Katalog

20 OCAK 1991**** HABERLERİN DEVAMI CUMHURİYET/17 SavaşÜstüneNotlar... (Baştarafı 1. Sayfada) sınırsızdır. Bu muazzam makineyi kullanma- nın da bır sınırı vardır ve bunu çizen etken- lerden biri de hıç kuşkusuz Amenkan kamu- oyudur. Daha ışin başındayız. Eğer ABD'nin insan kayıplarının arttığı bir sürece gırılırse, Amenkan kamuoyunda y o ğunlaşacak savaş karşıtı hava, Washing- ton'u sıkıştırmaya başlayabilir. Savaş şimdilik yoğun bombardımanla sü- ruyor. ABD'nin kesin hava üstünlüğü karşı- sında Irak'ın buyük darbe yedıği bır gerçek Ama kımı gözlemcılere gore Saddam Hü- seyin bunu bilmiyor değıldı: havada hıçbır şansı olmadığı içın de şimdilik tam siper du- rumunda. Piyadenın yurüyûşe geçmesine kadar da öyle kalacağına ınanılıyor Sad- dam'ın. Bu görüş, savaşın daha ileriki aşa- malarında, kara savaşı başladığı zaman, Saddam'ın ABD'ye daha buyuk kayıplar ver- dırebıleceğını ıçenyor. Bu olasılığın gerçekleşmesi, sıyasal açı- dan Başkan Bush'u Amerikan kamuoyunda çok guç duruma sokabilir. Savaş notlarına İncirlik'le ilgili olarak de- vam edebılıriz. Bir soru: Adana'dakı İncirlik Hava Üssü kimın ko- mutasında? Son soz kımde? Amenkan savaş uçaklarının Incırlık'ten kalkarak, Irak'taki hedeflere sorti üstüne sor- tı düzenledıklerı bır dönemde bu soruyu sor- mak zorundayız. Cumhurbaşkanı Özal, CNN televızyonuna "Karar, Amenkan komutanlığına kalmıştır" dedi. Neredeki Amerikan komutanlığı? Suudı Arabıstan'dan harekâtı yönetmek- te olan Amerikalı General Schwarzkopf mu? Saldırı hedeflerınin beiırlenmesınde ve tali- matın verılmesınde son söz onun mu? Bu soruların yanıtlarını bılemıyoruz. Çün- kü İncirlik'in statüsunü değiştıren mutaba- kat "gizlı"dır. Ayrıca, Ankara'yla VVashıngton arasında yapılan bu anlaşma, yalnız Incırlık'ı kapsa- mıyor. Erhaç, Dıyarbakır, Muş ve Batman üs- lerı de mutabakatın çerçevesınde yer alıyor. Nitekim, Sayın Ozal'ın deyişiyle "Amen- kan Komutanlığı"n\r\, Ankara'dan öğrendiğı- mize göre, bu üsJerı de İncirlik gibı Irak'a kar- şı hemen devreye sokmak ıstedıği belırtıli- yor. Başkentte askerı çevrelerde, hem bu ge- lışmenin, hem de İncirlik'in çok yoğun kul- lanımının rahatsızlık kaynağı yarattığı belir- tilebilir. . Bu arada Körfez Savaşı üstümuze gelme- ye devam edıyor Işte bazı satır başları: • Amenkan CBS televızyonu, Saddam'ın Bağdat Radyosu'ndan yaptığı bır açıklamay- la Türkiye'yı tehdıt ettığıni bıldirdi. • Tahran Radyosu, ılk kez dün İncirlik ne- denıyle Türkiye'yi suçladı • Reuter'in Beyrut kaynaklı bir haberine göre Islamcı radikal bır grup, İncirlik'le ilgili olarak Türkıye'deki hedeflere saldırma teh- didınde bulundu. • Sovyet lideri Gorbaçov, ikincicephe aç- maması ıçin Türkiye'ye çağrı yaptı. ilginç olan bir başka nokta şu: NATO üyesi Batı Avrupa ülkelerinde, Türkiye'nin Incırlık'ı ABD'ye açmasıyla bir- likte Körfez Savaşı'nda sergılemeye