anlaşıla- mamasına son veriyor. Bugün kullanılan hoparlörler, yan- kı bastırıcı adlı birimle hattaki gürültüyü ortadan kaldırabiliyorlar, fakat bu durumda diyalog her seferinde bir kişinin konuşmasıyla sınırlanıyor. NEC'nin geliştirdiği sistemde ise aynı anda ko- nuşmak mümkün; Fiyatı 1300 dolar. Mitsubishi'nin küçüktelefonu Mitsubishi 3000, yalnızca 300 gram ağırlığında bir hücresel telefon. Gömlek cebine rahatlıkla sığıyor. Mitsubishi fırması yetkilile- ri, telefonun boyutlannın küçülmesinin yanı sıra stan- dart pille beıızer telefonlara göre yüzde 60 daha uzun sü- re konuşulduğunu belirti- yor. Fiyatı 1500 dolar. DÖVİZ KURLARI 7 0CAK19S1 Dövızm Cınsı 1 ABO Doları 1 6 *Jman Markı 1 Avusturya Sılım 1 Betaka Frangı 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Flonnı 1 Isvec Kronu 1 Isvıçre Frangı 100 Italyan Lıreh 1 Japon Venı 1 Stertn 1 S Arabıstan Rıyalı Dövız Alıs 2943 11) 1958 16 278 70 95 09 577 42 1737 37 522.57 2314 67 260 40 2186 5706 06 784 98 Dövc Satıs 2949 00 1962 08 279 26 95 28 578 58 1740 85 523 62 2319 31 260 92 2190 5717 52 786 55 Eftktrf Alış 294016 1956 20 278 42 93 48 576 84 1735 63 517 34 2312 36 255 97 2164 5700 37 77164 Efektrt Satış 2957 85 1967 97 28010 95 57 580 32 1746 07 52519 2326 27 26170 2197 5734.67 788 91 ÇAPIUUKint S 1 5029 AJman Markj S 5 0969 Fr Frangı $ 1.6340 HolFtonra S 1 2714 Isv Frangı $1130 23 Ital. Lıretı S 134 65 Japon Yenı $ 3.7492 S Arab Rıyalı Î19387S AM DEĞİL YAŞAM Oktay Akbal 5.000 lira (KDV içinde) Çağdaş Yaymlan Tiirkocağı Cad. 39-41 Cağatoğtu-Istanbul Ödemeli gönderilmez. Nüfus cuzdanımı ve sürücü ehliyetimi yitirdim. Geçersizdir. HÜLYA CAN