başla- dığı tutum olumsuz yankılar yaratıyor. Bu du- rum özellikle İtalya ve Almanya'da geçerli. Türkiye Irak'tan kaynaklanan bir "saldırı'- 'ya uğrarsa, NATO harekete geçer mi, geç- mez mi? Bu iki ulkede tartışılan konu, bu so- ruda düğümlenıyor. Deniliyor kı otomatik kar- şılık söz konusu olamaz; çünkü "saldırt"nm tanımlanması gerekirönce; bır "kışkırtma" var mı, yok mu, ona bakılır. Örneğın, Alman hükümeti sozcüsü önce- ki gün Bonn'da yaptığı açıklamada şöyle de- miş- "Saldırıya uğrama kavramının hangi du- rumda mevcut olduğu, NA TO tarafından de- ğertendirilir." Alman sosyal demokratlarının liden Hans Vogel ise muhalefette olduğu için daha ra- hal bir dıl kullanmış, ozetle dıyor ki: Üsler- den Irak'a yapılacak bir harekâta karşı Türki- ye Irak'ın saldırısına uğrarsa, NATO'nun ön- gördüğü "savunma dayanışması" ışlemez. Italyan basınında da hava farklı değıl Türkiye'ye karşı Olası bir Irak saldırısına kar- şılık vermeden once, saldırı tanımının yapıl- ması, bır NATO gereğı olarak savunuluyor. Roma muhabirımız Nılgün Cerrahoğlu'- nun bildirdiğine gore, Itatyan televizyonuy- la basınında Türkiye'ye şöyle bakılıyor: Ken- dine özgü bır politikası olmayan, ABD'nin ro- tasındaki stralejik, ama kişıliksız bır üs... Özal yönetimı, ne yazık ki Türkiye'nin dış politikasını götürüp ABD'ye kilitliyor. Tek ka- nallı, tek boyutlu bır polıtıkaya gıttikçe daha çok mahkûm ediyor Türkiye'yi... Böylesıne kısır, yaratıcılıktan yoksun dü- men suyu politikalarıyla mı Türkiye'nin ağır- lığı artacak, sözü dinlenen, etkilı ülke hali- ne gelecek? Hadı canım sen de! Topraklartndakı üsleri yabancı komutan- ların emrine verip, komşu ülkeyı bombala- tarak, bır ülkeye saygınlık, ağırlık kazandırı- labilır mi hıç'.. Bu kafalarla Türkiye ancak kıytırık, sıradan bir ülke haline gelebilir, o kadar. Ama Türkiye böyle bir olumsuzluğa indir- genemeyecek kadar buyük ve geçmişı olan bir ülkedir. Sıyasal desteğı yüzde 20'yi bile bulmayan bir iktidar, Türkiye'yi boylesi bir yörüngeye oturtmayı denese bile, o kadar uzun omür- lu olamaz bu. Çünkü gelecek yıl seçım var; kimse bunu aklından çıkarmasın! Türkiye'nin yükü arüyor ANKARA (Cumhuriyet Bu- rosu) — incirlik Ussu'nun Irak'a karşı surdurulen hava ha- rekâtında giderek ağırlıkiı bır rol oynamaya başlaması Genelkur- may çevrelerinde rahatsızlık ya- rattı. Bu rahatsızhğın dun Cum- hurbaşkanı Tiırgut Özal'a ıletıl- diğı ve "bir formtıl bulunması- nıu istendigi" oğrenıldı. ABD- nin Incirlik'ten sonra Diyarba- kır, Erhaç, Batman ve Muş us- lerini de devreye sokmayı plan- ladığı belirtilıyor. Bu uslerin kısa sure ıçınde devreye girmesi durumunda, he- def bölgesı buyuk olçude Irak: ın kuzey ve batı bolgelenne ka- yan hava harekâtında Turkıye cephesinin ağırlığının artması gundeme gelebılecek. Körfez Savaşı'nın ıkınci gu- nunden ıtıbaren devreye sokulan incirlik Ussu'nun bugune kadar Türkiye'nin bekledığinden "çok daha yoğun biçimde" kullanıl- dığı ve bunun Turk askeri çev- relerinı bir "formul bulma" ara- yışına yonelttığı oğrenildı. Cumhuriyet muhabirınin edindığı bılgıye gore Incirlik'ten son 48 saat içinde yapılan cıkış- ların sayıca "beklenenin ustunde" olması ve askeri hedef- lerdekı etkinlik açısından bu us- sun on plana çıkması bazı kay- gılar yarattı. Askeri yetkililerin, "Biz İncir- lik'i ve diğer usleri 'subap' nile- liğinde kullanım için >erdik. Bunlar adeta harekât merkezi- ne donüşturuvorlar. Sorumltılu- ğu yüksık olur. Bizi kara hare- kâtına zorlar. Formui bulmalı- yız" sozleriyle bu kaygıları Cumhurbaşkanı Turgut Ozal'a aktardıkları oğrenildi. Bu kaygıda Erhaç, Muş, Bat- man ve Dıyarbakır uslerınin "her an devreye girmeve hazır dururnda bekletilmesi" de rol oynuyor. Askeri >etkılilerin bu uslerden ılk kalkışlar gerçekleş- meden ABD'liIere "veni bir me- saj iietümesinden yana" olduk- ları belirtıliyor. Ancak bu mesa- jın "etkinliği sınıriajın" bıçimin- de olmasının "geiinen noktadan sonra çok guç olduğu" da dıle getıriliyor. Ust duzey bir askeri strateji uzmanının Cumhuriyet'e verdı- ği bilgiye gore, soz konusu "for- mul ve mesaj" uslerin kullanım- lan konusunda "iç hukuksal bir sozlu duzenleme" bıçımınde gerçekleşecek. Bu duzenlemey- le askeri ve sıvı! Turk yetkililen ile ABD komutanlarının ilişkı- lerının daha açık bir zemine oturtulması planlanıyor. Askeri çevrelerde uslerin kul- lanımı konusunda oluşan son goruşlerın dunku ust duzev te- maslarda ele alındığı oğıenıldi. Genelkurmay Başkanlığı ve Hava Kuvvetleri Komutanlığı kuryelennin son bılgileri duzenlı olarak Cumhurbaşkanı Turgut Ozal ve Başbakan Yıldırım Ak- bulut'a da ılettikleri belirtıliyor. Dun ayrıca Başbakan Akbulut saat 15.45'te Genelkurmay ka- rargâhına giderek son gelişme- lere ilişkin bılgi aJdı. Irak uzerindekı hava operas- yonlannın "beklenen başanyı sağlayamadığı" yolundakı ha- berler dun Ankara'da kaygtyla karşılandı. Yetkıliler, harekâtın "uzun sürmesi" olasıhğının art- tığını belirterek, "Savaş birkaç haftavı bulursa, bizim kara kuv- vetlerimize de görev duşmesi beklenebilir" goruşunu savun- dular. Bu çerçevede, Güneydo- ğu Anadolu'da bulundurulan birliklenn hazırhklarını surdür- dukleri oğrenildi. Askeri ve diplomatık yetkili- ler, ABD muttefık komutanının Dahran cephesinden >oneltilen hava saldırılarının yanında Türkiye cephesine giderek ağır- lık vermesini iki temel nedene dayandırıyorlar: 1) Irak Israil'ı v-uruyor ve bu saldınları buyuk olçude batıda- kı Scud fuzelerıyle gerçekleşti- riyor. Scudları kuzeyden başla- yan bır operasyonla yok etmek daha kolay goruluyor. 2) Dahran, yakında başlaya- cak bır kara harekâtının hazır- lıklanyla daha yoğun biçimde ıl- gilenıyor. Doğu cephesinin ha- va harekâtındaki fonksıyonu- nun surmesine karşın, karadaki hazırhklara giderek ağırlık verıl- mesı ongoruluyor. İZMLR HIPODROMU^NDAN FÎKRETDAĞLIOĞLI Playboy-îbııng Eüte mücadelesi 1. AVAK: Yarış hazırhklarını ve son form durumunu beğendıği- mız Selbatur, ilk şansa sahıptır. Hafta ıçı pıst çahşmalarında goz dolduran Zehrahan, kum pısti eksık olmasına rağmen bı- rıncilığe uzanabılır. Yarışın surprız ısımlerı Selcan ve Şah- cihan'dır. 2. AYAK: Idmanlarında her ge- çen gun daha ıyiye gittiğini gor- duğumuzGemlıkguzelı ile for- munun zirvesındekı Boğaziçı arasında sıkı mucadeleye tanık olacağız. Bu mucadeleve Tuluy- şah ve Cemıl de katılabılir. 3. AYAK: Kayıtlı bulunan ra- kiplerrlen usıun olan Maskot'a ılk şansı venyoruz. Bızegore bı- rincılığe uzanacaktır. Dığer at- ların ikincılık mücadelesi vere- cekleri kanısındayız. İkıncilık mücadelesi içın Papaya ve Or- han 2'yı oneririz. 4. AVAK: Pıstın lehine olması nedeniyle Playboy, birincıliğe daha yakındır. Bulduğu duzgun formunu muhafaza eden Yo- ung Elite sert rakibi gorunu- munde, Tender Prince de ihma- le gelmez. 5. AYAK: Bazı sorunlarından dolavı eksık koşan Alser, eskı formuna ulaştı. Iyı bir sonuv alacaktır. Pıst çalışmalannda- ki başarısını varışa yansıtama- van Heybetlı sert rakıbıdir. Du- zelme yolunda olan Tanyıldızj \e Aral'ı surprızde oneririz. 6. AYAK: Bılınen kalitesı ile Black Jak 1, yarışa ağırlığını koyacaktır. Yarış goren Black Hurrıcane ptstın ıslak olması halınde surprız vapabilır. TAHMINLER 1. KOŞU: F. Biliyormusun Kim (3), P. Ege(4), PP. Gunışık(2), S.Guçluhan (1) 2. KOŞL: F. Selbatur (3), P. Zehrahan (7), PP. Sekan (4), S Şahcıhan (1) 3. KOŞL': F. Gemlıkguzelı (7), P. Boğazıçı (I), PP. Tuluyşah (3), S. Cemil (2) 4. KOŞU: F. Maskot (3), P. Pa- paya (I), PP. Orhan (2), S. Nav- ratilova (5) 5. KOŞL: F. Playboy 1 (2), P. Young Elite (4), PP. Tender Prince (3), S Hasat (5) 6. KOŞL': F. Alser (5), P He\- betlı (9), PP Tanvıldızı (10), S. •\ral (1), S. Merterguzeli (6) 7. KOŞL: F. Black Jak 1(2), P. Black Hurrıcane (1), PP. Big Boy (6), S Pıkaro (3) G O Z L E M UĞUR MUMOJ (Baştorafı 1. Sayfada) İkincı Dünya Savaşı'nda Almanlar, Sovyet telsiz hatlarını kanştırarak bu alanda ilk adımı attılar. Elektronik savaşın en etkili uygulaması Vıetnam ve Arap- israil savaşlarında yaşandı. Mısır, 1967 yılında İsraıl'e karşı Sovyet yapısı "Komar füzeleri"m kullandı. Mısır, 1969'da Sov- yet yapısı "Sam-1" ve "Sam-2" füzelerini kullanmaya baş- ladı. Sovyetler, daha sonra da Mısır'a ABD yapımı Phan- tom uçaklarına karşı kullanılacak Sam-3 füzeleri verdi. Bu füzeleri "Saggar" anti-tank füzeleri ile "Sam-6" füze- leri ızledı. Bu elektronik savaşı Sovyet desteklı Mısır kaybetti. ABD destekli İsraıl kazandı. 1982 yılındaki Surıye-İsraıl savaşmda da elektronik sa- vaş araç ve gereçleri ile elektronik savaş yontemlerı uygu- landı. ABD, elektromanyetik komuta kontrol sıstemıne "E-3 AWACS" uçaklan ile gırdi. Gece savaşlarında kullanılan F-111 ve Stealth adı verılen elektronik aygıtlarla donanmış stra- tejık savaş uçaklan gelıştirildi. "Cruıse" füzeleri, bu elektronik savaşın en güçlü silahla- rı olarak çeşitlı NATO ülkelerinde konuşlandırıldı. Patriot füzeleri Amerikalılar, "Scud-B" füzeleri de Sovyet- ler tarafından gelıştirildi. Scud-B füzelerini Irak, Patnot füzelerini Israil satın aldı. Irak, "Scud-B" füzelerini gelıştırerek "El-Abbas" ve "El- Hüseyın" füzelerini yaptı. Irak, son yıllardada Mısır, Ingılte- re, Fransa, İtalya, Arjantın tarafından desteklenen projelerte 9Ö0 km.'lik menzıle sahıp "Condor" füzelerini de geliştirdi. Irak, henüz denenmeyen ve yapımında ünlu bir Türk şir- ketının de yer aldığı ilerı sürülen "Cehennem" füzelerıne de sahıp. Bugünkü füze savaşı genellıkle Amenkan yapısı "Patriot" ve Sovyet yapısı "Scud-B" füzeleri arasında geçıyor. Elektronik savaş, NATO ve Varşova Paktı arasındaki si- lahlanma yarışının odak noktası olmuştu. Ortadoğu'dakı ge- rilimler. uluslararası sılah tıcaretınin de en kazançlı paza- rıydı. ABD, özellikle son yıllarda büyük bir hızla elektronik sa- vaş bılımını geliştırmışti. Bu teknık, anti-lrak koalisyonu ola- rak adlandırılan kamp tarafından son dört gundür Bağdat bombalanmasında kullanılıyor Elektronik savaş yeni bir savaş tekniğıdır. Elektronik savaşta hedefin bulunması, ızlenmesı, füze- nın hedefe gonderılmesı gıbi aşamaları kapsıyor. Seçilen hedeflere yoneien bu füze saldınları dışında ay- rıca "elektronik aldatma" adı verilen teknikler de gelıştiril- di. Bu teknikler şu adlarla bilmiyor: Kanştırma (jamming), Rahatsız etme (disturbing). Aldatma (deceptıon). Bu teknikler herhalde Bağdat'ın bombalanmasında kul- lanılıyor Aldatma teknıklerı, bunlarla sınırlı değil; Fafkland sava- şmda uygulanan yantısıcı malzeme kullanma tekniği ile yan- lış hedef oluşturma, "aerosel" adı verilen kimyasal madde- yi havaya püskurtmek, radar kesit alanını küçulten çeşıtli kamuflajlar, göndericilere yüksek frekans vererek haberleş- meyi engellemek gıbı teknikler de kullanılır. Sınyallerı bozup değiştirerek uygulanan bu tekniklerle, düşmanın sahte hedeflere yönelmesi sağlanır. Irak, Bağdat yakınlarındakı nükleer tesislerın 1981 yılın- da Israil tarafından bombalanmasına neden engel olama- mıştı? İsrail elektronik aygıtları şu son üç gun içinde Irak füzelerini neden havada yok edememişti? Elektronik savaş, yanıltma tekniklerını de beraberinde ge- tıriyor. Uzmanlar, Irak'ın elektronik yanıltma engellerini aşmak içın İsraıl'e iki füze saldırısı yapttklarını, bu atışlarla hedef- lerden emın olduktan sonra kimyasal başlık taşıyan füze- leri de ateşleyebileceklerinı söylüyorlar. Amerikan ve antı-lrak koalisyonuna bağlı uçaklar da bu füzeleri yok etmeye çalışıyorlar. İsraıl, Irak'a karşı mısıllemede bulunursa bu elektronik savaşın nerede ve nasıl bıteceğini kimse kestıremez...